Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 marca 2015 roku

Sąd Rejonowy w Grudziądzu IV Wydział Pracy

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 24 marca 2015 roku

sprawy z powództwa R. O.

przeciwko Zespołowi Szkół Centrum (...) w G.

o ustalenie

O R Z E K Ł:

1.  Oddalić powództwo.

2.  Opłatą od pozwu od uiszczenia, której powód był zwolniony, obciążyć Skarb Państwa.

UZASADNIENIE

Powód O. R. wniósł pozew przeciwko Zespołowi Szkół Centrum (...) w G. o ustalenie treści stosunku pracy na podstawie mianowania, łączącego powoda z pozwany, w ten sposób, że powinien być, zgodnie z przepisami Karty Nauczyciela, zatrudniony na stanowisku nauczyciela przedmiotów teoretycznych.

W uzasadnieniu powód podniósł, że pracował u pozwanego od 1985r. W 1989r. został mianowany jako nauczyciel praktycznej nauki zawodu. Od 1992r. po przeniesieniu z innej szkoły, jako nauczyciel mianowany, prowadził zajęcia praktyczne. W dniu 1 września 1993r. wydano powodowi aneks do aktu mianowania, przenosząc w roku szkolnym 1993 na stanowisko nauczyciela informatyki, z uzupełnieniem wymiaru godzin zajęciami praktycznymi. Po ukończeniu studiów podyplomowych 12 czerwca 1994r. zatrudniony był na stanowisku nauczyciela informatyki 6 kwietnia 2000r. po wejściu w życie zmian z dnia 18 lutego 2000r. w Ustawie Karta Nauczyciela, uznano powodowi - z mocy prawa - stopień nauczyciela mianowanego i uznano zatrudnienie na podstawie mianowania, co potwierdza pismo z 4 września 2000r. Powód w dniu 6 kwietnia, zatrudniony był jako nauczyciel informatyki. Zatrudniony był w ten sposób wiele lat. Nie następowało wówczas uzupełniania wymiaru zajęciami praktycznymi. Dnia 2 października 2000r. powód otrzymał decyzję o nadaniu stopnia awansu zawodowego nauczyciela mianowanego. W roku szkolnym 2007 zaplanowano powoda do prowadzenia lekcji w dwu specjalnościach: informatyki i architektury krajobrazu. Od września 2008r. powód uczył (...) Architektury Krajobrazu. Uzupełniono mu wówczas „teorię”, zajęciami praktycznymi. Natomiast w 2011r. połowę wymiaru lekcji informatyki uzupełniono, w rozliczeniu rocznym, zajęciami praktycznymi w szkole zasadniczej. W 2012r. zaplanowano połowę obowiązkowego wymiaru zajęć teoretycznych. Po wypowiedzeniu 17 maja 2012r. zawierającym propozycję przeniesienia na stanowisko nauczyciela zajęć praktycznych - na co powód nie wyraził zgody- ugodą sądową (postępowanie sygn. akt IVP 160/12), otrzymał połowę wymiaru. W roku szkolnym 2013, wymiar zajęć teoretycznych uzupełniono powodowi zajęciami praktycznymi. Powód wniósł pozew do Sądu Pracy (sygn. akt IVP188/14). W dniu 23 kwietnia 2014r. powód otrzymał informację o ograniczeniu w zatrudnieniu, zgodnie z art. 22 ust. 2 KN. Powód nie wyraził na nie zgody i skierował sprawę do Sądu (sygn. akt IVP 224/14). W roku szkolnym 2014 mimo braku zgody przeniesiono powoda na stanowisko nauczyciela zajęć praktycznych.

Obecna sytuacja w roku szkolnym 2014 to przeniesienie bez zgody na inne stanowisko. Powód wskazał, że zmiany treści stosunku pracy i stanowiska pracy nie były i nie są merytorycznie uzasadnione. Dyrektor pozwanego wielokrotnie uzasadniał podstawy zatrudnienia, jako oparte o mianowanie, w 1992r. jako nauczyciela zajęć praktycznych. Tak jakby, wykształcenie i kwalifikacje powoda nie ulegały zmianie. Podlega to weryfikacji, nawet przy zatrudnieniu na podstawie umowy o pracę. Tym bardziej w przypadku procedur zatrudnienia nauczyciela na podstawie mianowania, Podczas ciągu zdarzeń po 2000r. podejmowanie pracy jako forma zgody (rygor zwolnienia z art.20KN) mogła jedynie dotyczyć uzupełnienia „obowiązkowego wymiaru zajęć” wynikającego z art. 22p.2 KN, gdzie dopuszczono uzupełnienie na innym stanowisku, za zgodą. Jak wskazuje powód, mogło ono nastąpić na innym stanowisku lecz rozumianym tylko jak w wyrokach: z dnia 5 lutego 2002 r. sygn. akt I PKN 849/00, publ. OSNP wykł. (...), oraz z dnia 1 lipca 1998r. sygn. akt I PKN 217/98, publ. OSNAPiUS z 1999r. Nr 15, poz. 479. Jako rodzaje: zajęcia teoretyczne - lekcje czy praktyczna nauka zawodu, np. zajęcia praktyczne.

Dyrektor po wieloletnim zatrudnianiu na stanowisku zgodnym z kwalifikacjami, nie wydał (w 2000r.) stosownego dokumentu wymaganego z art. 10,11,13 KN, czyli potwierdzenia zatrudnienia na podstawie mianowania. Powód wskazuje, że pozwany rzekomo nawiązuje zatrudnienie na podstawie kontynuacji Aktu Mianowania z 1992r, aneksując umowę o pracę. Brak jest do tego podstaw, gdyż nie istnieje „ umowa o pracę na podstawie mianowania”. Co określa Art. 10 KN: „stosunek pracy z nauczycielem na podstawie umowy o pracę lub mianowania z zastrzeżeniem ust. 8” i Art. 11 KN „ Dyrektor szkoły nawiązuje z nauczycielem stosunek pracy odpowiednio na podstawie umowy o pracę lub mianowania na stanowisku zgodnym z posiadanymi przez nauczyciela kwalifikacjami oraz zgodnie z posiadanym przez nauczyciela stopniem awansu zawodowego”. Dyrektor poinformował pisemnie powoda (k. 3) o zatrudnieniu opartym na Akcie Mianowania z 30 sierpnia 1992r., jako nauczyciela zajęć praktycznych. Odrzucił zarzuty powoda, co do zmian w jego stanowisku pracy. Twierdził, że ich nie ma, gdyż „ brak było zmiany obowiązkowego wymiaru zajęć”. Powód opierał się na wymogach w zatrudnieniu wynikających z Ustawy Karta Nauczyciela z 2000r., które obligatoryjnie wymagają spełnienia warunków, przy zatrudnieniu nauczyciela, na podstawie mianowania opisanych w art.11 KN i art. 10 ust. 5 p. 1 do 6, z zastrzeżeniem ust 8 KN. Powoda dopuszczono do pracy, co potwierdziło spełnienie warunków wymaganych dla zatrudnienia na podstawie mianowania - art. 10 i 11 KN. Zdaniem powoda Dyrektor pozwanego opiera wymiar obowiązkowego czasu pracy, nie na przepisach z art. 42 ust. 3 KN lecz na Uchwale Rady Powiatu. Najpierw ustalił obowiązkowy wymiar czasu pracy nauczyciela, zrównał stanowiska pracy, a na podstawie „braku zmiany wymiaru czasu pracy”, przeniósł na inne stanowisko.

Powód wskazał, że roszczenia przy braku zgody na przeniesienie, dotyczące stosunku pracy w zawodzie nauczyciela wynikają z następujących podstaw prawnych:

- wymaganiu zgody na uzupełnienie i przeniesienie art. 22 ust. 2 i art. 18 ust. 1 KN

- wymaganiu zgody na przeniesienie art. 11 i art. 18 Kodeksu Pracy

- wymogu zgodności zatrudnienia ze stosunkiem pracy art. 22 § Kodeksu Pracy

- wymogu zgodności zasad zatrudnienia z art. 10, art. 11, art. 13 KN.

Pozwany w odpowiedzi na pozew wyjaśniał, że w pełni podtrzymuje sposób zatrudnienia powoda zgodnie z aktem mianowania z dnia 31 sierpnia 1992r. jako nauczyciela praktycznej nauki zawodu w zakresie mechanizacji rolnictwa. Pozwany informował, że w dokumentacji szkolnej nie istnieje aneks przeniesienia powoda z nauczyciela praktycznej nauki zawodu na nauczyciela zajęć teoretycznych z wyjątkiem tylko jednego roku szkolnego 1993/1994. Potwierdzeniem aktu mianowania z 1992r jest również to, że po roku 1994 powód pracował prowadząc zarówno zajęcia teoretyczne jak i zajęcia praktyczne. Pozwany powołał się na treść art. 7 ust. 1 ustawy Karta Nauczyciela. Pozwany wskazywał, że obowiązkowe pensum dla powoda wynikało z organizacji pracy szkoły oraz z arkusza organizacyjnego jak i Uchwały Rady Powiatu z dnia 26 kwietnia 2000r. w której § 3 pkt 1 brzmi „ obowiązkowy wymiar godzin zajęć nauczyciela zatrudnionego w pełnym wymiarze, prowadzącego zajęcia o ustalonym różnym wymiarze godzin określa się według wymiaru korzystniejszego, jeżeli nauczyciel prowadzi te zajęcia co najmniej w połowie obowiązkowego wymiaru”. Pozwany wskazuje, że od roku szkolnego 2015/2016 wchodzi w życie nowa Uchwała Rady Powiatu w C. regulująca uśrednienie etatu dla stanowisk o różnym obowiązkowym wymiarze godzin. Wprowadzenie tej uchwały będzie skutkowało wypowiedzeniem wszystkim nauczycielom warunków pracy i płacy, w tym szczególnie określenie obowiązkowego pensum. Projekt tej uchwały jednoznacznie wskazuje, że pozew o ustalenie stosunku pracy staje się bezzasadny, ponieważ od roku szkolnego 2015/2016 stosunek ten ulegnie zmianie dla wszystkich nauczycieli, w tym szczególnie prowadzących zarówno zajęcia teoretyczne jak i praktyczne – tak w Zespole Szkół (...) w G. pracują wszyscy nauczyciele przedmiotów zawodowych dla danego kierunku kształcenia tj. 19 nauczycieli.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny :

W dniu 26 czerwca 1985r. powód R. O. uzyskał tytuł magistra inżyniera mechanizacji rolnictwa.

W dniu 17 sierpnia 1992r. powód zwrócił się do Dyrekcji Zespołu Szkół Rolniczych w G. z prośbą o przeniesienie go do tej szkoły, wskazując że chciałby tam pracować jako nauczyciel przedmiotów zawodowych. Prośbę powoda uwzględniono i z dniem 1 września 1992r., na podstawie aktu mianowania z dnia 31 sierpnia 1992r., R. O. mianowany został nauczycielem praktycznej nauki zawodu - mechanizacji rolnictwa w Zespole Szkół Rolniczych w G.. W późniejszym czasie nazwa pracodawcy powoda zmieniła się na Zespół Szkół - Centrum (...) w G..

Z dniem 1 września 1993r. powód R. O. przeniesiony został na stanowisko nauczyciela informatyki z uzupełnieniem wymiaru godzin zajęciami praktycznej nauki zawodu.

Decyzją Starosty Powiatu (...) z dnia 2 października 2000r. (akt nadania stopnia awansu zawodowego nauczyciela) powodowi R. O. nadano stopień nauczyciela mianowanego. W akcie tym wskazano, że powód posiada następujące kwalifikacje: „wykształcenie wyższe magisterskie w zakresie mechanizacji rolnictwa – magister inżynier mechanizacji rolnictwa, z przygotowaniem pedagogicznym, (...) Studium (...) dla (...).” Wcześniej, pismem z dnia 4 września 2000 r., pozwany poinformował powoda, że z dniem
6 kwietnia 2000r. uzyskał on z mocy prawa stopień nauczyciela mianowanego i stał się nauczycielem zatrudnionym na podstawie mianowania.

dowód : dyplom ukończenia studiów – k. 4 akt

osobowych [cz. A];

podanie o pracę – k. 9b akt osobowych [cz. B];

akt mianowania z 31.08.1992 r. – k. 10 akt osobowych

[cz. B];

aneks do aktu mianowania z 1.09.1993 r. – k. 11 akt

osobowych [cz. B];

decyzja z 2.10.2000 r. – k. 8 akt osobowych [cz. A];

pismo pozwanego z 4.09.2000 r. – k. 38 akt osobowych

[cz. B])

Pismem z dnia 17 maja 2012r. pozwany zaproponował powodowi R. O. zmianę obowiązkowego wymiaru zajęć z 18 godzin na 22 godziny tygodniowo na stanowisku nauczyciela praktycznej nauki zawodu. Jednocześnie pozwany poinformował powoda, że niewyrażenie zgody na zmianę obowiązkowego wymiaru zajęć spowoduje rozwiązanie stosunku pracy zgodnie z art. 20 ust. 1 pkt 2 ustawy Karta Nauczyciela. R. O. nie wyraził zgody na zmianę stanowiska z nauczyciela przedmiotów teoretycznych (pensum 18 godzin tygodniowo) na nauczyciela praktycznej nauki zawodu (pensum 22 godziny tygodniowo), o czym powiadomił pozwanego pismem z dnia 17 lipca 2012r. W dniu 25 maja 2012r. R. O. wniósł natomiast pozew przeciwko Zespołowi Szkół - Centrum (...) w G., domagając się uznania dokonanego wypowiedzenia za bezskuteczne.

Na rozprawie w dniu 28 sierpnia 2012r. R. O. i Zespół Szkół - Centrum (...) w G. zawarli przed Sądem Rejonowym w Grudziądzu ugodę, na mocy której R. O. wyraził zgodę na zatrudnienie u pozwanego w wymiarze ½ obowiązkowego wymiaru zajęć teoretycznych zgodnie z przedstawionym arkuszem organizacyjnym na rok 2012/2013.

dowód: pismo pozwanego z 17.05.2012 r. – k. 100 akt

osobowych [cz. B];

pismo powoda z 15.07.2012 r. – k. 101 akt osobowych

[cz. B];

pozew z 25.05.2012 r. – k. 2-4 akt IV P 160/12;

protokół rozprawy z 28.08.2012 r. – k. 22 akt IV P

160/12) – dowód z urzędu

Pismem z dnia 27 maja 2013r. pozwany powiadomił powoda R. O., że w ostatecznym arkuszu organizacyjnym na rok szkolny 2013/2014 planowane jest zwiększenie wymiaru jego zatrudnienia do pełnego etatu. Powód nie wyraził zgody na uzupełnienie tygodniowego obowiązkowego wymiaru zajęć na stanowisku nauczyciela praktycznej nauki zawodu i poinformował pozwanego, że takie uzupełnienie może nastąpić tylko za jego zgodą. Pozwany nie podzielił argumentów powoda i pismem z dnia 2 września 2013r. pouczył go, że nie jest wymagana jego zgoda na przydział zajęć praktycznych celem uzupełnienia etatu do 18 godzin tygodniowo.

Pismem z dnia 25 listopada 2013r. powód R. O. zwrócił się do pozwanego o wskazanie podstawy jego stosunku pracy. W odpowiedzi Zespół Szkół – Centrum (...) w G. poinformował powoda, że jest on zatrudniony na podstawie aktu mianowania z dnia 31 sierpnia 1992r.

dowód: pismo pozwanego z 27.05.2013 r. – k. 112a akt

osobowych [cz. B];

pismo powoda z 21.08.2013 r. – k. 113 akt osobowych

[cz. B];

pismo pozwanego z 2.09.2013 r. – k. 115 akt

osobowych [cz. B];

pismo powoda z 25.11.2013 r. – k. 117a akt osobowych

[cz. B];

pismo pozwanego z 26.11.2013 r. – k. 117 akt

osobowych [cz. B])

Pomimo niewyrażenia zgody na uzupełnienie obowiązkowego wymiaru zajęć na stanowisku nauczyciela praktycznej nauki zawodu, powód przez cały rok szkolny 2012/2013 nauczał przedmiotów teoretycznych i praktycznych w łącznym wymiarze 18 godzin tygodniowo.

Sąd zważył, co następuje:

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o okoliczności bezsporne oraz dowody z dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy. Sąd uznał za wiarygodne dokumenty zgromadzone w toku postępowania. Prawdziwość dokumentów nie budziła bowiem wątpliwości i nie była kwestionowana przez strony. Sąd uznał za wiarygodne zeznania stron.

Stosunek pracy nauczyciela reguluje ustawa z dnia 26 stycznia 1982r - Karta Nauczyciela (jednolity tekst Dz. U. z 1997r. nr 56 poz. 357 ze zmianami). Jej przepisy są przepisami szczególnymi w rozumieniu art. 5 Kodeksu Pracy co znaczy, że do stosunku pracy nauczycieli stosuje się przepisy Kodeksu Pracy, w zakresie nie uregulowanym Kartą Nauczyciela. Należy podkreślić, że w dniu 2 października 2000r. aktem nadania stopnia awansu zawodowego powód uzyskał stopień nauczyciela mianowanego z możliwością pracy na stanowisku nauczyciela zgodnie z kwalifikacjami zawodowymi.

Dokumenty potwierdzają również, że powód w okresie zatrudnienia u pozwanego był zatrudniony jako nauczyciel zarówno przedmiotów praktycznych jak i teoretycznych. Analizując zatrudnienie powoda w poszczególnych latach - w poszczególnym roku szkolnym powód pracował jako nauczyciel praktycznej nauki zawodu lub przedmiotów teoretycznych. Akt mianowania powoda z 31 sierpnia 1992r. określa, iż z dniem 1 września 1992r. powód został nauczycielem praktycznej nauki zawodu - mechanizacji rolnictwa, w pozwanej szkole. Z kolei aneksem do aktu mianowania w roku szkolnym 1993/1994 powód objął stanowisko nauczyciela informatyki z uzupełnieniem wymiaru godzin zajęciami z praktycznej nauki zawodu. W pozostałych latach – w danym roku szkolnym pozwany zatrudniał powoda jako nauczyciela praktycznej nauki zawodu i teoretycznych przedmiotów. Rzeczywiście zgodnie z art. 18 ust. 1 cyt. ustawy nauczyciel zatrudniony na podstawie mianowania może być przeniesiony na własną prośbę lub z urzędu za jego zgodą na inne stanowisko w tej samej lub innej szkole, w tej samej lub innej miejscowości, na takie same lub inne stanowisko. W tym kontekście należy wskazać na następujące przepisy Karty Nauczyciela tj. art. 9 ustęp 1, art. 11art. 14, art. 18 ustęp 1. Powyższe przepisy odnoszą się do wyjaśnień „stanowiska w rozumieniu stanowiska pracy nauczyciela mianowanego”. Znaczenie pojęcia stanowisko pracy z art. 18 ustęp 1 KN nie może być wyprowadzone z art. 11 i art. 14 KN. Należy je interpretować zgodnie z art. 42 KN. Przepis ten dotyczy tygodniowego wymiaru zajęć które odnosi się do poszczególnych stanowisk pracy. W przepisie tym wyróżnia się stanowiska nauczycielskie w różnych typach szkół np. nauczyciele przedszkoli, szkół podstawowych, kolegiów nauczycielskich, praktycznej nauki zawodu, wychowawcy w świetlicach i internatach. Przeniesienie z jednej do drugiej z kategorii stanowisk wymienionych w tym przepisie jest przeniesieniem na inne stanowisko w rozumieniu art. 18 ustęp 1 Karty Nauczyciela. Jednakże z taką sytuacją w przypadku powoda nie mamy do czynienia. Powód bowiem był nauczycielem praktycznej nauki zawodu i przedmiotów teoretycznych.

W orzecznictwie jednolicie przyjmuje się, że użyte w tym przepisie pojęcie „stanowisko” należy interpretować zgodnie z art. 42 KN, który dotyczy tygodniowego wymiaru zajęć, odnoszącego się do poszczególnych stanowisk pracy. W przepisie tym wyróżnia się stanowiska nauczycielskie w różnych typach (rodzajach) szkół, np. nauczyciele przedszkoli, szkół podstawowych, kolegiów nauczycielskich, nauczyciele przedmiotów teoretycznych w szkołach prowadzących kształcenie zawodowe, nauczyciele praktycznej nauki zawodu, wychowawcy w świetlicach i internatach itp. Przeniesienie z jednej do drugiej z kategorii stanowisk wymienionych w tym przepisie jest zaś przeniesieniem na inne stanowisko w rozumieniu art. 18 ust. 1 KN (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 1 lipca 1998 r., I PKN 217/98, OSNP 1999/15/479, LEX nr 36976; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 lutego 2002 r., I PKN 849/00, OSNP-wkł. (...), LEX nr 54887).

W ocenie Sądu rozpoznającego niniejszą sprawę powyższe poglądy w pełni zasługują na podzielenie. Jednak należy zauważyć, że powód nie może w świetle dokumentów i stanu faktycznego być uznany za nauczyciela wyłącznie praktycznej nauki zawodu, co wiąże się z tzw. pensum. Nawet gdyby przyjąć, że w sprawie sygn. IVP 160/12 strony uzgodniły, że powód będzie pracował na stanowisku nauczyciela zajęć teoretycznych, to dotyczyło to wyłącznie ówczesnego roku szkolnego. Nadto należy podkreślić, że pozwany - Dyrektor szkoły wskazywał, iż zatrudnienie powoda w roku szkolnym 2013/2014 nastąpiło z uwagi na sytuację organizacyjną w tym roku szkolnym. Powód powyższej okoliczności nie zakwestionował. Analizując pracę powoda w każdym roku szkolnym można uznać, że strony w sposób dorozumiany kształtowały stosunek prawny. Pozwany biorąc pod uwagę nabycie uprawnień przez powoda do nauki architektury krajobrazu, zatrudnił powoda do prowadzenia tych zajęć. Pozwany jednak nie był zadowolony z wyników uzyskanych przez uczniów powoda i w kolejnym roku szkolnym do prowadzenia tych zajęć zatrudnił innego nauczyciela z pełnym wykształceniem w tym zakresie. Natomiast powód nauczał innego przedmiotu.

Mając powyższe na uwadze, Sąd oddalił powództwo powoda. Na podstawie art. 102 k.p.c., z uwagi na charakter sprawy, Sąd nie obciążył powoda kosztami procesu. Z tego samego względu, kosztami sądowymi, od uiszczenia których powód był zwolniony, Sąd obciążył Skarb Państwa.