Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 6 października 2016 roku Sąd Rejonowy dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi, XI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych oddalił odwołanie B. G. od orzeczenia Wojewódzkiego Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w Województwie (...) w Ł. z dnia 3 grudnia 2015 roku, nr (...) zaliczającego wnioskodawczynię do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności na stałe.

Powyższe orzeczenie zapadło w oparciu o następujące ustalenia faktyczne.

U B. G. rozpoznano: chorobę zwyrodnieniową stawów biodrowych – przebyte operacje 2011-2012 roku, chorobę zwyrodnieniową kręgosłupa, zespoły bólowe szyjne, piersiowe i lędźwiowo-krzyżowe w wywiadzie. Stan zdrowia wnioskodawczyni uzasadnia zaliczenie jej do osób o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności na stałe. Wnioskodawczyni nie wymaga stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji.

W ocenie ortopedycznej odwołująca jest osobą o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności. Rozpoznaje się u niej dolegliwości wielostawowe, chorobę zwyrodnieniową kręgosłupa, stan po obustronnej protezoplastyce stawów biodrowych. Wymaga asekuracji kuli podczas chodzenia, okresowych zabiegów fizjoterapeutycznych. Nie wymaga natomiast stałej lub długotrwałej pomocy innych osób w związku ze znacznym ograniczeniem możliwości samodzielnej egzystencji.

Powyższy stan faktyczny Sąd Rejonowy ustalił na podstawie zebranego w sprawie materiału dowodowego, opierając się na wydanych w sprawie opiniach biegłych: neurologa i ortopedy. Opinie biegłych są spójne, logiczne i odpowiadają zakreślonej tezie dowodowej. Biegli w sposób jasny odpowiedzieli na postawione im pytania, wskazując szczegółowo wszystkie podstawy dokonanych przez siebie w opinii ustaleń. Opinie te nie zawierają braków i wyjaśniają wszystkie okoliczności istotne dla rozstrzygnięcia sprawy. Sąd nie znalazł podstaw do uwzględnienia wniosku o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego neurochirurga z uwagi na fakt, iż wnioskodawczyni nie miała operacji neurochorurgicznej, a biegli, którzy wydawali opinie w sprawie w pełnym zakresie odnieśli się do jej schorzeń, a nadto nie wskazali na potrzebę przeprowadzania takiego dowodu.

W oparciu o tak ustalony stan faktyczny, Sąd Rejonowy uznał, iż odwołanie podlegało oddaleniu jako niezasadne.

Sąd I instancji odnosząc się do dyspozycji art. 1, art. 3 ust. 1, art. 4 ust.1 i 2 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 roku o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (t. j. Dz. U. z 2011 roku, nr 127, poz. 721) oraz § 29-30 rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 lipca 2003 roku w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności (t.j. Dz.U. 2015 poz. 1110) wskazał, że z ustaleń poczynionych przez Sąd Rejonowy, opartych w szczególności na wydanych w sprawie pisemnych opiniach biegłych z zakresu medycyny, jednoznacznie wynika, że nie ma podstaw do zmiany zaskarżonego orzeczenia Wojewódzkiego Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w Województwie (...) w Ł. poprzez zaliczenie wnioskodawczyni do wyższego – znacznego – stopnia niepełnosprawności.

Biegli zgodnie orzekli, że rozpoznane u wnioskodawczyni schorzenia pozwalają na zaliczenia jej do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności. Odwołująca się od orzeczenia wojewódzkiego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności nie jest osobą niezdolną do samodzielnej egzystencji, całkowicie zależną od otoczenia czy też do wykonywania pracy zarobkowej z powodu fizycznego, psychicznego lub umysłowego naruszenia sprawności organizmu.

Z tego tez względu Sąd oddalił odwołanie na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c.

Powyższe orzeczenia w całości zaskarżyła wnioskodawczyni.

Zaskarżonemu wyrokowi zarzuciła:

1. obrazę przepisów prawa materialnego mającą wpływ na treść orzeczenia poprzez błędną wykładnię przepisu art. 4 pkt 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 roku o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych poprzez stwierdzenie, iż stan zdrowia wnioskodawczyni nie upoważnia do zaliczenia jej do znacznego stopnia niepełnosprawności;

2. obrazę przepisów prawa materialnego mającą wpływ na treść orzeczenia poprzez błędną wykładnię przepisu art. 4 punkt 2 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 roku o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych poprzez stwierdzenie, iż stan zdrowia wnioskodawczyni upoważnia do zaliczenia ją do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności;

3. obrazę przepisów prawa proceduralnego tj. art. 217 § 2 k.p.c. w zw. z art. 227 k.p.c. mającą wpływ na treść orzeczenia poprzez pominięcie przez Sąd pierwszej instancji wniosku o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego lekarza neurochirurga;

4. obrazę przepisów prawa proceduralnego mającą wpływ na treść orzeczenia poprzez błędne zastosowanie przez Sąd pierwszej instancji art. 328 § 2 k.p.c., i w konsekwencji braku uzasadnienia przyczyn dla których odmówiono zaliczenia ubezpieczonej do znacznego stopnia niepełnosprawności;

5. obrazę przepisów prawa proceduralnego mającą wpływ na treść orzeczenia poprzez błędną wykładnie przepisu art. 233 §1 k.p.c. poprzez brak wszechstronnego rozpatrzenia materiału dowodowego oraz stanu faktycznego.

Mając powyższe na uwadze skarżąca wniosła o zmianę wyroku Sądu Rejonowego dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi i ustalenie, że wnioskodawczyni spełnia przesłanki do zaliczenia jej do znacznego stopnia niepełnosprawności zgodnie z treścią art. 4 pkt 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 roku o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych lub w ostateczności uchylenie wydanego w sprawie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji oraz o zwrot kosztów postępowania według norm prawem przepisanych.

Sąd Okręgowy w Łodzi zważył, co następuje:

Apelacja nie zasługuje na uwzględnienie.

W ocenie Sądu Okręgowego, Sąd pierwszej instancji wydał trafne orzeczenie, znajdujące oparcie w zebranym w sprawie materiale dowodowym i obowiązujących przepisach prawa.

Wbrew twierdzeniom apelacji, Sąd drugiej instancji nie dopatrzył się w postępowaniu pierwszoinstancyjnym naruszenia przepisów prawa materialnego czy przepisów postępowania, skutkujących koniecznością zmiany bądź uchylenia zaskarżonego wyroku.

Art. 233 § 1 k.p.c. stanowi, iż sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów, według własnego przekonania na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału.

Zgodnie zaś z treścią art. 278 § 1 k.p.c. dopuszczenie dowodu z opinii biegłego następuje w wypadkach gdy dla rozstrzygnięcia sprawy wymagane są wiadomości „specjalne”. Dopuszczenie dowodu z opinii biegłego następuje więc wówczas, gdy dla rozstrzygnięcia sprawy potrzebne są wiadomości, wykraczająca poza zakres wiadomości przeciętnej osoby posiadającej ogólne wykształcenie. Wobec tego biegłym może być jedynie osoba, która posiada wskazane wiadomości potrzebne do wydania opinii i daje rękojmię należytego wykonania czynności biegłego.

W ramach przyznanej swobody w ocenie dowodów – art. 233 k.p.c., Sąd I instancji powinien zbadać wiarygodność i moc dowodu z opinii biegłego sądowego dokonując oceny tego dowodu według własnego przekonania i na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału. (wyrok SN z 2003-10-30 IV CK 138/02 L.). Niemniej jednak polemika z opinią biegłego nie uzasadnia zarzutu naruszenia art. 233 § 1 kpc (wyrok SN z 2002-01-09 II UKN 708/00 L.). Dla obalenia twierdzeń biegłego specjalisty nie wystarcza bowiem przeświadczenie strony, iż fakty wyglądają inaczej, lecz koniecznym jest również rzeczowe wykazanie, iż wystawiona przez biegłego opinia jest niespójna bądź merytorycznie błędna.

Dowód z opinii biegłych jest przeprowadzony prawidłowo, jeżeli sądy uzyskały od biegłych wiadomości specjalne niezbędne do merytorycznego i prawidłowego orzekania, a tylko brak w opinii fachowego uzasadnienia wniosków końcowych, uniemożliwia prawidłową ocenę jej mocy dowodowej (wyrok SN z 2000-06-30 II UKN 617/99 OSNAPiUS 2002/1/26).

Żądanie ponowienia lub uzupełnienia dowodu z opinii biegłych jest bezpodstawne, jeżeli sądy uzyskały od biegłych wiadomości specjalne niezbędne do merytorycznego i prawidłowego orzekania (wyrok SN z 1999-10-20 II UKN 158/99 OSNAPiUS 2001/2/51).

Samo niezadowolenie strony z oceny przedstawionej przez biegłych nie uzasadnia potrzeby dopuszczenia przez sąd dowodu z opinii innych biegłych (wyr. SN z 6.10.2009 r., II UK 47/09, L.).

Podkreślić należy również, iż dostateczne wyjaśnienie okoliczności spornych w sprawie nie jest równoznaczne z uzyskaniem dowodu korzystnego dla strony niezadowolonej z faktów wynikających z dowodów dotychczas przeprowadzonych (wyrok SN z 28 lutego 2001 roku, II UKN 233/00 L.). Zwraca na to także uwagę Sąd Najwyższy w wyroku z 8 lipca 1999 roku, II UKN 37/99 OSNAPiUS 2000/20/741 wskazując, że sąd nie jest obowiązany do uwzględniania kolejnych wniosków dowodowych strony tak długo, aż udowodni ona korzystną dla siebie tezę i pomija je od momentu dostatecznego wyjaśnienia spornych okoliczności sprawy (art. 217 § 2 k.p.c.).

Z kolei w myśl art. 217 § 1 i 3 k.p.c. strona może aż do zamknięcia rozprawy przytaczać okoliczności faktyczne i dowody na uzasadnienie swoich wniosków lub dla odparcia wniosków i twierdzeń strony przeciwnej. Sąd pomija twierdzenia i dowody, jeżeli są powoływane jedynie dla zwłoki lub okoliczności sporne zostały już dostatecznie wyjaśnione.

Zdaniem Sądu II instancji niewątpliwe jest, że ocena stopnia niepełnosprawności wnioskodawczyni to jest ocena jej stanu zdrowia, niezdolności do pracy bądź ograniczonej zdolności do pracy (wyłącznie w warunkach pracy chronionej) nadto ewentualnej konieczności zapewnienia jej w celu pełnienia ról społecznych, stałej lub długotrwałej opieki i pomocy innych osób w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji, wymaga wiadomości specjalnych i musi znaleźć oparcie w dowodzie z opinii biegłego, nie zaś tylko w subiektywnym odczuciu zainteresowanej rozstrzygnięciem strony.

W rozpoznawanej sprawie Sąd Rejonowy uczynił podstawą swego rozstrzygnięcia opinie biegłych lekarzy ortopedy i neurologa. Wskazani biegli orzekli wprost, iż wnioskodawczynię z uwagi na posiadane przez nią schorzenia cechuje jedynie umiarkowany stopień niepełnosprawności. Biegli wskazali, iż schorzenia ortopedyczne i neurologiczne wnioskodawczyni nie powodują konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji. Stwierdzone natomiast u wnioskodawczyni dolegliwości ze strony narządu ruchu powodują, że wymaga ona asekuracji kuli podczas chodzenia oraz okresowych zabiegów fizjoterapeutycznych. Z tych zatem względów brak podstaw do uznania odwołującej się, za osobę niepełnosprawną w stopniu znacznym.

Podkreślenia wymaga fakt, iż biegli dochodząc do powyższych wniosków oparli się nie tylko na badaniu wnioskodawczyni, ale także na dokumentacji medycznej załączonej do akt sprawy. W związku z tym końcowe wnioski orzecznicze były wypadkową oceny stanu zdrowia wnioskodawczyni przy uwzględnieniu wszelkiej dostępnej dokumentacji, badania przedmiotowego oraz wywiadu od ubezpieczonej. A co za tym idzie opinie - wbrew zarzutom apelacji - była spójne, logiczne i znajdująca potwierdzenie w zebranym w sprawie materiale dowodowym.

Skarżąca w apelacji generalnie podtrzymując zastrzeżenia do opinii biegłych, nie wskazała jednak jakie aspekty dotyczące jej stanu zdrowia nadal nie zostały w sprawie wyjaśnione. Nie podważyła skutecznie spójności i rzetelności wniosków lekarzy specjalistów co stanu jej zdrowia. Z tych też względów w ocenie Sądu Okręgowego brak postaw do przyjęcia, iż uzyskane od biegłych wiadomości specjalne, nie były wystarczające do merytorycznego i prawidłowego rozstrzygnięcia.

Ponadto nie może zgodzić się ze skarżącą, że biegli nie dołożyli należytej staranności w ocenie stanu zdrowia wnioskodawczyni bazując jedynie na przedłożonej dokumentacji, w sytuacji gdy powinni to uczynić w oparciu o wszelkie dostępne środki np. aktualne badanie rezonansem magnetycznym. Biegły w przeciwieństwie do lekarza leczącego nie jest lekarzem prowadzącym, który zleca badania czy też je wykonuje. Rola biegłego ogranicza się jedynie do oceny stanu zdrowia głównie na podstawie dokumentacji medycznej przedłożonej przez badanego tj. kart informacyjnych, historii choroby, wyników badań czy też skierowań oraz badania przedmiotowego oraz wywiadu zebranego od pacjenta. Zatem to wnioskodawczyni - jako zainteresowana aby stan zdrowia został oceniony prawidłowo - winna dołożyć należytej staranności aby przedłożyć całości posiadanej dokumentacji medycznej. W niniejszej sprawie obaj biegli zapoznali się z dokumentacją przestawioną przez wnioskodawczynię i na jej podstawie doszli do konkretnych wniosków orzeczniczych. Zatem powołani biegli stosownie do zaistniałych u wnioskodawczyni schorzeń w sposób pełny dokonali oceny stanu zdrowia wnioskodawczyni niezbędnego do ustalenia stopnia niepełnosprawności. Ta zaś ocena doprowadziła do wniosku, że wnioskodawczyni z uwagi na zaistniałe schorzenia może być zaliczona do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności, ponieważ nie wymaga stałej lub długotrwałej pomocy osób trzecich.

Nie sposób także przyjąć, iż do prawidłowego rozpoznania sprawy i oceny stanu zdrowia wnioskodawczyni i jej zdolności oraz ograniczeń w zakresie schorzeń kręgosłupa, koniecznym było dopuszczenie dowodu z opinii biegłego neurochirurga.

Odnosząc się do powyższego wskazać ponownie należy, iż wydane w sprawie opinie biegłych sądowych tj. ortopedy i neurologa dostarczyły Sądowi wiedzy w zakresie niezbędnym dla rozstrzygnięcia, były kompletne i prawidłowe, odnosiły się do całości dokumentacji medycznej przedłożonej w sprawie i przedmiotowego badania wnioskodawczyni, a skarżąca jedynie w sposób subiektywny odmiennie niż specjaliści ocenia swój stan zdrowia w zakresie schorzeń kręgosłupa. Ponadto - jak wskazała sama wnioskodawczyni - nie leczy się u wskazanego specjalisty. Zatem tym bardziej brak jest podstaw aby wskazany dowód dopuści. Jednocześnie zauważyć należy, że ani biegły ortopeda ani biegły neurolog nie wskazali na konieczność przeprowadzenia dodatkowo dowodu z opinii innego biegłego jak chociażby neurochirurga. Oznacza to, że dotychczas wydane opinie przez biegły stosownie do posiadanych przez powódkę schorzeń były w pełni wystarczające do oceny stanu jej zdrowia w kontekście ustalenia stopnia niepełnosprawności. Ze względu na powyższe brak było więc podstaw do zbędnego przedłużania postępowania w sprawie i wobec dostatecznego wyjaśnienia okoliczności spornych wniosek odwołującej o dopuszczenie dowodu z opinii lekarza neurochirurga zgodnie z treścią art. 217 § 3 k.p.c. podlegał oddaleniu przez Sąd I instancji.

W ocenie Sądu Okręgowego, brak jest zatem jakichkolwiek podstaw do kwestionowania wniosków Sądu Rejonowego opartych na opiniach powołanych biegłych i stwierdzenia, iż nie odzwierciedlały one stanu zdrowia wnioskodawczyni. Wskazać należy, iż Sąd Rejonowy w sposób prawidłowy przeprowadził postępowanie. Rozważył cały zebrany w sprawie materiał dowodowy i na jego podstawie trafnie wywiódł, iż wnioskodawczyni jest osobą niepełnosprawną w stopniu umiarkowanym, nie zaś znacznym. Natomiast twierdzenia skarżącej, poparte tylko i wyłącznie jej subiektywnym stanowiskiem, iż okoliczności dotyczące stanu zdrowia wnioskodawczyni wyglądały inaczej, jako bezzasadna polemika z opiniami biegłych nie mogły przynieść spodziewanego przez skarżącą skutku procesowego.

Reasumując, żaden z zarzutów apelacyjnych dotyczących zarówno naruszenia prawa procesowego - art. 233 § 1 k.p.c., art. 328 § 2 k.p.c., art. 217 k.p.c. oraz art. 227 k.p.c. poprzez uchybienia w zakresie przeprowadzonego postępowania dowodowego i oceny dowodów, jak i naruszenia prawa materialnego - art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, nie jest uzasadniony.

Orzeczenie Sądu I instancji w pełni zatem odpowiada prawu.

Biorąc powyższe pod uwagę, Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację wnioskodawczyni jako bezzasadną.

Przewodnicząca Sędziowie

E.W.(k)