Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

S. M. został oskarżony o to, że w okresie od maja 2011 roku do 4 marca 2014 roku w Ż. znęcał się psychicznie i fizycznie nad żoną B. M. (1) w ten sposób, że wszczynał awantury, podczas których wyganiał i wypychał pokrzywdzoną z mieszkania, groził jej pozbawieniem życia, poniżał pokrzywdzoną, ośmieszał ją i krytykował a ponadto naruszał jej nietykalność cielesną poprzez popychanie, uderzanie rękoma i przy użyciu obuwia po głowie i całym ciele, przy czym zdolność rozumienia znaczenia zarzucanego mu czynu i możność pokierowania swoim postępowaniem miał ograniczone w stopniu znacznym

tj. o przestępstwo określone w art. 207 § 1 k.k. w zw. z art. 31 § 2 k.k.

Wyrokiem z dnia 23 lutego 2016 r. Sąd Rejonowy w Kutnie w sprawie II K 759/14:

1.  Ustalił, że czyn zarzucany oskarżonemu S. M. obejmował okres od czerwca 2012 r. do 04 marca 2014 r. i na podstawie art. 66§1 i 2 k.k., art. 67§1 i 2 k.k. postępowanie karne w stosunku do oskarżonego S. M. o występek z art. 207§1 k.k. w zw. z art. 31§2 k.k. warunkowo umorzył na okres próby 2 lat i oddał go w okresie próby pod dozór kuratora sądowego.

2.  Zasądził od Skarbu Państwa Sądu Rejonowego w Kutnie kwotę 1.284,12 w tym 23% podatku VAT na rzecz adw. M. T. tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej z urzędu dla oskarżycielki posiłkowej B. M. (1) wykonywanej w niniejszej sprawie.

3.  Zwolnił oskarżonego S. M. od kosztów sądowych w sprawie.

Apelacje od wyroku wnieśli pełnomocnik oskarżycielki posiłkowej oraz obrońca oskarżonego.

Pełnomocnik oskarżycielki posiłkowej zaskarżył wyrok Sądu Rejonowego w Kutnie na niekorzyść oskarżonego w części warunkowo umarzającej postępowanie karne wobec S. M. na okres próby 2 lat oraz w części niezastosowania środka karnego w postaci zakazu zbliżania się do pokrzywdzonej. Powołując się na treść art.427 §1 k.p.k. oraz art.438 pkt 1 i 4 k.p.k. wyrokowi temu zarzucił:

⚫

błąd w ustaleniach faktycznych polegający na uznaniu, że wina i stopień społecznej szkodliwości czynu oskarżonego S. M. nie są znaczne i w konsekwencji zastosowanie wobec oskarżonego instytucji warunkowego umorzenia postępowania karnego na podstawie art.66 §1 i 2 kk i art.67 §1 i 1 kk, podczas gdy znaczny stopień społecznej szkodliwości czynu zabronionego przypisanego oskarżonemu, znaczny stopień jego zawinienia uzasadniają wymierzenie oskarżonemu kary na podstawie art.207 §1 kk w zw. z art.61 §2 kk,

⚫

błąd w ustaleniach faktycznych, mogący mieć wpływ na treść wyroku poprzez ustalenia, że oskarżony aktywnie uczestniczy w wychowaniu córki i opiece nad nią, podczas gdy oskarżony praktycznie zerwał kontakty dzieckiem,

⚫

niesłuszne niezastosowanie środka karnego w postaci zakazu zbliżania się do pokrzywdzonej w sytuacji gdy oskarżony okazał, że jego zachowanie w stosunku do pokrzywdzonej zagraża istotnym dobrom chronionym prawem.

Mając na względzie postawiony wyżej zarzuty, na podstawie art.437 §1 k.p.k. pełnomocnik oskarżycielki posiłkowej wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez wymierzenie oskarżonemu kary wnioskowanej prze Prokuratora i orzeczenie wobec oskarżonego – na podstawie art.41a §1 k.k. – środka karnego w postaci zakazu zbliżania się do pokrzywdzonej.

Obrońca oskarżonego zaskarżył wyrok Sądu Rejonowego w Kutnie w całości na korzyść oskarżonego. Na podstawie art.427 §1 i 2 k.p.k. i 438 pkt 2 i 3 k.p.k. zaskarżonemu wyrokowi zarzucił:

I)  Obrazę przepisów postępowania, mającą istotny wpływ na treść zaskarżonego orzeczenia, a mianowicie:

1  art.4 k.p.k, art.5 §2 k.p.k., art.6 k.p.k., art.7 k.p.k., 410 k.p.k. i 424 §1 pkt 1 k.p.k. poprzez nieuwzględnienie okoliczności korzystnych dla oskarżonego, wybiórczą ocenę dowodów, rozstrzygnięcie niedających się usunąć wątpliwości na niekorzyść oskarżonego oraz polegającej na dokonaniu dowolnej oceny dowodów, sprzecznej z zasadami doświadczenia życiowego oraz logicznego rozumowania poprzez:

-

odmowę uznania za wiarygodne wyjaśnień oskarżonego, pomimo tego iż zeznania te są spójne i logiczne oraz znajdują potwierdzenie w zeznaniach świadków H. G., A. Ś., R. B., K. S., J. O.;

-

przyznanie waloru wiarygodności w części zeznaniom pokrzywdzonej B. M. (1), pomimo chociażby braku spójności zeznań co do okoliczności zdarzenia, okoliczności wzajemnych kłótni stron na tle finansowym, braku zgłaszania przez pokrzywdzoną nagannych zachowań oskarżonego;

-

wyprowadzenie błędnych wniosków z przeprowadzonych dowodów z opinii biegłych i uznanie iż świadczą one o wiarygodności zeznań pokrzywdzonej, jak również opinii sądowo-psychiatryczna dot. oskarżonego i że nie budzi ona wątpliwości, iż została przeprowadzona w sposób prawidłowy, podczas gdy oskarżony jako osoba która nie słyszy na jedno ucho, zaś na drugie ma duży niedosłuch nie był w stanie zrozumieć w pełni poleceń wydawanych przez biegłych, nie wiedział na czym polega badanie, nie był z nim obecny obrońca oraz biegły tłumacz języka migowego – opinia jest niepełna i budzi wątpliwości,

-

pozbawienia oskarżonego prawa do obrony z uwagi na brak zapewnienia oskarżonemu pomocy w postaci udziału biegłego tłumacza z zakresu języka migowego ewentualnie zweryfikowanie poprzez stosowną opinię możliwości oskarżonego brania udziału w sprawie bez udziału biegłego ze względu na stopień niedosłuchu oskarżonego – obrońca samodzielnie jest w stanie pomóc oskarżonemu, nie jest on bowiem specjalistą w zakresie porozumiewania się z osobą niedosłyszącą w stopniu znacznym,

-

poczynienia zbyt daleko idących domniemań związanych z zeznaniami świadków B. M. (2) i A. M. i przyznanie im w części waloru wiarygodności, co do popełnienia przez S. M. zarzucanego mu czynu, w sytuacji, gdy świadkowie Ci nie byli obecni podczas zdarzeń, byli i nadal są uprzedzeni do oskarżonego, poniżali go, snuli nieuzasadnione podejrzenia co do zachowań oskarżonego i są zainteresowaniu w rozstrzygnięciu sprawy na korzyść pokrzywdzonej;

-

przyznanie waloru wiarygodności w części zeznaniom świadka M. Ł. i P. K., w sytuacji gdy zeznania tego świadka są w całości niewiarygodne, na co wskazuje sam Sąd w uzasadnieniu wyroku;

-

przyznanie waloru wiarygodności zeznaniom świadka T. J., w sytuacji gdy zeznania tego świadka są w całości niewiarygodne – świadek pozyskała informacje jedynie od pokrzywdzonej i B. M. (2) o rzekomym niewłaściwym postępowaniu przez oskarżonego, w dodatku już po opuszczeniu mieszkania przez oskarżonego,

-

nieuzasadnionym uznaniu, iż zeznania świadków H. G. i A. Ś. nie mogą świadczyć o tym, że do znęcania nie doszło, w sytuacji gdy świadkowie Ci potwierdzili o pozytywnych właściwościach i warunkach osobistych oskarżonego, o braku negatywnych zachowań oskarżonego wobec żony, a w konsekwencji nieuwzględnienie okoliczności korzystnych dla oskarżonego;

2  art.170 §1 pkt 5 k.p.k. poprzez jego zastosowanie i oddalenie wniosku obrony o dopuszczeniu dowodu z oględzin i odtworzenie zapis z telefonu komórkowego złożonego przez oskarżonego, podczas gdy dowód jest istotny dla rozstrzygnięcia sprawy i nie zmierzał do przedłużenia postępowania;

3  art.200 §3 k.p.k. w zw. z art.193 §1 i 3 k.p.k. i art. art.170 §1 k.p.k. poprzez oddalenie wniosku obrony o przesłuchanie biegłych specjalistów – psychiatrów i psychologa w sytuacji gdy zachodziła tak potrzeba, w opinii pojawiły się błędne zapisy, wątpliwości, jak również opinia była niespójna, niepełna a podczas badania nie zapewniono oskarżonemu prawa do obrony;

4  art.367 §1 k.p.k. w zw. z art.6 k.p.k.

poprzez dokonanie zmiany okresu popełnienia przestępstwa przez oskarżonego dopiero w chwili ogłoszenia wyroku, brak pouczenia oskarżonego o takiej zmianie, a w konsekwencji pozbawienie oskarżonego prawa do obrony – oskarżony i jego obrońca muszą mieć możliwość przygotowania obrony, zgłoszenia dowodów, czy też wypowiedzenia się do wszystkich kwestii podlegających rozstrzygnięciu;

II)  Błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, mający wpływ na treść tego orzeczenia poprzez błędne ustalenie, iż:

1  oskarżony w okresie od czerwca 2012 roku do 04 marca 2014 roku w Ż. znęcał się psychicznie i fizycznie nad żoną B. M. (1) w ten sposób, że wszczynał awantury, podczas których wyganiał i wypychał pokrzywdzoną z mieszkania, groził jej pozbawieniem życia, poniżał pokrzywdzoną, ośmieszał ją i krytykował a ponadto naruszał jej nietykalność cielesną poprzez popychanie, uderzanie rękoma i przy użyciu obuwia po głowie i całym ciele, w sytuacji gdy oskarżony nie znęcał się nad pokrzywdzoną, w jego zachowaniu nie było złej woli, uciążliwości, występowała wzajemność w zachowaniu pokrzywdzonej w stosunku do oskarżonego;

Jednocześnie obrońca oskarżonego wniósł o:

1  dopuszczenie i przeprowadzenie następującego dowodu przed Sądem odwoławczym ewentualnie przed Sądem I instancji:

a)  uzupełniającej opinii sądowo-psychiatrycznej biegłych lekarzy psychiatrów oraz biegłego psychologa z udziałem biegłego tłumacza języka migowego ewentualnie biegłego z zakresu otolaryngologii, audiologii i foniatry oraz obrońcy ewentualnie nowej opinii w/w specjalistów

-

na okoliczność przeprowadzonych badań u oskarżonego, przyjętego sposobu ich wykonania, komunikowania się z oskarżonym przez biegłych, na okoliczność poczytalności oskarżonego w chwili popełnienia zarzucanego mu czynu, wpływu stanu zdrowia związanego ze znacznym niedosłuchem na ten stan, rozumienia znaczenia przeprowadzenia badania, wydawanych poleceń przez biegłych, jak i jego aktualnego stanu zdrowia psychicznego, a zwłaszcza na wskazanie, czy stan ten pozwala skarżonemu na udział w postępowaniu i na prowadzenie obrony w sposób samodzielny i rozsądny, potrzeby obecności biegłego, obrońcy;

b)  opinii biegłego z zakresu otolaryngologii, audiologii i foniatrii

-

na okoliczność zweryfikowania możliwości brania udziału przez oskarżonego udziału w toczącym się postępowaniu z udziałem m.in. biegłego tłumacza z zakresu języka migowego, rozumienia dźwięków ze środowiska i wydawania dźwięków do środowiska przez oskarżonego, w tym pytań zadawanych przez Sąd i strony, rozumienia pytań/słów przez oskarżonego,

c)  uzupełniającej opinii sądowo-psychiatrycznej biegłego lekarza specjalisty psychiatrii

-

przeprowadzenia badania psychologiczne i psychiatryczne pokrzywdzonej poprzez m.in. wykonanie właściwych badań/testów na okoliczność stanu rozwoju umysłowego pokrzywdzonej, zdolności postrzegania lub odtwarzania przez nią spostrzeżeń, w tym na okoliczność ewentualnego ulegania wpływom i sugestii ze strony rodziny, w szczególności matki, oraz środowiska, na okoliczność relacji pokrzywdzonej jako osoby głuchoniemej ze środowiskiem, przekazywania informacji, na okoliczność podejścia pokrzywdzonej do wypełniania ról społecznych oraz rodzinnych, oczekiwań pokrzywdzonej wobec oskarżonego.

Na podstawie art.427 §1 k.p.k. i 437 §2 k.p.k. obrońca oskarżonego wniósł o:

1  zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego od zarzucanego mu w akcie oskarżenia przestępstwa (punkt 1 zaskarżonego wyroku)

ewentualnie

2  uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania,

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacje pełnomocnika oskarżycielki posiłkowej i obrońcy oskarżonego co do istoty nie zasługiwały na uwzględnienie. Sąd Rejonowy nie dopuścił się uchybień mających wpływ na treść zaskarżonego wyroku, a kwestionowane rozstrzygnięcie warunkowo umarzające postępowanie karne wobec oskarżonego S. M. o występek z art.207 §1 k.k. w zw. z art.31 §2 k.k. na okres próby 2 lat z oddaniem go w okresie próby pod dozór kuratora sądowego jest merytorycznie trafne.

Sąd I instancji w sposób kompletny zebrał materiał dowodowy, rozważył go, a stanowisko swoje uzasadnił w sposób należyty i wyczerpujący. Dokonana ocena dowodów poprzedzona została ujawnieniem na rozprawie w całości okoliczności mogących mieć wpływ na treść rozstrzygnięcia i poczyniona z uwzględnieniem zasad wiedzy i doświadczenia życiowego. Jest oceną swobodną i jako taka pozostaje pod ochroną art. 7 k.p.k.

Sąd Rejonowy przeprowadził analizę zgromadzonych dowodów, odnosząc się do okoliczności mogących stanowić podstawę ustaleń faktycznych i wskazał na przesłanki dokonanej oceny. Tok rozumowania Sądu meriti przedstawiony w pisemnych motywach wyroku jest czytelny i poprawny logicznie, nie zawiera sprzeczności i dwuznaczności, zaś wywiedzione wnioski oparte zostały w całości na wynikających z materiału dowodowego przesłankach.

Zgodnie z utrwalonym w orzecznictwie poglądem przekonanie sądu o wiarygodności jednych dowodów i niewiarygodności innych pozostaje pod ochroną przepisu art. 7 k.p.k., jeżeli zostało poprzedzone ujawnieniem w toku rozprawy głównej całokształtu okoliczności sprawy, stanowi wyraz rozważenia wszystkich okoliczności przemawiających zarówno na korzyść, jak i na niekorzyść oskarżonego, jest zgodne ze wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego, a nadto zostało wyczerpująco i logicznie uargumentowane w uzasadnieniu wyroku.

Apelacja podnosząca zarzut dowolnej oceny dowodów, powinna zatem przedstawiać argumenty, które uzasadniałyby tezę, że sposób rozumowania sądu jest niezgodny zasadami prawidłowego rozumowania, a więc nielogiczny, ewentualnie niezgodny z zasadami wiedzy lub doświadczenia życiowego, a tym samym wykracza poza ramy swobodnej oceny dowodów sformułowanej w art.7 k.p.k. Żadna z wniesionych apelacji nie zawiera argumentacji wskazującej na takie uchybienia sądu rejonowego.

Zarzut podniesiony w apelacji obrońcy S. M. dotyczący obrazy przepisów postępowania, która miała mieć wpływ na treść wyroku i polegać na naruszeniu zasady swobodnej oceny dowodów, ma jedynie czysto polemiczny charakter. W istocie bowiem argumentacja skarżącego sprowadza się do bezpodstawnego kwestionowania oceny wiarygodności dowodów w postaci zeznań poszczególnych świadków, w tym pokrzywdzonej, oraz wyjaśnień oskarżonego.

Mając na uwadze całokształt zebranego materiału dowodowego sąd rejonowy prawidłowo ocenił wiarygodność zeznań oskarżonego S. M., pokrzywdzonej B. M. (1) oraz świadków B. M. (2), A. M., H. G., A. Ś., R. B., K. S., J. O., T. J., M. Ł. i P. K.. Dokonując oceny depozycji poszczególnych świadków nie przyjmował ich bezkrytycznie, lecz oceniał ich wiarygodność w świetle pozostałego zebranego materiału dowodowego. Warto zatem podkreślić, iż zeznania pokrzywdzonej, jej matki B. M. (2), ojczyma A. M. oraz dalszych krewnych pokrzywdzonej w osobach P. K. i M. Ł. zostały ocenione krytycznie, ze szczególnym wskazaniem ich częściowej niewiarygodności przez wyolbrzymianie, dopowiadanie okoliczności nie mających potwierdzenia w pozostałym zebranym materiale dowodowym. Niemniej nie zostały wykluczone jako podstawa czynienia ustaleń w sprawie, w części, w której były konsekwentne i spójne z pozostałymi dowodami.

Nie można podzielić argumentu obrońcy jakoby niewskazanie przez świadków H. G., A. Ś., R. B., K. S., J. (...), że oskarżony znęca się nad pokrzywdzoną za dowody świadczące przeciwko jego sprawstwu. Na szczególną uwagę zasługuje podkreślenie, iż świadkowie ci wskazywali, iż obserwowali bądź byli informowani o problemach w rodzinie, a niekiedy o agresywnych zachowaniach oskarżonego. Te depozycje, wraz z pozostałym materiałem dowodowym tworzą spójny i logiczny całokształt prawidłowo oceniony przez sąd rejonowy.

Reasumując powyższe stwierdzić trzeba, że sąd I instancji dokonał ustaleń zgodnych z zasadami logiki, wiedzy oraz doświadczenia życiowego, opierając się na ocenie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, która – jak wskazano powyżej – nosi wszelkie znamiona swobodnej i jako taka pozostaje pod ochroną art. 7 k.p.k. W tym kontekście wywody apelacji obrońcy stanowią polemikę z rozstrzygnięciem sądu I instancji oraz wyczerpującym jego uzasadnieniem i w istocie próbę przedstawienia odmiennego poglądu, który jednak w świetle wyżej przedstawionej argumentacji jest niemożliwy do zaakceptowania.

Zarzuty postawione przez obrońcę oskarżonego odnośnie opinii sądowo-psychiatrycznych sporządzonych przez biegłych co do stanu psychicznego oskarżonego także pozostają chybione. Sposób sporządzenia wskazanych opinii nie budzi wątpliwości. Są one rzetelne, logiczne, wyczerpująco uzasadnione, nie zawierają braków i sprzeczności. Zarazem ze sporządzonych opinii nie wynika, iż biegli nie mogli porozumieć się z oskarżonym i pokrzywdzoną w trakcie badania. Czynnikiem weryfikującym prawidłowość opinii, nie może być natomiast to, czy oskarżony akceptował sposób badania i jakie miał towarzyszące temu odczucia. To biegli a nie oskarżony decydują o metrologii badań poprzez pryzmat posiadanej wiedzy specjalnej. Także nie jest konieczne, by biegli wnioski swoje argumentowali dokonując wykładu z posiadanej wiedzy naukowej. Istotą opinii jest przedstawienie wniosków na bazie posiadanej przez biegłych wiedzy. Natomiast wskazane zostały szeroko przesłanki jej wydania. Nawiasem obrońca oskarżonego ustanowiony na etapie postępowania rozpoznawczego nie podnosił żadnych zarzutów w stosunku do opinii, nie żądał ich sprostowania, ani uzupełnienia.

Także zarzut naruszenia reguły art.5 §2 k.p.k. przez rozstrzygnięcie niedających się usunąć wątpliwości na niekorzyść oskarżonego nie zasługuje na uwzględnienie. Sąd rejonowy prawidłowo ustalił stan faktyczny, z modyfikacją dokonaną przez sąd odwoławczy w zakresie zmiany okresu obejmującego stawiany oskarżonemu zarzut. W rozumowaniu sądu I instancji nie pojawiają się bowiem wątpliwości, które uzasadniałyby zastosowanie art.5 §2 k.p.k. Stan faktyczny ustalono w sposób prawidłowy i wystarczający do uznania sprawstwa i winy oskarżonego.

Nie sposób uznać za uzasadniony zarzuty podniesione przez obrońcę oskarżonego naruszenia art.4 i art.6 k.p.k. Sąd meriti wszechstronnie ocenił zgromadzony materiał dowodowy, ustalając stan faktyczny na podstawie jego całokształtu, z uwzględnieniem oceny wiarygodności poszczególnych dowodów. Zachował bowiem wymaganą bezstronność i obiektywizm, prawidłowo dokonując oceny wszelkich okoliczności związanych z postawionym oskarżonemu zarzutem. Zarazem w postępowaniu karnym nie występują przesłanki do uznania, iż doszło do odebrania oskarżonemu prawa do obrony. Nie ma bowiem okoliczności wskazujących, iż obrońca miał utrudniony kontakt z oskarżonym, nie miał możliwości zapoznawać się ze zgromadzonym materiałem dowodowym bądź ograniczano jego uczestnictwo w postępowaniu. Nieobecność obrońcy w trakcie przeprowadzania badania przez biegłych nie stanowi okoliczności uniemożliwiającej prowadzenie obrony. Nie stwierdzono przeszkód w porozumieniu się oskarżonego z obrońcą, czy z biegłymi sporządzającymi opinię. Obrońca oskarżonego nie wnosił on o udział biegłego tłumacza języka migowego w postępowaniu na potrzeby porozumienia się z oskarżonym. Na marginesie wskazać można, iż w toku całej rozprawy głównej obecny był biegły tłumacz języka migowego. Nie znajduje zatem potwierdzenia zarzut ograniczenia prawa do obrony przez uniemożliwienie kontaktu oskarżonego z obrońcą, ten mógł się bowiem odbywać w sposób nieskrępowany, zarówno bezpośrednio, jak i z udziałem biegłego tłumacza obecnego w toku postępowania przed sądem I instancji.

Oddaleniu podlegał także wniosek obrońcy oskarżonego, wynikający z postawionego zarzutu naruszenia art.170 §1 pkt 5 k.p.k., o przeprowadzenie dowodu w postaci oględzin i odtworzenia zapisu z telefonu komórkowego złożonego przez oskarżonego. Dokonanie oględzin i odtworzenia zapisu z telefonu komórkowego złożonego przez oskarżonego nie miało wpływu na prowadzone postępowanie, lecz dążyło w istocie do jego przedłużenia. W aktach postępowania znajduje się notatka sporządzona przez funkcjonariusza policji, który dokonał oględzin telefonu komórkowego złożonego przez oskarżonego wraz z odtworzeniem wiadomości tekstowych. Obrońca oskarżonego nie wskazał zarazem, czemu miałoby służyć przeprowadzenie wnioskowanego dowodu, a ponieważ postępowanie dowodowe prowadzone przez sąd I instancji miało się ku końcowi sąd ten prawidłowo uznał, iż wniosek dąży w istocie do przedłużenia postępowania. Przede wszystkim jednak oskarżony przyznał, że wiadomości owe pisał. Przeprowadzenie zatem owego dowodu nic istotnego do sprawy by nie wnosiło.

Całkowicie chybiony jest także zarzut naruszenia art.367 §1 w zw. z art.6 k.p.k. Sąd rejonowy modyfikując okres, w jakim oskarżony działał, nie odebrał mu prawa do obrony, ponieważ zmienił zarzut przez skrócenie czasookresu, w którym oskarżony dopuścił się zarzucanego mu czynu. Od początku postępowania oskarżony przeczył swojemu sprawstwu, tym samym zmiana dokonana przez sąd meriti nie ograniczała jego prawa do odpierania stawianego zarzutu. Skoro sąd rejonowy ustaleń dokonał w ramach stawianego zarzutu, wiadomego przecież oskarżonemu i obrońcy, to owa sytuacja nie mogła być dla stron w żadnej mierze zaskakująca i rzutować w jakikolwiek sposób na możliwość odniesienia do owych ustaleń.

W omawianym jednakże zakresie sąd odwoławczy uznał, iż niezbędne jest dokonanie modyfikacji ustaleń zawartych w opisie przypisanego oskarżonemu działania, skutkiem błędu w ustaleniach faktycznych, a wynikającego z błędnie przyjętej daty końcowego działania oskarżonego. Z materiału dowodowego wynika przecież jednoznacznie, że oskarżony wyprowadził się ostatecznie ze wspólnie zajmowanego mieszkania w dacie 2 marca 2014 r.

Kończąc odniesienie się do zarzutów podniesionych przez obrońcę oskarżonego stwierdzić należy, że nie można podzielić zarzutu błędnego przypisania odpowiedzialności za znęcanie się nad pokrzywdzoną, ponieważ po stronie oskarżonego nie było złej woli, uciążliwości, występowała wzajemność w zachowaniu pokrzywdzonej w stosunku do oskarżonego. Sąd rejonowy prawidłowo ustalił, iż oskarżony dopuścił się czynu z art.207 §1 k.k. poprzez psychiczne i fizyczne znęcanie się nad pokrzywdzoną. Jego zachowanie miało na celu dręczenie B. M. (1), oskarżony chciał ośmieszyć i poniżyć pokrzywdzoną, naruszał jej nietykalność fizyczną popychaniem, uderzeniami. Okres i intensywność trwania tych zachowań ze strony oskarżonego, a także stan psychiczny i fizyczny pokrzywdzonej wskazują, że miał on zamiar udręczenia, a zarazem przekraczał granicę, w której zachowanie to staje się czynem zabronionym wskazanego typu. Zachowanie oskarżonego było bowiem dolegliwe i przykre nie tylko w subiektywnej ocenie pokrzywdzonej, lecz także z punktu widzenia obiektywnej oceny. Sąd meriti właściwie zważył ustalenia faktyczne i dokonał prawidłowej subsumcji zachowania oskarżonego, jako wypełniającego znamiona czynu z art.207 §1 k.k. Wskazać także należy, iż z wyjaśnień oskarżonego nie wynika wprost, że to pokrzywdzona kierowała wobec oskarżonego agresję psychiczną i fizyczną. Zarzuty podnoszone przez oskarżonego dotyczą przede wszystkim relacji pomiędzy nim a matką pokrzywdzonej B. M. (2). Nie znajdują one zarazem potwierdzenia w pozostałym, wiarygodnym materiale dowodowym. Tym samym podnoszone przez obrońcę oskarżonego okoliczności, iż to S. M. był ofiarą złego traktowania ze strony pokrzywdzonej i jej rodziny należy uznać za przyjętą linię obrony, niemającą potwierdzenia w pozostałym materiale dowodowym.

Nie można także podzielić argumentacji pełnomocnika oskarżycielki posiłkowej przedstawionej we wniesionej apelacji. Sąd rejonowy dokonując oceny społecznej szkodliwości czynu zarzuconego oskarżonemu prawidłowo ustalił, iż zachowanie oskarżonego nie przybierało form drastycznych, stanowiąc odpowiedź na sytuację osobistą i majątkową oskarżonego. Nie bez znaczenia dla oceny stopnia społecznej szkodliwości czynu miał fakt występowania konfliktu między małżonkami, który pozostaje dla stron postępowania bezsporny. Nie można przy tym podzielić argumentacji obrońcy, że konflikt ów wyklucza zakwalifikowanie zachowania oskarżonego jako znęcania. Przy ocenie stopnia społecznej szkodliwości czynu należało uwzględnić, że motywacją oskarżonego była w przeważającej mierze jego podejrzenia i skłonności do zazdrości. Tym samy zachowanie oskarżonego, choć dotkliwe dla pokrzywdzonej, w sposób istotny naruszające dobro rodziny oskarżonego i godność pokrzywdzonej, motywowane zarazem ciężką sytuacją osobistą, majątkową oraz osobowością, noszą znamiona społecznej szkodliwości mniejszej niż znaczna. Także od strony podmiotowej, ze względu na znaczne ograniczenie u oskarżonego możliwości pokierowania swoim postępowaniem.

Uwzględniając zarazem stan zdrowia psychicznego S. M. Sąd Rejonowy prawidłowo ocenił, iż stopień zawinienia czynu, w myśl art.31 §2 k.k., umniejszany jest przez ograniczenie poczytalności oskarżonego w chwili czynu. Z wiarygodnej opinii biegłych wynika bowiem, że oskarżony wykazuje cechy osobowości o typie paranoidalnym. Z wyjaśnień oskarżonego wynika, iż podejmowane przez niego zachowania podyktowane były konfliktem wewnątrz rodziny, wraz z doszukiwaniem się przez oskarżonego dowodów zdrady ze strony współmałżonki B. M. (1). Okoliczności te oraz cechy psychiki oskarżonego powodowały, iż w znacznym stopniu miał on ograniczoną zdolność do pokierowania swoim postępowaniem oraz rozpoznania znaczenia swojego czynu, czyli znajdował się w stanie opisanym w art.31 §2 k.k.

Na uwzględnienie nie zasługuje także zarzut pełnomocnika oskarżycielki posiłkowej, że oskarżony nie angażuje się w wychowanie wspólnej córki. Przedstawione przez obrońcę dowody wskazują, iż S. M. miał dobry kontakt z córką I. M.. Pełnomocnik oskarżycielki posiłkowej nie podnosił przed sądem I instancji, że doszło do zerwania kontaktu z córką. Uwzględniając zarazem, iż rodzica obciąża obowiązek kontaktu z jego małoletnim dzieckiem, wynikający z art.113 §1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, orzeczenie wobec oskarżonego zakazu zbliżania się do pokrzywdzonej B. M. (1) znacząco utrudniałoby kontakty ojca z jego małoletnim dzieckiem. W przypadku takiego orzeczenia ustawowy obowiązek utrzymywania kontaktu stałby się niemożliwym do wykonywania ze względu na to, że córka oskarżonego I. M. zamieszkuje z pokrzywdzoną, swoją matką. Bardzo istotną okolicznością w omawianym aspekcie jest także i to, że oskarżony opuścił wspólnie zamieszkiwany lokal, nie stanowiąc zagrożenia dla życia, zdrowia i godności pokrzywdzonej.

Reakcja prawnokarna zastosowana przez Sąd Rejonowy odpowiada zatem dyrektywom określonym w art.53 k.k. Sąd rejonowy dysponował zatem wystarczającymi podstawami do uznania, że spełnione zostały przesłanki warunkowego umorzenia wobec oskarżonego postępowania karnego na okres 2 lat. Oddanie oskarżonego pod dozór kuratora pozwoli na kontrolę jego zachowania w okresie próby, umożliwiając zarazem oskarżonemu dostosowanie jego zachowania do wymagań porządku prawnego i gwarantując jego przestrzeganie.

Sąd odwoławczy, na podstawie art.624 §1 k.p.k., uwzględniając sytuację majątkową, rodzinną i wysokość dochodów zwolnił oskarżonego oraz oskarżycielkę posiłkową od ponoszenia kosztów w tym postępowaniu.

O wynagrodzeniu na rzecz obrońcy oskarżonego adwokat O. S. oraz pełnomocnika oskarżycielki posiłkowej adwokat M. T. za udział w postępowaniu odwoławczym orzeczono stosownie do treści §17 ust.1 pkt.4 w zw. z §4 ust.1, 2 i §20 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (Dz.U. 2015, poz.1801).