Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 marca 2017 r.

Sąd Okręgowy w Gdańsku

VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Katarzyna Brzozowska

Protokolant: st. sekr. sądowy Hanna Beyrowska

po rozpoznaniu w dniu 13 marca 2017 r. w Gdańsku

sprawy J. N.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G.

o prawo do emerytury

na skutek odwołania J. N.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G.

z dnia 22 sierpnia 2016 r. nr (...)

1.  zmienia zaskarżoną decyzję i przyznaje ubezpieczonemu J. N. prawo do emerytury z tytułu pracy w warunkach szczególnych od 1 sierpnia 2016r.,

2.  stwierdza, że organ rentowy nie ponosi odpowiedzialności za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji w sprawie,

3.  zasądza od pozwanego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. na rzecz wnioskodawcy kwotę 180 zł ( sto osiemdziesiąt złotych ) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego, oddalając wniosek o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego w pozostałej części.

Sygn. akt VII U 946/17

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 22 sierpnia 2016r. pozwany organ rentowy odmówił ubezpieczonemu J. N. prawa do emerytury w obniżonym wieku z tytułu pracy w warunkach szczególnych. W uzasadnieniu podał, iż ubezpieczony nie udowodnił 15 lat zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, wykonywanego stale w pełnym wymiarze czasu pracy, obowiązującym na danym stanowisku.

Odwołanie od powyższej decyzji złożył ubezpieczony J. N., wnosząc o zmianę zaskarżonej decyzji i przyznanie prawa do wnioskowanego świadczenia na podstawie wykonywania pracy w warunkach szczególnych w okresach od 14 listopada 1975r. do 10 października 1976r., od 10 października 1976r. do 31 marca 1978r., oraz w Przedsiębiorstwie Produkcyjno- Usługowym (...) Sp. z o.o. w okresach od 20 września 1983r. do 27 sierpnia 1990r. , od 15 września 1990r. do 27 maja 1991r. oraz od 08 czerwca 1991r. do 31 lipca 1992r. Wniósł również o zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego w wysokości podwójnej stawki minimalnej(k. 2-3 akt sprawy).

W odpowiedzi. na odwołanie pozwany organ rentowy wniósł o jego oddalenie, podtrzymując dotychczasowe stanowisko (k. 8 akt sprawy).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

J. N., urodzony dnia (...), w dniu 01 sierpnia 2016 r. złożył w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. wniosek o emeryturę w obniżonym wieku emerytalnym z tytułu pracy w szczególnym warunkach.

(okoliczność bezsporna)

Ubezpieczony na dzień 01 stycznia 1999 r. posiadał sumaryczny staż pracy wynoszący 29 lat, 2 miesiące i 22 dni.

(okoliczność bezsporna)

W okresie od 4 września 1969r. do 14 grudnia 1979 r. do 30 września 1987 r. ubezpieczony zatrudniony był w Zakładach (...) z siedzibą w D..

(dowód: świadectwo pracy z dn. 14.12.1979r.- akta osobowe ubezpieczonego k.46 akt sprawy)

W okresie od 14 listopada 1975 r. do 10 października 1976 r. ubezpieczony zatrudniony był na stanowisku kierowcy. Posiada on prawo jazdy kategorii A, B, C, E ważne od 26 lutego 1976r. bezterminowo.

(dowód: odpis prawa jazd- akta osobowe ubezpieczonego k.46 akt sprawy)

pismo z dn. 13.11.1975r.- akta osobowe ubezpieczonego k.46 akt sprawy)

Praca polegała na kierowaniu samochodem ciężarowym (...) o ładowności powyżej 3,5 tony wraz z przyczepami, używanym do przewożenia materiałów metalowych, tj. blach, kantowników, kształtowników. Ubezpieczony jeździł do bazy w C., stamtąd pobierał materiał i przywoził do zakładu pracy oraz rozładowywał go w magazynie. Pracę rozpoczynał o godz. 7 rano, zaopatrzeniowiec wydawał dyspozycje co do trasy i materiałów do przewozu (lista artykułów materiałowych). Ubezpieczony miał wystawioną kartę drogową do samochodu. Przy odbieraniu materiału otrzymywał również dokumenty, najprawdopodobniej listy przewozowe.

(dowód: zeznania ubezpieczonego –protokół skrócony k.33v, k.32-33, protokół elektroniczny- k.35,

zeznania świadka S. J. –protokół skrócony k. 33-33v, protokół elektroniczny- k.35)

Ubezpieczony był uprawniony od 06 maja 1976r. do obsługi dźwignic kategorii II-ż typ lub rodzaj dźwignicy- żurawie, od 13 marca 1978r. do obsługi dźwignic rodzaju (...).

(dowód: odpis zaświadczenia nr (...) - akta osobowe ubezpieczonego k.46 akt sprawy)

Zakład pracy, w którym pracował ubezpieczony, wykonywał prace na budowach magazynów zbożowych. Były to głównie magazyny zbożowe budowane na rzecz Państwowych Gospodarstw Rolnych. Pracodawca ubezpieczonego wykonywał czynności na budowach nowych magazynów, jak również przy modernizacjach konstrukcji już istniejących. Prace te odbywały się w różnych lokalizacjach, m.in. w G., B., C. D..

(dowód: zeznania ubezpieczonego –protokół skrócony k. 33v, k. 32-33, protokół elektroniczny- k. 35,

zeznania świadka S. J. k.33-33v – protokół skrócony, k.35 protokół elektroniczny)

Z dniem 11 października 1976r. został przeniesiony na stanowisko monter, mechanik maszyn i urządzeń rolniczych. Ubezpieczony pracował przy budowie magazynów zbożowych, przy wykonywaniu obudowy magazynów, silosów, przy wykonywaniu podnośników kubełkowych, rozprowadzeń i suszarni. Związane to było z pracą na wysokości, bowiem konstrukcje zbiorników na zboże były dużych rozmiarów, na wysokości – silos posadowiony był na nogach, o wysokości ok. 3 m każda. Ubezpieczony montował silosy, skręcał blachy. W magazynach zbożowych montowane były głowice z reduktorami, podnośniki, przenośniki, co wymagało pracy nieraz na wysokości 12 m.

(dowód: pismo z dn. 11.10.1976.- akta osobowe ubezpieczonego k.46 akt sprawy,

zeznania ubezpieczonego –protokół skrócony k. 33v, k. 32-33, protokół elektroniczny- k. 35,

zeznania świadka S. J. k.33-33v – protokół skrócony, k.35 protokół elektroniczny,

Od 1 kwietnia 1978 r. ubezpieczony zatrudniony był na stanowisku operatora dźwigu. Ubezpieczony pracował jako operator 10-tonowym na podwoziu J. przy budowach m.in. magazynów zbożowych, szczególnie w państwowych gospodarstwach rolnych oraz w ramach wykonywania przez pracodawcę usług na rzecz innych podmiotów. Pracował przy budowie magazynów zbożowych w B., a także wykonywał pracę przy budowie magazynów zbożowych zlokalizowanych w pobliżu C..

(dowód: świadectwo pracy – akta osobowe ubezpieczonego k.46 akt sprawy,

arkusz oceny okresowej pracownika z 17.01.1979r.- akta osobowe ubezpieczonego k.46 akt sprawy,

zeznania ubezpieczonego –protokół skrócony k.33v, k.32-33, protokół elektroniczny- k. 35, zeznania świadka S. J. –protokół skrócony k. 33-33v, protokół elektroniczny- k. 35)

W okresie od 20 września 1983r. do 31 lipca 1992r. zatrudniony był na stanowisku spawacza w Zakładzie (...) (następnie przekształcony a Przedsiębiorstwo Produkcyjno- Usługowe (...) Sp. z o.o. ). Pracę tę wykonywał do 15 stycznia 1992 r. W okresie od 28 sierpnia do 14 września 1990r. oraz od 28 maja do 07 czerwca 1991r. korzystał z urlopu bezpłatnego.

(dowód: umowa o pracę z 20.09.1983r. .- akta osobowe ubezpieczonego k.46 akt sprawy, pismo z 28.01.1992r.-- akta osobowe ubezpieczonego k.46 akt sprawy,

świadectwo pracy z 31.07.1992r.- akta osobowe ubezpieczonego k.46 akt sprawy, zaświadczenie o wykonywaniu pracy w warunkach szczególnych z dn. 31.07.1992r. .- akta osobowe ubezpieczonego k.46 akt sprawy)

Zgodnie ze świadectwem lekarskim z 26 września 1983r. został uznany za zdolnego do pracy jako spawacz.

(dowód: świadectwo lekarskie z 26.09.1983- akta osobowe ubezpieczonego k.46 akt sprawy)

Ubezpieczony pracował w hali spawalniczej, mieszczącej się w D.. Na hali znajdowały się stanowiska pracy porozdzielane parawanami. Praca zorganizowana była w systemie akordowym. Było ok. 8-10 stanowisk spawalniczych. Pracę ubezpieczony zaczynał o 7, kończył o 15. Dziennie spawał od 10 do 12 elementów, stosując spawanie elektryczne. Ubezpieczony spawał m.in. nośnice do bron talerzowych. Zespawane elementy były odbierane przez zakład ze S.. Oprócz tego wykonywał spawanie na potrzeby zakładu pracy, np. części do maszyn.

(dowód: zeznania ubezpieczonego –protokół skrócony k. 33v, 32-33, protokół elektroniczny- k. 35,

zeznania świadka J. M. –protokół skrócony k. 33, protokół elektroniczny- k. 35, zeznania świadka S. J. –protokół skrócony k. 33, protokół elektroniczny- k. 35)

Decyzją z dnia 22 sierpnia 2016r. pozwany organ rentowy odmówił ubezpieczonemu J. N. prawa do emerytury w obniżonym wieku z tytułu pracy w warunkach szczególnych. W uzasadnieniu podał, iż ubezpieczony nie udowodnił 15 lat zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, wykonywanego stale w pełnym wymiarze czasu pracy, obowiązującym na danym stanowisku.

(okoliczność bezsporna)

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie zasługuje na uwzględnienie, skutkując zmianą zaskarżonej decyzji.

Okoliczności faktyczne w sprawie Sąd ustalił w oparciu o dokumenty zgromadzone w toku postępowania, zeznania świadków S. J., J. M., a także zeznania ubezpieczonego. Nadto część okoliczności faktycznych - w zakresie podmiotów, w których zatrudniony był ubezpieczony oraz okresów składkowych i nieskładkowych – pozostawała bezsporna pomiędzy stronami.

Zeznaniom świadka S. J. Sąd przyznał walor wiarygodności. Zeznania te nie zawierają sprzeczności, korelują one w zasadniczych elementach z innymi dowodami w sprawie, w tym z zeznaniami świadka J. M. oraz z zeznaniami ubezpieczonego. Rozbieżności w treści relacji świadków, w zakresie kolejności zajmowanych przez ubezpieczonego stanowisk, nie deprecjonują mocy dowodowej ich zeznań – przeciwnie, wskazują na spontaniczny charakter zeznań. Nie można pominąć, że relacje świadków dotyczą okoliczności odległych w czasie, stąd też pewne niespójności w zeznaniach świadków nie mogą stanowić podstawy do podważenia ich wiarygodności.

Zeznania świadka J. M. zostały przez Sąd ocenione jako wiarygodne. Zeznania świadka cechują się logiką, są przekonywające i konsekwentne. W znacznej części znajdują potwierdzenie i uzupełnienie w zeznaniach świadka S. J. oraz w zeznaniach samego ubezpieczonego. Sąd nie dopatrzył się podstaw do podważania wiarygodności i mocy dowodowej zeznań świadka. Częściowo relacja świadka pozostaje w zgodzie z dokumentami zgromadzonymi w toku postępowania.

Sąd dał również wiarę zeznaniom ubezpieczonego, który przekonująco i szczegółowo opisał czynności, jakie wykonywał w poszczególnych zakładach pracy. Zeznania ubezpieczonego cechują się logiką i koherencją, nie zawierają wewnętrznych niespójności. Ponadto znajdują potwierdzenie w innych dowodach w sprawie, zarówno w dokumentach, jak i w zeznaniach przesłuchanych w toku postępowania świadków.

Dokumenty zgromadzone w toku postępowania zostały przez Sąd uznane za wiarygodne. Treść i autentyczność dokumentów nie budziły wątpliwości i nie były kwestionowane w trakcie postępowania. Zatem dokumentom prywatnym Sąd przyznał walor wiarygodności w rozumieniu art.245 k.p.c., zaś dokumentom urzędowym Sąd przyznał moc dowodową zgodnie z art.244 k.p.c.

Sąd oddalił wniosek o przeprowadzenie dowodu ze świadectwa pracy J. M. (k. 3) na okoliczność wykonywania pracy wspólnie z ubezpieczonym, albowiem okoliczność ta nie ma istotnego znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy w rozumieniu art.227 k.p.c. Przedmiotem postępowania nie była kwestia zatrudnienia J. M., zaś samego faktu zatrudnienia w tym samym zakładzie pracy, w którym pracował ubezpieczony nie kwestionował organ rentowy.

Rozważając zasadność odwołania przede wszystkim należy mieć na względzie, iż w myśl art.184 ust.1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. 2015.748, j.t.), ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli:

1)okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz

2)okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

W myśl art.184 ust.2 tejże ustawy, emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

Okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art.27 ustawy, wynosi dla mężczyzn 25 lat.

W przedmiotowej sprawie nie było sporne było posiadanie przez ubezpieczonego 25-letniego okresu składkowego i nieskładkowego oraz nieprzystąpienie do otwartego funduszu emerytalnego; spornym było spełnienie przez ubezpieczonego warunku posiadania 15-letniego okresu pracy w warunkach szczególnych (na dzień 1 stycznia 1999 r.).

Należy mieć na uwadze, że skutkiem odesłania do przepisów dotychczasowych, zawartego w art. 184 ust. 1 pkt 1 tej ustawy, jest stosowanie wprost przepisów rozporządzenia z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze - Dz.U. Nr 8, poz. 43 (wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 12 sierpnia 2015r., III AUa 417/15, LEX nr 1771489).

Natomiast stosownie do §4 pkt 3 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U.1983.8.43) wymagany okres zatrudnienia w warunkach szczególnych wynosi co najmniej 15 lat.

Zgodnie z § 2 ust. 1 i 2 powołanego wyżej rozporządzenia okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy.

W ocenie Sądu, analiza materiału dowodowego zgromadzonego w toku postępowania prowadzić musi do wniosku, że ubezpieczony w okresie od 14 listopada 1975r. do 10 października 1976r. wykonywał pracę kierowcy samochodu ciężarowego o ładowności powyżej 3,5tony. Ubezpieczony kierował samochodem GAZ 53. Ubezpieczony woził materiały metalowe z baz i magazynów do miejsca przeznaczenia. Pracę wykonywał w pełnym wymiarze czasu pracy. Zatem te elementy obowiązków pracowniczych, które, jak wynika z zeznań świadków S. J. i J. M. oraz z zeznań ubezpieczonego, były przez ubezpieczonego wykonywane, stanowią pracę w warunkach szczególnych wymienioną w wykazie A, dziale VIII poz. 2 załącznika do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, t.j. Prace kierowców samochodów ciężarowych o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony, specjalizowanych, specjalistycznych (specjalnych), pojazdów członowych i ciągników samochodowych balastowych, autobusów o liczbie miejsc powyżej15, samochodów uprzywilejowanych w ruchu w rozumieniu przepisów o ruchu na drogach publicznych, trolejbusów i motorniczych tramwajów.

Charakter zatrudnienia ubezpieczonego w powyższym okresie wynika zarówno z treści osobowych środków dowodowych, jak również znajduje częściowe potwierdzenie w dokumentach zebranych w sprawie. Bezsprzecznie, jak wynika z akt osobowych ubezpieczonego, miał on uprawnienia do kierowania pojazdami ciężarowymi – mógł więc wykonywać pracę tego rodzaju. Również w świadectwie pracy z 14 grudnia 1979 r. wskazane zostało, że ubezpieczony pracował jako kierowca. Sam fakt, że pracodawca wystawiając świadectwo pracy w 1979 r. nie wskazał konkretnie rodzaju pojazdu, którym kierował ubezpieczony, nie może wyłączać uznania, że w tym okresie ubezpieczony kierował samochodem o ciężarze powyżej 3,5 tony. Wynika to bowiem z osobowych środków dowodowych. Co więcej, sam pracodawca potwierdził również fakt, że ubezpieczony wykonywał pracę kierowcy samochodu ciężarowego o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony, wydając w dniu 26 października 2010 r. świadectwo wykonywania pracy w warunkach szczególnych (k.20 akt ubezpieczeniowych). W świadectwie tym wskazano jednak błędny okres wykonywania przez ubezpieczonego pracy na tym stanowisku; nie koreluje on z zapisami w świadectwie pracy, wydanym bezpośrednio po zakończeniu okresu zatrudnienia w 1979 r. Zatem w tym zakresie uznać należy, że co do okresu wykonywania pracy w warunkach szczególnych jako kierowca samochodu ciężarowego o ciężarze dopuszczalnym powyżej 3,5 tony miarodajne jest świadectwo pracy Świadectwo wykonywania pracy w warunkach szczególnych nie może w tym zakresie stanowić podstawy ustaleń faktycznych co do okresu wykonywania pracy kierowcy pojazdu ciężarowego, aczkolwiek posiłkowo wskazuje ono, że w okresie zatrudnienia ubezpieczony wykonywał pracę kierowcy samochodu ciężarowego o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 toku.

W okresie od 11 października 1976r. do 31 marca 1978r. ubezpieczony wykonywał prace przy montażu konstrukcji metalowych na wysokości. W tym zakresie należy mieć na względzie, że z zeznań świadków i ubezpieczonego wynika, że zakład pracy wykonywał czynności przy budowach magazynów zbożowych, wykonując usługi na rzecz innych podmiotów. Budowy prowadzone były w różnych lokalizacjach i obejmowały zarówno posadowienie magazynu zbożowego od podstaw, jak i modernizacje już istniejących obiektów. Prace z tym związane polegały na wykonywaniu prac montażowych na wysokościach. Silosy posadowione były na podstawach o wysokości ok. 3 m, zatem wykonywanie prac konstrukcyjnych, a także modernizacyjnych wymagało pracy na wysokości. Ubezpieczony wskazywał, że skręcał blachy, wykonywał czynności montażowe konstrukcji stalowych na wysokości. Prace przy montażu konstrukcji metalowych na wysokości stanowią pracę w warunkach szczególnych wymienioną w wykazie A dziale V poz. 5 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze

Od 1 kwietnia 1978 r. ubezpieczony zatrudniony był jako operator dźwigu. Był to dźwig samojezdny na podwoziu samochodu J.. Bezsprzecznie ubezpieczony posiadał uprawnienia do obsługi dźwignic. Z zeznań świadków i ubezpieczonego wynika, jakiego rodzaju pracę wykonywał jako operator dźwigu, pracując na budowach magazynów zbożowych. Z oceny okresowej ubezpieczonego z dnia 17 stycznia 1979 r. wynika, że ubezpieczony zatrudniony był jako operator dźwigu. W świadectwie pracy z dnia 14 grudnia 1979 r. wskazano, że ubezpieczony w okresie od 1 kwietnia 1978 r. do 14 grudnia 1979r. zatrudniony był jako operator sprzętu ciężkiego. Wskazać należy, że w załączniku do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, w dziale V pod poz. 3 wskazano prace maszynistów ciężkich maszyn budowlanych lub drogowych, natomiast w załączniku Nr 1 do zarządzenia Nr 17 Ministra Górnictwa i Energetyki z dnia 12 sierpnia 1983r. w sprawie określenia stanowisk pracy w resorcie górnictwa i energetyki, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach (Dz.Urz.WUG.1983.8.12) - zawierającym wykaz stanowisk pracy, na których wykonywane są prace w szczególnych warunkach, uprawniających do niższego wieku emerytalnego – w dziale V poz. 3 w pkt 34-36 wskazano stanowiska maszynisty (operatora) żurawia stałego, żurawia samojezdnego kołowego i gąsienicowego oraz żurawia wieżowego. W tych warunkach uznać należy, że praca operatora dźwigu samojezdnego kołowego, którą wykonywał ubezpieczony w powyższym okresie, jest pracą w warunkach szczególnych.

W okresie od 20 września 1983r. do 15 stycznia 1992r. ( z wyłączeniem okresów urlopów bezpłatnych w dniach 28.08.1990-14.09.1990 oraz 28.05.1991-07.06.1991) ubezpieczony wykonywał prace spawacza. Pracował w hali spawalniczej, mieszczącej się w D., gdzie znajdowało się ok. 8-10 stanowisk spawaczy. Jak wynika z zeznań świadków S. J. oraz J. M., a także z zeznań ubezpieczonego, stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał pracę spawacza i nie był kierowany do innych zajęć. Zgodnie ze świadectwem lekarskim z 26 września 1983r. został uznany za zdolnego do pracy jako spawacz. Z dokumentu tego wynika zatem, że ubezpieczony pracował na stanowisku spawacza. Również w świadectwie wykonywania pracy w warunkach szczególnych wskazano, że w okresie od 20 września 183 r. do 15 stycznia 1992 r. ubezpieczony wykonywał pracę spawacza. Ubezpieczony spawał elektrycznie. Prace przy spawaniu i wycinaniu elektrycznym, gazowym, atomowodorowym stanowią pracę w warunkach szczególnych wymienioną w wykazie A dziale XIV poz. 12 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

Nie może wyłączać uznania, że ubezpieczony w powyższych okresach wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy prace kwalifikowane jako prace w warunkach szczególnych fakt, że nazwy stanowisk pracy wskazane w świadectwie pracy nie odpowiadają rodzajowi prac wymienionemu w załączniku do przywołanego rozporządzenia, określającym rodzaje prac w warunkach szczególnych. Należy bowiem zauważyć, że dla oceny, czy pracownik pracował w warunkach szczególnych, nie ma istotnego znaczenia nazwa zajmowanego przez niego stanowiska, tylko rodzaj powierzonej mu pracy (por. uzasadnienie wyroku Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 25 kwietnia 2013 r., III AUa 1095/12).

W kontekście powyższego wskazać trzeba iż w sądowym postępowaniu odwoławczym okresy zatrudnienia w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze mogą być ustalane także innymi dowodami niż dowód z zaświadczenia zakładu pracy (por. np. uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 10 marca 1984r., III UZP 6/84, uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 21 września 1984r., III UZP 48/84).

Natomiast w odniesieniu do stanowiska pozwanego, że świadectwa wykonywania przez ubezpieczonego pracy w warunkach szczególnych zawierają nazwy stanowiska niezgodne z właściwym uchwałami resortowymi wskazać należy, iż pomimo językowej różnicy odnoszą się one do prac, nazwanych inaczej, jednakże tożsamych z faktycznie wykonywanymi przez ubezpieczonego w spornym okresie zatrudnienia.

Dla oceny, czy pracownik pracował w szczególnych warunkach, nie ma istotnego znaczenia nazwa zajmowanego przez niego stanowiska, tylko rodzaj powierzonej mu pracy. Praca w szczególnych warunkach to praca wykonywana stale (codziennie) i w pełnym wymiarze czasu pracy (przez 8 godzin dziennie, jeżeli pracownika obowiązuje taki wymiar czasu pracy) w warunkach pozwalających na uznanie jej za jeden z rodzajów pracy wymienionych w wykazie stanowiącym załącznik do rozporządzenia z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, względnie w zarządzeniach resortowych (por. np. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 września 2007 r., III UK 27/07; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 24 marca 2009 r., I PK 194/08).

Nawet jeśli w świadectwie pracy została w sposób nieprawidłowy wskazana nazwa stanowiska zajmowanego przez ubezpieczonego, to i tak nie może to być decydującym kryterium w zakresie jego oceny pod kątem zakwalifikowania do prac wykonywanych (czy też nie) w szczególnych warunkach, zwłaszcza wobec kategorycznych i w pełni wiarygodnych zeznań powołanych w sprawie świadków i informacji wynikających z akt. Bez znaczenia pozostaje dla rozstrzygnięcia sprawy oznaczenie stanowiska, jakie wynika z dokumentów – o ile na podstawie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego wykonywane przez niego czynności bezsprzecznie można zakwalifikować do innego rodzaju prac, określonych w rozporządzeniu lub zarządzeniach resortowych czy uchwałach spółdzielczości (por. wyroku z dnia 10 marca 2011 r. w sprawie o sygn. akt III AUa 1543/10).

Zdaniem Sądu, materiał dowodowy daje podstawy do przyjęcia, że w okresie od 14 listopada 1975r. do 10 października 1976r. od 11 października 1976r. do 31 marca 1978r., od 20 września 1983r. do 27 sierpnia 1990r., od 15 września 1990r. do 27 maja 1991r., od 08 czerwca 1991r. do 15 stycznia 1992r. ubezpieczony wykonywał prace kwalifikowane jako prace w warunkach szczególnych. Stanowi to okres 10 lat, 7 miesięcy i 17 dni, co łącznie z uznanym przez pozwany organ rentowy okresem 5 lat, 5 miesięcy i 10 dni daje ponad 15 lat pracy w warunkach szczególnych. Tym samym spełniony został warunek posiadania co najmniej 15-letniego okresu pracy w warunkach szczególnych. Pozostałe warunki nabycia prawa do emerytury na podstawie art.184 ust.1 i 2 ustawy o emeryturach i rentach z FUS nie były kwestionowane pomiędzy stronami.

Dlatego też, na podstawie przywołanych przepisów oraz art.129 ust.1 ustawy emerytalnej oraz art.477 ¹⁴§2 k.p.c., Sąd w punkcie pierwszym wyroku zmienił zaskarżoną decyzję, przyznając ubezpieczonemu prawo do emerytury z tytułu pracy w warunkach szczególnych od 1 sierpnia 2016 r.

W punkcie drugim wyroku Sąd ustalił, że organ rentowy nie ponosi odpowiedzialności za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji w sprawie. Zgodnie z brzmieniem art. 118 ust. 1a ustawy o emeryturach i rentach z FUS, w razie ustalenia prawa do świadczenia lub jego wysokości orzeczeniem organu odwoławczego za dzień wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji uważa się również dzień wpływu prawomocnego orzeczenia organu odwoławczego, jeżeli organ rentowy nie ponosi odpowiedzialności za nie ustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji. Organ odwoławczy, wydając orzeczenie, stwierdza odpowiedzialność organu rentowego. Zgodnie z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 11 września 2007 r. OTK-A 2007/8/97 powyższy przepis należy rozumieć w ten sposób, że za dzień wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji uznaje się dzień wpływu prawomocnego orzeczenia tylko w sytuacji, gdy za nie ustalenie tych okoliczności nie ponosi odpowiedzialności organ rentowy. Zdaniem Sądu, w niniejszej sprawie okoliczności, na podstawie których Sąd uznał odwołanie ubezpieczonego za zasadne, zostały ostatecznie wyjaśnione w drodze uzupełnienia materiału dowodowego o zeznania świadków i ubezpieczonego wyjaśniające zakres obowiązków i charakter pracy ubezpieczonego, co uzasadnia zastosowanie dyspozycji art. 118 ust. 1a ustawy a contrario.

Sąd orzekł również o kosztach zastępstwa procesowego. Zgodnie z zasadą odpowiedzialności z wynik procesu, wyrażoną w art.98§1 i 3 k.p.c. w zw. z art.99 k.p.c., organ rentowy, który przegrał sprawę, winien zwrócić ubezpieczonemu koszty zastępstwa procesowego. Wysokość kosztów zastępstwa procesowego Sąd ustalił na podstawie §9 ust.2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (w brzmieniu obowiązującym w dacie złożenia odwołania w sądzie). Wynosi ona 180 zł.

SSO Katarzyna Brzozowska