Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 marca 2017 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach Ośrodek Zamiejscowy w Rybniku

Wydział V Karny Sekcja Odwoławcza

w składzie:

Przewodniczący: SSO Jacek Myśliwiec

Protokolant: Ewelina Grobelny

w obecności Izabeli Gąsior – Jelonek Prokuratora Prokuratury Rejonowej w Jastrzębiu – Zdroju

po rozpoznaniu w dniu 23 marca 2017 r.

sprawy: M. K.,

córki D. i M.,

ur. (...) w J.

oskarżonej o przestępstwo z art. 157 § 2 kk

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonej

od wyroku Sądu Rejonowego w Jastrzębiu - Zdroju

z dnia 3 października 2016r. sygn. akt II K 1142/15

I.  utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok,

II.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz kuratora małoletniej A. S. - adw. M. C. kwotę 420 (czterysta dwadzieścia) złotych oraz 23% podatku VAT w kwocie 96,60 złotych (dziewięćdziesiąt sześć złotych sześćdziesiąt groszy), łącznie kwotę 516,60 złotych (pięćset szesnaście złotych sześćdziesiąt groszy) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu odwoławczym,

III.  obciąża oskarżoną na rzecz Skarbu Państwa opłatą za II instancję w kwocie 240 (dwieście czterdzieści) złotych i obciąża ją wydatkami postępowania odwoławczego w kwocie 536,60 zł (pięćset trzydzieści sześć złotych sześćdziesiąt groszy).

SSO Jacek Myśliwiec

Sygn.akt V. 2 Ka 647/16

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 3 października 2016r. Sąd Rejonowy w Jastrzębiu Zdroju uznał oskarżoną M. K. za winną tego , że w dniu 06 czerwca 2016 roku w P. poprzez kilkakrotne uderzenie pasem spowodowała u swej małoletniej córki A. S. obrażenia ciała w postaci stłuczenia i krwiaków podskórnych lewego przedramienia, lewego biodra i prawego uda naruszające prawidłowe czynności narządów ciała pokrzywdzonej na okres poniżej 7 dni i za to na podstawie art. 157 § 2 kk wymierzył jej karę grzywny w wymiarze 80 stawek po 30,00 zł każda.

Na podst. art. 29 Prawo o Adwokaturze zasądził od Skarbu Państwa na rzecz kuratora małoletniej A. S. adw. M. C. kwotę 840 zł .

Na podstawie art. 627 kpk w zw. art. 3 ust. 1 Ustawy z dnia 23 czerwca 1973 roku o opłatach w sprawach karnych (tj. D.z U. z 1983 roku Nr 49 poz. 223 z póź. zm.) zasądził od oskarżonej na rzecz Skarbu Państwa koszty postępowania obejmujące wydatki w kwocie 1631,40 zł oraz opłatę w wysokości 240,00 zł.

Apelację od powyższego wyroku złożył obrońca oskarżonej. Zaskarżonemu wyrokowi w pkt 1 , na podstawie art. 427 § 1 i 2 kpk oraz art. 438 pkt 2 kpk zarzucił:

A)  obrazę przepisów postępowania mogącą mieć wpływ na treść wydanego orzeczenia tj. art. 17 § 1 pkt 1 kpk poprzez przyjęcie, iż oskarżona , karcąc wychowawczo swoją córkę w dniu 06.06.2015r. zastosowała środki nieproporcjonalne do wagi przewinienia, powodując u niej naruszenie czynności narządu ciała, bądź co najwyżej naruszenie nietykalności cielesnej, jeżeli całokształt okoliczności spawy, we wzajemnym powiązaniu, daje podstawę do przyjęcia, iż M. K. działała w granicach pozaustawowego kontratypu karcenia wychowawczego i brak jest danych dostatecznie uzasadniających podejrzenie popełniania przestępstwa.

Nadto z ostrożności procesowej zaskarżonemu wyrokowi w pkt 1, na podstawie art. 427 § 1 i 2 kpk oraz art. 438 pkt 2 i 3 kpk oraz art. 439 § 1 pkt 9 kpk zarzucił:

B)  błąd w ustaleniach faktycznych polegający na przyjęciu, iż oskarżona M. K. dopuściła się przestępstwa określonego w art. 157 § 2 kk, w sposób i w okolicznościach podanych w tezie aktu oskarżenia, opartej na Karcie Informacyjnej Wojewódzkiego Szpitala (...) w J. oraz opinii biegłego sądowego z zakresu chirurgii urazowej i ortopedii, jeżeli okoliczności sprawy nie uzasadniają twierdzenia, że :

-oskarżona swoim zachowaniem uderzając pokrzywdzoną pasem „po pupie” spowodowała u niej obrażenia ciała zlokalizowane na innych częściach ciała,

albowiem:

-zarówno z wyjaśnień oskarżonej M. K., jak również z zeznań świadków U. J., A. K. oraz T. B., wynika jednoznacznie, iż pokrzywdzona została uderzona pasem „w pupę”, okazując m.in. świadkom tę część ciała. Natomiast teza aktu oskarżenia, oparta o Kartę Informacyjną Wojewódzkiego Szpitala (...) w J. oraz opinii biegłego sądowego z zakresu chirurgii urazowej i ortopedii, ze szczególnym podkreśleniem okoliczności, iż biegły nie badał pokrzywdzonej, koncentruje się na obrażeniach ciała w postaci stłuczenia i krwiaków podskórnych w okolicy lewego przedramienia, lewego biodra i prawego uda, co zdaniem biegłego jest naruszeniem czynności narządu ciała na okres poniżej 7 dni ( okoliczność bezsporna),

C) obrazę przepisów postępowania mogącą mieć wpływ na treść wydanego orzeczenia tj. art. 17 § 1 pkt 6 kpk poprzez skazanie oskarżonej M. K. za czyn opisany w pkt 1 wyroku zakwalifikowany jako przestępstwo z art. 157 § 2 kk, zamiast występku z art. 217 § 1 kk, w sytuacji gdy doszło do przedawnienia karalności tego przestępstwa, które jako czyn ścigany z oskarżenia prywatnego przedawniło się z upływem 1 roku od dnia kiedy pokrzywdzony dowiedział się o osobie sprawcy, a więc w dniu 06.06.2016r., czyli prawie 4 miesiące przed datą wydania wyroku w sprawie tj. w dniu 03.10.2016r. , co stanowi bezwzględną przyczynę odwoławczą z art. 439 § 1 pkt 9 kpk.

Wskazując na zarzut opisany w pkt A , na podstawie art. 427 § 1 kpk oraz art. 437 § 1 i 2 kpk wniósł o :

- zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie M. K. od zarzucanego jej czynu,

-obciążenie Skarbu Państwa kosztami udziału obrońcy, działającego z wyboru, według norm przepisanych za obie instancje.

Wskazując na zarzuty opisane w pkt (...) i C, na podstawie art. 427 § 1 kpk oraz art. 437 § 1 i 2 kpk oraz art. 439 § 1 pkt 9 kpk, wniósł o:

-zmianę zaskarżonego wyroku poprzez przyjęcie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonej M. K. z art. 157 § 2 kk na kwalifikacje z art. 217 § 1 kk oraz umorzenie postępowania na podstawie art. 17 § 1 pkt 6 kpk,

-obciążenie Skarbu Państwa kosztami udziału obrońcy, działającego wyboru, według norm przepisanych za obie instancje.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Apelacja obrońcy oskarżonej na uwzględnienie nie zasługiwała. Podniesiony w tej apelacji zarzut błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku nie był zasadny. Powyższy zarzut byłby słuszny tylko wtedy, gdyby Sąd I instancji oparł swój wyrok na faktach, które nie znajdują potwierdzenia w wynikach postępowania dowodowego albo też z faktów tych wysnuł wnioski niezgodne ze wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego. Takich uchybień Sąd Rejonowy w przedmiotowej sprawie się nie dopuścił albowiem Sąd ten wskazał dowody, na których oparł swoje ustalenia faktyczne, a jednocześnie wskazał przesłanki, którymi kierował się odmawiając wiary dowodom przeciwnym. Z faktu, że Sąd merytoryczny dokonał oceny dowodów – do czego zresztą był zobowiązany – nie wynika samo przez się, że poczynione ustalenia faktyczne są błędne, jeśli ocena dowodów zebranych w sprawie nie wykracza poza ramy zakreślone w przepisach postępowania zwłaszcza zaś w art. 4 i 7 kpk. W istocie Sąd Rejonowy dokonał oceny dowodów w sposób bezstronny, nie przekroczył granic oceny swobodnej, a przy tym uwzględnił zasady wiedzy i doświadczenia życiowego, a swój pogląd na ostateczne wyniki przewodu sądowego przekonująco uzasadnił w pisemnych motywach zaskarżonego wyroku.

Jakkolwiek oskarżona w toku postępowania sądowego nie przyznała się do popełnienia zarzucanego jej czynu i odmówiła składania wyjaśnień to równocześnie podtrzymała swoje dotychczasowe wyjaśnienia, w których de facto potwierdziła fakt ukarania poprzez „lanie swojej córki”. Okoliczność tę potwierdzają także inni świadkowie , którzy mieli kontakt tak z małoletnią pokrzywdzoną jak i z oskarżoną, które w swoich wypowiedziach potwierdzały fakt ukarania A. S.. Tak więc werbalnie zaprzeczając popełnieniu przestępstwa oskarżona przyjęła dość prymitywną linię obrony polegającą na prostej negacji. Obrona wskazując na różne rozmieszczenie obrażeń ciała pokrzywdzonej sugeruje, iż mogły one powstać w innych okolicznościach niż karcenie. Należy jednak zwrócić uwagę, że są to obrażenia współczesne, które powstały w tym samym czasie, a ich rozmieszczenie na przedramieniu , biodrze oraz udzie mogą być spowodowane dynamiką zdarzenia. Uderzenia pasem bowiem trudno jest lokować w jedno konkretne miejsce. Mimo, iż zamiarem osoby karzącej jest lokowanie uderzeń w rejonie pośladków to przy próbie zasłonięcia, obrażeń może doznać przedramię, udo lub biodro, które są zlokalizowane na zbliżonej do pośladków płaszczyźnie.

Za całkowicie nietrafną uznać należy supozycję skarżącego iż w przedmiotowej sprawie działanie oskarżonej naruszyło wyłącznie nietykalność cielesną pokrzywdzonej. Należy zwrócić uwagę, iż z naruszeniem nietykalności cielesnej mamy do czynienia wyłącznie wówczas, gdy skutkiem działania sprawcy pokrzywdzony nie doznaje żadnych obrażeń ciała bądź też są one niewielkie. W każdym przypadku gdy dochodzi do tzw. krwiaków czyli wynaczynienia krwi mamy do czynienia z naruszeniem narządu ciała. W przedmiotowej sprawie to naruszenie nie przekroczyło siedmiu dni, a zatem oskarżona swoim zachowaniem wyczerpała dyspozycję art. 157 § 2 kk - co nie powinno budzić jakichkolwiek wątpliwości. W tej sytuacji Sąd Odwoławczy uważa się za zwolnionego od dywagacji na temat ewentualnych następstw przyjęcia, iż oskarżona wyłącznie naruszyła nietykalność cielesną swojej córki. Przechodząc do zagadnienia potencjalnego wystąpienia kontratypu wychowawczego karcenia należy stanowczo podkreślić, iż tak podjęte działania w żadnym przypadku nie mogą powodować uszczerbku na zdrowiu. Popularnego „klapsa w pupę” , które na ogół nie pozostawia żadnych śladów nie można porównywać z maltretowaniem małoletniej pokrzywdzonej paskiem, w efekcie których doznała ona obrażeń ciała. Bliżej zatem pojęciowo działaniu oskarżonej do określenia „ biczowanie” niż „wychowawcze karcenie”, jakkolwiek istotnie zdarzają się w praktyce sytuacje, gdzie działanie sprawcy przestępstwa trudno odróżnić od niekaralnego wychowawczego karcenia. Jednakże w przedmiotowej sprawie zachowanie oskarżonej tak dalece odbiegało od wychowawczego karcenia, iż oczywistym jest, iż miało być ono dotkliwie bolesne dla pokrzywdzonej zaś czynnik wychowawczy schodził zupełnie na dalszy plan. Generalnie zarzuty i argumenty apelacji miały charakter czysto polemiczny, sprowadziły się do negowania ocen i ustaleń sądowych i zastępowania ich ocenami i wnioskami własnymi, w żadnym zaś razie nie podważają one trafności rozstrzygnięcia Sądu Rejonowego. W świetle zebranego i prawidłowo ocenionego przez Sąd I instancji materiału dowodowego nie ulega wątpliwości , że oskarżona dopuściła się przypisanego jej przestępstwa. Mając powyższe na uwadze i uznając analizę materiału dowodowego dokonaną przez Sąd Rejonowy za prawidłową Sąd Okręgowy nie znalazł podstaw do zmiany zaskarżonego wyroku w zakresie winy ani też podstaw do jego uchylenia i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania. Wymierzona oskarżonej kara grzywny ma wymiar symboliczny, stąd też nie sposób ocenić ją jako rażąco niewspółmiernie surową - dlatego też i w tej części brak jest podstaw do zmiany zaskarżonego wyroku.

W zespole powyższych okoliczności Sąd Okręgowy utrzymał w mocy zaskarżony wyrok.

SSO Jacek Myśliwiec