Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 listopada 2013 r.

Sąd Okręgowy w Jeleniej Górze VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie:

Przewodniczący: SSO Liliana Gambal

Protokolant: Kalina Tanaś

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 20 listopada 2013 r. w J.

odwołania T. H.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L.

z dnia 17.12.2012 r., znak: (...)

w sprawie T. H.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L.

o prawo do emerytury

zmienia decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L.z dnia 17.12.2012 r., znak: (...)w ten sposób, że przyznaje wnioskodawcy T. H.prawo do emerytury od dnia 01.12.2012 r.

Sygn. akt VII U 137/13

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 17.12.2012 r. (znak: (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L.odmówił T. H.prawa do emerytury na podstawie przepisów ustawy z 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn. Dz.U. z 2009 r. Nr 153, poz.1227) oraz przepisów rozporządzenia z dnia 07.02.1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. z 1983 r. Nr 8, poz.43 ze zm.), w związku z niespełnieniem przez wnioskodawcę przesłanki 15 lat wykonywania pracy w szczególnych warunkach oraz nieosiągnięciem 25 – letniego okresu składkowego i nieskładkowego. Organ rentowy wskazał, że wnioskodawca na dzień 01.01.1999 r. udowodnił 11 lat, 8 miesięcy i 16 dni pracy w szczególnych warunkach oraz 23 lata, 10 miesięcy i 20 dni łącznego okresu składkowego i nieskładkowego. Zakład nie uznał do ogólnego stażu pracy okresów zatrudnienia od 01.02.1975 r. do 31.12.1975 r. w Zarządzie Dróg (...)w L.i od 01.05.1981 r. do 02.05.1981 r. w (...)w J., ponieważ świadectwa pracy zostały wystawione przed datą ustania zatrudnienia oraz okresu od 20.04.1969 r. do 15.04.1972 r. w M.Bazie Kółek Rolniczych w M., ponieważ brak zaświadczenia z archiwum potwierdzającego okres zatrudnienia.

Organ rentowy nie uznał za udowodnione jako pracy w szczególnych warunkach okresów zatrudnienia:

- w Przedsiębiorstwie (...) w J. od 01.01.1976 r. do 31.10.1976 r. na podstawie świadectw wykonywania pracy w szczególnych warunkach z dnia 12.02.2001 r., ponieważ nie określono zajmowanego stanowiska pracy zgodnie z wykazem, działem, pozycją i punktem zarządzenia resortowego lub uchwały właściwego ministra,

- w (...) Zakładzie Wojewódzkim w J. od 04.11.1976 r. do 02.05.1981 r., ponieważ przedłożone zeznania świadków w postępowaniu przed organem rentowym nie mogą stanowić środka dowodowego na potwierdzenie okresów pracy w szczególnych warunkach,

- w Transporcie Samochodowym M. T. od 01.05.1996 r. do 31.10.1996 r. oraz od 02.11.1996 r. do 31.01.1998 r.

T. H. wniósł od powyższej decyzji odwołanie domagając się przyznania prawa do emerytury wskutek zaliczenia kwestionowanych przez organ rentowy okresów odpowiednio do ogólnego stażu pracy lub do okresów wykonywania pracy w warunkach szczególnych.

W odpowiedzi na odwołanie Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. wniósł o jego oddalenie, argumentując jak w zaskarżonej decyzji.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

T. H. urodzony w dniu (...) był w okresie od 20.04.1969 r. do 15.04.1972 r. zatrudniony w M. (...) Kółek Rolniczych w M., odbywając tam praktykę w prowadzeniu i obsłudze ciągników.

W okresie od 12.03.1974 r. do 31.12.1975 r. wnioskodawca był zatrudniony w Zarządzie Dróg (...) w L. na stanowisku kierowcy.

W okresie od 04.11.1976 r. do co najmniej 30.04.1981 r. wnioskodawca był zatrudniony w (...) Zakładzie Wojewódzkim w J. PT – L., gdzie stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pracował jako kierowca samochodu ciężarowego o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony.

/dowód: zaświadczenie z dnia 27.07.1972 r. – k.3 akt kapitałowych;

świadectwo pracy (...) k.23 akt emerytalnych, t.II;

karta wypadku przy pracy – k.24 akt emerytalnych, t.II;

legitymacja ubezpieczeniowa – k.40 (koperta);

częściowo świadectwo pracy z 30.04.1981 r. – k.27 akt emerytalnych, t.II;

akta osobowe z okresu zatrudnienia w (...), w tym: angaż z 25.11.1976 r.;

zeznania T. B. – e-protokół z 20.11.2013 r. 00:06:36 i dalej;

zeznania J. T. – e-protokół z 20.11.2013 r. 00:18:07 i dalej;

zeznania L. M. – e-protokół z 20.11.2013 r. 00:42:00 i dalej;

zeznania W. M. – e-protokół z 20.11.2013 r. 00:46:11 i dalej;

zeznania wnioskodawcy – e-protokół z 20.11.2013 r. 00:57:48 i dalej/

W dniu 11.12.2012 r. wnioskodawca złożył wniosek o emeryturę.

Decyzją z dnia 17.12.2012 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. odmówił T. H. prawa do emerytury, w związku z niespełnieniem przez wnioskodawcę przesłanki 15 lat wykonywania pracy w szczególnych warunkach oraz nieosiągnięciem 25 – letniego okresu składkowego i nieskładkowego. Organ rentowy wskazał, że wnioskodawca na dzień 01.01.1999 r. udowodnił 11 lat, 8 miesięcy i 16 dni pracy w szczególnych warunkach oraz 23 lata, 10 miesięcy i 20 dni łącznego okresu składkowego i nieskładkowego. Zakład nie uznał do ogólnego stażu pracy okresów zatrudnienia od 01.02.1975 r. do 31.12.1975 r. w Zarządzie Dróg (...) w L. i od 01.05.1981 r. do 02.05.1981 r. w (...) w J., ponieważ świadectwa pracy zostały wystawione przed datą ustania zatrudnienia oraz okresu od 20.04.1969 r. do 15.04.1972 r. w M. Bazie Kółek Rolniczych w M., ponieważ brak zaświadczenia z archiwum potwierdzającego okres zatrudnienia.

Organ rentowy nie uznał za udowodnione jako pracy w szczególnych warunkach okresów zatrudnienia:

- w Przedsiębiorstwie (...) w J. od 01.01.1976 r. do 31.10.1976 r. na podstawie świadectw wykonywania pracy w szczególnych warunkach z dnia 12.02.2001 r., ponieważ nie określono zajmowanego stanowiska pracy zgodnie z wykazem, działem, pozycją i punktem zarządzenia resortowego lub uchwały właściwego ministra,

- w (...) Zakładzie Wojewódzkim w J. od 04.11.1976 r. do 02.05.1981 r., ponieważ przedłożone zeznania świadków w postępowaniu przed organem rentowym nie mogą stanowić środka dowodowego na potwierdzenie okresów pracy w szczególnych warunkach,

- w Transporcie Samochodowym M. T. od 01.05.1996 r. do 31.10.1996 r. oraz od 02.11.1996 r. do 31.01.1998 r.

/dowód: wniosek z dnia 11.12.2012 r. – k.1 akt emerytalnych, t.II;

decyzja z dnia 17.12.2012 r. – k.69 akt emerytalnych, t.II/

Wnioskodawca wniósł o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w OFE, za pośrednictwem ZUS, na dochody budżetu państwa.

/bezsporne/

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie wnioskodawcy zasługiwało na uwzględnienie.

Zgodnie z art.184 ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 153, poz.1227 ze zm.) w zw. z § 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07.02.1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983 r. Nr 8, poz. 43 ze zm.), ubezpieczonemu urodzonemu po dniu 31.12.1948 r. przysługuje emerytura, jeżeli spełnił warunki:

- osiągnął wiek emerytalny wynoszący 60 lat, dla mężczyzn,

- nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego albo złożył wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa,

- rozwiązał stosunek pracy - w przypadku ubezpieczonego będącego pracownikiem,

- w dniu 01.01.1999 r. osiągnął okres składkowy i nieskładkowy wynoszący 25 lat dla mężczyzn, w tym okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, wykonywanego stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, obowiązującym na danym stanowisku pracy wynoszący co najmniej 15 lat.

Zaskarżoną decyzją odmówiono wnioskodawcy prawa do emerytury podając, że nie spełnił on warunku posiadania 15 lat pracy w szczególnych warunkach oraz nie osiągnął 25 – letniego okresu składkowego i nieskładkowego. Organ rentowy wskazał, że wnioskodawca na dzień 01.01.1999 r. udowodnił 11 lat, 8 miesięcy i 16 dni pracy w szczególnych warunkach oraz 23 lata, 10 miesięcy i 20 dni łącznego okresu składkowego i nieskładkowego. Pozostałe przesłanki uprawniające do nabycia prawa do emerytury były bezsporne: wnioskodawca ukończył 60 lat życia, a będąc członkiem OFE, wniósł o przekazanie zgromadzonych tam środków, za pośrednictwem ZUS, na dochody budżetu państwa.

Wnioskodawca domagał się uwzględnienia do stażu ubezpieczenia poszczególnych, kwestionowanych przez organ rentowy okresów zatrudnienia.

Sąd zważył zatem, że zgodnie z § 22 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11.10.2011 r. w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe (Dz.U.2011.237.1412 ze zm.) co do zasady środkiem dowodowym stwierdzającym okresy zatrudnienia na podstawie umowy o pracę jest świadectwo pracy, zaświadczenie płatnika składek lub innego właściwego organu, wydane na podstawie posiadanych dokumentów lub inny dokument, w tym w szczególności legitymacja ubezpieczeniowa lub legitymacja służbowa, legitymacja związku zawodowego, umowa o pracę, wpis w dowodzie osobistym oraz pisma kierowane przez pracodawcę do pracownika w czasie trwania zatrudnienia. Dodatkowo w postępowaniu przed sądami pracy i ubezpieczeń społecznych okoliczności mające wpływ na prawo do świadczeń lub ich wysokość mogą być udowadniane wszelkimi środkami dowodowymi przewidzianymi w k.p.c. (por. wyrok SN z dnia 25.07.1997 r., II UKN 186/97, wyrok SN z dnia 28.11.1997 r., II UKN 362/97).

W ocenie Sądu zgromadzony w toku postępowania materiał dowodowy potwierdził fakt zatrudnienia wnioskodawcy w okresie od 20.04.1969 r. do 15.04.1972 r. w M. (...) Kółek Rolniczych w M., gdzie wnioskodawca pracował jako kierowca ciągników rolniczych, odbywając praktykę w ich prowadzeniu i obsłudze. Okoliczność ta wynika przede wszystkim z treści zaświadczenia z dnia 27.07.1972 r., wystawionego przez pracodawcę, którego kopia – potwierdzona za zgodność z oryginałem przez Burmistrza Gminy i Miasta L., znajduje się w aktach kapitałowych wnioskodawcy. Zdaniem Sądu powyższy dokument, którego zgodność z oryginałem została potwierdzona przez burmistrza L., jest w pełni wiarygodnym dokumentem poświadczającym okoliczność pracy wnioskodawcy w (...) w M. we wskazywanym tam okresie. W ocenie Sądu jednakże, powyższy okres nie mógł zostać uwzględniony jako okres pracy w warunkach szczególnych z uwagi na brak jakichkolwiek innych dowodów, mogących w pewny i jednoznaczny sposób potwierdzić, że w powyższym czasie wnioskodawca, będąc zatrudniony na podstawie umowy o pracę, stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pracował tylko jako kierowca ciągnika.

Do łącznego wymiaru okresów składkowych i nieskładkowych, wykazanych na dzień 01.01.1999 r., należało uwzględnić również cały okres zatrudnienia wnioskodawcy w Powiatowym Zarządzie Dróg (...) w L., tj. od 12.03.1974 r. do 31.12.1975 r., nie zaś tylko do dnia 31.12.1975 r., jak przyjął to organ rentowy. Wprawdzie istotnie świadectwo pracy przedstawione przez wnioskodawcę na okoliczność zatrudnienia w (...) wskazuje datę wystawienia powyższego dokumentu na dzień 31.01.1975 r., ale w ocenie Sądu, data ta podana została jedynie omyłkowo, natomiast fakt zatrudnienia wnioskodawcy w (...) także po dniu 31.01.1975 r. potwierdzają niezbicie znajdujące się w legitymacji ubezpieczeniowej pieczątki zakładu pracy, w szczególności pieczątka potwierdzająca datę ustania stosunku pracy w dniu 31.12.1975 r. (str.83 legitymacji), a także wpisy poświadczające zatrudnienie za poszczególne miesiące pracy (str.8).

Mając powyższe na uwadze Sąd uznał, że wnioskodawca wykazał ponad 25 lat łącznego stażu ubezpieczeniowego.

W dalszym ciągu Sąd zważył, że w myśl § 1 wskazywanego wyżej rozporządzenia RM z dnia 07.02.1983 r. pracownikami wykonującymi prace w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, są pracownicy wykonujący prace wymienione w § 4-15 oraz w wykazach stanowiących załączniki do rozporządzenia. Także właściwi ministrowie ustalają w podległych i nadzorowanych zakładach pracy stanowiska pracy, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazach A i B.

Należy zauważyć, że co do zasady w myśl § 2 ust.2 ww. rozporządzenia, okresy pracy w szczególnych warunkach stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach lub w świadectwie pracy. Jednakże w postępowaniu sądowym możliwe jest również dowodzenie zatrudnienia w szczególnych warunkach także za pomocą innych środków niż wskazane w tym przepisie (por. uchwała SN z 27.05.1985 r., III UZP 5/85; uchwała SN z 21.09.1984 r., III UZP 48/84).

Mając to na uwadze Sąd dopuścił dowód m. in. z akt osobowych wnioskodawcy oraz z zeznań świadków i wnioskodawcy. Przeprowadzone postępowanie wykazało, że wnioskodawca w okresie od 04.11.1976 r. do co najmniej 30.04.1981 r. był zatrudniony w (...) Zakładzie Wojewódzkim w J. PT – L., gdzie stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pracował jako kierowca samochodu ciężarowego o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony. Dowodzą temu zarówno treść, zawartego w aktach osobowych angażu z dnia 25.11.1976 r., wskazującego, że wnioskodawcy od momentu jego zatrudnienia w PT w L. przysługiwał dodatek za prowadzenie pojazdu o ładowności 5 ton, jak również zgodne zeznania świadków oraz wnioskodawcy, którzy zgodnie podali, że wnioskodawca był wówczas kierowcą samochodu – chłodni do przewozu mięsa. W ocenie Sądu praca wykonywana przez wnioskodawcę pokrywała się zatem z pracą określoną w wykazie A dziale VIII poz.2, stanowiącym załącznik do rozporządzenia RM z dnia 07.02.1983 r., tj. pracą kierowcy samochodu ciężarowego o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony. Powoływanie się na dalsze przepisy branżowe należało uznać za zbędne. Sąd zważył bowiem, że są to przepisy już nieobowiązujące, mające obecnie jedynie charakter pomocniczy, istotny dla celów interpretacyjnych, a nie prawny. O pracy w szczególnych warunkach decyduje przede wszystkim jej charakter, a nie nazewnictwo oraz restrykcyjne podejście do wykazujących ją środków dowodowych.

Okres zatrudnienia wnioskodawcy w (...) od 04.11.1976 r. do 30.04.1981 r. (4 lata, 4 miesiące i 26 dni), liczony łącznie z okresem pracy w warunkach szczególnych przyjętym jako udokumentowany przez organ rentowy, dają łączny staż wynoszący ponad 15 lat pracy w warunkach szczególnych.

Mając powyższe na uwadze Sąd uznał, że wnioskodawca spełnił przesłanki wykazania co najmniej 25 lat łącznego stażu ubezpieczeniowego oraz 15 lat pracy w szczególnych warunkach i na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 kpc zmienił zaskarżoną decyzję poprzez przyznanie mu prawa do emerytury od dnia 01.12.2012 r., tj. od pierwszego dnia miesiąca, w którym złożony został wniosek.