Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 8 grudnia 2015r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. odmówił M. A. (2) prawa do emerytury, powołując się na przepisy ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ( tekst jednolity Dz. U. z 2013r, poz. 1440 ze zm. ).

W uzasadnieniu decyzji wskazano, że ubezpieczony nie spełnia warunków do przyznania żądanego świadczenia, ponieważ nie udowodnił, że w okresie do końca 1998r. przez co najmniej 15 lat pracował w warunkach szczególnych ( ZUS uwzględnił ubezpieczonemu łącznie 12 lat 11 m-cy i 10 dni pracy w warunkach szczególnych ).

Odwołanie od powyższej decyzji wniósł ubezpieczony, domagając się jej zmiany i przyznania żądanego świadczenia, bowiem spełnia wszystkie warunki niezbędne do jego przyznania, w tym posiada wymagany okres pracy w warunkach szczególnych.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania, powołując się ponownie na okoliczności przytoczone w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

Sąd ustalił i zważył co następuje :

Zgodnie z art. 27 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych – urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949r. przysługuje emerytura, jeżeli osiągnęli wiek emerytalny wynoszący co najmniej 60 lat dla kobiety i 65 lat ( i więcej ) dla mężczyzny oraz mają okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiety i 25 lat dla mężczyzny.

Natomiast w myśl art. 29 ust. 1 ustawy przytoczonej na wstępie – ubezpieczeni urodzeni przed 1 stycznia 1949r., będący pracownikami, którzy nie osiągnęli wieku emerytalnego określonego w art. 27 pkt 1 mogą przejść na emeryturę – mężczyźni – po osiągnięciu wieku 60 lat, jeżeli mają co najmniej 25 letni okres składkowy i nieskładkowy oraz zostali uznani za całkowicie niezdolnych do pracy.

Modyfikacje w zakresie wieku przewiduje art. 32 ust.1 ustawy, uzależniając wcześniejsze nabycie prawa do emerytury od zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

Natomiast art. 184 przytoczonej na wstępie ustawy stanowi, że ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli:

1) okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz

2) okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

Emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu.

Zatem w powyższym zakresie zachowuje swoją aktualność Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze ( Dz. U. nr 8, poz. 43 ze zm. ), wydane na podstawie art. 27 ust. 3 ustawy z dnia 14 grudnia 1982r. o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin ( Dz. U. nr 0, poz. 267 ze zm. ).

Zgodnie z § 3 i 4 przytoczonego Rozporządzenia – za okresy zatrudnienia wymagane do uzyskania emerytury (…) uważa się okres wynoszący 20 lat dla kobiety i 25 lat dla mężczyzny, liczony łącznie z okresami równorzędnymi i zaliczanymi do okresów zatrudnienia. Przy czym prawo do emerytury nabywa pracownik, który wykonywał prace w warunkach szczególnych, wymienione w wykazie A, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki :

- osiągnął wiek emerytalny wynoszący : 55 lat dla kobiety i 60 lat dla mężczyzny,

- ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w warunkach szczególnych.

Jednocześnie w myśl § 2 ust. 1 wspomnianego Rozporządzenia – okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w Rozporządzeniu są okresy, w których praca w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze była wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy.

Kwestią sporną w przedmiotowej sprawie było ustalenie, czy ubezpieczony spełnia warunek wymaganego czasu pracy w warunkach szczególnych, niezbędny do uzyskania tzw. emerytury wcześniejszej.

W celu rozstrzygnięcia powyższej kwestii Sąd przeprowadził postępowanie dowodowe, w tym zapoznał się z dokumentami zgromadzonymi w aktach, w tym aktach ZUS, dokumentacją pracowniczą a także przesłuchał ubezpieczonego i świadków: G. B. i K. D. ( nagranie rozprawy z dnia 18. 01.2017r.).

Po przeanalizowaniu wspomnianego wyżej materiału dowodowego, Sąd doszedł do przekonania, że zgromadzony w sprawie materiał dowodowy potwierdza twierdzenia ubezpieczonego dotyczące posiadania wymaganego okresu pracy w warunkach szczególnych.

Jak wynika bowiem ze wspomnianych wyżej dowodów, ubezpieczony był zatrudniony na cały etat w (...) Kombinacie Budowlanym (...) w okresie od 1 września 1972r. do 31 sierpnia 1991r. Początkowo do 14 czerwca 1974r. ubezpieczony uczył się w szkole przyzakładowej, przy czym przez 3 dni odbywała się nauka teoretyczna, a przez 3 dni zajęcia praktyczne. Po ukończeniu szkoły, od dnia 18 czerwca 1974r. do 6 stycznia 1975r. ubezpieczony pracował stale i w pełnym wymiarze czasu pracy jako betoniarz, zajmując się przygotowaniem zbrojenia oraz zalewaniem form betonem. Od dnia 7 stycznia 1975r. do 14 marca 1976r. ubezpieczony pracował jako pracownik magazynowy. Następnie od 15 marca 1976r. pracował jako pomocnik operatora żurawia wieżowego, a po nabyciu uprawnień operatora żurawia wieżowego, od 1 stycznia 1977r. rozpoczął samodzielną pracę operatora żurawia wieżowego, przy czym pracę tę wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy na różnych budowach realizowanych przez Kombinat, aż do końca zatrudnienia. Podczas wspomnianego zatrudnienia ubezpieczony korzystał z urlopu bezpłatnego w okresie od 31 maja 1987r. do 8 sierpnia 1988r., podczas którego pracował na tzw. budowie eksportowej w Iraku, także jako operator żurawia wieżowego, przy czym praca ta była wykonywana w pełnym wymiarze czasu pracy. Ponadto ubezpieczony przebywał na urlopie bezpłatnym od 27 lipca 1991r. do 31 sierpnia 1991r. Wskazane wyżej prace operatora żurawia wieżowego ubezpieczony wykonywał stale, przy czym nie korzystał z dłuższych zwolnień lekarskich. Ubezpieczony otrzymywał zupy regeneracyjne.

Sąd dał wiarę zeznaniom ubezpieczonego oraz świadków, albowiem były one spójne, logiczne i potwierdzone dodatkowo przez złożone do akt dokumenty. Ponadto należy zaznaczyć, iż świadkowie byli osobami obcymi dla ubezpieczonego, zatem nie byli bezpośrednio zainteresowani wynikiem sprawy, a dodatkowo, jako osoby pracujące z ubezpieczonym, opierali złożone zeznania na własnych spostrzeżeniach.

Wspomniane wyżej dowody wskazują, że podczas zatrudnienia u powyższego pracodawcy ( w tym także w okresach pracy na tzw. budowie eksportowej na terenie Iraku ) ubezpieczony stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał pracę w warunkach szczególnych, przy czym w okresie od dnia 18 czerwca 1974r. do 6 stycznia 1975r. była to praca określoną w wykazie A dziale V pod poz. 4, a w okresie od 1 stycznia 1977r. do 26 lipca 1991r. praca wymieniona w wykazie A dziale V pod poz. 3 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, że uwzględnienie powyższych okresów do pracy w warunkach szczególnych jest wystarczające do stwierdzenia, że ubezpieczony posiada wymagany 15 letni okres pracy w warunkach szczególnych, liczony do końca 1998r., zatem przeprowadzenie dowodów na potwierdzenie posiadania przez ubezpieczonego także innych okresów pracy w warunkach szczególnych, które nie zostały uwzględnione przez ZUS, okazało się zbędne.

W tej sytuacji Sąd uznał, że wniesione przez ubezpieczonego odwołanie zasługuje na uwzględnieni i na mocy art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję, jak w pkt 1 wyroku.

Jednocześnie, zgodnie z aktualnym brzmieniem art. 118 ust. 1a ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w pkt 2 wyroku zawarto orzeczenie o braku odpowiedzialności organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji, bowiem dopiero przeprowadzone w toku postępowania sądowego dowody pozwoliły na rozstrzygnięcie sprawy, jak w pkt 1, przy czym postępowanie to nie mogło być prowadzone przez organ rentowy.

O kosztach orzeczono w myśl art. 98 k.p.c. w zw. z § 9 ust. 2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych w wersji obowiązującej w dniu wpływu odwołania do Sądu.

SSO Karolina Chudzinska - Koczorowicz