Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 21 listopada 2013r. powód J. W. (1) domagał się zasądzenia od pozwanej Gminy B. kwoty 228.583,49 zł z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu oraz zasądzenia kosztów procesu.

W uzasadnieniu podał, że w dniu 30 czerwca 2010r. zawarł z pozwaną umowę na „Letnie i zimowe utrzymanie dróg, chodników i miejsc wyznaczonych na terenie gminy B.” z okresem obowiązywania od 30 czerwca 2010r. do 15 kwietnia 2011r. W okresie letnim współpraca stron układała się dobrze, a na powoda została nałożona tylko jedna kara umowna. Z kolei w okresie od 27 listopada 2010r. do 2 grudnia 2010r. pozwana stwierdziła kolejno trzykrotnie nienależne wykonanie usługi, potwierdzone protokołami komisyjnego przejęcia robót z oceną negatywną, co spowodowało rozwiązanie umowy z dniem 2 grudnia 2010r. na podstawie § 7 pkt 2b umowy. Powód nie zgadzał się z oceną pozwanej odnośnie nieprawidłowości stwierdzonych w protokołach z dnia 5 lipca, 27 i 30 listopada oraz 2 grudnia 2010r. Rozwiązanie umowy skutkowało utratą przez powoda korzyści, jakie spodziewał się osiągnąć, z treści umowy wynikało, że wartość udzielonego zamówienia brutto wynosiła 1.591.309zł, a do rozwiązania umowy powód uzyskał przychód w wysokości 302.062,99zł.

Zdaniem powoda pozwana bezpodstawnie doprowadziła do rozwiązania umowy, gdyż powód nie dopuścił się nienależytego wykonania umowy. Podniósł, iż żaden z protokołów nie stwierdza nienależytego wykonania umowy. Utracone korzyści w związku z rozwiązaniem przez pozwaną umowy, powód ustalił w oparciu o wskaźnik procentowy zysku ze sprzedaży, uzyskanego w roku 2010, obliczony w oparciu o rachunek zysków i strat, wykazujący zysk ze sprzedaży rzędu 17,73% udziału w przychodach. Odejmując od wartości zamówienia ustalonej w umowie przychód uzyskany do momentu jej rozwiązania, określił kwotę utraconego przychodu (1.289.247,01zł) przez którą przemnożył wskaźnik procentowy zysku (17,73%), uzyskując kwotę 228.583,49 zł.

Pozwana w odpowiedzi na pozew wniosła o oddalenie powództwa w całości i obciążenie powoda kosztami procesu.

W uzasadnieniu wskazała, że rozwiązanie umowy nastąpiło na skutek stwierdzonych protokolarnie nieprawidłowości w wykonaniu umowy, z przyczyn leżących po stronie powoda. Zaprzeczył argumentacji przedstawionej w pozwie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny, przy uwzględnieniu okoliczności bezspornych:

Strony łączyła umowa o usługę nr ZP. (...)-13/10 na wykonanie zadania „Letnie i zimowe utrzymanie dróg, chodników i miejsc wyznaczonych na terenie Gminy B.” w terminie od 30 czerwca 2010r. do 15 kwietnia 2011r., zawarta w wyniku wyłonienia oferty powoda w przetargu nieograniczonym, która precyzyjnie określała obowiązki stron, w tym obowiązki wykonawczy w § 2 umowy. Całkowita wartość zamówienia nie mogła przekroczyć kwoty 1.591.309,00 zł (§ 6 umowy). Umowa przewidywała także wypadki, w jakich naliczane mogły być kary umowne (§ 7 umowy) oraz rozwiązanie umowy (okoliczności bezsporne).

Przystępując do przetargu powód zaoferował cenę zimowego utrzymania dróg, chodników i miejsc wyznaczonych w wysokości 1.135.720,00 zł oraz cenę letniego utrzymania dróg, chodników i miejsc wyznaczonych w wysokości 455.598,00 zł. Przestawił także imienny wykaz 46 osób, które miały uczestniczyć w wykonaniu zamówienia. W oparciu o treść specyfikacji istotnych warunków zamówienia nr ZP. (...)-2/10 wymagane było, aby wykonawca ubiegający się o udzielenia zamówienia dysponował m.in.: 4 pługopiaskarkami i 2 ciągnikami z rozrzutnikiem, a powód zgłaszając swoją ofertę do przetargu oświadczył, że dysponuje takimi pojazdami. W czasie realizacji umowy pozwana miała możliwość monitorowania pracy pojazdów realizujących zadania w terenie poprzez urządzenia (...) zamontowane w pojazdach – piaskarkach, i odczyt ich pracy na komputerze znajdującym się w Urzędzie Miasta B..

(dowód: załączniki nr 5a i 5b (zestawienie cen), nr 7a (oświadczenie o osobach, które wezmą udział w realizacji umowy), nr 8a i 8b (oświadczenie o dysponowaniu narzędziami i sprzętem) złożone do oferty w trakcie przetargu na letnie i zimowe utrzymanie dróg na terenie Gminy B. - k. 174-176, 194-195, specyfikacja istotnych warunków zamówienia - k. 177-194, zeznania powoda – k. 428-429)

W toku realizacji umowy pozwana nałożyła na powoda – jako wykonawcę – jedną karę umowną w okresie letnim oraz trzykrotnie w okresie zimowym, zarzucając nieprawidłowość realizacji umowy.

W protokole z dnia 5 lipca 2010r. zarzucono powodowi nienależyte wykonanie zlecenia z dnia 1 lipca 2010r. obejmującego jednorazowe pozamiatanie wszystkich ulic – a w protokole stwierdzono, że na 9 ulicach nie wykonano wszystkich prac lub wykonano je w sposób nienależyty, zdaniem powoda odbiór robót był opóźniony przez pozwanego stąd ulice zostały wtórnie zanieczyszczone, jednakże powódka obciążyła powoda karą umowną w kwocie 10.000,00 zł. Powód wystąpił do Sądu Rejonowego w Będzinie z pozwem o zapłatę kwoty 10.000,00 zł, argumentując niezasadność obciążenia go karą umowną. Wyrokiem z dnia 5 kwietnia 2012r. w sprawie I C 547/11 Sąd Rejonowy w Będzinie zasądził od Gminy B. na rzecz powoda żądaną kwotę 10.000,00 zł, uznając, iż obciążenie powoda karą umowną na podstawie protokołu z dnia 5 lipca 2010r. było nieuzasadnione.

(dowód: wyroku Sądu Rejonowego w Będzinie z dnia 5 kwietnia 2012r. sygn. akt IC 547/11 – k. 53-56, zeznania powoda J. W. (1) – k. 428-429)

W protokole z dnia 27 listopada 2010r. pozwana wskazała, że prace zgłoszone do odbioru nie zostały przyjęte ze względu na brak odśnieżenia na całej szerokości jezdni, drogi były białe także w rejonie skrzyżowań. Powód zakwestionował ten raport, bowiem opady w dniu 27 listopada 2010r. ustały dopiero po godz. 23, stąd powód miał czas do godziny 3 lub 5 nad ranem usunąć śnieg, a w godzinach przeprowadzania objazdu 14.35, 19,17 nie miał obowiązku całkowitego usunięcia śniegu z dróg. Po zakwestionowaniu przez pozwaną prawidłowości wykonania zadania powód starał się wyjaśnić kwestię sposobu realizacji umowy odwołując się do zapisów umownych, jednak pomimo deklaracji ze strony przedstawiciela Gminy – Wiceprezydenta Miasta – nie doszło weryfikacji i wyjaśnienia zgłoszonych przez powoda uwag.

(dowód: dwa protokoły komisyjnego przyjęcia robót z dnia 27 listopada 2010r. – k. 32-33, zeznania świadków W. H. – k. 152-153, J. N. – k. 153, J. W. (2) – k. 154, M. B. – k. 419-420, zeznania powoda J. W. (1) – k. 428-429)

W dniu 27 listopada 2010r. od godz. 10.00 do 12.00 i od godz. 21.00 do 23.00 występowały drobne opady śniegu, następnie od godz. 12.00 do 15.00 i od godz. 17.00 do 21.00 występowały opady śniegu. Do pracy skierowano cztery piaskarki.

(dowód: raport pogodowy z dnia 27 listopada 2010r., raporty pracy pługopiaskarek oraz wydruku z systemu (...) k. 57-107, zeznania świadka J. N. – k. 153, zeznania świadka J. K. – k. 420)

W protokole z dnia 30 listopada 2010r. spisanym po odbiorze dokonanym o godz. 13,30 i 18,00 stwierdzono wywiązanie się wykonawcy z ustaleń dotyczących terminu wykonania prac zawartych w protokole sporządzonym tego samego dnia w godzinach porannych, a dotyczącym realizacji umowy w nocy z 29 na 30 listopada 2010r., kiedy to występowały stałe opady śniegu, była niska temperatura, a na ulicach stwierdzono występowanie cienkiej warstwy śniegu nieutrudniającej ruchu.

(dowód: trzy protokoły komisyjnego przyjęcia robót z dnia 30 listopada 2010r. – k. 35-40, notatka z dnia 30.11.2010r. – k. 303, zeznania powoda J. W. (1) – k. 428-429)

W protokole z dnia 2 grudnia 2010r. sporządzonym o godz. 7.50 pozwana stwierdziła brak sprzętu wymaganego przez zamawiającego zgodnie z umową oraz brak reakcji w terminie, ustanie opadów o godzinie 3.20, stwierdzono pracę jedynie dwóch piaskarek. Zarzucono też nieuzyskanie odpowiedniego standardu dróg I kolejności utrzymania w odpowiednim terminie, co zdaniem powoda było spowodowane występującymi w nocy zamieciami i zawiejami, a odpowiedni standard winien był uzyskać o godz. 8.00.

(dowód: protokół komisyjnego przyjęcia robót z dnia 2 grudnia 2010r., pisma pozwanej z dnia 2 grudnia 2010r. przesłanego faxem – k. 41-44, zeznania świadka M. B. – k. 419-420, zeznania powoda J. W. (1) – k. 428-429)

W dniu 2 grudnia 2010r. kierowcy piaskarki A. Ł. (1) w czasie przerwy na odpoczynek, przysługującej po 4,5 godzinach jazdy, kontrolujący podinspektor z Urzędu Miasta B. M. B. zarzucił uchylanie się od pracy. Z kolei w dniach od 30 listopada do 2 grudnia 2010r. kierowcy piaskarek A. Ł. (2) i A. Ł. (1) wykonując swojej raporty pracy odśnieżania ulic, byli kierowani w inne rejony miasta przez pracowników Urzędu Miejskiego w B. – M. B. i J. K. – bez wiedzy dyspozytora, co skutkowało nie wykonaniem zleconego piaskarce raportu.

(dowód: notatki służbowe z dnia 2 grudnia 2010r., oświadczenia kierowcy A. Ł. (3) – k. 45-47)

W nocie księgowej z dnia 7 grudnia 2010r. nr (...) pozwana obciążyła powoda karą umowną w kwocie 20.000,00 zł za nienależyte wykonanie przedmiotu zamówienia według protokołów z dnia 27 listopada 2010r. i 2 grudnia 2010r.

(dowód: nota księgowa nr (...) z dnia 7 grudnia 2010r. k. 48)

Pismem z dnia 2 grudnia 2010r., doręczonym powodowi o godz. 15.21, pozwana rozwiązała umowę powołując się na § 7 ust. 2 lit. b umowy nr ZP. (...)-12/10 z dnia 30 czerwca 2010r., wskazując jako przyczynę czterokrotne nienależyte wykonanie przedmiotu umowy (k. 49).

W dniu 3 grudnia 2010r. powód wraz z J. W. (2), koordynującym prace w ramach umowy ze strony wykonawcy, udali się do Urzędu Miasta B. celem spotkania z Prezydentem Miasta w sprawie rozwiązania umowy, lecz zostali skierowani do Naczelnika Wydziału (...), która poinformowała, iż przyczyną rozwiązania umowy była czterokrotna negatywna ocena potwierdzona protokołami z dnia 5 lipca 2010r., 27 listopada 2010r., 30 listopada 2010r. i 2 grudnia 2010r. Przy czym dwa ostatnie protokoły zostały przekazane powodowi w tracie spotkania w dniu 3 grudnia 2010r. Powód oświadczył w czasie spotkania oraz w piśmie z dnia 3 grudnia 2010r., iż nie wyraża zgody na rozwiązanie umowy w oparciu o przytoczone okoliczności, uważając je za nieuprawnione oraz domagał się cofnięcia oświadczenia o rozwiązaniu umowy. Pozwana podtrzymała swoje stanowisko.

(dowód: notatka służbowa sporządzonej w dniu 3 grudnia 2010r. - k 50, pisma powoda i pisma pozwanego z dnia 3 grudnia 2010r. - k. 51-52, zeznania świadków J. W. (2) – k. 154, W. H. – k. 152-153, zeznania powoda J. W. (1) – k. 428-429)

W dniach od 27 listopada 2010r. do 2 grudnia 2010r. średnia temperatura powietrza zarejestrowana w stacji synoptycznej w K. wynosiła:

⚫

27 listopada – minus 1,4 ºC,

⚫

28 listopada – minus 3,0 ºC,

⚫

29 listopada – minus 2,6 ºC,

⚫

30 listopada – minus 8,2 ºC,

⚫

1 grudnia – minus 10,2 ºC,

⚫

2 grudnia – minus 6,0 ºC.

W tym okresie występowały też opady śniegu, które według danych zarejestrowanych w stacji opadowej w C. wynosiły:

⚫

27 listopada – 3,8mm,

⚫

28 listopada – 5,1 mm,

⚫

29 listopada – 7,8 mm,

⚫

30 listopada – 0,2 mm,

⚫

1 grudnia – 6,3 mm,

⚫

2 grudnia – brak opadów.

Na terenie miasta B. w dniu 27 listopada 2010r. opady śniegu występowały od godz. 9.30 do godz. 23.00, w dniu 30 listopada 2010r. opady występowały od godz. 1.00 do 8.00, od 10.00 do 13.00, od 17.00 do 24.00. Natomiast w dniu 2 grudnia 2010r. opady śniegu występowały w godz. 01.00 -5.00.

(dowód: informacja z Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej w K. z dnia 8 kwietnia 2014r. wraz z załącznikiem – k. 213-214, ekspertyza (...) k. 450-456)

Powód i jego pracownicy spotykali się z brakiem obiektywnego dokonania oceny pracy w ramach realizacji kontraktu zawartego z pozwaną, a w dniu 2 grudnia 2010r., kiedy jeszcze sprzęt powoda pracował na ulicach (...) realizując zadania z umowy, zauważono samochody z firmy (...), która przejęła kontrakt po rozwiązaniu umowy z powodem.

(dowód: zeznania świadków W. H. – k. 152-153, W. R. – k. 154, J. W. (2) – k. 154, zeznania powoda J. W. (1) – k. 428-429)

W grudniu 2010r. powód zatrudniał 234 osoby, w tym 72 na podstawie umowy o pracę, 121 na podstawie umów zlecenia i 41 na podstawie umów o dzieło. W styczniu 2011r. zatrudniał 207 osób, w tym 70 na podstawie umowy o pracę, 104 na podstawie umów zlecenia i 33 na podstawie umów o dzieło. W lutym 2011r. zatrudniał 196 osób, w tym 70 na podstawie umowy o pracę, 92 na podstawie umów zlecenia i 34 na podstawie umów o dzieło.

(dowód: wykaz ilości osób zatrudnionych u powoda w okresie od grudnia 2010 do lutego 2011 r. – k. 109)

W okresie od 30 czerwca 2010r. do 7 grudnia 2010r. powód wystawił na rzecz pozwanej 6 faktur o łącznej wartości 302.061,99zł.

(dowód: wykaz faktur i faktury wystawione przez powoda na rzecz Gminy B. – k. 109-115)

W dniu 30 listopada 2010r. został sporządzony przez powoda arkusz spisu z natury obejmujący towar nabyty do realizacji umowy w postaci soli drogowej, chlorku wapnia i piasku, którego wartość netto wynosiła 274.442,00 zł.

(dowód: arkusz spisu z natury z dnia 30 listopada 2010r. wraz z fakturami - k. 108-123)

Powód dokonał określenia utraconych korzyści – zysku z umowy z dnia 30 czerwca 2010r. poprzez określenie wskaźnika procentowego zysku ze sprzedaży w kwocie 3.793.972,75 zł, uzyskanego w roku 2010, obliczonego w oparciu o rachunek zysków i strat, kiedy to osiągnął przychód w kwocie 21.401.331,13 zł, a koszty działalności operacyjnej wynosiły 17.607.358.38 zł, zatem zysk ze sprzedaży wynosił 17,73% udziału w przychodach. Następnie odjął od wartości zamówienia ustalonej w umowie 1.591.309,00 zł przychód uzyskany do momentu rozwiązania umowy w wysokości 302.061,99 zł i określił kwotę utraconego przychodu 1.289.247,01 zł, przez którą przemnożył wskaźnik procentowy zysku (17,73%), uzyskując kwotę 228.583,49 zł.

(dowód: wyliczenie utraconych korzyści - k. 124, bilansu z dnia 30 marca 2011r., rachunek zysków i strat za rok 2010 - k. 125-126)

Biegła sądowa z zakresu finansów i rachunkowości (...) dokonała wyliczenia wysokości utraconego przez powoda dochodu w związku z rozwiązaniem umowy numer ZP. (...)-13/10, przyjmując potencjalny przychód jaki prawdopodobnie powód osiągnąłby powód, gdyby umowa nie została rozwiązana przed terminem, pomniejszony o prawdopodobne koszty wykonywania tej umowy obciążające powoda. Wydając opinię biegła dokonała analizy dokumentacji znajdującej się w aktach sprawy, a także przedstawionej na prośbę biegłej dokumenty finansowe powoda. W oparciu o przychód uzyskany przez firmę (...) w okresie od 1 grudnia 2010r. do 15 kwietnia 2015r. za wykonane prace na terenie miasta B., oraz określając koszty jakie powód poniósłby wykonując umowę przez cały czas jej trwania, określiła że łączny dochód powoda za okres od 2 grudnia 2010r. do 15 kwietnia 2011r. z tytułu umowy nr ZP. (...)-13/10 wyniósłby 412.502,64 zł netto.

(dowód: opinie biegłej z zakresu finansów i rachunkowości (...) – k. 474-492, 539-542, 756-758)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o powołane powyżej dowody, w tym w szczególności na podstawie dowodów z dokumentów, albowiem ich prawdziwość nie budziła wątpliwości, a okoliczności z nich wynikające były spójne, logiczne i konsekwentne oraz korelowały z pozostałym materiałem dowodowym zgromadzonym w sprawie. Ich prawdziwość nie była kwestionowana przez żadną ze stron postępowania. Sąd opierał się także na dowodach z zeznań świadków, albowiem relacja świadków była zgodna ze stanem ich wiedzy. Ewentualne różnice w zeznaniach świadków dotyczyły kwestii ocennych i rozstrzyganych przez Sąd w ramach rozpoznawanej sprawy, stanowiąc prezentację poglądów, jaką w przedmiocie zawartych umów miała każda ze stron. W związku z powyższym, w ocenie Sądu brak było powodów, aby odmówić wiary zeznaniom świadków. Jednakże zeznania świadków J. P., Z. K. i W. S. nie miały istotnego znaczenia dla poczynionych w sprawie ustaleń faktycznych bowiem świadkowie nie pamiętali szczegółów związanych z wykonywaniem umowy przez powoda.

Sąd oddalił wnioski powoda o dopuszczenie dowodu z druku ZP-12, umowy zwartej z (...) SP. z o.o. w B. na zimowe utrzymanie dróg, dokumentacji związanej z wyborem tego wykonawcy oraz realizacja umowy przez (...) spółkę z o.o. w B. jako nie mające znaczenia dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy.

Sąd zważył, co następuje:

Roszczenie powoda jest uzasadnione, a podlegało ocenie w oparciu o treść umowy z dnia 30 czerwca 2010r. nr ZP. (...)-13/10 wraz z załącznikami oraz zasady odpowiedzialności kontraktowej uregulowane w art. 471 i nast. k.c. oraz art. 487 k.c.

W rozpoznawanej sprawie bezspornym był zakres obowiązków stron wynikający z umowy o letnie i zimowe utrzymanie dróg, chodników i miejsc na terenie gminy B.. Strony pozostawały natomiast w sporze w przedmiocie zasadności i prawidłowości rozwiązania umowy przez pozwaną oraz wysokości szkody poniesionej przez powoda w związku z wcześniejszym rozwiązaniem umowy.

Zgodnie z § 7 ust. 2 pkt b umowy z dnia 30 czerwca 2010 roku trzykrotne nienależyte wykonanie usługi potwierdzone protokołem z oceną negatywną będzie skutkować natychmiastowym rozwiązaniem umowy.

Zgodnie z postanowieniem umownym zawartym w § 2 (pkt 3 uwag) odbiory prac miały się odbywać po telefonicznym wezwaniu wykonawcy przez zamawiającego do stawienia się w Urzędzie Miejskim w B., celem przeprowadzenia prac odbiorowych.

Składając w dniu 2 grudnia 2010r. oświadczenie o rozwiązaniu umowy pozwana wskazała jako przyczynę czterokrotne nienależyte wykonanie przedmiotu umowy. Wymagało zatem oceny czy stwierdzone w protokołach z dnia 5 lipca 2010r., 27 listopada 2010r., 30 listopada 2010r. oraz 2 grudnia 2010r. zarzuty dotyczące nieprawidłowości wykonania usługi przez przedsiębiorstwo powoda były uzasadnione.

Opierając się na dokumentacjach zawartych w aktach sprawy, stwierdzić należy, że nieprawidłowości wykonania umowy wskazane w protokole z dnia 5 lipca 2010r. w rzeczywistości nie wystąpiły, co potwierdza wyrok Sądu Rejonowego w Będzinie z dnia 5 kwietnia 2012r. w sprawie o sygn. akt I C 547/11, w którym zasądzono na rzecz powoda J. W. (1) od pozwanej Gminy B. kwotę 10.000,00zł z ustawowymi odsetkami, uznając, iż obciążenie powoda karą umowną w takiej wysokości nie było uzasadnione, bowiem zarzut nienależytego wykonania umowy i zlecenia z dnia 1 lipca 2010r. zobowiązującego powoda do sprzątania ulic był bezzasadny.

Przechodząc do oceny prawidłowości zarzutów zgłoszonych w protokole z dnia 27 listopada 2010r., należy w pierwszej kolejności przywołać treść § 2 umowy w części obejmującej zimowe utrzymanie dróg wskazującą, iż wykonawca zobowiązany jest w okresie zimowym do przystąpienia do usuwania śniegu i likwidacji gołoledzi po wystąpieniu niekorzystnych warunków atmosferycznych bez zbędnej zwłoki (w ciągu 30 minut), przy czym wykonanie w/w czynności winno zostać zakończone dla dróg I kolejności zimowego utrzymania do 4 godzin po ustaniu opadów, a dla dróg II kolejności zimowego utrzymania do 6 godzin po ustaniu opadów. Zamawiający wymagał także, by narzędzia i urządzenia wykorzystywane do zimowego utrzymania dróg wskazane w załączniku nr 3 do umowy zostały użyte w pierwszej kolejności do zimowego utrzymania dróg zamawiającego zgodnie z terminami określonymi w SIWZ.

Z materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie wynika, że w dniu 27 listopada 2010r. opady śniegu występowały od godz. 9.30 do godz. 23.00, co znajduje potwierdzenie w informacji (...) z dnia 10 lipca 2014r. (k. 450 i nast.), jak również raporcie pogodowym sporządzonym przez powoda (k. 57-58). Z kolei raporty pracy oraz wydruki pracy (...) piaskarek wskazują, że praca na drogach miasta B. w dniu 27 listopada 2010r. była prowadzona przez cztery pojazdy:

⚫

od godz. 11.35 do godz. 21.46 – samochód o nr rej. (...),

⚫

od godz. 11.03 do godz. 16.37 i od. 22.03 do 23.38- samochód o nr rej (...),

⚫

od godz. 11.09 do 22.42 i od 23.07 do 23.15 – samochód o nr rej. (...),

⚫

od godz. 18.59 do 21.10 i od. 22.25 do 00.01- samochód o nr rej. (...)

Objazd miasta celem sprawdzenia wykonania prac na drogach I kolejności zimowego utrzymania był dokonywany o godz. 14.00 oraz po godzinie 19.00, a zatem w czasie trwających opadów śniegu. Wobec powyższego stwierdzić należy, że zastrzeżenia zgłoszone w protokole z dnia 27 listopada 2010r. wskazujące na brak odśnieżenia na całej szerokości jezdni oraz w rejonie skrzyżowań nie były uzasadnione. Skoro powód zgodnie z umową miał czas 4 godzin liczony od ustania opadów na doprowadzenie dróg I kolejności odśnieżania do stanu zgodnego z II standardem utrzymania dróg wynikającym z zarządzenia nr 46 Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 25 października 1994r. w sprawie odśnieżania i usuwania gołoledzi na drogach publicznych (Dz. Urz. Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej Nr 10 z dnia 26 października 1994r.), wedle których jezdnia powinna być odśnieżona na całej szerokości oraz posypana na całej długości, tym samym stawianie zarzutu o braku odśnieżenia całej szerokości jezdni w czasie trwających opadów było nieuprawnione. Przez cały dzień występowały opady śniegu, naturalnym zjawiskiem jest, że nawet przy bieżącym odśnieżaniu dróg, następowało kolejne przysypanie ich padającym śniegiem. Obowiązkiem pozwanego było zatem dokonanie odbioru robót w czasie 4 bądź 6 godzin od ustania opadów śniegu, w zależności od kategorii drogi i ustalenie prawidłowości wykonania usługi przez powoda. Taki zarzut nie został jednak przedstawiony powodowi w dniu 28 listopada 2010r. Wobec tego w ocenie Sądu negatywna ocena jakości wykonania robót dokonana w protokole z dnia 27 listopada 2010r. była nieuzasadniona.

Kolejne zarzuty dotyczyły jakości pracy powoda w dniu 30 listopada 2010r. Tego dnia od godz. 1.00 do godz. 8.00, następnie od godz. 10.00 do 13.00 i od godz. 17.00 do 24.00 występowały opady śniegu. W nocy z 29 na 30 listopada powód skierował do pracy na drogach B. dwie piaskarki:

⚫

od godz. 02.07 do godz. 03.55, od 03.59 do 04.01, od 05.03 do 16.04, od 16.24 do 16.54, od 21.51 do 03.16 dnia następnego – samochód o nr rej. (...),

⚫

od godz. 01.25 do godz. 04.14 i od 06.26 do 07.45, od 09.31 do 12.07, od 14.12 do 16.54, od 21.54 do 00.56 dnia następnego - samochód o nr rej (...).

W protokole z dnia 30 listopada 2010r. sporządzonym w godzinach rannych pozwana zarzuciła, że w nocy na brakowało sprzętu zgodnie z umową, pracowała jedna piaskarka. Zarzut ten w odniesieniu do zapisów (...) samochodów nie był uzasadniony bowiem w godzinach nocnych pracowały na ulicach (...) dwie piaskarki. Ponadto umowa łącząca strony nie przewidywała obowiązku skierowania wszystkich czterech piaskarek do pracy jednocześnie, a jedynie nakładała na powoda, jako wykonawcę, obowiązek zabezpieczenia takiej ilości sprzętu, czemu powód sprostał, wobec tego zarzut o braku należytej jakości pracy i negatywna ocena pracy powoda były nieuzasadnione. Nadto dwa kolejne protokoły komisyjnego przyjęcia robót sporządzone w dniu 30 listopada 2010r. o godz. 13.30 i 18.00 oceniły wynik i jakość robót jako dobre i zgodne z umową.

Ostatnia z negatywnych ocen dokonanych przez pozwaną miała miejsce w dniu 2 grudnia 2010r., przy czym należy zwrócić uwagę na okoliczność, że protokół został sporządzony jednostronnie przez zamawiającego, bez udziału przedstawiciela wykonawcy, tym samym niezgodnie z zapisami umownymi. Protokół został sporządzony o godz. 7.50 i dotyczył pracy nocnej, kiedy to występowały opady śniegu.

W nocy z 1 na 2 grudnia 2010r. powód skierował do pracy na ulicach (...) dwie piaskarki o nr rej. (...). Zarzut pozwanego o skierowaniu do pracy zbyt małej ilości sprzętu nie był uzasadniony. Nadto w protokole zarzucono, że pomimo upływu 4,5 godziny od ustania opadów nie wykonano dróg I kolejności zimowej utrzymania, nie podano natomiast na czym miały polegać uchybienia, jakich konkretnie ulic dotyczyły. Pozwany nie przedstawił także żadnej innej dokumentacji, chociażby w postaci fotografii, potwierdzającej fakt nieprawidłowego wykonania obowiązków przez powoda, które mogłyby skutkować negatywną oceną jakości pracy. Wobec tego również w tym wypadku zastrzeżenia zgłoszone przez pozwaną nie były uzasadnione.

W świetle powyższych okoliczności Sąd uznał, iż nie zostały spełnione przesłanki wynikające z § 7 ust. 2 pkt b umowy z dnia 30 czerwca 2010r., które uprawniałyby pozwaną do natychmiastowego rozwiązania umowy, a zatem złożone przez pozwaną oświadczenie nie było uzasadnione. Pozwana nie przedłożyła żadnych dowodów, które pozwoliłyby na zweryfikowanie jej stanowiska, zgodnie z którym powód nie wykonał należycie swojego świadczenia. Podkreślić bowiem należy, iż zgodnie z postanowieniami umowy, zważywszy na specyficzny rodzaj świadczonych usług, powód miał określony czas, aby doprowadzić drogi, ulice i pozostałe miejsca objęte umową do stanu czystości. W ramach każdego ze standardów umowa przewidywała dopuszczalne odstępstwa. Pozwana nie wykazała, iż przy zastosowaniu zasad ujętych w umowie i przy uwzględnieniu w/w ustępstw powód nienależycie wykonał swoją usługę.

Umowa łącząca strony była umową wzajemną, a skoro stosunek zobowiązaniowy powstał, to każda ze stron tej umowy miała prawo oczekiwać, że strona przeciwna spełni obciążające go świadczenie, a więc zachowa się zgodnie z treścią zobowiązania, zaspokajając określony w jego treści interes wierzyciela. Jeśli to nastąpi, zobowiązanie (umowa) zostaje wykonane i jako takie wygasa. Brak spełnienia świadczenia oznacza niewykonanie zobowiązania (umowy). Przy nienależytym wykonaniu zobowiązania świadczenie jest wprawdzie spełnione, lecz nie jest ono prawidłowe, odbiegając w większym lub mniejszym stopniu od świadczenia wzajemnego.

Następstwem niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania jest najczęściej powstanie szkody. Art. 471 k.c. w sposób ogólny określa, kiedy dłużnik powinien tę szkodę naprawić. Przed rozważeniem odpowiedzialności odszkodowawczej dłużnika należy zaznaczyć, że dopóki strony łączy więź zobowiązaniowa, świadczenie zaś jest możliwe do spełnienia, dopóty wierzycielowi przysługuje przede wszystkim roszczenie o wykonanie naturze. W okolicznościach niniejszej sprawy pozwana złożyła oświadczenie o rozwiązaniu umowy łączącej ją z powodem, które było nieuzasadnione, a zatem nie wykonała ona zobowiązania.

Odpowiedzialność kontraktowa dłużnika powstaje, jeżeli spełnione zostaną następujące przesłanki: szkoda wierzyciela w postaci uszczerbku majątkowego, szkoda musi być spowodowana niewykonaniem lub nienależycie wykonanym zobowiązaniem przez dłużnika, związek przyczynowy między faktem nienależytego lub niewykonania zobowiązania a poniesioną szkodą. Ciężar dowodu istnienia wyżej wymienionych przesłanek, faktu aktualizującego odpowiedzialność z art. 471 k.c., istnienia związku przyczynowego oraz powstania szkody, także w postaci utraconych korzyści, w świetle art. 6 k.c. spoczywa na wierzycielu, jako osobie, która z tychże faktów wywodzi skutki prawne. Wszystkie przesłanki muszą być spełnione łącznie, a brak którejkolwiek z nich wyłącza odpowiedzialność. Podstawową przesłanką odpowiedzialności kontraktowej jest jednak niewykonanie bądź nienależyte wykonanie zobowiązania.

Odnosząc te rozważania do okoliczności niniejszej sprawy, należy wskazać, że świadczenie, do którego była zobowiązana pozwana na podstawie umowy z dnia 30 czerwca 2010r. miało polegać zapłacie wynagrodzenia za wykonanie przez powoda usługi w zakresie zimowego i letniego utrzymania dróg, chodników i miejsc wyznaczonych na terenie Gminy B.. Powód zatem wykonując swoje obowiązki oczekiwał osiągnięcia zysku z tego kontraktu, w postaci zapłaty wynagrodzenia pomniejszonego o poniesione koszty związane w wykonaniem przedmiotu umowy. Formułując żądanie pozwu oraz przedstawiając okoliczności faktyczne je uzasadniające wskazywał, że u jego podstaw leży naprawienie szkody w postaci utraconych korzyści, jakie spodziewał się osiągnąć realizując umowę. W ocenie Sądu żądanie powoda w zakresie należności głównej jest uzasadnione, bowiem niewątpliwie powód poprzez bezzasadne rozwiązanie umowy został pozbawiony wynagrodzenia przewidzianego w umowie nr ZP. (...)-12/10 za prace jakie zostałyby wykonane do końca trwania umowy, czyli do dnia 15 kwietnia 2011r. W toku postępowania powód wykazał wszystkie przesłanki wynikające z art. 471 k.c., a mianowicie: niewykonanie zobowiązania przez pozwaną wobec nieuzasadnionego rozwiązania umowy, szkodę w postaci utraconego zysku oraz związek przyczynowy pomiędzy niewykonaniem zobowiązania przez pozwaną i szkodą. W ocenie Sądu sposób określenia wysokości utraconego dochodu dokonany przez biegłą z zakresu finansów i rachunkowości był przekonujący, biegła dokonała weryfikacji dokumentów finansowych znajdujących się w aktach sprawy, dotyczących zarówno umowy łączącej strony niniejszego postępowania, jak również umowy łączącej pozwaną z firmą (...), realizującą zadanie po rozwiązaniu umowy z powodem. Nadto biegła uwzględniła i oszacowała hipotetycznie koszty jakie powód poniósłby realizując umowę. Wysokość utraconego przez powoda dochodu za okres od 1 grudnia 2010r. do 15 kwietnia 2011r. określona przez biegłą na kwotę 412.502,65 zł przewyższa znacznie należność dochodzoną pozwem. Mając na uwadze treść art. 321 § 1 k.p.c. dotyczącą zakazu orzekania ponad żądanie, Sąd zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę dochodzoną pozwem, to jest 228.583,49zł.

O roszczeniu odsetkowym Sąd orzekł po myśli art. 481 § 1 k.c., biorąc pod uwagę żądanie pozwu oraz termin spełnienia świadczeń wynikający z umowy.

Rozstrzygając w przedmiocie kosztów Sąd oparł się na treści art. 98 k.p.c., obciążając nimi pozwaną jako stronę przegrywającą proces. Powód w związku z wytoczeniem powództwa poniósł koszty: opłaty od pozwu w kwocie 11.430,00 złotych, koszty zastępstwa procesowego w kwocie 7.200,00 złotych, koszt opłaty skarbowej od pełnomocnictwa w kwocie 17,00zł oraz zaliczkę na poczet kosztów opinii biegłego w kwocie 2.500,00 zł, co łącznie dało kwotę 21.147,00 złotych. Mając powyższe rozliczenia na uwadze, Sąd zasądził od pozwanej na rzecz powoda powyższą kwotę złotych tytułem zwrotu kosztów procesu.

Rozstrzygniecie o kosztach sądowych zawarte w 3 wyroku Sąd oparł na podstawie art. 113 ust. 1 i ust 2 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych w związku z art. 98 k.p.c. W toku procesu zostały poniesione wydatki na opinie biegłej J. S. w łącznej kwocie 4.558,77zł, które do kwoty 2.500,00zl znalazły pokrycie w zaliczce uiszczonej przez powoda. Suma nieuiszczonych kosztów sądowych wyniosła zatem 2.058,77zł. Wobec powyższego Sąd, stosownie do wyniku postępowania, nakazał ściągnąć na rzecz Skarbu Państwa Sądu Okręgowego w Katowicach od pozwanej powyższą kwotę.