Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II K 709/17

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 marca 2017 r.

Sąd Rejonowy w Legionowie w II Wydziale Karnym

w składzie:

Przewodniczący: S.S.R. Grzegorz Woźniak

Protokolant: Arleta Agata

przy udziale Prokurator Anny Jeznach-Żeromskiej i oskarżyciela posiłkowego M. L.

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 27.03.2017 r.

sprawy przeciwko

A. B. urodz. (...) w L.

syna K. i H. z d. P.

oskarżonego o to, że: w okresie od 26 do 27 sierpnia 2014 roku w bliżej nieustalonym miejscu, a ujawnionym w L., woj. (...) działając z góry powziętym zamiarem, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej doprowadził do niekorzystnego rozporządzenia mieniem M. L., w ten sposób, że nie wywiązał się z umowy przedwstępnej zakupu pojazdu osobowego zawartej w dniu 26 sierpnia 2014 roku pomiędzy firmą (...) z/s K., ul. (...), reprezentowaną przez A. B., a ww. pomimo otrzymania pieniędzy w kwocie 5.000 złotych na konto Idea Bank o numerze (...) tytułem „płatność do umowy (...) M. (...)” nie zwrócił wpłaconej kwoty, czym działał na szkodę M. L., przy czym czynu tego dopuścił się w ciągu 5 lat po odbyciu co najmniej 6 miesięcy pozbawienia wolności, będąc skazanym uprzednio za przestępstwo podobne,

tj. o czyn z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k.

orzeka

I. Uznaje oskarżonego A. B. za winnego popełnienia zarzucanego mu w akcie oskarżenia czynu, stanowiącego występek z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. i za to na mocy powołanych przepisów wymierza mu karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolności.

II. Na mocy art. 46 § 1 k.k. zobowiązuje oskarżonego do naprawienia szkody na rzecz M. L., poprzez uiszczenie kwoty 5.000 (pięciu tysięcy) złotych.

III. Na podstawie art. 619 § 1 k.p.k. w zw. z art. 29 ust. 1 Ustawy Prawo o Adwokaturze zasądza od Skarbu Państwa na rzecz Kancelarii Adwokackiej (...) kwotę 531 (pięćset trzydzieści jeden) złotych i 36 (trzydzieści sześć) groszy tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu.

IV. Na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. w zw. z art. 17 ust. 1 Ustawy o opłatach w sprawach karnych zwalnia oskarżonego z obowiązku zwrotu kosztów sądowych i przejmuje je na rzecz Skarbu Państwa.

Sygn. akt II K 709/16

UZASADNIENIE WYROKU

z dnia 27 marca 2017 r.

Sąd, na podstawie całokształtu materiału dowodowego ujawnionego podczas rozprawy głównej, ustalił następujący stan faktyczny:

Oskarżony A. B. postanowił uzyskać korzyść majątkową poprzez zawarcie umowy przedwstępnej sprzedaży samochodu, uzyskać zaliczkę na jego zakup i nie wywiązać się z umowy. W dniu 22 sierpnia 2014 r. oskarżony umieścił na portalu aukcyjnym otomoto.pl ogłoszenie sprzedaży samochodu M. (...) za kwotę 65.000 złotych. Możliwością zakupu takiego samochodu zainteresował się M. L. i umówił się na zawarcie umowy w K. w firmie (...), prowadzonej przez oskarżonego. Oskarżony zapewnił M. L., że sprowadzi interesujący go samochód z Niemiec w terminie 21 dni od zawarcia umowy, strony uzgodniły, że kupujący wpłaci kwotę 5.000 złotych na poczet ceny pojazdu, a pozostałą część w dniu odbioru samochodu. Strony podpisały umowę w dniu 26 sierpnia 2014 r. tej treści, w dniu 27 sierpnia 2014 r. pokrzywdzony wpłacił na konto bankowe oskarżonego uzgodnioną kwotę 5.000 złotych. Oskarżony nie wywiązał się z postanowień umowy i nie zwrócił wpłaconej zaliczki.

Dowód:

- zeznania M. L. (k.2,21,234v-235),

- potwierdzenie wpłaty (k.4),

- ogłoszenie internetowe (k.5),

- skan dowodu osobistego (k.6-7),

- umowa (k.8-9),

Oskarżony był uprzednio 4 razy karany sądownie, w tym 3 razy za przestępstwa przeciwko mieniu. Wyrokiem łącznym Sądu Rejonowego w Lublinie z dnia 24 maja 2010 r., sygn. akt IV K 584/09 połączono wobec skazanego określone kary jednostkowe i orzeczono kary łączne 2 lat i 8 miesięcy pozbawienia wolności oraz 4 lat pozbawienia wolności. Kary te oskarżony odbył m.in. w okresie od dnia 29.03.2007 r. do dnia 19.03.2009 r., od dnia 18.01.2013 r. do dnia 8.10.2013 r. i od dnia 12.02.2009 r. do dnia 31.03.2011 r.

Dowód:

- dane o karalności (k.202),

- odpis wyroku (k.72,74),

- obliczenie kary (k.72v).

Oskarżony nie przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu w trakcie pierwszego przesłuchania i odmówił złożenia wyjaśnień (k.60). Podczas kolejnego przesłuchania również nie przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu i odmówił złożenia wyjaśnień (k.158). Nie skorzystał z możliwości złożenia wyjaśnień na rozprawie, gdyż nie stawił się na jej terminie (zawiadomienie z k.225).

Oświadczenie procesowe oskarżonego nie zasługuje na wiarę, gdyż jest sprzeczne z zeznaniami M. L. (k.2,21,234v-235), potwierdzeniem wpłaty (k.4) i treścią umowy (k.8-9). Oskarżony zawarł umowę kredytową, wiedział jakie są jej warunki i jego obowiązki, gdyby miał zamiar wywiązania się z umowy podjąłby starania by sprowadzić uzgodniony samochód z Niemiec lub przynajmniej zwrócić uiszczoną na jego rzecz zaliczkę.

Oskarżyciel posiłkowy M. L. zeznał w postępowaniu przygotowawczym podczas pierwszego przesłuchania (k.2), że w dniu 22 sierpnia 2014 r. znalazł ogłoszenie na portalu internetowym sprzedaży samochodu marki M., chciał kupić taki samochód i skontaktował się ze sprzedającym. Pojechał do K., gdzie podpisał umowę przedwstępną sprzedaży z A. B.. Zgodnie z umową samochód miał być sprowadzony z Niemiec w ciągu 21 dni, a on następnego dnia wpłacił zaliczkę w kwocie 5.000 złotych. Po trzech tygodniach nawiązał kontakt z oskarżonym, ten tłumaczył się różnymi problemami, wysłał do niego pismo, ale zostało zwrócone z informacją, że oskarżony wyprowadził się. Złożył zawiadomienie o przestępstwie, okazało się że oskarżony oszukał również inne osoby. Podczas kolejnego przesłuchania zeznał (k.21v), iż w dniu 12 grudnia 2014 r. zadzwoniła do niego osoba spod numeru telefonu używanego przez oskarżonego, oddzwonił do tej osoby. Odebrał mężczyzna, który przedstawił się jako A. B., poinformował on, że zajmował się sprowadzaniem samochodów, osoba z którą współdziałał nie wywiązała się ze swoich obowiązków, ale zajmował się odzyskiwaniem wpłaconych zaliczek i zapewnił, że do końca 2014 r. zwróci wpłaconą zaliczkę. W trakcie rozprawy zeznał (k.234v-235), iż w 2014 r. chciał kupić samochód osobowy, znalazł ogłoszenie internetowe oskarżonego. Skontaktował się z nim i pojechał do K., oskarżony zapewniał go, że sprowadzi dla niego interesujący go samochód, zgodził się wpłacić kwotę 5.000 złotych zaliczki za ten pojazd. Podpisał umowę, wpłacił zaliczkę, a samochodu nie odebrał. Początkowo oskarżony przedstawiał dziwne informacje odnośnie przedłużenia realizacji umowy, potem przestał odbierać telefony. Zgłosił sprawę na Policję, dowiedział się o tym, że oskarżony w podobny sposób oszukał również inne osoby, zamieścił informację o zdarzeniu w internecie. Odezwał się do niego oskarżony, groził że jeśli nie wycofa wpisu to jego dziecku stanie się coś złego. Przekazał oskarżonemu, że oczekuje zwrotu zaliczki, choćby w ratach, ale oskarżony jej nie zwrócił.

Zeznania te zasługują na wiarę, gdyż są logiczne, rzeczowe i znajdują potwierdzenie w - potwierdzeniu wpłaty (k.4),ogłoszeniu internetowym (k.5), skanie dowodu osobistego (k.6-7) i treści umowy (k.8-9). Świadek jest osobą obcą dla oskarżonego, nie miała żadnych powodów, by podawać nieprawdziwe okoliczności. Podczas rozprawy oskarżyciel posiłkowy pomylił miejsce zawarcia umowy, co wynikało z odległości czasowej.

Zgromadzony materiał dowodowy w postaci dokumentów wymienionych na k. 235v został sporządzony przez powołane do tego osoby, poszczególne dokumenty były sporządzone obiektywnie i nie zachodzą wątpliwości odnośnie ich autentyczności.

Ustalony stan faktyczny tworzy spójną, logiczną całość, poszczególne wiarygodne dowody wzajemnie się uzupełniają i potwierdzają. Na podstawie tego stanu faktycznego wina i okoliczności popełnienia przestępstwa przypisanego oskarżonemu nie budzą wątpliwości.

Sąd zważył, co następuje:

Oskarżony postanowił doprowadzić do niekorzystnego rozporządzenia mieniem osobę, która zgłosi się do niego, w ten sposób, że zamierzał uzyskać korzyść majątkową w postaci zaliczki na poczet rzekomego sprowadzenia do Polski samochodu marki M.. Oskarżony nie zamierzał sprowadzać tego samochodu i sprzedawać go pokrzywdzonemu, był zainteresowany wyłącznie uzyskaniem zaliczki w kwocie 5.000 złotych. Oskarżony wprowadził w błąd pokrzywdzonego, czyli podjął podstępne zabiegi w celu wzbudzenia w nim mylnego wyobrażenia o rzeczywistym stanie rzeczy. Oskarżony działał z chęci uzyskania korzyści majątkowej i w ten sposób doprowadził pokrzywdzonego do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 5.000 złotych.

Oskarżony działając celowo i umyślnie doprowadził pokrzywdzonego do przelania na jego rzecz kwoty stanowiącej około 2,5 krotności najniższego wynagrodzenia, nie miał zamiaru podjęcia starań o wywiązanie się z zobowiązania, gdyż celem jego działania było wyłącznie uzyskanie zaliczki od pokrzywdzonego.

Nie może zatem budzić wątpliwości, że oskarżony dopuścił się popełnienia występku określonego w art. 286 § 1 k.k.

Ponadto oskarżony był już trzykrotnie skazany za popełnienie przestępstw przeciwko mieniu (por. dane o karalności z k. 202). Wyrokiem łącznym Sądu Rejonowego w Lublinie z dnia 24 maja 2010 r., sygn. akt IV K 584/09 połączono wobec skazanego kary pozbawienia wolności m.in. za oszustwa i orzeczono kary łączne 2 lat i 8 miesięcy pozbawienia wolności oraz 4 lat pozbawienia wolności (odpis wyroku z k. 72,74). Kary te oskarżony odbył m.in. w okresie od dnia 29.03.2007 r. do dnia 19.03.2009 r., od dnia 18.01.2013 r. do dnia 8.10.2013 r. i od dnia 12.02.2009 r. do dnia 31.03.2011 r. (obliczenie kary z k. 72v). Przemawia to za uznaniem, że oskarżony dopuścił się popełnienia przypisanego mu czynu w warunkach określonych w art. 64 § 1 k.k.

Stopień społecznej szkodliwości był znaczny, ze względu na dużą wartość bezprawnie uzyskanej korzyści majątkowej przez oskarżonego i brak jakichkolwiek działań by naprawić wyrządzoną szkodę. Znaczny był również stopień winy oskarżonego, ze względu na umyślne działanie i celowe wprowadzenie w błąd pokrzywdzonego co do woli wywiązania się z zawartej umowy.

Kara powinna przekonać oskarżonego i ogół społeczeństwa, że popełnianie przestępstw nie jest opłacalne i zamiast spodziewanych korzyści przynosi dolegliwości i ewentualnie konieczność naprawienia wyrządzonej szkody. Celem kary jest również kształtowanie w społeczeństwie szacunku dla norm prawnych i słusznych interesów innych osób oraz wskazywanie, że reguły współżycia społecznego wykluczają doprowadzanie innych do niekorzystnego rozporządzenia mieniem.

Oskarżony ma 36 lat, jest kawalerem, nie ma nikogo na utrzymaniu, zdobył wykształcenie zawodowe, pracował jako mechanik samochodowy i zarabiał około 20.000 złotych miesięcznie (oświadczenie z k.157), był 8 razy karany, w tym 6 razy za podobne czyny (k.202), obecnie ukrywa się przed organami wymiaru sprawiedliwości, gdyż toczy się wobec niego 8 spraw poszukiwawczych (k.231).

Biorąc pod uwagę powyżej wymienione okoliczności wymiaru kary Sąd uznał, że karą adekwatną do stopnia winy i społecznej szkodliwości czynu oraz zdolną spełnić swe cele prewencji indywidualnej i generalnej powinna być wobec oskarżonego kara 1 roku pozbawienia wolności.

Sąd brał pod uwagę zmianę ustawy Kodeks Karny w okresie od popełnienia przypisanego oskarżonego czynu do daty wydania wyroku, w kontekście wyboru ustawy względniejszej dla oskarżonego na podstawie art. 4 § 1 k.k. Ustawy obowiązujące w trakcie popełnienia przestępstwa jak i obowiązująca w czasie wyrokowania przewidywały taką samą karę, nie zmieniły się znamiona przestępstwa. Zmianie uległy przesłanki przemawiające za warunkowym zawieszeniem wykonania kary. Zgodnie bowiem z treścią art. 69 § 1 k.k. obowiązującego do dnia 1 lipca 2015 r. można było zawiesić wykonanie kary do 2 lat pozbawienia wolności, jeśli zachodziły przesłanki wskazujące na to, że sprawca nie popełni kolejnego przestępstwa. Od dnia 1 lipca 2015 r. weszła w życie ustawa o zmianie ustawy kodeks karny z dnia 20 lutego 2015 r. (Dz. U. poz. 396), zgodnie z którą możliwe było warunkowe zawieszenie wykonania kary nieprzekraczającej 1 roku pozbawienia wolności, jeśli oskarżony nie był uprzednio karany na karę pozbawienia wolności i jest to wystraczające do osiągnięcia celów kary. Możliwości warunkowego zawieszenia wykonania kary zostały zatem z dniem 1 lipca 2015 r. znacznie ograniczone.

Oskarżony był wcześniej 8 razy karany, w tym 6 razy za podobne czyny (k.202), nie zasługuje zatem na warunkowe zawieszenie wykonania kary zarówno pod rządami ustawy obowiązującej w czasie czynu jak i w czasie orzekania, gdyż nie zachodzi wobec niego uzasadnione przypuszczenie, że mimo niewykonania kary będzie przestrzegać porządku prawnego. Postawa życiowa i sposób życia oskarżonego przemawiają jednoznacznie za tym, że tylko wykonanie kary pozbawienia wolności może powstrzymać go od dokonywania podobnych czynów w przyszłości. Przemawia to za zastosowaniem art. 4 § 1 k.k. i zastosowaniem ustawy obowiązującej w czasie rozpoznania sprawy.

Uwzględniając, że szkoda nadal nie została naprawiona, Sąd zobowiązał do tego oskarżonego, zgodnie z treścią przepisu powołanego w punkcie II wyroku.

Obrońca z urzędu wykonał swą pracę, ale nie uzyskał należnego wynagrodzenia, stąd Sąd przyznał mu odpowiednie wynagrodzenie ze środków budżetowych.

Oskarżony ukrywa się przed organami wymiaru sprawiedliwości (k.231), uznać zatem należy, że uiszczenie kosztów sądowych przez niego byłoby nierealne i Sąd zwolnił go z tego obowiązku.