Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 października 2013 roku

Sąd Okręgowy - Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Legnicy

w składzie:

Przewodniczący: SSO Regina Stępień

Protokolant: Klaudia Treter

po rozpoznaniu w dniu 10 października 2013 r. w Legnicy

sprawy z wniosku S. M.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L.

o emeryturę

na skutek odwołania S. M.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L.

z dnia 12 kwietnia 2013 roku

znak (...)

oddala odwołanie.

UZASADNIENIE

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. na mocy decyzji z dnia 12 kwietnia 2013 r., znak (...) po rozpatrzeniu wniosku z dnia 07 marca 2013r. odmówił wnioskodawcy prawa do emerytury.

W uzasadnieniu organ rentowy podał, powołując się na art. 114 ust.1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, iż dodatkowe dokumenty z dnia 31.03.2013r. i 13.03.2013r. złożone do ZUS-u nie mają wpływu na decyzję odmawiającą prawa do emerytury z dnia 05.11.2012r.. Wobec powyższego brak jest podstaw do zmiany przedmiotowej decyzji.

Zdaniem organu rentowego wnioskodawca w dniu wejścia w życie ustawy ( 01 styczeń 1999r. ) udowodnił 29 lat, 9 miesięcy i 21 dni okresów składkowych oraz 14 lat, 10 miesięcy i 15 dni okresu pracy w warunkach szczególnych wobec wymaganych 15 lat. Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie zaliczył wnioskodawcy do pracy w szczególnych warunkach okresu zatrudnienia:

- od 01 września 1967r. do 26 stycznia 1968r. w (...) Fabryce (...), ponieważ był zatrudniony w charakterze ucznia;

- od 27 stycznia 1968r. do 25 maja 1971r. w (...) Fabryce (...), ponieważ charakter pracy w zaświadczeniu z dnia 12 lutego 2001r. nie został określony ściśle wg właściwego wykazu, działu i pozycji Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze oraz brak powołania się na przepisy branżowe;

- od 03 stycznia 1972r. do 24 kwietnia 1972r. w Zakładach (...) w K. na podstawie przedłożonej dokumentacji zastępczej, ponieważ nie można określić charakteru pracy ściśle wg wykazu, działu i pozycji powołanego rozporządzenia RM oraz nie można określić zajmowanego stanowiska pracy zgodnie z wykazem, działem, pozycją i punktem zarządzenia resortowego lub uchwały właściwego ministra, brak powołania się na przepisy branżowe i Rozporządzenie RM, brak informacji potwierdzającej wykonywanie pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w powyższym okresie.

Dnia 15 kwietnia 2013r. wnioskodawca wniósł odwołanie od decyzji z dnia 12 kwietnia 2013r. domagając się jej zmiany i uwzględnienie wszystkich zakwestionowanych przez ZUS okresów zatrudnienia do pracy w warunkach szczególnych i w konsekwencji przyznania emerytury. W odwołaniu ubezpieczony podnosi, iż na rozprawie w dniu 06 marca 2013r. Sąd odniósł się do jego zatrudnienia w (...)Przedsiębiorstwie (...) w okresie od 01.09.1967r. do 26.01.1968r. , natomiast nie odniósł się do okresów zatrudnienia w (...) Fabryce (...) od 27.01.1968r. do 26.01.1971r. oraz w Zakładach (...) w K. od 03.01.1972r. do 24.04.1972r., ponieważ w odwołaniu od decyzji z dnia 05 listopada 2012r. nie wnioskował o zaliczenie tych okresów zatrudnienia do pracy w szczególnych warunkach. Wnioskodawca wskazuje, iż Sąd w uzasadnieniu wyroku z dnia 06 marca 2013r. zasugerował mu możliwość ponownego wystąpienia do organu rentowego o przyznanie prawa do emerytury na podstawie w/w okresów zatrudnienia.

W odpowiedzi organu rentowego na powyższe odwołanie wnosi on o jego oddalenie. W uzasadnieniu Zakład Ubezpieczeń Społecznych powołał się na te same okoliczności, które wskazał w uzasadnieniu skarżonej decyzji.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

S. M., ur. (...). Na dzień 01 stycznia 1999r. wykazał 29 lat, 9 miesięcy i 21 dni okresów składkowych i nieskładkowych. Nie przystąpił do OFE. Udowodnił 14 lat, 10 miesięcy i 15 dni stażu pracy w szczególnych warunkach.

( bezsporne )

Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Legnicy wyrokiem z dnia 06 marca 2013r. odmówił wnioskodawcy prawa do emerytury w obniżonym wieku z tytułu pracy w szczególnych warunkach. Sąd nie uznał jako okresów pracy w szczególnych warunkach:

I.  Od 01 września 1967r. do 26 stycznia 1968r. w (...)

Przedsiębiorstwie (...).T. w L. gdzie był zatrudniony na podstawie umowy o praktyczną naukę zawodu formierza- odlewnika. Jako młodociany był zatrudniony na podstawie umowy o nauce zawodu, przyuczaniu do określonej pracy i warunkach zatrudnienia młodocianych w zakładach pracy oraz o wstępnym stażu pracy ( ustawa z 02 lipca 1958r. Dz. U. nr 45, poz. 226 ). Wskazał, że zatrudnienie na podstawie takiej umowy nie jest wystarczające do uznania tych okresów pracy za okresy wykonywania pracy w szczególnych warunkach stale i w pełnym wymiarze czasu pracy bowiem jako uczeń pracował on jedynie przez 3 dni w tygodniu. W pozostałych 3 dniach uczęszczał do (...) Szkoły (...) w L., gdzie pobierał teoretyczna naukę zawodu.

II.  Od 27 stycznia 1968r. do 05 marca 1971r. w (...)

Przedsiębiorstwie (...) w L., jako młodociany na podstawie umowy o praktyczną naukę zawodu ślusarza remontu maszyn. Był on zatrudniony na takich samych zasadach jak w poprzednim okresie.

III.  Od 06 marca 1971r,. do 25 maja 1971r. w (...)

Przedsiębiorstwie (...) w L. na stanowisku ślusarza- stażysty. Jak wynika to z programu wstępnego stażu pracy w okresie tym do jego obowiązków należało wykonywanie prac nie tylko uznanych za pracę w warunkach szczególnych zgodnie z Rozporządzeniem RM z dnia 07 lutego 1983r., lecz także czynności, które nie zostały przez ustawodawcę do takich prac zaliczone.

Dowód: wyrok Sądu Okręgowego – Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Legnicy z uzasadnieniem z dnia 06 marca 2013r., sygn. akt VU 1970/12, k. 8-11.

W latach od 03 stycznia 1972r. do 24 kwietnia 1972r. wnioskodawca był zatrudniony w Zakładach (...) w K. (...) w L. na stanowisku pomocnika maszynisty chłodniczego. Jego praca polegała na obsłudze agregatów sprężarek do przetaczania amoniaku z hali maszyn na parowniki. Maszynista chłodniczy zajmował się takimi samymi pracami jak wnioskodawca. Agregat, który był obsługiwany przez ubezpieczonego znajdował się na hali maszyn w osobnym pomieszczeniu. Nie była to praca wewnątrz chłodni przy składowaniu i wnoszeniu. Zdarzało się, że wnioskodawca we wnętrzu chłodni sprawdzał temperatury. Specyfika jego pracy polegała na obsłudze kompresorów.

Dowód: akta ZUS - pismo z akt osobowych ,t. III, k. 8; kwestionariusz osobowy, k. 10-11; przesłuchanie wnioskodawcy, k. 31.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie jest nieuzasadnione.

Zgodnie z treścią art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ubezpieczonym urodzonym przed 01 stycznia 1949r., będącym pracownikami zatrudnionymi w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przysługuje emerytura w wieku niższym niż określony w art. 27 pkt.1, tj. innym niż 65 lat dla mężczyzn. Wiek emerytalny, o którym mowa w ust. 1, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie których osobom zatrudnionym w szczególnych warunkach przysługuje prawo do emerytury, ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych, tj. rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. I tak zgodnie z § 4 tego rozporządzenia pracownik, który wykonywał pracę w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki: 1) osiągnął wiek emerytalny wynoszący 60 lat dla mężczyzn, 2) ma wymagany okres zatrudnienia 25 lat, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach. Z mocy art. 184 ust. 1 ustawy emerytalnej cytowane przepisy znajdują zastosowanie w stosunku do ubezpieczonych urodzonych po dniu 31 grudnia 1948r., którym przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy ( 01.01.1999r. ) osiągnęli:

1)okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz

2)okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

Emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa ( ust. 2 ).

W sprawie bezspornym był fakt, iż w dacie złożenia wniosku o emeryturę wnioskodawca miał wymagany przepisem art. 27 ustawy emerytalnej okres składkowy i nieskładkowy - 25 lat, osiągnął wymagany wiek 60 lat, nie przystąpił do OFE. Nadto – w ocenie organu rentowego – na dzień 01 stycznia 1999r. udowodnił 14 lat, 10 miesięcy i 15 dni pracy w szczególnych warunkach wobec wymaganych 15 lat.

Wnioskodawca wskazywał natomiast, że ma wymagany 15 – letni okres pracy w szczególnych warunkach, bowiem jako taki należy uznać okres zatrudnienia w Zakładach (...) w K..

Sąd podzielił stanowisko organu rentowego w tym zakresie, że wnioskodawca nie ma wymaganego 15 – letniego okresu pracy w warunkach szczególnych.

Okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w Rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. są okresy w których praca w szczególnych warunkach wykonywana była stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku. W rozpoznawanej sprawie z wyjaśnień wnioskodawcy wynika, że w okresie zatrudnienia w Zakładach (...) w K. od 03 stycznia 1972r. do 24 kwietnia 1972r. na stanowisku pomocnika maszynisty chłodniczego nie wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy – pracy w chłodniach składowych i przyzakładowych o temperaturze wewnętrznej poniżej 0°C. Wnioskodawca wyjaśnił, iż agregat który obsługiwał znajdował się na hali maszyn w osobnym pomieszczeniu. Nie pracował on wewnątrz chłodni, zdarzało się, że sprawdzał tam temperatury. Specyfika jego pracy polegała na obsłudze kompresorów. Należy zatem uznać, iż czynności wykonywane przez wnioskodawcę w Zakładach (...) w K. nie mieszczą się w kategorii prac w chłodniach składowych i przyzakładowych o temperaturze wewnętrznej poniżej 0°C o których mowa w wykazie A, dziale X, poz.7 załącznika do rozporządzenia RM z 7 lutego 1983r.. Na tej podstawie nie można wnioskodawcy uznać okresu pracy w powyższym zakładzie jako pracy w szczególnych warunkach, której wykonywanie uprawnia do niższego wieku emerytalnego.

Sąd rozpatrzył odwołanie wnioskodawcy jedynie w zakresie jego pracy w Zakładach (...) w K. w okresie od 03 stycznia 1972r. do 24 kwietnia 1972r. Odnośnie jego zatrudnienia w (...) Przedsiębiorstwie (...) w L. w okresie od 27 stycznia 1968r. do 05 marca 1971r. zachodzi stosownie do treści art.366 kodeksu postępowania cywilnego powaga rzeczy osądzonej. Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Legnicy rozstrzygnął prawomocnie w tym przedmiocie w wyroku z dnia 06 marca 2013r., sygn. VU 1970/12. Co do zasady mocą wiążącą i powagą rzeczy osądzonej objęta jest jedynie sentencja wyroku, a nie jej uzasadnienie. Jednakże w doktrynie i orzecznictwie trafnie zwraca się uwagę, że powaga rzeczy osądzonej rozciąga się również na motywy wyroku w takich granicach, w jakich stanowią one konieczne uzupełnienie rozstrzygnięcia, niezbędne do określenia jego zakresu ( vide wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 maja 2013 r., sygn. IV CSK 624/12, LEX nr 1353259; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 29 marca 2006 r., sygn. II PK 163/05, OSNP 2007/5-6/71, LEX nr 232587 ). Wyrok prawomocny ma bowiem powagę rzeczy osądzonej tylko co do tego, co w związku z podstawą sporu stanowiło przedmiot rozstrzygnięcia, a ponadto tylko między tymi samymi stronami – art.366 k.p.c.. Z uwagi na to dla oceny czy zachodzi powaga rzeczy osądzonej koniecznym jest ustalenie przedmiotu rozstrzygnięcia Sądu w danej sprawie co nie zawsze wynika z sentencji wyroku.

Z sentencji przedmiotowego wyroku ( oddala odwołanie ) nie wynika z jakich przyczyn Sąd podjął takie rozstrzygnięcie. Konieczne jest w tej sytuacji posłużenie się treścią uzasadnienia wyroku dla określenia granic rozstrzygnięcia.

W rozpatrywanej sprawie Sąd oddalając odwołanie wnioskodawcy od decyzji ZUS Oddział w L. z dnia 05 listopada 2012r. w uzasadnieniu wyroku ( karta 11 ) wskazał motywy nieuwzględnienia wnioskodawcy okresu pracy od 27 stycznia 1968r. do 05 marca 1971r. jako pracy w szczególnych warunkach. Należało zatem uznać, iż w odniesieniu do tego okresu pracy wnioskodawcy zachodzi powaga rzeczy osądzonej prawomocnym wyrokiem Sądu z dnia 06 marca 2013r., sygn. VU 1970/12.

Mając na uwadze powyższe Sąd na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 kodeksu postępowania cywilnego oddalił odwołanie S. M. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. z dnia 12 kwietnia 2013r., znak (...).