Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Powód K. P. wniósł o uchylenie obowiązku alimentacyjnego wobec pozwanej A. O. zasądzonego w kwocie po 300 zł. miesięcznie w wyroku Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 30 sierpnia 2013 r. z dniem złożenia pozwu.

W uzasadnieniu wskazał, iż w wyroku Sądu Apelacyjnego w Białymstoku powód został zobowiązany do płacenia na rzecz pozwanej alimentów w wysokości 300 zł. miesięcznie, albowiem w chwili rozwodu pozwana była osobą bezrobotną bez prawa do zasiłku, w związku z czym jej sytuacja materialna na skutek rozwodu uległa pogorszeniu. W chwili obecnej jej stopa życiowa podniosła się i jest wyższa niż pozwanego. Pozwana jest zatrudniona w (...), gdzie pracuje od 2 lat, pobiera w całości świadczenie z programu 500+ pomimo, iż pozwany także w części sprawuje opiekę nad dziećmi. Wynajęła mieszkanie, kupiła telewizor na raty, córce komórkę, była z dziećmi w górach, wyjeżdża do teatru i na inne imprezy, korzysta z samochodu, który kupili jej rodzice. Zarobki powoda nie są wysokie, jego średnie wynagrodzenie wynosi 1807 zł, po zapłaceniu zobowiązań alimentacyjnych wraz z opłatą komornika pozostaje mu na utrzymanie kwota 600 zł. Aktualnie sytuacja pozwanej jest lepsza niż w czasie gdy strony mieszkały razem.

Pozwana A. O. wniosła o oddalenie powództwa i o podwyższenie alimentów na rzecz dzieci.

Pozew w przedmiocie podwyższenia alimentów na małoletnie dzieci został wyłączony do odrębnego rozpoznania /protokół rozprawy k. 33v/.

W uzasadnieniu swojego stanowiska pozwana podała, iż powód został uznany za wyłącznie winnego rozpadu małżeństwa, dlatego przesłanką obowiązku alimentacyjnego nie jest niedostatek, a istotne pogorszenie sytuacji materialnej małżonka niewinnego. Wskazała, iż na opłaty za wynajem mieszkania, media i dojazdy dzieci do szkoły przeznacza 1552 zł, ponadto ponosi dodatkowe wydatki na leczenie ortodontyczne córki, ponosi opłaty za szkołę dzieci, wyżywienie, leki oraz kosmetyki, w tym specjalne na córkę, albowiem córka choruje na łuszczycę. Wszystkie uzyskiwane pieniądze przeznacza na utrzymanie rodziny /odpowiedź na pozew k. 17-19/.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Rozwód między A. O. a K. P. został orzeczony w wyroku Sądu Okręgowego w Olsztynie dnia 15 marca 2013 r. w sprawie VI RC 2053/11. Na skutek apelacji A. O. Sąd Apelacyjny w Białymstoku w wyroku z dni 30 sierpnia 2013 r. w sprawie I A Ca 308/13 zmienił wyrok Sądu Okręgowego w Olsztynie w ten sposób, że orzekł, iż wyłącznie winnym rozpadu małżeństwa jest K. P. oraz zasądził na rzecz A. O. alimenty w wysokości po 300 zł. miesięcznie. Wówczas pozwana nie pracowała, nie miała żadnych dochodów, wcześniej pracowała jako sprzedawca i zarabiała ok. 960 zł. miesięcznie. Na rzecz dzieci były zasądzone alimenty w łącznej wysokości po 800 zł. miesięcznie. Po wyprowadzce od powoda pozwana wraz z dziećmi zamieszkała u swoich rodziców. Powód mieszkał we własnym domu wraz ze swoimi rodzicami, z którymi prowadził wspólne gospodarstwo domowe. Pracował jako kierowca i zarabiał ok. 1500 zł. miesięcznie /akta Sądu Okręgowego w Olsztynie VI RC 2053/11/.

W 2015 r. przed Sądem Rejonowym w Szczytnie w sprawie III RC 4/15 toczyła się sprawa z powództwa K. P. przeciwko A. O. o uchylenie obowiązku alimentacyjnego. Wyrokiem Sądu Rejonowego w Szczytnie z dnia 02 czerwca 2015 r. został uchylony obowiązek alimentacyjny K. P. wobec A. O.. Na skutek apelacji A. O. Sąd Okręgowy w Olsztynie w sprawie VI R Ca 215/15 wyrokiem z dnia 14 października 2015 r. zmienił rozstrzygnięcie Sądu Rejonowego i powództwo oddalił. W czasie, gdy toczyła się ta sprawa sytuacja pozwanej o tyle uległa zamianie, że pozwana od grudnia 2014 r. podjęła pracę w kuchni w (...) na umowę zlecenia z zarobkami od 700 do 900 zł. miesięcznie. Nadal wraz z dziećmi mieszkała u swoich rodziców, którym przekazywała 300 zł. miesięcznie. W sytuacji powoda wówczas nic się nie zmieniło, nadal mieszkał ze swoimi rodzicami i pracował jako kierowca zarabiając od 1200 zł. do 1900 zł. miesięcznie /akta Sądu Rejonowego w Szczytnie III RC 4/15/.

Aktualnie w sytuacji powoda K. P. nadal nie nastąpiły większe zmiany. Pracuje w tej samej firmie jako kierowca, średnio netto zarabia 1807,76 zł., nie ma możliwości podejmowania dodatkowej pracy. Mieszka z rodzicami, dokłada do opłat i wspólnego gospodarstwa domowego 300 zł. Rodzice powoda mają gospodarstwo, ziemia to ugory i pastwiska oraz chowają 4 krowy. Powód na dzieci płaci 800 zł. alimentów plus koszty komornicze ok. 100 zł. miesięcznie, alimenty na pozwana płaci dobrowolnie. Spłacił już zaległości w funduszu alimentacyjnym /dowód: wyjaśnienia powoda k. 33v-34, zeznania świadka E. P. k. 33v, zaświadczenie o dochodach k. 8, rachunek za telefon k. 9, wezwanie przedsądowe i odpowiedź pozwanej k. 10-12/.

Pozwana A. O. w październiku 2016 wynajęła 50 – metrowe, 3 - pokojowe mieszkanie, przeprowadziła się tam wraz z dziećmi od rodziców, gdzie zajmowali jeden pokój. Za wynajem płaci 900 zł. miesięcznie oraz ponosi koszty opłat za media i dojazdy dzieci do szkoły ok. 650 zł. miesięcznie. Nadal jest zatrudniona w Stołówce (...), obecnie ma zawartą umowę o pracę na czas nieokreślony, jej wynagrodzenie netto wynosi 1349 zł. miesięcznie. Pobiera z programu 500+ zasiłki na dwoje dzieci. Płaci raty za telewizor po 118 zł. miesięcznie. Pozwana należy do Stowarzyszenia (...), z którym jeździ na różne, przeważnie jednodniowe wyjazdy. Zimą br. w okresie ferii była wraz z dziećmi w górach, przy czym część kosztów wyjazdu pokryło Stowarzyszenie.

Dzieci stron spędzają u powoda dwa weekendy w miesiącu. Pozwana w ostatnim okresie poniosła dodatkowe wydatki na leczenie ortodontyczne córki, zakup aparatu i ponosi comiesięczne wizyty u ortodonty po 100 zł. oraz na leczenie swojego kolana na leki ok. 200 zł. /dowód: wyjaśnienia pozwanej k. 34, umowa najmu lokalu k. 20-23, rachunki za media k. 24-27, 29-32, zaświadczenie o zarobkach k. 28/.

Sąd zważył co następuje.

Roszczenie nie jest uzasadnione.

Rozpatrując niniejszą sprawę Sąd oparł się na dokumentach przedłożonych przez strony, które zostały sporządzone w przepisanej formie i przez kompetentne organy, tym samym korzystają z domniemania prawdziwości /art. 244 Kpc/, na zeznaniach świadka E. P. oraz wyjaśnieniach stron. Zeznania świadka i wyjaśnienia stron w zasadniczych kwestiach były spójne i bezsporne. Zeznania świadka były zgodne z wyjaśnieniami powoda i przedłożonym przez powoda zaświadczeniem o dochodach, Sąd dał im wiarę. Kwestią sporną jest ustalenie czy nastąpiła zmiana w sytuacji stron w rozumieniu art. 138 Krio, która stanowiłaby podstawę do uchylenia alimentów zasądzonych na rzecz pozwanej.

Zgodnie z art. 60 § 2 Kodeksu Rodzinnego i Opiekuńczego jeżeli jeden z małżonków został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia, a rozwód pociąga za sobą istotne pogorszenie sytuacji materialnej małżonka niewinnego, sąd na żądanie małżonka niewinnego może orzec, że małżonek wyłącznie winny obowiązany jest przyczyniać się w odpowiednim zakresie do zaspokajania usprawiedliwionych potrzeb małżonka niewinnego, chociażby ten nie znajdował się w niedostatku.

Artykuł 61 Krio stanowi, iż z zastrzeżeniem przepisu artykułu poprzedzającego do obowiązku dostarczania środków utrzymania przez jednego z małżonków rozwiedzionych drugiemu stosuje się odpowiednio przepisy o obowiązku alimentacyjnym między krewnymi, zaś art. 138 Krio - w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego.

Od ostatniej oceny przez Sąd sytuacji stron tj. od ostatecznego rozstrzygnięcia w sprawie III RC 4/15 upłynął okres niespełna 2 lat. W tym czasie sytuacja powoda nie uległa zmianie, powód osiąga porównywalne dochody i ponosi takie same wydatki.

Tymczasem w sytuacji pozwanej nastąpiły pewne zmiany. Pozwana podjęła decyzję o wyprowadzce od rodziców i wynajęciu mieszkania, tym samym nie mieszka już z dziećmi w jednym pokoju. Jednocześnie jednak ponosi znacznie wyższe wydatki na opłaty związane z wynajmem mieszkania i opłatą mediów, a także dodatkowo na dojazdy dzieci do szkół. Zmianą w sytuacji pozwanej jest także kontynuowanie pracy obecnie na umowę o pracę na czas nieokreślony, co daje jej gwarancję dochodu w wysokości najniższego krajowego wynagrodzenia.

Pozwana poprawiła swoją stopę życiową decydując się na wynajęcie mieszkania, jednak trudno odmówił pozwanej, która dotychczas mieszkała u rodziców w jednym pokoju z dwójką dzieci, prawa do zamieszkania w godziwych warunkach, w sytuacji, gdy dzieci stron są w wieku szkolnym i mają po 16 i 14 lat. Pozwana nie mając własnego mieszkania mogła polepszyć warunki mieszkaniowe tylko decydując się na wynajem. Jednocześnie należy zauważyć, iż pozwana nie mogłaby sobie pozwolić na taki krok, gdyby nie pomoc państwa z programu 500+. Praktycznie równowartość tej kwoty pozwana przeznacza na opłatę za wynajmowane mieszkanie, zaś na opłaty za media musi jeszcze przeznaczać około połowy tej kwoty. Niewątpliwie obecnie pozwana mogła sobie pozwolić na poprawę warunków mieszkaniowych, ale przyczyniło się do tego podjęcie pracy na stałą umowę i gwarancja uzyskiwania co najmniej najniższej płacy krajowej oraz program pomocy państwa w wychowanie dzieci.

W sytuacji, gdy powód mieszka we własnym domu, trudno zgodzić się z jego oceną, że obecnie standard życia pozwanej przewyższył jego standard. Pozwana jedynie poprawiła sytuację mieszkaniową swoją i dzieci stron, które są w takim wieku, że powinny mieć własne pokoje. Jednak poprawa sytuacji mieszkaniowej po stronie pozwanej wiąże się z niemałymi kosztami, w sytuacji, gdy powód tak wysokich kosztów za wynajem i opłaty za media, nie musi ponosić, zaś prowadząc wspólne gospodarstwo domowe z rodzicami jego koszty utrzymania są znacznie niższe.

Nie sposób zgodzić się również z zarzutem powoda związanym z rzekomo licznymi wyjazdami pozwanej. Pozwana realizuje swoje hobby należąc do Klubu (...), z czym nie są związane szczególne koszty, a wręcz przeciwnie ma możliwość skorzystania, w tym także z dziećmi stron, z możliwości dopłat do wyjazdów, na które nie mogłaby sobie pozwolić nie należąc do Stowarzyszenia. Podobnie trudno uznać za zbytek posiadanie samochodu, w szczególności, jeśli w jego kupnie pomogli pozwanej rodzice i w sytuacji, gdy na co dzień to pozwana opiekuje się dwójką dorastających dzieci stron.

Nadal aktualne pozostaje ustalenie, że gdyby strony nadal tworzyły rodzinę sytuacja pozwanej byłaby lepsza, albowiem mieszkając razem i prowadząc wspólne gospodarstwo domowe, jako rodzina, dysponowaliby dwiema pensjami, zaś z pomocy państwa z programu 500+ korzystaliby wspólnie.

Tak też wypowiedział się Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 7 maja 1998 r. III CKN 186/98 „ Przesłanką rozszerzonego obowiązku alimentacyjnego małżonka ponoszącego wyłączną winę rozkładu pożycia jest ustalenie, że rozwód pociąga za sobą istotne pogorszenie sytuacji materialnej małżonka niewinnego, nie mające jednak cech niedostatku. Ocena, czy nastąpiło takie pogorszenie, zależy od porównania sytuacji, w jakiej niewinny małżonek znalazł się wskutek orzeczenia rozwodu, z sytuacją, w jakiej znajdowałby się, gdyby rozwodu nie orzeczono i gdyby pożycie małżonków funkcjonowało prawidłowo.”

Z tych względów na podstawie powołanych przepisów Sąd orzekł jak w sentencji wyroku.

z/

1.  odnotować,

2.  odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi powoda – adw. A. J.,

3.  z apelacją lub za 14 dni

S., 08.05.2017 r.