Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 28 grudnia 2015 roku powód - (...) w W. domagał się orzeczenia nakazem zapłaty, w postępowaniu upominawczym, że pozwany A. M. ma zapłacić na rzecz powoda kwotę 94 290,07 złotych z ustawowymi odset­kami za opóźnienie od kwoty 67 668 złotych od dnia 24 grudnia 2014 roku do dnia zapłaty. Powód wniósł także o zasądzenie od pozwanego zwrotu kosztów procesu.

W uzasadnieniu pozwu powód podał, iż żądanie objęte pozwem wynika z niewywiązywania się pozwanego z ciążącego na nim zobowiązania terminowego doko­nywania spłat w wysokościach ustalonych w umowie kredytu na działalność gospodarczą - biznes ekspres nr (...), którą Bank (...) Spółka Akcyjna we W. zawarł z pozwanym w dniu 11 stycznia 2012 roku. Strona powodowa wska­zała, że dochodzone pozwem roszczenie przysługuje jej z uwagi na umowę cesji, na sku­tek której Bank (...) S.A. we W. w dniu 16 grudnia 2014 roku zbył wierzytelność przysługującą od pozwanego na rzecz (...) Finanse I (...)­zowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego z siedzibą w K., zaś następnie w dniu 23 grudnia 2014 roku (...) Finanse I (...)­wany (...) zbył w drodze umowy cesji wierzytelność przysługującą mu od pozwanego na rzecz powoda (pozew k. 3-5).

Sąd Okręgowy w Łodzi w dniu 27 maja 2016 roku wydał nakaz zapłaty w postę­powaniu upominawczym, w którym zasądził na rzecz powoda zgodnie z żądaniem pozwu (nakaz zapłaty k. 111).

Pismem z dnia 28 czerwca 2016 roku pozwany wniósł sprzeciw od nakazu zapłaty wydanego w niniejszej sprawie, kwestionując roszczenie powoda co do zasady i wysokości oraz podnosząc z ostrożności procesowej zarzut przedawnienia roszczeń objętych powództwem. Pozwany podniósł, iż powód nie udowodnił istnienia i wysokości roszczenia oraz że jego zobowiązanie wobec uprzedniego wierzyciela - Banku (...)­niego (...) S.A. we W. było znacznie niższe od wskazanego przez powoda w pozwie. Pozwany podniósł również, że termin przedawnienia roszczeń został przerwany poprzez czynności podejmowane przed sądem, bądź też w toku postępowania egzekucyj­nego, wobec poprzedniego, nie zaś obecnego wierzyciela (sprzeciw od nakazu zapłaty, k. 116-118).

Powód w piśmie przygotowawczym z dnia 27 lipca 2016 roku podtrzymał swoje dotychczasowe stanowisko procesowe. Strona powodowa wskazała, że przysługująca jej we wskazanej w pozwie wysokości wierzytelność względem powoda znajduje potwier­dzenie w złożonych przez powoda do akt sprawy dokumentach, w tym w umowie kredytu, bankowym tytule egzekucyjnym oraz dokumentacji komorniczej. Powód zakwe­stionował podniesiony przez pozwanego zarzut przedawnienia roszczenia, wyjaśniając, że pierwotny wierzyciel - Bank (...) S.A. we W. podjął szereg czyn­ności, które skutkowały przerwaniem biegu przedawnienia i które były skuteczne rów­nież względem powoda, jako nabywcy wierzytelności (pismo procesowe pełnomocnika powoda, k. 123-125).

Na rozprawie w dniu 7 grudnia 2016 roku pełnomocnik pozwanego podtrzymał stanowisko wyrażone w sprzeciwie od nakazu zapłaty oraz wniósł o oddalenie powódz­twa na podstawie zarzutu przedawnienia (protokół rozprawy z dnia 7 grudnia 2016 roku - k. 135-136).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powód – (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz (...)­cyjny Zamknięty z siedzibą w W. jest wpisany do rejestru funduszy inwestycyj­nych prowadzonego przez Sąd Okręgowy w Warszawie VII Wydział Cywilny Reje­strowy pod numerem (...). Reprezentowany jest przez T. Towarzystwo (...)­szy (...) Spółkę Akcyjną z siedzibą w W. wpisaną do rejestru przed­siębiorców prowadzonego przez Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w Warszawie XIII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego pod numerem KRS (...) (dowód: wyciąg z rejestru - k. 7, odpis z KRS- k. 9).

W dniu 11 stycznia 2012 roku Bank (...) Spółka Akcyjna we W. zawarł z pozwanym M. A., w ramach prowadzonej przez niego działalności gospodarczej pod firmą (...), umowę o kredyt na działalność gospodarczą - biznes ekspres nr (...), na podstawie której bank zobowiązał się udostępnić kredytobiorcy środki pieniężne w ramach kredytu w wysoko­ści 70 000 złotych na warunkach określonych w umowie i regulaminie (paragraf 2.01 umowy kredytowej).

Zgodnie z treścią zawartej umowy kredytu, pozwany zobowiązany był do zapłaty odsetek kapitałowych tytułem wykorzystanego kredytu (paragraf 3.04 ust. 1 i 2 umowy) oraz w przypadku niewywiązywania się z terminowej spłaty kredytu lub jego raty, pozwany miał zapłacić bankowi odsetki karne w wysokości 3-krotności stopy kredytu lombardowego NBP od przeterminowanego kredytu (paragraf 3.05 ust. 1 i 2 umowy kredytowej),

Zgodnie z paragrafem 7.05 umowy kredytobiorca wyraził zgodę na dokonanie przez bank przelewu wierzytelności z tytułu umowy na osoby trzecie (dowód: odpis umowy kredytowej - k. 72-77).

Dodatkowo kredytobiorca (pozwany) w zakresie roszczeń banku z ww. umowy kredytu poddał się egzekucji prowadzonej na podstawie bankowego tytułu egzekucyj­nego, wystawionego w trybie art. 97 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku Prawo Banko­we, do kwoty zadłużenia, jednak maksymalnie do kwoty 140 000 zł (dowód: oświadcze­nie o poddaniu się egzekucji - k. 76).

W dniu 8 października 2012 roku na podstawie własnych ksiąg kredytodawca wystawił przeciwko pozwanemu M. A. bankowy tytuł egzekucyjny nr (...), na łączną kwotę 73 305,39 zł - z tytułu ww. umowy kredytu (dowód: odpis bankowego tytułu egzekucyjnego - k. 78).

Postanowieniem z dnia 7 stycznia 2013 roku Sąd Rejonowy w Tomaszowie Mazowieckim nadał w sprawie o sygn. akt I Co 2401/12 ww. bankowemu tytułowi egzekucyjnemu klauzulę wykonalności (dowód: postanowienie o nadaniu klauzuli wykonalności - k. 77).

Na podstawie powyższego tytułu wykonawczego, z wniosku pierwotnego wierzyciela toczyło się postępowanie egzekucyjne przeciwko pozwanemu prowadzone przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Tomaszowie Mazowieckim P. S.. Wobec stwierdzenia bezskuteczności egzekucji, postępowanie egze­kucyjne zostało umorzone w dniu 30 kwietnia 2015 roku (dowód: odpis postanowienia Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Tomaszowie Mazowieckim, k. 79).

Na skutek umowy cesji, Bank (...) Spółka Akcyjna we W. w dniu 16 grudnia 2014 roku zbył wymagalną wierzytelność przysługującą bankowi od pozwanego na rzecz (...) Finanse I (...) Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego z siedzibą w Krakowie- numer rejestru funduszu inwesty­cyjnego RFi 752, KRS (...) (dowód: umowa przelewu wierzytelności pomiędzy Bankiem (...) Spółka Akcyjna we W. a (...) Finanse I (...) Fundusz Inwestycyjny Zamknięty w K. - k.31-36; załącznik 2 - wykaz wierzytelności wchodzących w skład portfela- k. 39; wyciąg z rejestru - k. 13, odpis z KRS - k. 15).

Następnie w dniu 23 grudnia 2014 roku (...) Finanse I (...) Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z siedzibą w K. zbył na rzecz strony powodowej, w drodze umowy cesji, wierzytelność przysługującą mu od pozwa­nego (dowód: umowa przelewu wierzytelności pomiędzy (...) Finanse I (...)­zowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty w K. a (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z siedzibą w W. - k. 52; załącznik 2 - wykaz wierzytelności wchodzących w skład portfela - k.68).

Powód skierował do pozwanego w dniu 2 stycznia 2015 roku zawiadomienie o cesji wierzytelności oraz wezwanie do zapłaty (dowód: zawiadomienie o cesji wierzytel­ności - k.81 i wezwanie do zapłaty - k.82).

Powyższych ustaleń faktycznych dokonano na podstawie powołanych doku­mentów zawartych w aktach sprawy. Przedstawione wyżej okoliczności nie zostały w skuteczny sposób zakwestionowane przez strony.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo jako niezasadne należało oddalić w całości.

Przeprowadzone postępowanie dowodowe doprowadziło do ustalenia, że w dniu 11 stycznia 2012 roku została zawarta umowa kredytu nr (...), na podstawie której bank zobowiązał się udostępnić kredytobiorcy środki pieniężne w ramach kredytu na działalność gospodarczą. Następnie, na skutek umowy przelewu wierzytelności, Bank (...) S.A. we W. w dniu 16 grudnia 2014 roku skutecznie zbył wie­rzytelność przysługującą mu od pozwanego na rzecz (...) Finanse I (...)­nego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego z siedzibą w K., natomiast w dniu 23 grudnia 2014 roku (...) Finanse I (...)­cyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z siedzibą w K. zbył w drodze umowy cesji wierzytelność przysługującą mu od pozwanego na rzecz powoda.

Bezspornym w sprawie niniejszej było, że w związku z niewywiązywaniem się przez stronę pozwaną z przyjętego zobowiązania polegającym na braku regulowania płatności w terminach ustalonych w umowie, bank wystawił bankowy tytuł egzekucyjny, stwierdzając w nim wysokość wymagalnych roszczeń względem pozwanego, a postano­wieniem z dnia 7 stycznia 2013 roku Sąd Rejonowy w Tomaszowie Mazowieckim nadał przedmiotowemu (...) klauzulę wykonalności. Bezspornym jest również fakt, że z wnio­sku pierwotnego wierzyciela prowadzone było postępowanie egzekucyjne, które jednak nie doprowadziło do wyegzekwowania należności i zostało umorzone w dniu 30 kwietnia 2015 roku. Strona pozwana nie kwestionowała także skuteczności umowy przelewu wie­rzytelności banku na powoda.

Na uwzględnienie zasługuje zarzut pozwanego dotyczący przedawnienia rosz­czeń dochodzonych w niniejszej sprawie.

Należy wskazać, że w wyniku przelewu wierzytelności banku (art. 509 k.c.), do której bez wątpienia doszło w niniejszej sprawie, następuje tylko zmiana osoby, wzglę­dem której dłużnik jest zobowiązany. W następstwie zawarcia umowy przelewu nie następuje natomiast zmiana przedmiotu świadczenia, ani też zmiana podstawy prawnej świadczenia. Pomimo przelewu wierzytelności na rzecz podmiotu, który nie jest bankiem, dotychczasowa sytuacja prawna dłużnika zostaje więc zasadniczo utrzymana. W konse­kwencji przysługuje mu wobec nabywcy wierzytelności zarzut przedawnienia na takich samych warunkach, jakie przysługiwałyby mu wobec banku, z którym wiązała go umowa kredytowa (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 7 lutego 2014 r., I ACa 687/13, LEX nr 1437877).

Pozwany niewątpliwie był zatem uprawniony do podniesienia względem powoda zarzutu przedawnienia dochodzonych przez powoda roszczeń.

Kwestii spornej nie stanowiła w niniejszej sprawie okoliczność przerwania biegu terminu przedawnienia poprzez nadanie klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu oraz poprzez umorzenie w dniu 30 kwietnia 2015 roku postępowania egzekucyjnego toczącego się na wniosek pierwotnego wierzyciela- banku przeciwko powodowi. Pozwany zarzucił natomiast, iż przerwanie terminu przedawnienia roszczeń poprzez czynności podejmowane przez sądem oraz w toku postępowania egzekucyjnego przez pierwotnego wierzyciela – bank, wywierało skutki prawne jedynie względem pier­wotnego wierzyciela, nie zaś powoda, który jest cesjonariuszem nie będącym bankiem.

Wobec powyższego zarzutu pozwanego kluczowe dla sprawy było rozstrzygnię­cie, czy przerwa biegu przedawnienia spowodowana złożeniem wniosku o nadanie klau­zuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu oraz złożenie wniosku o wszczę­cie egzekucji przez wierzyciela będącego bankiem wywołuje skutek wobec cesjonariusza tej wierzytelności nie będącego bankiem, gdy egzekucja prowadzona na podstawie ban­kowego tytułu egzekucyjnego zaopatrzonego klauzulą wykonalności została umorzona.

Zgodnie z podzielanym przez Sąd Okręgowy w Łodzi stanowiskiem, wyrażonym w uchwale Sądu Najwyższego z dnia 29 czerwca 2016 roku, sygn. III CZP 29/16, nabywca wierzytelności nie będący bankiem nie może powoływać się na przerwę biegu przedawnienia spowodowaną wszczęciem postępowania egzekucyjnego na podstawie bankowego tytułu egzekucyjnego zaopatrzonego w klauzulę wykonalności (art. 123 § 1 pkt 2 k.c.). Nabywca wierzytelności − fundusz sekurytyzacyjny, jako podmiot niebędący bankiem, musi w celu dochodzenia roszczenia uzyskać nowy tytuł wykonawczy w postę­powaniu sądowym, a więc nie może powołać się na przerwę biegu przedawnienia wywołaną złożeniem wniosku o wydanie bankowego tytułu egzekucyjnego oraz prowa­dzeniem na jego podstawie postępowania egzekucyjnego.

Cesjonariusz uzyskuje w chwili przelewu wierzytelność w takim kształcie mate­rialnoprawnym, w jakim przysługiwała ona cedentowi. Nie może jedynie korzystać z przysługujących cedentowi indywidualnych, wyjątkowych przywilejów dotyczących egzekucji wierzytelności ani z ich skutków (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 5 października 2016 roku, III CZP 52/16).

Przekładając powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy, należy zauważyć, że zarówno wniosek o nadanie bankowemu tytułowi egzekucyjnemu klauzuli wykonalno­ści oraz wniosek o wszczęcie egzekucji złożony przez pierwotnego wierzyciela - Bank (...) S.A. we W., wywoływały skutek przerwania biegu przedawnie­nia jedynie względem banku, który jako wierzyciel był wskazany w tytule egzekucyjnym. O ile bowiem nabywca wierzytelności - sekurytyzacyjny fundusz inwestycyjny nabył na skutek umowy cesji wierzytelność w swej treści i przedmiocie tożsamą z wierzytelnością zbywającego banku, o tyle nie wszedł w sytuację prawną zbywcy – banku, wywołaną przerwą biegu przedawnienia i rozpoczęciem biegu na nowo.

Roszczenie wierzyciela z tytułu kredytu względem kredytobiorcy, w oparciu o bankowy tytuł egzekucyjny, ulega przedawnieniu z chwilą upływu 3-letniego terminu przedawnienia (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 26 listopada 2015 r., I ACa 664/15, LEX nr 1950332). W rozpoznawanej sprawie znajdzie więc zastosowanie trzyletni termin przedawnienia (art. 118 k.c.), który licząc nawet możliwie najpóźniej, tj. od dnia wydania bankowego tytułu egzekucyjnego przez pierwotnego wierzyciela (8 października 2012 roku) upłynął względem powoda w dniu 8 października 2015 roku – a zatem przed wniesieniem powództwa w niniejszej sprawie.

Wobec uwzględnienia zarzutu przedawnienia roszczenia, Sąd uznał rozpatrzenie pozostałych zarzutów pozwanego za zbędne, gdyż ich ewentualne uwzględnienie nie miałoby wpływu na ostateczne rozstrzygnięcie sprawy.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c., zasądzając ich zwrot przez powoda, jako stronę przegrywającą proces. Na koszty strony pozwanej złożyła się kwota 3600 zł stanowiąca wynagrodzenie pełnomocnika procesowego usta­lone w oparciu o § 3 pkt 6 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 paździer­nika 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie ( Dz. U. z 2015 r. poz 1800) oraz opłata skarbowa od pełnomocnictwa w kwocie 17 złotych.

ZARZĄDZENIE

doręczyć odpis wyroku z uzasadnieniem pełnomocnikom obu stron