Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 listopada 2013 roku

Sąd Okręgowy w Białymstoku

V Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Elżbieta Rosłoń

Protokolant: Irena Prochowicz

po rozpoznaniu w dniu 27 listopada 2013 roku w Białymstoku

na rozprawie

sprawy E. O.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B.

o emeryturę

na skutek odwołania E. O.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B.

z dnia 3 lipca 2013 roku

Nr (...)

I.  Oddala odwołanie.

II.  Przyznaje ze Skarbu Państwa (kasa Sądu Okręgowego w Białymstoku) adwokatowi J. D. kwotę 60 (sześćdziesiąt) złotych powiększoną o podatek od towarów i usług tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu.

sygn. akt V U 1386/13

UZASADNIENIE

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. decyzją z dnia
3 lipca 2013 roku wydaną na w oparciu o przepisy ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2009 roku,
Nr 153, poz. 1227 ze zm.) oraz w oparciu o przepisu rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983 r. Nr 8, poz. 43 z późń. zm.) odmówił E. O. przyznania emerytury.
W uzasadnieniu decyzji organ rentowy podkreślił, że podstawą decyzji odmownej było to, iż ubezpieczony nie udowodnił okresu pracy w szczególnych warunkach wynoszącego 15 lat- udowodnił jedynie 3 lata, 9 miesięcy i 4 dni.

Odwołanie od powyższej decyzji złożył E. O.. W uzasadnieniu odwołania podkreślił, że przepracował w warunkach szczególnych, na wysokościach, ponad 16 lat. Wskazując na powyższe zwrócił się z prośbą o ponowne rozpoznanie jego sprawy.

W odpowiedzi na odwołanie Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział
w B. wniósł o jego oddalenie, podtrzymując argumentację zawartą
w uzasadnieniu decyzji. Jako pracy w warunkach szczególnych nie uznano zatrudnienia w (...) T. W. z uwagi na brak wskazania
w świadectwie wykonywania pracy w warunkach szczególnych informacji czy
i w jakim okresie wnioskodawca wykonywał stale i w pełnym wymiarze prace określone w rozporządzeniu. Dodatkowo wnioskodawca nie przedłożył w organie rentowym świadectw pracy w warunkach szczególnych na potwierdzenie zatrudnienia w: B. Kombinacie Budowlanym, (...) Przedsiębiorstwie Budowlanym, Przedsiębiorstwie Budownictwa (...), Zakładzie (...) oraz Budownictwie (...).

Sąd Okręgowy ustalił i zważył, co następuje:

Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 184 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy, czyli 1 stycznia 1999 r., osiągnęli: okres zatrudnienia
w szczególnych warunkach wymagany w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 65 lat - dla mężczyzn i 60 lat dla kobiet oraz okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27– 20 lat dla kobiet, 25 lat dla mężczyzn. Z kolei w myśl ust. 2 tego przepisu emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

Natomiast art. 32 ust. 2 wyżej wymienionej ustawy stanowi, że dla celów ustalenia uprawnień, o których mowa w ustępie 1 za pracowników zatrudnionych
w szczególnych warunkach uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach
o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia w podmiotach, w których obowiązują wykazy stanowisk ustalone na podstawie przepisów dotychczasowych (art. 32 ust. 4).

W tym też zakresie należy stosować przepisy obowiązującego rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze zwanego dalej rozporządzeniem. Zgodnie z § 3 i 4 tego rozporządzenia pracownik, który wykonywał pracę w szczególnych warunkach wymienionych w wykazie A nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki: osiągnął wiek emerytalny wynoszący 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn oraz posiada wymagany okres zatrudnienia wynoszący 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

W sprawie będącej przedmiotem rozpoznania kwestia możliwości przyznania E. O. emerytury z tytułu pracy w warunkach szczególnych była już w przeszłości dwukrotnie (pomijając zaskarżoną decyzję z dnia 3 lipca 2013 roku) rozpoznawana przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Przede wszystkim jednak postępowanie przed organem rentowym podlegało kontroli sądowej, w wyniku której odwołania od decyzji zostały oddalone.

Pierwszą decyzją z dnia 8 września 2009 roku organ rentowy odmówił prawa do wcześniejszej emerytury z uwagi na brak wymaganego okresu pracy w warunkach szczególnych – w ocenie organu rentowego ubezpieczony nie udowodnił jakiegokolwiek okresu pracy w warunkach szczególnych. Ubezpieczony zaskarżył przedmiotową decyzję, w wyniku czego przeprowadzone zostało postępowanie przed Sądem Okręgowym w Białymstoku, który wyrokiem z dnia 9 marca 2010 roku (sygn. akt V U 1771/09) oddalił odwołanie. Sąd Apelacyjny w Białymstoku wyrokiem z dnia 7 lipca 2010 roku oddalił apelację ubezpieczonego od orzeczenia Sądu pierwszej instancji.

Sąd orzekający w niniejszej sprawie podziela stanowisko wyrażone przez Sąd Okręgowy w Białymstoku w sprawie V U 1771/09 oraz Sąd Apelacyjny w Białymstoku w sprawie III AUa 401/10, które wypowiedziały się odnośnie możliwości uznania okresów pracy ubezpieczonego w:

- B. Kombinacie Budowlanym w B. - od 11 kwietnia 1979 r. do 28 lutego 1983 r. na stanowisku stolarza i od 1 marca 1983 roku do 30 czerwca 1985 roku na stanowisku posadzkarza;

- (...) Przedsiębiorstwie Budowlanym w B. - od 8 lipca 1985 roku do 31 grudnia 1988 r. na stanowisku posadzkarza – lastrykarza i od 1 stycznia 1989 r. do 11 maja 1990 roku na stanowisku cieśli - stolarza;

- Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w B. od 12 maja 1990 r. do 31 marca 1991 r. na stanowisku cieśli – stolarza,

- (...) sp. z o.o. w B. - od 6 maja 1991r. do 12 sierpnia 1991 r. na stanowisku cieśli – stolarza,

- Zakładzie (...)- od 1 marca 1994 roku do 5 sierpnia 1994 roku na stanowisku cieśli pracującego na wysokości przy wykonywaniu więźby dachowej w budynkach mieszkalnych.

Sądy te w uzasadnieniu wyroków wskazały, że jedynie praca na stanowisku posadzkarza i posadzkarza – lastrykarza oraz cieśli przy wykonywaniu pracy na wysokości mogły być zaliczone jako praca w szczególnych warunkach, przy czym nie dawały one łącznie 15 lat zatrudnienia. Pozostałe stanowiska, na których był zatrudniony wnioskodawca nie występują w wykazie prac w szczególnych warunkach, stanowiącym załącznik do rozporządzenia. Ponadto w uzasadnieniu zarówno wyroku Sądu Okręgowego jak i Sądu Apelacyjnego wskazano, że pozostałe okresy pracy odwołującego nie mogły zostać uznane za pracę w warunkach szczególnych z uwagi na brak jakichkolwiek dowodów wskazujących, że praca świadczona przez niego odpowiadała stanowiskom przewidzianym w rozporządzeniu. Sąd orzekający
w niniejszej sprawie w pełni podziela powyższe zapatrywania prawne.

Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Sądu Najwyższego oraz sądów powszechnych zarówno przepisy ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, jak również przepisy rozporządzenia muszą być stosowane ściśle.

Z wyjaśnień ubezpieczonego złożonych na potrzeby postępowania toczącego się w sprawie V U 1771/09 wynika, że w trakcie pracy w spornych okresach, które nie zostały potraktowane przez Sądy jako ewentualne okresy pracy w warunkach szczególnych, E. O. wykonywał nie tylko zadania cieśli, ale również inne czynności wymagane okolicznościami i wynikające z oczekiwań pracodawcy.
W niniejszej sprawie odwołujący nie przedstawił w tym zakresie jakichkolwiek nowych twierdzeń, nie przedłożył dowodów, które podważałyby zasadność ustaleń
i rozważań przedstawionych przez Sądy rozpoznające wskazane wyżej sprawy ubezpieczonego.

Kolejną decyzją zapadłą w przedmiocie przyznania ubezpieczonemu prawa do wcześniejszej emerytury była decyzja z dnia 23 lipca 2012 roku, którą Zakład Ubezpieczeń Społecznych odmówił E. O. przyznania prawa do tego świadczenia, z tych samych przyczyn, które powodowały negatywne rozstrzygnięcie przy uprzednim rozpoznawaniu sprawy- ubezpieczony nie posiadał okresu pracy w warunkach szczególnych wynoszącego 15 lat, przy czym organ rentowy uznał, ze ubezpieczony udowodnił 3 lata 9 miesięcy i 4 dni pracy
w warunkach szczególnych i był to okres zatrudnienia w (...) Przedsiębiorstwie (...) w okresie od 23 czerwca 1975 r. do 9 kwietnia 1979 r.
na stanowisku cieśli wykonującego prace przy montażu konstrukcji metalowych
na wysokości. W wyniku rozpoznania odwołania wnioskodawcy Sąd Okręgowy
w Białymstoku w sprawie o sygn. akt V U 1498/12 oddalił odwołanie wskazując,
że powyższy okres - uznany przez organ rentowy wraz z okresami pracy, w których
w ocenie zarówno Sądu Okręgowego jak i Sądu Apelacyjnego wnioskodawca był zatrudniony na stanowisku posadzkarza, posadzkarza- lastrykarza i cieśli pracującego na wysokości przy więźbie dachowej nie daje wymaganych ustawą 15 lat pracy
w warunkach szczególnych.

Zgodnie z treścią art. 114 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych prawo do świadczeń lub ich wysokość ulega ponownemu ustaleniu na wniosek osoby zainteresowanej lub z urzędu, jeżeli po uprawomocnieniu się decyzji w sprawie świadczeń zostaną przedłożone nowe dowody lub ujawniono okoliczności istniejące przed wydaniem tej decyzji, które mają wpływ na prawo
do świadczeń lub ich wysokość.

E. O. przedłożył w niniejszej sprawie organowi rentowemu nowe dowody (dokumenty), tj. zaświadczenie od przedsiębiorcy (...) Przedsiębiorstwo (...) oraz zaświadczenie od przedsiębiorcy działającego pod nazwą Budownictwo (...).

Z pierwszego z nich wynika, że wnioskodawca w okresie od 1 czerwca 1992 roku do 31 października 1992 roku był zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku cieśli. Pracował na wysokości przy wykonywaniu więźby dachowej
na budynkach usługowych w B. - zaświadczenie od przedsiębiorcy (...) Przedsiębiorstwo (...) w aktach ZUS.

Z zaświadczenia przedsiębiorcy działającego pod nazwą Budownictwo (...) wynika, że E. O. pracował w tej firmie w okresie od 1 marca 1996 roku do 31 października 1997 roku na stanowisku cieśli w pełnym wymiarze czasu pracy.. Pracował na wysokości przy wykonywaniu więźby dachowej na budynkach mieszkalnych.

Decyzją z dnia 3 lipca 2013 roku - obecnie zaskarżoną – organ rentowy odmówił przyznania wnioskodawcy prawa do emerytury ponieważ nie udowodnił on 15 lat pracy w warunkach szczególnych. Do stażu pracy w warunkach szczególnych, oprócz zaliczonego decyzją z dnia 26 lipca 2012 r. okresu zatrudnienia w (...) Przedsiębiorstwie (...) w okresie od 23 czerwca 1975 r. do 9 kwietnia 1979 r., nie zaliczył żadnego innego okresu pracy.

W ocenie Sądu odwołanie wnioskodawcy jest bezzasadne.

Powołując się raz jeszcze na argumentację zawartą w uzasadnieniach wyroków powołanych wyżej, wskazać należy, że nawet przy udowodnieniu jako okresów pracy w szczególnych warunkach pracy wnioskodawcy na stanowisku:

- posadzkarza w B. Kombinacie Budowlanym w B. - od
1 marca 1983 roku do 30 czerwca 1985 roku – 2 lata i 4 miesiące;

- posadzkarza- lastrykarza w (...) Przedsiębiorstwie Budowlanym
w B. - od 8 lipca 1985 roku do 31 grudnia 1988 roku – 3 lata 5 miesięcy i 23 dni;

- cieśli pracującego na wysokości przy wykonywaniu więźby dachowej
w budynkach mieszkalnych w Zakładzie (...)- od 1 marca 1994 roku do 5 sierpnia 1994 roku na stanowisku – 6 miesięcy
i 4 dni - wnioskodawca legitymowałby się okresem wynoszącym 6 lat 3 miesiące i 27 dni co wraz z okresem uznanym przez organ rentowy wynosi łącznie 10 lat 1 miesiąc
i 1 dzień.

Zatem wskazywane przez wnioskodawcę w niniejszym postępowaniu jako okresy pracy w warunkach szczególnych - zatrudnienie przez 5 miesięcy
w Przedsiębiorstwie (...) i przez 1 rok i 8 miesięcy
w przedsiębiorstwie Budownictwo (...), - łącznie 2 lata
i 3 miesiące, nawet przy udowodnieniu tych okresów nie daje wnioskodawcy łącznie 15 lat pracy w szczególnych warunkach. Brak więc było podstaw prawnych do przyznania E. O. prawa do wcześniejszej emerytury.

Mając powyższe na uwadze na mocy art. 477 ¹⁴ § 1 kpc orzeczono jak
w punkcie I wyroku.

O kosztach pomocy prawnej udzielonej z urzędu orzeczono na podstawie § 12 ust. 2 i § 2 ust. 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (tekst jednolity Dz. U. z 2013, poz. 461).