Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 07 czerwca 2016 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie XXIV Wydział Cywilny w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 24 maja 2016 r. w Warszawie na rozprawie

sprawy z powództwa M. S.

przeciwko (...) Bankowi (...) S. A. z siedzibą w W.

o ustalenie

1/ ustala, że są nieważne:

- umowa rachunku bankowego numer (...) z kredytem odnawialnym z dnia 18 sierpnia 2009 roku,

- umowa szybki serwis kredytowy numer (...) z dnia 10 lutego 2010 roku,

- umowa pożyczki gotówkowej numer (...) z dnia 17 lutego 2010 roku,

- umowa numer (...) o wydanie i używanie karty kredytowej (...) S.A. z dnia 17 lutego 2010 roku,

2/ ustala, że koszty procesu ponosi w całości (...) Bank (...) S.A. z siedzibą w W., pozostawiając ich szczegółowe wyliczenie referendarzowi sądowemu.

Sygn. akt XXIV C 606/12

UZASADNIENIE

Pozwem z 22 lutego 2012 r. skierowanym przeciwko (...) Bank (...) S.A. z siedzibą w W. M. S., reprezentowany przez kuratora Z. B. wniósł o stwierdzenie nieważności: umowy rachunku bankowego z kredytem odnawialnym z 18 sierpnia 2009 r., umowy S. Serwis (...) z 10 lutego 2010 r. , umowy pożyczki gotówkowej z 10 lutego 2010 r. i umowy o wydanie i używanie karty kredytowej (...) z 17 lutego 2010 r., ze względu na ich zawarcie przez powoda w stanie wyłączającym świadome albo swobodne powzięcie decyzji i wyrażenie woli. Wniósł również o zasądzenie od pozwanego kosztów procesu według norm przepisanych. W uzasadnieniu wskazał, że od 1997 r. cierpi na schizofrenię paranoidalną. Podniósł, że w okresie zawarcia ww. umów zaniedbywał leczenie psychiatryczne a rodzina nie była w stanie skutecznie kontrolować jego stanu zdrowia. Zdaniem powoda zaniechanie leczenia spowodowało u niego konieczność hospitalizacji psychiatrycznej i w dalszej kolejności umieszczenie w domu pomocy społecznej dla osób przewlekle psychicznie chorych. Wskazał, że charakter choroby na którą cierpi, sposób i przyczyny powstawania czy nasilania się objawów i ich wpływ na codzienne funkcjonowanie mogą świadczyć o tym, że ww. umowy dotknięte są wadą oświadczenia woli powodującą ich nieważność. (k.2-7)

W odpowiedzi na pozew z 16 kwietnia 2012 r. pozwany wniósł o odrzucenie pozwu ewentualnie oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powoda kosztów procesu. W uzasadnieniu wskazał, że kurator nie może podejmować czynności procesowych za M. S., bo nie został do tego wyraźnie upoważniona przez sąd. Pozwany wskazał, że powód nie udowodnił, iż w chwili zaciągania wskazanych w pozwie zobowiązań był w stanie wyłączającym świadome albo swobodne powzięcie decyzji i wyrażenie woli. Zaznaczył, że brak chęci kontaktu z rodziną może być naturalną postawą i nie sposób przyjąć, by rodzina matki powoda, z którą nie utrzymywał realnych stosunków, mogła przekonująco i wiarygodnie wypowiedzieć się o jego stanie zdrowia (k. 45-47)

Postanowieniem z 22 stycznia 2013 r. Sąd odmówił odrzucenia pozwu w niniejszej sprawie. Postanowienie to zostało utrzymane w mocy przez Sąd Apelacyjny w Warszawie, który postanowieniem z 23 kwietnia 2013 r. oddalił zażalenie pozwanej na powyższe rozstrzygnięcie. (postanowienie SO k. 155, 183-185, postanowienie SA k. 214 k. 229-232)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

M. S. urodził się (...) Od 1995 r. powód przejawiał zaburzenia zachowania i zaburzenia adaptacyjne, jednak dopiero w 1997 r. stwierdzono u niego schizofrenię paranoidalną, która objawiała się zaburzeniami w postaci urojeń ksobnych , prześladowczych i wielkościowych. Z racji choroby powód od 1997 r. przyjmował na co dzień leki, a raz na 21 dni w przychodni otrzymywał iniekcje. Powód początkowo nie chciał przyjmować leków, co powodowało pogorszenie się jego stanu psychicznego i konieczność hospitalizacji. M. S. ukończył studia licencjackie na kierunku ekonomia w Wyższej Szkole Handlu i (...), ale z uwagi na problemy psychiczne nie ukończył studiów magisterskich. (dowód: dokumentacja medyczna k. 164, k. 177, k.179; zeznania B. Z. k. 150-153, zeznania T. Z. k. 148-150 , zeznania Z. B. k.222-223, zeznania powoda k. 249-251)

W 2003 r. zmarła matka M. S. i od tej pory powód mieszkał sam, w odziedziczonym po rodzicach domu w W.. Utrzymywał się z emerytury po ojcu w wysokości brutto ok. 4.300 zł. Przez rok po śmierci matki utrzymywał kontakt z jej bratem– B. Z., ale z czasem zaczął podejrzewać, że wuj go okrada i przestał wpuszczać B. Z. do domu. M. S. stopniowo zaczął przejawiać zachowania prześladowcze, tracił zaufanie do ludzi. Z rodziną ze strony matki powód kontaktował się jedynie telefonicznie raz na miesiąc albo rzadziej i w tych sporadycznych rozmowach opowiadał nieprawdziwe historie o tym, że się ożenił i ma kilkoro dzieci czy też, że był w Afganistanie. Do 2009 r. powód w miarę regularnie stawiał się na konsultacje w Przychodni (...) w W.. Ostatnią wizytę odbył tam w maju 2009 r. , gdzie stawił się po receptę, a lekarz zapisał mu leki oraz zalecił iniekcje co 21 dni. Jednak powód nie przyjął już kolejnej iniekcji leku. (dowód: decyzja k. 37, historia choroby k. 164 i k. 177, zeznania T. Z. k. 149-150, zeznania B. Z. k. 150-151, zeznania powoda k. 249-251)

W dniu 18 sierpnia 2009 r. M. S. zawarł z (...) Bankiem (...) S.A. z siedzibą w W. umowę kredytu odnawialnego w rachunku nr (...). Wysokość udzielonego w tym rachunku kredytu wyniosła 13.000 zł. Następnie w dniu 10 lutego 2010 r. powód zawarł z pozwaną umowę S. Serwis (...), a w dniu 17 lutego 2010 r. umowę nr (...) o wydanie i używanie karty kredytowej (...) S.A. i umowę pożyczki gotówkowej z ubezpieczeniem nr (...). W dacie zawierania przedmiotowych umów powód znajdował się w stanie wyłączającym świadome i swobodne powzięcie decyzji i wyrażenie woli. (dowód: wezwanie do zapłaty k. 172, zawiadomienie k. 22-24, specyfikacja zadłużenia k. 27 i k.29, umowa k. 17-20,opinie sądowo-psychologiczno-psychiatryczne k. 384-391, k. 548-557)

Środki z zaciągniętych w pozwanym banku kredytów i pożyczek powód przeznaczył na własne potrzeby w tym utrzymanie domu, benzynę, wyjazdy nad morze i spłatę innych zobowiązań. Mimo monitów ze strony pozwanej M. S. nie spłacał w terminie rat kredytów i pożyczek. (dowód: pisma z banku k. 21, wezwanie do zapłaty k. 30 -31, zeznania powoda k.249-251)

Powód nie potrafił poradzić sobie z bieżącym utrzymaniem domu i wywiązać się z zaciągniętych kredytów, wszystko zaczęło go przytłaczać, dlatego też w czerwcu 2010 r. wyjechał szukać pomocy do B., do rodziny ze strony matki. Wuj powoda – T. Z. widząc, że powód nie jest w najlepszym stanie psychicznym zawiózł go do szpitala w B., a następnie z pomocą policji do szpitala w Ś.. W dniu 14 czerwca 2010 r. M. S. został przyjęty do Wojewódzkiego Szpitala dla Nerwowo i Psychicznie Chorych im. dra J. B. w Ś., gdzie przebywał do 15 października 2010 r. Dopiero podczas pobytu powoda w szpitalu rodzina powzięła wiedzę o zaciągniętych przez niego zobowiązaniach w pozwanym banku. M. S. od dnia wyjścia ze szpitala do 2 stycznia 2011 r. mieszkał u ciotki Z. B., ale nie był wówczas w stanie samodzielnie funkcjonować. Dlatego też na mocy decyzji nr (...) Prezydent (...) W. skierowała powoda do domu pomocy społecznej dla osób przewlekle psychicznie chorych z uwagi na konieczność całodobowej opieki z powodu stanu zdrowia. Obecnie M. S. mieszka w Domu Pomocy Społecznej w T. koło Ż.. (dowód: historia choroby k. 177, zeznania Z. B. k. 222-223, zeznania T. Z. k. 149-150, zeznania powoda k.249-251)

W dniu 20 czerwca 2011 r. Sąd Okręgowy w Bydgoszczy wydał postanowienie na mocy którego ubezwłasnowolnił powoda częściowo z powodu pełnej reemisji objawów schizofrenii paranoidalnej. Kuratorem M. S. została ustanowiona Z. B. tj. siostra matki powoda. (dowód: postanowienie k. 24, zaświadczenie k. 15,)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy, których prawdziwość nie była kwestionowana przez strony i których wiarygodność nie budziła wątpliwości Sądu.

Sąd oparł się również na zeznaniach świadków T. Z. (k. 148-150)

B. Z. (k.150-152) i Z. B. (k. 222-223) oraz na przesłuchaniu powoda (k. 249-251). Zeznania tych osób były logiczne, spójne, wzajemnie się uzupełniały i korespondowały z pozostałym zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym, dlatego też w całości zasługiwały na wiarę.

Sąd dopuścił w toku postępowania dowód z opinii biegłych z zakresu psychiatrii i psychologii tj. biegłych J. W. i I. M. (k.277-285, ustna k. 523-524), I. P. i D. K. (k.384-391, k.444-445, ustna k. 524-525) oraz I. K. i A. B. (k. 548-557, k.616-617), celem ustalenia, czy w dacie zawierania umów z pozwanym powód znajdował się w stanie wyłączającym świadome albo swobodne powzięcie decyzji i wyrażenie woli. Podstawy ustaleń faktycznych w niniejszej sprawie nie stanowiła jednak opinia sporządzona przez biegłych J. W. i I. M.. Wprawdzie opinia została sporządzona przez osoby posiadające fachową wiedzę z zakresu psychiatrii i psychologii, jednak nie była ona pełna i została oparta na założeniu, że brak dokumentacji lekarskiej z leczenia powoda w okresie od maja 2009r do czerwca 2010 r. świadczy o okresie remisji choroby u M. S.. Podkreślenia wymaga, że założenia te nie znajdowały oparcia w dokumentach zgromadzonych w aktach sprawy, w tym stały w sprzeczności z dokumentacją lekarską powoda. Sąd zważył, że w okresie od maja 2009 r. do czerwca 2010 r. brak jest rzeczywiście danych o leczeniu powoda, ale jak wynika z zapisu ostatniej wizyty w maju 2009 r. M. S. miał zalecone stosowanie leków i iniekcję za 21 dni, jednak nie stawił się już na kolejną wizytę. Powód zeznał przy tym, że zapominał o przyjmowaniu leków i o konsultacjach z uwagi na częste wyjazdy. Niewątpliwie z historii choroby M. S. wynika również, że w czasie gdy opiekę nad nim sprawowała matka, zaprzestanie przyjmowania przez niego leków skutkowało pogorszeniem jego stanu zdrowia i koniecznością kolejnej hospitalizacji. Opinia ta stoi również w sprzeczności z wnioskami kolejnych dwóch opinii sporządzonych przez powołanych w sprawie biegłych. Pozwany kwestionował te dwie opinie, ale zdaniem Sądu wnioski dwóch ostatnich opinii były ze sobą spójne, zostały sporządzone przez osoby posiadające fachową wiedzę z zakresu psychiatrii i psychologii, w oparciu o całokształt materiału dowodowego zgromadzonego w aktach sprawy i na podstawie wywiadu z powodem, były logiczne, jasne, odpowiadały szczegółowo na pytania. Dlatego też ustalając stan faktyczny niniejszej sprawy Sąd oparł się na wnioskach płynących z dwóch ostatnich opinii, pomijając jako niekompletną pierwszą dopuszczoną w sprawie opinię.

Sąd zważył, co następuje:

W realiach niniejszej sprawy M. S., reprezentowany przez kuratora – ciotkę Z. B.- wniósł o stwierdzenie nieważności czterech umów zwartych z (...) Bankiem (...) S.A. z siedzibą w W. (dalej (...)). Zdaniem powoda umowy te zostały przez niego zawarte w stanie wyłączającym świadome albo swobodne powzięcie decyzji i wyrażenie woli.

Pozwany kwestionował legitymację kuratora powoda do występowania w niniejszej sprawie i w związku z tym wnosiła o odrzucenie pozwu. Kwestia ta została rozstrzygnięta w sprawie postanowieniem o odmowie odrzucenia pozwu z 22 stycznia 2013 r. (k.155), utrzymanym następnie w mocy postanowieniem Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 22 kwietnia 2013 r. (k.214, k. 229-232). Legitymacja kuratora do reprezentowania powoda w sprawie nie budziła zatem wątpliwości.

Oceny roszczeń M. S. należało dokonać w oparciu o art. 189 k.p.c., stanowiący podstawę prawną tego rodzaju powództw. Zgodnie z tą regulacją, powód może żądać ustalenia przez sąd istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa, gdy ma w tym interes prawny. Interes prawny jest definiowany w orzecznictwie i doktrynie jako obiektywna potrzeba uzyskania wyroku określonej treści, wywołana rzeczywistym naruszeniem albo zagrożeniem sfery prawnej podmiotu występującego z powództwem ustalającym. Innymi słowy należy go rozumieć jako potrzebę wprowadzenia jasności co do konkretnego prawa lub stosunku prawnego - w celu ochrony przed grożącym naruszeniem sfery uprawnień powoda (por. wyrok SN z 24 marca 1987 roku, III CRN 57/87, opubl. w OSNPG 1987, nr 7, póz. 27).

Interes prawny, jaki powinien wykazać powód przy powództwie o ustalenie, winien wynikać z zagrożenia jego sfery prawnej zarówno majątkowej jak i niemajątkowej. Oznacza to, że brak ustalenia istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego może spowodować uszczuplenie praw lub składników majątku powoda lub też uniemożliwić zdobycie kolejnych.

W niniejszej sprawie istnieje niepewność prawna co do tego, czy strony zawarły ważne umowy, na podstawie których powód zaciągnął zobowiązania. Umowy zawarte z pozwanym rodzą niewątpliwie dla M. S. negatywne konsekwencje w sferze jego majątku, dlatego też Sąd uznał, że powód miał interes prawny w wytoczeniu powództwa.

Przechodząc do oceny ważności objętych pozwem umów należało odwołać się do art. 82 k.c., zgodnie z którym nieważne jest oświadczenie woli złożone przez osobę, która z jakichkolwiek powodów znajdowała się w stanie wyłączającym świadome albo swobodne powzięcie decyzji i wyrażenie woli. Dotyczy to w szczególności choroby psychicznej, niedorozwoju umysłowego albo innego, chociażby nawet przemijającego, zaburzenia czynności psychicznych.

Sąd Najwyższy wyraził pogląd (wyrok z dnia 27 lipca 2010 roku wydany w sprawie o sygnaturze akt II CSK 147/10, LEX nr 621139), że stan wyłączający świadome powzięcie decyzji i wyrażenie woli nie oznacza całkowitego zniesienia świadomości. Wystarczające jest istnienie takiego stanu, który powoduje brak rozeznania, niemożność rozumienia posunięć własnych i posunięć innych osób oraz niezdawanie sobie sprawy ze znaczenia i skutków własnego postępowania. Powzięcie decyzji i wyrażenie woli jest natomiast swobodne, gdy zarówno proces decyzyjny, jak i uzewnętrznienie woli nie zostały zakłócone przez destrukcyjne czynniki wynikające z właściwości psychiki czy procesu myślowego osoby składającej oświadczenie woli. Stan wyłączający swobodę musi również wynikać z przyczyny wewnętrznej umiejscowionej w samym podmiocie składającym oświadczenie woli, a nie w sytuacji zewnętrznej (tak SN w wyroku z dnia 7 lutego 2006 r., IV CSK 7/05, Lex, nr 180191).

Wskazać należy, że złożenie oświadczenia woli w stanie określonym w art. 82 k.c. powoduje jego nieważność. Bez znaczenia jest przy tym okoliczność, czy druga strona czynności prawnej miała świadomość wyżej wymienionego stanu.

W niniejszej sprawie bezspornym było, że powód zawarł z (...) cztery umowy na produkty bankowe. W toku postępowania pozwana nie kwestionowała faktu zawarcia umowy S. Serwis (...) z 10 lutego 2010 , umowy nr (...) o wydanie i używanie karty kredytowej (...) z 17 lutego 2010 r. oraz umowy pożyczki gotówkowej nr (...) z 10 lutego 2010 r. Z uwagi na nieprawidłowe wskazanie w pozwie numeru rachunku pozwany kwestionował fakt zawarcia czwartej umowy tj. umowy rachunku bankowego nr (...) z kredytem odnawialnym z sierpnia 2009 r., jednak przedłożone do akt sprawy dokumenty świadczą niewątpliwie o tym, że powód zawarł z pozwanym również taką umowę.

M. S. wskazywał, że w dacie zawarcia ww. umów, z uwagi na chorobę psychiczną, nie zdawał sobie sprawy z konsekwencji swoich działań. Pozwana kwestionowała natomiast by powód w chwili zaciągania zobowiązań był w stanie wyłączającym świadome albo swobodne powzięcie decyzji i wyrażenie woli w rozumieniu art. 82 k.c.

Nie ulega wątpliwości, że powód co najmniej od 1997 r. cierpi na schizofrenię paranoidalną i z powodu tej choroby był kilkukrotnie hospitalizowany oraz powinien na stałe przyjmować leki. Sam fakt choroby psychicznej nie przesądza jednak o tym, że osoba dotknięta schorzeniem, dokonując czynności prawnej była w stanie wyłączającym świadome lub swobodne powzięcie decyzji i wyrażenie woli. W sprawie wyjaśnienia wymagało zatem, czy w dacie zawierania umów z pozwaną tj. w dniu 18 sierpnia 2009 r., 10 lutego 2010 r. i 17 lutego 2010 r. powód był w pełni świadomy swoich działań. Ustalenie tej okoliczności rodziło konieczność zasięgnięcia wiedzy specjalnej, stąd uzasadnione było przeprowadzenie w sprawie dowodu z opinii biegłego.

Pierwsza para powołanych w sprawie biegłych w swojej opinii wskazała, że w dacie zawierania umów z pozwaną M. S. nie znajdował się w stanie wyłączającym świadome albo swobodne podejmowanie decyzji czy wyrażenie woli. Biegli wskazali, że rozpoznają u powoda schizofrenię paranoidalną, ale podnieśli, że po ustawieniu lekowym osoba cierpiąca na tą chorobę nie ma zerwanego kontaktu z rzeczywistością i może funkcjonować we wszystkich wymiarach życia psychospołecznego. Zdaniem biegłych fakt rozumienia przez powoda co oznacza zaciąganie kredytów i jakie są w związku z tym obowiązki świadczy o tym, że powód nie działał pod przymusem w sensie psychologicznym i psychopatycznym w dacie zaciągania zobowiązań. Podnieśli przy tym, że M. S. zaniedbał systematyczne leczenie i ich zdaniem działanie popędowe badanego spowodowało niekontrolowaną konsumpcję. W ocenie Sądu biegli w swej opinii nie wypowiedzieli się co do tego, czy zaprzestanie przyjmowania systematycznego leków przez powoda miało jakikolwiek wpływ na jego zachowanie. Nadto nie wyjaśnili czy niekontrolowana konsumpcja miała związek z chorobą powoda i czy motywy, jakimi kierował się M. S. zaciągając kolejne zobowiązania, mimo rozumienia obowiązków jakie się z tym wiążą, nie miały związku z objawami choroby. Zdaniem Sądu mając na względzie charakter choroby powoda, sam fakt rozumienia czym jest kredyt nie może świadczyć o tym, że powód zaciągając go był świadomy jakie rodzi to bezpośrednio dla niego konsekwencje, skoro jak sam wskazywał szedł do banku z myślą o likwidacji karty czy też wypłacie środków a wracał z kolejnym kredytem. Ocena stanu psychicznego M. S. w dacie zawierania spornych umów była kluczowa dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy, dlatego z uwagi na ww. wątpliwości Sąd dopuścił dowód z drugiej opinii biegłych z zakresu psychiatrii i psychologii. Wskazać należy, że wnioski płynące z drugiej opinii były całkowicie sprzeczne z wnioskami pierwszej opinii. Kolejna para biegłych, na podstawie dokumentacji medycznej powoda, wywiadu z nim oraz z jego ciotką wskazała, że powód w okresie od lipca 2009 r. do czerwca 2010 r. w tym także w okresie zawierania umów w dniach 18 sierpnia 2009 r. , 10 lutego 2010 i 17 lutego 2010 r. znajdował się w stanie wyłączającym świadome i swobodne powzięcie decyzji i wyrażenie woli. W opinii uzupełniającej biegli stwierdzili nadto, że skutkiem choroby powoda jest m.in. dezintegracja procesów myślowych, a choroba zaburza logiczne myślenie co skutkuje niedostosowanymi i niezrozumiałymi dla otoczenia działaniami, w tym podejmowaniem niekorzystnych decyzji finansowych i wpływa negatywnie na przewidywanie skutków podejmowanych decyzji . Biegli wskazali także, że u osób chorych na schizofrenię, w przypadku przerwania leczenia, dochodzi do nawrotu objawów wytwórczych i nasilenia się objawów negatywnych, a istniejące zaburzenia formy myślenia wpływają na podejmowanie nieracjonalnych działań.

Sąd dysponował zatem dwiema sprzecznymi opiniami dotyczącymi stanu psychicznego powoda w spornym okresie, a wszyscy biegli podczas ustnych opinii podtrzymali w całości swoje opinie. W związku z powyższym Sąd, celem dokładnego wyjaśnienia kluczowej kwestii, dopuścił dowód z trzeciej opinii biegłych z zakresu psychologii i psychiatrii . Kolejni biegli w swojej opinii ustalili, że w okresach zawieranych umów powód, z powodu objawów przewlekłej choroby psychicznej i występujących w jej przebiegu formalnych zaburzeń myślenia oraz objawów psychotycznych znajdował się w stanie wyłączającym świadome i swobodne powzięcie decyzji i wyrażenie woli.

Jak wynika z powyższego dwie spośród trzech dopuszczonych w toku postępowania opinii wskazywały na to, że w spornym okresie M. S. znajdował się w stanie wyłączającym świadome i swobodne powzięcie decyzji i wyrażenie woli

Wskazać należy, że w dacie zawarcia umów z pozwaną powód miał już stwierdzoną schizofrenię paranoidalną. Wszyscy powołani w sprawie biegli potwierdzili, że w przypadku systematycznego przyjmowania leków osoba cierpiąca na tą chorobę nie ma zerwanego kontaktu z rzeczywistością i może funkcjonować we wszystkich wymiarach życia psychospołecznego. W niniejszej sprawie, jak wynika z dokumentacji medycznej przedłożonej do akt, powód ostatni raz stawił się na konsultację medyczną w maju 2009 r. i mimo konieczność przyjmowania co 21 dni iniekcji nie przyjął już kolejnej dawki leku. W związku z powyższym co najmniej od maja 2009 r. M. S. zaprzestał już systematycznego leczenia. Jak wynika natomiast z historii choroby, podczas wcześniejszych prób odstawienia leków objawy choroby u powoda się nasilały. W związku z powyższym mając na uwadze charakter choroby powoda i związane z nią objawy, zaprzestanie leczenia po maju 2009 r. i jedynie sporadyczne przyjmowanie leków w okresie do stycznia 2010 r., jak też stan psychiczny w jakim znajdował się powód w czerwcu 2010 r. ( który skutkował koniecznością jego natychmiastowej hospitalizacji przed okres czterech miesięcy ), należy stwierdzić , że wnioski płynące z dwóch ostatnich opinii ( wskazujące na to, że powód zawierając cztery sporne umowy z pozwaną działał w stanie wyłączającym świadome albo swobodne podejmowanie decyzji wyrażenie woli ) są słuszne. W ocenie Sądu pierwsza z powołanych w sprawie opinii jest niepełna i nie uwzględnia wszystkich okoliczności niniejszej sprawy. Pozwany kwestionował wnioski płynące z drugiej i trzeciej opinii i wskazywał, że jedynie pierwsza opinia była rzetelna i fachowa. Wskazać należy, że pierwsza para powołanych w sprawie biegłych oparła swoją opinię na błędnym założeniu, że brak dokumentacji medycznej był związany z okresem remisji choroby, a co za tym idzie brakiem konieczności przyjmowania leków. Biegli nie wzięli pod uwagę zaleceń lekarza z konsultacji w maju 2009 r., zgodnie z którymi powód co 21 powinien przyjmować zastrzyk i co dzień zażywać tabletki, czego niewątpliwie nie czynił i o czym sam zeznał. Nie ulega wątpliwości, że w okresie od śmierci matki do czerwca 2010 r. zachowanie powoda stawało się coraz bardziej nieracjonalne. M. S. mimo początkowych dobrych relacji z rodziną, z czasem zaczął ich unikać, stał się podejrzliwy, twierdził, że jest podsłuchiwany, zdjął skrzynkę na listy, uważał, że konstruuje bombę wodorową, ma żonę i kilkoro dzieci i był w Afganistanie. M. S. po śmierci rodziców z uwagi na unikanie kontaktu z rodziną zdany był jedynie na siebie, ale nie potrafił zadbać o bieżące sprawy i przypilnować tak ważnej kwestii, jaką było leczenie. Nie ulega wątpliwości, że leczenie powoda od czasu śmierci matki nie było już tak systematyczne jak za jej życia. Miało to związek ze stopniowym pogarszaniem się stanu psychicznego powoda, którego kulminacją była konieczność jego hospitalizacji w czerwcu 2010 r. Objawy choroby wpływały niewątpliwie na podejmowane przez powoda działania, uniemożliwiały podjęcie racjonalnej oceny rzeczywistości i podjęcie w pełni świadomej decyzji. Powód w okresie zawierania umów z pozwanym nie stawiał się już w ogóle na iniekcje i zaprzestał przyjmowania leków, co jak sam twierdzi stało się w styczniu 2010 r., a zatem na miesiąc przed zawarciem trzech umów z pozwanym. Powód obecnie deklaruje, że rozumie czym jest kredyt i jakie wiążą się z nim obowiązki ale niewątpliwie w dacie zawierania umów, z uwagi na nasilenie się objawów choroby, jego zdolności do postrzegania rzeczywistości były zaburzone. Gdyby powód racjonalnie rozumował, przy istniejących zobowiązaniach i braku finansowej możliwości spłaty nie zaciągałby kolejnych kredytów, albo co najmniej nie spożytkowałby ich na bliżej nieokreślone cele. Powód posiadał wysoką rentę a jego wizyty w banku związane były z chęcią likwidacji zobowiązań a zamiast tego powód zaciągał kolejne zobowiązania.

Zdaniem Sądu w okresie zawierania spornych umów powód nie potrafił świadomie kierować swoim postępowaniem i był pozbawiony swobodnego wyrażania woli. W tym czasie objawy choroby się nasiliły, co w związku z brakiem leczenia i podatnością powoda na sugestie skutkowało zaciąganiem kolejnych zobowiązań bez refleksji oraz spożytkowaniem tych środków nie na inwestycje, ale na własne , bieżące potrzeby czy też zachcianki.

W związku z powyższym w ocenie Sądu w dacie zawierania wszystkich czterech umów powód był w stanie wyłączającym normalne funkcjonowanie procesu decyzyjnego i mechanizmów uzewnętrzniania woli. M. S. znajdował się zatem w tym okresie w stanie wyłączającym świadome i swobodne powzięcie decyzji i wyrażenie woli w myśl art. 82 k.c.

Sąd zważył, że oświadczenie woli złożone przez osobę w okolicznościach wskazanych w art. 82 k.c. jest z mocy prawa nieważne, a zatem rolą Sądu jest jedynie wydanie orzeczenia deklaratoryjnego stwierdzającego fakt tj. ustalającego nieważność oświadczenia woli. Dlatego też Sąd orzekł jak w pkt. 1 wyroku

O kosztach procesu Sąd rozstrzygnął na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. obciążając obowiązkiem ich zwrotu na rzecz powoda pozwanego jako stronę przegrywającą sprawę. Przy tym, na podstawie art. 108 § 1 k.p.c. Sąd rozstrzygnął jedynie o zasadach poniesienia przez strony kosztów procesu, szczegółowe wyliczenie w tym zakresie pozostawiając referendarzowi sądowemu.

Mając na uwadze powyższe, na podstawie powołanych przepisów, Sąd orzekł jak w wyroku.