Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 2 marca 2017r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 2 marca 2017 r. w Siedlcach na rozprawie

odwołania M. K.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

z dnia 18 listopada 2016 r. Nr (...)

w sprawie M. K.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

o wysokość emerytury

zmienia zaskarżoną decyzję i ustala, iż M. K. jest uprawniony do rekompensaty z tytułu pracy w warunkach szczególnych w wymiarze co najmniej 15 lat.

Sygn. akt IV U 6/17

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 18.11.2016 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. działając na podstawie art. 24 ust. 1 ustawy z dnia 17.12.1998 r. (Dz. U. z 2016 r. poz. 887) przyznał ubezpieczonemu M. K. emeryturę od dnia 1.09.2016 r. i ustalił jej wysokość na kwotę 1461,75 zł. Jednocześnie, działając na podstawie art. 21 ust. 1 ustawy z dnia 19.12.2008 r. ZUS odmówił przyznania ubezpieczonemu prawa do rekompensaty z tytułu pracy w warunkach szczególnych w rozumieniu ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Organ rentowy ustalił bowiem, iż ubezpieczony wykazał okres pracy w takich warunkach w wymiarze 14 lat, 9 miesięcy i 12 dni. Okres ten został pomniejszony o okres urlopu bezpłatnego i czas pełnienia zasadniczej służby wojskowej.

Od decyzji tej odwołanie złożył ubezpieczony M. K., który wniósł o jej zmianę i przyznanie prawa do rekompensaty. Ubezpieczony domagał się wliczenia do stażu pracy w warunkach szczególnych okresu odbywania zasadniczej służby wojskowej, kiedy to jako żołnierz został oddelegowany do pracy w charakterze robotnika kolejowego przy trasie do M.. Do odwołania ubezpieczony dołączył zaświadczenie kwalifikacyjne oraz dwie fotografie.

W odpowiedzi na odwołanie pozwany organ rentowy wniósł o jego oddalenie, powołując się na argumentację wyrażoną w zaskarżonej decyzji. ZUS podał, iż do stażu pracy w warunkach szczególnych nie zaliczył ubezpieczonemu okresu odbywania służby wojskowej od 19.02.1971 r. do 17.12.1971 r. oraz czasu korzystania z urlopu bezpłatnego od 15.03.1972 r. do 31.07.1972 r.

Sąd Okręgowy ustalił i zważył, co następuje:

Ubezpieczony M. K., urodzony (...), w dniu 26.09.2016 r. złożył do pozwanego Oddziału ZUS wniosek o przyznanie emerytury w związku z osiągnięciem powszechnego wieku emerytalnego (wniosek k. 1-4 akt ZUS). Jednocześnie, ubezpieczony w dniu 29.09.2016 r. wniósł o przyznanie prawa do rekompensaty w związku z pracą w warunkach szczególnych (wniosek k. 17 akt ZUS). Organ rentowy ustalił, iż ubezpieczony posiada okres pracy w warunkach szczególnych w wymiarze 14 lat, 9 miesięcy i 12 dni. Zaskarżoną decyzją z dnia 18.11.2016 r. (...) Oddział w S. przyznał M. K. prawo do emerytury od dnia 1.09.2016 r. i odmówił przyznania prawa do rekompensaty, ponieważ nie legitymuje się on 15-letnim okresem pracy w warunkach szczególnych (decyzja k. 26 akt ZUS).

M. K. nie nabył prawa do emerytury na podstawie przepisów ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Przed przyznaniem prawa do emerytury, ubezpieczony pobierał rentę rolniczą z tytułu niezdolności do pracy (bezsporne, akta ZUS).

W toku postępowania odwoławczego Sąd ustalił, iż ubezpieczony w okresie od 6.05.1968 r. do 30.04.1984 r. był zatrudniony jako piekarz w Gminnej Spółdzielni (...) w R. (świadectwo pracy k. 9 akt ZUS oraz świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach k. 18 akt ZUS).

Podczas tego zatrudnienia, w okresie od 19.02.1971 r. do 17.12.1971 r. M. K. odbywał zasadniczą służbę wojskową (kserokopia książeczki wojskowej k. 7-8v akt ZUS). Po jej odbyciu, od dnia 18.12.1971 r. ubezpieczony powrócił do pracy na stanowisku piekarza w GS (...) w R. (wyjaśnienia ubezpieczonego k. 11v akt sprawy, informacja k. 22 akt ZUS).

W okresie od 15.03.1972 r. do 31.07.1972 r. ubezpieczony korzystał z urlopu bezpłatnego (bezsporne).

Odwołanie ubezpieczonego jest zasadne.

Zgodnie z art. 21 ust. 1 i 2 ustawy o emeryturach pomostowych, rekompensata przysługuje ubezpieczonemu, jeżeli ma okres pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w rozumieniu przepisów ustawy o emeryturach i rentach z FUS, wynoszący co najmniej 15 lat. Rekompensata nie przysługuje osobie, która nabyła prawo do emerytury na podstawie przepisów ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

Kluczowym dla rozstrzygnięcia niniejszego postępowania było ustalenie, czy ubezpieczony wykazał 15 lat pracy w warunkach szczególnych. Powyższe wymagało oceny, czy do tej kategorii zatrudnienia zaliczyć należy okres obywania przez ubezpieczonego zasadniczej służby wojskowej od 19.02.1971 r. do 17.12.1971 r. Nie budzi wątpliwości Sądu, iż przed rozpoczęciem tej służby, jak bezpośrednio po jej odbyciu, tj. od dnia 18.12.1971 r., M. K. świadczył pracę w Gminnej Spółdzielni (...) w R. na stanowisku piekarza. Okoliczność ta jednoznacznie wynika z treści zgromadzonych w toku postępowania dokumentów (kserokopia książeczki wojskowej oraz informacja k. 7-8v i 22 akt ZUS, świadectwa pracy i świadectwa wykonywania pracy w warunkach szczególnych k. 9 i 18 akt ZUS) oraz z wyjaśnień ubezpieczonego (k. 11 akt sprawy). Podkreślić należy, iż organ rentowy nie kwestionował, iż przywołana praca stanowiła zatrudnienie w warunkach szczególnych.

Zdaniem Sądu Okręgowego, przywołany okres pełnienia służby wojskowej powinien podlegać zaliczeniu do stażu pracy w warunkach szczególnych.

W orzecznictwie wskazuje się bowiem (uchwała SN (7) z 16.10.2013 r. II UZP 6/13), iż czas zasadniczej służby wojskowej odbytej w okresie obowiązywania art. 108 ust. 1 ustawy z dnia 21.11.1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (Dz.U. Nr 44, poz. 220, w brzmieniu obowiązującym do dnia 31.12.1974 r.) zalicza się - na warunkach wynikających z tego przepisu - do okresu pracy wymaganego do nabycia prawa do emerytury w niższym wieku emerytalnym (art. 184 w związku z art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z FUS). Przyjmuje się, iż takie zaliczenie uzależnione było od odbycia tej służby w okresie zatrudnienia, w którym była wykonywana praca w warunkach szczególnych i która stanowiła naturalną przerwę w tym zatrudnieniu, jeżeli pracownik bezpośrednio po odbyciu służby powrócił do tego samego szczególnego zatrudnienia. Obowiązujące przepisy nigdy nie zrównywały okresu zasadniczej służby wojskowej z zatrudnieniem, ale nakazywały zaliczać okres tej służby do okresu zatrudnienia w zakresie określonych uprawnień. Szczegółowe zasady zaliczenia zasadniczej służby wojskowej do okresu zatrudnienia były zaś uregulowane w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 22 listopada 1968 r. w sprawie szczególnych uprawnień żołnierzy i ich rodzin (Dz.U. Nr 44, poz. 318 ze zm.) -tak Sąd Apelacyjny w Gdańsku w wyroku z dnia 15.04.2016 r. III AUa 2113/15.

Jak wynika z uzasadnienia przywołanego orzeczenia Sądu Apelacyjnego w Gdańsku, okres odbywania zasadniczej służby wojskowej podlega zaliczeniu do stażu, od którego zależą uprawnienia do emerytury pomostowej. Zgodnie z treścią art. 4 ust. 1 pkt 5 ustawy o emeryturach pomostowych prawo do emerytury pomostowej, z uwzględnieniem art. 5-12, przysługuje pracownikowi, który przed dniem 1.01.1999 r. wykonywał prace w szczególnych warunkach lub prace w szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy lub art. 32 i art. 33 ustawy o emeryturach i rentach z FUS. A skoro tak, to w stosunku do osób ubiegających się o prawo do emerytury pomostowej bezsprzecznie znajdują zastosowanie regulacje wynikające z art. 32 ustawy o emeryturach i rentach z FUS oraz wydanego na jego kanwie rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

Powyższe doprowadza Sąd Okręgowy do wniosku, iż przywołane poglądy mają odpowiednie zastosowanie w przypadku prawa do rekompensaty. Tym samym w przypadku rozstrzygania w przedmiocie do prawa do rekompensaty możliwym jest zaliczenie, na podstawie przywołanych przepisów, okresu pełnienia służby wojskowej do stażu pracy w warunkach szczególnych.

Po zsumowaniu okresu odbywania służby wojskowej z czasem uznanym przez organ rentowy (14 lat, 9 miesięcy i 12 dni), M. K. legitymuje się na dzień 1.01.1999 r. co najmniej 15-letnim okresem pracy w warunkach szczególnych.

Dodać należy, iż bezspornie ubezpieczony nie nabył prawa do emerytury z tytułu pracy w warunkach szczególnych na podstawie przepisów ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Na marginesie odnotować należy, iż Sąd Apelacyjny w Gdańsku w wyroku z dnia 17.12.2015 r. III AUa 717/15 wskazał, iż nabycie prawa do wcześniejszej emerytury stanowi przesłankę negatywną przyznania prawa do rekompensaty, natomiast nabycie prawa do emerytury na zasadach ogólnych nie wpływa w żaden sposób na uprawnienia do rekompensaty.

W konsekwencji, ubezpieczony jest uprawniony do prawa do rekompensaty, a zaskarżona decyzja powinna ulec zmianie.

Mając powyższe na uwadze Sąd, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 kpc orzekł jak w sentencji wyroku.