Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 lipca 2016 r.

Sąd Okręgowy w Świdnicy w IV Wydziale Karnym Odwoławczym w składzie:

przy udziale Julity Podlewskiej Prokuratora Prokuratury Okręgowej,

po rozpoznaniu w dniu 12 lipca 2016 r.

sprawy M. K.

syna J. i B. z domu R. (...) r. w B. z art. 278 § 1 kk

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego w Dzierżoniowie

z dnia 6 kwietnia 2016 r. sygnatura akt II K 686/15

I.  utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok;

II.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. K. N. z Kancelarii Adwokackiej w D. 516,60 złotych tytułem kosztów nie opłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu w postępowaniu odwoławczym;

III.  zwalnia oskarżonego od ponoszenia kosztów sądowych związanych z postępowaniem odwoławczym zaliczając wydatki za to postępowanie na rachunek Skarbu Państwa.

Sygnatura akt IV Ka 419/16

Prokurator Rejonowy w Dzierżoniowie wniósł akt oskarżenia przeciwko M. K.oskarżając go o to, że:

w dniu 06 maja 2015 r. w B., działając wspólnie i w porozumieniu z E. G. i E. Z., wykorzystując chwilową nieuwagę personelu sklepu (...) zabrał w celu przywłaszczenia artykuły spożywcze i chemiczne wraz z koszykiem sklepowym tj. przedmioty o łącznej wartości 500,43 zł na szkodę (...) S.A. z/s w K.

tj. o czyn z art. 278§1 kk

Wyrokiem z dnia 06 kwietnia 2016 roku (sygnatura akt II K 686/15) Sąd Rejonowy w Świdnicy

I.  oskarżonego M. K.uznał za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu opisanego w punkcie I części wstępnej wyroku tj. występku z art. 278§1 kk i za to na podstawie art. 278§1kk przy zastosowaniu art. 37a kk i w zw. z art. 34§1a pkt 1 kk i art. 35 §1 kk wymierzył mu karę 2 (dwa) miesiące ograniczenia wolności polegające na wykonywaniu nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 30 (trzydziestu) godzin miesięcznie;

II.  na podstawie art. 46§1 kk orzekł wobec oskarżonego M. K.obowiązek naprawienia wyrządzonej przestępstwem szkody poprzez zapłatę na rzecz (...) S.A. w K. kwoty 166,81 zł (sto sześćdziesiąt sześć złotych osiemdziesiąt jeden groszy);

III.  (pkt X wyroku)zasądził o Skarbu Państwa na rzecz adwokata K. N. kwotę 619,92 zł (sześćset dziewiętnaście złotych i dziewięćdziesiąt dwa grosze) brutto tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu M. K.z urzędu w toku postępowania sądowego;

IV.  (pkt XI wyroku) na podstawie art. 624§ 1 kpk i art. 17 ust. 1 Ustawy z dnia 23 czerwca 1973 roku o opłatach w sprawach karnych zwolnił oskarżonego M. K.od ponoszenia kosztów sądowych, zaliczając wydatki poniesione od chwili wszczęcia postępowania na rachunek Skarbu Państwa.

Apelację od powyższego wyroku wywiódł obrońca oskarżonego M. K., zaskarżając wyrok w całości, zarzucając:

I.  naruszenie przepisów postępowania, mających wpływ na treść orzeczenia (art. 438 pkt 2 kpk) tj.

art. 7 kpk poprzez dowolną wybiórczą ocenę zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego wbrew zasadom prawidłowego rozumowania i doświadczenia życiowego, a w szczególności pominięcie dowodu z wyjaśnień oskarżonej E. Z., która w postępowaniu przygotowawczym wyjaśniła, iż w dniu popełnienia czynu zabronionego była z oskarżonym M. K.na zakupach w sklepie (...) w B., lecz z uwagi na fakt, iż zapomniała portfela, zostawiła koszyk z zakupami i wyszła z oskarżonym ze sklepu nic nie kradnąc, co doprowadziło do oparcia rozstrzygnięcia na niepełnym materiale dowodowym dowolnie ocenionym;

które to błędy miały wpływ na wynik sprawy, gdyż jednocześnie spowodowały:

II.  błąd w ustaleniach faktycznych (art. 438 pkt 3 kpk) polegający na ustaleniu stanu faktycznego w oderwaniu od zgromadzonych dowodów i uznaniu, iż M. K. (1), E. Z.i E. G. działali wspólnie i w porozumieniu w celu przywłaszczenia artykułów spożywczych i chemicznych wraz z koszykiem sklepowym o łącznej wartości 500,43 zł na szkodę (...) S.A. z/s w K.

a podnosząc wskazane zarzuty wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego M. K.od popełnienia zarzuconego mu czynu, względnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy sądowi rejonowemu do ponownego rozpoznania.

Ponadto wniósł o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego tytułem nieopłaconej pomocy prawnej w postępowaniu odwoławczym oświadczając, iż koszty te nie zostały uiszczone w całości ani w części przez oskarżonego ani inną osobę.

Sąd okręgowy zważył:

apelacja nie okazała się zasadna.

Podniesiony we wniesionym środku odwoławczym zarzut naruszenia prawa procesowego (pkt I podpunkt 1 apelacji) i błędu w ustaleniach faktycznych (pkt II apelacji), pozostają ze sobą w ścisłym związku i zasadnym pozostaje łączne odniesienie się do tych zarzutów.

Formułując podniesiony zarzut naruszenia przepisów postępowania tj. art. 7 kpk autor apelacji naruszenie wskazanego przepisu upatruje w dowolnej, wybiórczej ocenie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego mającej zostać przeprowadzoną wbrew, jak twierdzi skarżący, zasadom prawidłowego rozumowania i doświadczenia życiowego a w szczególności pominięciu dowodu z wyjaśnień E. Z., wyrażając przy tym pogląd, iż błędy te miały wpływ na wynik sprawy gdyż jednocześnie spowodowały błąd w ustaleniach faktycznych mający polegać na ustaleniu stanu faktycznego, jak stwierdza skarżący, w oderwaniu od zgromadzonych dowodów i uznaniu, iż M. K., E. Z.i E. G. działali wspólnie i w porozumieniu w celu przywłaszczenia artykułów spożywczych i chemicznych wraz z koszykiem sklepowym o łącznej wartości 500,43 zł na szkodę (...) S.A. z/s w K.. Rozpatrując podniesione we wniesionym środku odwoławczym zarzuty oraz przedstawioną na ich poparcie argumentację na początku poczynionych rozważań zauważyć należy, iż zarzut naruszenia prawa procesowego wymaga wykazania przez skarżącego możliwego wpływu naruszenia przepisu na treść wydanego orzeczenia (art. 438 pkt 2 kpk). Analizując przedmiotową sprawę odnotowania natomiast w tym miejscu wymaga, iż w pisemnych motywach wyroku sąd orzekający jakkolwiek nie odniósł się do wyjaśnień złożonych przez E. Z.w toku prowadzonego w sprawie postępowania, godzi się jednakże zauważyć, iż wnikliwa analiza jak również swobodna ocena dowodu z wyjaśnień E. Z.nie przyznającej się do popełnienia zarzuconego jej czynu, a przeprowadzona tak z osobna jak i w powiązaniu z innymi zgromadzonymi dowodami nie dyskwalifikuje sprawstwa oskarżonego M. K.odnośnie przypisanego mu czynu.

Kwestionując wydane w niniejszej sprawie odnośnie oskarżonego M. K.rozstrzygnięcie skarżący czyni uwagi, iż „wyniki analizy zebranego w sprawie materiału dowodowego nie pozwalają przyjąć, że zachowanie się oskarżonych odpowiada tym elementom, które jako charakterystyka istoty kodeksowej konstrukcji współsprawstwa przedstawione zostały w wyżej wymienionym poglądzie”. Jak stwierdza przy tym autor apelacji przytaczane przez sąd pierwszej instancji fakty (załadowanie koszyka artykułami spożywczymi i chemicznymi i pozostawienie go przy wejściu do sklepu) nie są tymi okolicznościami, które mogłyby być uznane za obiektywne elementy współdziałania oskarżonych w popełnieniu przestępstw określonych w art. 278§1 kk”. Skarżący wyraża nadto także zapatrywanie, iż cyt. „brak również jakichkolwiek podstaw do ustalenia, że pomiędzy oskarżonymi zaistniało porozumienie w celu wspólnego dokonania przez nich opisanego w zaskarżonym wyroku przestępstwa określonego w art. 278§1 kk” prezentując następnie dodatkowo stanowisko, iż „zatem nawet jeśli uznać wątpliwe porozumienie się współoskarżonych co do wspólnego dokonania kradzieży to rola jaką pełnić miał oskarżony M. K.była mało istotna dla popełnienia czynu zabronionego”. Działania, jak stwierdza autor apelacji, rzekomo wspierające sprawcę, nie pozwalają na przyjęcie w ocenie skarżącego, że M. K.umożliwił albo nawet przyczynił się do jego popełnienia przez oskarżonego E. G., który działał samodzielnie”.

Przedstawiona argumentacja nie mogła w świetle zgromadzonych dowodów zostać uznana za zasadną.

W rozpoznawanej sprawie sąd rejonowy trafnie przyjął, iż oskarżony M. K.oraz E. Z.i E. G. działali w ramach współsprawstwa. Zwrócić w tym miejscu należy uwagę, iż jak wskazuje się w praktyce orzeczniczej konstytutywnymi elementami współsprawstwa są zatem, poza znamionami wyrażonymi w przepisie części szczególnej lub przepisie pozakodeksowym: element strony przedmiotowej – wspólne wykonanie czynu zabronionego oraz element strony podmiotowej – porozumienie dotyczące wspólnego wykonania tego czynu. Ustawa nie wymaga żadnej szczególnej formy, w jakiej porozumienie ma być zawarte, co przesądza, że może mieć ono albo wyraźny albo konkludentny charakter. O porozumieniu można mówić zarówno wówczas, gdy sprawcy wspólnie realizują wcześniej ustalone przestępne przedsięwzięcie, jak i wtedy gdy wcześniej ustaleń takich nie podejmowali, a i tak wspólnie realizują znamiona czynu przestępnego, mając świadomość wspólnego działania (tak Sąd Apelacyjny w Krakowie w wyroku z dnia 9 września 2015 roku II Aka 127/15). Mając na uwadze całokształt okoliczności sprawy i analizując przebieg zdarzeń zaistniałych w sklepie (...) w dniu 6 maja 2015 roku stwierdzić należy, iż oskarżony M. K.wraz z E. Z.i E. G. podjął działania w ramach zawiązanego porozumienia a czynności które podjął stanowiły istotny wkład w popełnienie tego przestępstwa i były zgodne z przyjętym podziałem ról.

Rozpatrując apelację zauważyć należy, iż niewątpliwym w sprawie tej pozostaje, że oskarżony M. K.w dniu 6 maja 2015 roku wszedł do sklepu (...) znajdującego się w B. przy ul. (...). W sklepie tym wymieniony oraz towarzysząca mu wówczas E. Z.wybierali różne produkty – artykuły spożywcze i chemiczne - znajdujące się w ofercie, które włożyli do koszyka, a których wartość (wraz z wartością koszyka (150 zł)), wynosiła 500,43 zł. Zwrócić należy uwagę, iż w pewnym momencie M. K.oraz E. Z.pozostawili ten koszyk i opuścili teren tego obiektu handlowego. Symptomatyczne przy tym pozostaje, iż koszyk ten – wraz ze znajdującymi się w nim wybranymi uprzednio przez M. K.i E. Z.artykułami – pozostawiony został nie w jakimkolwiek innym miejscu sklepu lecz właśnie przy drzwiach wejściowych do tego sklepu otwieranych na fotokomórkę. Ustawiając ten koszyk w takim właśnie miejscu sklepu oskarżony wraz z E. Z.współdziałali w popełnieniu tego czynu z E. G., który zabrał następnie te wybrane rzeczy z terenu sklepu. Zwrócić nadto należy w tym miejscu uwagę na wyjaśnienia złożone w sprawie niniejszej przez E. G. w których wymieniony odnosił się do dokonanych uprzednio uzgodnień z oskarżonym M. K.oraz E. Z.odnośnie sposobu zachowania, przyjętego w ramach porozumienia podziału ról, sygnalizując, iż wskazane osoby koszyk sklepowy wraz ze znajdującymi się w nim artykułami miały pozostawić przy wejściu do sklepu, jak m.in. stwierdził w złożonych wyjaśnieniach E. G. cyt. „na pokazanym nagraniu monitoringu rozpoznaję E. i M.. Jak oni wyszli ze sklepu to ja zaraz wszedłem do sklepu. Tam stał koszyk pełen zakupów, który był pozostawiony przez znajomych. Oni mieli go pozostawić blisko wejścia” (k. 63 verte). W swoich wyjaśnieniach złożonych na rozprawie w dniu 06 kwietnia 2016 roku E. G. stwierdził ponadto również m.in., iż cyt. „umawiałem się z K. i z Z. na tą kradzież. Ja widziałem zapis z tego monitoringu, nie mam do niego zastrzeżeń” (k. 250 verte).

Analiza całokształt materiału dowodowego sprawy prowadzi do wniosku, iż niewątpliwie oskarżony M. K.wiedział o wszystkich osobach uczestniczących w tym zajściu, miał świadomość wspólnych działań i łączył się z tymi podjętymi wówczas przez E. Z.i E. G. działaniami.

Z tych też względów orzeczono jak w wyroku.

Na podstawie art. 29 ust.1 i 2 ustawy z dnia 26 maja 1982 roku Prawo o Adwokaturze (Dz. U. Nr 16 poz.124 z późn. zm.) oraz §17 ust. 2 pkt 4 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nie opłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu z dnia 22 października 2015 roku (Dz. U z 2015 roku poz. 1801) zasądzono od Skarbu Państwa na rzecz adw. K. N. z Kancelarii Adwokackiej w D. 516,60 złotych tytułem kosztów nie opłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu w postępowaniu odwoławczym.

O kosztach sądowych postępowania odwoławczego, należnych Skarbowi Państwa, orzeczono na podstawie art. 624§1 kpk oskarżonego od ponoszenia kosztów sądowych związanych z postępowaniem odwoławczym, zaliczając wydatki za to postępowanie na rachunek Skarbu Państwa.