Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VI P 192/14 Pm

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 2 stycznia 2017r.

Sąd Rejonowy Gdańsk-Południe w Gdańsku VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSR Anita Niemyjska – Wakieć

Protokolant: starszy sekretarz sądowy Mirosława Marszałek

po rozpoznaniu w dniu 19 grudnia 2016r. w Gdańsku na rozprawie

sprawy z powództwa Skarbu Państwa – Aresztu Śledczego w G.

przeciwko P. J.

o zwrot kosztów umundurowania

I.  zasądza od pozwanego P. J. na rzecz powoda Skarbu Państwa – Aresztu Śledczego w G. kwotę 539,07 zł (pięćset trzydzieści dziewięć złotych siedem groszy) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2014r. do dnia zapłaty

II.  zasądza od pozwanego P. J. na rzecz powoda Skarbu Państwa – Aresztu Śledczego w G. kwotę 4.27 zł (cztery złote dwadzieścia siedem groszy) tytułem odsetek ustawowych za opóźnienie za okres do 31 grudnia 2013r.

III.  zasądza od pozwanego P. J. na rzecz powoda Skarbu Państwa – Aresztu Śledczego w G. kwotę 180 zł (sto osiemdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego

Sygn. akt VI P 192/14

UZASADNIENIE

Powód Skarb Państwa reprezentowany przez Areszt Śledczy w G. pozwem z dnia 20 marca 2014r wystąpił przeciwko pozwanemu P. J. o zasądzenie od pozwanego kwoty 539,07 zł tytułem zwrotu kosztów umundurowania wraz z odsetkami od dnia 1 stycznia 2014r. oraz kwoty 4,27 tytułem odsetek liczonych do 31 grudnia 2013r..

Ponadto wniósł o zasądzenie od pozwanego zwrotu kosztów procesu według norm przepisanych.

pozew k. 2-5

Pozwany P. J. w odpowiedzi na pozew wniósł o oddalenie powództwa.

odpowiedź na pozew k. 44-45

Postanowieniem z dnia 22 września 2014r. Sąd na mocy art. 177 § 1 pkt. 3 k.p.c. zawiesił postępowanie w sprawie. (k. 70)

Postanowieniem z dnia 17 marca 2016r. Sąd postanowił podjąć postępowanie w sprawie na mocy art. 180 § 1 pkt. 4 k.p.c. (k. 81)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Pozwany P. J. z dniem 1 października 2011r. został mianowany na okres służby przygotowawczej na stanowisko strażnika działu ochrony Aresztu Śledczego w G..

(dowód: akt mianowania z dnia 29 września 2011r. - k. 3 cz. B karty przebiegu służby akt osobowych pozwanego)

W okresie służby pozwany otrzymał w dniu 3 października 2011r. wyposażenie polowe w tym: czapkę polową o wartości 19,76 zł, czapkę polową ocieplaną o wartości 30 zł,, kurtkę munduru polowego o wartości 149,29 zł, dwie pary spodni polowych.

Pozwany P. J. otrzymał ponadto w dniu 13 września 2012r. składniki umundurowania w szczególności: nauszniki do czapki zimowej w rozmiarze 56 o wartości 14,14 zł, mundur gabardynowy (mundur wyjściowy) o wartości 457,36 zł, spodnie letnie męskie o wartości 128,17 zł, sweter o wartości 143,82 zł, rękawiczki zimowe męskie o wartości 60,13 zł, ubranie treningowe o wartości 120,36 zł, czapka służbowa letnia o wartości52,40 zł

Pozwany P. J. otrzymywał ponadto równoważnik za umundurowanie w wysokości po 969,23 zł za rok 2012 i 2013 oraz otrzymywał ekwiwalent na pranie chemiczne odzieży w wysokości po 165,40 zł rocznie, za 2012 i 2013.

(dowód: karta wyposażenia k. 3, k. 4 i k. 8 akt mundurowych karty wydania k.9,k. 10 )

W dniu 28 sierpnia 2013r. pozwany P. J. Decyzją Personalną Nr(...)na mocy art. 96 ust. 1 pkt. 1 oraz art. 98 Ustawy o Służbie Więziennej został zwolniony ze służby w Służbie Więziennej w związku z nieprzydatnością do służby, stwierdzoną w opinii służbowej w okresie służby przygotowawczej.

(dowód: Decyzja Personalna nr(...)z dnia 28 sierpnia 2013r. – k. 1 cz. C akt osobowych pozwanego, świadectwo służby – k. 2 cz. C akt osobowych pozwanego, częściowo zeznania pozwanego – k. 126-127 nagranie czas 01:10:58-01:25:54 CD – k. 128 w zw. z – k. 106-108 CD – k. 110)

Przed Naczelnym Sądem Administracyjnym toczyło się postępowanie pod sygnaturą (...)w sprawie ze skargi P. J. na decyzję Dyrektora Okręgowego służby Więziennej w G. z dnia 10 października 2013r. nr (...) w przedmiocie zwolnienia ze służby.

Z dniem 29 stycznia 2016r. zapadł wyrok w którym oddalono skargę P. J.. Wyrok jest prawomocny.

(dowód: odpis wyroku NSA z dnia 29 stycznia 2016r. sygn. akt(...) – k. 92v)

Pozwany po zwolnieniu ze służby przygotowawczej został zobowiązany do zwrotu składników umundurowania, których okres używalności nie upłynął. Zwracane składniki umundurowania mogły być wydane kolejnemu funkcjonariuszowi, za jego zgodą. Wtedy temu kolejnemu funkcjonariuszowi, wypłaca się ekwiwalent za część okresu rozliczeniowego, ale dotyczy to tylko umundurowania zasadniczego. Jeżeli chodzi o umundurowanie polowe, to jest wymagana tylko zgoda, wtedy jest skrócony okres użytkowania, nie ma zwrotu ekwiwalentu

Dlatego znaczenie miał stan, w jakim składniki były oddawane. Magazyn nie posiada bowiem możliwości dokonywania poprawek w oddawanych składnikach wyposażenia czy umundurowania.

Pismem z dnia 29 sierpnia 2013r. pozwany zwrócił się z prośbą o rozłożenie mu powyższych zobowiązań finansowych związanych z umundurowaniem na 3 comiesięczne raty.

W dniu 4 września 2013r. powód stawił się do składnicy mundurowej Aresztu Śledczego z wyposażeniem polowym. Tego dnia członek komisji T. T., dokonał przeglądu przyniesionych przez pozwanego składników wyposażenia polowego, oceniając ich wartość użytkową i postanowił przyjąć do magazynu składniki wyposażenia polowego jak dwie pary spodni polowych, dwa pasy parciane, jedną pelerynę nieprzemakalną, nie mając co do ich stanu żadnych wątpliwości. Pozostałe składniki wyposażenia polowego były oznaczone mazakiem numerem służbowym pozwanego i z tego powodu nie zostały przyjęte. Polecono pozwanemu przynieść pozostałe składniki wyposażenia polowego po usunięciu oznakowania, nadto polecono przyniesienie składników umundurowania, których pozwany przy sobie 4 września nie miał. Pozwany miał się stawić z pełnym i wyczyszczonym wyposażeniem dnia 10 września 2013r., gdy wszyscy członkowie komisji mieli być obecni na służbie. W dniu 10 września 2013r. pozwany nie stawił się w celu zdania składników wyposażenia.

Wobec powyższego naliczono pozwanemu do zwrotu składniki wyposażenia polowego i umundurowania za rzeczy niezwrócone, Areszt Śledczy wezwaniem do zapłaty z dnia 10 września 2013r. zobowiązał pozwanego P. J. do zapłaty kwoty 1977,45 zł za niezwrócone składniki umundurowania i wyposażenia polowego i przychylając się do jego prośby z dnia 29 sierpnia 2013r. zobowiązał go do uregulowania ww. należności w trzech ratach płatnych do – 04.10.13r. (660zł), 04.11.2013r. (660,00zł), 04.12.2013r. (657,45zł). Jednocześnie strona powodowa poinformowała pozwanego, iż w przypadku braku terminowej spłaty, będzie zobowiązany do uiszczenia ww. kwoty jednorazowo.

Pozwany pismem z dnia 17 września 2013r., w odpowiedzi na wyżej wymienione wezwanie, zwrócił się z prośbą o umożliwienie wykonania obowiązku zwrotu posiadanych składników umundurowania. Pozwany zobowiązał się do stawiennictwa, celem zwrotu posiadanego umundurowania. Po ustaleniu terminu, pozwany stawił się w dniu 17 października 2013r. na posiedzenie komisji w celu zwrotu wyposażenia.

Wartość użytkową przedmiotów umundurowania i wyposażenia polowego pozwanego, którym nie minął okres używalności, oceniła komisja powołana przez kierownika jednostki organizacyjnej powoda, w składzie - w osobach kpt. P. W. (przewodniczącego), mł. Chor. A. C. (członka komisji) i sierż. Sztab. T. T. (członka).

Przyjęto do magazynu składniki wyposażenia polowego: kurtka polowa, ocieplacz polowy, zaś ze składników umundurowania: czapka służbowa zimowa podoficera, kurtka całoroczna, szalik zimowy, pasek do spodni, pas główny skórzany podoficera; oznaki służby w kształcie koła.

Nie przyjęto natomiast:

- kurtki munduru polowego – z uwagi na fakt, iż była tak sprana, iż zmieniła kolor, odbiegając od normy;

- czapki polowej, bo była na tyle zniszczona, że nie nadawała się do dalszego użytkowania – miała przetarty otok od wewnątrz, nadto połamane plastikowe zapięcie z tyłu, uniemożliwiające pełną regulację obwodu czapki (pęknięcie plastikowego paska służącego do regulacji);

- czapki ocieplanej, bowiem pozwany w ogóle jej nie przyniósł na posiedzenie komisji.

Ze składników umundurowania nie przyjęto:

- czapki służbowej letniej, bowiem nosiła wyraźne ślady zużycia polegające na starciu otoku od wewnątrz (przetarciach), a także posiadała otok opatrzony dystynkcjami stopnia służbowego powoda. Oddawana czapka powinna być pozbawiona dystynkcji. Co prawda po odszyciu dystynkcji pozostaje na otoku ślad, który i tak dyskwalifikowałby czapkę pod kątem możliwości przyjęcia jej do magazynu, ale zasadą jest, iż w takich sytuacjach wymienia się cały otok (tj materiałową powierzchnię otoku) – można go dokupić osobno, i wszyć nowy, kosztuje około 10 zł;

- munduru zimowego (gabardynowego), w którym zniszczeniu uległa marynarka (do spodni garnituru nie było zastrzeżeń, ale garnitur wydaje się i przyjmuje w komplecie: spodnie plus marynarka) bowiem nieprawidłowo były wykonane dziurki na odznaki służby. Pozwany początkowo w nieprawidłowym miejscu klap przyczepił odznaki, później poprawił je, przenosząc je we właściwe miejsca klap, jednakże na tych niewłaściwych pozostały widoczne dziurki w klapach. Takie oznaczenia powinny były znajdować się na klapach górnych, zgodnie z treścią regulującego umundurowanie rozporządzenia.

- nauszników do czapki zimowej, bowiem te, które powód zwracał, były innego rozmiaru, niż mu wydane;

- rękawiczek zimowych, bowiem element ten zgodnie z rozporządzeniem nie podlegał zwrotowi;

- spodni lekkich męskich, bowiem pozwany na komisji okazał spodnie poplamione, które nie nadawały się do ponownego użycia

- swetra, bowiem był on odbarwiony i zmechacony, nadto posiadał dziurę przy szwie przy kołnierzu, na miejscu po metce;

- ubrania treningowego, bowiem element ten zgodnie z rozporządzeniem nie podlegał zwrotowi.

Składniki te wyceniono, po uwzględnieniu upływu okresu używalności:

Wyposażenie polowe: czapka polowa – 10,09 zł czapka ocieplana 9,77, kurtka munduru polowego 77,62 zł (łącznie 97,48)

Umundurowanie:

- czapka służbowa letnia 37,12 zł;

- mundur gabardynowy 190,57 zł;

- nauszniki 5,89 zł;

- rękawiczki zimowe 19,57 zł;

- spodnie letnie męskie 53,40 zł;

- sweter 87,89 zł (łącznie 444,59 zł)

Areszt Śledczy zobowiązał też pozwanego do zwrócenia proporcjonalnej części równoważnika za umundurowanie, liczonej w pełnych miesiącach, za okres niepozostawania w służbie, tj w kwocie 565,38 zł..

(dowód: karta wyposażenia – k. 3 akt mundurowych pozwanego, karta mundurowa – k. 4 akt mundurowych pozwanego, pismo magazynu wyposażenia polowego podstawowego – k. 8 akt mundurowych pozwanego, wydanie należności mundurowych z kat. A – k. 9 akt mundurowych pozwanego, obciążenie za wyposażenie polowe – k. 11 akt mundurowych pozwanego, obciążenie – k. 12 akt mundurowych pozwanego, pismo pozwanego – k. 13 akt mundurowych pozwanego, wezwanie do zapłaty – k. 14 akt mundurowych pozwanego, pismo pozwanego – k.15 akt mundurowych pozwanego, wykaz składników – k. 16 akt mundurowych pozwanego, pismo z 26.09.13 k. 17-18 akt mundurowych, protokół komisyjnej oceny wartości użytkowej – k. 20-21 akt mundurowych pozwanego, notatka służbowa – k. 26 akt mundurowych pozwanego, zeznania świadka T. T.– k. 121-126 nagranie czas 00:02:45-01:09:47 CD – k. 128)

Powód kolejno pismem z dnia 21 października 2013r. wezwał pozwanego do zapłaty przedmiotowej należności.

(dowód: wezwanie do zapłaty– k. 28 akt mundurowych pozwanego)

Pozwany złożył skargę, w której zarzucił nierzetelne i niezgodne z przepisami § 4 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 7 lutego 2011r. w sprawie umundurowania funkcjonariuszy Służby Więziennej, obciążenie za składniki umundurowania.

(dowód: notatka służbowa – k. 33, skarga pozwanego – k. 35)

Powód w listopadzie 2013r. ponownie wezwał pozwanego do zapłaty wyznaczając termin zapłaty na 13 grudnia 2013r..

(dowód: wezwanie do zapłaty z zpo– k. 36-37 akt mundurowych pozwanego)

Pozwany ostatecznie został obciążony przez powoda kwotą 444,59 zł za umundurowanie, kwotą 97,48 zł za wyposażenie polowe oraz kwotą 565,38 zł za równoważnik za umundurowanie i zobowiązany do uregulowania należności w łącznej wysokości 1107,45 zł w terminie do dnia 13 grudnia 2013r..

W dniu 17 grudnia 2013r. pozwany wpłacił tytułem wymienionej należności kwotę 568,38 zł..

Na dzień 31 grudnia 2013r. pozwany zalegał powodowi kwotę 543,34 zł, na którą składała się pierwotna wartość zwrotu za składniki umundurowania i wyposażenia polowego 539,07 zł oraz odsetki od tej kwoty za opóźnienie po 13 grudnia 2013r. liczone do 31 grudnia 2013r. (3,46 zł) oraz nota odsetkowa nr (...) na kwotę 4,27 zł z tytułu opóźnienia w płatności równoważnika za umundurowanie.

(dowód: obciążenie k. 22-24 akt mundurowych, notatka- k. 6, kartoteki – k. 7-8, nota odsetkowa – k. 9, dowód wpłaty – k. 40 akt mundurowych)

Sąd zważył co następuje :

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o zgromadzone w sprawie dokumenty, których autentyczności ani prawdziwości żadna ze stron nie kwestionowała.

Sąd oparł się także na aktach służby pozwanego w zakresie przebiegu jego zatrudnienia, bowiem żadna ze stron nie kwestionowała prawdziwości ani autentyczności dokumentów tam zawartych, jak również na aktach mundurowych, biorąc pod uwagę, iż dokumenty pochodzące z tych akt również nie były skutecznie kwestionowane pod względem ich autentyczności i prawdziwości.

Sąd oparł się także na zeznaniach świadka T. T.. Są one bowiem logiczne, spójne szczegółowe i przekonujące, znajdują potwierdzenie w pozostałym materiale dowodowym, w szczególności w pismach i dokumentach zawartych w aktach mundurowych. Brak jest zatem podstaw, by odmówić im wiary.

Świadek w czasie odbywania służby przez pozwanego był wieloletnim funkcjonariuszem pełniącym służbę w dziale kwatermistrzowskim. Miał długie doświadczenie w zakresie przyjmowania sortów mundurowych.

Świadek miał wiedzę i znał uregulowania z Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 7 czerwca 2011r. Świadek potwierdził zapisy z akt mundurowych, iż różnica miedzy pierwszym wezwaniem, a drugim wynikała z tego, że pozwany w dniu 10 września 2013r., umówionym na komisyjne rozliczenie sortów, nie stawił się celem rozliczenia obciążono go za wszystkie pozostałe rzeczy. Świadek przekonująco i logicznie wyjaśnił, dlaczego nie przyjęto części przedłożonych składników wyposażenia czy umundurowania, wskazując sądowi na zauważone w okazywanych mu na rozprawie składnikach wyposażenia nieprawidłowości. Zeznania te nie budzą wątpliwości. Podkreślenia wymaga, iż strona pozwana, po zeznaniach świadka na okoliczność stwierdzanych nieprawidłowości w okazywanych składnikach umundurowania i wyposażenia polowego, cofnęła swój wniosek o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego na okoliczność stanu tych rzeczy, przyznając, iż ustalenia biegłego byłyby analogiczne do tych stwierdzonych przez świadka.

W celu szczegółowego ustalenia stanu zwracanych rzeczy, a w szczególności zgodniści tego stanu z ustaleniami komisji, okazano świadkowi posiadane przez pozwanego składniki umundurowania i wyposażenia polowego. Zeznania świadka, który precyzyjnie wskazywał sądowi w jakim miejscu i jakie uszkodzenia owych przedmiotów występują, są wiarygodne i przekonujące, bowiem na rozprawie obiektywnie można było stwierdzić, widząc okazywane przedmioty, iż zeznania te znajdują potwierdzenie w rzeczywistości. Świadek odnosząc się do praktycznie każdego składnika, pokazywał, w którym miejscu jest problem i na czym polega. W sposób oczywisty zobiektywizowało to zeznania świadka w tym względzie, znajdowały one bowiem w ten sposób naoczne potwierdzenie. Podkreślić należy, iż w toku przesłuchania świadka, okazywania mu przedmiotów i komentarzy świadka odnośnie poszczególnych uszkodzeń zwracanych rzeczy, strona pozwana nie kwestionowała stwierdzeń świadka, nie powoływała się na rozbieżności między stanem okazywanych rzeczy a ich opisem przez świadka.

Świadek wskazał wyraźnie, że zdarzało się, że funkcjonariusze podpisywali składniki umundurowania, ale na własną odpowiedzialność. Co do nauszników czapki zimowej słusznie wskazał, nie mogli przyjąć innych, niż wydali.

Świadek wskazał, że zajmuje się mundurami w dziale kwatermistrzowskim od 12 lat, zaś od 10 miesięcy jest szefem służby mundurowej w AŚ w G., co wskazuje na jego niewątpliwe doświadczenie w tym zakresie.

Jak podkreślił, funkcjonariusze mogą kupować składniki umundurowania, na to między innymi dostają równoważnik mundurowy. Jest możliwość dokupienia samego otoku, czyli granatowego materiału nad daszkiem, na którym była przyszyta dystynkcja. Gdyby pozwany przedstawił czapkę z nowym otokiem, to zostałaby przyjęta. Wskazał, że jedną taką czapkę przyjęli. Wyjaśnił, że jeśli komisja przyjmie umundurowanie do magazynu, to można je wydać innej osobie, za pisemną zgodą tej osoby..

Zeznaniom pozwanego Sąd dał wiarę głównie w zakresie samego jego przebiegu zatrudnienia, odbywania służby przygotowawczej. Pozwany przyznał, że otrzymywał tzw. mundurówkę, czyli równoważnik za umundurowanie. Sam wyjaśnił, na czym to polegało, że dzięki temu mógł sobie pozwolić na zakup brakujących sortów mundurowych, mógł sobie uzupełnić umundurowanie, w zamian za zniszczone, czy np. zagubione.

Co do składników umundurowania i postępowania pozwanego do tychże składników, to wymaga w tym miejscu podkreślenia, że pozwany sam przyznał, że po komisji trzyosobowej (zatem po 17 października 2013r.) zdecydował się na ich wypranie dopiero po odbyciu komisji. Powyższe potwierdza zapisy z akt mundurowych (protokół k. 26), iż pozwany przedstawił w październiku spodnie poplamione, które z tego względu nie mogły być przyjęte. W ocenie sądu, skoro pozwany po komisji dopiero pierze rzeczy (do czego się przyznał na rozprawie) to logicznym jest, iż czyni to dlatego, że wymagały tego, egro, były wcześniej brudne, poplamione, nieświeże. Inaczej nie byłoby potrzeby ponownego prania rzeczy, które są nieużywane ip przechowywane w zamkniętej torbie. Istota sprawy były uszkodzenie rzeczy a nie ich np. zapach. Zatem fakt, iż pozwany uprał spodnie po owej komicji, potwierdza zeznanie świadka, iż w dniu komisji spodnie były brudne, na co pozwanemu zwrócono wtedy uwagę, nie przyjmując tego składnika. Jednocześnie z kolejnych chronologicznie pism powoda po tej komisji z 17 października 2013r., powód w dalszym ciągu już nie zabiegał o kolejne posiedzenie, celem przekazania naprawionych czy popranych rzeczy, tylko podnosił brak podstaw do żądania od niego zwrotu.

Podkreślenia wymaga, iż w późniejszych skargach i pismach, zawartych w aktach mundurowych pozwany nie podnosi żadnej okoliczności, jakoby przedłożył czyste spodnie, a wmawiano mu że są brudne.

Zapis protokołu komisji, iż pozwany nie przedstawił czapki polowej zimowej, potwierdza fakt, iż na rozprawie pozwany również tej czapki nie okazał, wyjmując wszystkie składniki, które posiadał, do okazania świadkowi.

Zeznania pozwanego w ocenie sądu nie są wiarygodne w zakresie tego, jak wyglądała procedura zwrotu umundurowania, bowiem zeznania pozwanego są tu zmienne i niekonsekwentne – raz twierdził (na rozprawie z 13 lipca 2016r.), iż komisja była tylko dwuosobowa, na ostatniej zaś rozprawie, iż była jednak prawidłowo trzyosobowa. Dlatego tu sąd dał wiarę świadkowi i zgormadzonym dokumentom, w zakresie w jakim były sprzeczne z zeznaniami powoda, bowiem jego zeznania z racji labilności są niewiarygodne..

W ocenie Sądu, roszczenie zasługuje na uwzględnienie.

Przechodząc do rozważań w niniejszej sprawie wskazać należy wskazać, zgodnie z art. 103 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 9 kwietnia 2010r. o Służbie Więziennej w przypadku, gdy 1. Funkcjonariusz zwolniony ze służby z przyczyn określonych w art. 96 ust. 1 pkt 2 i funkcjonariusz, którego stosunek służbowy wygasł na podstawie art. 97 ust. 1 pkt 2–8 przed upływem 5 lat od odbycia kursu przygotowawczego lub szkolenia zawodowego, jest obowiązany zwrócić zrewaloryzowaną kwotę stanowiącą równowartość kosztów wyżywienia, zakwaterowania, umundurowania oraz kosztów podróży służbowych otrzymanych w czasie szkolenia.

2. Koszty umundurowania otrzymanych przez funkcjonariusza w czasie szkolenia ustala się jako sumę:

2) wartości przedmiotów umundurowania wydanych funkcjonariuszowi w czasie szkolenia, zgodnie z przepisami o normach i zasadach przydzielania umundurowania i wyposażenia specjalnego funkcjonariuszom, wyliczonej na podstawie liczby dni użytkowania tych przedmiotów i kosztu jednorazowego ich czyszczenia;

Jak wynika z niekwestionowanych okoliczności, pozwany został zwolniony ze służby w oparciu o art. 96 ust. 1 ustawy z dnia 9 kwietnia 2010r. o Służbie Więziennej. Funkcjonariusza zwalnia się ze służby w przypadkach:

1) nieprzydatności do służby, stwierdzonej w opinii służbowej w okresie służby przygotowawczej;

Tym samym był zobowiązany do zwrotu przedmiotowego umundurowania w świetle powyższego przepisu art. 103 ustawy o Służbie Więziennej.

Obecnie obowiązujące rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 11 lutego 2011r. w sprawie umundurowania funkcjonariuszy Służby Więziennej (Dz. U. z dnia 11 lutego 2011r.) stanowi w § 4 ust. 1, iż funkcjonariusz w służbie przygotowawczej, w przypadku zwolnienia ze służby na podstawie art. 96 ustawy z dnia 9 kwietnia 2010 r. o Służbie Więziennej, zwanej dalej „ustawą”, lub wygaśnięcia stosunku służbowego na podstawie art. 97 ust. 1 pkt 2—8 ustawy, jest obowiązany zdać podlegające zwrotowi składniki umundurowania, których okres używalności nie upłynął, wymienione w załączniku nr 2 do rozporządzenia.

2. Składniki umundurowania, które nie posiadają wartości użytkowej, nie podlegają zwrotowi.

3. Za składniki umundurowania, które nie zostały zwrócone, a ich okres używalności nie upłynął, funkcjonariusz, o którym mowa w ust. 1, jest obowiązany uiścić ich równowartość pieniężną za czas, jaki pozostał do końca okresu ich używalności, obliczoną według cen obowiązujących w dniu zwolnienia ze służby lub ustania stosunku służbowego.

Powyższe wskazuje, że funkcjonariusz w służbie przygotowawczej – w odróżnieniu od funkcjonariusza w służbie stałej – nie jest właścicielem przedmiotów umundurowania. Do czasu mianowania na funkcjonariusza służby stałej lub do upływu okresu używalności, przedmioty umundurowania pozostają własnością Skarbu Państwa.

Konsekwencją powyższego unormowania, jest obowiązek zwrotu przedmiotów umundurowania w sytuacji ustania stosunku służbowego funkcjonariusza służby przygotowawczej i m.in. właśnie tak jak miało to miejsce w przypadku pozwanego – stwierdzenia nieprzydatności do służby stwierdzonej w opinii służbowej.

Obowiązek takiego zwrotu dotyczy przedmiotów umundurowania, którym nie minął okres używalności i nie należą do kategorii przedmiotów wyłączonych z możliwości zwrotu. Część przedmiotów, przykładowo takich jak: koszula służbowa, czy podkoszulek, skarpety, ubranie treningowe – należą do przedmiotów na tyle osobistych, iż zwrot do magazynu w celu ewentualnego wydania ich do użytkowania kolejnemu funkcjonariuszowi jest niemożliwy. Warunkiem przyjęcia przedmiotów do magazynu jest zachowanie odpowiedniej wartości użytkowej. Możliwość zwrotu nie dotyczy przedmiotów zniszczonych i zużytych. I tak, funkcjonariusz, który nie zwrócił przedmiotu do magazynu, niezależnie od powodu – czy jest on zbyt zniszczony, czy też należy do grupy przedmiotów niepodlegających zwrotowi- musi uiścić równowartość pieniężną za okres niezamortyzowany, tj. za czas, który pozostał od chwili od chwili zwolnienia do końca okresu używalności, według cen obowiązujących w dniu ustania stosunku służbowego (tak Maciej Okrasa w: Umundurowanie i wyposażenie polowe, komentarz do przepisów rozdziału 16 ustawy o Służie Więziennej, Centralny Ośrodek Szkolenia Służby Więziennej, Kalisz 2014r.).

Zgodnie z treścią § 5 cytowanego rozporządzenia, do oceny wartości użytkowej zwracanych przedmiotów umundurowania i wyposażenia polowego, którym nie minął okres używalności, kierownik jednostki organizacyjnej powołuje komisję.

Zatem nie ulega wątpliwości, że zwracany przedmiot będzie zachowywał wartość użytkową, jeżeli zapewnianależytą jakość i tym samym zdolność do zachowania właściwego wyglądu funkcjonariusza, który taki przedmiot otrzyma. Dlatego, w tymże celu, dla uniknięcia zarzutu subiektywnej oceny wartości użytkowej zwracanych przedmiotów umundurowania oraz wyposażenia polowego, kierownik jednostki jest zobowiązany powołać komisję. W skład tejże komisji, powinny wchodzić osoby kompetentne w szczególności wykazujące znajomość obowiązujących przepisów mundurowych. W niniejszej sprawie w skład komisji mundurowej weszli jako przewodniczący P. W., a także członkowie w osobach: mł. chor. A. C., sierż. sztab. T. T.. Komisja dokonała przeglądu wszystkich przyniesionych przez p. J. składników umundurowania i wyposażenia polowego, oceniła ich wartość użytkową. Nie potwierdziły się zarzutu pozwanego z rozprawy z 13 lipca 2016r., jakoby skład komisji był niewłaściwy (bo dwuosobowy) nie podtrzymał go nawet pozwany, na kolejnej rozprawie przyznał, iż komisja była trzyosobowa.

Komisja w protokole precyzyjnie wskazała, dlaczego nie przyjęła wymienionych składników umundurowania, a treść protokołu znalazła odzwierciedlenie w zeznaniach świadka, który w okazanych mu przedmiotach wskazał na te uszkodzenia, czy wady, które były wskazane w protokole.

Komisja postanowiła przyjąć do magazynu składniki umundurowania i wyposażenia polowego, ts.: czapka służbowa, zimowa podoficera, kurtka całoroczna, szalik zimowy, pasek do spodni/spódnicy, pas główny skórzany podoficera; oznaki służby w kształcie koła, z tych polowych: kurtka polowa, ocieplacz polowy. Wcześniej T. T. przyjął od pozwanego dodatkowo dwie pary spodni polowych, dwa pasy parciane i jedną pelerynę nieprzemakalną.

W tym miejscu podkreślić należy, iż pozwanemu wydano umundurowanie (opisane w tabeli nr 3) i wyposażenie polowe (w tabeli nr 6).

Cytowane wyżej rozporządzenie wskazuje w § 6. 1, iż funkcjonariusz otrzymuje przedmioty umundurowania i wyposażenia polowego z przeznaczeniem do użytkowania na czas określony w normach, zwany okresem używalności.

2. Okres użytkowania przedmiotów umundurowania i wyposażenia polowego liczony jest od dnia wydania tych przedmiotów do użytku do czasu oceny wartości użytkowej, o której mowa w § 5.

3. Okresy używalności oznak służby są równe okresom używalności umundurowania, do którego zostały wydane.

4 . Przy ustalaniu okresów używalności i okresów użytkowania dokonuje się zaokrąglenia liczonego do pełnego, rozpoczętego miesiąca.

Analiza akt mundurowych, w szczególności kart wydania wyposażenia oraz kart obciążenia wskazuje, iż prawidłowo wyliczono pozwanemu okresy używalności, za które musi zwrócić równowartość. Każdorazowo, do każdego składnika przyporządkowano właściwy okres użytkowania wg rozporządzenia (uwidoczniony w tabeli) i prawidłowo naliczono powodowi jako czas pracy każdy rozpoczęty miesiąc służby, a nawet więcej, liczono powodowi ten czas do chwili zdania mu wyposażenia – np. k. 24 akt mundurowych: w obciążeniu za umundurowanie, obciążono pozwanego tylko za 10 miesięcy z 24 za spodnie letnie męskie, które wydano mu we wrześniu 12 a zwrócił je w październiku 2017, czyli przyjęto mu 14 miesięcy używania, co pozostawia 10 m-cy do zwrotu i analogicznie w innych przypadkach).

Tak się w okolicznościach sprawy złożyło iż wartości poszczególnych rzeczy odpowiadały w chwili zwrotu wartościom przyjętym przy wydawaniu składników umundurowania.

Jak wskazał świadek koszt poszczególnych składników jest ustalany urzędowo, w trybie centralnego przetargu na dany okres na całą Służbę Więzienną, więc również nie ma tu dowolności..

Pozostała zatem do oceny kwestia tylko tego, czy słusznie odmówiono przyjęcia poszczególnych składników i czy słusznie obciążono powoda za rzeczy niezwracane w naturze.

Sąd dokonał swoich ustaleń w oparciu o dowody zgromadzone w sprawie, w szczególności dokumenty zaoferowane przez stronę powodową, zeznania świadka i okazanie przedmiotów wyposażenia przez pozwanego. Z przedłożonych dowodów wynika prawidłowość rozliczenia pracownika z tytułu amortyzacji sortów mundurowych.

I tak, w dniu 4 września 2013r. pozwany stawił się do składnicy mundurowej Aresztu Śledczego w G., celem zdania wyposażenia polowego. Sierż. sztab. – T. T. przyjął od pozwanego dwie pary spodni polowych, dwa pasy parciane i jedyną pelerynę nieprzemakalną, z uwagi na to, że nie posiadał żadnych wątpliwości, że powyżej wymienione składniki mają wartość użytkową. Pozostałe składniki wyposażenia polowego oznakowane były przy pomocy markera/mazaka numerem pozwanego. Pozwany został pouczony o usunięciu odznaczeń ze składników i zobowiązany do stawienia się w dniu 10 września 2013r., jednak tego nie zrobił. Wobec tego, został słusznie obciążony za niezwrócone składniki umundurowania i wyposażenia polowego. Na prośbę pozwanego, ponownie ustalono termin posiedzenia komisji. Na tym terminie, pozwany:

- nie okazał czapki zimowej do zwrotu, zatem słusznie został obciążony za jej brak;

- marynarkę munduru przedstawił w stanie, który rzeczywiście uzasadniał odmowę przyjęcia. Wprawdzie chodziło jedynie o dziurki na klapach, ale należy mieć na uwadze, iż klapy są doskonale widoczne na pierwszy rzut oka, wręcz wyeksponowane, nie na darmo na nich umieszcza się dystynkcje, by były zauważone, i istnienie w mundurze dziur czy też cery nie licuje absolutnie z godnością, jaką reprezentuje mundur.

Mundur wyróżnia funkcjonariusza od więźniów, ochrania go, ale jest tez wskaźnikiem, iż funkcjonariusz reprezentuje Państwo, jego organy. Mundur jest emanacją tego, iż osoba go nosząca w imieniu Państwa Polskiego sprawuje funkcje publiczne (M. Okrasa, tamże). Mundur musi wiec mieć godny wygląd, tak, aby nie przynosił ujmy Państwu Polskiemu.

Każdy funkcjonariusz zobligowany jest wyglądać należycie według wzoru, który jest określony w rozporządzeniu, a wzory umundurowania, w postaci nawet zdjęć, są załącznikiem do rozporządzenia i są bez trudu do odnalezienia w interesie. Funkcjonariusz zatem nie może się zasłaniać, iż nie wie, jak ma prawidłowo wyglądać.

Mundur musi być schludny, niezniszczony. Na marginesie, należy w tym miejscu dodać, że jest to w końcu służba, funkcjonariusz powinien być wzorem do naśladowania – nie tylko swoją postawą, ale też wyglądem. Tym bardziej, iż trzeba pamiętać, iż przepisy przewidują system ekwiwalentów za czyszczenie munduru oraz równoważnik za umundurowanie, przewidziany na różne potrzeby związane z umundurowaniem, które się otrzymuje corocznie.

Zatem uznać należy, iż owe przedziurawione klapy dyskwalifikują zwracany mundur (zwraca się go w całości w komplecie marynarka i spodnie, bo tak też się zakupuje). Nie sposób się zgodzić z twierdzeniem pozwanego, iż mundur nie podlega zwrotowi. Rozporządzenie cytowane wyżej w tabeli określającej składniki umundurowania wskazuje w odpowiedniej rubryce, czas użytkowania oraz to, czy składnik podlega zwrotowi czy nie, i przy mundurze gabardynowym (a o ten w niniejszej sprawie chodzi, co było bezsporne) takiej adnotacji nie ma. Mundur podległa zwrotowi, został zwrócony w stanie nie nadającym się do dalszego użytku i słusznie go nie przyjęto.

- kurtkę munduru polowego pozwany przedstawił w stanie, który również się nie nadawał do zwrotu, z uwagi na fakt, iż była tak sprana, iż zmieniła kolor, odbiegając od normy, co przyznał świadek T., a czemu sąd daje wiarę, świadek ma bowiem wieloletnie doświadczenie w kwatermistrzostwie i niewątpliwie zna wzoru umundurowania;

- czapkę polową pozwany przedstawił tak zniszczona, że nie nadawała się do dalszego użytkowania – miała przetarty otok od wewnątrz, nadto połamane plastikowe zapięcie z tyłu, uniemożliwiające pełną regulację obwodu czapki (pęknięcie plastikowego paska służącego do regulacji);

- czapki ocieplanej pozwany w ogóle nie przyniósł na posiedzenie komisji, zatem słusznie go obciążono za nią zgodnie z okresem pozostałym do końca okresu używalności. Podkreślenia wymaga, iż czapki tej pozwany nie okazał na rozprawie, co potwierdza, iż jej nie miał i nie przedstawił komisji;

- przedłożonej czapki służbowej letniej tez słusznie nie przyjęto, bowiem nosiła wyraźne ślady zużycia polegające na starciu otoku od wewnątrz (przetarciach), a także posiadała otok opatrzony dystynkcjami stopnia służbowego powoda. Oddawana czapka powinna być, jak wskazał świadek (który podał tez, co trzeba było zrobić by czapka miała walor użytkowy) pozbawiona dystynkcji. Co prawda po odszyciu dystynkcji pozostaje na otoku ślad, który i tak dyskwalifikowałby czapkę pod kątem możliwości przyjęcia jej do magazynu, ale zasadą jest, iż w takich sytuacjach wymienia się cały otok (tj materiałową powierzchnię otoku) – można go dokupić osobno, i wszyć nowy, kosztuje około 10 zł;

- nauszników do czapki zimowej również słusznie nie przyjęto, bowiem te, które powód zwracał, były innego rozmiaru, niż mu wydane, a stan magazynowy musi się zgadzać i służba kwatermistrzowska nie mogła przyjąć nauszników o innych cechach niż te wydane. Jeśli powód popełnił błąd przy wydaniu i nie zauważył, iż dostał inne nauszniki niż na karcie, to winien to bezzwłocznie skorygować, inaczej to jego obciąża, on się musi rozliczyć z wydanych mu rzeczy;

- spodni lekkich męskich też słusznie nie przyjęto, sad dał wiarę świadkowi, iż pozwany na komisji okazał spodnie poplamione, które nie nadawały się do ponownego użycia, pozwany nie wnosił o ponowne spotkanie komisji w celu przedstawienia spodni wyczyszczonych;

- swetra również słusznie nie przyjęto, bowiem był on odbarwiony i zmechacony, nadto posiadał on wyraźną widoczną dziurę przy szwie przy kołnierzu, na miejscu po metce, przedstawienie takiego swetra świadczy braku staranności i schludności, biorąc pod uwagę , iż służba kwatermistrzowska nie ma na etacie krawcowych czy szwaczek czy osoby odpowiedzialnej za przeróbki i naprawy krawieckie, oczywistym jest, iż nowemu funkcjonariuszowi nie można wydać dziurawego swetra;

- ubrania treningowego i rękawiczek zimowych, bowiem elementy te zgodnie z rozporządzeniem nie podlegały zwrotowi.

Zgodzić się należy z cytowanym wyżej poglądem komentatora, iż funkcjonariusz służby przygotowawczej zobowiązany jest zwrócić równowartość tych przedmiotów, które nie podlegają zwrotowi jako zbyt osobiste.

Podkreślenia wymaga, iż jego sytuacja jest inna niż funkcjonariusza służby stałej, który otrzymuje na własność składniki umundurowania i nie musi ich zwracać w razie zwolnienia ze służby.

Inaczej jest w przypadku służby przygotowawczej – jakby pozwany ukończył służbę przygotowawczą i przeszedł do służby stałej, otrzymałby wyżej wymienione składniki na własność, albo gdyby korzystał z nich przez cały okres użytkowania (swoisty okres ich amortyzacji).tez nie musiałby zwracać ich równowartości. Tak się jednak nie stało. Państwo zainwestowało w pozwanego środki finansowe, m.in. na jego umundurowanie, pozwany zawiódł pokładane w nim nadzieje, nie spełniając wymogów predestynujących do służby stałej, służbę te przedwcześnie zakończył, pozostaje mu część wyposażenia (rękawiczki, dres,), którego Areszt nie może przyjąć, bowiem byłoby to bezcelowe, skoro nie można ich wydać następnemu funkcjonariuszowi, zaś pozwany nadal z tych rzeczy może nadal korzystać.

Dodatkowo należy przypomnieć o środkach pieniężnych, które otrzymuje funkcjonariusz rokrocznie na utrzymanie umundurowania w należytym stanie, niezależnie o d otrzymanego samego umundurowania.

Wobec powyższego należy się zgodzić z obowiązkiem zwrotu równowartości tych składników umundurowania.

Reasumując, roszczenie powoda jest uzasadnione zarówno co do zasady, jak i co do wysokości. Wskazują na to przytoczone powyżej podstawy prawne, a także fakty wynikające z przedłożonych do akt sprawy dokumentów i zeznania świadka. W związku z powyższym Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda dochodzoną pozwem kwotę w punkcie I i II pozwu, zgodnie z żądaniem.

O odsetkach sąd orzekł na mocy art. 481 k.c. w zw. z art. 300 k.p. Zgodnie z art. 481 § 1 k.c. jeśli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Zgodnie z § 2 tegoż przepisu, jeśli stopa odsetek nie była z góry oznaczona, należą się odsetki ustawowe za opóźnienie.

Powód wezwał do zapłaty pozwanego do nieprzekraczalnego terminu 13 grudnia 2013r. i od dnia następnego należą się powodowi odsetki. Odsetki do 31 grudnia 2013r. zostały wyliczone w nocie odsetkowej i ujęte zostały w punkcie Ii wyroku, odsetki od należności głównej od dnia 1 stycznia 2014r. zasądzono w punkcie I wyroku, wraz z należnością główną.

Uwzględniając wyniku procesu, w punkcie III wyroku, mając na uwadze treść art. 98 k.p.c., zgodnie z odpowiedzialnością za wynik procesu Sąd zasądził od pozwanego P. J. na rzecz powoda Skarbu Państwa – Aresztu Śledczego w G. kwotę 180 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego, w zw. z rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. 2013r. poz. 490), na mocy § 6 pkt. 2.

Z wszystkich powyższych motywów orzeczono jak w sentencji wyroku.