Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

dnia 15 grudnia 2016 rok

Sąd Okręgowy w Warszawie III Wydział Cywilny

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 12 grudnia 2016 roku w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa J. G.

przeciwko pozwanemu (...) S.A. w W.;

o zadośćuczynienie, odszkodowanie, ustalenie;

orzeka:

1.  zasądza od pozwanego (...) S.A. w W. na rzecz powoda J. G. , kwotę 90.000 (dziewięćdziesiąt tysięcy) złotych tytułem zadośćuczynienia wraz z odsetkami:

a)  od kwoty 40.000,00 (czterdzieści tysięcy) złotych z odsetkami ustawowymi od dnia 12 maja 2012 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku wraz z dalszymi odsetkami za opóźnienie od dnia 01 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty;

b)  od kwoty 50.000,00 (pięćdziesiąt tysięcy) złotych z odsetkami ustawowymi od dnia 21 lipca 2012 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku wraz z dalszymi odsetkami za opóźnienie od dnia 01 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty;

2.  zasądza od pozwanego (...) S.A. w W. na rzecz powoda J. G., kwotę 2.328,40 (dwa tysiące, trzysta dwadzieścia osiem, 40/100) złotych tytułem odszkodowania wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 05 listopada 2013 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku wraz z dalszymi odsetkami za opóźnienie od dnia 01 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty;

3.  ustala odpowiedzialność pozwanego (...) S.A. w W. za skutki wypadku drogowego z dnia 03 lipca 2011 roku mogące pojawić się w przyszłości u powoda J. G.;

4.  w pozostałym zakresie powództwo oddala;

5.  nakazuje pobrać od pozwanego (...) S.A. w W. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Warszawie, kwotę 1.709,06 (jeden tysiąc, siedemset dziewięć, 06/100) złotych tytułem wydatków pokrytych tymczasowo przez Skarb Państwa – Sąd Okręgowy w Warszawie;

6.  zasądza od pozwanego (...) S.A. w W. na rzecz powoda J. G., kwotę 12.388,78 (dwanaście tysięcy, trzysta osiemdziesiąt osiem, 78/100) złotych kosztów procesu, w tym kwotę 3.600,00 (trzy tysiące, sześćset) złotych tytułem wynagrodzenia pełnomocnika.---

/-/ SSO Mariusz Solka

Sygn. akt III C 690/13

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 19 czerwca 2013 r. powód J. G. wniósł o zasądzenie od pozwanego (...) S.A. w W. na swoją rzecz kwoty 90.000,00 (dziewięćdziesiąt tysięcy) złotych tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę wraz ustawowymi odsetkami od kwoty 40.000,00 (czterdzieści tysięcy) złotych od dnia 12 maja 2012 r. do dnia zapłaty oraz od kwoty 50.000,00 (pięćdziesiąt tysięcy) złotych od dnia 21 lipca 2012 r. do dnia zapłaty oraz o ustalenie, że strona pozwana będzie odpowiedzialna za dalsze szkody u powoda, które mogą się ujawnić w przyszłości jako następstwa zdarzenia z dnia 03 lipca 2011 r. Ponadto powód wniósł o zasądzenie na jego rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych (pozew k. 2-12).

W uzasadnieniu pozwu podniesiono, że powód w dniu 03 lipca 2011 r. w miejscowości S. uczestniczył w wypadku drogowym, do którego doszło na skutek naruszenia zasad ruchu drogowego przez kierowcę samochodu ciężarowego marki S., który posiadał obowiązkowe ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych wykupione w pozwanym Zakładzie (...). Na skutek tego wypadku obrażeń doznali powód J. G. oraz jego żona. Powód doznał wielorakich obrażeń ciała m.in. wieloodłamowego złamania szczęki po stronie prawej z bocznym przemieszczeniem odłamowego fragmentu kostnego, pooperacyjnego zniekształcenia kostnego czaszki, wytrzeszczu gałki ocznej lewej. Obecnie na skutek zdarzenia powód wymaga pomocy psychologicznej i neurologicznej albowiem rozpoznano u niego organiczne zaburzenia nastroju, trudności z pamięcią, dodatkowo utrzymuje się objawy lękowe m.in. strachu przed hukiem samochodów ciężarowych. W ocenie powoda doznane przez niego obrażenia, a także skutki z jakimi się zmaga do dnia dzisiejszego uzasadniają przyznanie mu zadośćuczynienia w żądanej kwocie (pozew k. 2-12).

Pismem z dnia 23 sierpnia 2013 r. powód dokonał modyfikacji powództwa, rozszerzając je o kwotę 3.788,40 zł i wnosząc tym samym o zasądzenie na jego rzecz kwoty 93.788,40 (dziewięćdziesiąt trzy tysiące siedemset osiemdziesiąt osiem 40/100) złotych tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę wraz ustawowymi odsetkami od kwoty 40.000,00 (czterdzieści tysięcy) złotych od dnia 12 maja 2012 r. do dnia zapłaty oraz od kwoty 50.000,00 (pięćdziesiąt tysięcy) złotych od dnia 21 lipca 2012 r. do dnia zapłaty oraz od kwoty 3.788,40 zł od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty. Suma 3.788,40 zł obejmowała koszty leczenia i rehabilitacji tj. zakupu aparatu słuchowego oraz niezbędnych zabiegów rehabilitacyjnych. Roszczenie w tym zakresie zostało sprecyzowane przez powoda na rozprawie w dniu 12 grudnia 2013 r., wskazał on wówczas, że wnosi on dodatkowo o zasądzenie kwoty 3.528,40 zł a nie kwoty 3.788,40 zł. Wskazał przy tym, że różnica wynika z błędu rachunkowego (pismo powoda k. 81-83, dokumentacja medyczna powoda k. 86-93, protokół rozprawy z dnia 12 grudnia 2013 r. k. 125-127v).

W odpowiedzi na pozew, pozwany (...) S.A. w W. wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie na rzecz pozwanego kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Pozwany podniósł, że wypłacone w toku postępowania mającego na celu likwidację szkody odszkodowanie w kwocie 35.000,00 zł zostało wypłacone w wysokości odczuwalnej dla powoda, tym samym roszczenie powoda o zwiększenie wysokości zadośćuczynienia należy uznać za bezpodstawne, co winno skutkować oddaleniem powództwa. Natomiast w zakresie roszczenia powoda o ustalenie odpowiedzialności pozwanego na przyszłość, pozwane Towarzystwo (...) wskazało, że powód nie ma interesu prawnego w żądaniu takiego ustalenia albowiem, przysługuje mu ewentualnie kolejne powództwo o zapłatę (odpowiedź na pozew k. 103-105).

Sąd Okręgowy, ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 03 lipca 2011 r. ok. godz. 6:40 w S. na ul. (...), na wysokości posesji nr (...) D. D. kierujący samochodem ciężarowym marki S. o nr rej. (...) z naczepą marki K. o nr rej. (...), nieumyślnie naruszył zasady bezpieczeństwa w ruchu drogowym w ten sposób, że nie utrzymał odstępu niezbędnego do uniknięcia zderzenia z poprzedzającym go samochodem osobowym marki F. (...) o nr rej. (...), którym kierował powód J. G., przewożący pasażerkę M. G., w wyniku czego doprowadził do zderzenia pojazdów, w następstwie czego samochód F. (...) kierowany przez powoda, pchnięty siłą uderzenia zderzył się z poprzedzającą go naczepą marki S. o nr rej. (...) ciągniętą przez ciągnik siodłowy S. o nr rej. (...), którym kierował P. R.. Na skutek tego zdarzenia u M. G. doszło do obrażeń ciała w postaci mnogich zranień twarzy, wielodłamowego złamania kości czołowej, złamania nosa, złamania żeber po stronie lewej od II do VI w linii łopatkowej oraz złamania barku i ramienia prawego, natomiast u powoda J. G. doszło do urazu głowy i twarzoczaszki, wielodłamowego złamania ścian lewego oczodołu z przemieszczeniem, złamania kompleksu jarzmowo-szczękowo-oczodołowego po stronie lewej, wgłobienia kości klinowej lewej, stłuczenia lewego płata skroniowego z krwiakiem śródmózgowym i wytrzeszczu lewej gałki ocznej (dowód: wyrok Sądu Rejonowego w Suwałkach z dnia 22 listopada 2011 r. k. 20-21, karta informacyjna k. 23, dokumentacja medyczna (...) w S. k. 24-26).

Sprawca wypadku został skazany na karę roku pozbawienia wolności, przy czym warunkowo zawieszono wykonanie orzeczonej kary na okres próby wynoszący 2 (dwa). Wyrokiem karnym, na mocy art. 46 §1 k.k., zasądzono na rzecz powoda od sprawcy zdarzenia obowiązek naprawienia szkody poprzez zapłatę kwoty 10.000,00 zł, (dowód: wyrok Sądu Rejonowego w Suwałkach z dnia 22 listopada 2011 r. k. 20-21).

U powoda bezpośrednio po wypadku, w (...) Szpitalu (...) w B., wykonano zabieg kraniotomii w lewej okolicy skroniowo- czołowej, usunięcie krwiaka śródmózgowego płata czołowego lewego, repozycję wgłobionych fragmentów ściany bocznej i stropu oczodołu lewego oraz kości klinowej lewej (osteoplastykę), częściowe usunięcie krwiaka lewostronnego (dowód: karta informacyjna k. 23).

W okresie od 07 lipca 2011 r. do dnia 16 lipca 2011 r. powód przebywał w (...) Szpitalu (...) w B., w Klinice (...) i Plastycznej, gdzie w dniu 11 lipca 2011 r. wykonano u niego rewizję oczodołu lewego, rekonstrukcję ściany dolnej i bocznej płytką biodegradowalną firmy (...), a także osteosyntezę bocznego i dolnego obrzeża oczodołu lewego, okolicy grzebienia jarzmowo- zębodołowego lewego oraz okolicy przynosowej lewej. Powodowi wykonano szereg badań diagnostycznych, z uwagi na rozległość doznanych obrażeń w szczególności w zakresie uszkodzeń mózgu m.in. TK, wymagał również przetoczenia krwi (dowód: karta informacyjna k. 30, historia choroby k. 31-31v, dokumentacja medyczna k. 165-248).

W dniach 09 – 18 maja 2012 r. powód przebywał w Szpitalu Wojewódzkim w S. na Oddziale Neurologii, gdzie po wykonaniu badania TK głowy rozpoznano u niego padaczkę pourazową. Powodowi J. G. wykonano również badanie RTG klatki piersiowej oraz USG brzucha, skorzystał również z konsultacji psychologicznej (dowód: karta informacyjna leczenia szpitalnego k. 33-34, dokumentacja medyczna k. 252-264v).

Po wypadku z dnia 03 lipca 2011 r. powód korzystał z konsultacji psychologicznych i psychiatrycznych, w trakcie których zdiagnozowano u niego ograniczone zaburzenia nastroju. Powód z uwagi na osłabienie słuchu poddany został konsultacji laryngologicznej, w wyniku której został mu zalecony aparat słuchowy ( dowód: karta postępowania psychologicznego k. 35, historia zdrowia i choroby z poradni zdrowia psychicznego dla dorosłych k. 36-37, skierowanie k. 54, historia choroby z poradni laryngologicznej k. 55-56, dokumentacja medyczna k. 86-93).

W stosunku do powoda J. G. w dniu 27 listopada 2012 r. orzeczono umiarkowany stopień niepełnosprawności wskazując, że niepełnosprawność istnieje u powoda od 2011 r. ( dowód: orzeczenie o stopniu niepełnosprawności k. 49).

Powód pismem z dnia 28 września 2011 r. sprecyzował roszczenie skierowane do pozwanego Zakładu (...) wskazując, że domaga się zasądzenia na swoją rzecz kwoty 76.000,00 zł, na którą składają się suma 75.000,00 zł tytułem zadośćuczynienia oraz suma 1.000,00 zł tytułem zwrotu kosztów poniesionych przez powoda w związku ze zdarzeniem. Pismem z dnia 22 listopada 2011 r. Zakład (...) przyznał powodowi odszkodowanie w wysokości 10.000,00 zł tytułem zadośćuczynienia bezspornego, przy czym wskazano, że po zakończonym leczeniu i uprawnieniu i przekazaniu przez powoda dokumentacji medycznej, pozwany zajmie stanowisko końcowe. Następnie pismem z dnia 28 marca 2012 r. pozwany poinformował, że ustalone okoliczności zdarzenia, w tym stopień i czas trwania cierpień fizycznych i psychicznych, rodzaj i zakres doznanych obrażeń ciała, uciążliwość i okres leczenia przyznano powodowi zadośćuczynienie w łącznej kwocie 35.000,00 zł. Dodatkowo pozwany uznał za zasadne dokonanie zwrotu kosztów zakupu leków w kwocie 103,81 zł oraz zwrot kosztów przejazdu w dniu 05 stycznia (...). w wysokości 60,96 zł ( dowód: pismo powoda k. 57-61, pismo pozwanego k. 62, pismo pozwanego k. 63, decyzja ubezpieczyciela k. 64).

W dniu 10 kwietnia 2012 r. powód J. G. odwołał się od decyzji pozwanego i wniósł o zasądzenie na jego rzecz dodatkowej kwoty zadośćuczynienia w kwocie 120.000,00 zł. Pozwany pismem z dnia 22 maja 2012 r. poinformował, że nie widzi uzasadnienia do zmiany stanowiska w sprawie. Powód ponownie wystąpił z wnioskiem o dopłatę zadośćuczynienia w kwocie 150.000,00 zł wskazując, że na skutek wypadku zdiagnozowano u niego padaczkę pourazową, jednakże również w odpowiedzi na w/w wezwanie pozwany oświadczył, że brak jest podstaw do jego uwzględnienia (dowód: pismo powoda k. 65-71, pismo pozwanego k. 72, pismo powoda k. 73, pismo pozwanego k. 74).

U powoda J. G., na skutek obrażeń doznanych w wypadku, występuje późny zespól pourazowy w postaci encefalopatii pourazowej oraz stwierdzone w późnym zespole pourazowym organiczne zaburzenia nastroju należące również do ecefalopatii pourazowej. Powód J. G. wymaga stałej kontroli neurologicznej i psychiatrycznej oraz kontrolnych badań neuroobrazowych głowy celem określenia dynamiki zmian pourazowych mózgu oraz badania EEG, wskazując przy tym, że rokowanie co do ustąpienia zaburzeń neurologicznych i psychiatrycznych jest niepomyślne, a zmiany pourazowe strukturalne w mózgu są trwałe i mogą mieć w przyszłości wpływ na rozwój zespołu psychoorganicznego. W zakresie mózgowia u powoda istnieją trwałe objawy deficytowe strukturalne w postaci uogólnionych zaników korowo- podkorowych oraz ogniska malacyjne pourazowe praktycznie w całej lewej półkuli mózgowej. Trwały uszczerbek na zdrowiu u powoda w związku z wypadkiem z dnia 03 lipca 2011 r. i trwałymi zaburzeniami neurologicznymi w tym padaczką pourazową wynosi 50 %. Z punktu widzenia neurologicznego powód jest całkowicie niezdolny do pracy, jednakże nie stwierdzono cech bezradności fizycznej i psychicznej, co uzasadniałoby koniczność opieki osób trzecich (dowód: opinia biegłego z zakresu neurologii i psychiatrii W. Z. k. 312-317, opinia uzupełniająca k. 393-394).

Biegły z zakresu otolaryngologii R. K. określił uszczerbek na zdrowiu powoda na ucho lewe na 5 %, przy czym wskazał, że Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej dot. ustalania uszczerbku na zdrowiu dotyczy jedynie częstotliwości 500,1000, 2000 Hz, natomiast decydujące o rozumieniu mowy są częstotliwości 4000, 6000 i 8000 Hz i to właśnie ten zakres częstotliwości jest u powoda bardzo uszkodzony i z tego powodu jest on zmuszony korzystać z aparatu słuchowego. Biegły zauważył, że określony na podstawie rozporządzenia uszczerbek na zdrowiu nie oddaje rzeczywistego, praktycznego uszkodzenia narządu słuchu. Biegły aktualny stan zdrowia powoda w zakresie otolaryngologicznym określił jako dość dobry, przy czym słuch powoda jest protezowany i to dzięki temu może on w miarę normalnie funkcjonować. Jednakże utrzymujące się u powoda szumy uszne o zróżnicowanym charakterze z pewnością stanowią uciążliwą niedogodność. Biegły podkreślił, że uszczerbek na zdrowiu, którego doznał powód w wyniku wypadku z dnia 03 lipca 2011 r. tj. obustronne osłabienie słuchu z upośledzeniem w zakresie tonów wysokich, spowodował ograniczenie porozumiewania się i tym samym utrudnienia w codziennym życiu, a tego typu uszkodzenie słuchu pomimo aparatownia może zniechęcać powoda do kontaktów międzyludzkich. W opinii zauważono dodatkowo, że powód ma duże trudności z usłyszeniem, jak i zrozumieniem mowy ludzkiej oraz innych dźwięków pochodzących z otoczenia, w tym dźwięków ostrzegawczych (klakson, syreny pojazdów uprzywilejowanych), co czyni celowym i zasadnym używanie przez niego aparatów wspomagających słuch, które pozwalają powodowi samodzielnie i bezpiecznie funkcjonować (dowód: opinia biegłego z zakresu otolaryngologii R. K. k. 351-353, opinia uzupełniająca k. 471-472, opinia uzupełniająca II k. 762-763).

U powoda J. G. biegły z zakresu chirurgii i stomatologii stwierdził 13% trwały uszczerbek na zdrowiu, na który składa się 5% trwały uszczerbek na zdrowiu z uwagi na zapadnięcia okolicy skroniowej po lewej stronie, 2% trwały uszczerbek na zdrowiu z uwagi na blizny w okolicy skroniowej po stronie lewej długości ok 5 mm, 4% trwały uszczerbek na zdrowiu z powodu asymetrii twarzoczaszki, obniżenia i zapadnięcia dolnego brzegu oczodołu po stronie lewej, zapadnięcia policzka po stronie lewej – co jest objawem zrośnięcia kości z przemieszczeniem oraz 2% trwały uszczerbek na zdrowiu z powodu zrośnięcia z przemieszczeniem kości jarzmowej po stronie lewej, uwidaczniający się jako uwypuklenie okolicy jarzmowej po stronie lewej. Dodatkowo biegły zauważył, że z uwagi na powstałe trwałe zaburzenie estetyki twarzy, asymetria czaszki twarzowej i czaszki mózgowej oraz blizny na skórze czaszki, które są wynikiem wypadku komunikacyjnego, mogło zostać ograniczone życie społeczno-socjalne powoda. W okresie leczenia chirurgicznego złamania kości twarzoczaszki, powód był wyłączony ze wszystkich czynności, które mogłyby wiązać się z ewentualnym przypadkowym urazem głowy (uprawianie sportów, praca na działce), nie mógł wykonywać wysiłków fizycznych, co ograniczało możliwość wykonywania niektórych prac domowych. ( dowód: opinia biegłego specjalisty chirurga stomatologa K. K. k. 500-502v).

Na skutek wypadku u powoda wystąpiły zaburzenia adaptacyjne, jednakże ich czas trwania jest trudny do określenia z uwagi na fakt, że na aktualny stan psychiczny powoda ma również wpływ jego wiek, choroby somatyczne, przebyty uraz głowy i zmiany organiczne w ośrodkowym układzie nerwowym. W przypadku powoda zaburzenia adaptacyjne polegały na tym, że powód często myślał o wypadku, gdy go wspominał miał objawy zdenerwowania, wypadek śnił mu się kilka razy, budził się w nocy, odczuwał lęk, niepokój zwłaszcza, gdy przejeżdżał obok niego TIR, miał obniżony nastrój, gorzej funkcjonował w ciągu dnia, odczuwał niechęć do codziennych czynności. Powód źle się czuł także z powodu gorszego stanu zdrowia fizycznego, dlatego że nie może wykonywać czynności, które wykonywał przed wypadkiem np. zajmowanie się ogrodem, jazda samochodem. Biegła psycholog wskazała przy tym, że zaburzenia adaptacyjne powoda nie przekraczały jego możliwości adaptacyjnych (dowód: opinia sądowo-psychologiczna biegłej psycholog I. K. k. 545-552, opinia uzupełniająca k. 703-704).

Biegły z zakresu chorób oczu rozpoznał u powoda trwałe pogorszenie widzenia oka prawego ma skutek przebytego procesu zatorowo- zakrzepowego w naczyniach siatkówki. Wtórny do zmian zatorowo-zakrzepowych zanik włókien nerwu wzrokowego oka prawego. Łzawienie oka lewego, nieprawidłowe ustawienie powieki dolnej i punktu łzowego dolnego oka lewego. Bliznowacenie skóry lewej połowy twarzy, w tym okolicy powieki dolnej. Nieprawidłowe osadzenie lewej gałki ocznej w niewielkim wytrzeszczu. Śladowe poszerzenie źrenicy oka lewego. Sektorowy ubytek włókien nerwu wzrokowego oka lewego. Biegła łączny uszczerbek na zdrowiu powoda w zakresie narządu wzroku poniesiony na skutek wypadku z dnia 03 lipca 2011 r. oceniła na 45 %, podkreślając, że ustalenia czy jest to uszczerbek trwały i nieodwracalny czy też nie zależy od oceny chirurga plastyka lub okuloplastyka. Biegła zauważyła jednocześnie, że powód negatywne skutki wypadku odczuwa od momentu zdarzenia do chwili obecnej, a także odczuwać będzie w przyszłości. W opinii zauważono również, że po wypadku u powoda pojawiły się znaczne ograniczenia aktywności życiowej wymagające przeprowadzenia się do bloku, ograniczenia samodzielności np. powód po wypadku nie prowadzi samochodu ( dowód: opinia biegłego z zakresu chorób oczu M. F. k. 590-601, opinia uzupełniająca k. 644-647).

Biegły z zakresu chirurgii plastycznej łączny uszczerbek na zdrowiu określił na 15 %, na ustalenie takiego uszczerbku składa się 5% trwały uszczerbek związany z ubytkiem kości skroniowej prawej oraz 10 % trwały uszczerbek w związku z powstaniem blizny pooperacyjnej okolicy czołowej i pourazowej okolicy skroniowej w kategoriach estetycznych, przy czym biegły zauważył, że blizny występujące u powoda, a powstałe na skutek zastosowanego leczenia obrażeń, których powód doznał w wypadku są nieznacznie szpecące dodatkowo w większości nie powodujące zaburzeń funkcji, z wyjątkiem blizny okolicy brwi lewej, która powoduje nieznaczne zaburzenia mimiki. Biegły podkreślił, że blizny są trwale wygojone i w ostatnich czterech latach ich stan nie uległ pogorszeniu wskazując jednocześnie, iż w jego ocenie blizny pooperacyjne nie spowodują pogorszenia stanu zdrowia psycho-fizycznego powoda, nie należy również liczyć się z pogorszeniem wyglądu blizn i pogorszeniem stanu zdrowia powodowa w miarę upływu czasu. W opinii podniesiono również, ż przy obecnym stanie wiedzy występujące u powoda blizny nie zostaną usunięte całkowicie, bez względu na zastosowaną metodę, zauważono także, że niezależnie od decyzji i kwalifikacji powtórne wycięcie i szycie plastyczne nie gwarantuje usunięcia blizny, która zawsze pozostanie blizną chirurgiczną i może wygoić się z powikłaniami, przerostem i rozejściem ( dowód: opinia biegłego A. K. specjalisty chirurgii ogólnej i chirurgii plastycznej k. 675-682, opinia uzupełniająca k. 747-754).

Po wypadku życie powoda zmieniło się, ze zdrowej osoby bez problemów stał się osobą wymagającą stałej pomocy i troski. Powód stał się apatyczny i obojętny. Bezpośrednio po wyjściu ze szpitala wymagał codziennej pielęgnacji, miał zaniki pamięci, lęk wysokości, zawroty głowy, szumy w uszach. W związku z szumami w uszach i pogorszeniem słuchu, powód musi nosić aparat słuchowy. Z uwagi na blizny powypadkowe i pooperacyjne, powód ograniczył życie towarzyskie, z tego powodu cały czas zaczął nosić czapkę. Powód zaprzestał jeżdżenia samochodem, w związku z czym zdany jest na pomoc rodziny, sąsiadów przy podwożeniu do lekarza czy zrobienia zakupów. Od czasu wypadku miewa stany lękowe, gdy mija go przejeżdżający samochód ciężarowy. Powód zaprzestał wykonywania jakichkolwiek prac domowych i przydomowych. Zaprzestał uprawiania ogródka i jeżdżenia na grzyby co wcześniej było jego pasją.

(dowód: zeznania powoda k. 126v-127, zeznania świadków: M. G. k. 125-126, P. G. k. 126, A. B. k. 126).

Powyższy stan faktyczny został ustalony na podstawie powołanych wyżej dowodów, które Sąd obdarzył atrybutem wiary.

Za wiarygodne i korespondujące z materiałem dowodowym zgromadzonym w sprawie Sąd uznał zeznania świadków M. G. (k. 125-126), P. G. (k. 126-126v), A. B. (k. 126v) oraz zeznania powoda J. G. (k. 126v-127). Zeznania zarówno świadków, jak i samego powoda przedstawiają częściowo obraz cierpień jakich doznał powód, z jakimi skutkami wypadku nadal się zmaga z uwagi na widoczne blizny i oszpecenie twarzy, a także z powodu urazu psychicznego jaki przeżył i stanów lękowych jakie nadal mu towarzyszą. Za wiarygodne Sąd również uznał zeznania świadków i powoda w zakresie jakim dotyczyły zmiany sposobu życia przez powoda, na skutek obrażeń jakich doznał w wypadku tj. zaprzestanie prowadzenia samochodu z uwagi na problemy ze wzrokiem, a także padaczkę, unikanie imprez rodzinnych z uwagi na konieczność noszenia aparatu słuchowego, zawroty głowy, a także z obawy przed atakami padaczki, rezygnacji z pasji i zainteresowań takich jak chociażby uprawa ogródka czy zbieranie grzybów.

Sąd za wyczerpujące i przydatne do ustalenia stanu faktycznego sprawy uznał sporządzone w niniejszej sprawie opinie biegłych. Opinie biegłych, zarówno podstawowe jak i uzupełniające, zostały sporządzone w sposób rzeczowy, rzetelny oraz przekonywujący, w oparciu o fachową wiedzę specjalistów, posiadających odpowiednie wykształcenie i doświadczenie zawodowe. Opinie w sposób niebudzący wątpliwości odpowiadają na pytania Sądu, rozsądnie i logicznie oceniają obrażenia powstałe na skutek wypadku u powoda.

Opinie biegłych podlegają, jak inne dowody, ocenie sądu z zastosowaniem art. 233 § 1 k.p.c., ale według właściwych dla przedmiotu opinii kryteriów zgodności z zasadami logiki i wiedzy powszechnej, poziomu wiedzy biegłego, podstaw teoretycznych opinii, a także sposobu motywowania oraz stopnia stanowczości wyrażonych w niej wniosków. Dowód z opinii biegłego jest prawidłowo przeprowadzony wówczas, gdy opinia zawiera uzasadnienie ostatecznych wniosków, sformułowane w sposób przystępny i zrozumiały dla osób nieposiadających wiadomości specjalnych. Ocena dowodu z opinii biegłego sądowego wymaga ustosunkowania się do mocy przekonywającej rozumowania biegłego i logicznej poprawności wyciągniętych przez niego wniosków. Nie można oprzeć ustaleń wyłącznie na podstawie konkluzji opinii biegłego, lecz koniecznym jest sprawdzenie poprawności poszczególnych elementów składających się na trafność wniosków końcowych. Nie należy przy tym zapominać, wnioski biegłego powinny być w zasadzie stanowcze i jednoznaczne.

W ocenie Sądu, opinie biegłych są rzetelne, stanowcze i logicznie uzasadnione. Opinie zawierają szczegółowe uzasadnienie ostatecznych wniosków, sformułowane są w sposób przystępny i zrozumiały, zaś tokowi rozumowania biegłych i przyjętym założeniom metodologicznym nie można zarzucić nielogiczności. W uzupełniających opiniach biegli dodatkowo rozwinęli przyjęte założenia, wyjaśniając zastrzeżenia zgłoszone przez strony.

Sąd oddalił wnioski dowodowe powoda o dopuszczenie dowodu z opinii innych biegłych lekarza neurologa i psychologa (k. 409, k.582) oraz wniosek o dopuszczenie dowodu z konfrontacji biegłego sądowego z zakresu chirurgii ogólnej i plastycznej oraz biegłego sądowego z zakresu chorób oczu (k. 785). W ocenie Sądu przeprowadzenie tych dowodów zmierzało jedynie do przedłużenia postępowania, zaś dalsze wyjaśnianie okoliczności spornych (zdaniem stron) i tak nie wpłynęłoby na pomniejszenie krzywdy i rozmiaru cierpienia powoda, które w ocenie Sądu zostały już w wystarczającym stopniu udowodnione. W ocenie Sądu wnioski z pisemnych opinii biegłych oraz opinii uzupełniających były absolutnie wystarczające do uznania, iż kolejne opinie biegłych z zakresu neurologii i psychologii nie wniosą do sprawy żadnej wartości dodanej, z tego też wnioski te zostały oddalone (dowód: postanowienie k. 794).

Sąd Okręgowy, zważył co następuje:

Powództwo jako uzasadnione co do zasady a także praktycznie w całości co do wysokości, podlegało uwzględnieniu jako uzasadnione i udowodnione.

Na gruncie niniejszej sprawy bezspornym było, że w dniu 03 lipca 2011 r. doszło do wypadku drogowego na skutek którego poważnych obrażeń ciała doznał powód J. G. oraz fakt, że sprawca wypadku posiadał ubezpieczenie z tytułu odpowiedzialności cywilnej w pozwanym Zakładzie (...). Pozwany uznał swoją odpowiedzialność co do zasady, kwestią sporną była wysokość należnego zadośćuczynienia oraz ustalenia odpowiedzialności pozwanego za skutki wypadku jakie mogą powstać u powoda w przyszłości.

Odpowiedzialność pozwanego za powyższe zdarzenie wynika z umowy obowiązkowego ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej. Odpowiedzialność zakładu ubezpieczeń z tytułu ubezpieczenia przez posiadacza pojazdu mechanicznego odpowiedzialności cywilnej aktualizuje się w wypadku ustalenia odpowiedzialności posiadacza za zaistniałą kolizję drogową. Zgodnie bowiem z art. 822 § 1 k.c., przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zakład ubezpieczeń zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo osoba, na rzecz której została zawarta umowa ubezpieczenia. Poszkodowany natomiast na podstawie art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. z 2003 Nr 124, poz. 1152), może dochodzić roszczeń bezpośrednio od zakładu ubezpieczeń, z którym sprawca kolizji zawarł umowę ubezpieczenia – przy czym zasady odpowiedzialności posiadaczy pojazdów mechanicznych określa art. 436 § 1 k.c., który ustanawia tu odpowiedzialność na zasadzie ryzyka, jak również art. 436 § 2 k.c. w zw. z art. 415 k.c. stanowiący podstawę odpowiedzialności na zasadzie winy. W niniejszej sprawie odpowiedzialność sprawcy wypadku była ukształtowana na zasadzie ryzyka, za skutki wypadku za naruszenie zasad bezpieczeństwa w ruchu lądowym i w konsekwencji – nieumyślne spowodowanie wypadku komunikacyjnego. Dlatego też skoro odpowiedzialność za ten wypadek ponosi kierujący samochodem ciężarowym z naczepą D. D. zaktualizowała się odpowiedzialność pozwanego jako ubezpieczyciela, z którym posiadacz pojazdu zawarł umowę odpowiedzialności cywilnej.

Zgodnie z treścią art. 445 § 1 k.c. w wypadkach przewidzianych w artykule 444 § 1 k.c. sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę. Jak zaś stanowi art. 444 § 1 k.c. wypadkami w nim wskazanymi są spowodowanie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia. Z kolei art. 822 § 4 k.c. daje uprawnionemu prawo do dochodzenia odszkodowania w związku ze zdarzeniami objętymi umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej bezpośrednio od ubezpieczyciela.

Sprawca wypadku z dnia 03 lipca 2011 r. D. D., w chwili zdarzenia posiadał wykupioną polisę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych u pozwanego. Nie budzi również wątpliwości fakt, że powód J. G. doznał niezwykle poważnych obrażeń ciała na skutek tego zdarzenia, z których konsekwencjami zmagać się będzie prawdopodobnie do końca życia.

W pierwszej kolejności należy odnieść się do obrażeń neurologicznych jakich doznał powód albowiem te obok problemów laryngologicznych, stanowią de facto najpoważniejsze skutki wypadku z jakimi zmaga się powód. Jak zauważył biegły neurolog - powód J. G. wymaga stałej kontroli neurologicznej i psychiatrycznej oraz kontrolnych badań neuroobrazowych głowy celem określenia dynamiki zmian pourazowych mózgu oraz badania EEG, wskazując przy tym, że rokowanie co do ustąpienia zaburzeń neurologicznych i psychiatrycznych jest niepomyślne, a zmiany pourazowe strukturalne w mózgu są trwałe i mogą mieć w przyszłości wpływ na rozwój zespołu psychoorganicznego. Powód obecnie cierpi na zawroty głowy, szumy w uszach, po wypadku ma problemy również z lękiem wysokości, gdyż nawet w trakcie przechodzenia nad kładką nad torami w B. dokuczają mu poważniejsze zawroty głowy. Nie sposób również pominąć faktu, że powód bezpośrednio po wypadku przeszedł poważne zabiegi chirurgiczne tj. zabieg kraniotomii w lewej okolicy skroniowo- czołowej, usunięcie krwiaka śródmózgowego płata czołowego lewego, repozycję wgłobionych fragmentów ściany bocznej i stropu oczodołu lewego oraz kości klinowej lewej (osteoplastykę), częściowe usunięcie krwiaka lewostronnego. Na stale na jego głowie i twarzy pozostaną blizny obecnie mało szpecące, jednakże nie dające się usunąć, co dodatkowo przypomina mu o traumie jaką przeżył i nadal wzbudza zainteresowanie osób postronnych. Dodatkowo powód zmuszony jest do stałego przyjmowania leków przeciwpadaczkowych albowiem jedynie wówczas ma szanse uniknąć kolejnych ataków padaczkowych. Podkreślić należy, że biegły z zakresu neurologii ustalił u powoda 50% trwały uszczerbek na zdrowiu oraz z powodu zaburzeń neurologicznych stwierdził całkowitą niezdolność powoda do pracy.

W zakresie skutków laryngologicznych wypadku z dnia 03 lipca 2011 r. z jakimi na co dzień zmaga się powód, w pierwszej kolejności należy przywołać jego problemy ze słuchem. Jak wskazał biegły z zakresu otolaryngologii powód w sposób ograniczony odbiera dźwięki o częstotliwości ludzkiej mowy, co nie tylko utrudnia usłyszenie co się do niego mówi, ale również odbieranie bodźców słuchowych tj. np. usłyszenie klaksonu samochodu. Problemy ze słuchem nie tylko zmusiły powoda do regularnego korzystania z aparatu słuchowego, ale również ograniczyły jego relacje z ludźmi, gdyż fakt, że niedosłyszy zniechęca go do wychodzenia z domu. Problemy ze słuchem uniemożliwiają powodowi również jazdę samochodem albowiem obawia się on właśnie, że nie usłyszy klaksonu albo też sygnału ostrzegawczego karetki pogotowia. Dodatkowo zauważyć należy, że biegły z zakresu otolarygnologii podniósł, że powód w rzeczywistości ma większe problemy ze słuchem, niż wynika to z orzeczonego trwałego uszczerbku na zdrowiu (5 %), z uwagi na zakres Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w tym zakresie.

Dodatkowo u powoda stwierdzono trwałe zaburzenie estetyki twarzy, asymetrię czaszki twarzowej i czaszki mózgowej oraz blizny na skórze czaszki, które są wynikiem wypadku komunikacyjnego, co wpłynęło na życie społeczne i towarzyskie powoda, co wynika bezpośrednio z zeznań samego powoda jak zeznań wiarygodnych świadków. Występowanie blizn u powoda, choć są one aktualnie wygojone i ich stan nie powinien się pogarszać, wywołuje u niego dyskomfort psychiczny. Powyższe zniechęca go do wychodzenia z domu, gdyż nadal czasem poruszana jest kwestia wypadku, któremu uległ powód. Jednocześnie zauważyć należy, że przy obecnym stanie wiedzy medycznej występujące u powoda blizny nie mogą zostać całkowicie usunięte, bez względu na zastosowaną metodę leczenia operacyjnego, niezależnie od decyzji i kwalifikacji powtórne wycięcie i szycie plastyczne nie gwarantuje usunięcia blizny, która zawsze pozostanie blizną chirurgiczną i może wygoić się z powikłaniami, przerostem i rozejściem.

Powód J. G. na skutek wypadku doznał również obrażeń w zakresie narządu wzroku, konieczne było przeprowadzenie zabiegu operacyjnego mającą na celu rewizję oczodołu lewego, rekonstrukcję ściany dolnej i bocznej płytką biodegradowalną firmy (...), wykonano u niego również oteosyntezę bocznego i dolnego obrzeża oczodołu lewego, okolicy grzebienia jarzmowo- zębodołowego lewego oraz okolicy przynosowej lewej. U powoda doszło do sektorowego osłabienia nerwu wzrokowego lewego, nieprawidłowego ustawienia gałki ocznej lewej z lekkim wytrzeszczem oka lewego. Dodatkowo biegły z zakresu chorób oczu zauważył, że powód negatywne skutki wypadku odczuwa od momentu zdarzenia do chwili obecnej, a także odczuwać będzie w przyszłości.

Życie powoda J. G. po wypadku diametralnie się zmieniło, zaprzestał on zarówno uprawiania ogródka co wcześniej dawało mu satysfakcję, przeprowadził się z domu z ogródkiem do mieszkania w bloku, ze względu na bezpieczeństwo swoje i innych uczestników ruchu drogowego zrezygnował z jazdy samochodem albowiem nie tylko pogorszył mu się wzrok, a także słuch, ale dodatkowo powód obawia się kolejnego ataku padaczki, który mógłby nastąpić w trakcie jazdy samochodem co mogłoby być niebezpieczne dla jego zdrowia i życia. Powód miewa również problemy z pamięcią, koncentracją, z osoby aktywnej i towarzyskiej stał się apatyczny i wycofany.

Odnośnie wysokości zadośćuczynienia, należy przytoczyć wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 lutego 2008 r. w sprawie III KK 349/2007 (LexPolonica nr 1878434), zgodnie z którym „użyte w art. 445 § 1 k.c. pojęcie „sumy odpowiedniej” choć ma charakter niedookreślony, tym niemniej w orzecznictwie wskazuje się kryteria, którymi należałoby kierować się przy ustalaniu wysokości zadośćuczynienia, a mianowicie to, że musi ono mieć charakter kompensacyjny, a więc musi przedstawiać odczuwalną wartość ekonomiczną, nie będącą jednakże wartością nadmierną w stosunku do doznanej krzywdy. Z tego wynika, że „wartość odpowiednia” to wartość utrzymana w granicach odpowiadających aktualnym warunkom i przeciętnej stopie życiowej społeczeństwa. Pamiętać przy tym należy, że na wysokość zadośćuczynienia składają się cierpienia pokrzywdzonego - tak fizyczne jak i psychiczne - których rodzaj, czas trwania i natężenie, należy każdorazowo określić w kontekście materiału dowodowego sprawy. Indywidualny charakter zadośćuczynienia przesądza o tym, że ostateczne ustalenia, jaka konkretnie kwota jest „odpowiednia” z istoty swej należy do sfery swobodnego uznania sędziowskiego, lecz nie może to być uznanie dowolne”. Ponadto Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 9 listopada 2007 r. w sprawie V CSK 245/2007 (OSNC 2008/D poz. 95) wskazywał, że ustalenie wysokości zadośćuczynienia przewidzianego w art. 445 § 1 k.c. wymaga uwzględnienia wieku poszkodowanego, stopnia cierpień fizycznych i psychicznych, ich intensywności i czasu trwania, nieodwracalności następstw uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia (kalectwa, oszpecenia), rodzaju wykonywanej pracy, szans na przyszłość, poczucia nieprzydatności społecznej, bezradności życiowej oraz innych podobnych czynników. Warto również zauważyć, że w aktualnym orzecznictwie Sądu Najwyższego i sądów powszechnych za jedyną przesłankę ustalenia wysokości zadośćuczynienia przyjmuje się rozmiar krzywdy. Zadośćuczynienie ma na celu kompensatę nie tylko cierpień fizycznych ale również niekorzystnych następstw zdarzenia w sferze psychiki poszkodowanego. Ma ono na celu przyniesienie poszkodowanemu równowagi emocjonalnej naruszonej przez doznane cierpienia psychiczne (tak: wyrok Sadu Najwyższego z dnia 14 lutego 2008 r. II CSK 536/07, OSP 2010 nr 5, poz. 47).Sąd orzekający w pełni podziela powyższe poglądy Sądu Najwyższego.

Niewątpliwe wypadek z dnia 03 lipca 2011 r. zmienił na trwałe życie powoda, który do końca życia będzie miał blizny na twarzy i na głowie, do końca życia będzie zmuszony do odbywania wizyt u neurologa celem sprawdzania czy nie dochodzi u niego do zmian w mózgu, stosowania leczenia przeciw-padaczkowego. Do tego niewątpliwie powód starzeje się, co również może wpłynąć na pogłębianie się skutków tego zdarzenia. Jednocześnie nie sposób podzielić twierdzeń pozwanego, że na zakres obrażeń jakich doznał powód wpłynął jego wiek, który również powinien zostać uwzględniony przy ustalaniu wysokości zadośćuczynienia. Wskazać należy, że powód w chwili wypadku miał (...) lata, był osobą w pełni samodzielną i zdrową, a jedynym problemem zdrowotnym z jakim się zmagał były żylaki. Obecnie powód wymaga pomocy osób trzecich przy wykonywaniu wielu czynności, żona musi mu towarzyszyć w trakcie każdej z wizyt lekarskich, musi mu również podawać 3 razy dziennie krople do oka lewego, gdyż to cały czas łzawi. Powód na wdrożone praktycznie na stałe leczenie przeciw-padaczkowe, z uwagi na padaczkę pourazową jaka wystąpiła u powoda. Nie sposób również oczekiwać, zwłaszcza mając na względzie przebieg wypadku tj. uderzenie samochodu ciężarowego z naczepą w raczej niewielki gabarytowo samochód osobowy F. (...) i wgniecenia go w poprzedzającą go naczepę innego samochodu ciężarowego, a także niezwykle szeroki zakres obrażeń jakich doznał powód, że zapomni on o powyższym i powróci do codziennego, zwykłego życia. Powód nadal boi się huku samochodów ciężarowych, odczuwa obawy przed możliwym kolejnym atakiem padaczki czy też przed pogarszaniem się funkcji jego mózgu. Powód J. G. wymaga pomocy osób trzecich m.in. w dowiezieniu na konsultację lekarską, nie z uwagi na wiek a jedynie z uwagi na skutki wypadku z dnia 03 lipca 2011 r. z jakimi się obecnie zmaga.

W ocenie Sądu krzywda jakiej doznał powód wskutek wypadku z dnia 03 lipca 2011 roku uzasadniała przyznanie mu zadośćuczynienia w żądanej kwocie 90.000,00 zł. Podkreślić należy raz jeszcze, że Sąd uwzględniając rozmiar krzywdy jakiej doznał powód, nie znalazł podstaw do tego ażeby miarkować przyznane mu zadośćuczynienie z uwagi na jego wiek czy to w chwili zdarzenia czy również obecnie. Rozmiar obrażeń jakich doznał, skutki wypadku z jakimi się nadal zmaga i będzie zmagał do końca swojego życia, a przede wszystkim diametralna zmiana dotychczasowego spokojnego i bezstresowego życia, na życie w chorobie, bólu, niepewności co do stanu zdrowia w przyszłości, stałej konieczności przyjmowania leków przeciwpadaczkowych, używania aparatu słuchowego, uzasadniają konieczność przyznania mu zadośćuczynienia w żądanej przez niego wysokości.

Odnośnie wymagalności roszczenia ubocznego w postaci odsetek za opóźnienie to należy wskazać, iż zgodnie z art. 817 § 1 k.c. – ubezpieczyciel obowiązany jest spełnić świadczenie w terminie 30 dni licząc od daty otrzymania zawiadomienia o wypadku. Gdyby wyjaśnienie w powyższym terminie okoliczności koniecznych do ustalenia odpowiedzialności ubezpieczyciela albo wysokości świadczenia okazało się niemożliwe, świadczenie powinno być spełnione w ciągu 14 dni od dnia w którym przy zachowaniu należytej staranności wyjaśnienie tychże okoliczności było możliwe.

Powód wniósł o zasądzenie kwoty 90.000,00 (dziewięćdziesiąt tysięcy) złotych tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę wraz ustawowymi odsetkami od kwoty 40.000,00 (czterdzieści tysięcy) złotych od dnia 12 maja 2012 r. do dnia zapłaty oraz od kwoty 50.000,00 (pięćdziesiąt tysięcy) złotych od dnia 21 lipca 2012 r. do dnia zapłaty. P. odwołanie od decyzji pozwanego Zakładu (...) skierował do w dniu 11 kwietnia 2012 r., dlatego uwzględniając 30-dniowy termin w jakim pozwany powinien spełnić świadczenie, zasadnym było ustalenie terminu wymagalności tego roszczenia na dzień 12 maja 2012 r. (vide pismo k. 65). Kolejne odwołanie powód skierował do pozwanego w dniu 20 czerwca 2012 r., przy uwzględnieniu 30-dniowego terminu, datę wymagalności roszczenia w zakresie tej kwoty należało ustalić na dzień 21 lipca 2012 r. (vide pismo k. 73).

Zgodnie z art. 359 §1 k.c. odsetki od sumy pieniężnej należą się tylko wtedy, gdy to wynika z czynności prawnej albo z ustawy, z orzeczenia sądu lub z decyzji innego właściwego organu. Jeżeli wysokość odsetek nie jest w inny sposób określona, należą się odsetki ustawowe w wysokości równej sumie stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego i 3,5 punktów procentowych (§ 2). Maksymalna wysokość odsetek wynikających z czynności prawnej nie może w stosunku rocznym przekraczać dwukrotności wysokości odsetek ustawowych (odsetki maksymalne) (§2 ¹ ). Jeżeli wysokość odsetek wynikających z czynności prawnej przekracza wysokość odsetek maksymalnych, należą się odsetki maksymalne (§ 2 ² ). Natomiast zgodnie z treścią art. 481 § 1 i 2, 2 ^1, 2 ² k.c. (w brzmieniu od dnia 01 stycznia 2016 r. Dz.U.2016.380) jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi (§ 1). Jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była oznaczona, należą się odsetki ustawowe za opóźnienie w wysokości równej sumie stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego i 5,5 punktów procentowych. Jednakże gdy wierzytelność jest oprocentowana według stopy wyższej, wierzyciel może żądać odsetek za opóźnienie według tej wyższej stopy (§ 2). Maksymalna wysokość odsetek za opóźnienie nie może w stosunku rocznym przekraczać dwukrotności wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie (odsetki maksymalne za opóźnienie) (§ 2 ¹ ) ^. Jeżeli wysokość odsetek za opóźnienie przekracza wysokość odsetek maksymalnych za opóźnienie, należą się odsetki maksymalne za opóźnienie (§ 2 ² ).

Mając na względzie powyższe Sąd orzekł jak w pkt 1 a i 1b wyroku. Dopiero zadośćuczynienie w łącznej kwocie przyznanej przez Sąd (90.000 złotych), dotychczas dobrowolnie wypłaconej przez pozwanego (35.000 złotych) oraz zasądzonej od sprawcy wypadku (10.000 złotych) w łącznej kwocie 135.000 złotych, będzie kwotą adekwatną do rozmiaru krzywdy powoda, która tak naprawdę nigdy nie zostanie zrekompensowana, bowiem powód nie odzyska już wcześniejszej sprawności fizycznej ani nie powróci do zdrowia. Trudno uznać, aby łączny uszczerbek na zdrowiu powoda oceniony przez biegłych na 128%, był nieadekwatny do przyznanego zadośćuczynienia.

W zakresie roszczenia powoda o przyznanie mu odszkodowania w kwocie 3.528,40 zł tytułem zwrotu kosztów poniesionych na zakup aparatu słuchowego dla powoda oraz kosztów rehabilitacji, Sąd uznał je za uzasadnione jedynie do kwoty 2.328,40 zł tj. kwoty jaką powód poniósł na zakup aparatu słuchowego. Powód celem wykazania poniesienia wydatków w tym przedmiocie przedłożył fakturę VAT nr (...), z której wynika, że dokonał on zakupu aparatu słuchowego za kwotę 2.328,40 zł. Pozostałą część ceny urządzenia tj. kwotę 560 złotych dopłacił (...) Oddział Wojewódzki (...) z siedzibą w B. (vide faktura VAT nr (...) k. 93). W tym miejscu zauważyć należy, że zgodnie z opinią biegłego z zakresu otolaryngologii, wydatki ponoszone przez powoda na zakup aparatu słuchowego są jak najbardziej uzasadnione, dlatego też zasadnym było uwzględnienie roszczenia powoda w tej części. Pozwany pismo, w którym powód dokonał modyfikacji powództwa, otrzymał w dniu 04 listopada 2013 r. (k.119), dlatego bieg terminu wymagalności roszczenia co do kwoty 2.328,40 zł rozpoczął bieg od dnia 05 listopada 2013 r. O powyższym Sąd orzekł w pkt 2 wyroku.

Odnosząc się do żądania ustalenia odpowiedzialności pozwanego na przyszłość za skutki wypadku wskazać należy, iż podstawą żądania o ustalenie odpowiedzialności strony pozwanej za szkody, które u powódki mogą pojawić się w przyszłości, jest art. 189 k.p.c. Nie budzi wątpliwości pogląd, że w sprawach o naprawienie szkody wyrządzonej czynem niedozwolonym w zakresie uszkodzenia ciała i rozstroju zdrowia, sąd może jednocześnie ustalić odpowiedzialność pozwanego za szkody mogące powstać w przyszłości (tak: uchwała Sądu Najwyższego z dnia 24 lutego 2009 r., III CZP 2/09, OSNC 2009, nr 12, poz. 168). Ponadto aktualność zachowała uchwała SN 17.04.1970 r. (III CZP 34/69, OSNCP 1970, nr 12, poz. 217), zgodnie z którą „w sprawie o naprawienie szkody wynikłej z uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia zasądzenie określonego świadczenia nie wyłącza jednoczesnego ustalenia w sentencji wyroku odpowiedzialności pozwanego za szkody mogące powstać w przyszłości z tego samego zdarzenia”.

O interesie prawnym w ustaleniu odpowiedzialności za ewentualną szkodę na przyszłość mówimy wówczas, gdy istnieje obiektywna niepewność stanu faktycznego. Ponadto, jak wskazuje się w orzecznictwie, zgodnie z art. 442 ¹ § 3 k.c., powód dochodzący naprawienia szkody na osobie może mieć interes prawny w ustaleniu odpowiedzialności pozwanego za szkody mogące powstać w przyszłości. Kolejny proces odszkodowawczy w związku z ujawnieniem się nowych szkód może toczyć się po wielu latach od zdarzenia powodującego szkodę, a wówczas pojawić się mogą po stronie poszkodowanego – na którym spoczywa obowiązek dowiedzenia wszystkich przesłanek odpowiedzialności odszkodowawczej – trudności dowodowe. Ustalenie odpowiedzialności na przyszłość zwalnia poszkodowanego z obowiązku udowodnienia istnienia wszystkich przesłanek odpowiedzialności podmiotu, na którym ta odpowiedzialności ciąży. Z tych względów po stronie powoda – poszkodowanego istnieje interes prawny w ustaleniu odpowiedzialności pozwanego na przyszłość.

Szkody na osobie nie zawsze powstają jednocześnie ze zdarzeniem, które wywołało uszkodzenie ciała, a zatem z reguły nie ma obiektywnej możliwości dochodzenia w toku postępowania sądowego wszelkich roszczeń związanych z czynem niedozwolonym. Następstwa uszkodzenia ciała są, bowiem z reguły wielorakie i mogą wywoływać nieprzewidywalne na tym etapie skutki. Przenosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy trzeba podkreślić, że materiał dowodowy sprawy daje podstawy do przyjęcia, że po wydaniu wyroku mogą ujawnić się u powoda J. G. kolejne skutki wypadku.

W niniejszej sprawie nie budzi, w ocenie Sądu żadnych wątpliwości fakt, że obrażenia jakich doznała powód J. G., mogą wywołać nieprzewidywalne skutki związane z pogorszeniem się jego stanu zdrowia w przyszłości. Raz jeszcze należy zwrócić uwagę na opinię wyrażoną przez specjalistę neurologa, z której wynika, że powód wymaga stałej kontroli neurologicznej i psychiatrycznej oraz kontrolnych badań neuroobrazowych głowy celem określenia dynamiki zmian pourazowych mózgu oraz badania EEG. Biegły zauważył również, że rokowanie co do ustąpienia zaburzeń neurologicznych i psychiatrycznych jest niepomyślne, a zmiany pourazowe strukturalne w mózgu są trwałe i mogą mieć w przyszłości wpływ na rozwój zespołu psychoorganicznego. Jednocześnie w zakresie mózgowia u powoda istnieją trwałe objawy deficytowe strukturalne w postaci uogólnionych zaników korowo- podkorowych oraz ogniska malacyjne pourazowe praktycznie w całej lewej półkuli mózgowej. Nie sposób również pominąć padaczki pourazowej na jaką cierpi powód, problemów ze słuchem, a także z lewym okiem z powodu jego łzawienia, nieprawidłowego ustawienia powieki dolnej i punktu łzowego dolnego oka lewego. Biegła z zakresu chorób oczu zauważyła jednocześnie, że powód negatywne skutki wypadku odczuwa od momentu zdarzenia do chwili obecnej, a także odczuwać będzie w przyszłości. Biegła zauważyła także w swojej opinii, że powód negatywne skutki wypadku odczuwa od momentu zdarzenia do chwili obecnej, a także odczuwać będzie w przyszłości.

Zważywszy na powyższe okoliczności, w pkt. 3 wyroku, Sąd ustalił odpowiedzialność pozwanego (...) S.A. w W., za skutki wypadku drogowego z dnia 03 lipca 2011 roku mogące się pojawić w przyszłości u powoda J. G..

W pkt. 4 wyroku, Sąd oddalił powództwo w pozostałym zakresie tj. w zakresie zasądzenia odszkodowania w kwocie 1.200 złotych z tytułu turnusu rehabilitacyjnego na podstawie faktury z 25.04.2013 roku (k.92).

Powyższa decyzja spowodowana była faktem, iż powód nie udowodnił, pomimo obciążającego go ciężaru dowodu, iż poniesiony wydatek z tytułu turnusu rehabilitacyjnego w kwietniu 2013 roku miał jakikolwiek związek z wypadkiem. Przede wszystkim wskazać należy, iż powód nie przedłożył skierowania na w/w turnus, ani jakiejkolwiek dokumentacji medycznej, z której wynikałoby jakiego rodzaju schorzenia powód rehabilitował, jakie zabiegi i na jakie dolegliwości były wykonywane. Powód reprezentowany przez fachowego pełnomocnika, nie wnioskował także aby biegły sądowy (czy to z zakresu ortopedii czy też neurologii w zależności od rodzaju turnusu oraz zabiegów aplikowanych powodowi), ocenił, iż wydatek poniesiony przez powoda na tego typu turnus był wydatkiem celowym i pozostawał w adekwatnym związku przyczynowo-skutkowym ze zdarzeniem jakiemu uległ powód. Przy braku inicjatywy dowodowej pełnomocnika powoda związanej z brakiem przedstawionej dokumentacji medycznej związanej z tym turnusem także biegły sądowy miałby zasadniczy problem z oceną zasadności odbytej terapii powoda, skoro poza fakturą w tym zakresie powód nie przedłożył żadnych dowodów, pozwalających na zweryfikowanie celowości i zasadności poniesienia wydatku w kontekście art.444 §1 kc i art. 361§1 kc czyli wydatków uzasadnionych i celowych.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 98 k.p.c. zgodnie z odpowiedzialnością za wynik procesu przyjmując, że powód J. G. wygrał sprawę praktycznie w całości co uzasadniało obciążenie pozwanego w całości kosztami procesu. W sytuacji gdy powództwo zostało oddalone jedynie w zakresie kwoty 1.200 złotych (około 2% dochodzonego roszczenia), przegraną tę należało uznać za całkowicie pomijalną.

W pkt 5 wyroku Sąd nakazał zgodnie z art.113 ust.1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych w zw. z art. 98 kpc, pobrać od pozwanego (...) S.A. w W. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Warszawie, kwotę 1.709,06 (jeden tysiąc, siedemset dziewięć, 06/100) złotych tytułem wydatków pokrytych tymczasowo przez Skarb Państwa – Sąd Okręgowy w Warszawie. Na tę kwotę składają się wypłacone w części ze środków Skarbu Państwa wynagrodzenia biegłych za sporządzone przez nich opinie i opinie uzupełniające (postanowienia k. 324, k. 365, k. 402, k. 450, k. 479, k. 653, k. 772), które nie znalazły pokrycia w zaliczkach uiszczonych przez strony.

W pkt 6 wyroku Sąd zasądził od pozwanego (...) S.A. w W. na rzecz powoda J. G., kwotę 12.388,78 (dwanaście tysięcy, trzysta osiemdziesiąt osiem, 78/100) złotych kosztów procesu, w tym kwotę 3.600,00 (trzy tysiące, sześćset) złotych tytułem wynagrodzenia pełnomocnika ustaloną zgodnie z §6 pkt.6 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych. Na tę kwotę, poza wynagrodzeniem pełnomocnika w kwocie 3.600 złotych, składa się kwota 4.677,00 zł jako opłata od pozwu, 17 zł jako opłata skarbowa od pełnomocnictwa, kwota 4.000,00 zł tytułem zaliczki na poczet wynagrodzenia biegłych (k. 127, k. 360v, k. 396v, k. 587), kwota 94,78 zł jako wydatek poniesiony przez powoda za kserokopie dokumentacji medycznej złożone przez szpitale, w których przebywał (k. 295, k. 296, zarządzenie k. 297).

Mając na względzie powyższe Sąd orzekł jak w wyroku.---

/-/ SSO Mariusz Solka

(...)

1.  (...)

2.  (...)

(...)

(...)

(...)

(...)

1.  (...)

2.  (...)

(...)

(...)

(...)

(...)

(...)

(...)

(...) (...) (...)

(...)