Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 stycznia 2017 roku

Sąd Okręgowy w Radomiu VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący SSO Jarosław Łuczaj

Protokolant st. sekr. sąd. Marta Gackiewicz

po rozpoznaniu w dniu 11 stycznia 2017 roku w Radomiu

spraw T. M.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R.

o ustalenie wysokości kapitału początkowego i emerytury

na skutek odwołań T. M. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. z dnia 19 czerwca 2015 roku, nr (...)-2006 i z dnia 16 lipca 2015 roku, nr (...)

1.  umarza postępowanie odnośnie okresu zatrudnienia w Wojewódzkiej Usługowej Spółdzielni Pracy – Zakłady (...) w R. od 25 listopada 1975 roku do 29 sierpnia 1979 roku;

2.  zmienia zaskarżone decyzje w ten sposób, że przyjmuje do ustalenia wysokości kapitału początkowego i emerytury okres zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) w W. Oddział w K. od 1 września 1979 roku do 6 stycznia 1981 roku i od 1 stycznia 1984 roku do 20 lutego 1989 roku;

3.  oddala odwołanie dalej idące.

SSO Jarosław Łuczaj

Sygn. akt VI U 1164/15

UZASADNIENIE

T. M. pismem z dnia 25 sierpnia 2015 roku odwołała się od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. z dnia 16 lipca 2015 roku, nr (...), dotyczącej przyznania jej emerytury oraz z dnia 19 czerwca 2015 roku, nr (...)-2006 - o ponownym ustaleniu kapitału początkowego. W uzasadnieniu powyższych odwołań podniosła, że ZUS nie uwzględnił jej zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) w W. Oddział w K. w latach 1979-1989 oraz w Wojewódzkiej Usługowej Spółdzielni Pracy - Zakłady (...) w R. w latach 1975-1979. Nadto nie została wyjaśniona kwestia czy zostały jej zaliczone okresy przebywania na urlopie wychowawczym w okresie 1976-1977. Wniosła o uchylenie wymienionych decyzji lub ich zmianę poprzez zaliczenie w/w okresów do uprawnień emerytalnych (odwołanie – k. 3-4, 21-22).

W odpowiedziach na odwołania Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. wniósł o ich oddalenie. Wskazano, że zainteresowana miała przyznane prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy, dlatego organ rentowy z urzędu przyznał jej prawo do emerytury od miesiąca, w którym ukończyła(...)Ponieważ do ustalenia wysokości emerytury niezbędne było ustalenie kapitału początkowego, organ rentowy ponownie ustalił go przy wskaźniku wysokości podstawy wymiaru 61,64 %. Wskazano, że organ rentowy uwzględnił okresy sprawowania opieki nad dzieckiem. Do ogólnego okresu ubezpieczenia nie zaliczono pracy z tytułu umowy agencyjnej od 1 września 1979 roku do 20 lutego 1989 roku w Przedsiębiorstwie (...) w W. Oddział w K., z wyłączeniem okresu urlopu wychowawczego, bowiem w aktach sprawy brak jest dokumentacji potwierdzającej opłacanie składek na ubezpieczenie emerytalno-rentowe. Podniesiono, że okres pracy w Wojewódzkiej Spółdzielni Usługowej Pracy - Zakłady (...) w R. od 25 listopada 1975 roku do 29 sierpnia 1979 roku został zaliczony do ogólnego okresu ubezpieczenia (odpowiedź na odwołanie – k. 10-11, 23-24).

Pismem procesowym z dnia 30 listopada 2015 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. poinformował, iż zakończone zostało postępowanie w przedmiocie ustalenia okresu przebywania wnioskodawczyni na urlopie wychowawczym podczas zatrudnienia w K.-Kuśnierskiej Spółdzielni Pracy (...) w R.. Z przesłanego przez w/w Spółdzielnię pisma z dnia 2 września 2015 roku wynika, iż brak jest dokumentów, w oparciu o które można ustalić okres przebywania zainteresowanej na urlopie wychowawczym. Skoro zatem pracodawca nie wskazuje okresu urlopu wychowawczego, brak jest podstaw do zaliczenia go do okresu ubezpieczenia ( pismo ZUS – k. 16).

Postanowieniami z dnia 1 grudnia 2015 roku Sąd Okręgowy w Radomiu połączył sprawy z obydwu odwołań do łącznego rozpoznania i rozstrzygnięcia (postanowienia – k. 17, 26).

Sąd Okręgowy ustalił i zważył, co następuje:

T. M., urodziła się w dniu (...) (okoliczność bezsporna).

W okresie od 25 listopada 1975 roku do 29 sierpnia 1979 roku T. M. zatrudniona była w K.-Kuśnierskiej Spółdzielni Pracy (...) w R. na stanowisku krawcowej (zaświadczenie, kserokopia legitymacji ubezpieczeniowej, skierowanie do pracy w aktach osobowych – k. 34, legitymacja ubezpieczeniowa – k. 37).

T. M. w okresie od 1 września 1979 roku do 20 lutego 1989 roku zatrudniona była w Przedsiębiorstwie (...) w W. Oddział w K. na podstawie umowy agencyjnej jako krawcowa. W okresie od 7 stycznia 1981 roku do 31 grudnia 1983 roku przebywała na urlopie wychowawczym. W czasie zatrudnienia otrzymywała wynagrodzenie zryczałtowane, jako agent. Zajmowała się szyciem mundurów i odzieży cywilnej, tj. garniturów, kurtek i płaszczy ze skóry dla funkcjonariuszy ówczesnej policji. Wynagrodzenie uzależnione było od ilości wykonanej pracy, płacono jej od uszytej sztuki, w sumie wynagrodzenie oscylowało w granicach średniej krajowej. Pracowała od poniedziałku do soboty, minimum 8 godzin dziennie, w godzinach od 8.00 do 16.00-17.00, a w soboty do 15.00. Nie dostawała żadnych zwrotów opłaconych składek na ubezpieczenie w poszczególnych latach (świadectwo pracy – k. 13 akt ZUS, zeznania wnioskodawczyni – zapis na płycie CD – k. 40, 46, 65, zeznania świadków: E. P. i T. K. – zapis na płycie CD – k. 46).

W okresie od 9 marca 1998 roku do 13 marca 1999 roku T. M. była zatrudniona w Przedsiębiorstwie Produkcyjno-Handlowym (...) w R. w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku szwaczki. Przebywała na bezpłatnym urlopie w dniach: 23 grudnia 1998 roku, od 28 do 30 grudnia 1998 roku, od 1 do 13 lutego 1999 roku i od 28 do 29 stycznia 1999 roku. Jej wynagrodzenie uzależnione było od ilości uszytych sztuk (umowy o pracę, świadectwo pracy, zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu w aktach osobowych – k. 54, zeznania wnioskodawczyni – zapis na płycie CD – k. 46, 65).

W dniu 13 lipca 2010 roku T. M. złożyła w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. wniosek o rentę z tytułu niezdolności do pracy (wniosek – k. 1 – 4 akt ZUS).

Decyzją z dnia 24 września 2010 roku, nr I (...), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. przyznał T. M. rentę z tytułu częściowej niezdolności do pracy (decyzja – k. 143-145 akt ZUS).

Decyzją z dnia 19 czerwca 2015 roku, nr (...)-2006, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. przeliczył kapitał początkowy T. M. i ustalił jego wartość na dzień 1 stycznia 1999 roku przy ustaleniu wskaźnika wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego 61,64 %, w wysokości 86.022,31 zł. Uwzględniono 15 lat, 4 miesiące i 21 dni okresów składkowych oraz 8 miesięcy i 1 dzień okresów nieskładkowych. Okres studiów został zaliczony w wymiarze nieprzekraczającym 1/3 okresów składkowych udokumentowanych przy emeryturze. 2 lata, 11 miesięcy i 25 dni sprawowania opieki na dzieckiem zostały przeliczone na podstawie art. 174 ust. 2a ustawy o emeryturach i rentach z FUS przy zastosowaniu przelicznika 1,3 za każdy rok (decyzja – k. 57 akt ZUS dot. kapitału początkowego).

Decyzją z dnia 16 lipca 2015 roku, nr (...), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. ustalił T. M. okresową emeryturę kapitałową w kwocie 70,41 zł od (...)roku, tj. od dnia nabycia prawa do emerytury z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (decyzja – k. 195 akt ZUS).

Decyzją z dnia 16 lipca 2015 roku, nr (...), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. z urzędu przyznał T. M. emeryturę od (...)roku, tj. od miesiąca w którym ukończyła wiek (...) Wysokość emerytury została obliczona zgodnie z zasadami art. 26 ustawy emerytalnej. Łącznie kwota emerytury z FUS oraz okresowej emerytury kapitałowej wyniosła 1.163,90 zł. Z uwagi na to, że emerytura jest niższa od dotychczas wypłacanej renty, została podwyższona do kwoty tej renty i z okresową emeryturą kapitałową wyniosła 1.180,98 zł. Do stażu pracy nie został uwzględniony okres pracy na umowę agencyjną od 1 września 1979 roku do 20 lutego 1989 roku, z wyłączeniem okresu urlopu wychowawczego, ponieważ brak jest w dokumentacji informacji czy była odprowadzana składka na ubezpieczenie emerytalno-rentowe (decyzja – k. 197 akt ZUS).

Decyzją z dnia 19 grudnia 2016 roku, nr (...)-2006, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. po otrzymaniu nowych dowodów mających wpływ na wysokość kapitału początkowego ponownie ustalił ją na dzień 1 stycznia 1999 roku w wysokości 86.041,12 zł, przy ustaleniu wskaźnika wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego 61,67 %. Uwzględniono 15 lat, 4 miesiące i 21 dni okresów składkowych oraz 3 lata, 7 miesięcy i 26 dni okresów nieskładkowych, w tym 2 lata, 11 miesięcy i 25 dni okresów sprawowania opieki nad dzieckiem (decyzja – k. 62 akt ZUS dot. kapitału początkowego.

Decyzją z dnia 21 grudnia 2016 roku, nr (...), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. przeliczył emeryturę T. M. w związku z decyzją o ponownym ustaleniu kapitału początkowego z dnia 19 czerwca 2015 roku i ustalił ją na kwotę 1.184 zł brutto (decyzja – k. 206 akt ZUS).

W decyzji z dnia 16 lipca 2015 roku o przyznaniu emerytury z urzędu, do wyliczenia kapitału początkowego za okres pracy od 9 marca do 22 grudnia 1998 roku, od 24 do 27 grudnia 1998 roku i 31 grudnia 1998 roku w (...) w R., Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. przyjął wynagrodzenie minimalne, ponieważ w zaświadczeniu o zatrudnieniu i wynagrodzeniu ZUS Rp-7 z dnia 26 kwietnia 2006 roku brak jest pieczątki imiennej i podpisu właściciela zakładu pracy. Przeliczono kapitał początkowy z uwzględnieniem wynagrodzenia z kart wynagrodzeń w połączeniu z zaświadczeniem o zatrudnieniu i wynagrodzeniu ZUS Rp-7. W związku z powyższym przeliczono wartość wskaźnika wysokości podstawy wymiaru (...), a tym samym wysokość kapitału początkowego ustalonego decyzją o ponownym ustaleniu kapitału początkowego z 19 czerwca 2015 roku (pismo ZUS – k. 60).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o zebrany w sprawie materiał dowodowy, w tym akta organu rentowego i akta osobowe wnioskodawczyni.

Sąd uznał za wiarygodne zeznania T. M. co do charakteru, sposobu wynagradzania i czasu pracy w Przedsiębiorstwie (...) w W. Oddział w K.. Zeznania te zostały potwierdzone zeznaniami świadków E. P. i T. K.. Świadkowie ci są osobami obcymi dla wnioskodawczyni, nie nastawionymi na konkretne rozstrzygnięcie w sprawie. Pracowali w spornym okresie w tym Przedsiębiorstwie i wykonywali taką samą pracę co wnioskodawczyni, w związku z czym Sąd uznał ich zeznania za obiektywne i wiarygodne. Nie zostały one zakwestionowane przez stronę pozwaną.

Zgodnie z treścią art. 27a ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity Dz. U. 2016 poz. 887 ze zm.), emeryturę przyznaje się z urzędu zamiast pobieranej renty z tytułu niezdolności do pracy osobie, która osiągnęła wiek emerytalny, o którym mowa w art. 27 ust. 2 i 3, oraz podlegała ubezpieczeniu społecznemu albo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym.

T. M. osiągnęła wiek emerytalny w dniu (...) roku.

Zgodnie z treścią art. 173 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, kapitał początkowy ustala się dla ubezpieczonych urodzonych po dniu 31 grudnia 1948 roku, którzy przed dniem wejścia w życie ustawy opłacali składki na ubezpieczenie społeczne lub za których składki opłacali płatnicy składek.

Zasady ustalania kapitału początkowego określa art. 174 ustawy, który w ustępach 1-3 stanowi:

1. kapitał początkowy ustala się na zasadach określonych w art. 53, z uwzględnieniem ust. 2-12,

2. przy ustalaniu kapitału początkowego przyjmuje się przebyte przed dniem wejścia w życie ustawy okresy składkowe, o których mowa w art. 6, okresy nieskładkowe, o których mowa w art. 7 pkt 5, okresy nieskładkowe, o których mowa w art. 7 pkt 1-4 i 6-12 w wymiarze nie większym niż określony w art. 5 ust. 2,

3. podstawę wymiaru kapitału początkowego ustala się na zasadach określonych w art. 15, 16, 17 ust. 1 i 3 oraz art. 18, z tym że okres kolejnych 10 lat kalendarzowych ustala się z okresu od dnia 1 stycznia 1980 roku do dnia 31 grudnia 1998 roku.

Należy w tym miejscu zauważyć, że w postępowaniu przed organem rentowym ubezpieczony jest zobowiązany do dołączenia do wniosku dowodów uzasadniających prawo do świadczeń i ich wysokość (art. 116 ust. 5 powołanej ustawy), natomiast z § 21 ust. 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 października 2011 roku w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe (Dz. U. Nr 237, poz. 1412) wynika, iż środkiem dowodowym stwierdzającym wysokość wynagrodzenia, dochodu, przychodu oraz uposażenia przyjmowanego do ustalenia podstawy wymiaru emerytury lub renty są zaświadczenia pracodawcy lub innego płatnika składek, legitymacja ubezpieczeniowa lub inny dokument, na podstawie którego można ustalić wysokość wynagrodzenia, dochodu, przychodu lub uposażenia.

Kwestią sporną w niniejszej sprawie pozostawało niezaliczenie przez ZUS do ustalenia kapitału początkowego, a tym samym przy ustalaniu wysokości emerytury - zatrudnienia T. M. w Wojewódzkiej Spółdzielni Usługowej Pracy - Zakłady (...) w R. w okresie od 25 listopada 1975 roku do 29 sierpnia 1979 roku oraz w Przedsiębiorstwie (...) w W. Oddział w K. w okresie od 1 września 1979 roku do 20 lutego 1989 roku. Kwestią sporną pozostawało również niezaliczenie przez ZUS okresu przebywania T. M. na urlopie wychowawczym w latach 1976-1977.

Zgromadzony w sprawie materiał dowodowy pozwala stwierdzić, że zaskarżone decyzje organu rentowego są częściowo nieprawidłowe.

Odnosząc się do okresu zatrudnienia skarżącej w Wojewódzkiej Spółdzielni Usługowej Pracy - Zakłady (...) w R. (K.-Kuśnierskiej Spółdzielni Pracy (...) w R.) w okresie od 25 listopada 1975 roku do 29 sierpnia 1979 roku należy stwierdzić, że powyższy okres został ostatecznie uwzględniony przez organ rentowy do ogólnego okresu ubezpieczenia T. M. w toku w niniejszej sprawie (k. 190 akt ZUS) decyzją z dnia 16 lipca 2015 roku. Dlatego też, w tej części Sąd umorzył postępowanie na zasadzie przepisu art. 477 ¹³ kpc, uznając, że w tym zakresie żądanie wnioskodawczyni zostało uwzględnione. Z uwagi na powyższe orzeczono jak w punkcie 1. sentencji.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie zaliczył do okresu ubezpieczenia T. M. okresu jej pracy w Przedsiębiorstwie (...) w W. Oddział w K. w okresie od 1 września 1979 roku do 6 stycznia 1981roku i od 1 stycznia 1984 roku do 20 lutego 1989 roku, z uwagi na brak w aktach sprawy dokumentacji potwierdzającej opłacanie składek na ubezpieczenie emerytalno-rentowe. ZUS zaliczył jedynie do okresów nieskładkowych okres urlopu wychowawczego wykorzystanego przez wnioskodawczynię w czasie zatrudnienia w tym Przedsiębiorstwie, tj. od 7 stycznia 1981 roku do 31 grudnia 1983 roku (k. 13 akt ZUS dot. kapitału początkowego).

Ze świadectwa pracy wynika, iż T. M. w okresie od 1 września 1979 roku do 20 lutego 1989 roku zatrudniona była w Przedsiębiorstwie (...) w W. Oddział w K. na podstawie umowy agencyjnej jako krawcowa. W okresie od 7 stycznia 1981 roku do 31 grudnia 1983 roku przebywała na urlopie wychowawczym. W czasie zatrudnienia otrzymywała wynagrodzenie zryczałtowane, jako agent.

Podleganie ubezpieczeniu społecznemu z tytułu wykonywania umowy agencyjnej w spornym okresie regulowały przepisy ustawy z dnia 19 grudnia 1975 roku o ubezpieczeniu społecznym osób wykonujących pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia (Dz. U. z 1975 roku, Nr 45, poz. 232). Zgodnie z art. 1 ust. 1 i 3 w/w ustawy, w brzmieniu obowiązującym w spornym okresie, obowiązkowym ubezpieczeniem społecznym określonym ustawą, objęte były osoby wykonujące stale, tj. nieprzerwanie co najmniej sześć miesięcy i odpłatnie pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia, zawartej z jednostkami gospodarki uspołecznionej. W myśl art. 28 ust. 1 tej ustawy, jeżeli po upływie roku kalendarzowego okazało się, że w ciągu tego roku przeciętny miesięczny dochód z wykonywania umowy nie osiągnął połowy najniższego wynagrodzenia w gospodarce uspołecznionej, składki opłacone za ten rok podlegały zwrotowi, a tego roku nie wliczało się do okresu ubezpieczenia wymaganego do uzyskania świadczeń na podstawie ustawy. Ilekroć przepisy ustawy uzależniały prawo do świadczeń od osiągnięcia dochodu z wykonywania umowy lub ze współpracy w wysokości co najmniej najniższego wynagrodzenia w gospodarce uspołecznionej - warunek ten uważało się za spełniony również wówczas, gdy czas pracy określony w umowie lub piśmie jednostki gospodarki uspołecznionej udzielającej zgody na współpracę odpowiadał co najmniej pełnemu wymiarowi czasu pracy obowiązującego pracowników jednostki gospodarki uspołecznionej, która zawarła umowę lub udzieliła zgody na współpracę. Przepis ust. 1 stosowało się odpowiednio, jeżeli przepisy ustawy uzależniały prawo do świadczeń od osiągnięcia dochodu z wykonywania umowy lub ze współpracy w wysokości co najmniej połowy najniższego wynagrodzenia w gospodarce uspołecznionej (art. 36 ust. 1 i 2 ustawy). Z powołanych wyżej przepisów wynika, iż obowiązkowe ubezpieczenie społeczne obejmowało w spornym okresie agentów, jeżeli osiągali dochód w wysokości co najmniej połowy najniższego wynagrodzenia w gospodarce uspołecznionej lub gdy czas pracy określony w umowie odpowiadał co najmniej połowie pełnego wymiaru czasu pracy obowiązującego pracowników jednostki gospodarki uspołecznionej.

Sąd Okręgowy podjął próby odnalezienia dokumentacji pracowniczej T. M. z okresu zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) w W. Oddział w K.. Okazały się one bezskuteczne, z informacji uzyskanej od Archiwum Wydziału Ochrony Informacji Niejawnych Komendy Wojewódzkiej Policji w K. wynika, iż akta osobowe dotyczące T. M. prawdopodobnie uległy zniszczeniu jeszcze przed przekazaniem ich do archiwizacji (k. 32).

Sąd przeprowadził zatem dowód z zeznań świadków E. P. i T. K., współpracowników wnioskodawczyni w spornym okresie oraz z zeznań samej wnioskodawczyni. Świadkowie i skarżąca wskazali, że nie otrzymywali żadnych zwrotów opłaconych składek na ubezpieczenie społeczne w poszczególnych latach. Wynagrodzenie uzależnione było od ilości uszytych sztuk, w sumie oscylowało w granicach średniej krajowej. Wnioskodawczyni pracowała od poniedziałku do soboty, minimum 8 godzin dziennie, w godzinach od 8.00 do 16.00-17.00, a w soboty do 15.00. Powyższe wskazuje, iż wnioskodawczyni w spornym okresie osiągała dochód w wysokości co najmniej połowy najniższego wynagrodzenia w gospodarce uspołecznionej, a jej czas pracy odpowiadał co najmniej połowie pełnego wymiaru czasu pracy obowiązującego pracowników jednostki gospodarki uspołecznionej.

Powyższe pozwala na przyjęcie pominiętego przez organ rentowy okresu zatrudnienia wnioskodawczyni w Przedsiębiorstwie (...) w W. Oddział w K. w okresie od 1 września 1979 roku do 6 stycznia 1981roku i od 1 stycznia 1984 roku do 20 lutego 1989 roku do ustalenia kapitału początkowego i w konsekwencji do wysokości emerytury.

Z uwagi na powyższe, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 kpc, Sąd zmienił zaskarżoną decyzję, o czym orzekł w punkcie 2. sentencji.

Odnośnie przebywania przez wnioskodawczynię na urlopie wychowawczym w czasie zatrudnienia w Wojewódzkiej Spółdzielni Usługowej Pracy - Zakłady (...) w R. (K.-Kuśnierskiej Spółdzielni Pracy (...) w R.) należy stwierdzić, iż wnioskodawczyni nie posiada żadnych dokumentów fakt ten potwierdzających, sama nie potrafiła wskazać dokładnych dat przebywania na tym urlopie. W dokumentacji z okresu zatrudnienia w tej Spółdzielni brak jest również jakichkolwiek dokumentów, w oparciu o które można w sposób jednoznaczny określić okres przebywania T. M. na urlopie wychowawczym.

W postępowaniu przed sądami pracy i ubezpieczeń społecznych okoliczności mające wpływ na prawo do świadczeń lub ich wysokości mogą być udowadniane wszelkimi środkami dowodowymi, przewidzianymi w Kodeksie postępowania cywilnego. Zaliczenie nieudokumentowanych okresów składkowych do uprawnień oraz wzrostu świadczeń emerytalno-rentowych wymaga dowodów nie budzących wątpliwości, spójnych i precyzyjnych (wyroki Sądu Najwyższego z dnia: 9 stycznia 1998 roku, II UKN 440/97, OSNP 1998/22/667; 4 lipca 2007 roku, I UK 36/07, LEX nr 390123). Sąd Okręgowy nie posiadał takowych dowodów, dlatego w tym zakresie oddalił odwołanie, o czym orzekł w punkcie 3. sentencji.

SSO Jarosław Łuczaj