Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 marca 2017 roku

Sąd Rejonowy w Kłodzku Wydział I Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Izabela Kosińska - Szota

Protokolant: sekr. sąd. Natalia Stokłosa

po rozpoznaniu w dniu 8 marca 2017 roku w Kłodzku

na rozprawie

sprawy z powództwa J. H.

przeciwko (...) S.A. z siedzibą w W.

o zapłatę 32 700 zł

I.  oddala powództwo;

II.  zasądza od powódki J. H. na rzecz strony pozwanej (...) S.A. z siedzibą w W. kwotę 2 417 (dwa tysiące czterysta siedemnaście) zł tytułem kosztów procesu.

UZASADNIENIE

Powódka J. H. wniosła o zasądzenie od strony pozwanej (...) S.A. z siedzibą w W. kwoty 32 700 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 8 lutego 2014 roku i zasądzenie od strony pozwanej na rzecz powódki kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu powódka wskazała, że z pozwanym zawarła umowę ubezpieczenia OC, AC i NNW potwierdzoną polisą seria (...) z okresem ubezpieczenia od 2 sierpnia 2013 roku do 1 sierpnia 2014 roku. Powódka podała, że 13 listopada 2013 roku kierujący pojazdem marki V. (...) numer rejestracyjny (...) A. H. wracając z N. na terenie C., chcąc uniknąć zderzenia z sarnami, które nagle wbiegły na drogę rozpoczął manewr hamowania, a z uwagi na panujące trudne warunki pogodowe wpadł w poślizg i uderzył najpierw lewą stroną barierę wzrokową, od której się odbił, a następnie przodem i prawym bokiem uderzył w rosnące na poboczu drzewa. powódka podała że po dokonaniu pobieżne oględziny A. P. kontynuował dalszą jazdę nie pojawi nie powiadomił policję o zaistniałym zdarzeniu, a następnego dnia powódka dokonała zgłoszenia szkody w (...) SA, które następnie powiadomiła powódkę, że nie jest możliwa wypłata odszkodowania z uwagi na prowadzone postępowanie wyjaśniające. następnie powódka wskazała, że została powiadomiona o ustaleniu wysokości odszkodowania, a następnie pismem z dnia 31 grudnia 2013 roku pozwany (...) SA odmówiła wypłaty odszkodowania podnosząc, że podane przez powódkę informacje dotyczące przebiegu zdarzenia są sprzeczne z ustaleniami poczynionymi przez ubezpieczyciela. Powódka wskazała, że sprzedała pojazd za 18 000 zł w stanie uszkodzonym, a jej pełnomocnik odwołał się od decyzji i wezwał pozwanego do zapłaty na rzecz powódki kwotę 32 700 zł tytułem należnego odszkodowania, lecz pozwany podtrzymał swoje stanowisko powódka podniosła, że zgodnie z ogólnymi warunkami ubezpieczenia doszło do wypadku ubezpieczeniowego w AC była niezależna od woli osoby uprawnionej do korzystania z pojazdu i w związku z tym strona pozwana bezzasadnie odmówiła wypłaty od szkody.

Strona pozwana (...) S.A. wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie na swoją rzecz kosztów procesu podnosząc, że pojazd był poddany uprzednio naprawom blacharsko - lakierniczym, a pomiar lakieru wykazywał przekroczoną, nadmierną grubość lakieru. Ponadto zarzuciła, że do uszkodzenia pojazdu nie mogło dojść w okolicznościach opisanych w zgłoszeniu szkody, ponieważ ubezpieczyciel zebrane dowody poddał szczegółowej analizie i stwierdził, że nie mogło dojść do kontaktu między pojazdem, a barierami energochłonnymi po lewej stronie tego pojazdu, albowiem bariery znajdują się po prawej stronie jezdni, ponadto za poboczami drogi znajduje się szeroki rów, za którym dopiero znajdują się drzewa, a kierujący wskazał, że zatrzymał się na poboczu uderzając w drzewo. Strona pozwana podniosła odmienny charakter uszkodzeń z prawej strony pojazdu niż uszkodzenia drzwi prawych przednich i tylnych oraz brak widocznych uszkodzeń wynikających z kontaktu z mocowaniem barier (śrub), a zatem brak jest związku przyczynowego oraz wskazała, że do uszkodzenia pojazdu mogło dojść w innych okolicznościach i miejscu niż deklarowane. Ponadto strona pozwana nie zgodziła się z wielkością dochodzonego odszkodowania.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 2 sierpnia 2013 roku powódka J. H. zawarła ze strona pozwaną (...) S.A. umowę ubezpieczenia komunikacyjnego w zakresie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, autcasco, NNW i (...) dotyczącą samochód marki V. (...) nr rejestracyjny (...) na okres od dnia z 2 sierpnia 2013 roku do dnia 1 sierpnia 2014 r.

dowód:

polisa seria (...) – k. 7 - 9

ogólne warunki ubezpieczeń komunikacyjnych – k. 46 – 59

A. H. jest synem powódki J. H. i poruszał się pojazdem powódki V. (...) nr rejestracyjny (...) za jej zgodą.

okoliczności bezsporne

W dniu 14 listopada 2013 roku o godzinie 18.56 została zgłoszona szkoda w pojeździe powódki z ubezpieczenia AC. A. H. wskazał, że wracając z N. na terenie C. zaraz za granicą (...) na drogę wbiegły sarny, a ponieważ było ślisko i padał śnieg z marznącym deszczem i miejscami było mglisto, zaczął hamowanie, w wyniku czego wpadł w poślizg i uderzył lewą stroną auta o barierę, po czym odbił i uderzył prawą stroną i przodem o drzewa. Podał, że uszkodzeniu uległ błotnik przedni prawy, drzwi przednie prawe, drzwi tylne prawe, błotnik tylny prawy, zderzak przedni, pas przedni, pokrywa przednia, szyba czołowa przednia, zderzak tylny, błotnik przedni lewy, drzwi przednie drzwi tych błotnik tylny.

dowód:

druk zgłoszenia szkody w pojeździe – k.10 - 14

Strona pozwana pismem z dnia 19 listopada 2013 roku poinformowała powódkę w związku ze zgłoszeniem szkody w pojeździe o obowiązku złożenia w określonych dokumentów.

dowód: pismo strony pozwanej z dnia 19.11.2013 roku - k. w 25

Następnie pismem z 12 grudnia 2013 roku strona pozwana poinformowała powódkę, że prowadzone jest postępowanie wyjaśniające okoliczności powstania szkody, które uniemożliwia wypłatę odszkodowania zgodnie z ogólnymi warunkami ubezpieczenia auto casco.

dowód: pisma strony pozwanej z 12.12.2013 roku – k.27

W toku postępowania wyjaśniającego strona pozwana dokonała wyceny wartości pojazdu w stanie nieuszkodzonym na 50 700 zł, zaś w stanie uszkodzonym na 26 000 zł szkody i ustaliła wartość szkody na 24 700 zł .

dowód:

kosztorys z dnia 21.11.2013 roku – k.28 – 32

wyliczenie szkody – k.32

pismo strony pozwanej 26.11.2013 roku – k.33

Pismem z dnia 31 grudnia 2013 roku strona pozwana poinformowała powódkę, że po rozpatrzeniu zgłoszonych roszczeń z tytułu szkody w pojeździe marki V. (...) nie może zostać przyznane odszkodowanie, bowiem w toku postępowania likwidacyjnego ustalono, że podane informacje dotyczące przebiegu zdarzenia są sprzeczne z ustaleniami poczynionymi przez (...) S.A. Z tego względu, że do uszkodzenia pojazdu nie doszło w okolicznościach podanych w zgłoszeniu szkody, strona pozwana odmówiła wypłaty odszkodowania.

dowód: pisma strony pozwanej z 31.12.2013 roku – k.34

Powódka sprzedała przedmiotowy pojazd w dniu 15 stycznia 2014 roku za cenę 18 000 zł.

dowód: umowa sprzedaży z 15.01.2014 roku – k.35

Powódka nie zgodziła się z odmową wypłaty odszkodowania i wniosła o ponowne rozpatrzenie sprawy, lecz strona pozwana nie znalazła podstaw do zmiany zajętego stanowiska.

dowód:

odwołanie od decyzji z 24.01.2014 roku – k.36

pisma strony pozwanej 17.02.2014 roku – k.37

pismo powódki z 15.05.2014 roku – k.38

pismo strony pozwanej 13.06.2014 roku – k.45

Syn powódki A. H. został uznany za winnego popełnienia czynu polegającego na tym, że w dniu 14 listopada 2013 roku, działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej usiłował doprowadzić (...) S.A. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem własnym w postaci pieniędzy w kwocie 24 700 zł z tytułu wypłaty odszkodowania z polisy ubezpieczenia auto casco V. (...) numer rejestracyjny (...) w ten sposób, że złożył wniosek o wypłatę odszkodowania z polisy ubezpieczenia AC wyżej wymienionego samochodu, wprowadzając w błąd uprawnionego pracownika (...) S.A. co do okoliczności zdarzenia drogowego mającego mieć miejsce w dniu 13 listopada 2013 roku w miejscowości Ż. R. w R., a polegającego na zarysowania karoserii samochodu w wyniku kontaktu z barierami energochłonnym i uderzeniu w drzewo, lecz zamierzonego celu nie osiągnął z uwagi na poczynione przez pokrzywdzonego ustalenia, że do uszkodzeń pojazdu doszło w innych okolicznościach i odmowę wypłaty odszkodowania przez wymienione towarzystwo ubezpieczeniowe, to jest za czyn z art. 13 § 1 k.k. w związku z art. 286 § 1 k.k.

dowód:

wyrok Sądu Rejonowego w Kłodzku z dnia 23.05.2016 r. z uzasadnieniem w sprawie (...) – k. (akt (...))

wyrok Sądu Okręgowego w Świdnicy z dnia 17.08.2016 r. z uzasadnieniem w sprawie (...) – k. (akt (...))

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo podlegało oddaleniu.

W myśl art.805 k.c. przez umowę ubezpieczenia ubezpieczyciel zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę.

Z przeprowadzonych dowodów, w szczególności z wyroków Sądu Rejonowego w Kłodzku z dnia 23 maja 2016 r. w sprawie (...) i wydanego na skutek apelacji A. H. wyroku Sądu Okręgowego w Świdnicy z dnia 17 sierpnia 2016 r. wynika jednoznacznie, że do zdarzenia wywołującego szkodę w majątku powódki J. H. doszło w innych okolicznościach niż opisywane w druku zgłoszenia szkody i zeznaniach występującego w charakterze świadka w postępowaniu cywilnym A. H.. Zgodnie z przepisem art.11 k.p.c. ustalenia wydanego w postępowaniu karnym prawomocnego wyroku skazującego co do popełnienia przestępstwa wiążą sąd w postępowaniu cywilnym. Jednakże osoba, która nie była oskarżona, może powoływać się w postępowaniu cywilnym na wszelkie okoliczności wyłączające lub ograniczające jej odpowiedzialność cywilną.informacje o jednostce

Przepis § 7 ogólnych warunków ubezpieczeń komunikacyjnych (...) stanowi, że zakresem AC objęte są szkody polegające na uszkodzeniu, zniszczeniu lub utracie pojazdu, jego części lub wyposażenia wskutek zajścia wypadku ubezpieczeniowego w okresie ubezpieczenia, z zastrzeżeniem § 12. Z przepisu § 12 o.w.u. wynika, że ubezpieczeniem nie są objęte szkody spowodowane umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa przez ubezpieczonego lub osobą uprawnioną do korzystania z pojazdu, chyba że w razie rażącego niedbalstwa zapłata odszkodowania odpowiada w danych okolicznościach względom słuszności.

By rozstrzygnąć sprawę w pierwszej należało ustalić, czy doszło do wypadku ubezpieczeniowego w AC, którym zgodnie z przepisami o o.w.u. jest zdarzenie niezależne od woli ubezpieczonego lub osoby uprawnionej do korzystania z pojazdu, powodujące szkody objęte zakresem AC.

Zwrócić należy uwagę, że wobec skazania A. H. za usiłowanie przestępstwa z art. 286 § 1 k.k. w związku z podaniem innych okoliczności zdarzenia, w jakich miało dojść do uszkodzenia samochodu V. (...) o nr rej. (...) nie sposób uznać, by powódka udowodniła, zgodnie z wymogami art. 6 k.c., że zdarzenie wywołujące szkodę było niezależne od woli osoby uprawnionej do korzystania z pojazdu. Bezsporne jest przy tym, że osobą tą był syn powódki A. H.. W punkcie 31 § 3 o.w.u. zdefiniowano pojęcie osoby uprawnionej do korzystania z pojazdu w AC, którą jest m.in. osoba, która faktycznie włada pojazdem za zgodą właściciela, w szczególności na podstawie umowy użyczenia, przechowania, komisarz, w ramach stosunku pracy. Biorąc pod uwagę, że A. H. jest synem J. H. i poruszał się w przedmiotowym pojazdem, niewątpliwie był osobą uprawnioną do korzystania z pojazdu. Skoro podał inne okoliczności zdarzenia, tym samym nie można ocenić tych okoliczności za niezależne od A. H., który jako osoba korzystająca z pojazdu posiada wiedzę, kiedy i w jakich to okolicznościach samochód powódki został uszkodzony.

Powódka podniosła, że wyrok wydany w sprawie (...) ma drugorzędne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy, a ustalenia zawarte w prawomocnym wyroku skazującym wiążą sąd w postępowaniu cywilnym co do faktu popełnienia przestępstwa. Nie są zatem wiążące w postępowaniu cywilnym wszystkie ustalenia, których dokonał sąd w wyroku karnym. W postępowaniu cywilnym możliwe jest dokonanie dodatkowych ustaleń, istotnych z punktu widzenia przesłanek odpowiedzialności cywilnej sprawcy szkody, które nie były istotne dla określenia znamion przestępstwa i podstaw odpowiedzialności karnej. Sądowi jest znany wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 kwietnia 2015 r. w sprawie II CSK 363/14, lecz w ocenie sądu rozpoznającego niniejszą sprawę nie znajdzie w niej zastosowania. Przede wszystkim możliwe jest dokonanie dodatkowych ustaleń w odniesieniu do przesłanek odpowiedzialności strony pozwanej, lecz takich ustaleń sąd nie poczynił z uwagi na treść zgłoszonych wniosków dowodowych. Powódka nie zmodyfikowała po podjęciu postępowania cywilnego, po uprawomocnieniu się wyroku karnego, ani okoliczności faktycznych, ani wniosków dowodowych. W piśmie procesowym z dnia 25 listopada 2016 r. wskazała, że A. H. nie jest stroną umowy, ani nie pozostaje z ubezpieczającą we wspólnym gospodarstwie domowym. Jak wynika z wcześniejszych rozważań, okoliczności te nie mają znaczenia, ponieważ niewątpliwie syn powódki był osobą korzystającą z pojazdu powódki (wyłączenie odpowiedzialności nie obejmuje tylko ubezpieczonego i osoby wspólnie prowadzącej gospodarstwo domowe). Z tych względów, wbrew twierdzeniom powódki, wyrok sądu karnego nie ma drugorzędnego znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy. Zdaniem Sądu, skoro treści wyroku karnego wynika, że A. H. wprowadził w błąd pracownika strony pozwanej co do okoliczności zdarzenia mającego mieć miejsce 13 listopada 2013 r. i polegającego na zarysowaniu karoserii w wyniku kontaktu z barierami energochłonnymi i uderzeniu w drzewo, lecz zamierzonego celu nie osiągnął z uwagi na poczynione przez ubezpieczyciela odmienne ustalenia, w których doszło do uszkodzeń pojazdu, to okoliczności te wiążą sąd cywilny, ponieważ jednocześnie stanowiły okoliczności przytoczone w uzasadnianiu pozwu jako okoliczności faktyczne, na podstawie których powódka wystąpiła o zapłatę odszkodowania z umowy ubezpieczenia autocasco. W związku z tym oświadczenia świadka wraz z mapą zdarzenia, zdjęcia miejsca zdarzenia, analiza rekonstrukcji wypadku i zeznania A. H. jako świadka w sprawie cywilnej nie mogły być uwzględnione w odniesieniu do mocy wiążącej wyroku karnego i stanowić podstawy ustaleń przeciwnych. Dokładne określenie w sentencji wyroku przypisanego oskarżonemu czynu obejmuje wszystkie okoliczności zarówno o charakterze ogólnym (dotyczące przestępstwa w ogóle), jak i szczególne (charakterystyczne dla danego rodzaju przestępstw). A zatem obejmuje: sprawcę przestępstwa, czas i miejsce popełnienia przez niego czynu, opis czynu zawierający wszystkie istotne elementy charakterystyczne dla danego przestępstwa, sposób popełnienia przestępstwa, przedmiot przestępstwa, stwierdzenie winy sprawcy, w tym jego poczytalności, bezprawności czynu oraz w przypadku przestępstw materialnych – skutek i związek przyczynowy (K. Piasecki, Wpływ postępowania i wyroku karnego na postępowanie i wyrok cywilny, Warszawa 1970, s. 119; I. Gromska-Szuster, [w:] Dolecki, Wiśniewski, Komentarz KPC, t. 1, 2011, s. 84; wyr. SN z 18.7.1972 r., I PR 343/71, Legalis; z 10.2.2010 r., V CSK 267/09, Legalis; z 17.6.2005 r., III CK 642/04, Legalis)(tak w Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. red. prof. dr hab. Elwira Marszałkowska-Krześ, 2017 r., wydanie 18). Przytoczyć również wypada tezę z uzasadnienia wyroku apelacyjnego w Białymstoku z dnia z dnia 27 stycznia 2017 r. w sprawie o sygn. akt I ACa 745/16: Istota związania sądu cywilnego skazującym wyrokiem karnym na podstawie art. 11 k.p.c. wyraża się tym, że w skład podstawy faktycznej rozstrzygnięcia sądu cywilnego wchodzi czyn opisany w sentencji karnego wyroku skazującego, a sąd ten jest pozbawiony możliwości dokonywania ustaleń w tym zakresie, w tym w szczególności w zakresie ustaleń odmiennych niż przeniesione na podstawie tego wyroku z procesu karnego. Oznacza to zaś, że w sprawie cywilnej jedynie te okoliczności nie mogą być przedmiotem postępowania dowodowego, ani oceny sądu.

Mając na względzie powyższe, Sąd oddalił powództwo jako bezzasadne.

Sąd oddalił pozostałe wnioski dowodowe, ponieważ ich przeprowadzenie na okoliczności dotyczące wysokości szkody w odniesieniu do nieuwzględnienia powództwa co do zasady byłoby bezprzedmiotowe.

O kosztach procesu orzeczono na mocy art. 98 § 1 i 3 k.p.c. zasądzając je od powódki jako przegrywającej proces. Zgodnie z przepisem § 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych koszty zastępstwa procesowego wyniosły 2 400 zł, a opłata skarbowa od pełnomocnictwa 17 zł.