Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 1 lutego 2017 roku

Sąd Rejonowy w C. (...) II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący – SSR Agnieszka Knade - Plaskacz

Protokolant – sekr. sądowy Barbara Michoń

przy udziale Prokuratora – W. P.

po rozpoznaniu w dniu 23/01/2017roku i 01/02/2017 roku

sprawy:

I. W.

c. R. i I. z domu G.

ur. (...) w C.

oskarżonej o to, że:

I.  W dniu 8 czerwca 2013 roku w O. Świeckim, działając w ramach wypadku mniejszej wagi przywłaszczyła sobie samochód osobowy marki C. (...) nr rej. (...) o wartości 800 zł w ten sposób, że na umowie sprzedaży w/w pojazdu podrobiła podpis M. W. (1) jako osoby sprzedającej, po czym po uprzednim zbyciu samochodu, w dniu 12 czerwca 2013 roku podrobioną umowę przedłożyła jako autentyczną w Starostwie Powiatowym w C. z wnioskiem o wyrejterowanie pojazdu na szkodę M. W. (1)

tj. o przestępstwo z art. 284 § 1 i 3 kk i art. 270 § 2a kk w zw. z art. 11 § 2 kk

II.  W dniu 15 marca 2015 roku w O. Świeckim, działając w ramach wypadku mniejszej wagi przywłaszczyła sobie samochód osobowy marki M. (...) o nr rej. (...) o wartości 2.000zł w ten sposób, że na umowie sprzedaży w/w pojazdu podrobiła podpis M. W. (1) jako osoby sprzedającej, po czym po uprzednim zbyciu samochodu, w dniu 5 maja 2015 roku podrobioną umowę przedłożyła jako autentyczną w Starostwie Powiatowym w C. z wnioskiem o wyrejterowanie pojazdu na szkodę M. W. (1)

tj. o przestępstwo z art. 284 § 1 i 3 kk i art. 270 § 2a kk w zw. z art. 11 § 2 kk

III.  W dniu 12 sierpnia 2014 roku przed Sadem Rejonowy w C. (...) będąc uprzedzona o odpowiedzialności karnej za fałszywe zeznanie, w postępowaniu oznaczonym sygnaturą III RC (...) o ustanowienie rozdzielczości majątkowej małżeńskiej, zeznała nieprawdę co do okoliczności posiadania samochody osobowego C. (...) o nr rej. (...),

tj. o przestępstwo z art. 233 § 1 kk

Orzeka:

1.  w granicach czynu zarzucanego w punkcie I części wstępnej wyroku – przyjmując, że I. W. na umowie sprzedaży pojazdu marki C. (...) o nr rej. (...) podrobiła podpis M. W. (1) jako osoby sprzedającej, po czym w dniu 12 czerwca 2013 r. podrobioną umowę przedłożyła jako autentyczną w Starostwie Powiatowym w C. z wnioskiem o wyrejestrowanie pojazdu – na podstawie art. 17 § 1 pkt 3 k.p.k. w zw. z art. 1 § 2 k.k. postępowanie karne wobec I. W. umarza;

2.  w granicach czynu zarzucanego w punkcie II części wstępnej wyroku – przyjmując, że I. W. na umowie sprzedaży pojazdu marki M. (...) o nr rej. (...) podrobiła podpis M. W. (1) jako osoby sprzedającej, po czym w dniu 5 maja 2015 r. podrobioną umowę przedłożyła jako autentyczną w Starostwie Powiatowym w C. z wnioskiem o wyrejestrowanie pojazdu – na podstawie art. 17 § 1 pkt 3 k.p.k. w zw. z art. 1 § 2 k.k. postępowanie karne wobec I. W. umarza;

3.  na podstawie art. 414 § 1 k.p.k. w zw. z art. 17 § 1 pkt 1 k.p.k. uniewinnia I. W. od popełnienia czynu przypisanego jej w punkcie III części wstępnej wyroku.

4.  na podstawie art. 632 pkt 2 k.p.k. koszty procesu ponosi Skarb Państwa

Sygn. akt II K 249/16

UZASADNIENIE

Na podstawie całokształtu materiału dowodowego ujawnionego na rozprawie, Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

I. W. pozostaje w związku małżeńskim z M. W. (1), przebywającym od 2013 r. w zakładzie karnym (w tym do sierpnia 2013 r. był tymczasowo aresztowany) za popełnienie przestępstwa, w którym pokrzywdzoną była córka małżonków. Małżonkowie prowadzili wspólnie sklep, do czasu osadzenia M. W. (1) pracował także jako kierowca.

W chwili osadzenia M. W. (1) w zakładzie karnym oskarżona została sama z trójką dzieci. M. W. (1) w listach kierowanych do żony zachęcał ją do sprzedaży m. in. posiadanych samochodów i przeznaczenia uzyskanych środków finansowych na utrzymanie rodziny i spłatę zobowiązań.

I. W. postanowiła w 2013 r. sprzedać samochód osobowy marki C. (...) nr rej. (...) a uzyskane środki przeznaczyć na zaspokojenie potrzeb rodziny. Samochód ten był w złym stanie technicznym, po wypadku (dachowaniu). W tym celu skontaktowała się z A. G., który w dniu 8 czerwca 2013 roku w O. nabył pojazd za cenę 800 zł. w celu jego odremontowania, ale ze względu na skalę uszkodzeń zezłomował go po tygodniu. I. W. na umowie sprzedaży samochodu osobowego marki C. (...) podrobiła podpis M. W. (1) jako osoby sprzedającej, po czym w dniu 12 czerwca 2013 roku podrobioną umowę przedłożyła jako autentyczną w Starostwie Powiatowym w C. z wnioskiem o wyrejterowanie pojazdu.

W 2015 r. I. W. postanowiła sprzedać kolejny samochód - marki M. (...) o nr rej. (...). W tym celu wstawiła go do komisu samochodowego w R.. J. N. (1) znalazł ogłoszenie o ofercie sprzedaży samochodu na portalu (...) i go zakupił. Komisant dysponował umową, na której znajdowały się podpisy złożone przez I. W. w tym podrobiony przez nią podpis M. W. (1) jako osoby sprzedającej. Następnie w dniu 5 maja 2015 roku I. W. podrobioną umowę przedłożyła jako autentyczną w Starostwie Powiatowym w C. z wnioskiem o wyrejterowanie pojazdu.

Rozdzielność majątkowa małżeńska pomiędzy małżonkami została ustanowiona wyrokiem Sądu Rejonowego w C. (...) w sprawie (...) z dniem 21 sierpnia 2014 r.

Po powzięciu pod koniec 2016 r. wiadomości, że samochody C. (...) i M. (...) zostały sprzedane za cenę niższą niż zakładał, M. W. (1) złożył zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa przez żonę. Między małżonkami toczy się postępowanie rozwodowe.

Dowód:

protokół ustnego zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa – k. 35-36, zeznania świadka J. N. – k. 41, zeznania świadka Z. G. – k. 81 akt, pismo z Sądu Rejonowego w Grudziądzu k. 226, wyjaśnienia oskarżonej k. 239-240, korespondencja pomiędzy M. W. a I W., k. 274-280, zeznania świadka M. W. k. 281 v- 283 akt, akta sprawy II K 163/16, kopia zawiadomienia zbycia pojazdu k. 8, umowa zbycia pojazdu M. (...) k. 8 v., oświadczenie k. 9, zawiadomienie o zbyciu pojazdu – k. 24, umowa sprzedaży k. 24 v., zaświadczenie o demontażu pojazdu – k. 25, decyzja o wyrejestrowaniu pojazdu – k. 26, kopia protokołu rozprawy w sprawie III RC k. 70 v, kopia wyroku w sprawie III RC (...)

I. W. w dniu 12 sierpnia 2014 roku przed Sadem Rejonowy w C. (...), składała zeznania w charakterze strony w postępowaniu oznaczonym sygnaturą III RC (...) o ustanowienie rozdzielczości majątkowej małżeńskiej. Sąd uprzedził ją o obowiązku mówienia prawdy i możliwości ponownego odebrania od niej przyrzeczenia. Nie została jednak w trybie art. 304 k.p.c. ponownie przesłuchana, pouczona o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań i nie odebrano od niej przyrzeczenia.

Dowód:

Kopia protokołu rozprawy w sprawie III RC (...) k. 55, 63-64, 68-70.

I. W. została oskarżona o popełnienie przestępstwa z art. 284 § 1 i 3 kk i art. 270 § 2a kk w zw. z art. 11 § 2 kk polegającego na tym, że w dniu 8 czerwca 2013 roku w O. Świeckim, działając w ramach wypadku mniejszej wagi przywłaszczyła sobie samochód osobowy marki C. (...) nr rej. (...) o wartości 800 zł w ten sposób, że na umowie sprzedaży w/w pojazdu podrobiła podpis M. W. (1) jako osoby sprzedającej, po czym po uprzednim zbyciu samochodu, w dniu 12 czerwca 2013 roku podrobioną umowę przedłożyła jako autentyczną w Starostwie Powiatowym w C. z wnioskiem o wyrejterowanie pojazdu na szkodę M. W. (1).

Ponadto o to, że dniu 15 marca 2015 roku w O. Świeckim, działając w ramach wypadku mniejszej wagi przywłaszczyła sobie samochód osobowy marki M. (...) o nr rej. (...) o wartości 2.000zł w ten sposób, że na umowie sprzedaży w/w pojazdu podrobiła podpis M. W. (1) jako osoby sprzedającej, po czym po uprzednim zbyciu samochodu, w dniu 5 maja 2015 roku podrobioną umowę przedłożyła jako autentyczną w Starostwie Powiatowym w C. z wnioskiem o wyrejterowanie pojazdu na szkodę M. W. (1) tj. o przestępstwa z art. 284 § 1 i 3 kk i art. 270 § 2a kk w zw. z art. 11 § 2 kk.

Jak również o to, że w dniu 12 sierpnia 2014 roku przed Sadem Rejonowy w C. (...), będąc uprzedzona o odpowiedzialności karnej za fałszywe zeznanie, w postępowaniu oznaczonym sygnaturą III RC (...) o ustanowienie rozdzielczości majątkowej małżeńskiej, zeznała nieprawdę co do okoliczności posiadania samochody osobowego C. (...) o nr rej. (...), tj. o przestępstwo z art. 233 § 1 kk .

W postępowaniu przygotowawczym przyznała się do winy. Na rozprawie wskazała zaś, że mąż wyrażał zgodę na sprzedaż samochodów, natomiast na rozprawie cywilnej nie składała fałszywych zeznań, bo nie mówiła tym, że jest w posiadaniu pojazdu marki C. (...). Wskazała także, że na umowie sprzedaży samochodu marki M. (...) widnieją dwa podpisy, przy czym jeden to jej parafka a drugi to podpis.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie:

- wyjaśnień oskarżonej I. W. , k. 239-240,

- zeznań świadków: M. W. (1) k. 281 v- 283 akt, k. 35-36, J. N. – k. 41, Z. G. – k. 81 akt,

- dokumentów ujawnionych na rozprawie w tym korespondencji pomiędzy M. W. a I W., k. 274-280, pisma z Sądu Rejonowego w G. k. 226, akt sprawy II K 163/16, kopii zawiadomienia zbycia pojazdu k. 8, umowy zbycia pojazdu M. (...) k. 8 v., oświadczenia k. 9, zawiadomienie o zbyciu pojazdu – k. 24, umowy sprzedaży k. 24 v., zaświadczenia o demontażu pojazdu – k. 25, decyzji o wyrejestrowaniu pojazdu – k. 26, kopii protokołu rozprawy w sprawie III RC k. 70 v, kopii wyroku w sprawie III RC (...).

Jako częściowo wiarygodne Sąd uznał wyjaśnienia złożone w toku postępowania przez oskarżoną. Sąd dał wiarę tej ich części, która dotyczyła jej sytuacji majątkowej, okoliczności sprzedaży samochodów, kontaktów z mężem w czasie jego osadzenia w areszcie i pobytu w zakładzie karnym. Znajdują one potwierdzenie w dokumentach, w tym w listach kierowanych do oskarżonej przez M. W. (1), których autentyczności strony nie kwestionowały, jak też w zeznaniach świadków. Nie można natomiast uznać za wiarygodne wyjaśnień oskarżonej, z których wynikało, iż podpis na umowie sprzedaży samochodu marki M. stanowi jej parafkę i nie było jej celem podrabianie podpisu męża, ani też wprowadzanie w błąd Starostwa Powiatowego. Podkreślić należy, że na umowie tej znajdują się dane męża jako współwłaściciela i oskarżona, sprzedająca pojazd i zgłaszająca ten fakt nie po raz pierwszy w życiu, zdawać sobie musiała sprawę, że podpisy obu współwłaścicieli pojazdów są niezbędne dla skutecznego złożenia dokumentów w urzędzie.

Potwierdzone zarówno wyjaśnieniami oskarżonej, ale także ujawnionymi w sprawie dokumentami były zeznania M. W. dotyczące faktu pozostawania w małżeństwie z oskarżoną, posiadania dzieci z tego małżeństwa, aresztowania świadka oraz jego przebywania w zakładzie karnym oraz toczącego się postępowania rozwodowego. Za wiarygodne Sąd uznał również twierdzenia o tym, że listy załączone do akt sprawy były pisane przez niego jak też, że podpisy na umowie nie zostały sporządzone przez świadka. Sąd uznał natomiast, że twierdzenia świadka, iż cofnął skutecznie wobec oskarżonej zgodę na sprzedaż samochodów przed ich zbyciem przez nią nie znalazły potwierdzenia w dokumentach ujawnionych na rozprawie, w tym korespondencji zatrzymanej w aktach sprawy o sygn. akt II K 163/16, na które powoływał się świadek, jak też w protokole rozprawy w sprawie III RC (...). W tym zakresie Sąd nie dał świadkowi wiary. Sam świadek zeznał zresztą, że zgodę na sprzedaż cofnął w 2016 r. , a więc już po zbyciu pojazdów przez żonę, w ten sposób, że złożył zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa przez nią.

Jako wiarygodne i spójne Sąd uznał zeznania złożone w sprawie przez świadków J. N. i Z. G.. Obaj świadkowie są osobami obcymi dla oskarżonej i nie mieli powodów do składania fałszywych zeznań w tej sprawie, ponadto ich zeznania znajdują uzasadnienie w materiale dowodowym w tym w umowach sprzedaży pojazdów.

Za w pełni przydatne Sąd uznał zgromadzone w sprawie i powołane wyżej dowody z dokumentów urzędowych . Zostały one sporządzone w wymaganej formie, przez uprawnione do tego podmioty, w granicach ich kompetencji. Ich autentyczności oraz prawdziwości treści w nich zawartych nie kwestionowała żadna ze stron, a i Sąd przez wzgląd na wyżej podane cechy tychże dokumentów nie uznał za konieczne czynienia tego z urzędu.

W niniejszej sprawie ujawniono także szereg dokumentów prywatnych, stanowiących dowód na to, że osoby, które podpisały te dokumenty, złożyły oświadczenia o treści uwidocznionej w tych dokumentach. Autentyczność dokumentów prywatnych nie była kwestionowana przez strony, a Sąd nie znalazł podstaw aby czynić to z urzędu.

W toku procesu do akt sprawy wpłynął szereg dokumentów, które to dokumenty w znacznej części - dotyczące określenia wartości składników majątkowych, przedstawiał świadek a jednocześnie pokrzywdzony M. W. (1). Wskazać należy, że M. W. (1), reprezentowany w sprawie przez profesjonalnego pełnomocnika, nie złożył wniosku o działanie w sprawie w charakterze oskarżyciela posiłkowego, o którym to uprawnieniu został pouczony. Sąd uznał, że dokumenty te, nie odnosiły się do istoty niniejszego postępowania i pozostawił je w aktach bez rozpoznania.

Sąd zważył, co następuje:

Przywłaszczenia jest bezprawnym, a więc z wyłączeniem osoby uprawnionej, rozporządzeniem cudzym mieniem ruchomym, znajdującym się w posiadaniu sprawcy, przez włączenie go do majątku swojego lub innej osoby i powiększenie w ten sposób swojego lub innej osoby stanu posiadania, czemu musi towarzyszyć tzw. animus rem sibi habendi, tj. zamiar zatrzymania cudzego mienia ruchomego dla siebie lub innej osoby, bez żadnego ku temu tytułu (wyrok SN z dnia 6 stycznia 1978 r., sygn. V KR 197/77, OSNPG 1978/6/64). Nie ulega wątpliwości, że mienie wchodzące w skład małżeńskiej wspólności majątkowej może być przedmiotem przestępstwa przywłaszczenia popełnionego przez jednego z małżonków, gdyż dla małżonka stanowi ono, na gruncie prawa karnego, mienie częściowo cudze. W wyroku Sądu Najwyższego z dnia 19 listopada 1957 r. (sygn. II KO 83/57, RPEiS 1958, Nr 4, str. 332) słusznie przy tym wskazano, że małżonek, który mieniem ruchomym wchodzącym w skład majątku wspólnego obojga małżonków rozporządza jak własnym, czyniąc to wbrew wyraźnej woli drugiego małżonka, odpowiada za kradzież lub przywłaszczenie – w zależności od okoliczności działania sprawcy.

Aprobując powyższą, powszechnie przyjętą wykładnię, Sąd wyraża pogląd, że na kanwie rozpatrywanej sprawy nie można przyjąć, żeby oskarżona zmierzała do zatrzymania samochodów opisanych w punkcie I i II części wstępnej wyroku dla siebie. Wskazują na to jednoznacznie zeznania jej męża złożone na rozprawie oraz listy kierowane przez niego do oskarżonej, czy też protokół w sprawie III RC (...) z których jasno wynika, że w chwili sprzedaży obu pojazdów oskarżona działała za zgodą i przyzwoleniem męża. Ponadto, co do sprzedaży pierwszego z pojazdów - marki C. (...) nr rej. (...) o wartości 800 zł. uznać należy, że działania podejmowane przez oskarżoną zmierzające do jego sprzedaży w zasadzie mieściły się w granicach zwykłego zarządu majątkiem wspólnym (art. 36 § 1 k.r.o.). Miały bowiem na celu zapewnienie prawidłowego funkcjonowania rodziny oraz dopełnienia formalności w tym zapłaty zobowiązań finansowych związanych z zawieszeniem działalności gospodarczej prowadzonej dotychczas z mężem.

Cofnięcie zgody przez M. W. po sprzedaży samochodów przez oskarżoną nie powoduje, że można przypisać jej działanie polegające na rozporządzaniu mieniem wbrew woli współwłaściciela. Należy podkreślić z całą mocą, że okoliczność ta (cofnięcie zgody) została wskazana przez męża oskarżonej dopiero po pewnym czasie, w toku postępowania rozwodowego. Mając na względzie poczynione ustalenia faktyczne Sąd uznał, że działanie oskarżonej zarówno w zakresie czynu opisanego w punkcie I, jak i II części wstępnej wyroku nie mogło zostać zakwalifikowane jako przywłaszczenie mienia.

W ocenie Sądu nie było jednakże wątpliwości, że I. W. na umowie sprzedaży pojazdu marki C. (...) o nr rej. (...) podrobiła podpis M. W. (1) jako osoby sprzedającej, po czym w dniu 12 czerwca 2013 r. podrobioną umowę przedłożyła jako autentyczną w Starostwie Powiatowym w C. z wnioskiem o wyrejestrowanie, jak również, że podrobiła na umowie sprzedaży pojazdu marki M. (...) o nr rej. (...) podpis M. W. (1) jako osoby sprzedającej, po czym w dniu 5 maja 2015 r. podrobioną umowę przedłożyła jako autentyczną w Starostwie Powiatowym w C. z wnioskiem o wyrejestrowanie pojazdu. Swoim działaniem w obu przypadkach wypełnia znamiona czynu zabronionego przez ustawę, określonego w art. 270 § 2a kk., albowiem w celu użycia za autentyczny, podrabiała dokumenty a następnie takie dokumenty jako autentyczne użyła. Na takie okoliczności wskazują wyjaśnienia samej oskarżonej przyznającej się do winy, jak też zeznania świadka M. W., który potwierdził, że podpisy nie należą do niego. W tym zakresie Sąd uznał wyjaśnienia oskarżonej złożone w toku postępowania przygotowawczego za wiarygodne i znajdujące potwierdzenie w kopii umów oraz zeznaniach świadka M. W..

W konsekwencji w granicach czynu zarzucanego w punkcie I części wstępnej wyroku, Sad uznał, że I. W. na umowie sprzedaży pojazdu marki C. (...) o nr rej. (...) podrobiła podpis M. W. (1) jako osoby sprzedającej, po czym w dniu 12 czerwca 2013 r. podrobioną umowę przedłożyła jako autentyczną w Starostwie Powiatowym w C. z wnioskiem o wyrejestrowanie pojazdu, jednakże na podstawie art. 17 § 1 pkt 3 k.p.k. w zw. z art. 1 § 2 k.k. postępowanie karne wobec I. W. w tym zakresie umorzył.

Podobnie w granicach czynu zarzucanego w punkcie II części wstępnej wyroku Sąd przyjął, że I. W. na umowie sprzedaży pojazdu marki M. (...) o nr rej. (...) podrobiła podpis M. W. (1) jako osoby sprzedającej, po czym w dniu 5 maja 2015 r. podrobioną umowę przedłożyła jako autentyczną w Starostwie Powiatowym w C. z wnioskiem o wyrejestrowanie pojazdu. Również w tym wypadku Sąd na podstawie art. 17 § 1 pkt 3 k.p.k. w zw. z art. 1 § 2 k.k. postępowanie karne wobec niej umorzył.

W myśl art. 1 § 2 k.k. nie stanowi przestępstwa czyn zabroniony, którego społeczna szkodliwość jest znikoma. Znikomość szkodliwości społecznej czynu może być powodem wydania wyroku umarzającego jedynie, gdy czyn sprawcy zarówno pod względem podmiotowym, jak i przedmiotowym wypełnia znamiona czynu zabronionego przez ustawę, a tylko ze względu na znikomą szkodliwość nie stanowi przestępstwa.

Ustalenie stopnia społecznej szkodliwości czynu konieczne jest w każdym przypadku badania odpowiedzialności karnej. Stopień społecznej szkodliwości czynu jest bowiem tą immanentną jego cechą, która pozwala na odróżnienie czynów błahych od poważnych i uznanie za przestępstwa tylko takich, które faktycznie i realnie szkodzą określonym dobrom jednostki bądź dobru społecznemu (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 13.01.2005r. sygn. akt II AKa 455/04, Prok. i Pr. 2006/1/21). Przy ocenie jego stopnia należy posłużyć się okolicznościami wymienionymi w art. 115 § 2 k.k. Zgodnie z dyspozycją tego przepisu, przy ocenie stopnia społecznej szkodliwości czynu sąd bierze pod uwagę rodzaj i charakter naruszonego dobra, rozmiary wyrządzonej lub grożącej szkody, sposób i okoliczności popełnienia czynu, wagę naruszonych przez sprawcę obowiązków, jak również postać zamiaru, motywację sprawcy, rodzaj naruszonych reguł ostrożności i stopień ich naruszenia.

Odnosząc te uwagi do realiów niniejszej sprawy Sąd uwzględnił wymienione w przepisie art. 115 § 2 k.k. czynniki stanowiące kryteria dla oceny stopnia społecznej szkodliwości przypisanych oskarżonej czynów określonych w punkcie I i II wyroku kwalifikowanych z art. 270 § 2 a kk.

W ocenie Sądu uznać należy, że czyn oskarżonej godził w dobro prawne w postaci wiarygodności dokumentów funkcjonujących w publicznym obrocie. Użycie zatem takiego podrobionego dokumentu i przedłożenie go w urzędzie w określonym celu, skutkowało funkcjonowaniem w obrocie prawnym dokumentu pozbawionego waloru wiarygodności, tj. takiego, który nie został sporządzony przez osobę, która widniała jako jego wystawca. Niewątpliwie podrobienie przez oskarżoną podpisu męża na umowie nie może być w usprawiedliwione. Jednakże należy zwrócić uwagę na to, iż działanie oskarżonej było podjęte w wyniku szczególnej sytuacji motywacyjnej utrudniającej podjęcie właściwej decyzji. W momencie osadzenia męża w zakładzie karnym, oskarżona została sama z trójką dzieci, z których najmłodsze miało kilka miesięcy. Tymczasowo aresztowany, a następnie osadzony w zakładzie mąż, na co wskazuje korespondencja kierowana do oskarżonej, nie tylko wyrażał zgodę na sprzedaż pojazdów, których dotyczyły podrobione umowy, ale także zachęcał oskarżoną do podjęcia wszelkich działań zmierzających do ich sprzedaży i przeznaczenia środków na spłatę zaległych zobowiązań (opłat, kredytów) oraz na bieżące utrzymanie rodziny, ponieważ na gruncie art. 30 § 1 k.r.o. oboje małżonkowie byli odpowiedzialni solidarnie za zobowiązania zaciągnięte przez jednego z nich (w tym za zobowiązania związane z prowadzeniem sklepu) w sprawach wynikających z zaspokajania zwykłych potrzeb rodziny.

Mając więc na uwadze elementy przedmiotowe czyli okoliczności popełnienia przestępstwa określonego w punkcie I i II wyroku oraz elementy podmiotowe tj. szczególne motywy i pobudki jakimi kierowała się w obu przypadkach oskarżona, która ze względu problemy małżeńskie i finansowe musiała zapewnić samodzielnie byt rodzinie, uznać należy, iż stopień społecznej szkodliwości pierwszego i drugiego czynu jest znikomy. Ujemna zawartość czynów przypisanych w punkcie I i II wyroku jest na niska i osiąga poziom znikomego stopnia społecznej szkodliwości pomimo realizacji znamion typu czynu zabronionego określonego w 270 § 2 a kk. W ocenie Sądu działanie oskarżonej w zakresie zarzucanych jej w punkcie I i II wyroku czynów nie stanowiło więc przestępstw z uwagi na ich znikomą społeczną szkodliwość dlatego postępowanie wobec niej w tym zakresie umorzono na podstawie art. 17 § 1 pkt 3 k.p.k. w zw. z art. 1 § 2 k.k.

Odnosząc się do trzeciego zarzutu, to jest przestępstwa z art. 233 § 1 kk . Sąd ustalił, że I. W. składając zeznania w dniu 12 sierpnia 2014 roku przed Sadem Rejonowy w C. (...), w postępowaniu oznaczonym sygnaturą III RC (...) o ustanowienie rozdzielczości majątkowej małżeńskiej, została pouczona w trybie art. 304 k.p.c., a więc jedynie o ogólnej powinności zeznawania prawdy. Warunkiem odpowiedzialności za złożenie fałszywego zeznania jest, by przepis ustawy na podstawie której zeznanie jest składane, przewidywał możliwość odebrania oświadczenia pod rygorem odpowiedzialności karnej. Jak wynika z protokołu rozprawy, od I. W. Sąd nie odebrał przyrzeczenia, nie została przesłuchana ponownie w myśl art. 304 k.p.c. i w konsekwencji nie została także pouczona o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań. Uprzedzenie strony o obowiązku mówienia prawdy i możliwości ponownego odebrania od niej przyrzeczenia odróżnia zeznania składane w postępowaniu cywilnym przez stronę, od wyjaśnień informacyjnych. Odpowiedzialności karnej za przestępstwo z art. 233 §1 k.k. podlega w postępowaniu cywilnym natomiast jedynie osoba przesłuchiwana w charakterze strony uprzedzona o odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywych zeznań przed odebraniem od niej przez Sąd przyrzeczenia, poprzedzającego ponowne przesłuchanie (a nie, jak miało to miejsce w przedmiotowej sprawie, przed pierwszym zeznaniem, niepozostającym pod groźbą odpowiedzialności karnej).

W razie stwierdzenia po rozpoczęciu przewodu sądowego okoliczności wyłączającej ściganie lub danych przemawiających za warunkowym umorzeniem postępowania, sąd wyrokiem umarza postępowanie albo umarza je warunkowo. Natomiast w razie stwierdzenia okoliczności wymienionych w art. 17 § 1 pkt 1 i 2 sąd wydaje wyrok uniewinniający.

W konsekwencji Sąd na podstawie art. 414 § 1 k.p.k. w zw. z art. 17 § 1 pkt 1 k.p.k. uniewinnił I. W. od popełnienia czynu przypisanego jej w punkcie III wyroku przyjmując, że wobec braku stosownego pouczenia, nie popełniła ona czynu polegającego na składaniu fałszywych zeznań.

Stosownie do treści art. 632 pkt. 2 kpk w sprawach z oskarżenia publicznego koszty procesu w razie uniewinnienia oskarżonego ponosi Skarb Państwa.

SSR Agnieszka Knade-Plaskacz

(...)/01/2017 roku