Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 01 lipca 2016 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. odmówił K. K. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. W uzasadnieniu decyzji wskazano, iż Komisja Lekarska ZUS orzeczeniem z dnia 28 czerwca 2016 roku orzekła, że ubezpieczony nie jest niezdolny do pracy, wobec czego nie spełnia przesłanek do przyznania wnioskowanego świadczenia (decyzja k. 28 akt ZUS).

W odwołaniu z dnia 21 lipca 2016 roku wnioskodawca zaskarżył powyższą decyzję w całości i wniósł o jej zmianę poprzez przyznanie mu prawa do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy wraz z odsetkami ustawowymi z tytułu opóźnienia w wypłacie renty z powodu błędu organu rentowego. Podniósł, że cierpi na wiele schorzeń, które powodują, że jest całkowicie niezdolny do pracy. Wniósł o zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych i wyznaczenie mu pełnomocnika z urzędu z uwagi na trudną sytuację finansową (odwołanie – k. 2-3)

Odpowiadając na odwołanie pismem z dnia 22 sierpnia 2016 roku organ rentowy wniósł o jego oddalenie podtrzymując argumentację zawartą w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji (odpowiedź na odwołanie - k. 8 ).

W piśmie procesowym z dnia 10 stycznia 2016r pełnomocnik wnioskodawcy poparł złożone odwołanie, wniósł o uznanie wnioskodawcy za całkowicie niezdolnego do pracy od dnia zakończenia świadczenia rehabilitacyjnego i wniósł o zasądzenie od organu rentowego na rzecz pełnomocnika z urzędu kosztów zastępstwa procesowego w wysokości 3 – krotności stawki podstawowej + 23 % VAT ewentualnie o ich przyznanie od Skarbu Państwa. Oświadczył, że koszty nie zostały pokryte w żadnej części. ( pismo k. 74).

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

K. K. urodził się w dniu (...). Ma wykształcenie średnie – technik sadownik. Z zawodu jest kierowcą. Pracował jako kierowca, prowadził też działalność gospodarczą - transport ciężarowy, krawiectwo. Obecnie na urlopie bezpłatnym

/ okoliczności bezsporne/.

Wnioskodawca spełnia warunki stażowe do przyznania prawa do renty.

/okoliczność bezsporna/

W okresie od 27 kwietnia 2015 r do 20 kwietnia 2016 r wnioskodawca pobierał świadczenie rehabilitacyjne (niesporne).

W dniu 7 kwietnia 2016 roku złożył wniosek o przyznanie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy ( wniosek o rentę z tytułu niezdolności do pracy – k. 1-6 akt ZUS ).

Konsultant neurolog ZUS rozpoznał u wnioskodawcy zespół bólowy odcinka L – S kręgosłupa w przebiegu zmian zwyrodnieniowo dyskopatycznych. Przebyta operacja.

Rozpoznano schorzenie neurologiczne nie upośledzające w chwili obecnej sprawności organizmu w stopniu powodującym niezdolność do pracy zarobkowej. Po zastosowanym leczeniu uzyskano poprawę stanu zdrowia. Obecnie nie stwierdzono odchyleń w badaniu neurologicznym i cech dysfunkcji narządu ruchu. Zmiany kanału kręgowego mogą być przyczyną okresowego zaostrzenia dolegliwości bólowych i z tym związanej czasowej niezdolności do pracy nie powodują obecnie długotrwałej niezdolności do pracy zarobkowej

(opinia neurologa – k. 33 – 30 dokumentacji medycznej ZUS).

Orzeczeniem Lekarza Orzecznika ZUS z dnia 25 maja 2016 r. rozpoznano u ubezpieczonego zmiany zwyrodnieniowo – dyskopatyczne kręgosłupa lędźwiowego. Stan po operacji kręgosłupa lędźwiowego w kwietniu 2015 r. W ocenie lekarza orzecznika ZUS wnioskodawca jest zdolny do pracy.

(orzeczenie Lekarza Orzecznika ZUS – k. 21 akt ZUS, opinia lekarska – k. 35 dokumentacji medycznej ZUS)

Ubezpieczony w dniu 03 czerwca 2016 r. złożył sprzeciw od orzeczenia lekarza orzecznika ZUS.

(sprzeciw – k. 37 dokumentacji medycznej ZUS)

Komisja lekarska rozpoznała u ubezpieczonego zmiany zwyrodnieniowo – dyskopatyczne kręgosłupa. Stan po operacji dyskopatii L5 – S1 w kwietniu 2015 r. Zespół bólowy kręgosłupa lędźwiowego , lewostronny, bez istotnego ograniczenia sprawności. Stan po leczeniu operacyjnym krwiaka śródczaszkowego pourazowego prawej okolicy skroniowej w 1995r. Po zbadaniu ubezpieczonego i po przeanalizowaniu dokumentacji medycznej, po leczeniu operacyjnym w kwietniu 2015 r bez istotnego ograniczenia sprawności zdaniem komisji lekarskiej brak jest podstaw do orzeczenia długotrwałej niezdolności do pracy. Wnioskodawca jest zdolny do pracy

(orzeczenie Komisji Lekarskiej ZUS – k. 26 akt ZUS, opinia lekarska – k. 41-42 dokumentacji medycznej ZUS)

U wnioskodawcy rozpoznano zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa lędźwiowego z dyskopatiami L4 /L5/S1 obecnie z zaznaczonymi lewostronnymi objawami powikłań korzeniowych będące skutkiem uszkodzenia lewego korzenia S1 w kanale kręgowym.

Objawy o takim charakterze występujące u wnioskodawcy zostały opisane w karcie gabinetu Neurochirurgicznego ( dr C. ) zgodnie z wpisami z dni 10.05.2016 r, 23 czerwca 2016 r , 12 lipca 2016 r, 19 sierpnia 2016 r i 28 września 2016 r. Wnioskodawca ma bólowe objawy powikłań korzeniowych o typie rwy kulszowej. Takie objawy rozpoznawano w okresie bezpośrednio po dacie badania przez lekarzy ZUS. Zgłaszane przez wnioskodawcę dolegliwości polegają jedynie na bólu korzeniowym. W takim przypadku nie stwierdza się innych jawnych objawów uszkodzenia korzenia rdzeniowego w postaci zaburzeń czucia, zaników mięśniowych. Z punktu widzenia neurologicznego u wnioskodawcy bólowe objawy powikłań korzeniowych powodują częściową niezdolności do pracy z powodu znacznego stopnia ograniczenia zdolności do wykonywania pracy fizycznej. Nie powodują całkowitej niezdolności do pracy czyli niezdolności do wykonywania jakiejkolwiek pracy. Takie nasilenie objawów (porusza się samodzielnie) powoduje niezdolność do pracy fizycznej. U wnioskodawcy występuje częściowa niezdolność do pracy od daty zakończenia świadczenia rehabilitacyjnego do maja 2017 roku. Wnioskodawca nie wymaga badania przez innych biegłych sądowych.

(pisemna opinia biegłego sądowego specjalisty z zakresu neurologii dr n. med. J. Z. – k. 27- 28 , pisemna opinia uzupełniająca biegłego sądowego specjalisty z zakresu neurologii dr n. med. J. Z. – k. 65-65odwrót ,k.92 – 92 odwrót ).

Sąd Okręgowy dokonał następującej oceny dowodów i zważył, co następuje:

W świetle zebranego w sprawie materiału dowodowego odwołanie wnioskodawcy jest zasadne w części i podlega uwzględnieniu w zakresie uznania go za osobę częściowo niezdolną do pracy od dnia 21 kwietnia 2016 r do dnia 30 maja 2017 r

Stosownie do art. 57 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity Dz. U.2016 poz. 887) renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił łącznie następujące warunki:

1) jest niezdolny do pracy;

2) ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy;

3) niezdolność do pracy powstała w okresach, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1 i 2, pkt 3 lit. b, pkt 4, 6, 7 i 9, ust. 2 pkt 1, 3-8 i 9 lit. a, pkt 10 lit. a, pkt 11-12, 13 lit. a, pkt 14 lit. a i pkt 15-17 oraz art. 7 pkt 1-3, 5 lit. a, pkt 6 i 12, albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.

Przepisu ust. 1 pkt 3 nie stosuje się do ubezpieczonego, który udowodnił okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiety lub 25 lat dla mężczyzny oraz jest całkowicie niezdolny do pracy.

Z kolei przepis art. 58 ust. l pkt 5, ust.2 powołanej ustawy warunkuje posiadanie wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego, w myśl art.57 ust. l pkt 2, gdy ubezpieczony osiągnął okres składkowy i nieskładkowy wynoszący łącznie co najmniej 5 lat - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 30 lat i okres taki powinien przypadać w ciągu ostatniego dziesięciolecia przed zgłoszeniem wniosku o rentę lub przed dniem powstania niezdolności do pracy.

Przedmiotem sporu w niniejszej sprawie była okoliczność, czy wnioskodawca jest niezdolny do pracy.

Zgodnie z treścią przepisu art.12 przywołanej już ustawy niezdolną do pracy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu. Całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy. Częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji.

Podnieść należy, że poziom posiadanych kwalifikacji, wyznacza zakres pracy, do której można odnosić ocenę zdolności do pracy w rozumieniu art. 12 i 13 ustawy. Inaczej mówiąc, ochrona ubezpieczeniowa służy temu kto utracił zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji, choćby w stopniu częściowej niezdolności do pracy. Należy zatem, przy ocenie częściowej niezdolności do pracy, odnosić się do poziomu posiadanych kwalifikacji, przy czym w każdym przypadku należy zważyć posiadane wykształcenie oraz charakter dotychczasowego zatrudnienia ubezpieczonego i okres tego zatrudnienia. Nie sposób bowiem dokonać oceny posiadanych kwalifikacji, odnosząc się w sposób alternatywny z jednej strony do posiadanego wykształcenia, a z drugiej, do zatrudnienia wykonywanego przez ubezpieczonego. Aktualny jest również pogląd o konieczności ujmowania łącznie aspektu medycznego i ekonomicznego niezdolności do pracy ( wyrok Sądu Najwyższego z 10 czerwca 1999 r., II UKN 675/98, OSNAPiUS 2000 nr 16, poz. 624).

Ustalenia Sądu dokonane w toku niniejszego postępowania uzasadniają zmianę zaskarżonej decyzji stanowiąc podstawę do przyznania ubezpieczonemu prawa do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy i oddalenia odwołania w pozostałej części dotyczącej przyznania mu renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy.

Przeprowadzone postępowanie dowodowe wykazało bowiem, że wnioskodawca jest osobą częściowo niezdolną do pracy w rozumieniu art. 12 cytowanej ustawy.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o załączone do akt sprawy akta rentowe ubezpieczonego, jego dokumentację medyczną oraz wydaną w sprawie opinię biegłego neurologa, którego specjalizacja odpowiada rodzajowi schorzeń występujących u wnioskodawcy.

Biegły zapoznał się z przedłożoną w toku postępowania dokumentacją lekarską z przebiegu leczenia ubezpieczonego i na podstawie tej dokumentacji oraz badania bezpośredniego, ocenił i opisał stan jego zdrowia. Opinie biegłego są jasne i obiektywnie, opisują stan zdrowia ubezpieczonego w zakresie wynikającym z tezy dowodowej oraz sporządzone zostały zgodnie z wymaganiami fachowości i niezbędną wiedzą w zakresie stanowiącym ich przedmiot.

Biegły neurolog uzupełnił swoją opinię, wyjaśniając wątpliwości podnoszone przez organ rentowy i wnioskodawcę. Biegły neurolog w opiniach uzupełniających wskazał, że nie stwierdził u wnioskodawcy całkowitej niezdolności do pracy, bowiem rwa kulszowa nie powoduje całkowitej niezdolności do pracy, czyli niezdolności do wykonywania jakiejkolwiek pracy, przeciwskazany jest duży wysiłek fizyczny, natomiast wbrew zarzutom organu rentowego przytoczono, że objawy powikłań korzeniowych będące skutkiem uszkodzenia lewego korzenia S1 w kanale kręgowym potwierdzają znaczny stopień dysfunkcji ustroju pomimo braku objawów uszkodzenia korzenia rdzeniowego w postaci zaburzeń czucia, zaników mięśniowych, gdyż te bólowe objawy powikłań korzeniowych o typie rwy kulszowej powodują, że wnioskodawca ma ograniczoną zdolność do wykonywania pracy fizycznej i z tego powodu jest częściowo niezdolny do pracy od dnia wyczerpania świadczenia rehabilitacyjnego. Biegły przytoczył konkretne zapisy dokumentacji medycznej, które uzasadniały orzeczenie częściowej niezdolności do pracy.

W oparciu o szczegółową i wszechstronną opinię biegłego neurologa stwierdzić należy, że zastrzeżenia organu rentowego wobec przywołanej opinii nie są zasadne i stanowią tylko polemikę z wnioskami biegłego, nie zawierają natomiast merytorycznych podstaw do jej zakwestionowania. Organ rentowy ostatecznie – po uzupełnieniu opinii nie zgłaszał dalszych wniosków dowodowych. Pełnomocnik wnioskodawcy nie zgłaszał dalszych konkretnych zarzutów do opinii biegłego neurologa.

Sąd uznał zatem w pełni wartość dowodową wydanych w sprawie opinii oraz podzielił jako przekonywujące, wnioski wypływające z ich treści. Opinie są rzetelne, sporządzone zgodnie z wymaganiami fachowości i niezbędną wiedzą, stąd brak było podstaw do kierowania wnioskodawcy na ponowne badanie i wydanie opinii przez kolejnych biegłych.

Fakt, że wydane w sprawie opinie biegłych nie mają treści, odpowiadającej skarżącemu, nie może mieć w tym wypadku znaczenia. Odmienne stanowisko oznaczałoby bowiem przyjęcie, że należy przeprowadzić dowód z wszelkich możliwych biegłych, by się upewnić, czy niektórzy z nich nie byliby takiego zdania, jak strona. Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem SN potrzeba powołania innego biegłego powinna wynikać z okoliczności sprawy, a nie z samego niezadowolenia strony z dotychczas złożonej opinii. Niezadowolenie strony z opinii biegłego nie uzasadnia powołania innego biegłego ( wyrok SN z dnia 5 czerwca 2002 roku I CR 562/74 LEX nr 7607; wyrok SN z dnia 4 sierpnia 1999 roku I PKN 20/99 OSNP 2000/22/807).

Z uwagi na powyższe okoliczności Sąd nie uwzględnił wniosku pełnomocnika ubezpieczonego o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego chirurga ortopedy i z zakresu medycyny pracy oraz zgłoszonych w odwołaniu – neurochirurga i rehabilitanta, uznając, że zebrany materiał dowodowy jest wystarczający do oceny zdolności do pracy wnioskodawcy i tym samym do wydania rozstrzygnięcia, natomiast przeprowadzenie wnioskowanych dowodów zmierzałoby jedynie do nieuzasadnionego przedłużenia postępowania. Nadto z opinii biegłego neurologa nie wynikało, by zachodziła konieczność powoływania biegłych innych specjalności.

Z ustaleń wynika, że przyczyną częściowej okresowej niezdolności do pracy wnioskodawcy są bólowe objawy powikłań korzeniowych o typie rwy kulszowej będące skutkiem uszkodzenia lewego korzenia S1 w kanale kręgowym. Z punktu widzenia neurologicznego u wnioskodawcy bólowe objawy powikłań korzeniowych powodują jego częściową niezdolność do pracy z powodu znacznego stopnia ograniczenia zdolności do wykonywania pracy fizycznej. Nie powodują całkowitej niezdolności do pracy czyli niezdolności do wykonywania jakiejkolwiek pracy. U wnioskodawcy występuje częściowa niezdolność do pracy od daty zakończenia świadczenia rehabilitacyjnego. Wzięto przy tym pod uwagę jego wykształcenie wnioskodawcy i jego kompetencje zawodowe.

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy przyznał wnioskodawcy rentę z tytułu częściowej niezdolności do pracy od 21 kwietnia 2016 r. do 30 maja 2017 r. – na podstawie art. 57, 59 w zw. z art. 129 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

Data początkowa i data końcowa prawa do renty została ustalona w oparciu o opinię biegłego.

Mając powyższe na uwadze, wobec zaistnienia podstaw do uwzględnienia odwołania Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 ¹⁴ §2 k.p.c. orzekł jak w sentencji wyroku – w pkt. 1 .

Roszczenie wnioskodawcy o odsetki ustawowe należało przekazać do rozpoznania organowi rentowemu wobec braku dotychczas podjęcia decyzji we wskazanym zakresie.

Bowiem odwołanie od decyzji organu rentowego w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych pełni rolę pozwu i wszczyna postępowanie sądowe. Przeniesienie sprawy na drogę sądową przez wniesienie odwołania od decyzji organu rentowego ogranicza się do okoliczności uwzględnionych w decyzji a spornych między stronami; poza tymi okolicznościami spór sądowy nie może zaistnieć. Przed sądem ubezpieczony może jedynie żądać korekty stanowiska zajętego przez organ rentowy i wykazywać swą rację, odnosząc się do przedmiotu sporu objętego decyzją, nie może natomiast żądać czegoś, o czym organ rentowy nie decydował. Dlatego też odwołanie wniesione od decyzji organu rentowego nie ma charakteru samodzielnego żądania, a jeżeli takie zostanie zgłoszone, sąd nie może go rozpoznać, lecz zobowiązany jest - zgodnie z treścią art. 477 ¹⁰ § 2 k.p.c. - przekazać go do rozpoznania organowi rentowemu. Tym samym kontrolna rola sądu musi korespondować z zakresem rozstrzygnięcia dokonanego w decyzji organu rentowego, gdyż - stosownie do treści art. 477 ¹⁴ § 2 i art. 477 ^14a k.p.c.- w postępowaniu wywołanym wniesieniem odwołania do sądu pracy i ubezpieczeń społecznych sąd rozstrzyga o prawidłowości zaskarżonej decyzji w granicach jej treści i przedmiotu.

Postanowienie o przekazaniu wniosku ubezpieczonego do rozpoznania organowi rentowemu w trybie art. 477 ¹⁰ § 2 k.p.c. nie należy do kategorii postanowień kończących postępowanie w sprawie, ani też nie jest wymienione w katalogu postanowień zaskarżalnych w myśl art. 394 § 1 k.p.c./tak SA w Katowicach w postanowieniu z dnia 24 czerwca 2015 r, III AUz 136/15/

Z uwagi na to, że z ustaleń wynika, iż brak było podstaw do ustalenia całkowitej niezdolności do pracy, odwołanie podlegało oddaleniu w zakresie żądania renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy – na podstawie art. 477 ¹⁴ §1 k.p.c.

O kosztach postępowania (na rzecz wnioskodawcy od organu rentowego) Sąd orzekł na podstawie art. 100 kpc, uznając, że wnioskodawca wygrał proces w 50 %. Na koszty procesu złożyły się koszty zastępstwa procesowego ustalone na podstawie § 9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22.10.2015 r w sprawie opłat za czynności radców prawnych /Dz.U. 2015 poz. 1804/ w zw. z § 4 ust. 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22.10.2015 r w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu /Dz. U z 2015 r poz. 1805/

O pozostałych kosztach pełnomocnika z urzędu Sąd orzekł na podstawie § 2,§ 3, § 4 w zw. z §15 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu ( Dz.U. 2015 poz. 1805 z późn. zm ).

Sąd nie uwzględnił wniosku o przyznanie trzykrotności stawki minimalnej , bowiem nie uzasadnione to jest ani nakładem pracy pełnomocnika, ani wartością przedmiotu sprawy, ani rodzajem sprawy.(§ 15 cytowanego rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22.10.2015 r w sprawie opłat za czynności radców prawnych, § 4 ust.2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu).

ZARZĄDZENIE

odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi wnioskodawcy o peł. ZUS, wypożyczając mu akta rentowe

D.D- Z