Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 3 czerwca 2013 r.

Sąd Apelacyjny w Szczecinie

III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie: Przewodniczący SSA Jolanta Hawryszko (spr.)

Sędziowie SSA Anna Polak

SSA Romana Mrotek

po rozpoznaniu 3 czerwca 2013 r. na posiedzeniu niejawnym

sprawy D. P.

przeciwko Wojskowemu Biuru Emerytalnemu w S.

o odmowę stwierdzenia nieważności decyzji Dyrektora Wojskowego Biura Emerytalnego w S. Nr (...) z dnia 29.03.2012 r. o odmowie stwierdzenia nieważności decyzji z dnia 26 marca 2008 r. w części uchylającej decyzję z dnia 7.01.2008 r. o wysokości wojskowej renty inwalidzkiej oraz decyzji z dnia 29.03.2008 r. o zmianie wysokości wojskowej renty inwalidzkiej.

na skutek zażalenia ubezpieczonego na postanowienie Sądu Okręgowego w Szczecinie VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z 4 lutego 2013 r., sygn. akt VII U 2656/12

postanawia:

1.  oddalić zażalenie,

2.  zasądzić od ubezpieczonego na rzecz organu rentowego 120 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania zażaleniowego.

UZASADNIENIE

Sąd Okręgowy w Szczecinie VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w sprawie sygn. akt VII U 2656/12 D. P. przeciwko Wojskowemu Biuru Emerytalnemu w S. o odmowę stwierdzenia nieważności decyzji Dyrektora Wojskowego Biura Emerytalnego w S. Nr (...) z dnia 29.03.2012 r. o odmowie stwierdzenia nieważności decyzji z dnia 26 marca 2008 r. w części uchylającej decyzję z dnia 7.01.2008 r. o wysokości wojskowej renty inwalidzkiej oraz decyzji z dnia 29.03.2008 r. o zmianie wysokości wojskowej renty inwalidzkiej, postanowieniem z 4 lutego 2013 r. odrzucił odwołanie.

W uzasadnieniu sąd okręgowy wskazał, że przedmiotowa sprawa toczy się wskutek odwołania od d ecyzji z 6 czerwca 2012 roku, znak: (...), której ubezpieczony zarzucił naruszenie przepisów art. 107§ 1 k.p.a., 157§ 2 k.p.a., 6, 7 k.p.a. oraz błędne przyjęcie, że w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji z 26.03.2008r. mógł wystąpić do właściwego sądu o wznowienie postępowań na zasadach określonych w K.p.c., gdy zgodnie z art. 156 k.p.a. postępowanie o stwierdzenie nieważności decyzji jest postępowaniem nadzwyczajnym, kasacyjnym nie ma potrzeby wznawiania postępowania na podstawie przepisów k.p.c. D. P. 10 kwietnia 2012 r. złożył wniosek o wszczęcia postępowania o stwierdzenie nieważności decyzji WBE z dnia 29 marca 2012 roku o odmowie stwierdzenia nieważności dwóch decyzji z dnia 26 marca 2008 roku - jednej w części uchylającej decyzje z dnia 7 stycznia 2008 roku o wysokości wojskowej renty inwalidzkiej oraz drugiej decyzji z dnia 26 marca 2008r. o zmianie wysokości wojskowej renty inwalidzkiej. Organ rentowy odmówił ponieważ w zakresie objętym przedmiotowym wnioskiem ubezpieczonego wydał już decyzję 14 września 2011 r., która była przedmiotem odwołania do Sądu Okręgowego w Szczecinie (sygn. akt VII U 2315/11). Ubezpieczony zainicjował też inne postępowanie sądowe, odwołując się od decyzji WBE w S. z 26 marca 2008 roku w przedmiocie zmiany wysokości wojskowej renty inwalidzkiej; sprawa pod sygn. akt VII U 367/09 została zakończona wyrokiem Sąd Okręgowy w Szczecinie z 24 maja 2011 r. oddalającym odwołanie, zaś Sąd Apelacyjny w Szczecinie wyrokiem z 20 grudnia 2011 r., sygn. akt IIIAUa 600/11 oddalił apelację ubezpieczonego. Ponadto, 10 sierpnia 2011 r. w piśmie skierowanym do Ministra Obrony Narodowej ubezpieczony wniósł o stwierdzenie nieważności decyzji z WBE 5 stycznia 2011 r., 22 czerwca 2011 r. oraz dwóch decyzji z 26 marca 2008 r.. W rozpoznaniu tego wniosku Dyrektor WBE w S. decyzją z 14 września 2011 r. odmówił stwierdzenia nieważności decyzji z dnia 5 stycznia 2011 r., 22 czerwca 2011 r. oraz dwóch decyzji z 26 marca 2008 r.; ube zpieczony zaskarżył powyższy wyrok. Kolejny wniosek o stwierdzenie nieważności decyzji WBE z dnia 26 czerwca 2008 roku w części uchylającej decyzję z dnia 7 stycznia 2008 roku o wysokości wojskowej renty inwalidzkiej oraz wydanej w tym samym dniu decyzji o zmianie wysokości wojskowej renty inwalidzkie ubezpieczony złożył 23 listopada 2008 r.; decyzją z 29 marca 2012 roku odmówiono stwierdzenia nieważności. Po raz kolejny żądanie stwierdzenia nieważności decyzji WBE z dnia 29 marca 2012 r. ubezpieczony zgłosił 10 kwietnia 2012 r.; sporną w niniejszej sprawie decyzją z 6 czerwca 2012 r. po raz kolejny odmówiono stwierdzenia nieważności.

Sąd okręgowy rozważył, że z przepisów art. 32 ust. 2, 3, 4, art. 11 ustawy z dnia 10 grudnia 1993 r. o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin (Dz. U. 04.8.66j. t., ze zm.) wynika, że prawo do świadczeń pieniężnych z tytułu zaopatrzenia emerytalnego lub ich wysokość ulega ponownemu ustaleniu na wniosek osoby zainteresowanej albo z urzędu, jeżeli po uprawomocnieniu się decyzji w tej sprawie zostaną przedstawione istotne dla sprawy nowe okoliczności faktyczne albo ujawnione nowe dowody, istniejące w dniu wydania decyzji, nieznane organowi, a mające wpływ na prawo do świadczeń albo ich wysokość. Decyzje ostateczne, od których nie zostało wniesione odwołanie do właściwego sądu, mogą być z urzędu przez wojskowy organ emerytalny zmienione, uchylone lub unieważnione, na zasadach określonych w przepisach ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. -Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 ze zm.) - art. 32 ust. 2 cytowanej ustawy. Zaskarżona decyzja dotyczyła odmowy wszczęcia postępowania wywołanego odwołaniem od decyzji z 29 marca 2012 roku, którą z kolei organ rentowy odmówił stwierdzenia nieważności obu wydanych w dniu 26 marca 2008 roku decyzji. Sąd I instancji w skazał, że ubezpieczony wniósł odwołanie od decyzji z 26 marca 2008 r. obniżającej wysokość wojskowej renty inwalidzkiej do 50% wymiaru świadczenia i trafność tej decyzji została prawomocnie przesądzona wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z 20 grudnia 2011 roku, sygn. akt III AUa 600/11. Oznacza to, że kwestia prawidłowości zamiany grupy inwalidzkiej, a w efekcie wymiar świadczenia zostały już prawomocnie rozstrzygnięte. Również kwestia stwierdzenia nieważności obu decyzji z 26 marca 2008 r. stanowiła przedmiot postępowania sądowego (sygn. akt VII U 2315/11) wskutek odwołania od decyzji z 14 września 2011 r. odmawiających stwierdzenia nieważności decyzji z 5 stycznia 2011 r., 22 czerwca 2011 r. oraz dwóch decyzji z 26 marca 2008 r.; w tej sprawie wyrokiem z 10.07.2012 r. sąd okręgowy oddalił odwołanie. Sąd okręgowy podkreślił, że spełnienie żądania wszczęcia postępowania w przedmiocie stwierdzenia nieważności decyzji z 29 marca 2012 r. odmawiającej stwierdzenia nieważności decyzji z 26 marca 2012 r. skutkowałoby możliwością podważenia ustaleń, które legły u podstaw wydania tychże decyzji, przy czym prawidłowość obniżenia podstawy wymiaru świadczenia należnego ubezpieczonemu w związku ze zmianą grupy inwalidzkiej została już prawomocnie rozstrzygnięta, a dodatkowo s ąd rozstrzygnął kwestię stwierdzenia nieważności obu decyzji z 26 marca 2008 r. Oznacza to, że ponowna ocena prawidłowości decyzji wydanych przez organ rentowy 26 marca 2008 r. jest uniemożliwiona z uwagi na powagę rzeczy osądzonej w stosunku do pierwszej z nich w zakresie obniżenia podstawy wymiaru w związku ze zmianą grupy inwalidzkiej oraz z uwagi na stan zawiśnięcia sporu w odniesieniu do obu decyzji z dnia 26 marca 2008 roku w zakresie stwierdzenia ich nieważności; sąd wskazał, że ubezpieczony zaskarżył wyrok Sądu Okręgowego w Szczecinie z 10 lipca 2012 r. W ocenie sądu okręgowego w sprawie ma zastosowanie art. 199 § 1 pkt 2 k.p.c. Sąd odrzuci pozew jeżeli o to samo roszczenie pomiędzy tymi samymi stronami sprawa jest w toku albo jeżeli została już prawomocnie osądzona. Oznacza to, że po wytoczeniu powództwa nie można wystąpić z drugim pozwem o to samo roszczenie, nawet w innym trybie postępowania cywilnego. Stan sprawy w toku zachodzi wówczas, gdy występuje identyczność stron i roszczeń procesowych. Identyczność stron istnieje kiedy w obydwu sprawach uczestniczą te same strony, zaś z identycznością roszczeń mamy do czynienia kiedy żądania obydwu pozwów i ich podstawy faktyczne (okoliczności faktyczne uzasadniające żądanie) są takie same. W ocenie sądu okręgowego przywołane przesłany wpisują się w okoliczności sprawy.

Zażalenie na to postanowienie złożył ubezpieczony zarzucając błędne zastosowanie art. 199 § 1 pkt 2 k.p.c. i przyjęcie, że o to samo roszczenie sprawa jest w toku, gdy w rzeczywistości sprawy dotyczą różnych kwestii i różnych decyzji. Skarżący wnioskowało uchylenie i zmianę postanowienia i uwzględnienie odwołania. Zdaniem skarżącego wydanie nowej decyzji, nawet w sprawie dotyczącej tego samego świadczenia powoduje możliwość wniesienia od niej odwołania i wtedy sprawa powinna być rozpoznana merytorycznie. Skarżący powołał się na orzeczenie tutejszego sądu z 28.12.2011 r. III AUz 119/11.

Sąd Apelacyjny w Szczecinie rozważył zażalenie i uznał, że nie zasługuje na uwzględnienie.

Zasadniczo ubezpieczony ma rację twierdząc, że decyzja organu rentowego każdorazowo może uruchomić tryb odwoławczy i wtedy odwołujący się ma gwarancję merytorycznego rozpoznania sprawy przez sąd, niemniej każda sprawa powinna być rozpoznawana indywidualnie. I tak też jest w przypadku ubezpieczonego.

Sąd apelacyjny zauważa, że w sprawie ubezpieczonego, wskutek jego aktywności zbudowana została swoista piramida decyzji, która przedstawia się następująco:

Z przedstawionego zestawienia wynika, że wszystkie podejmowanego przez ubezpieczonego czynności procesowe zmierzają do ponownego rozstrzygnięcie kwestii prawidłowości decyzji z 26.03.2008 r. zaliczającej go do trzeciej grupy inwalidzkiej, a w konsekwencji do zmiany wysokości przysługującego mu świadczenia rentowego. Organ rentowy w istocie w spawie prawidłowości decyzji z 26.03.2008 r. wydał pięć decyzji odmawiających stwierdzenia nieważności decyzji z 26.03.2008. Ubezpieczony składał odwołania od tych decyzji, i do sądu powszechnego, i do administracyjnego każdorazowo kwestionując decyzję z dnia 26.03.2008 r. Wskutek tych odwołań sądy ubezpieczeń społecznych rozstrzygały kwestie dopuszczalności zmiany ostatecznej decyzji przez organ rentowy oraz zarzut nieważności zaskarżonych decyzji co miało miejsce w sprawie o sygn. VII U 367/09, a następnie w postępowaniu apelacyjnym o sygn. akt III AUa 600/11 oraz w sprawie o sygn. VII U 2315/11 i następnie III AUa 804/12. W aktualny odwołaniu od decyzji z dnia 6 czerwca 2012r. ubezpieczony podjął kolejną próbę podważenia decyzji z dnia 26 marca 2008r. poprzez instytucje prawa administracyjnego nieważności decyzji. Działaniem tego rodzaju ubezpieczony mnoży ilość decyzji, co w efekcie gmatwa stan sprawy, zaś jedynym zamiarem ubezpieczonego jest uzyskanie korzystnej dla niego zmiany grupy inwalidzkiej i tym samym podwyższenie świadczenie. W tym konkretnym przypadku, sąd apelacyjny zgadza się więc z oceną sądu I instancji, że w przedmiotowej sprawie występuje powaga rzeczy osądzonej (res iudictata), która wyklucza rozpoznanie odwołania ubezpieczonego od decyzji z dnia 6 czerwca 2012 r. Sąd I instancji zasadnie odrzucił odwołanie ubezpieczonego od tej decyzji, ponieważ poza identycznością stron żądania ubezpieczonego oparte są na tej samej podstawie faktycznej i zmierzają do tego samego celu, co w sprawach prawomocnie osądzonych, choć przy wykorzystaniu instytucji prawa administracyjnego nieważności decyzji. Zgodnie z art. 199 § 1 pkt 2 k.p.c. sąd odrzuci pozew jeżeli o to samo roszczenie pomiędzy tymi samymi stronami sprawa jest w toku albo jeżeli została już prawomocnie osądzona. W sprawie mamy do czynienia z prawomocnie rozstrzygniętymi sprawami, jedną dotyczącą obniżenia wysokości świadczenia oraz drugą dotyczącą stwierdzenia nieważności decyzji z 26 marca 2008 r.

Mając na uwadze przedstawioną ocenę Sąd Apelacyjny na podstawie art.397 §2 kpc w zw. z art. 385 k.p.c. oddalił zażalenie. Na mocy art. 108 §1 w zw. z art. 397 §2 i art. 391 §1 k.p.c. oraz §12 ust.2 pkt.2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002.r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. z dnia 3 października 2002 r. Nr 163 poz.1349) orzeczono o kosztach postępowania zażaleniowego zważywszy, że postanowienie kończy postępowania w sprawie.