Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II K 652/16

WYROK ŁĄCZNY

W (...)

Dnia 21 lutego 2017 r.

Sąd Rejonowy w Chojnicach, II Wydziale Karnym w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Sądu Rejonowego Grażyna Drobińska

Protokolant: sek. staż. Paulina Feder

przy udziale Prokuratora: Jadwiga Jabłońska- Kozek

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 15 lutego 2017 r.

sprawy D. P. (P.)

syna K. i R. zd. Z.

ur. (...) w C.

skazanego prawomocnym wyrokiem:

1.  Sądu Rejonowego w Chojnicach z dnia 16 lutego 2015 roku, w prawie o sygn. akt II K 887/14, za czyn z art.280§1 kk w zw. z zrat.283 kk, popełnionym w dniu 26 listopada 2014 roku, na kare 10 miesięcy pozbawienia wolności, z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby wynoszący 3 lata, następnie postanowieniem Sądu Rejonowego w Chojnicach z dnia 14 czerwca 2016 roku w sprawie II K o (...) zarządzono wykonanie orzeczonej kary pozbawienia wolności,

2.  Sądu Rejonowego w Chojnicach z dnia 11 czerwca 2015 roku, w sprawie o sygn. akt II K 197/15, za ciąg przestępstw z art.158§1 kk, popełnionych w dniu 14 lutego 2015 roku, na kare 8 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby wynoszący 3 lata, następnie postanowieniem Sądu Rejonowego w Chojnicach z dnia 14 czerwca 2016 roku w sprawie II Ko 1108/16 zarządzono wykonanie orzeczonej kary pozbawienia wolności,

3.  Sądu Rejonowego w Chojnicach z dnia 15 stycznia 2016 roku, w sprawie o sygn. akt II K 698/15, za czyn:

a)  z art.288§2 kk w zw. z art.288§1 kk, popełniony w dniu 10 września 2015 roku, na karę 6 miesięcy ograniczenia wolności z obowiązkiem pracy w wymiarze 20 godzin w stosunku miesięcznym,

b)  z art.190§1 kk, popełniony w okresie od 1 do 10 września 2015 roku, na karę 5 miesięcy ograniczenia wolności z obowiązkiem pracy w wymiarze 20 godzin w stosunku miesięcznym,

na podstawie art.85§1 kk i art.86§1 i3 kk w miejsce orzeczonych kar wymierzono skazanemu kare łączną 8 miesięcy ograniczenia wolności z obowiązkiem pracy w wymiarze 20 godzin w stosunku miesięcznym oraz obowiązek naprawienia szkody,

4.  Sądu Rejonowego w Chojnicach z dnia 17 maja 2016 roku, w sprawie o sygn. akt II K 261/16, za czyn:

a)  z art. 288§1 kk, popełniony w dniu 17 lutego 2016 roku, na karę 6 miesięcy ograniczenia wolności z obowiązkiem pracy w wymiarze 20 godzin w stosunku miesięcznym,

b)  ciąg z art.190§1 kk, popełnionych 17 lutego 2016 roku i 21 marca 2016 roku, na karę 4 miesięcy ograniczenia wolności z obowiązkiem pracy w wymiarze 20 godzin w stosunku miesięcznym,

c)  z art.226§1 kk i art.224§2 kk i art.190§1 kk w zw. z art.11§2 kk, popełniony w dniu 17 lutego 2016 roku, na karę 5 miesięcy ograniczenia wolności z obowiązkiem pracy w wymiarze 20 godzin w stosunku miesięcznym,

d)  z art. 222§1 kk i art.226§2 kk, art.224§2 kk i art.190§1 kk w zw. z art.11§2 kk, popełniony w dniu 17 lutego 2016 roku, na karę 5 miesięcy ograniczenia wolności z obowiązkiem pracy w wymiarze 20 godzin w stosunku miesięcznym,

e)  z art. 226§1 kk i art.222§1 kk w zw. z art.11§2 kk na karę 5 miesięcy ograniczenia wolności z obowiązkiem pracy w wymiarze 20 godzin w stosunku miesięcznym,

f)  z art.226§1 kk, popełniony w dniu 17 lutego 2017 roku, na karę 4 miesięcy ograniczenia wolności z obowiązkiem pracy w wymiarze 20 godzin w stosunku miesięcznym,

na podstawie art.91§2 kk w miejsce orzeczonych kar wymierzono skazanemu karę łączną 1 roku i 4 miesięcy ograniczenia wolności z obowiązkiem pracy w wymiarze 20 godzin w stosunku miesięcznym,

ORZEKA

1)  na podstawie art. 85§1-3 kk, art.86§1 kk i art.87§1 kk w miejsce kar pozbawienia wolności i ograniczenia wolności orzeczonych wyrokiem:

- Sądu Rejonowego w Chojnicach z dnia 16 lutego 2015 roku, w sprawie o sygn. akt II K 887/14, opisanym w pkt.1 części wstępnej wyroku,

- Sądu Rejonowego w Chojnicach z dnia 11 czerwca 2015 roku, w sprawie o sygn. akt II K 197/15, opisanym w pkt.2 części wstępnej wyroku,

- Sądu Rejonowego w Chojnicach z dnia 15 stycznia 2016 roku, w sprawie o sygn. akt II K 698/15, opisanym w pkt.3a,3b części wstępnej wyroku,

- Sądu Rejonowego w Chojnicach z dnia 17 maja 2016 roku, w sprawie o sygn. akt II K 261/16, opisanym w pkt.4a,4b,4c,4d,4e,4f części wstępnej wyroku,

wymierza skazanemu D. P. karę łączną 1 (jednego) roku i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności,

2)  początek odbywania kary łącznej orzeczonej w pkt.1 ustala na dzień jej faktycznego odbywania,

3)  w pozostałej części wyroki wymienione w punkcie 1 wyroku podlegają odrębnemu wykonaniu,

4) zwalnia skazanego od ponoszenia kosztów sądowych w całości.

(...)

Sygn. akt II K 652/16

UZASADNIENIE

Skazany D. P. złożył wniosek o wydanie wyroku łącznego. W uzasadnieniu wskazał, że zależy mu na połączeniu kar z zastosowaniem zasady pełnej absorpcji. Wskazał przy tym, że jego zachowanie w zakładzie karnym zostało ocenione jako poprawne. W ocenie skazanego proces resocjalizacyjny przebiega w sposób prawidłowy.

Z uwagi na treść 570 kpk, z którego wynika, że wyrok łączny może być wydany zarówno na wniosek, jak i z urzędu, Sąd Rejonowy zbadał wszystkie kary orzeczone wyrokami wobec D. P. pod kątem warunków dla wydania kary łącznej.

W oparciu o zgromadzony w sprawie materiał dowodowy Sąd Rejonowy ustalił, że D. P. był w przeszłości wielokrotnie karany. Został on skazany następującymi wyrokami:

- Sądu Rejonowego w Chojnicach z dnia 16 lutego 2015 roku, w sprawie o sygn. akt II K 887/14, za czyn z art.280§1 kk w zw. z art.283 kk, popełniony w dniu 26 listopada 2014 roku, na karę 10 miesięcy pozbawienia wolności, z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby wynoszący 3 lata, następnie postanowieniem Sądu Rejonowego w Chojnicach z dnia 14 czerwca 2016 roku w sprawie II Ko 1107/16 zarządzono wykonanie orzeczonej kary pozbawienia wolności,

- Sądu Rejonowego w Chojnicach z dnia 11 czerwca 2015 roku, w sprawie o sygn. akt II K 197/15, za ciąg przestępstw z art.158§1 kk, popełnionych w dniu 14 lutego 2015 roku, na karę 8 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby wynoszący 3 lata, następnie postanowieniem Sądu Rejonowego w Chojnicach z dnia 14 czerwca 2016 roku w sprawie II Ko 1108/16 zarządzono wykonanie orzeczonej kary pozbawienia wolności,

- Sądu Rejonowego w Chojnicach z dnia 15 stycznia 2016 roku, w sprawie o sygn. akt II K 698/15, za czyn:

c)  z art.288§2 kk w zw. z art.288§1 kk, popełniony w dniu 10 września 2015 roku, na karę 6 miesięcy ograniczenia wolności z obowiązkiem pracy w wymiarze 20 godzin w stosunku miesięcznym,

d)  z art.190§1 kk, popełniony w okresie od 1 do 10 września 2015 roku, na karę 5 miesięcy ograniczenia wolności z obowiązkiem pracy w wymiarze 20 godzin w stosunku miesięcznym,

na podstawie art.85§1 kk i art.86§1 i3 kk w miejsce orzeczonych kar wymierzono skazanemu kare łączną 8 miesięcy ograniczenia wolności z obowiązkiem pracy w wymiarze 20 godzin w stosunku miesięcznym oraz obowiązek naprawienia szkody,

-

Sądu Rejonowego w Chojnicach z dnia 17 maja 2016 roku, w sprawie o sygn. akt II K 261/16, za czyn:

g)  z art. 288§1 kk, popełniony w dniu 17 lutego 2016 roku, na karę 6 miesięcy ograniczenia wolności z obowiązkiem pracy w wymiarze 20 godzin w stosunku miesięcznym,

h)  ciąg z art.190§1 kk, popełnionych 17 lutego 2016 roku i 21 marca 2016 roku, na karę 4 miesięcy ograniczenia wolności z obowiązkiem pracy w wymiarze 20 godzin w stosunku miesięcznym,

i)  z art.226§1 kk i art.224§2 kk i art.190§1 kk w zw. z art.11§2 kk, popełniony w dniu 17 lutego 2016 roku, na karę 5 miesięcy ograniczenia wolności z obowiązkiem pracy w wymiarze 20 godzin w stosunku miesięcznym,

j)  z art. 222§1 kk i art.226§2 kk, art.224§2 kk i art.190§1 kk w zw. z art.11§2 kk, popełniony w dniu 17 lutego 2016 roku, na karę 5 miesięcy ograniczenia wolności z obowiązkiem pracy w wymiarze 20 godzin w stosunku miesięcznym,

k)  z art. 226§1 kk i art.222§1 kk w zw. z art.11§2 kk na karę 5 miesięcy ograniczenia wolności z obowiązkiem pracy w wymiarze 20 godzin w stosunku miesięcznym,

l)  z art.226§1 kk, popełniony w dniu 17 lutego 2017 roku, na karę 4 miesięcy ograniczenia wolności z obowiązkiem pracy w wymiarze 20 godzin w stosunku miesięcznym,

na podstawie art.91§2 kk w miejsce orzeczonych kar wymierzono skazanemu karę łączną 1 roku i 4 miesięcy ograniczenia wolności z obowiązkiem pracy w wymiarze 20 godzin w stosunku miesięcznym.

Skazany D. P. w chwili obecnej odbywa karę 10 miesięcy pozbawienia wolności, orzeczoną wobec niego wyrokiem Sądu Rejonowego w Chojnicach z dnia 16 lutego 2015 roku, w sprawie o sygn. akt II K 887/14. Skazany rozpoczął odbywanie tej kary w dniu 28 lipca 2016 roku. Nadto wprowadzono mu do wykonania kary pozbawienia wolności orzeczone w sprawach II K 197/15 i II W 2783/13. Koniec kar został przewidziany na dzień 13 lutego 2018 roku (informacja k.23-26).

Należy podkreślić, że wyrok łączny to instytucja karnoprocesowa, której zadaniem jest realizacja prawa karnego materialnego w zakresie kary łącznej wobec osoby prawomocnie skazanej wyrokami różnych sadów na kary tego samego rodzaju lub inne podlegające łączeniu. Warunki łączenia kar określa art.85 kk, a w odniesieniu do niektórych środków art.90 §2kk (tak Tomasz Grzegorczyk, Komentarz, Zakamycze 2003, wyd. III).

Zgodnie z treścią art.85 kk w brzmieniu sprzed 1 lipca 2015 roku, jeżeli sprawca popełnił dwa lub więcej przestępstw, zanim zapadł pierwszy wyrok, chociażby nieprawomocny, co do któregokolwiek z tych przestępstw i wymierzono za nie kary tego samego rodzaju albo inne podlegające łączeniu, sąd orzeka karę łączną, biorąc za podstawę kary z osobna wymierzone za zbiegające się przestępstwa. Przy czym w chwili orzekania obowiązywało już nowe brzmienie art.85§1 kk. Zgodnie z tym przepisem jeżeli sprawca popełnił dwa lub więcej przestępstw wymierzono za nie kary tego samego rodzaju albo inne podlegające łączeniu, sąd orzeka karę łączną. Po myśli §2 tego przepisu podstawą orzeczenia kary łącznej są wymierzone i podlegające wykonaniu, z zastrzeżeniem art.89, w całości lub w części kary lub kary łączne za przestępstwa, o których mowa w §1.

Nowelizacja wymienionego przepisu nastąpiła na podstawie ustawy z dnia 20 lutego 2015 roku (Dz.U. z 2015 r., poz. 396), w której zamieszczono również przepisy przejściowe. Po myśli art.19 ust.1 ustawy z dnia 20 lutego 2015 roku przepisów rozdziału IX ustawy, o której mowa w art.1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, nie stosuje się do kar prawomocnie orzeczonych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, chyba że zachodzi potrzeba orzeczenia kary łącznej w związku z prawomocnym skazaniem po dniu wejścia w życie niniejszej ustawy. Odnosząc powyższe uregulowanie do realiów niniejszej sprawy Sąd Rejonowy ustalił, że wyroki w sprawie o sygn. akt II K 698/15 i II K 261/16 uprawomocniły się po dniu 1 lipca 2015 roku. Zatem w przedmiotowej sprawie, zgodnie z przywołanym wcześniej przepisem przejściowym, należało zastosować nowe brzmienie art.85 i kolejnych kodeksu karnego.

Przy czym, dokonując analizy wszystkich wyroków, które zapadły wobec skazanego, Sąd Rejonowy rozważył możliwość zastosowania art.85 i kolejnych kodeksu karnego w brzmieniu sprzed 1 lipca 2015 roku. Na takie zastosowanie pozwala treść art.4 kk. Przy czym z uwagi na dotychczasowe brzmienie art.85 kk Sąd Rejonowy dla wydania kary łącznej zobowiązany byłby badać wszystkie daty popełnienia czynów oraz daty wydania wyroków. W przypadku skazanego D. P. oznaczałoby to brak możliwości wydania jednej kary łącznej, a jedynie dwóch kar łącznych. Pierwsza z nich obejmowałaby kary pozbawienia wolności orzeczone w sprawach II K 887/14 i II K 197/15. W przypadku tej kary Sąd mógłby orzec wobec niego karę od 10 miesięcy pozbawienia wolności do 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności. Druga kara łączna obejmowałaby kary ograniczenia wolności orzeczone w sprawach II K 698/15 i II K 261/16. W przypadku tej kary Sąd mógłby orzec wobec niego karę od 1 roku i 4 miesięcy ograniczenia wolności do 2 lat ograniczenia wolności.

Sąd Rejonowy doszedł zatem do przekonania, że dla skazanego względniejsza jest ustawa w nowym jej brzmieniu, która pozwala na połączenie jedną karą wszystkich jednostkowych kar pozbawienia wolności i ograniczenia wolności, które podlegają wykonaniu.

Mając powyższe na względzie, Sąd Rejonowy ustalił, że karami podlegającymi wykonaniu i łączeniu są kary pozbawienia wolności i ograniczenia wolności w wymiarze:

- 10 miesięcy pozbawienia wolności, w sprawie II K 887/14,

- 8 miesięcy pozbawienia wolności, w sprawie II K 197/15,

- 8 miesięcy ograniczenia wolności, w sprawie II K 698/15,

- 1 roku i 4 miesięcy ograniczenia wolności w sprawie II K 261/16.

Należy w tym miejscu wskazać, że wedle ustaleń poczynionych przez Sąd Rejonowy wymienione wyżej kary pozbawienia wolności nie zostały przez skazanego wykonane.

Wymierzając karę łączną w ramach wyroku łącznego sąd może skorzystać zarówno z zasady absorpcji (pochłaniania), zasady asperacji (podwyższenia) i zasady kumulacji (podsumowania). Ze swej istoty najbardziej korzysta dla osoby skazanego jest zasada absorpcji. Jednak żaden przepis postępowania karnego nie nakazuje sądowi stosowania tej zasady (tak wyrok S.A. w Lublinie z dnia 16 marca 2010 roku, IIAKa 57/10, LEX nr 583690). Popełnienie przez skazanego więcej niż jednego przestępstwa powinno raczej skłaniać do odstąpienia od zasady absorpcji, niż za nią przemawiać. Wymierzenie, bowiem takiej kary prowadziłoby do premiowania sprawcy popełniającego nie jedno, ale więcej przestępstw, zatem prowadziłoby do praktycznej bezkarności innych zachowań zabronionych. Zastosowanie zasady absorpcji oraz zasady kumulacji może nastąpić, zatem tylko w sytuacjach nietypowych, wyjątkowych (tak wyrok S.A. w Katowicach z dnia 20 maja 2008 roku, II AKa 129/08, LEX nr 466456).

Przy czym podkreśla się również, że sąd wydając wyrok łączny, nie rozstrzyga ponownie o stopniu społecznej szkodliwości czynu i winie poszczególnych przestępstw, lecz rozważa przedmiotowo-podmiotowy związek zachodzący między realnie zbiegającymi się przestępstwami oraz kładzie nacisk na cele zapobiegawcze i wychowawcze, jakie ma odnieść w stosunku do skazanego kara.

Sąd Rejonowy w pełni podziela stanowisko wskazane w orzecznictwie Sądu Najwyższego i Sądów Apelacyjnych i miał je na uwadze przy rozpatrywaniu przedmiotowej sprawy.

W odniesieniu do kary łącznej pozbawienia wolności, Sąd Rejonowy mógł zatem wymierzyć skazanemu D. P. karę w granicach od 10 miesięcy pozbawienia wolności do 2 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności. W związku z tym Sąd Rejonowy, - na podstawie art. 85§1-3 kk, art.86§1 kk i art.87§1 kk w miejsce kar pozbawienia wolności i ograniczenia wolności orzeczonych wyrokiem:

- Sądu Rejonowego w Chojnicach z dnia 16 lutego 2015 roku, w sprawie o sygn. akt II K 887/14,

- Sądu Rejonowego w Chojnicach z dnia 11 czerwca 2015 roku, w sprawie o sygn. akt II K 197/15,

- Sądu Rejonowego w Chojnicach z dnia 15 stycznia 2016 roku, w sprawie o sygn. akt II K 698/15,

- Sądu Rejonowego w Chojnicach z dnia 17 maja 2016 roku, w sprawie o sygn. akt II K 261/16,

orzekł wobec skazanego D. P. karę łączną 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności. Jednocześnie Sąd Rejonowy uznał, że w pozostałej części wymienione wyroki podlegają odrębnemu wykonaniu. Początek odbywania kary łącznej pozbawienia wolności Sąd ustalił na dzień jej faktycznego odbywania. Sąd Rejonowy uznał, że w pozostałym zakresie orzeczone kary podlegają odrębnemu wykonaniu.

W ocenie Sądu Rejonowego, w odniesieniu do tej kary łącznej pozbawienia wolności wobec skazanego nie istnieją przesłanki przemawiające za zastosowaniem zasady pełnej absorpcji. Wymienione czyny osądzone wyrokami sądowymi został popełnione przez skazanego w stosunkowo krótkim czasie. Należy w tym miejscu również wskazać, że czyny przypisane skazanemu stanowią przestępstwa przeciwko różnym dobrom prawnie chronionym.

Zachowanie skazanego i nagminność popełnienia przez D. P. czynów zabronionych, świadczy to o tym, że skazany uczynił sobie z popełniania przestępstw sposób na życie. Przemawia to również za uznaniem jego wysokiej demoralizacji. Nadto skazany rozpoczął odbywanie kary pozbawienia wolności dopiero od 28 lipca 2016 roku. Koniec kary został przewidziany na dzień 13 lutego 2018 roku.

Nadto Sąd Rejonowy wziął pod uwagę fakt, że D. P. jest osobą młodą, ma dopiero 27 lat. Popełniając przypisane mu przestępstwa był jeszcze młodszym człowiekiem. Jest kawalerem i nie ma nikogo na utrzymaniu. Zachowanie skazanego podczas izolacji zostało ocenione jako przeciętne. Nie był nagradzany ani karany dyscyplinarnie. Kare odbywa w systemie programowego oddziaływania.

W ocenie Sądu Rejonowego, orzeczenie wobec skazanego kary łącznej z zastosowaniem zasady pełnej absorpcji spowodowałoby tak naprawdę premiowanie postępowania D. P.. Zdaniem Sądu, wymierzenie skazanemu kary łącznej z zastosowaniem zasady kumulacji, również byłoby dla niego niesprawiedliwie. W związku z powyższym, Sąd Rejonowy wymierzył skazanemu karę łączną 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności. Dokonując zatem umniejszenia łącznej kary aż o 1 rok pozbawienia wolności. Składają się na to aż dwie kary ograniczenia wolności w łącznej wysokości 2 lat ograniczenia wolności (II K 698/15 i II K 261/16). W związku z powyższym, skazany po odbyciu kar pozbawienia wolności w sprawach II K 887/14 i II K 197/15, nie będzie miał już żadnych kar ograniczenia wolności do odpracowania.

Zdaniem Sądu Rejonowego, wymiar kary łącznej pozbawienia wolności odzwierciedla ilość kar, które podlegają wykonaniu przez skazanego. W ocenie Sądu, zapobiegnie również w przyszłości powrotowi skazanego do popełniania kolejnych czynów.

Przy czym Sąd miał na względzie pogląd ugruntowany w orzecznictwie i doktrynie, że kara łączna jest swego rodzaju podsumowaniem działalności przestępczej sprawcy w okresie czasu objętym skazaniami. Ma likwidować swoistą konkurencję kar w postępowaniu wykonawczym wynikłą z kilkakrotnych skazań i nie jest to sposób na premię dla sprawcy większej liczby przestępstw (tak wyrok S.A. w Łodzi z dnia 27 listopada 2008 roku, II AKa198/08, LEX nr515521).

O kosztach Sąd orzekł na podstawie art. 627 kpk. Skazany w chwili obecnej nie pracuje i nie ma możliwości uiszczenia kosztów postępowania.

(...)