Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 631/16

UZASADNIENIE

Powód D. S. wniósł o zasądzenie od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej V. (...) z siedzibą w W. kwoty 6611,18 zł wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz o zasądzenie od pozwanego kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.Uzasadniając powództwo strona powodowa wskazała, że w dniu 22 kwietnia 2015 r. doszło do kolizji drogowej, w wyniku której uszkodzeniu uległ pojazd marki T. (...) o nr rej. (...), będący własnością powoda. Sprawca zdarzenia objęty był ochroną ubezpieczeniową w zakresie odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego w pozwanym towarzystwie. Powód dokonał zgłoszenia szkody, natomiast pozwany w wyniku przeprowadzonego postępowania likwidacyjnego wypłacił powodowi kwotę 7445,03 zł. Powód zaznaczył, że stanowiąca przedmiot żądania kwota 6 611,18 zł stanowi różnicę pomiędzy kwotą wypłaconą już powodowi, a kwotą stanowiąca w ocenie powoda faktyczną wysokość szkody ( pozew k. 2-4).

W sprzeciwie od nakazu zapłaty wydanego w postępowaniu upominawczym pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie kosztów postępowania w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Pozwany zakwestionował roszczenie co do wysokości, wskazując, że koszty naprawy wskazane przez powoda należy uznać za wygórowane i nieprzystające do rzeczywistości ( sprzeciw od nakazu zapłaty k. 36-40).

W toku postępowania powód cofnął pozew wraz ze zrzeczeniem się roszczenia ponad kwotę 5 422, 70 zł w zakresie kwoty głównej żądania, podtrzymując żądanie pozwu w pozostałym zakresie (pismo z dnia 5 grudnia 2016 r k. 103).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny.

22 kwietnia 2015 r. w W. na skrzyżowaniu ul. (...) i ul. (...) doszło do kolizji drogowej, w wyniku której uszkodzeniu uległ pojazd marki T. (...) o nr rej. (...), będący własnością powoda D. S.. Sprawcą wypadku był P. M., kierujący pojazdem marki F. o nr rejestracyjnym (...). Sprawcę wypadku w dacie zdarzenia łączyła umowa obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody powstałe w związku z ruchem tych pojazdów z pozwanym (okoliczności niesporne).

Na skutek kolizji drogowej z 22 kwietnia 2015 r. w pojeździe marki T. (...) o nr rej. (...)uszkodzeniu uległy: drzwi przednie i tylne lewe, błotnik tylny lewy, tarczaozdobna koła przedniego, poszycie zderzaka przedniego, poszycie zderzaka tylnego oraz błotnik przedni lewy. Koszt naprawy wskazanych elementów wyniósł12 867,73 zł brutto( dowód: opinia biegłego z zakresu techniki samochodowej J. Ż. k. 76-78).

D. S. zgłosił szkodę ubezpieczycielowi (...) S.A. V. (...) z siedziba w W., który w toku postepowania likwidacyjnego przyznał powodowi z związku z wyżej wskazaną szkodą odszkodowanie w kwocie 7 445,03 zł ( dowód: pismo z dnia 16 czerwca 2015 r. k. 21).

Powyższy stan faktyczny ustalono na podstawie powołanych iniekwestionowanych przez strony dokumentów oraz opinii biegłego, która została sporządzona rzetelnie i kompleksowo przez osobę dysponującąwiadomościami specjalnymi z zakresu techniki samochodowej. Sąd obdarzył wskazane dowody w całości walorem wiarygodności, dlatego na podstawie art. 328 § 2 k.p.c. odstąpiono od ich szczegółowego uzasadnienia. W oparciu o art. .. za bezsporne uznano okoliczności związane z przebiegiem, które nie były kwestionowane przez stronę pozwaną.

Nieprzydatna do dokonania ustaleń faktycznych w zakresie wysokości kosztów naprawy uszkodzonego pojazdu była opinia prywatna z 18 sierpnia 2015 r. P. stanowiła bowiem dokumentem prywatnym, mogący byćwyłącznie dowodem tego, że osoby, które ją podpisały, złożyły oświadczenie zawarte w tym dokumencie (art. 245 k.p.c.). Treść oświadczenia zawartego w opinii prywatnej nie jest objęta domniemaniem zgodności z prawdą zawartych w nim twierdzeń (orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 17 listopada 2010 r. wydane w sprawie o sygn. akt I CSK 57/10 Lex nr 688611). Zgodnie z art. 278 § 1 k.p.c. w wypadkach wymagających wiadomości specjalnych sąd może wezwać jednego lub kilku biegłych w celu zasięgnięcia ich opinii. Dopiero opinia wydana przez powołanego przez Sąd biegłego stanowi dowód, mogący stanowić podstawę ustalenia stanu faktycznego sprawy.

Sąd zważył, co następuje.

Zgodnie z art. 822 § 1 k.c. przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony. Warunki obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych unormowane zostały szczegółowo w ustawie z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz.U. z 2003 r., nr 124, poz. 1152 ze zm. dalej jako u.f.g.). W myśl art. 34 ust. 1 powołanej ustawy, z ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są zobowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, której następstwem jest śmierć, uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia bądź też utrata, zniszczenie lub uszkodzenie mienia. U. cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych obejmuje każdą osobę, która kierując pojazdem w okresie trwania ochrony ubezpieczeniowej wyrządziła szkodę ruchem tego pojazdu (art. 35 u.o.u.o.). Odpowiedzialność zakładu ubezpieczeń w ramach ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierowcy pojazdu mechanicznego wyznaczona jest – zarówno co do zasady, jak i granic – odpowiedzialnością tego posiadacza lub kierowcy (art. 36 ust. 1 u.o.u.o.) (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 29.11.1996 r., III CZP 118/96, OSNC 1997, nr 3, poz. 26).

Na kanwie niniejszej sprawy powód dochodził naprawienia szkody w ramach ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych. Strona pozwana nie kwestionowała swej odpowiedzialności co do zasady, w szczególności, że w dniu zdarzenia pojazd sprawcy kolizji drogowej był objęty ochroną ubezpieczeniową w zakresie odpowiedzialności cywilnej. Poza sporem leżała nadto kwestia odpowiedzialności sprawcy szkody wobec powoda za zdarzenie z 22 kwietnia 2015 r., determinująca odpowiedzialność ubezpieczyciela. Dowodem powyższego, strona pozwana w toku postępowania likwidacyjnego wypłaciła na rzecz powodakwotę 7445,03 zł tytułem kompensaty szkód powstałych w jego pojeździe, kwestionując w pozostałym zakresie wysokość szkody doznanej przez D. S..

Odszkodowanie przysługujące od ubezpieczyciela odpowiedzialności cywilnej za uszkodzenie pojazdu mechanicznego obejmuje niezbędne i ekonomicznie uzasadnione koszty naprawy pojazdu, ustalone według cen występujących na lokalnym rynku (por. uchwała Sądu Najwyższego z 13 czerwca 2003 roku, III CZP 32/03, OSNC 2004 nr 4). Regułą jest, że do wskazanych wydatków zalicza się także koszt nowych, oryginalnych części i innych materiałów, których użycie było niezbędne do naprawienia uszkodzonej rzeczy, celem jej przywrócenia do stanu poprzedniego (por. wyrok Sądu Najwyższego z 5 listopada 1980 r., III CRN 223/80, OSNCP 1981 nr 10). Odnotować należy, że przywrócenie rzeczy uszkodzonej do stanu poprzedniego polega na doprowadzeniu jej do stanu używalności w takim zakresie, jaki istniał przed wyrządzeniem szkody. O przywróceniu pojazdu do stanu poprzedniego można natomiast twierdzić jedynie wówczas, gdy stan pojazdu po naprawie, pod każdym względem, w szczególności technicznym, użytkowym, składowym, i estetycznym, odpowiada stanowi pojazdu sprzed zdarzenia powodującego szkodę. Jeżeli do osiągnięcia tego celu konieczne jest użycie nowych elementów i materiałów, to poniesione na to wydatki wchodzą w skład kosztu naprawienia szkody.

Podstawową funkcją odszkodowania jest kompensacja, co oznacza, że odszkodowanie powinno przywrócić w majątku poszkodowanego stan naruszony zdarzeniem wyrządzającym szkodę, z uwzględnieniem indywidualnej sytuacji powoda i rozmiaru wyrządzonej szkody. Jak wyżej wskazano, w razie uszkodzenia rzeczy w stopniu umożlwiającym przywrócenie jej do stanu poprzedniego odpowiedzialność zakładu ubezpieczeń w ramach ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierowcy pojazdu mechanicznegoobejmuje zwrot poszkodowanemu wszelkich celowych, ekonomicznie uzasadnione wydatkówponiesionych w celu przywrócenia stanu poprzedniego. Zgodnie bowiem z art. 361 § 1 k.c. w zw. zart. 363 § 21 i k.c.zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność za normalne następstwa działania, którego szkoda wynikła. Naprawienie szkody powinno nastąpić, według wyboru poszkodowanego, bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego, bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej, gdzie wysokość odszkodowania powinna być ustalona według cen z daty ustalenia odszkodowania, chyba, że szczególne okoliczności wymagają przyjęcia za podstawę cen istniejących w innej chwili. Tym samym strona pozwana zobowiązana była do wypłaty odszkodowania obejmującego koszt zakupu nowych elementów zamiennych, których użycie zostało ocenione przez biegłego sądowego jako celowe i ekonomicznie uzasadnione do naprawy uszkodzonego pojazdu (por. uchwała Sądu Najwyższego w składzie 7 s. z dnia 12 kwietnia 2012 r., III CZP 80/11, Lex oraz orzeczenia SN z dnia 20 października 1972 r., II CR 425/72, OSNC 1973/6/111, z dnia 5 listopada 1980r., (...) 223/80, OSNC 1981/10/186 oraz wyrok SA w Łodzi z dnia 10 listopada 1992 r., I ACr 410/92, OSA 1993/8/57).

Zwiększenie wartości pojazdu uszkodzonego w kolizji drogowej można uwzględnić tylko wówczas, gdy naprawie uległy uszkodzenia istniejące przed wypadkiem, lub dokonano ulepszeń w stosunku do stanu przed wypadkiem (por. wyrok Sądu Najwyższego z 5 listopada 1980 r., III CRN 223/80, OSNCP 1981 nr 10).Zakres uszkodzeń pojazdu powoda oraz odpowiadający mu kosztorys naprawy został w toku postępowania określony w opinii biegłego sądowegoJerzego Ż. i kwota w niej wskazana podlegała zasądzeniu na rzecz D. S.. Skoro bowiem na rynku brak jest części zamiennych alternatywnych do samochodu marki i modelu powoda, to przywrócenie stanu poprzedniego mogło nastąpić wyłącznie przez użycie do naprawy elementów oryginalnych, których montażu strona pozwana nie kwestionowała.Na podstawie zgormadzonego materiału dowodowego nie możnatwierdzić, że zamontowane części służyły wymianie elementów znacznie wyeksploatowanych i przestarzałych technicznie, w szczególności, że strona pozwana nie prowadziła w tym zakresie postępowania dowodowego, do czego obligował jąformalny ciężar dowodzenia stanowiony w art. 3 k.p.c. i art. 232 k.p.c. Z kompensacyjnej funkcji odszkodowania wynika, że poszkodowany ma prawo oczekiwać, że kwota ubezpieczenia pokryje wszystkie koszty przywrócenia jego pojazdu do stanu sprzed zdarzenia wyrządzającego szkodę. Zakład ubezpieczeń, jako profesjonalny podmiot obrotu,powinien wskazać okoliczności, dla których normalny proces naprawy, powszechnie postrzegany, jako zmierzający do wymiany elementów uszkodzeń, doprowadzi do skutku sprzecznego z założonym. Brak aktywności w tym zakresie strony pozwanej został oceniony na gruncie normy art. 6 k.c.

Przedstawiając dowód, że w konkretnym wypadku wartość pojazdu jako całości wzrosła po naprawie, osiąga z tego skutki prawne, gdyż może zmniejszyć sumę ubezpieczeniową, którą zobowiązany jest wypłacić. Mienie objęte ochroną ubezpieczeniową to cały pojazd mechaniczny, a nie jego poszczególne części. Nie sposób w tej sytuacji wywodzić, że wymiana części używanej i oryginalnej, która uległa uszkodzeniu na nową tego samego rodzaju będzie źródłem bezpodstawnego wzbogacenia ubezpieczonego tj. obliczone w ten sposób odszkodowanie przekraczać będzie wartość doznanej szkody. Jak wywiedziono, byłoby tak tylko wtedy, gdyby wartość pojazdu po dokonaniu naprawy przy użyciu części nowej i oryginalnej przekroczyła jego wartość przed zaistnieniem szkody, uwzględniając tu wszelkie okoliczności, a zatem m.in. także prawdopodobny ubytek wartości pojazdu z uwagi na udział w wypadku (kolizji) drogowej.

W rozpatrywanej sprawie pozwany nie wystąpił z inicjatywą dowodową we wskazanym zakresie, brak jest zatem podstaw do przyjęcia, że wartość pojazdu z zastosowaniem do usunięcia szkody części oryginalnych (ich wartości jako miernika należnego odszkodowania) jest wyższa niż ta przed zaistnieniem szkody. Zaznaczyć w tym miejscu również należy, że pozwany nie kwestionował ustaleń poczynionych przez biegłego, które nie budziły również wątpliwości Sądu.

Mając na względzie powyższe, wysokość należnego powodowi odszkodowania Sąd ustalił w oparciu miarodajną i niekwestionowaną w tym zakresie opinię biegłego J. Ż., w świetle której koszty naprawy uszkodzeń pojazdu marki T. (...) o nr rej. (...) powstałych w wyniku kolizji z dnia 22 kwietnia 2015 r. przy uwzględnieniu stawek za 1 roboczogodzinę pracy mechanika, blacharza i lakiernika stosowanych w warsztatach lokalnych miejsca zamieszkania poszkodowanego, tj. W., oraz naprawy z wykorzystaniem części zamiennych oryginalnych producenta, tj. jakości O - wynoszą 12 867,73 zł., a zatem przy uwzględnieniu kwoty dobrowolnie wypłaconej przez pozwanego (w wysokości 7 445,03 zł) żądanie w analizowanym zakresie zasługiwało na uwzględnienie w kwocie 5 422,70 zł (pkt I tenoru wyroku).

W przedmiocie odsetek ustawowych za opóźnienie, Sąd uznał je za uzasadnione w zakresie określonym w powództwie, tj. od dnia wniesienia powództwa do dnia zapłaty. Zgodnie z art. 481 § 1 i 2 k.c. jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi, przy czym jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była z góry oznaczona, należą się odsetki ustawowe za opóźnienie. Opóźnienie się w spełnieniu świadczenia powstaje, jeżeli dłużnik nie spełnia go we właściwym czasie. Zgłoszenie szkody nakłada na ubezpieczyciela pewne obowiązki: w drodze postępowania likwidacyjnego musi ustalić zakres swojej odpowiedzialności, a następnie spełnić świadczenie albo odmówić jego spełnienia. W momencie wytoczenia powództwa pozwany niewątpliwie pozostawał już w zwłoce co do wypłaty powodowi pełnego odszkodowania w związku ze szkodą z dnia 22 kwietnia 2015 i w związku z tym orzeczono jak w pkt I. fine sentencji wyroku.

Stosownie do art. 355 § 1 k.p.c. sąd wydaje postanowienie o umorzeniu postępowania, jeżeli powód cofnął ze skutkiem prawnym pozew lub jeżeli wydanie wyroku stało się z innych przyczyn zbędne lub niedopuszczalne. Zgodnie z art. 203 § 1 k.p.c. pozew może być cofnięty bez zezwolenia pozwanego aż do rozpoczęcia rozprawy, a jeżeli z cofnięciem połączone jest zrzeczenie się roszczenia – aż do wydania wyroku.W. postępowania powód cofnął pozew ponad kwotę 5 4 22, 70 zł w zakresie kwoty głównej żądania ze zrzeczeniem się roszczenia. Sąd oceniając ów akt dyspozycyjny powoda - w świetle przesłanek określonych w art. 203 § 4 k.p.c. - doszedł do przekonania, że nie jest on sprzeczny z prawem, zasadami współżycia społecznego ani nie zmierza do obejścia prawa. Wobec cofnięcia pozwu ze skutkiem prawnym należało - na podstawie powołanych przepisów - umorzyć postępowanie w tym zakresie (pkt 2 tenoru wyroku).

Rozstrzygnięcie w przedmiocie kosztów procesu zostało wydane w oparciu o zasadę stosunkowego ich rozdzielenia, przewidzianą w art. 100 k.p.c., bowiem w zakresie w jakim powód cofnął pozew, musi być uznany – poza wyjątkami, które w niniejszej sprawie nie występują - za przegrywającego spór.Powód ostał się ze swym żądaniem w 82 % (5 422,70 zł z 6 611,18 zł), a zatem uległ w sporze w 18 %. Sąd pozostawił szczegółowe wyliczenie kosztów procesu - w oparciu o treść art. 108 § 1 zd. 2 k.p.c. - Referendarzowi sądowemu (pkt III tenoru wyroku).

Z: Proszę doręczyć wyrok wraz z uzasadnieniem pełnomocnikowi pozwanego.