Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 grudnia 2016 r.

Sąd Apelacyjny we Wrocławiu II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: SSA Bogusław Tocicki (spr.)

Sędziowie: SSA Wojciech Kociubiński

SSA Cezariusz Baćkowski

Protokolant: Iwona Łaptus

przy udziale prokuratora Prokuratury Regionalnej Zbigniewa Jaworskiego

po rozpoznaniu w dniu 16 grudnia 2016 r.

sprawy T. P. (1)

oskarżonego z art. 13 § 1 kk w związku z art. 148 § 1 kk i art. 156 § 1 pkt 2 kk w związku z art. 11 § 2 kk

na skutek apelacji wniesionych przez oskarżonego, prokuratora i oskarżycielkę posiłkową

od wyroku Sądu Okręgowego w Legnicy

z dnia 17 listopada 2015 r. sygn. akt III K 122/13

I.  zmienia zaskarżony wyrok w stosunku do oskarżonego T. P. (1) w punkcie IX części rozstrzygającej ten sposób, że w związku z popełnieniem przestępstwa przypisanego mu w punkcie I części rozstrzygającej, na podstawie art. 41a § 1 i 4 k.k. w zw. z art. 43 § 1 k.k. orzeka wobec oskarżonego T. P. (1) środek karny w postaci zakazu kontaktowania się z pokrzywdzoną J. J. (1) oraz zbliżania się do niej na odległość mniejszą niż 100 (sto) metrów na okres 15 (piętnastu) lat;

II.  w pozostałej części zaskarżony wyrok w stosunku do oskarżonego T. P. (1) utrzymuje w mocy;

III.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adwokata O. G. 90 0,- złotych tytułem nieopłaconego wynagrodzenia za obronę z urzędu oskarżonego T. P. (1) w postępowaniu odwoławczym oraz 207,- złotych tytułem zwrotu VAT;

IV.  zwalnia oskarżonego T. P. (1) od kosztów postępowania odwoławczego, obciążając nimi Skarb Państwa, w tym zwalnia go od opłaty za drugą instancję.

UZASADNIENIE

Prokurator Rejonowy w Legnicy oskarżył T. P. (1) o to, że:

I.  w dniu 3 grudnia 2012 r. w L. działając w zamiarze bezpośrednim usiłował pozbawić życia J. J. (1) poprzez wielokrotnie uderzanie siekierą pokrzywdzonej w okolice głowy i kończyn górnych powodując obrażenia w postaci rany rąbanej głowy ze złamaniem kości mózgoczaszki i uszkodzeniem mózgowia oraz naczyń krwionośnych, intensywny krwotok zewnętrzny skutkujący wstrząsem krwotocznym, niedowidzenie połowicze, ranę rąbaną przedramienia lewego z wieloodłamowym złamaniem trzonu kości łokciowej oraz uszkodzeniem mięśni, ranę rąbaną ręki lewej z uszkodzeniem mięśni okolicy kłębika, ranę rąbaną ręki prawej z uszkodzeniem ścięgna prostownika palca V, które to obrażenia spowodowały ciężką chorobę nieuleczalną lub długotrwałą oraz chorobę realnie zagrażającą życiu J. J. (1), przy czym zamierzonego celu nie osiągnął z uwagi na postawę pokrzywdzonej oraz reakcję osób postronnych znajdujących się w jej otoczeniu,

- tj. o przestępstwo z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 148 § 1 k.k. i art. 156 § 1 pkt 2 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k.;

II.  w okresie od stycznia 2010r. do 21 września 2011r. oraz od 23 listopada 2012r do 4 grudnia 2012r. w L. oraz B. posiadał bez wymaganego zezwolenia broń palną w postaci pistoletu (...) (...)9 (...) kal. (...) mm i pistoletu (...) kal.(...)mm numer (...) oraz amunicję w postaci 18 sztuk naboi kal.(...) mm i (...)mm z oznaczeniem (...), (...) (...) mm (...) (...)i (...) mm (...),

- tj. o przestępstwo z art. 263 § 2 k.k.;

III.  w okresie od stycznia 2010r. do 21 września 2011r. w L. oraz B. czynił przygotowania do posłużenia się jako autentycznymi podrobionymi dokumentami w postaci :

⚫

dowodu osobistego na nazwisko O. R. opatrzonego swoim zdjęciem o numerze (...) wydanego w dniu 9.10.2003r. przez Prezydenta Miasta W.,

⚫

dowodu osobistego na nazwisko H. R. opatrzonego swoim zdjęciem o numerze (...) wydanego w dniu 5.12.2007r. przez Prezydenta Miasta B.,

⚫

prawa jazdy kat. B na nazwisko H. R. opatrzonego swoim zdjęciem numer (...), seria (...) wydanego w dniu 29.01.2009r. przez Prezydenta Miasta B.,

w ten sposób, że wszedł w posiadanie wyżej wymienionych dokumentów,

- tj. o przestępstwo z art. 270 § 3 k.k.;

I.  w okresie od stycznia 2010r. do 3 grudnia 2012r. w B., M., Ł., W. i L. działając w krótkich odstępach czasu w wykonaniu z góry powziętego zamiaru zmuszał J. J. (1) do określonego działania i zaniechania za pomocą gróźb bezprawnych w ten sposób, że wypowiadał pod jej adresem, w tym kilkukrotnie posługując się bronią palną, oraz przekazywał telefonicznie groźby pozbawienia jej życia i osób dla niej najbliższych, a także wysyłał do niej listy zawierające groźby pozbawienia jej życia, przez co działał w celu zmuszenia J. J. (1) do pozostania z nim w związku konkubenckim, ponownym jego stworzeniu, przeprowadzenia rozmowy telefonicznej z D. P. oraz zaciągnięcia przez nią kredytu, przy czym groźby te wzbudziły w zagrożonej uzasadnioną obawę, że zostaną spełnione,

- tj. o przestępstwo z art. 191 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k.

Wyrokiem z dnia 17 listopada 2015r. sygn. akt III K – 122/13 Sąd Okręgowy w Legnicy orzekł następująco:

I.  uznał oskarżonego T. P. (1) za winnego popełnienia czynu opisanego w punkcie I części wstępnej wyroku, stanowiącego przestępstwo z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 148 § 1 k.k. i art. 156 § 1 pkt 2 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. i za czyn ten na podstawie art. 14 § 1 k.k. w zw. z art. 148 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 3 k.k. wymierzył mu karę 25 (dwudziestu pięciu) lat pozbawienia wolności;

II.  na podstawie art. 77 § 2 k.k. orzekł, iż oskarżony T. P. (1) może skorzystać z warunkowego zwolnienia nie wcześniej niż po 20 latach wymierzonej mu w punkcie I części dyspozytywnej wyroku kary pozbawienia wolności;

III.  na podstawie art. 46 § 2 k.k. orzekł od oskarżonego T. P. (1) na rzecz pokrzywdzonej J. J. (1) nawiązkę w wysokości 50.000,00 zł (słownie: pięćdziesiąt tysięcy złotych);

IV.  uznał oskarżonego T. P. (1) za winnego popełnienia czynu opisanego w punkcie II części wstępnej wyroku z art. 263 § 2 k.k. i za przestępstwo to na podstawie art. 263 § 2 k.k. wymierzył mu karę 1 (jednego) roku i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności;

V.  uznał oskarżonego T. P. (1) za winnego popełnienia czynu opisanego w punkcie III części wstępnej wyroku stanowiącego przestępstwo z art. 270 § 3 k.k. i za czyn ten na podstawie art. 270 § 3 k.k. wymierzył mu karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności;

VI.  uznał oskarżonego T. P. (1) za winnego popełnienia czynu opisanego w punkcie IV części wstępnej wyroku z tym ustaleniem, że działał w okresie od lipca 2010r. do dnia 2 grudnia 2012r., stanowiącego przestępstwo z art. 191 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. i za występek ten na podstawie art. 191 § 1 k.k. wymierzył mu karę 1 (jednego) roku i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności;

VII.  na podstawie art. 85 k.k. i art. 86 § 1a k.k. połączył oskarżonemu jednostkowe kary pozbawienia wolności i wymierzył mu karę łączną 25 (dwudziestu pięciu) lat pozbawienia wolności i na mocy art. 77 § 2 k.k. orzekł, że oskarżony T. P. (1) może skorzystać z warunkowego zwolnienia nie wcześniej niż po 20 latach wymierzonej mu kary łącznej;

VIII.  na podstawie art. 63 § 1 k.k. zaliczył oskarżonemu na poczet orzeczonej kary łącznej pozbawienia wolności okres jego tymczasowego aresztowania w sprawie od 4 grudnia 2012r. do 31 grudnia 2012r.;

IX.  na podstawie art. 41a § 1 k.k. w zw. z art. 43 § 1 k.k. orzekł wobec oskarżonego T. P. (1) zakaz kontaktowania się oraz zbliżania się do pokrzywdzonej J. J. (1) na okres 15 lat;

X.  na podstawie art. 44 § 1 k.k. orzekł przepadek na rzecz Skarbu Państwa dowodów rzeczowych wyszczególnionych w wykazie dowodów rzeczowych t. V, k. 918 poz.: 2, 6, 7; k. 919, poz.: 8, 9, 10; k. 922, poz.: 31, 32, 33, 34, 37, 38, 39, 40; k. 924, poz.: 59;

XI.  zasądził od oskarżonego T. P. (1) na rzecz oskarżycielki posiłkowej J. J. (1) kwotę 3.690 złotych tytułem udziału w sprawie jej pełnomocnika;

XII.  na podstawie art. 627 k.p.k. oraz art. 2 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 23 czerwca 1973r. o opłatach w sprawach karnych z późniejszymi zmianami zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe, w tym opłatę w kwocie 600 zł.

Powyższy wyrok zaskarżyli: Prokurator Rejonowy w Legnicy i pełnomocnik oskarżycielki posiłkowej J. J. (1) oraz dwaj ówcześni obrońcy z wyboru oskarżonego T. P. (1).

Prokurator Rejonowy w Legnicy zaskarżył powyższy wyrok na korzyść oskarżonego T. P. (1) w części dotyczącej orzeczonej wobec niego kary i środków karnych. Powołując się na przepisy art. 427 k.p.k. oraz art. 438 pkt 1 k.p.k. wyrokowi temu zarzucił:

1)  obrazę przepisów prawa materialnego w postaci art. 4 § 1 k.k., polegającą na bezpodstawnym niezastosowaniu przywołanego przepisu i tym samym zaniechaniu przywołania go w podstawie prawnej orzeczenia w przedmiocie nawiązki na rzecz pokrzywdzonej w sprawie o sygn. akt III K – 122/13 w wyroku z dnia 17 listopada 2015r. pomimo zastosowania ustawy względniejszej obowiązującej w brzmieniu popełnienia przestępstwa;

2)  obrazę przepisów prawa materialnego w postaci art. 86 § 1a k.k., polegającą na bezpodstawnym zastosowaniu przywołanego przepisu i tym samym błędnym orzeczeniu na jego podstawie w sprawie o sygn. akt III K – 122/13 wyrokiem z dnia 17 listopada 2015r. kary łącznej 25 lat pozbawienia wolności wobec T. P. (1), pomimo iż obligatoryjny nakaz orzeczenia przedmiotowej kary łącznej 25 lat pozbawienia wolności, w przypadku orzeczenia takowej kary jednostkowej w niniejszej sprawie, wynikał z art. 88 k.k., nie zaś z art. 86 § 1 a k.k., przewidującego w swoje dyspozycji odmienne warunki orzeczenia tego rodzaju kary;

3)  obrazę przepisów prawa materialnego w postaci art. 41a § 4 k.k., polegającą na bezpodstawnym niezastosowaniu przywołanego przepisu i tym samym zaniechaniu orzeczenia na jego podstawie w sprawie o sygn. akt III K – 122/13 wyrokiem z dnia 17 listopada 2015 r. obligatoryjnego wskazania odległości od pokrzywdzonej J. J. (1), którą skazany obowiązany jest zachować;

4)  obrazę przepisów prawa materialnego w postaci art. 44 § 1 k.k., polegającą na bezpodstawnym zastosowaniu przywołanego przepisu i tym samym błędnym orzeczeniu na jego podstawie w sprawie o sygn. akt III K – 122/13 wyrokiem z dnia 17 listopada 2015r. przepadku dowodów rzeczowych nie pochodzących bezpośrednio z przestępstwa w postaci przedmiotów wymienionych w wykazie dowodów rzeczowych pod pozycjami: 2, 6, 7, 31, 32, 33, 34, 37, 38, 39, 40 i 59, podczas gdy w zakresie przedmiotów ujętych pod pozycjami: 2, 6, 7 przepadek winien zostać orzeczony na podstawie art. 44 § 6 k.k., jako że pochodziły z przestępstwa polegającego na naruszeniu zakazu posiadania, zaś w zakresie przedmiotów opisanych pod pozycjami: 31, 32, 33, 34, 37, 38, 39, 40 i 59, na podstawie art. 44 § 2 k.k., jako że służyły one i były przeznaczone do popełnienia przestępstwa.

Podnosząc powyższe zarzuty, Prokurator wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku:

1)  w punkcie III jego części dyspozytywnej, poprzez powołanie art. 4 § 1 k.k. w podstawie prawnej orzeczenia nawiązki;

2)  w punkcie VII jego części dyspozytywnej, poprzez usunięcie z podstawy prawnej orzeczonej kary łącznej 25 lat pozbawienia wolności art. 86 § 1a k.k. i zastąpienie go przepisem z art. 88 k.k.;

3)  w punkcie IX jego części dyspozytywnej, poprzez powołanie art. 41a § 4 k.k. w podstawie prawnej orzeczonego zakazu zbliżania się wraz z jednoczesnym określeniem odległości, którą skazany T. P. (1) obowiązany jest zachować od pokrzywdzonej J. J. (1) na poziomie 100 metrów;

4)  w punkcie X jego części dyspozytywnej, poprzez powołanie art. 44 § 2 k.k. i art. 44 § 6 k.k. w podstawie prawnej orzeczonych dowodów rzeczowych.

Pełnomocnik z wyboru oskarżycielki posiłkowej J. J. (1) adw. P. D. zaskarżyła wyrok w całości na niekorzyść oskarżonego. Zaskarżonemu wyrokowi zarzuciła:

1)  obrazę przepisów prawa materialnego, a mianowicie art. 53 § 1 i 2 k.k., polegającą na niedostatecznym uwzględnieniu stopnia społecznej szkodliwości czynu oskarżonego oraz niezrealizowanie dyrektyw wymiaru kary wynikającego z art. 53 § 2 k.k. w zakresie prewencji generalnej;

2)  naruszenie przepisu prawa materialnego, a mianowicie art. 148 § 1 k.k. poprzez orzeczenie kary niewspółmiernie łagodnej do stopnia zawinienie oskarżonego.

W oparciu o powyższe zarzuty pełnomocnik oskarżycielki posiłkowej wniosła o: zmianę zaskarżonego wyroku w zakresie punktu I i VII oraz wymierzenie kary dożywotniego pozbawienia wolności adekwatnej do stopnia zawinienia, a także o zasądzenie od oskarżonego na rzecz oskarżycielki posiłkowej zwrotu kosztów pomocy prawnej z tytułu wniesionej apelacji, według norm przepisanych.

Pierwszy z ówczesnych obrońców z wyboru oskarżonego T. P. (1), adw. M. J. zaskarżonemu wyrokowi zarzucił:

1)  błąd w ustaleniach faktycznych mający wpływ na treść wydanego orzeczenia, przejawiający się w uznaniu, na podstawie błędnej oceny zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, że w czasie popełnienia zarzucanego aktem oskarżenia czynu, T. P. (1) nie znajdował się pod wpływem klonazepamu, wyłączającego możliwość rozpoznania znaczenia czynu i pokierowania swoim postępowaniem;

2)  obrazę przepisów postępowania:

⚫

art. 7 k.p.k. w zw. z art. 410 k.p.k., poprzez dokonanie ustaleń na podstawie opinii biegłych lek. med. M. H. oraz lek. med. N. B., podczas gdy z innych dowodów kompletnie zlekceważonych przez Sąd w postaci pisma T. Zakładów (...) datowanego na dzień 20.02. 2014 r. oraz karty charakterystyki produktu leczniczego, jakim jest klonazepam, jednoznacznie wynika, że opinia biegłych oparta jest na błędnych przesłankach i nie odpowiada aktualnemu stanowi wiedzy w danej dziedzinie (otóż w treści tej opinii znajdują się twierdzenia kompletnie sprzeczne z dostępną wiedzą medyczną. Karta 28 opinii: „Podawaną niepamięć przebiegu zdarzenia a także samo zdarzenie wiąże z zastosowaniem przez siebie leków psychotropowych w postaci promazyny i klonazepamu. Zastosowanie tych leków w podawanych przez badanego dawkach ale także w dawkach mniejszych lub większych nie mogło spowodować wystąpienia u badanego takiego stanu psychopatologicznego jaki on opisuje gdyż taki stan nie istnieje – podczas gdy z karty charakterystyki jednoznacznie wynika, że po przedawkowaniu klonazepamu, u chorych mogą wystąpić następujące objawy: niepamięć następcza, reakcje paradoksalne);

⚫

art. 167 k.p.k., art. 170 § 3 k.p.k. poprzez niedopuszczenie i zupełne nieodniesienie się do wniosków dowodowych oskarżonego T. P. (1), zawartych w piśmie procesowym z dnia 31 lipca 2015r.;

⚫

art. 424 § 1 pkt. 1 k.p.k. in fine, poprzez niewskazanie w uzasadnieniu wyżej wymienionego wyroku dowodów, które Sąd uznał za niewiarygodne i nie wskazanie przyczyn odmowy im waloru wiarygodności, w tym, w szczególności dowodów wnioskowanych przez oskarżonego;

⚫

art. 410 k.p.k. poprzez oparcie zaskarżonego orzeczenia nie na całokształcie okoliczności sprawy, wobec niedopuszczenia dowodów wnioskowanych przez oskarżonego (niewyjaśnienie całokształtu okoliczności w sprawie);

1)  błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę rozstrzygnięcia a przejawiający się w ustaleniu na podstawie błędnej oceny zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, że T. P. (1) działał z zamiarem bezpośrednim pozbawienia życia J. J. (1);

2)  błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę rozstrzygnięcia a przewijający się w ustaleniu, że oskarżony w okresie od 23.11.2012r. do 04.12.2012r. posiadał broń palną opisana w zarzucie bez wymaganego zezwolenia;

3)  błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę rozstrzygnięcia a przejawiający się w ustaleniu, że oskarżony miał się dopuścić czynu opisanego w pkt. IV części wstępnej wyroku;

4)  z ostrożności procesowej – rażącą niewspółmierność kary wymierzonej oskarżonemu w wymiarze kary eliminacyjnej 25 lat pozbawienia wolności podczas gdy T. P. (1):

⚫

potępia czyn zabroniony popełniony na szkodę J. J. (1),

⚫

„pochód” przestępstwa w zakresie zarzutu z art. 148 § 1 k.k. zakończył się na fazie stadialnej usiłowania,

⚫

wcześniej nie był karany,

⚫

wyraził skruchę oraz zamiar naprawienia szkody,

⚫

czyn przestępczy w jego życiu miał jedynie charakter incydentalny,

⚫

cieszy się dobrą opinią w miejscu zamieszkania,

⚫

jest cenionym autorytetem w swojej branży,

⚫

ma wyższe wykształcenie i jest osobą ponad przeciętnie inteligentną,

⚫

jest pozbawiony wolności przez dłuższy okres czasu i w zakładzie karnym ma dobrą opinię, z której wynika, że T. P. (1) okazuje żal oraz skruchę i skutecznie stara się jak najlepiej zachowywać.

Podnosząc powyższe zarzuty, obrońca z wyboru oskarżonego T. P. (1), adw. M. J. wniósł o:

1)  zmianę kwalifikacji prawnej czynu opisanego w punkcie I części wstępnej wyroku poprzez uznanie, że oskarżony dopuścił się względem pokrzywdzonej jedynie czynu z art. 157 § 1 k.k. ewentualnie czynu z art. 156 § 1 pkt. 2 k.k.;

2)  uniewinnienie oskarżonego od popełnienia czynu opisanego w punkcie II części wstępnej wyroku;

3)  uniewinnienie oskarżonego od popełnienia czynu opisanego w punkcie III części wstępnej wyroku;

4)  uniewinnienie oskarżonego od popełnienia czynu opisanego w punkcie IV części wstępnej wyroku;

5)  zmianę orzeczenia o karze poprzez jej wymierzenie w dolnych granicach ustawowego zagrożenia;

6)  ewentualnie – uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji.

Drugi z ówczesnych obrońców z wyboru oskarżonego T. P. (1), adw. M. W. zaskarżył wyrok w punktach: I – III, IV, VI-XII w całości, w tym co do winy, a w punkcie V – w części dotyczącej kary. Zaskarżonemu wyrokowi zarzucił:

1)  błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wydanego orzeczenia, który miał wpływ na jego treść, poprzez dowolne ustalenie, że oskarżony T. P. (1) jest winny popełnienia czynu opisanego w punkcie I części wstępnej wyroku, stanowiącego przestępstwo z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 148 § 1 k.k. i art. 156 § 1 w zw. z art. 11 § 2 k.k.;

2)  obrazę przepisów postępowania, która miała wpływ na treść orzeczenia, tj. art. 7 k.p.k., poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny materiału dowodowego i dowolną, jego ocenę i uwzględnienie jedynie okoliczności przemawiających na niekorzyść oskarżonego, a to poprzez: błędną i dowolną ocenę wyjaśnień oskarżonego, a to poprzez: błędną i dowolną ocenę wyjaśnień oskarżonego i niedanie im wiary w zakresie braku zamiaru popełnienia czynu zarzuconego mu w punkcie I wyroku, błędną i bezkrytyczną ocenę wniosków płynących z opinii biegłych psychiatrów i psychologów, a to w zakresie przyjęcia, że oskarżony posiada osobowość psychopatyczną, co ma wpływ na konstrukcję strony podmiotowej czynu, a także że przy popełnieniu czynu u oskarżonego z pewnością nie wystąpił tzw. afekt patologiczny oraz częściowo z opinii biegłego z zakresu medycyny sądowej w zakresie siły, z którą oskarżony zadawał ciosy pokrzywdzonej oraz ich możliwych skutków, w przypadku, gdyby oskarżony miał zamiar i użył rzeczywistej siły, jaką dysponuje, a także poprzez błędną i dowolną ocenę zeznających w sprawie kluczowych świadków, w tym pokrzywdzonej J. J. (1), T. J., J. J. (2) i innych świadków, na podstawie zeznań których sąd błędnie ustalił, że oskarżony popełnił zarzucany mu czyn z punktu I wyroku działając z zamiarem bezpośrednim usiłowania zabójstwa;

3)  obrazę przepisów postępowania, która miała wpływ na treść orzeczenia, tj. art. 7 k.p.k. poprzez ustalenie stanu faktycznego co do zarzucanych oskarżonemu czynów z punktów: I i VI wyroku bez dokonania oceny zeznań świadków: T. D. i A. W., z których to zeznań płyną odmienne niż ustalone na podstawie zeznań pokrzywdzonej i jej bliskich fakty, zarówno co do czynu określonego w punkcie I (czyn z art. 148 § 1 k.k. i art. 156 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k.), jak i w punkcie VI wyroku (czyn z art. 191 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k.), a które to zeznania są logiczne i zbieżne z wyjaśnieniami oskarżonego, w szczególności w zakresie faktu dotyczącego przyjęcia przez niego znacznych ilości środków psychotropowych;

4)  obrazę przepisów postępowania, która miała wpływ na treść orzeczenia, tj. art. 7 k.p.k. poprzez ustalenie stanu faktycznego w co zarzucanych oskarżonemu czynów z punktu I wyroku bez dokonania oceny zgromadzonych w sprawie dokumentów, w szczególności Charakterystyki Produktów L. dla Produktów L. dopuszczonych do obrotu na terytorium RP przesłanek przez Urząd Rejestracji Produktów L. (...) i Produktów B. obejmującej przedawkowanie przez oskarżonego w dniu zarzuconego mu czynu leki o nazwie P. (...) i (...) oraz informacji uzyskanej od (...) S.A. producenta produktu leczniczego (...), z których to pism wynika, że po przedawkowaniu wyżej wymienionych produktów leczniczych następują objawy, które mogły mieć wpływ na zachowanie oskarżonego w dniu 3 grudnia 2012r., a co może mieć wpływ na prawidłowe określenie strony podmiotowej zarzucanych mu czynów, a także bez dokonania oceny przedłożonych do akt sprawy: pism z aresztów śledczych, gdzie oskarżony przebywał, pisma z Okręgowego Inspektoratu Służby Więziennej w K., któremu podlegają wyżej wymienione areszty, z których wynika, że nie odnotowano w systemie informatycznym Służby Więziennej żadnych informacji dotyczących ukarania oskarżonego przez Służbę Więzienną za nielegalne korzystanie z telefonu przez oskarżonego lub innych osadzonych na polecenie oskarżonego oraz dwóch pism z Prokuratury Rejonowej K. – (...), w których nie wyrażono zgody na korzystanie z telefonu w areszcie, oraz innych licznych pism obrazujących brak zgłoszeń popełnienia zarzucanych oskarżonemu czynów, co łącznie miało wpływ na dokonanie w sposób dowolny ustalenia w zakresie dopuszczenia się przez oskarżonego czynu opisanego w punkcie VI wyroku, podczas, gdy wyżej wymienione dokumenty mogą wskazywać, że oskarżony nie zmuszał J. J. (1) do określonego działania i zaniechania, za pomocą gróźb bezprawnych;

5)  obrazę przepisów postępowania, która miała wpływ na treść orzeczenia, tj. art. 7 k.p.k. poprzez przekroczenie granicy swobodnej oceny materiału dowodowego i dowolną, jego ocenę i uwzględnienie jedynie okoliczności przemawiających na niekorzyść oskarżonego, a to poprzez: błędną i dowolną ocenę wniosków płynących z protokołów badań DNA, wyjaśnień oskarżonego poprzez nie danie im wiary, zeznań pokrzywdzonej i świadków w związku z czynem określonym w punkcie IV wyroku (czy z art. 263 § 2 k.k.), co skutkowało błędem w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku, który miał wpływ na jego treść, a mianowicie ustaleniem, że oskarżony posiadał w okresie mu zarzuconym bez zezwolenia broń palną w postaci pistoletu (...) (...) (...) ka. (...) mm i pistoletu (...) kal. (...) mm oraz amunicję w postaci 18 szt. naboi kal. (...) mm i (...)mm, podczas, gdy fakt taki nie płynie ani z badań DNA, z których nie płyną kategoryczne stwierdzenia, jakoby ślady DNA znajdujące się na zabezpieczonych sztukach broni należały do oskarżonego, a ponadto, nie wynika w sposób bezsprzeczny i niebudzący wątpliwości z zeznań pokrzywdzonej oraz świadków: D. K., A. M., M. G., S. L., D. R. i L. W., czy J. J. (2);

6)  obrazę przepisów postępowania, która miała wpływ na treść orzeczenia, tj. art. 5 § 2 k.p.k. i wyrażonej w nim zasady in dubio pro reo, w to w skutek nieustalenia i nierozstrzygnięcia na korzyść oskarżonego licznych wątpliwości w zakresie faktów wynikających z wyjaśnień oskarżonego, zeznań świadków, opinii biegłych oraz dokumentów zgromadzonych w sprawie, a dotyczących popełnienia czynu opisanego w punkcie I wyroku, w szczególności wątpliwości odnoszących się do zamiaru usiłowania zabójstwa oraz sprawstwa oskarżonego przy czynach opisanych w punktach: IV i VI wyroku;

7)  obrazę przepisów postępowania, która miała wpływ na treść orzeczenia, tj. art. 167 k.p.k. w brzmieniu sprzed 1 lipca 2015r. oraz art. 170 k.p.k. wskutek bezzasadnego oddalenia wniosków dowodowych obrony;

8)  z ostrożności procesowej – na mocy art. 438 pkt. 4 k.p.k. w zw. z art. 427 § 1 i 2 k.p.k. oraz art. 447 § 3 k.p.k. – rażącą niewspółmierność zarówno kar jednostkowych (w tym również w punkcie V wyroku za czyn z art. 270 § 3 k.k.), jak i kary łącznej 25 lat pozbawienia wolności orzeczonej względem oskarżonego, a także w związku z orzeczeniem, iż oskarżony może skorzystać z warunkowego zwolnienia nie wcześniej, niż po 20 latach wymierzonej mu kary jednostkowej za czyn opisany w punkcie I wyroku oraz kary łącznej.

Podnosząc powyższe zarzuty, obrońca oskarżonego T. P. (1), adw. M. W. wniósł o: zmianę zaskarżonego wyroku w całości na korzyść oskarżonego T. P. (1) oraz:

a)  poprawę kwalifikacji prawnej czynu określonego w punkcie I wyroku (czyn z art. 148 § 1 k.k. i art. 156 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k.) na wyłącznie czyn z art. 157 k.k. lub art. 156 § 1 k.k. i w tym zakresie wymierzenie oskarżonemu kary współmiernej do czynu rzeczywiście popełnionego, w oparciu o prawidłowo stosowane dyrektywy wymiaru kary;

b)  w zakresie czynu określonego w punkcie V wyroku (czyn z art. 270 § 3 k.k.) o orzeczenie sprawiedliwej kary o charakterze nie izolacyjnym;

c)  w pozostałym zakresie – uniewinnienie oskarżonego od zarzucanych mu czynów;

d)  ewentualnie – uchylenie zaskarżonego orzeczenia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania przez sąd pierwszej instancji.

Po rozpoznaniu wniesionych apelacji, wyrokiem z dnia 21 kwietnia 2016r. sygn. akt II AKa – 85/16 Sąd Apelacyjny we Wrocławiu orzekł następująco:

I. zmienił zaskarżony wyrok Sądu Okręgowego w Legnicy z dnia 17 listopada 2015r. sygn. akt III K – 122/13 wobec oskarżonego T. P. (1) w ten sposób, że:

1)  za przypisany mu w punkcie I części rozstrzygającej czyn, przy zastosowaniu art. 4 § 1 k.k., na podstawie art. 14 § 1 k.k. w zw. z art. 148 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 3 k.k., wymierzył mu karę 15 (piętnastu) lat pozbawienia wolności, stwierdzając że utraciło moc orzeczenie o karze łącznej zawarte w punkcie VII części rozstrzygającej i na podstawie art. 77 § 2 k.k. ograniczając skorzystanie przez oskarżonego z warunkowego przedterminowego zwolnienia w ten sposób, że może ono nastąpić nie wcześniej niż po odbyciu 14 (czternastu) lat wymierzonej mu kary pozbawienia wolności;

2)  w miejsce orzeczenia zawartego w punkcie IX części rozstrzygającej, za czyn przypisany oskarżonemu w punkcie I części rozstrzygającej, na podstawie art. 41a § 1 i 4 k.k. w zw. z art. 43 § 1 k.k. orzekł wobec oskarżonego T. P. (1) zakaz kontaktowania się z pokrzywdzoną J. J. (1) oraz zbliżania się do niej na odległość mniejszą niż 100 metrów na okres 15 lat;

3)  za podstawę orzeczenia w punkcie X części rozstrzygającej przyjął art. 44 § 2 k.k. i art. 44 § 6 k.k.;

II.  w pozostałej części zaskarżony wyrok utrzymał w mocy;

III.  na podstawie art. 85 k.k. i art. 86 § 1 k.k. w zw. z art. 4 § 1 k.k. wymierzył oskarżonemu T. P. (1) karę łączną 15 (piętnastu) lat pozbawienia wolności, ograniczając na podstawie art. 77 § 2 k.k. skorzystanie przez oskarżonego z warunkowego przedterminowego zwolnienia z tej kary w ten sposób, że może ono nastąpić nie wcześniej niż po odbyciu 14 (czternastu) lat, zaliczając na podstawie art. 63 § 1 k.k. na poczet orzeczonej kary łącznej okres tymczasowego aresztowania od dnia 4 grudnia 2012r. do 21 kwietnia 2016r.;

IV.  zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa koszty za postępowanie odwoławcze w kwocie 620zł w tym 600zł tytułem opłaty za obie instancje;

V.  zwolnił oskarżyciela posiłkowego od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze.

Kasację od wyżej wskazanego wyroku Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 21 kwietnia 2016r. sygn. akt II AKa – 85/16 wniósł Minister Sprawiedliwości – Prokurator Generalny , który zaskarżając wymieniony wyrok w części dotyczącej orzeczenia o karze za czyn z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 148 § 1 k.k. i art. 156 § 1 pkt 2 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. na niekorzyść skazanego T. P. (1).

Minister Sprawiedliwości – Prokurator Generalny, na zasadzie art. 523 § 1a k.p.k., art. 526 § 1 k.p.k., art. 537 § 1 i 2 k.p.k. wyrokowi Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu zarzucił: rażącą niewspółmierność kary orzeczonej wobec oskarżonego T. P. (1) poprzez wymierzenie mu kary 15 lat pozbawienia wolności, w sytuacji gdy prawidłowo ustalone przez Sąd Okręgowy w Legnicy okoliczności sprawy, w tym bardzo wysoki stopień winy i społecznej szkodliwości czynu przypisanego oskarżonemu, okoliczności popełnienia przestępstwa, a w szczególności sposób jego działania, polegający na precyzyjnym i długotrwałym przygotowywaniu się do zbrodni zabójstwa, a następnie na zadaniu pokrzywdzonej J. J. (1) w miejscu jej pracy, w obecności innych pracowników wielokrotnych uderzeń ostrzem siekiery w okolice głowy i kończyn górnych oraz zadaniu ostatecznego ciosu siekierą, której ostrze utkwiło w kości potylicznej, a usunięcie jej mogło nastąpić dopiero podczas zabiegu chirurgicznego, wskazujące na wyjątkową brutalność działania wobec bezbronnej kobiety i to w miejscu publicznym, jak również na rozpoznaną u T. P. (1) osobowość o cechach psychopatycznych, co prowadzi do wniosku, iż tak orzeczona kara pozbawienia wolności za to jednostkowe przestępstwo jest karą rażąco łagodną i nie spełnia wymogów prewencji indywidualnej, jak też przeczy względom na społeczne oddziaływanie kary, które przemawiają za orzeczeniem wobec T. P. (1) surowszej kary pozbawienia wolności za czyn 13 § 1 k.k. w zw. z art. 148 § 1 k.k. i art. 156 § 1 pkt 2 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k.

W konkluzji Minister Sprawiedliwości – Prokurator Generalny wniósł o: uchylenie wyroku w zaskarżonej części i przekazanie sprawy Sądowi Apelacyjnemu do ponownego rozpoznania w postępowaniu odwoławczym.

Wyrokiem z dnia 8 listopada 2016r.sygn. akt V KK – 274/16Sąd Najwyższy uwzględnił kasację Ministra Sprawiedliwości – Prokuratora Generalnego oraz uchylił zaskarżony wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 21 kwietnia 2016r. sygn. akt II AKa – 85/16 w części dotyczącej rozstrzygnięć o karze i środku karnym, za przypisane mu przestępstwo z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 148 § 1 k.k. i art. 156 § 1 pkt 2 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k., zawartych w punkcie I podpunkty: 1 i 2 oraz sprawę w tym zakresie przekazał Sądowi Apelacyjnemu we Wrocławiu do ponownego rozpoznania w postępowaniu odwoławczym.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje: I.

I. W ponownym postępowaniu odwoławczym należało w pierwszym rzędzie wskazać granice zaskarżenia, w których Sąd Apelacyjny był uprawniony orzekać. Granice te wyznaczyły apelacje wniesione od kary za przestępstwo z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 148 § 1 k.k. i art. 156 § 1 pkt 2 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. przypisane oskarżonemu T. P. (1) w punkcie I części rozstrzygającej wyroku Sądu Okręgowego w Legnicy z dnia 17 listopada 2015r. sygn. akt III K – 122/13, a także wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 listopada 2016r. sygn. akt V KK – 274/16, którym została uwzględniona kasacja Ministra Sprawiedliwości – Prokuratora Generalnego oraz którym uchylono zaskarżony wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 21 kwietnia 2016r. sygn. akt II AKa – 85/16 wyłącznie w części dotyczącej rozstrzygnięć o karze i środku karnym, za przypisane mu przestępstwo z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 148 § 1 k.k. i art. 156 § 1 pkt 2 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k., zawartych w punkcie I podpunkty: 1 i 2 oraz sprawę w tym zakresie przekazano Sądowi Apelacyjnemu we Wrocławiu do ponownego rozpoznania w postępowaniu odwoławczym.

Takie granice zaskarżenia oznaczały, że uprawomocnił się zaskarżony wyrok Sądu Okręgowego w Legnicy, wraz ze zmianami wprowadzonymi wyrokiem Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 21 kwietnia 2016r. sygn. akt II AKa – 85/16, w zasadniczej części, to znaczy co do rozstrzygnięcia o uznaniu oskarżonego T. P. (1) za winnego przypisanego mu przestępstwa z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 148 § 1 k.k. i art. 156 § 1 pkt 2 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. (a zatem co do uznania sprawstwa i winy oskarżonego oraz środka kompensacyjnego) oraz co do wszystkich pozostałych przypisanych mu przestępstw (zarówno co do winy, jak i orzeczonych kar, środków karnych oraz pozostałych rozstrzygnięć).

W ponownym postępowaniu odwoławczym, możliwe było orzekanie przez Sąd Apelacyjny poza granicami zaskarżenia i podniesionych zarzutów wyłącznie, gdyby zaszły podstawy wskazane w art. 435 k.p.k., art. 439 § 1 k.p.k., art. 440 k.p.k. i art. 455 k.p.k. Wynikało to z treści art. 433 § 1 k.p.k., który stanowi, że sąd odwoławczy rozpoznaje sprawę w granicach zaskarżenia, a jeżeli w środku odwoławczym zostały wskazane zarzuty stawiane rozstrzygnięciu - również w granicach podniesionych zarzutów, uwzględniając treść art. 447 § 1-3 k.p.k., a w zakresie szerszym w wypadkach wskazanych w art. 435 k.p.k., art. 439 § 1 k.p.k., art. 440 k.p.k. i art. 455 k.p.k. Przy ponownym rozpoznaniu sprawy w postępowaniu odwoławczym nie dostrzeżono jednak żadnych podstaw do rozpoznania sprawy w szerszym zakresie niż granice zaskarżenia określone we wniesionych apelacjach, przy uwzględnieniu wyroku Sądu Najwyższego z dnia 8 listopada 2016r. sygn. akt V KK – 274/16, którym została uwzględniona kasacja Ministra Sprawiedliwości – Prokuratora Generalnego.

To oznaczało, że podlegały rozpoznaniu wyłącznie zarzuty apelacji odnoszące się do rozstrzygnięć o karze i środkach karnych za przypisane oskarżonemu T. P. (1) przestępstwo z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 148 § 1 k.k. i art. 156 § 1 pkt 2 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. Należało zatem ocenić, czy zasadne były:

1)  zarzuty apelacji obrońców oskarżonego T. P. (1) podnoszące rażącą niewspółmierność kary 25 lat pozbawienia wolności wraz z ograniczeniem możliwości skorzystania przez niego z warunkowego przedterminowego zwolnienia po odbyciu nie mniej niż 20 lat pozbawienia wolności, określone na podstawie art. 77 § 2 k.k.;

2)  zarzuty apelacji pełnomocnika oskarżycielki posiłkowej J. J. (1) podnoszące rażącą niewspółmierność kary i domagającego się wymierzenia kary dożywotniego pozbawienia wolności;

3)  zarzut apelacji Prokuratora Rejonowego w Legnicy podnoszącego obrazę prawa materialnego (art. 41a § 4 k.k.) przez brak obligatoryjnego wskazania odległości od pokrzywdzonej J. J. (1), którą skazany obowiązany jest zachować.

II. Nie można zgodzić się z zarzutami obu apelacji ówczesnych obrońców oskarżonego T. P. (1), że Sąd i instancji dopuścił się rażącej niewspółmierności wymierzając oskarżonemu karę 25 lat pozbawienia wolności z ograniczeniem możliwości skorzystania z warunkowego przedterminowego zwolnienia na podstawie art. 77 § 2 k.k. po odbyciu nie mniej niż 20 lat pozbawienia wolności. W wypadku oskarżonego T. P. (1) kara w tej postaci, choć niewątpliwie surowa, nie razi jednak nadmierną surowością i w pełni realizuje cele kary określone w art. 53 § 1 i 2 k.k. Sąd Okręgowy w Legnicy wymierzył karę według swojego uznania, w granicach przewidzianych przez ustawę, bacząc, by jej dolegliwość nie przekraczała stopnia winy, uwzględniając stopień społecznej szkodliwości czynu oraz biorąc pod uwagę cele zapobiegawcze i wychowawcze, które ma osiągnąć w stosunku do skazanego, a także potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa (art. 53 § 1 k.k.). Wymierzając karę, Sąd I instancji uwzględnił w szczególności motywację i sposób zachowania się sprawcy, rodzaj i stopień naruszenia ciążących na sprawcy obowiązków, rodzaj i rozmiar ujemnych następstw przestępstwa, właściwości i warunki osobiste sprawcy, sposób życia przed popełnieniem przestępstwa i zachowanie się po jego popełnieniu, a zwłaszcza staranie o naprawienie szkody lub zadośćuczynienie w innej formie społecznemu poczuciu sprawiedliwości, a także zachowanie się pokrzywdzonej (art. 53 § 2 k.k.).

Niewątpliwie, obrońcy oskarżonego we wniesionych apelacjach (k. 2353-2388, 2402-2439) oraz podczas przemówień na rozprawie apelacyjnej, jak również sam oskarżony T. P. (1) w pismach procesowych złożonych w trakcie postepowania jurysdykcyjnego, w tym odwoławczego (k. 2616-2617, 2624-2631) i na rozprawie apelacyjnej, podnieśli szereg okoliczności łagodzących, jednak mimo tego szereg okoliczności przemawiało za potrzebą wymierzenia mu kary w takiej postaci, jaką przyjął Sąd I instancji.

Wśród okoliczności obciążających dominował niezwykle wysoki stopień społecznej szkodliwości czynu oskarżonego wyrażający się zarówno w okolicznościach przedmiotowych czynu (rodzaju naruszonego dobra prawnego, sposobu działania oskarżonego, podejmującego szereg czynności dla skutecznego wykonania zabójstwa J. J. (1), działaniu wobec byłej konkubiny w miejscu pracy pokrzywdzonej, gdzie mogła czuć się bezpiecznie ze względu na obecność innych pracownic), a także okolicznościach podmiotowych czynu (działaniu umyślnie, z zamiarem bezpośrednim, działaniu zaplanowanym, z pełną premedytacją, w celu ukarania J. J. (1) i zemsty na niej za zerwanie z oskarżonym i związanie się z innym mężczyzną).

Oskarżony T. P. (1) działał z zamiarem bezpośrednim i pełną premedytacją, skrupulatnie realizując przyjęty plan działania, mający doprowadzić do śmierci J. J. (1). Trudno doszukać się w jego zachowaniu jakichkolwiek oznak wątpliwości, czy skrupułów, gdyż skrupulatnie realizował zaplanowane przez siebie zamierzenia. Oskarżony dokładnie zaplanował swój czyn, obmyślił działanie, zabrał odpowiednie narzędzia, aby go zrealizować, w sposób przemyślany zlokalizował ofiarę. Dążąc do zabójstwa, oskarżony działał skrupulatnie i z pełnym rozeznaniem chociaż wiedział, że J. J. (1) nie będzie sama. Jednak obecność innych osób w miejscu pracy była mu obojętna, gdyż swój cel realizował w sposób metodyczny, konsekwentny, na zimno i z wyrachowaniem. Oskarżony podstępnie i bez skrupułów wykorzystał przekonanie pokrzywdzonej, że oskarżonemu chodzi o ostateczne rozstanie się nią w cywilizowanej formie oraz o oddanie kluczy do mieszkania.

Należy przy tym pamiętać, że już w okresie w okresie od stycznia 2010r. do dnia 2 grudnia 2012r. oskarżony T. P. (1), w celu utrzymania związku emocjonalnego z pokrzywdzoną J. J. (1) wielokrotnie wypowiadał pod jej adresem bezpośrednio oraz telefonicznie groźby pozbawienia życia jej i osób dla niej najbliższych, kilkukrotnie groził jej bronią palną, a także wysyłał do niej listy zawierające groźby pozbawienia jej życia (k. 456-460, 461, 855-858). Co więcej, kilka dni wcześniej, w dniu 27 listopada 2012r. oskarżony T. P. (1), pod pozorem potrzeby odebrania zakupionego samochodu, nakłonił pokrzywdzoną J. J. (1) do wyjazdu w okolice Z.. Faktycznie zwabił pokrzywdzoną do lasu w okolicach miejscowości G., gdzie zaciągnął ją w głąb lasu, żądał, aby w tym miejscu złożyła mu przysięgę, że pozostanie z nim na całe życie, a kiedy pokrzywdzona w obawie o swoje życie, zrobiła to, wyjął z bagażnika plecak, a z niego siekierę, linę i rękawiczki, które rzucił na ziemię i wskazując na nie oznajmił, że zrobiła ona dobrze składając przysięgę, bo w przeciwnym razie musiałby ich użyć (k. 150, 764a, (...)).

Takie zachowanie oskarżonego, w połączeniu z okolicznościami usiłowania zabójstwa J. J. (1) w dniu 3 grudnia 2012r. wskazywały, że swój czyn oskarżony T. P. (1) starannie przemyślał i zaplanował, a także podjął działania zmierzające do ukrycia swojej tożsamości i zapewnienia sobie bezpiecznej drogi ucieczki. W dniu 3 grudnia 2012r. już przed godziną 8.00 oskarżony T. P. (2) czekał na pokrzywdzoną w pobliżu jej miejsca pracy. Miał w plecaku narzędzia pozwalające na dokonanie zabójstwa: siekierę, bagnet, nóż do tapet, gaz pieprzowy, pałkę teleskopową, osełkę do metalu, czapkę typu kominiarka. Zadbał o ubranie pozwalające na ukrycie swojej tożsamości: ciemnobrązową kurtkę, rękawiczki na dłoniach i czapkę z daszkiem przysłaniającą twarz. Dysponował pożyczonym od siostry samochodem marki A., pozwalającym na szybkie oddalenie się z miejsca przestępstwa.

Po przyjściu do miejsca pracy pokrzywdzonej, oskarżony T. P. (1) również wykazał determinację w dążeniu do pozbawienia życia J. J. (1). Ponawiał pytania, czy pokrzywdzona go kocha, prosił, by wyszła z nim na zewnątrz, a kiedy odmówiła, niespodziewanie wyjął z plecaka siekierę i zadał nią cios, kierowany w głowę. J. J. (1) już przy pierwszym zamachu zasłoniła się rękami i ostrze siekiery ugodziło ją w przedramię lewe powodując wieloodłamowe złamania trzonu kości łokciowej. Już w tym momencie pokrzywdzona zaczęła krzyczeć i piszczeć, po czym straciła świadomość. Oskarżony T. P. (1) nadal zadawał jej silne uderzenia siekierą w głowę, mimo że kobieta krwawiła, aż do momentu, gdy po jednym z ciosów siekiera zaklinowała się w kościach czaski i nie mógł jej wyjąć. Z opinii biegłego lekarza z zakresu medycyny sądowej (k. 254) wynikało, że na skutek ciosów siekierą zadawanych przez oskarżonego T. P. (1), J. J. (1) doznała szeregu głębokich i rozległych obrażeń w postaci: rany rąbanej głowy ze złamaniem mózgoczaszki, uszkodzenia mózgowia oraz naczyń krwionośnych, intensywnego krwotoku zewnętrznego skutkującego wstrząs krwotoczny, niedowidzenia połowicznego, rany rąbanej przedramienia lewego z wieloodłamowym złamaniem trzonu kości łokciowej oraz uszkodzenie mięśni, rany rąbanej ręki lewej z uszkodzeniem mięśni okolicy kłębika oraz rany rąbanej ręki prawej z uszkodzeniem ścięgna prostownika palca. Następnie sprawca uciekł w przekonaniu, że kobieta nie żyje, o czym świadczy sporządzone przez niego pismo znalezione podczas oględzin samochodu, którym T. P. (1) się poruszał (k. 261). Nie może stanowić okoliczności łagodzącej akcentowany przez obrońców fakt, że „pochód” przestępstwa w zakresie zarzutu z art. 148 § 1 k.k. zakończył się na fazie stadialnej usiłowania. Nie ma w tym żadnej zasługi oskarżonego, gdyż do skutku nie doszło z powodów niezależnych od jego woli, a nawet sprzecznych z jego wolą.

W sposób istotnie obciążający na wymiar kary wpłynęły skutki działania oskarżonego, a szczególnie dotkliwe obrażenia ciała, jakich doznała pokrzywdzona J. J. (1), wiążące się z długotrwałymi dolegliwościami, bólem i strachem, głęboko ograniczające jej zdolność do normalnego życia, wymagające szeregu zabiegów operacyjnych, aby zbliżyć się do dawnej sprawności fizycznej i psychicznej. Działanie oskarżonego skazało młodą i atrakcyjną kobietę na wieloletnią i intensywną rehabilitację psychofizyczną, bez gwarancji dojścia do pełnej sprawności, a także strach przed jakimkolwiek urazem, który mógłby odwrócić postępy dotychczasowego leczenia. Z niekwestionowanych ustaleń faktycznych wynika, że pokrzywdzona J. J. (1) przeszła dwie operacje ręki prawej w klinice w T. oraz dwukrotnie operowano jej rękę lewą wszczepiając metalowe zabezpieczenie. Dokonano u niej przeszczepu kości z biodra. Obie kończyny górne nie odzyskały pełnej sprawności. Ze względu na uraz głowy J. J. (1) cierpi na niedowidzenie połowiczne lewostronne obu oczu. Przez pierwsze pół roku po zdarzeniu pokrzywdzona nie mogła normalnie funkcjonować, miała problemy z chodzeniem z uwagi na upośledzenie widzenia i nie mogła w pełni opiekować się małoletnim dzieckiem. W dniu 26 listopada 2014r. pokrzywdzona przeszła najważniejszą operację związaną z rekonstrukcją czaszki, podczas której ubytki kości potylicznej zastąpiono specjalnymi implantami. U pokrzywdzonej ujawniła się padaczka, a nadto J. J. (1) jest pod stałą kontrolą neurologa, neurochirurga, ortopedy, a także psychiatry i psychologa. W sferze psychicznej występuje u niej zespół stresu pourazowego. Cierpi na bezsenność i na ciągłe poczucie zagrożenia. Na co dzień bierze leki depresyjne, które pomagają jej funkcjonować. Przechodzi też terapię w celu obniżenia objawów emocjonalnych. U pokrzywdzonej występują zaburzenia pamięci świeżej. To utrudnia jej przyswojenie nowych informacji, a tym samym ogranicza możliwość uzyskania dodatkowego wykształcenia. Tak prowadzone leczenie i terapia według lekarzy i biegłej psycholog obniży u pacjentki objawy emocjonalne, natomiast nie spowoduje wyeliminowania na zawsze objawu stresu pourazowego (k. 1431v-1434, 1857v-1858, 1822-1844, 1848-1850, 1939v-1940).

Rozległość i głębokość obrażeń ciała, jakich doznała J. J. (1), świadczy nie tylko o bezpośredniości zamiaru oskarżonego, chęci dokonania zemsty na pokrzywdzonej i ukarania jej za zerwanie z oskarżonym, lecz także dowodzi wysokiej demoralizacji oskarżonego T. P. (1). Sposób zadania pokrzywdzonej śmierci, jaki wybrał oskarżony, w miejscu pracy i właściwie na oczach współpracownic, przekonuje, że chciał ją także upokorzyć. Zresztą, reakcje współpracownic J. J. (1) w trakcie zdarzenia (paniczna ucieczka i ukrycie się przed oskarżonym), a następnie podczas procesu karnego (wnioski o składanie zeznań podczas nieobecności oskarżonego w trybie art. 390 § 2 k.p.k.) świadczą również o poważnych przeżyciach traumatycznych, jakich w wyniku działania oskarżonego doznali świadkowie.

Sąd Okręgowy w Legnicy słusznie przyjął, że działanie oskarżonego T. P. (1) korespondowało z jego osobowością, potwierdzoną w opiniach biegłych lekarzy psychiatrów (k. 775-803, 1872v-1876) i biegłego psychologa (k. 807-815). Oskarżony nie jest chory psychicznie i nie był tak samo chory w krytycznym czasie. Nie jest upośledzony umysłowo, natomiast odznacza się osobowością psychopatyczną, ma skłonność do symulacji zaburzeń psychicznych, cechuje go skłonność do oszukiwania, manipulacji, płytkość uczuć, powierzchowny urok, brak poczucia winy, brak empatii, potrzeba stymulacji, instrumentalne traktowanie innych osób. Charakteryzuje go także duża reaktywność na domniemane lekceważenie, zniewagę czy zdradę. Te cechy osobowości oskarżonego ujawniły się także jego postawą procesową, kiedy zasłaniał się niepamięcią zdarzenia, chociaż pismo znalezione podczas oględzin samochodu, którym T. P. (1) się poruszał (k. 261) przemawiało za tym, że doskonale zdawał sobie sprawę ze swojego działania, a także symulowaniem choroby psychicznej, co stwierdzili biegli lekarze psychiatrzy podczas obserwacji sądowo-psychiatrycznej.

Chociaż w apelacjach obrońców oskarżonego oraz pismach procesowych samego T. P. (1), a także w wystąpieniach na rozprawie apelacyjnej obrońcy i oskarżonego, akcentowano dotychczasową niekaralność, jako okoliczność przemawiającą za potrzebą wymierzenia mu kary znacznie łagodniejszej niż kara 25 lat pozbawienia wolności, to jednak w odniesieniu do oskarżonego T. P. (1) kluczowa wydaje się ocena nie tego, czy przed usiłowaniem zabójstwa J. J. (1) był karany, lecz to czy popełniał przestępstwa, a jeżeli tak to jakie. Nie jest bowiem żadną zasługą sprawcy, który popełnił szereg przestępstw, że organy państwa mnie zdołały zakończyć postępowań karnych wobec niego w rozsądnym terminie. W tym kontekście należy przypomnieć, że jeszcze przed usiłowaniem zabójstwa J. J. (1), oskarżony T. P. (1) dopuścił się szeregu groźnych przestępstw, a mianowicie:

1)  w okresie od 9 lipca 2009r. do 7 września 2011r. przestępstwa z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. i art. 65 § 1 k.k. , polegającego na tym, że oszukał szereg osób w ten sposób, że w celu osiągnięcia korzyści majątkowe i wbrew przepisom ustawy, nie posiadając zezwolenia na wykonywanie czynności maklerskich, wprowadzając w błąd co do posiadanego doświadczenia i uprawnień w zakresie zarządzania instrumentami finansowymi, co do rzeczywistego ryzyka w zakresie obrotu instrumentami finansowymi na rynku F., co do braku możliwości utraty przekazanych mu środków finansowych przeznaczonych na zakup instrumentów finansowych na rynku F., co do zastosowania zabezpieczeń przed utratą całości powierzonych mu środków finansowych przeznaczonych na zakup instrumentów finansowych na rynku F., co do przekazania całości powierzonych środków pieniężnych na zakup instrumentów finansowych na rynku F., co do możliwości zwrotu powierzonych mu środków finansowych terminie 30 dni, co do minimalnego ryzyka inwestycyjnego w wymiarze 0,1-0,001 w skali miesiąca. co do możliwości wywiązania się w terminie z umowy przekazania kapitału przyjął od tych osób środki finansowe celem inwestycji w instrumenty finansowe na rynku F., a następnie nie zwracając powierzonych kwot, doprowadził je do niekorzystnego rozporządzenia mieniem i z popełniania przestępstw uczynił sobie stałe źródło dochodu, za co został ostatecznie skazany prawomocnym wyrokiem Sądu Okręgowego w Katowicach z dnia 29 grudnia 2014r. sygn. akt V K – 167/12, którym wymierzono mu kary 6 lat pozbawienia wolności i 400 stawek dziennych grzywny w wysokości po 500 złotych, a także orzeczono wobec oskarżonego obowiązek naprawienia szkody wyrządzonej w sumie 86 pokrzywdzonym (k. 2649-2650, 2230-2248, 2684-2685);

2)  w okresie tymczasowego aresztowania, w dniu 31 sierpnia 2012r. na terenie Zakładu Karnego w W., czynu z art. 226 § 1 k.k. , polegającego na znieważeniu funkcjonariusza Służby Więziennej podczas i w związku z pełnieniem przez niego obowiązków służbowych, w odniesieniu do którego warunkowo umorzono postępowanie karne na podstawie art. 66 § 1 i 2 k.k. i art. 67 § 1 k.k. na okres jednego roku próby wyrokiem Sądu Rejonowego w Będzinie z dnia 19 listopada 2013r. sygn. akt VII K – 267/13, zmienionego wyrokiem Sądu Okręgowego w Katowicach z dnia 25 lutego 2014r. sygn. akt VII Ka – 21/14 (k. 2645-2646, 2649-2650, 2680-2681);

3)  w okresie od stycznia 2010r. do 21 września 2011r. oraz od 23 listopada 2012r do 4 grudnia 2012r. przestępstwa z art. 263 § 2 k.k., polegającego na posiadaniu bez wymaganego zezwolenia dwóch jednostek broni palnej i amunicji, za co został skazany wyrokiem Sądu Okręgowego w Legnicy z dnia 17 listopada 2015r. sygn. akt III K – 122/13, zmienionym wyrokiem Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 21 kwietnia 2016r. sygn. akt II AKa – 85/16, na karę jednego roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności (k. 2250-2251, 2287-2317, 2503-2520, 2684-2685);

4)  w okresie od stycznia 2010r. do 21 września 2011r. przestępstwa z art. 270 § 3 k.k. , polegającego na czynieniu przygotowań do posłużenia się jako autentycznymi podrobionymi dokumentami w postaci 2 dowodów osobistych i prawa jazdy, za co został ostatecznie skazany wyrokiem Sądu Okręgowego w Legnicy z dnia 17 listopada 2015r. sygn. akt III K – 122/13, zmienionym wyrokiem Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 21 kwietnia 2016r. sygn. akt II AKa – 85/16, na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności (k. 2250-2251, 2287-2317, 2503-2520, 2684-2685);

5)  w okresie od stycznia 2010r. do 2 grudnia 2012r. przestępstwa z art. 191 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. , polegającego na zmuszaniu J. J. (1) do określonego działania i zaniechania za pomocą gróźb bezprawnych w ten sposób, że wypowiadał pod jej adresem, w tym kilkukrotnie posługując się bronią palną, oraz przekazywał telefonicznie groźby pozbawienia jej życia i osób dla niej najbliższych, a także wysyłał do niej listy zawierające groźby pozbawienia jej życia, przez co działał w celu zmuszenia J. J. (1) do pozostania z nim w związku konkubenckim, ponownym jego stworzeniu, przeprowadzenia rozmowy telefonicznej z D. P. oraz zaciągnięcia przez nią kredytu, przy czym groźby te wzbudziły w zagrożonej uzasadnioną obawę, że zostaną spełnione, za co został ostatecznie skazany wyrokiem Sądu Okręgowego w Legnicy z dnia 17 listopada 2015r. sygn. akt III K – 122/13, zmienionym wyrokiem Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 21 kwietnia 2016r. sygn. akt II AKa – 85/16, na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności (k. 2250-2251, 2287-2317, 2503-2520, 2684-2685).

Oceniając wskazane okoliczności należy zdecydowanie stwierdzić, że popełnienie przez oskarżonego T. P. (1) wskazanych wyżej przestępstw umyślnych i czynu zabronionego przeciwko różnym dobrom chronionym, jeszcze przed usiłowaniem zabójstwa J. J. (1), potwierdzało wysoką demoralizację oskarżonego i działało istotnie obciążająco na wymiar kary. Znacząco osłabiały także argumentację apelacji obrońców o dotychczasowej niekaralności oskarżonego i o tym, że czyn przestępczy na szkodę J. J. (1) w jego życiu miał jedynie charakter incydentalny.

Nie znajdowały uzasadnienia argumenty obrońców i samego oskarżonego T. P. (1), że podczas długotrwałego pozbawienia wolności ma on dobrą opinię w zakładzie karnym, a także okazuje żal oraz skruchę i skutecznie stara się jak najlepiej zachowywać. Przeczy temu nie tylko fakt prowadzenia postępowania karnego o czyn z art. 226 § 1 k.k. co do którego warunkowo umorzono postępowanie karne wyrokiem Sądu Rejonowego w Będzinie z dnia 19 listopada 2013r. sygn. akt VII K – 267/13, zmienionego wyrokiem Sądu Okręgowego w Katowicach z dnia 25 lutego 2014r. sygn. akt VII Ka – 21/14 (k. 2645-2646, 2649-2650), ale również opinie o oskarżonym T. P. (1) sporządzone przez Zastępcę Dyrektora Zakładu Karnego w H. w czerwcu i grudniu 2016 r. (k. 2641-2642, 2647-2648). Ze wspomnianych opinii wynika, że zachowanie T. P. (1) w warunkach izolacji więziennej należy ocenić jako zmienne, a w ostatnim czasie jako umiarkowane. W początkowym okresie jego zachowanie budziło zastrzeżenia, gdyż zgłaszał roszczenia dotyczące pracy służby zdrowia, był objęty zwiększonym nadzorem ochronnym oraz wzmożoną opieką wychowawczą w ramach założonej karty osadzonego zagrożonego samobójstwem. Czuwał nad nim psycholog oraz lekarz. W ramach opieki medycznej był konsultowany oraz otrzymywał farmakologiczne wsparcie. Lekarze psychiatrzy stwierdzili u osadzonego symulację. Pozostawał w niebudzącej niepokoju kondycji psychofizycznej. Osadzony przejawiał skłonności do manipulacji otoczeniem np. w razie niespełnienia jego oczekiwań werbalizował zamiar autoagresji. Był niezadowolony z opieki psychiatrycznej. Wielokrotne przeprowadzane rozmowy wychowawcze i psychologiczne w celu poprawy zachowania nie przynosiły zamierzonego efektu. W zachowaniu był teatralny, demonstracyjny lubiący zwracać na siebie uwagę, nastawiony na natychmiastowe załatwienie swoich potrzeb. Oskarżony T. P. (1) w okresie w izolacji otrzymał łącznie 44 nagrody i ulgi regulaminowe. Był wielokrotnie karany dyscyplinarnie m.in. za to, że zachowywał się wobec funkcjonariusza arogancko i wulgarnie, że dokonał w dniu 18 lutego 2013r. samouszkodzenia w postaci powierzchownego nacięcia warstw skóry brzucha, utrzymywał nielegalne kontakty z innymi osadzonymi, a w dniu 24 maja 2013r. po kontroli celi w sposób arogancki i bezczelny podniósł się do oddziałowego, kwestionując kontrolę celi i grożąc złożeniem skarg w inspektoracie Służby Więziennej, a także za grożenie lekarzowi sprawami sądowymi oraz symulowanie pogorszenia stanu zdrowia celem otrzymania zwolnienia z czynności procesowych. Ostatni raz został ukarany w dniu 3 czerwca 2016r. za aroganckie zachowanie wobec funkcjonariusza SW oraz straszenie go złożeniem skargi. W ostatnim czasie oskarżony T. P. (1) generalnie stara się przestrzegać regulaminu oraz porządku wewnętrznego jednostki penitencjarnej. W stosunku do przełożonych stara się być regulaminowy i zdyscyplinowany. W grupie współosadzonych funkcjonuje zgodnie, nie powoduje konfliktów. Nie stwarza problemów natury wychowawczej, czy dyscyplinarnej. Prezentowany przez skazanego stopień samokontroli i samodyscypliny nie budzi zastrzeżeń. Karę pozbawienia wolności odbywa w systemie programowanego oddziaływania. Obecnie jest umieszczony w celi wieloosobowej. Czas wolny spędza na zajęciach własnych w celi mieszkalnej. W miarę możliwości korzysta z dostępnych form zajęć o charakterze kulturalno-oświatowym. Kontakt na zewnątrz poprzez widzenia, korespondencję oraz rozmowy telefoniczne utrzymuje głównie z siostrą, konkubiną oraz rodzicami, do których zamierza się udać po opuszczeniu zakładu karnego. Do popełnionych przestępstw pozostaje bezkrytyczny. Nie deklaruje udziału w podkulturze więziennej tzw. grypsujących i negatywnie wypowiada się na temat tego zjawiska. Od dnia 18 listopada 2016r. T. P. (1) został skierowany do pracy odpłatnej na terenie jednostki w firmie(...). Takie zmienne zachowanie oskarżonego T. P. (1), nie pozwoliło na wniosek, że uznał swoje błędne postępowanie i ujawnił szczerą skruchę.

Należy natomiast zgodzić się z oskarżonym T. P. (1) i jego obrońcami, że zachodziło szereg okoliczności łagodzących, do których należało zaliczyć:

1)  dobrą opinię oskarżonego w miejscu zamieszkania wynikającą z wywiadu środowiskowego (k. 206-210) oraz stanowiska rodziców oskarżonego złożonych w postępowaniu odwoławczym (k. 2636-3638). Oskarżony nie spożywał alkoholu i nie używał środków psychotropowych. Prowadził działalność gospodarczą z dużą dochodowością. Utrzymywał poprawne stosunki z rodzicami, którzy chcą być dla niego wsparciem i zapewniają mu powrót do domu rodzinnego;

2)  zdobyte przez oskarżonego T. P. (1) wyższe wykształcenie, posiadana ponadprzeciętna inteligencja, a także fakt, że jest cenionym autorytetem w swojej branży. Oskarżony w 2006r. ukończył Wyższą Szkołę (...) w Ł. na Wydziale (...), (...) i (...) w kierunku informatyki w zakresie sieci komputerowych. Podnosił swoje kwalifikacje zawodowe w drodze szkoleń, a także studiów podyplomowych zdobywając stosowne certyfikaty w zakresie zarządzania projektami informatycznymi. Wykonując pracę zawodową otrzymał szereg pochwał oraz listów referencyjnych od podmiotów, na rzecz których wdrażał projekty bezpieczeństwa informatycznego (por. dyplom ukończenia studiów wyższych i podyplomowych – k. 1118, 1119; certyfikaty - k. 1114-1117, 1121 i listy referencyjne – k. 1122-1131);

3)  pozytywną opinię o T. P. (1) z P. (...)w J., gdzie odbył zasadniczą służbę wojskową i został przeniesiony do rezerwy w czerwcu 2000r. W okresie wypełniania służby posiadał dobrą opinię ze względu na sumienność, wypełnianie obowiązków wysokie zdyscyplinowanie i ofiarność (k. 2202);

4)  wyrażenie zamiaru naprawienia szkody pokrzywdzonej, co wiąże się z wystąpieniem o wskazanie numeru konta bankowego J. J. (3), na które oskarżony T. P. (1) ma przelewać należność z tytułu środka kompensacyjnego (k. 26321-2632);

5)  udzielanie się przez oskarżonego T. P. (1) w zakładzie karnym w akcjach społecznych, w tym na rzecz pacjentów z Kliniki (...) (...) Szpitala (...) we W. (k. 2628-2630);

6)  związek oskarżonego z inną kobietą, o dużym nasileniu emocjonalnym oraz z jej dzieckiem (k. 2664-2665).

Wskazane okoliczności łagodzące nie były jednak na tyle istotne, by przekreślać wnioski Sądu Okręgowego w Legnicy, że w realiach niniejszej sprawy cele kary wypełni wyłącznie kara 25 lat pozbawienia wolności z ograniczeniem możliwości skorzystania z warunkowego przedterminowego zwolnienia na podstawie art. 77 § 2 k.k. po odbyciu nie mniej niż 20 lat pozbawienia wolności. Proces resocjalizacyjny oskarżonego, ze względu na wysoki stopień jego demoralizacji, będzie niewątpliwie długotrwały i skomplikowany, a ponadto orzeczona kara musi mieć co do zasady rozległy charakter izolacyjny, bo też zasadnym jest, aby tego rodzaju sprawcę izolować od społeczeństwa. Za taką postacią kary przemawia fakt, że oskarżony T. P. (1) nawet z zakładu karnego może podejmować działania wymierzone przeciwko pokrzywdzonej, czego dał dowód podczas tymczasowego aresztowania w innej sprawie.

Okoliczności opisane szczegółowo wyżej skłoniły do przekonania, że orzeczona kara 25 lat pozbawienia wolności nie jest rażąco niewspółmierna (zbyt surowa lub zbyt łagodna) i jest to kara sprawiedliwa. Oskarżony, ze względu na wiek, wykształcenie, a także życiowe doświadczenie, rozumiał normy moralne i społeczne, które jednoznacznie chronią ludzkie życie i z premedytacją normom tym się sprzeniewierzył, wybierając zaplanowany i przemyślany sposób zbrodni na swojej byłej konkubinie. Na tle innych spraw o zabójstwo, okoliczności podmiotowe i przedmiotowe niniejszej sprawy skłaniają do przyjęcia, że wina i stopień społecznej szkodliwości czynu oskarżonego miały charakter szczególnie wysoki, bezprecedensowy i w tego rodzaju sprawie także społeczne oddziaływanie kary musi trafić do świadomości społeczeństwa, jak wielka jest szkodliwość tego rodzaju czynów oraz z konsekwencji natury prawnej, jakie z tymi czynami się wiążą.

III. Powyższe uwagi odnoszą się także do zarzutów apelacji pełnomocnika oskarżycielki posiłkowej J. J. (1), w której podniesiono, iż kara 25 lat pozbawienia wolności, wymierzona przez Sąd I instancji razi łagodnością, natomiast sprawiedliwą byłaby kara dożywotniego pozbawienia wolności. Z pewnością kara żądana przez pełnomocnika oskarżycielki posiłkowej byłaby zbyt surowa, zważywszy na wszystkie wskazane wyżej okoliczności odnoszące się do czynu oskarżonego T. P. (1), a także do jego właściwości i warunków osobistych, a także sposobu życia przed przestępstwem i zachowania po przestępstwie.

Wielokrotnie zwracano uwagę w orzecznictwie Sądu Najwyższego i sądów apelacyjnych, jaki kryteria muszą być spełnione, aby uznać karę za rażąco niewspółmierną. W wyroku Sądu najwyższego w składzie 7 sędziów z dnia 9 stycznia 1973r., sygn. V KRN – 474/72 stwierdzono, że „rażąca niewspółmierność kary występuje wtedy, gdy kara orzeczona nie uwzględnia w należyty sposób stopnia społecznej szkodliwości przypisywanego czynu oraz nie realizuje wystarczająco celu kary, ze szczególnym uwzględnieniem celów zapobiegawczych i wychowawczych. Pojęcie niewspółmierności rażącej oznacza znaczną, wyraźną i oczywistą, a więc niedającą się zaakceptować dysproporcję między karą wymierzoną a karą sprawiedliwą (zasłużoną). Przesłanka rażącej niewspółmierności kary jest spełniona tylko wtedy, gdy na podstawie ustalonych okoliczności sprawy, które powinny mieć decydujące znaczenie dla wymiaru kary, można przyjąć, iż zachodzi wyraźna różnica między karą wymierzoną a karą, która powinna zostać wymierzona w wyniku prawidłowego zastosowania dyrektyw wymiaru kary oraz zasad ukształtowanych przez orzecznictwo” (OSNKW 1973, nr 6, poz. 76).

Z kolei, Sąd Apelacyjny we Wrocławiu w wyroku z dnia z dnia 30 maja 2003r. sygn. II AKa – 163/03 dał wyraz temu, że „nie każda różnica w ocenie wymiaru kary może uzasadniać zarzut rażącej niewspółmierności kary w rozumieniu art. 438 pkt 4 k.p.k., ale tylko taka, która jest natury zasadniczej, to znaczy jest niewspółmierna w stopniu nie dającym się zaakceptować. Niewspółmierność rażąca to znaczna, "bijąca w oczy" różnica między karą wymierzoną, a karą sprawiedliwą, zasłużoną” (OSA 2003, z. 11, poz. 113).

Ponieważ kara orzeczona przez Sąd Okręgowy w Legnicy wobec oskarżonego T. P. (1) za przestępstwo z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 148 § 1 k.k. i art. 156 § 1 pkt 2 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. nie odznacza się rażącą niewspółmiernością, należy ją uznać za sprawiedliwą i dlatego utrzymano w tej części zaskarżony wyrok w mocy (art. 437 § 1 k.p.k.).

Jedynie na marginesie należy zauważyć, że wniosek apelacji pełnomocnika oskarżycielki posiłkowej J. J. (1) o zmianę wyroku przez wymierzenie przez sąd odwoławczy kary dożywotniego pozbawienia wolności był sprzeczny z regułą ne peius wyrażoną w art. 454 § 3 k.p.k.

IV. Na uwzględnienie zasługiwała apelacja Prokuratora Rejonowego w Legnicy podnosząca obrazę przez Sąd I instancji przepisu art. 41a § 4 k.k. przez brak obligatoryjnego wskazania odległości od J. J. (1), którą oskarżony ma zachować z związku z orzeczeniem środka karnego zakazu zbliżania się do pokrzywdzonej na podstawie art. 41a § 1 k.k.

Mając to na uwadze, zmieniono zaskarżony wyrok w stosunku do oskarżonego T. P. (1) w punkcie IX części rozstrzygającej ten sposób, że w związku z popełnieniem przestępstwa przypisanego mu w punkcie I części rozstrzygającej, na podstawie art. 41a § 1 i 4 k.k. w zw. z art. 43 § 1 k.k. orzeczono wobec oskarżonego T. P. (1) środek karny w postaci zakazu kontaktowania się z pokrzywdzoną J. J. (1) oraz zbliżania się do niej na odległość mniejszą niż 100 (sto) metrów na okres 15 (piętnastu) lat. W pozostałej części zaskarżony wyrok w stosunku do oskarżonego T. P. (1) utrzymano w mocy.

V. Na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. w zw. z art. 636 § 1 k.p.k. w zw. z art. zwolniono oskarżonego T. P. (1) od ponoszenia kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze i obciążono tymi kosztami Skarb Państwa. Przy orzeczeniu o kosztach sądowych wzięto pod uwagę stan majątkowy i osobisty oskarżonego, jego wiek i stan zdrowia, a także możliwości zarobkowe podczas wykonywania bezwzględnej kary pozbawienia wolności.

Podstawę obrońcy z urzędu przyznania adwokatowi O. G. wynagrodzenia za udzieloną pomoc prawną w postępowaniu odwoławczym, która nie została opłacona, był przepis art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 26 maja 1982r. Prawo o adwokaturze (tekst jednolity: Dz. U. z 2002r., Nr 123, poz. 1058 z późniejszymi zmianami).

Wysokość wynagrodzenia adwokackiego, w tym co do zwrotu podatku VAT, ustalono w oparciu o § 17 ust. 2 pkt 5 oraz § 4 ust. 1-3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (Dz.U. z 2016r. poz. 1714).

SSA Wojciech Kociubiński SSA Bogusław Tocicki SSA Cezariusz Baćkowski