Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 kwietnia 2017 r.

Sąd Okręgowy w Szczecinie w IV Wydziale Karnym Odwoławczym
w składzie:

Przewodniczący: SSO Dorota Mazurek (ref.)

Sędziowie: SO Agnieszka Bobrowska

del. SR Jakub Wiliński

Protokolant: Kamila Michalak

przy udziale Prokuratora Prok. Okr. Anny Paździórko

po rozpoznaniu w dniu 27 kwietnia 2017 r.

sprawy K. R.

oskarżonego z art. 190a § 1 kk

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego w Goleniowie

z dnia 23 listopada 2016 r. sygn. II K 539/16

I.  utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok,

II.  zasądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe
za postępowanie odwoławcze, w tym 180 (sto osiemdziesiąt) złotych opłaty.

SSO Agnieszka Bobrowska SSO Dorota Mazurek del. SSR Jakub Wiliński

Sygn. akt IV Ka 127/17

UZASADNIENIE

K. R. został oskarżony o to, że w okresie od listopada 2015 r. do 13 maja 2016 r. w Węgorzy uporczywie nękał L. Ż. w ten sposób, że nachodził pokrzywdzoną w jej mieszkaniu, wielokrotnie telefonował do niej i wysyłał wiadomości tekstowe o różnych porach dnia i nocy, w tym także o obraźliwej treści, zamieszczał na portalu internetowym F. obraźliwe treści o pokrzywdzonej, ubliżaj jej, szarpał, popychał, podążał za pokrzywdzoną, czym wzbudził u niej uzasadnione poczucie zagrożenia i istotnie naruszył jej prywatność, tj. o czyn z art. 190a§1 kk.

Sąd Rejonowy w Goleniowie wyrokiem z dnia 23 listopada 2016 r. w sprawie o sygn. akt II K 539/16 uznał oskarżonego za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu i za to przestępstwa na podstawie art. 190a § 1 kk w zw. z art. 37a kk w zw. z art. 34 § 1a pkt 1 kk i art. 35 § 1 kk wymierzył mu karę 10 miesięcy ograniczenia wolności z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 30 godzin miesięcznie oraz orzekł wobec oskarżonego zakaz kontaktowania się z pokrzywdzoną, zarówno osobiści, jak i za pośrednictwem wszelkich środków komunikacji na okres 3 lat.

Z opisanym rozstrzygnięciem nie zgodził się obrońca, który złożył apelację, zaskarżając wyrok w całości na korzyść oskarżonego.

Obrońca zarzucił zaskarżonemu wyrokowi:

-obrazę przepisów postępowania, mającą wpływ na treść orzeczenia, tj. art. 4 kpk i art. 7 kpk w zw. z art. 410 kpk poprzez nieuwzględnienia okoliczności sprawy, tj. faktu iż oskarżony przeżył zawód miłosny, co nie pozostaje bez wpływu na ocenę zachowania oskarżonego oraz wiarygodność zeznań świadków K. Ł. i P. P., a zatem dowolną ocenę wskazanych wyżej dowodów;

-błąd w ustaleniach faktycznych, przyjętych za podstawę orzeczenia, mający wpływ na jego treść, polegający na:

a) niewłaściwym uznaniu, że oskarżony jest winny zarzucanego mu czynu, a także, że celem telefonowania, wysyłania wiadomości tekstowych SMS oraz kontaktowania się oskarżonego z pokrzywdzoną było uporczywe nękanie, a nie próba kontaktu aby rozwiać wątpliwości dotyczące podstaw rozstania L. Ż. z oskarżonym oraz walki o powrót do związku partnerskiego,

b) ewentualnie na przyjęciu, że wina i społeczna szkodliwość przypisanego oskarżonemu czynu nie pozwalają na warunkowe umorzenie postępowania.

W oparciu o powyższe zarzuty obrońca wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego od zarzucanego mu czynu, ewentualnie o zmianę zaskarżonego wyroku i warunkowe umorzenie postępowania na okres próby jednego roku oraz zobowiązanie oskarżonego do powstrzymania od kontaktowania się z pokrzywdzoną.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zarzuty podniesione w apelacji okazały się całkowicie bezzasadne, nie pozwalając na uwzględnienie opierających się na nich wniosków o wydanie orzeczenia reformatoryjnego.

Przed przystąpieniem do odniesienia się do zarzutu obrazy art. 4 kpk, oraz art. 7 kpk w zw. z art. 410 kpk wskazać należy, że o obrazie powyższych przepisów przez sąd meriti można w sposób uzasadniony mówić jedynie w przypadku uznania, że ustalenia faktyczne leżące u podstaw kontestowanego orzeczenia zostały poczynione na podstawie jedynie części zgromadzonego materiału dowodowego, ewentualnie materiału niepełnego, tj. niewystarczającego dla rzetelnego wyjaśnienia wszelkich istotnych dla rozstrzygnięcia okoliczności sprawy, lub dokonana przez sąd ocena zostałaby dokonana sposób uchybiający wskazaniom wiedzy, doświadczenia życiowego oraz zasad prawidłowego rozumowania, przy nieuwzględnieniu wszystkich okoliczności przemawiających zarówno na korzyść, jak i niekorzyść oskarżonego, a taka sytuacja, zdaniem Sądu Okręgowego, w przedstawionej sprawie nie występuje. Sąd Rejonowy oparł swoje ustalenia o kompletny materiał dowodowy, który następnie prawidłowo ocenił, trafnie uznając za wiarygodne przede wszystkim dowody dokumentarne, jak również znajdujące w nich oparcie, ale także korespondujące wzajemnie ze sobą zeznania przesłuchanych w sprawie świadków, w tym pokrzywdzonej, jak również wyjaśnienia samego oskarżonego- w zakresie, w jakim znajdowały one oparcie w pozostałym, uznanym za wiarygodny materiale dowodowym. Względem zarzutu skarżącego należy zauważyć, że ani z argumentacji zawartej w apelacji, jak również wskazań doświadczenia życiowego, nie wynika w jaki sposób przeżycie przez oskarżonego zawodu miłosnego miałoby wpłynąć na wiarygodność zeznań świadków K. Ł. i P. P., jak również na treść podawanych przez nie opisów zdarzeń mających miejsce przy okazji oglądania meczu w świetlicy (k. 328 v., 65-66), czy też zabawy w klubie (...) w S. (k. 318 v.-319, 61- 62), gdyż znajdują one potwierdzenie w opisie nękania przedstawionego przez pokrzywdzoną, ale także, zeznania P. P. zostały częściowo potwierdzone przez oskarżonego w składanych przez niego wyjaśnieniach, co jedynie dodatkowo przemawia za ich wiarygodnością. W ocenie Sądu analiza zachowania oskarżonego przedstawionego przez ww. świadków dokonana przy uwzględnieniu, jak sugeruje to obrońca, że oskarżony był osobą, która przeżyła zawód miłosny, nie wpływa w żaden sposób na prawno-karną ocenę zarzucanego mu czynu, jego karygodność oraz nie umniejsza jego społecznej szkodliwości.

Stypizowane w art. 190a § 1 kk przestępstwo stalkingu zostało wprowadzone do Kodeksu karnego w celu ochrony takich dóbr prawnych, jak wolność od strachu, czy prawo do spokojnej egzystencji. Jak trafnie zaznaczył obrońca, przez nękanie, należy także rozumieć ustawiczne dręczenie, trapienie, niepokojenie, dokuczanie, czy niedawanie chwili spokoju. Ustawodawca nie skonkretyzował zachowań sprawcy, realizujących znamiona nękania, niemniej wskazał, że dla przypisania sprawstwa rozważanego przestępstwa niezbędne jest uznanie, że nękanie miało charakter uporczywy, a więc musi trwać przez określony czas, co wskazuje na jego wieloczynowy charakter. Jak wskazuje się w judykaturze, o uporczywości nękania świadczy nie tylko częstotliwość oraz czas trwania nękania, ale także ignorowanie przez sprawcę żądań pokrzywdzonego o zaprzestanie zachowań wzbudzających w nim poczucie zagrożenia, lub naruszających prywatność a ponadto, koniecznym jest, aby sprawca działał umyślnie, w zamiarze bezpośrednim, przy czym dla przypisania jego sprawstwa oraz winy nie ma znaczenia przyświecająca mu motywacja (vide postanowienie SN z dnia 12.12.2013 r. w sprawie III KK 417/13).

Przenosząc powyższe rozważania na grunt przedmiotowej sprawy wskazać należy, że zgromadzony w sprawie materiał dowodowy ponad wszelką wątpliwość wskazuje, że oskarżony swoim zachowaniem wyczerpał znamiona „nękania”, wzbudzając w pokrzywdzonej uzasadnione w świetle wskazań doświadczenia życiowego, poczucie zagrożenia oraz naruszając jej prywatność. Oskarżony wielokrotnie wysyłał do pokrzywdzonej wiadomości za pomocą smsów, komunikatorów portalu społecznościowego F., zamieszczając na tym portalu, zarówno na swojej tablicy, jak i w komentarzach pod wpisami innych użytkowników wypowiedzi odnoszące się do pokrzywdzonej, niejednokrotnie obraźliwe w swojej treści, a ponadto w czasie spotkań z pokrzywdzoną, usiłował prowadzić z nią rozmowy wbrew jej woli, czy nawet fizycznie uniemożliwiając jej oddalenie się. Za uporczywością działania oskarżonego przemawia nie tylko czas trwania inkryminowanych zachowań oraz ich intensywność, lecz w świetle przywołanych wskazań judykatury, za przemawiające o uporczywości działań oskarżonego należy uznać także ignorowanie przez niego żądań pokrzywdzonej o zaprzestanie kontaktowania się z nią, które przejawiało się zarówno w ignorowaniu jej wiadomości tekstowych, jak również działań faktycznych oskarżonego, podejmowanych niejako w kontrze do czynności pokrzywdzonej, a mających na celu przerwanie z nim komunikacji, takich jak zmiana numerów telefonów, z uwagi na ich zablokowanie, czy też uciekanie się do nowych sposobów komunikacji (e-mail).

Względem strony podmiotowej zarzucanego oskarżonego wskazać należy, że sąd meriti trafnie uznał, że podejmowanie kolejnych prób kontaktu przez oskarżonego pomimo posiadania wiedzy, że pokrzywdzona sobie takich kontaktów nie życzyła, a wręcz żądała ich zaprzestania, jednoznacznie przemawia za uznaniem, że oskarżony działał umyślnie w bezpośrednim zamierzeniu nękania jej. Przedstawiany przez obrońcę miłosny cel działań oskarżonego, który w jego ocenie miał dążyć do wyjaśnienia okoliczności rozstania, czy też walki o utrzymanie związku, w żaden sposób nie może prowadzić do podważenia powyższej oceny, gdyż jest on prawnie irrelewantny dla prawno-karnej kwalifikacji zarzucanego czynu i nie zmienia faktu, że oskarżony działał wbrew woli pokrzywdzonej, podejmując się szeregu zachowań noszących znamiona nękania, mogącego wzbudzić- i wzbudzającego- u pokrzywdzonej uzasadnione poczucie zagrożenia. W szczególności za nie do przyjęcia należy uznać argumentację obrońcy w zakresie, w jakim wskazuje on na wręczenie przez oskarżonego kwiatów pokrzywdzonej, jako wyraz jego woli naprawienia związku z pokrzywdzoną, gdyż ocena wspomnianej sytuacji, w której oskarżony, po uprzednim nękaniu L. Ż., w godzinach około wieczornych samowolnie dostaje się do jej domu i staje nad śpiącą pokrzywdzoną, która zresztą zareagowała strachem i zamknięciem się w drugim pokoju, nie może być oceniona inaczej, niż jedna z czynności sprawczych zarzucanego oskarżonemu czynu, która nie tylko wzbudziła w pokrzywdzonej nad wyraz uzasadnione okolicznościami poczucie zagrożenia, lecz poprzez wtargnięcie oskarżonego do jej domu, naruszyła jej poczucie prywatności.

Wniosek reformatoryjny obrońcy, polegający na żądaniu wydania wyroku warunkowo umarzającego postępowanie karne nie zasługiwał na uwzględnienie, z tego względu wydaniu orzeczenia warunkowo umarzającego postępowanie sprzeciwiają się przede wszystkim względy formalne. Jak wynika z karty karnej, wbrew wskazaniom obrońcy, oskarżony jest osobą prawomocnie skazaną za popełnienie przestępstwa umyślnego- Sąd Rejonowy w Goleniowie wyrokiem z dnia 30.01.2015 r. w sprawie II K 993/14 skazał go za popełnienie przestępstwa kwalifikowanego z art. 286 § 1 kk oraz art. 270 § 1 kk na karę 10 miesięcy pozbawienia wolności, której wykonanie zawiesił na okres 2 lat próby, co zgodnie z art. 66§1 kk wyklucza skorzystanie z tego środka probacyjnego. Ponadto, długość okresu objętego zarzutem, stopień naruszenia dóbr chronionych prawem, takich jak prywatność oraz poczucie bezpieczeństwa pokrzywdzonej, jak również brak jakiejkolwiek skruchy ze strony oskarżonego wskazują, że stopień społecznej szkodliwości popełnionego przez niego przestępstwa, jak również jego wina są co najmniej znaczne.

W ocenie Sądu Okręgowego, przystępując do wyboru rodzaju kary oraz ustalania jej wymiaru sąd meriti dokonał prawidłowej, wyczerpującej oceny okoliczności popełnionego przez oskarżonego czynu, w konsekwencji orzekając karę stosunkowo łagodną w stosunku do stopnia winy oraz społecznej szkodliwości zarzucanego mu czynu. Za w pełni uzasadnione należy uznać orzeczenie wobec oskarżonego środka karnego w postaci zakazu kontaktowania się z pokrzywdzoną L. Ż. zarówno osobiście jak i za pośrednictwem wszelkich środków komunikacji na okres 3 lat, ponieważ pozwoli on na pełniejszą ochronę pokrzywdzonej przed ewentualnymi dalszymi karygodnymi zachowaniami oskarżonego, zaś jego długość uzasadnia twierdzenie, że po jego upływie afekt oskarżonego napędzający jego zachowania ulegnie osłabieniu na tyle, że dalsza szczególna ochrona prawna pokrzywdzonej nie będzie już konieczna.

Argumentując jak wyżej, nie dostrzegając podstaw do wzruszenia zaskarżonego wyroku, Sąd Okręgowy uznał go za prawidłowy, a więc zasługujący na ochronę, w konsekwencji orzekając o utrzymaniu go w mocy.

O kosztach sądowych orzeczono zgodnie z dyspozycją art. 636 § 1 kpk, określając wysokość opłaty zgodnie z art. 8 w zw. z art. 2 ust. 2 oraz ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych.

del. SR Jakub Wiliński SSO Dorota Mazurek SSO Agnieszka Bobrowska