Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 27 grudnia 2016 roku

Sąd Okręgowy w Szczecinie Wydział II Cywilny Odwoławczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Tomasz Szaj

Sędziowie: SO Sławomir Krajewski (spr.)

SO Tomasz Sobieraj

po rozpoznaniu w dniu 27 grudnia 2016 roku w Szczecinie na posiedzeniu niejawnym

spraw z powództwa marka (...) i A. W.

przeciwko Bankowi (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w G.

o zapłatę

na skutek zażalenia powodów na postanowienie Sądu Rejonowego Szczecin – Centrum w Szczecinie z dnia 30 sierpnia 2016 roku, sygn. akt I C 1304/15

postanawia:

uchylić zaskarżone postanowienie.

SSO Sławomir Krajewski SSO Tomasz Szaj SSO Tomasz Sobieraj

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 30 sierpnia 2016 roku Sąd Rejonowy Szczecin – Centrum w Szczecinie, w sprawie o sygn. akt I C 1304/15, stwierdził swą niewłaściwość miejscową i przekazał sprawę właściwemu miejscowo i rzeczowo Sądowi Rejonowemu Gdańsk – Południe w Gdańsku Wydziałowi I Cywilnemu.

W uzasadnieniu wskazał, iż powodowie wnieśli do tut. sądu pozew o zapłatę przeciwko pozwanemu Bankowi, wskazując jako miejsce jego siedziby ul. (...). J. P. 2 w G..

W odpowiedzi na pozew pozwany podniósł zarzut niewłaściwości miejscowej tut. sądu i wniósł o przekazanie sprawy właściwemu miejscowo Sądowi Rejonowemu Gdańsk - Południe w Gdańsku, wskazując, że nie posiada w S. żadnego oddziału w rozumieniu art. 33 k.p.c. Z uwagi na to, że roszczenie powodów nie pozostaje w żadnym związku z działalnością któregokolwiek oddziału Banku w ujęciu normatywnym, brak jest przesłanek do przyjęcia właściwości Sądu Rejonowego Szczecin -Centrum w Szczecinie do rozpoznania sprawy.

Mając na uwadze treść przepisów art. 30 k.p.c., art. 33 k.p.c. oraz art. 202 k.p.c. Sąd Rejonowy uznał, podniesiony przez pozwanego zarzut niewłaściwości miejscowej tutejszego sądu do rozpoznania sprawy za uzasadniony. Mając na uwadze fakt, że pozwany nie posiada w S. żadnego oddziału, w którym powodowie podejmowaliby jakiekolwiek czynności, bądź którego działalność pozostawałaby w zwiazku z roszczeniami powodów, podniesiony przez pozwanego zarzut niewłaściwości miejscowej tut. Sądu uznać należało za skuteczny

Tak przyjmując i uznając, że sądem właściwym do rozpoznania przedmiotowej sprawy jest Sąd Rejonowy Gdańsk - Południe w Gdańsku, Sąd I instancji na podstawie art. 200 § 1 k.p.c. postanowił jak wstępie.

Zażalenie na powyższe postanowienie wywiedli powodowie, domagając się jego uchylenia oraz zasądzenia na jej rzecz kosztów postępowania według norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

Zaskarżonemu postanowieniu zarzucono naruszenie przepisów art. 34 i 33 k.p.c. przez ich niezastosowanie.

W uzasadnieniu zażalenia skarżący podnieśli, iż sam fakt, że umowa kredytu została zawarta w S. jest wystarczająca do uznania, iż zaistniała w sprawie sytuacja, w której powodowie uzyskali uprawnienie do wytoczenia powództwa przed sądem wskazanym w art. 33 k.p.c. Piśmiennictwo prawnicze w sposób jednolity wskazuje bowiem na możliwość określenia zakresu znaczeniowego pojęcia „oddziału” przy pomocy definicji zawartych w innych aktach prawnych, np. zgodnie z art. 5 pkt 4 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej przez oddział należy rozumieć wyodrębnioną i samodzielną organizacyjnie część działalności gospodarczej, wykonywaną przez przedsiębiorcę poza siedzibą przedsiębiorcy lub głównym miejscem wykonywania działalności. Przyjąć zdaniem żalących należy, iż oddział przedsiębiorcy wskazany w Kodeksie postępowania cywilnego to pojęcie funkcjonalne, dotyczące różnych form organizacyjnych związanych z prowadzeniem przez przedsiębiorcę działalności gospodarczej na terenie nieraz całego kraju. Skoro zatem umowa kredytowa została zawarta w lokalu przedsiębiorstwa banku w S., to słusznie powodowie wskazują na miejscowość ulokowania tej placówki jako uzasadnienie właściwości miejscowej sądu w Szczecinie.

Jednocześnie w przekonaniu skarżących właściwość tut. Sądu znajduje uzasadnienie także w świetle art. 34 k.p.c. z uwagi na miejsce wykonania umowy. Zaznaczyli, że przez miejsce wykonania umowy rozumieć należy - z uwagi na zakres i charakter żądania powodów -miejsce wykonania umowy jako całości. Do określenia miejsca wykonania umowy odnosi się zaś przepis art. 454 k.c. W przepisie tym mowa jest zaś o miejscu spełnienia świadczenia, a zatem „miejsce wykonania umowy” w rozumieniu art. 34 k.p.c., na potrzeby oceny właściwości miejscowej w niniejszej sprawie, odpowiadać będzie „miejscu spełnienia świadczenia” polegającego na wypłacie transzy kredytu. Rzeczona umowa kredytu zawarta została w S.. Tutaj też świadczenie (kredyt) zostało wypłacone sprzedawcy nieruchomości położonej właśnie w S.. Działając w S. powodowie dokonują wpłat tytułem poszczególnych rat spłaty kredytu. Udzielenie kredytu, wypłata jego transz, a także spłata rat kredytu stanowią istotę przedmiotowej umowy, które to świadczenia objęte treścią stosunku prawnego, negują powodowie.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zażalenie okazało się zasadne.

Całkowicie uszło uwadze Sądu pierwszej instancji, że w treści umowy kredytowej nr (...) z dnia 21 października 2010 roku zawarto oświadczenie, iż umowa ta została zawarta w „lokalu (...) Banku w S., M. 2/2” (vide k. 34 verte). Okoliczność ta, w ocenie Sądu odwoławczego, jest wystarczająca do uznania, iż zaistniała w sprawie sytuacja, w której powodowie uzyskali uprawnienie do wytoczenia powództwa przed sądem wskazanym art. 33 k.p.c., który stanowi, iż powództwo o roszczenie majątkowe przeciwko przedsiębiorcy można wytoczyć przed sąd, w którego okręgu znajduje się zakład główny lub oddział, jeżeli roszczenie pozostaje w związku z działalnością tego zakładu lub oddziału.

Wprawdzie istotnie rację ma pozwany wskazując w odpowiedzi na pozew i odpowiedzi na zażalenie, iż niewątpliwie S. nie był miejscem położenia „zakładu głównego” poprzednika prawnego pozwanego, jak również, że nie był miejscem funkcjonowania „oddziału” tego Banku, podlegającym ujawnieniu w Krajowym Rejestrze Sądowym (art. 38 pkt 1 lit. d ustawy z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym). Tym niemniej nie można tracić z pola widzenia, że piśmiennictwo prawnicze w sposób jednolity wskazuje na możliwość określenia zakresu znaczeniowego przytoczonego tu pojęcia przy pomocy definicji zawartych w innych aktach prawnych, np. zgodnie z art. 5 pkt 4 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej przez oddział należy rozumieć wyodrębnioną i samodzielną organizacyjnie część działalności gospodarczej, wykonywaną przez przedsiębiorcę poza siedzibą przedsiębiorcy lub głównym miejscem wykonywania działalności ( zob. Komentarz do art. 33 k.p.c. pod red. Tadeusza Wiśniewskiego i Jana Klimowicza, za SIP Lex).

Przyjąć wobec powyższego należy, iż „oddział” przedsiębiorcy opisany w omawianym przepisie art. 33 k.p.c. to pojęcie funkcjonalne dotyczące różnych form organizacyjnych związanych z prowadzeniem przez przedsiębiorcę działalności gospodarczej na terenie nieraz całego kraju. Skoro zatem umowa kredytowa została zawarta w „lokalu (...) Banku” mającego miejsce w S. przy ul. (...), to słusznie powodowie wskazują na właściwość sądu miejsca funkcjonowania pośrednika kredytowego, tj. S..

Wskazać należy, iż w tym przypadku właściwy do rozpoznania sprawy będzie Sąd Rejonowy Szczecin - Centrum w Szczecinie.

Mając na uwadze powyższe Sąd Okręgowy, na podstawie art. 386 § 1 k.p.c., w zw. z art. 397 § 2 k.p.c., orzekł jak w sentencji postanowienia.

Powyższe rozstrzygnięcie nie kończy postępowania w sprawie, zatem nie zaistniała konieczność rozstrzygania o kosztach postępowania zażaleniowego, gdyż zgodnie z art. 108 § 1 k.p.c. sąd rozstrzyga o kosztach postępowania dopiero w orzeczeniu kończącym sprawę w danej instancji.

SSO Sławomir Krajewski SSO Tomasz Szaj SSO Tomasz Sobieraj

Zarządzenia:

- odnotować, zakreślić,

- odpisy postanowienia doręczyć pełnomocnikom stron,

- zwrócić akta sprawy SR.