Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 499/15

UZASADNIENIE

Wyroku z dnia 02 lipca 2015r.

Powódka (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. domagała się zasądzenia na swoją rzecz od pozwanego K. K. kwoty 35.129,37 zł. wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi od dnia 16 lutego 2001 roku do dnia zapłaty, a także zasądzenia kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych wraz z opłatą skarbową od pełnomocnictwa.

W uzasadnieniu pozwu powódka wskazała, że wyrokiem z dnia 08 października 2013r. wydanym w sprawie o sygn. akt III K 1180/08 Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w W. uznał oskarżonego K. K. za winnego tego, że w okresie od 11.01.2001r. do 15.02.2001r. pełniąc funkcję Prezesa Zarządu Sp. z o.o. (...) z siedzibą w S. działając w krótkich odstępach czasu, w wykonaniu z góry powziętego zamiaru i w celu osiągnięcia korzyści majątkowej doprowadził spółkę z o.o. (...) z siedzibą w W. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w postaci pieniędzy w kwocie 35.129,37 zł. w ten sposób, że składając faktury szczegółowo wymienione w pkt. I sentencji wyroku, wprowadził w błąd spółkę (...) co do zamiaru zapłacenia za pobrany towar, za co oskarżonemu K. K. Sąd wymierzył karę 1 roku pozbawienia wolności z warunkowych zawieszeniem wykonania kary na okres próby 4 lat. Równocześnie, Sąd orzekł wobec oskarżonego K. K. obowiązek naprawienia szkody w całości, poprzez zapłatę na rzecz pokrzywdzonej (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. kwoty 35.129,37 zł. W dalszej kolejności, strona powodowa wskazała, iż na skutek apelacji wniesionej przez oskarżonego od w/w wyroku, Sąd Okręgowy w Warszawie wyrokiem z dnia 16 lipca 2014r. uchylił wyrok Sądu I instancji w zakresie orzeczenia obowiązku naprawienia szkody przez oskarżonego – ze względu na fakt, iż w związku z nowelizacją kodeksu karnego Sąd nie mógł orzec środka karnego w postaci obowiązku naprawienia szkody z urzędu, a wniosek pełnomocnika pokrzywdzonej spółki w tym zakresie był spóźniony. Natomiast w pozostałym zakresie, Sąd Okręgowy utrzymał w mocy wyrok Sądu I instancji z dnia 08.10.2013r. Powodowa spółka wywodzi swoje żądanie wobec pozwanego na podstawie art. 415 k.c. z obowiązku naprawienia szkody wywołanej czynem zabronionym pozwanego K. K., która do dnia wytoczenia powództwa nie została naprawiona. Strona powodowa wskazała również, iż wysokość żądanego od pozwanego odszkodowania stanowi suma niezapłaconych faktur o nr (...) na kwotę 24.574,19 zł., 1981/01/01 na kwotę 6.226,06 zł. i nr 2098/01/01 na kwotę 4.329,12 zł.

Pozwany K. K. domagał się oddalenia powództwa w całości oraz zasądzenia na jego rzecz od powódki kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego wraz z opłatą skarbową od pełnomocnictwa.

Uzasadniając swoje żądanie w pisemnej odpowiedzi na pozew, pozwany podniósł zarzut przedawnienia roszczenia, wskazując, iż zgodnie z art. 442 § 2 k.c. roszczenie o naprawienie szkody ulega przedawnieniu z upływem lat 10 od dnia popełnienia przestępstwa bez względu na to kiedy poszkodowany dowiedział się o szkodzie i osobie zobowiązanej do naprawienia szkody, a 10 letni termin przedawnienia roszczenia o naprawienie szkody wywołanej czynem zabronionym liczony od dnia popełnienia przestępstwa, który w przedmiotowej sprawie został ustalony na okres od 11.01.2001r. do dnia 15.02.2001r. upłynął w lutym 2011r., tym samym powództwo winno zostać oddalone jako przedawnione (odpowiedź na pozew – k. 47-48).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

(...) sp. z o.o. z siedzibą w S. świadczyła usługi w zakresie ochrony osób i mienia, a także wykonywała, konserwowała i nadzorowała systemy alarmowe. Funkcję prezesa zarządu początkowo sprawował A. O., natomiast uchwałą z dnia 11 stycznia 2001r. do pełnienia funkcji prezesa zarządu został powołany K. K.. Spółka (...) od stycznia 2000r. znajdowała się w trudnej sytuacji finansowej, zaczęła tracić płynność finansową, nieterminowo regulowała zwoje zobowiązania. Abstrahując od powyższego, Spółka z o.o. (...) stale współpracowała z (...) Sp. z o.o. i mimo swej trudnej sytuacji finansowej nabyła od spółki (...) towar w postaci sprzętu elektronicznego do instalacji antywłamaniowych za łączną cenę 64.074,45 zł. wystawiając faktury VAT o nr: (...) na kwotę 28.139,21 zł., (...) na kwotę 14.182,59 zł., 407/01/01 na kwotę 6.226,06 zł., 2098/01/01 na kwotę 4.329,12 zł. i (...) na kwotę 5.358,24 zł. Pomimo wielokrotnych wezwań do zapłaty, Spółka (...) nie uregulowała swoich zobowiązań w stosunku do Spółki (...). W dniu 27.02.2003r. Sąd Okręgowy w Szczecinie wydał w sprawie o sygn. akt VIII GC 442/2002 nakaz zapłaty, nakazując wówczas pozwanej Spółce (...) z o.o. zapłatę na rzecz spółki (...) kwoty 64.071,45 zł., jednakże pozwana nie zastosowała się do nakazu zapłaty, a egzekucja prowadzona w celu wyegzekwowania w/w kwoty okazała się bezskuteczna.

Powodowa spółka złożyła zawiadomienie do Prokuratury o możliwości popełnienia przestępstwa na jej rzecz przez Prezesa zarządu spółki (...) K. K., w następstwie czego K. K. został oskarżony o to, że w okresie od 16.11.2000r. do dnia 15.02.2001r. w W. pełniąc funkcję Prezesa Zarządu spółki (...) działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, z góry powziętym zamiarem doprowadził spółkę (...) do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 64.071 zł., wprowadzając ją w błąd co do zamiaru zapłacenia za pobrany towar, działając tym samym na szkodę spółki.

Wyrokiem z 08 października 2013r. Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy w W. III Wydział Karny w sprawie o sygn. akt III K 1180/08 w ramach zarzucanego aktem oskarżenia czynu uznał oskarżonego K. K. za winnego tego, że w okresie od 11.01.2001r. do dnia 15.02.2001r. pełniąc funkcję prezesa zarządu (...) sp. z o.o. z siedzibą w S., działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej doprowadził (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w postaci pieniędzy w kwocie 35.129,37 zł., w ten sposób, że składając faktury wymienione w pkt. I sentencji wyroku, wprowadził w błąd wyżej wymienioną spółkę co do zamiaru zapłacenia za pobrany towar, tj. o czyn z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k., za co wymierzył mu karę 1 roku pozbawienia wolności, warunkowo zawieszając wykonanie orzeczonej kary na okres próby lat 4. W punkcie IV wyroku orzeczono wobec oskarżonego obowiązek naprawienia szkody w całości, poprzez zapłatę na rzecz spółki (...) kwoty 35.129,37 zł. ( dowód: odpis wyroku z dnia 08.10.2013r wraz z uzasadnieniem – k. 16-27). Na skutek apelacji złożonej przez oskarżonego zaskarżającego wyrok z dnia 08.10.2013r. w całości i wnoszącego o uniewinnienie go od popełnienia zarzucanego mu czynu, Sąd Okręgowy w Warszawie wyrokiem z dnia 16 lipca 2014r. wydanym w sprawie o sygn. akt IX Ka 436/14 zmienił zaskarżony wyrok w ten sposób, że uchylił orzeczenie o zastosowaniu środka karnego w postaci obowiązku naprawienia szkody, a w pozostałym zakresie zaskarżony wyrok Sądu I instancji utrzymał w mocy. W pisemnym uzasadnieniu wyroku z dnia 16.07.2014r. Sąd Okręgowy wskazał, że warunkiem możliwości orzeczenia przez Sąd środka karnego w postaci obowiązku naprawienia szkody było złożenie stosownego wniosku przez pokrzywdzonego, który to wniosek w przedmiotowej sprawie był spóźniony, a Sąd nie mógł orzec środka karnego w postaci zobowiązania oskarżonego do naprawienia szkody, z urzędu ( dowód: odpis wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 16 lipca 2014r. wraz z uzasadnieniem – k. 28-37).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie wyżej wymienionych dokumentów urzędowych, odpisów i poświadczonych kopii dokumentów oraz twierdzeń samych stron, w tym pozwanego nie zakwestionowanych bądź wprost przyznanych, które na podstawie art. 230 k.p.c. w zw. z art. 229 k.p.c. Sąd przyjął za udowodnione. Strony nie kwestionowały autentyczności powyżej powołanych dokumentów, ani ich treści. Sąd również nie miał wątpliwości co do ich wartości dowodowej, jako dowodów o charakterze obiektywnym i z oczywistych względów nie podlegających kwestionowaniu.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w całości.

Powódka wywodziła swe roszczenie na podstawie art. 415 k.c. stanowiącego „Kto z winy swej wyrządził drugiemu szkodę, obowiązany jest do jej naprawienia”. Szkoda w majątku powódki powstała w wyniku czynu zabronionego pozwanego K. K., którego popełnienie zostało stwierdzone (ustalone) prawomocnym wyrokiem skazującym sądu karnego. Zgodnie z art. 11 k.p.c. ustalenia wydanego w postępowaniu karnym prawomocnego wyroku skazującego co do popełnienia przestępstwa wiążą sąd w postępowaniu cywilnym. Sąd w postępowaniu cywilnym jest związany ustaleniami sądu karnego co do faktów, które stanowiły znamiona przypisanego sprawcy przestępstwa. Związanie dotyczy ustalonych w sentencji wyroku znamion przestępstwa, a także okoliczności jego popełnienia dotyczących czasu i miejsca to jest elementów stanu faktycznego przestępstwa. Niemożliwym jest zatem, aby strona procesu cywilnego mogła podważać w procesie cywilnym ustalenia wyroku karnego co do popełnienia przestępstwa przez osobę skazaną. Do obalenia tych ustaleń może dojść tylko przez wzruszenie prawomocnego wyroku karnego za pomocą nadzwyczajnych środków zaskarżenia, a takie w przedmiotowej sprawie nie zostały przez strony podjęte.

Co istotne, należy także wskazać, iż zgodnie z art. 244 § 1 k.p.c. dokumenty urzędowe, sporządzone w przepisanej formie przez powołane do tego organy władzy publicznej i inne organy państwowe w zakresie ich działania, stanowią dowód tego, co zostało w nich urzędowo zaświadczone. Załączone przez powódkę odpisy wyroków Sądu I i II instancji, stanowią dokumenty urzędowe w rozumieniu art. 244 k.p.c., które korzystają z domniemania prawdziwości (autentyczności) i zgodności danych w nich zawartych z rzeczywistym stanem faktycznym.

Przenosząc powyższe uregulowania na grunt niniejszej sprawy Sąd ocenił, że powódka słusznie wywodzi swą szkodę z przestępczego działania pozwanego. Na dowód swych twierdzeń załączyła dokumenty urzędowe w postaci odpisów prawomocnych wyroków. Twierdzenia powódki nie budziły wątpliwości Sądu; charakter popełnionego czynu zabronionego, znamiona jakie swym działaniem wyczerpał pozwany bezsprzecznie wskazują, że w wyniku jego działania, w majątku powódki powstała szkoda w wysokości 35.129,37 zł. Co więcej szkoda stanowiła w tej sprawie znamię czynu zabronionego, którą ustalił Sąd karny, dlatego też w przekonaniu Sądu obecnie orzekającego, Sąd cywilny związany jest wysokością szkody ustaloną w prawomocnym wyroku karnym skazującym. Zgodnie z obecną linią orzeczniczą Sąd cywilny może samodzielnie ustalić wysokość szkody w postępowaniu o zapłatę odszkodowania za przestępcze działanie ustalone w wyroku karnym, niemniej jedynie w sytuacji kiedy szkoda nie stanowiła znamienia czynu zabronionego. W przedmiotowej sprawie szkoda stanowiła znamię czynu zabronionego, a tym samym Sąd cywilny jest i w tym zakresie związany wyrokiem karnym.

Pozwany żądając oddalenia powództwa w całości, podniósł zarzut przedawnienia skierowanego przeciwko niemu roszczenia. W ocenie Sądu orzekającego, zarzut przedawnienia roszczenia jest jednak zarzutem chybionym. Zgodnie z utrwalonym w orzecznictwie i doktrynie stanowiskiem, przepis art. 4421 k.c. stosuje się nie tylko do roszczeń powstałych po nowelizacji kodeksu cywilnego, ale także do wcześniej powstałych roszczeń z tytułu czynów niedozwolonych i nieprzedawnionych w dniu wejścia w życie ustawy nowelizującej kodeks cywilny, a zatem w dniu 10 sierpnia 2007r. Powołany przepis nie znajduje zastosowania do roszczeń deliktowych, które na podstawie wcześniej obowiązującej regulacji prawnej (przewidującej krótszy, bo 10-letni okres przedawnienia) uległy przed tym terminem przedawnieniu. Zgodnie z powyższym należy uznać, iż skoro roszczenie powoda względem pozwanego nie przedawniło się do dnia 10 sierpnia 2007r., to z pewnością mają do niego zastosowanie przepisy obowiązujące po nowelizacji, a zatem art. 4421 § 2 k.p.c. przewidujący 20 letni termin przedawnienia dla roszczeń o naprawienie szkody, liczony od dnia popełnienia przestępstwa bez względu na to kiedy poszkodowany dowiedział się o szkodzie i o osobie obowiązanej do jej naprawienia. W konsekwencji, podniesiony przez pozwanego zarzut przedawnienia roszczenia wraz z argumentacją przez pozwanego zaprezentowaną – uznać należało za oczywiście bezzasadny.

Konkludując, Sąd w oparciu o powołane wyżej regulacje prawne, w tym przepis art. 415 k.c. zasądził od pozwanego K. K. na rzecz powoda (...) Spółki z o.o. z siedzibą w W. kwotę 35.129,37 zł. wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi od dnia 16 lutego 2001r. (jako dnia następnego po czasie popełnienia przez pozwanego na szkodę powoda przestępstwa) do dnia zapłaty (pkt. I sentencji wyroku). Orzeczenie o odsetkach znajduje swoje uzasadnienie w przepisie art. 481 § 1 i § 2 k .c.

O kosztach procesu (pkt. II sentencji wyroku) orzeczono na podstawie art. 98 § 1 i § 3 k.p.c., zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik postępowania, w myśl której strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Nie ulega wątpliwości, że powód wygrał proces w całości. Z tego też względu koszty procesu zostały w całości zasądzone od pozwanego K. K. na rzecz powoda (...) Spółki z o.o. z siedzibą w W. w kwocie łącznej 4.174 zł. obejmującej: a) opłatę stosunkową od pozwu = 1.757 zł., b) wynagrodzenie radcy prawnego w kwocie 2.400 zł. ustalone na podstawie Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (tekst jednolity: Dz. U. z 2013r., poz. 490) oraz c) opłatę skarbową od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł.

ZARZĄDZENIE

Odpis wyroku z dnia 02 lipca 2015r. wraz z uzasadnieniem doręczyć pełn. pozwanego – radcy prawnemu K. M..

K.. 14 dni

W., dnia 22 lipca 2015r.