Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII U 4112/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 marca 2017 roku

Sąd Okręgowy w Lublinie VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie: Przewodnicząca – Sędzia S.O. Danuta Dadej-Więsyk

Protokolant – st. sekr. sąd. Katarzyna Tokarska-Józwik

po rozpoznaniu w dniu 13 marca 2017 roku w Lublinie

sprawy U. M.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w L.

o wysokość emerytury

na skutek odwołania U. M.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w L.

z dnia 2 listopada 2016 roku znak (...)

oddala odwołanie.

Sygn. akt VIII U 4112/16

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 2 listopada 2016 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. przyznał U. M. emeryturę od dnia(...)roku, tj. od osiągnięcia wieku emerytalnego. Wysokość emerytury została ustalona w kwocie 492,24 złotych (decyzja – k. 15-16 a.e.).

U. M. wniosła odwołanie od powyższej decyzji, domagając się jej zmiany poprzez uwzględnienie przy obliczaniu wysokości emerytury okresu zatrudnienia w Gminnej Spółdzielni (...) w B. w okresie od dnia 13 lipca 1973 roku do dnia 7 kwietnia 1975 roku, jednocześnie z bez uwzględniania zatrudnienia w Gminnej Spółdzielni od dnia 4 maja 1978 roku do dnia 5 kwietnia 1979 roku. W uzasadnieniu wskazała, że okres pracy od dnia 4 maja 1978 roku do dnia 5 kwietnia 1979 roku został już zaliczony do okresu pracy w rolnictwie i od dnia 21 stycznia 2011 roku przyznana jej została emerytura rolnicza na podstawie przepisów obowiązujących przed dniem 1 stycznia 2009 roku. W wyżej wymienionym okresie wykonywała pracę jako rolnik oraz jako pracownik, a zaliczenie go do okresu uprawniającego do emerytury pracowniczej spowoduje utratę prawa do emerytury rolniczej (odwołanie – k. 2 a.s.).

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie. W uzasadnieniu argumentował, że decyzją z dnia 14 października 2016 roku dokonał korekty kapitału początkowego, uwzględniając przy jego obliczeniu okres zatrudnienia w Gminnej Spółdzielni (...) w B. od dnia 13 lipca 1973 roku do dnia 7 kwietnia 1975 roku oraz od dnia 4 maja1978 roku do dnia 5 kwietnia 1979 roku na podstawie dokumentacji przedstawionej przez wnioskodawczynię. Przepisy rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 października 2011 roku w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe nie pozwalają natomiast na wycofanie przedłożonych dokumentów potwierdzających okresy pracy ubezpieczonego, a tym samym na pominięcie tych okresów przy ustalania prawa i wysokości emerytury (odpowiedź na odwołanie – k. 4 a.s.).

Sąd Okręgowy w Lublinie ustalił, co następuje:

U. M. urodziła się w dniu (...). W dniu 29 grudnia 2008 roku złożyła wniosek o ustalenie kapitału początkowego, do którego dołączyła dokumenty poświadczające okresy zatrudnienia. Ze świadectw pracy z dnia 30 listopada 1989 roku wynika, że w okresie od dnia 13 lipca 1973 roku do dnia 7 kwietnia 1975 roku była zatrudniona w Gminnej Spółdzielni (...) w B. na podstawie umowy agencyjnej na stanowisku (...) Klubu (...). Ponadto była zatrudniona w tej samej Spółdzielni w okresie od dnia 4 maja 1978 roku do dnia 5 kwietnia 1979 roku na podstawie umowy agencyjnej na stanowisku (...) (...). Spółdzielnia odprowadzała składki do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (wniosek wraz ze świadectwami pracy – k. 1-7 a.k., zaświadczenie – k. 7 a.e.).

Decyzją z dnia 17 marca 2009 roku Zakład ustalił wartość kapitału początkowego dla U. M., a decyzją z dnia 14 października 2016 roku dokonał jego ponownego ustalenia. Do obliczenia kapitału uwzględniono okresy zatrudnienia w Gminnej Spółdzielni (...) w B. (decyzje – k. 55 i 66 a.k.).

Wnioskodawczyni od dnia 21 stycznia 2011 roku pobiera emeryturę rolniczą, do ustalenia której nie zaliczono żadnych okresów pracy pozarolniczej (pismo – k. 13 a.e.).

Zaskarżoną decyzją z dnia 2 listopada 2016 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych, po rozpatrzeniu wniosku z dnia 6 października 2016 roku, przyznał wnioskodawczyni emeryturę od dnia 21 października 2016 roku. Do stażu pracy organ rentowy uwzględnił okresy zatrudnienia w Gminnej Spółdzielni (...) w B. od dnia 13 lipca 1973 roku do dnia 7 kwietnia 1975 roku oraz od dnia 4 maja 1978 roku do dnia 5 kwietnia 1979 roku (decyzja – k. 15-16 a.e., pismo – k. 17 a.e.).

Stan faktyczny w niniejszej sprawie został ustalony w oparciu o dokumentację zgromadzoną w aktach kapitałowych oraz aktach emerytalnych, przedłożonych przez organ rentowy.

Powołane w treści uzasadnienia dowody z dokumentów zostały uznane przez Sąd za wiarygodne. Ich forma i treść nie budzi wątpliwości, nie były również kwestionowane przez stronę. Ponadto okoliczności w nich stwierdzone nie były sporne w niniejszej sprawie.

Sąd Okręgowy w Lublinie zważył, co następuje:

Odwołanie nie jest zasadne i nie zasługuje na uwzględnienie.

Na wstępie rozważań należy zauważyć, ze stan faktyczny w rozpatrywanej sprawie jest bezsporny. Kwestią sporną jest natomiast możliwość pominięcia ubezpieczenia z okresu zatrudnienia w Gminnej Spółdzielni (...) w B. przez organ rentowy przy ustalaniu prawa i wysokości emerytury.

Zgodnie z art. 4 pkt 13 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2016 r., poz. 887, tekst jedn. ze zm.) ubezpieczonym jest osoba podlegająca ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, określonym w przepisach o systemie ubezpieczeń społecznych, a także osoba, która przed dniem wejścia w życie ustawy podlegała ubezpieczeniu społecznemu lub zaopatrzeniu emerytalnemu, z wyłączeniem ubezpieczenia społecznego rolników. Z kolei okresem ubezpieczenia w świetle art. 4 pkt 5 ustawy emerytalnej jest okres opłacania składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz okres nieopłacania składek z powodu przekroczenia w trakcie roku kalendarzowego kwoty rocznej podstawy wymiaru składek, o którym mowa w przepisach o systemie ubezpieczeń społecznych.

Ustawodawca w art. 6 cytowanej ustawy wymienił okresy składkowe, które uwzględnia się przy ustalaniu prawa do emerytury. Są nimi m.in. okresy ubezpieczenia, którym na podstawie art. 6 ust. 4 ustawy z dnia 13 października 1998 roku (Dz. U. z 2016 r., poz. 963, tekst jedn. ze zm.) podlegają osoby wykonujące pracę na podstawie umowy agencyjnej.

Ponadto aktem prawnym regulującym kwestię ustalania prawa do emerytury jest rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 października 2011 roku w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe (Dz. U. z 2011 r., nr 237, poz. 1412). Zgodnie z § 10 ust. 1 pkt 2 tego rozporządzenia zainteresowany zgłaszający wniosek o emeryturę powinien dołączyć do wniosku dokumenty stwierdzające okresy uzasadniające prawo do świadczeń i ich wysokość. Środkiem dowodowym stwierdzającym okresy zatrudnienia na podstawie umowy o pracę w postępowaniu o świadczenie emerytalno-rentowe jest według § 22 ust. 1 rozporządzenia m. in. świadectwo pracy. Jak natomiast stanowi § 28 ust. 2 rozporządzenia po wydaniu decyzji w sprawie świadczenia organ rentowy zwraca zainteresowanemu, na jego wniosek, przedłożone dokumenty po sporządzeniu ich kopii, z wyłączeniem zaświadczeń potwierdzających wysokość wynagrodzenia, przychodu, dochodu i uposażenia, przyjmowanych do ustalenia podstawy wymiaru świadczeń, rachunków poniesionych kosztów pogrzebu oraz pisemnych zeznań świadków i oświadczeń zainteresowanego.

Z bezspornego w niniejszej sprawie stanu faktycznego wynika, że U. M. od dnia (...) roku nabyła prawo do emerytury z uwagi na osiągnięcie wieku emerytalnego określonego w art. 24 ust. 1a pkt 13, zgodnie z którym wiek emerytalny dla kobiet urodzonych w okresie od dnia 1 października 1955 roku do dnia 31 grudnia 1955 roku wynosi co najmniej 61 lat. Zarówno prawo do emerytury, jak i jej wysokość, a wcześniej kapitał początkowy, zostały ustalone na podstawie przedłożonej dokumentacji, z której w sposób bezsprzeczny wynika, że w okresach od dnia 13 lipca 1973 roku do dnia 7 kwietnia 1975 roku oraz od dnia 4 maja 1978 roku do dnia 5 kwietnia 1979 wnioskodawczyni podlegała ubezpieczeniu z tytułu wykonywania pracy na podstawie umowy agencyjnej. Wnioskodawczyni nie może zatem zanegować tego faktu i wnioskować o jego pominięcie. Nie przewidują tego aktualnie obowiązujące przepisy prawa. Wnioskodawczyni przysługuje jedynie prawo do wycofania wniosku o emeryturę, nie później jednak niż do dnia uprawomocnienia się decyzji, o czym stanowi art. 116 ust. 2 ustawy emerytalnej, a co zostało powtórzone w punkcie 5 „Informacji” znajdujących na wniosku o emeryturę (k. 3v a.e.).

Błędne jest również powoływanie się wnioskodawczyni na treść art. 10 ust. 3 ustawy emerytalnej. Wskazany przepis przewiduje uwzględnienie do ogólnego stażu ubezpieczeniowego tzw. okresów uzupełniających, na które składają się:

-okresy ubezpieczenia społecznego rolników, za które opłacono przewidziane w odrębnych przepisach składki,

- przypadające przed dniem 1 lipca 1977 roku okresy prowadzenia gospodarstwa rolnego po ukończeniu 16 roku życia,

- przypadające przed dniem 1 stycznia 1983 roku okresy pracy w gospodarstwie rolnym po ukończeniu 16 roku życia.

Dotyczy to sytuacji, gdy okresy składkowe i nieskładkowe wymienione w art. 6 i 7 ustawy emerytalnej są krótsze od okresu wymaganego do przyznania emerytury, w zakresie niezbędnym do uzupełnienia tego okresu. W świetle art. 10 ust. 3 ustawy emerytalnej okresów uzupełniających nie uwzględnia się, jeżeli zostały one zaliczone do okresów, od których zależy prawo do emerytury lub renty, na podstawie przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników.

W niniejszej sprawie organ rentowy nie zaliczał przy ustalaniu emerytury okresów pracy w gospodarstwie rolnym jako okresów uzupełniających, ponieważ wziął pod uwagę okres zatrudnienia na podstawie umowy agencyjnej w Gminnej Spółdzielni (...). W związku z tym nie było potrzeby stosowania art. 10 ustawy emerytalnej.

Z uwagi na powyższe należy uznać, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych w sposób prawidłowy, zgodnie z przepisami ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, jak i rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 października 2011 roku w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe ustalił wnioskodawczyni prawo do emerytury oraz jej wysokość w oparciu o przedłożoną dokumentację. W tym stanie rzeczy odwołanie podlegało oddaleniu.

Na marginesie Sąd wskazuje, że kwestia ewentualnego wpływu zaliczenia przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych okresu zatrudnienia w Gminnej Spółdzielni (...) w B. na prawo do emerytury rolniczej nie jest przedmiotem zaskarżonej odwołaniem decyzji i jako wychodząca poza jej zakres nie może być przedmiotem rozpoznania (wyrok SN z 29 września 2000 r., II UKN 759/99, LEGALIS nr 48487).

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy w Lublinie, na podstawie powołanych przepisów oraz art. 477 14 § 1 k.p.c. orzekł jak w sentencji wyroku.