Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 4 kwietnia 2017r.

Sąd Rejonowy w DzierżoniowieWydział II Karny w składzie:

Przewodnicząca: SSR Adriana Skorupska

Protokolant: Patryk Bartoszyński

po rozpoznaniu w sprawie o czyn z art. 164 § 1 k.k. i inne

na skutek zażalenia K. K.

w przedmiocie odmowy wszczęcia śledztwa

na podstawie art. 465 § 2 k.p.k. w zw. z art. 329 § 1 k.p.k.

postanowił :

nie uwzględnić zażalenia K. K. z dnia 28 grudnia 2016r. na postanowienie Prokuratora Prokuratury Rejonowej w D.z dnia 13 grudnia 2016r. w przedmiocie odmowy wszczęcia śledztwa i utrzymać w mocy zaskarżone postanowienie

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 13 grudnia 2016r. Prokurator Prokuratury Rejonowej
w D. odmówił wszczęcia śledztwa w sprawie sprowadzenia w dniu
27 października 2016r. w D. bezpośredniego niebezpieczeństwa wycieku gazu zagrażającego życiu lub zdrowiu wielu osób przez pracowników Zakładu (...) w D. przez niewłaściwe z pominięciem czynności odpowietrzenia odbiorników gazowych wznowienie dopływu gazu do budynków wielorodzinnych o numerach 10, 11, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25 położonych na osiedlu (...) mogące spowodować niekontrolowany wyciek gazu w lokalach mieszkalnych tj. o czyn z art. 164 § 1 k.k.
i art. 163 § 1 pkt 3 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. z uwagi na brak w czynie znamion czynu zabronionego (art. 17 § 1 pkt 2 k.p.k.).

Zażalenie na powyższe postanowienie złożył w ustawowym terminie K. K., w którym zakwestionował zasadność wydanego orzeczenia i wniósł o uchylenie postanowienia i dalsze prowadzenie postępowania w sprawie.

Prokurator Rejonowy w Dzierżoniowie we wniosku z dnia 12 stycznia 2017r. przekazując powyższe zażalenie do rozpoznania Sądowi wniósł o utrzymanie w mocy zaskarżonego postanowienia, bowiem zgromadzony materiał dowodowy w pełni uzasadniania wydaną w sprawie decyzję merytoryczną, natomiast zażalenie nie zawiera żadnych konkretnych zarzutów, a jedynie wniosek o kontynuowanie postępowania w sprawie.

Sąd po dokonaniu analizy akt sprawy, w szczególności w kontekście zażalenia skarżącego, uznał, iż decyzja procesowa podjęta przez Prokuratora Prokuratury Rejonowej w Dzierżoniowie o odmowie wszczęcia śledztwa w niniejszej sprawie jest w pełni zasadna i odpowiada prawu, a zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie,
w związku z czym utrzymał zaskarżone postanowienie w mocy.

Zgodnie z art. 164 § 1 k.k. kto sprowadza bezpośrednie niebezpieczeństwo zdarzenia określonego w art. 163 § 1 k.k. podlega karze pozbawienia wolności od
6 miesięcy do lat 8.

Przyjęcie, że dokonano przestępstwa z art. 164 § 1 k.k. wymaga ustalenia, czy zaistniało realne i bezpośrednie niebezpieczeństwo katastrofy w konkretnej sytuacji przedmiotowo - podmiotowej, a więc chodzi tu o sytuację, w której bez dalszej ingerencji sprawcy zdarzenie przez niego sprowadzone może się realnie przekształcić w stan katastrofy ( A. Marek, Kodeks karny..., 2010, s. 402;
O. Górniok, Kodeks karny. Komentarz, Gdańsk 2002/2003 s. 932-933; J. Bafia,
K. Mioduski, M. Siewierski, Kodeks karny. Komentarz, t. 2, Warszawa 1987, s. 45 ). Wystąpienie samej katastrofy jednak nie jest nieuchronne, może ono, ale nie musi nastąpić. Ustawa wymaga, aby niebezpieczeństwo to było bezpośrednie, a jako kryterium bezpośredniości przyjmuje się czas ( według którego niebezpieczeństwo jest bezpośrednie, gdy skutek ma nastąpić w najbliższej chwili ), stopień prawdopodobieństwa ( który musi być bardzo wysoki, aby można było mówić
o niebezpieczeństwie bezpośrednim ), wystarczająca przyczyna ( czyli, gdy zachowanie sprawcy wywołało niebezpieczeństwo grożące wprost i nie ma potrzeby podjęcia jakiegokolwiek działania, by skutek nastąpił ) oraz nieuchronność
( rozumiana w ten sposób, że skutek nastąpiłby na pewno lub z najwyższym prawdopodobieństwem, jeżeli nie zostałyby podjęte środki zapobiegawcze ). Zachowanie sprawcze polega na sprowadzeniu niebezpieczeństwa zdarzenia i oznacza każdy przejaw zachowania człowieka, w którego wyniku powstało niebezpieczeństwo. Zamiar sprawcy musi jedynie obejmować sprowadzenie niebezpieczeństwa zdarzenia przewidzianego w art. 163 § 1 k.k. tj. stworzenie takiej sytuacji, w której zdarzenie to bezpośrednio grozi niebezpieczeństwem.

Sprowadzenie bezpośredniego niebezpieczeństwa zdarzenia niebezpiecznego może być od strony przedmiotowej zbliżone do usiłowania dokonania przestępstwa określonego w art. 163 § 1. W obu wypadkach nie dochodzi bowiem do sprowadzenia tego zdarzenia. Różnica tkwi przede wszystkim w stronie podmiotowej. O ile
w wypadku usiłowania sprawca dąży do wywołania zdarzenia, o tyle w wypadku sprowadzenia jego niebezpieczeństwa ogranicza swój zamiar jedynie do stadium go poprzedzającego, tj. do sprowadzenia bezpośredniego niebezpieczeństwa zdarzenia.
O tym, czy mamy do czynienia z usiłowaniem popełnienia przestępstwa z art. 163 § 1, decydują zamiar i działanie podjęte w celu jego bezpośredniego urzeczywistnienia.

Przepis art. 163 § 1 k.k. stanowi natomiast, że kto sprowadza zdarzenie, które zagraża życiu lub zdrowiu wielu osób albo mieniu w wielkich rozmiarach, mające postać:

1) pożaru,

2) zawalenia się budowli, zalewu albo obsunięcia się ziemi, skał lub śniegu,

3) eksplozji materiałów wybuchowych lub łatwopalnych albo innego gwałtownego wyzwolenia energii, rozprzestrzeniania się substancji trujących, duszących lub parzących,

4) gwałtownego wyzwolenia energii jądrowej lub wyzwolenia promieniowania jonizującego podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10.

Dokonanie przestępstwa z art. 163 k.k. zależne jest od sprowadzenia zdarzenia, które zagraża życiu lub zdrowiu wielu osób lub mieniu w znacznych rozmiarach. Jednak ujęte w przepisie przyczyny wystąpienia tego zdarzenia nadają mu specyficzny charakter i dlatego też określa się, że skutkiem tym jest sprowadzenie katastrofy. Cechą katastrofy jest natomiast żywiołowy i dynamiczny charakter tego zdarzenia,
a jego istotą jest sprowadzenie niebezpieczeństwa wykraczającego poza indywidualnie określone osoby lub sprowadzenie niebezpieczeństwa dla mienia znacznych rozmiarów, którego ostatecznych skutków i rozmiaru nie da się od razu określić. Skutki tego zdarzenia, właśnie z uwagi na jego skalę i rozmiar, co do zasady da się ustalić dopiero po zakończeniu akcji ratowniczej. Niemniej jednak samo sprowadzenie katastrofy zawsze musi się wiązać z wystąpieniem chociażby jednego ze skutków,
o których mowa w art. 163 k.k., będącego bezpośrednim następstwem ingerencji sprawcy w określone urządzenia lub instalację. Samo ich uszkodzenie lub zniszczenie może być co najwyżej rozpatrywane jako usiłowanie dokonanie przestępstwa sprowadzenia katastrofy.

W uchwale Sądu Najwyższego z dnia 12 października 1967r. w sprawie sygn. akt VI KZP 53/66 przyjęto, że ignorowanie obowiązujących norm w zakresie zapewnienia bezpieczeństwa i ograniczenia ryzyka wystąpienia zdarzenia mającego cechy katastrofy samo w sobie nie oznacza dokonania przestępstwa z art. 163 lub 164 k.k. Z zasady bowiem tego rodzaju naruszenia wykonania obowiązków jest przyczyną sprowadzenia zagrożenia o charakterze abstrakcyjnym, a więc potencjalnie możliwym, niewykluczonym, ale nie pewnym i bliskim. Co do zasady więc tego rodzaju naruszenie określonych norm bezpieczeństwa będzie oceniane na podstawie innych przepisów, typizujących tego rodzaju zachowania jako wykroczenia lub inne typy przestępstwa o charakterze formalnym z abstrakcyjnego zagrożenia. Oczywiście jednak, jeśli zachowanie sprawcy stanie się przyczyną sprowadzenia np. niebezpieczeństwa poważnego pożaru, to dopiero w takich okolicznościach jest możliwe rozpatrywanie, czy dana osoba dopuściła się także czynu z art. 164, czy też nawet z art. 163 k.k. Istotę tych przestępstw wypełnia bowiem zawinione sprowadzenie realnego niebezpieczeństwa katastrofy, a nie samo abstrakcyjne sprowadzenie zagrożenia o charakterze powszechnym. Niewątpliwie zaś realność niebezpieczeństwa katastrofy zachodzi tylko wtedy, gdy określone działanie lub zaniechanie stwarza stan bezpośrednio grożący np. wybuchem pożaru, wybuchem gazu.

Przechodząc do rozważań nad niniejszą sprawą, w ocenie Sądu uznać należy, iż zebrany materiał dowodowy, nie daje podstaw do przyjęcia, że pracownicy Zakładu (...) w D. przez niewłaściwe, z pominięciem czynności odpowietrzenia odbiorników gazowych, wznowienie dopływu gazu do budynków wielorodzinnych o numerach 10, 11, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25 położonych na osiedlu (...), doprowadzili do bezpośredniego niebezpieczeństwa wycieku gazu zagrażającego życiu lub zdrowiu wielu osób w rozumieniu art. 164 § 1 k.k. i art. 163 § 1 pkt 3 k.k.

W toku czynności sprawdzających ustalono, iż w dniu 27 października 2016r. na terenie osiedla (...) prowadzone były prace związane z wymianą gazociągu, bez planowanego wstrzymania dostaw gazu. W tym dniu doszło jednak do awarii niezwiązanej z wykonywanymi pracami, stąd pracownicy rozpoczęli zamykanie zaworów głównych. Po wznowieniu dostawy gazu pracownicy firmy chodzili po klatkach i instruowali mieszkańców przez domofon, aby odpalić kuchenki gazowe.
W mieszkaniach na osiedlu (...) nie ma pieców typu Junkers a urządzeniami na gaz są jedynie kuchenki, które posiadają w standardzie zabezpieczenia, aby nie ulatniał się gaz bez zapalania palnika. Ustalono ponadto, iż zagrożenie wybuchem następuje wtedy, gdy stężenie gazu w powietrzu wynosi 5-15%, czego w niniejszej sytuacji nie stwierdzono.

Odnosząc się do zażalenia złożonego przez K. K. wskazać należy przede wszystkim, iż skarżący nie formułuje w nim konkretnych zarzutów odnośnie przeprowadzonego postępowania sprawdzającego, a jedynie poprzestaje na stwierdzeniu, iż nie zgadza się z postanowieniem i domaga dalszego prowadzenia sprawy.

Z powyższych względów w ocenie Sądu materiał dowodowy zgromadzony
w toku postępowania sprawdzającego, przeprowadzonego przy tym prawidłowo, pozwolił na uznanie podjętej przez Prokuratora decyzji o odmowie wszczęcia śledztwa za w pełni uzasadnioną i orzekł jak w sentencji.

Na oryginale właściwe podpisy

Za zgodność