Pełny tekst orzeczenia

Sygnatura akt XII C 2373/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

P., dnia 10 maja 2017 r.

Sąd Okręgowy w Poznaniu XII Wydział Cywilny w następującym składzie:

Przewodniczący:SSO Anna Łosik

Protokolant: stażysta Anna Płóciniak

po rozpoznaniu w dniu 26 kwietnia 2017 r. w Poznaniu na rozprawie

sprawy z powództwa K. M. (1)

przeciwko Bankowi (...) S.A. z siedzibą we W.

o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności

1.  Pozbawia wykonalności dalszy bankowy tytuł wykonawczy wystawiony przez Bank (...) S.A z siedzibą we W. w dniu 26 października 2010r., oznaczony numerem (...), zaopatrzony klauzulą wykonalności nadaną postanowieniem Sądu Rejonowego Poznań – Stare Miasto w Poznaniu z dnia 14 grudnia 2010r. w sprawie (...) w celu prowadzenia egzekucji z nieruchomości stanowiącej własność dłużnika K. M. (1) położonej w S., gmina (...), dla której Sąd Rejonowy w Wągrowcu prowadzi księgę wieczystą Kw (...), co do kwoty 83.548,39zł (osiemdziesiąt trzy tysiące pięćset czterdzieści osiem złotych trzydzieści dziewięć groszy) tytułem należności głównej.

2.  W pozostałym zakresie powództwo oddala.

3.  Nie obciąża powoda kosztami zastępstwa procesowego pozwanego.

4.  Zasądza od Skarbu Państwa – Prezesa Sądu Okręgowego w Poznaniu na rzecz adwokata M. B. kwotę 8.856zł tytułem kosztów niepłaconej pomocy prawnej udzielonej powodowi z urzędu.

5.  Nakazuje ściągnąć od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Poznaniu kwotę 3.999,08zł tytułem części opłaty od pozwu, od której powód była zwolniony.

SSO Anna Łosik

Sygn. akt XII C 2373/15

UZASADNIENIE

Pozwem datowanym na dzień 12 listopada 2015r., skierowanym do Sądu Rejonowego Poznań Stare Miasto w Poznaniu, K. M. (1) domagał się pozbawienia wykonalności tytułu wykonawczego w postaci bankowego tytułu egzekucyjnego z dnia 26 października 2010 r. nr (...), zaopatrzonego w klauzulę wykonalności postanowieniem Sądu Rejonowego w Poznaniu Stare Miasto w Poznaniu z dnia 29 grudnia 2010 r. w sprawie (...), w zakresie prowadzenia egzekucji z nieruchomości SR w Wągrowcu KW (...). W uzasadnieniu wskazał, że kwoty ujawnione w (...) są znacznie zawyżone co do kapitału, który od marca 2009r. kształtuje się na poziomie 118.000,00 zł, a nie 279.181,28 zł, co z kolei rzutuje na wysokość obciążających go kosztów. Dalej wywodził, że nie jest dopuszczalne, aby wierzyciel w tym samym czasie prowadził egzekucję z dwóch składników majątkowych, przy czym egzekucja z jednego z nich, prowadzona przez innego komornika zabezpiecza roszczenia wierzyciela. Nadto prowadzenie egzekucji na podstawie (...) przed podpisaniem przez Prezydenta zmiany przepisów prawa w tym zakresie jest niezgodne z obecnie obowiązującymi przepisami. Ponadto powód wnosił o zabezpieczenie powództwa poprzez wstrzymanie czynności komorniczych w sprawie (...) (k.2).

Postanowieniem z dnia 26 listopada 2015r. sprawa została przekazana do rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Poznaniu (k.5).

Postanowieniem z dnia 14 marca 2016r. Sąd oddalił wniosek powoda o udzielenie zabezpieczenia (k.28-29).

Zażalenie powoda na powyższe rozstrzygnięcie (k.38) zostało oddalone postanowieniem Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 14 września 2016r. (k.91-92).

Postanowieniem z dni 17 czerwca 2016r. Sąd zmienił postanowienie referendarza sądowego z dnia 10 maja 2016r. i zwolnił powoda od kosztów sądowych w całości, jednocześnie ustanawiając dla niego pełnomocnika z urzędu (k.66).

W odpowiedzi na pozew (...) S.A. we W. wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W uzasadnieniu wskazywał, że uprzednio w ramach postępowania prowadzonego przez Sąd Okręgowy w Poznaniu pod sygnaturą (...)rozpoznane zostało powództwo przeciwegzekucyjne złożone przez K. M. (1) przeciwko Bankowi (...) S.A. dotyczące tytułu wykonawczego opartego na (...) nr (...). W tamtej sprawie powód domagał się pozbawienia (...) z dnia 10 września 2003 r nr (...) w całości. Powództwo zostało oddalone w zakresie dotyczącym kapitału (160.188,95zł, odsetek skapitalizowanych (35.481,14zł), kosztów (1.693,07zł) i dalszych odsetek wynoszących wówczas 243.737,34zł. Tytuł wykonawczy wskazany w pozwie oznaczony numerem (...) stanowi dalszy tytuł wykonawczy, co oznacza, że obejmuje to samo roszczenie, które zawarte zostało w (...) z dnia 11 września 2003 r., nr (...). W niniejszej sprawie powód nie podnosi żadnej nowej argumentacji. Aktualne saldo wynosi: 118.995,33 zł – kapitał, 160.118,95 zł – odsetki umowne, 17.579,41 zł – koszty oraz 463.937,40 zł – odsetki karne. Zarzut powoda dotyczący nowelizacji ustawy Prawo bankowe w zakresie (...) jest chybiony albowiem przywołana zmiana nie obejmuje wcześniej uzyskanych tytułów wykonawczych opartych na (...) (k.75).

W piśmie procesowym z dnia 26 października 2016r., złożonym w wykonaniu zobowiązania nałożonego w trybie aty.207kpc, pełnomocnik powoda domagał się również zasądzenia od pozwanego (ewentualnie od Skarbu Państwa) kosztów zastępstwa procesowego na rzecz pełnomocnika ustanowionego z urzędu, nieopłaconych nawet w części. Powód zarzucił pozwanemu, że przy wystawieniu (...) nr (...) nie uwzględnił wyroku Sądu Okręgowego w Poznaniu I Wydział Cywilny, z dnia 9 marca 2011 r. sygn. akt (...), w którym to Sąd pozbawił wykonalności tytuł wykonawczy – (...) nr (...) z 11 września 2003 r., zaopatrzony klauzulą wykonalności postanowieniem Sądu Rejonowego w Poznaniu z dnia 14 stycznia 2005 r. w sprawie sygn.. akt (...), w zakresie należności głównej co do kwoty 83.548,39 zł.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 11 września 2004r. Bank (...) S.A we W. wystawił bankowy tytuł egzekucyjny przeciwko K. M. (1), prowadzącemu działalność gospodarczą pod firmą (...) z siedzibą w S. W.., stwierdzający istnienie wymagalnego zobowiązania powoda wobec pozwanego z tytułu udzielenia kredytu długoterminowego na przedsięwzięcia inwestycyjne w wysokości 362.732,67zł z tytułu należności głównej (z czego kapitał stanowił kwotę 202.498,72zł, odsetki za okres od 01 kwietnia 2000r. do 6 lipca 2001r. kwotę 95.294,01zł, odsetki od 6 października 2001r. do 10 września 2003r. kwotę 64.939,94zł); 35.481,14zł z tytułu odsetek windykacyjnych za okres od 7 lipca 2001r. do 5 października 2001r.; 1.693,07zł z tytułu kosztów windykacji, łącznie 399.906,88zł. (...) został oznaczony numerem (...).

Postanowieniem z dnia 14 stycznia 2005r. wydanym w sprawie (...) Sąd Rejonowy w Poznaniu nadał temu tytułowi egzekucyjnemu klauzulę wykonalności. Na podstawie przedmiotowego tytułu wykonawczego wierzyciel zainicjował postępowanie egzekucyjne przeciwko dłużnikowi prowadzone przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym Poznań Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu P. W. pod sygnaturą (...).

Okoliczności bezsporne, nadto dokumenty znajdujące się w aktach (...), których kopie bezpośrednio z oryginałów sporządzono w tutejszym Sądzie (k.144) w postaci bankowego tytułu egzekucyjnego nr (...) zaopatrzonego przez Sąd klauzulą wykonalności (k.152-153)

Pozwem z dnia 18 września 2007r. K. M. (1) domagał się pobawienia wykonalności opisanego wyżej tytułu wykonawczego. Sprawa toczyła się przed Sądem Okręgowym w Poznaniu pod sygnaturą (...)

Wyrokiem z dnia 9 marca 2011r. Sąd Okręgowy w Poznaniu pozbawił wykonalności bankowy tytuł wykonawczy z dnia 11 września 2003r. nr (...), zaopatrzony klauzulą wykonalności postanowieniem Sądu Rejonowego w Poznaniu z dnia 14 stycznia 2005r. w sprawie (...), w zakresie należności głównej co do kwoty 83.548,39zł. Sąd oddalił powództwo w zakresie należności głównej w kwocie 160,188,95zł, skapitalizowanych odsetek karnych w wysokości 35.481,14zł, kosztów windykacji w kwocie 1.693,07zł, a także odsetek naliczanych od kwoty należności głównej w wysokości 243.737,34zł od dni a 11 września 2003r. Jednocześnie Sąd umorzył postępowanie co do kwoty należności głównej w wysokości 118.995,33zł wraz z odsetkami w wysokości 13,5% w stosunku rocznym od dnia 11 września 2003r. albowiem w tym zakresie powód cofnął pozew i zrzekł się roszczenia.

Podstawę powyższego rozstrzygnięcia stanowiły następujące ustalenia.

Powód zawarł w dniu 7 sierpnia 1998 r z (...) S.A. w P. (obecnie (...) S.A. we W.) umowę o kredyt długoterminowy na przedsięwzięcie inwestycyjne tworzące nowe stałe miejsca pracy w działalności pozarolniczych w gminach wiejskich oraz miejsko-wiejskich gwarantujących zatrudnienie ludności wiejskiej na kwotę 300.000 zł. W § 5 i 6 umowy strony określiły sposób naliczania oprocentowania od udzielonego kredytu oraz jego wysokość w stosunku rocznym. Spłata kredyt miała następować w miesięcznych ratach, od dnia 30 czerwca 2004 r.

Kredytobiorca nie spłacił w terminie należności kredytowych, w związku z czym Bank w dniu 11 września 2003 r. wystawił (...), w którym stwierdził istnienie zobowiązania na łączną kwotę 399.906,88 zł, w tym z tytułu kapitału na kwotę 202.498,72 zł, z także z tytułu odsetek umownych za okres od 1 kwietnia 2000 r. do 10 września 2003 r. na kwotę 95.294,01 zł i 64.939,94 zł. Postanowieniem z dnia 14 stycznia 2005 r. Sąd Rejonowy w Poznaniu, uwzględniając częściowo wniosek Banku, nadał (...) klauzulę wykonalności na kwotę 399.906,88 zł z tym zastrzeżeniem, że całkowita kwota wyegzekwowana na podstawie tego tytułu nie może przekroczyć kwoty 557.599,14 zł. W oparciu o ten tytuł wykonawczy Bank złożył do Komornika wniosek o wszczęcie egzekucji, w trakcie której zajęte zostały nieruchomości powoda.

W kolejnych miesiącach powód prowadził z przedstawicielami Banku pertraktacje w przedmiocie restrukturyzacji zadłużenia. Strony kilkakrotnie ustalały, że Bank umorzy zadłużenie w zakresie odsetek umownych i karnych w razie uiszczenia przez powoda w określonym terminie całkowitej kwoty należności głównej. Powód nie wywiązał się z poczynionych ustaleń, w związku z czym pozwany złożył wniosek o podjęcie zawieszonego postępowania egzekucyjnego

W toku postępowania egzekucyjnego powód spłacił część zadłużenia w zakresie należności głównej, które aktualnie wynosi 118.995,33 zł z tytułu niespłaconego kapitału oraz 160.188,95 zł z tytułu odsetek od niespłaconego kapitału za okres od dnia 1 kwietnia 2000 r. do 10 września 2003 r. Jednocześnie Bank od chwili wystawienia (...) naliczał od należności głównej odsetki, które do tej pory nie zostały spłacone.

Dowód: wyrok Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 9 marca 2011r. wraz z pisemnym uzasadnieniem (k.283-284, k.378-385 akt (...) w zw. z k.144)

Apelacja powoda od powyższego rozstrzygnięcia została oddalana wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Poznaniu 20 października 2011r. , który zaakceptował ustalenia faktyczne i poglądy prawne Sądu I instancji.

Dowód: wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 20 października 2011r. wraz z uzasadnieniem (k.398 i k. 413-415 akt (...) w zw. z k.144)

W dniu 26 października 2010r. pozwany wystawił tytuł wykonawczy przeciwko K. M. (1), prowadzącemu działalność gospodarczą pod firmą (...) z siedzibą w S. W.., stwierdzający istnienie wymagalnego zobowiązania powoda wobec pozwanego z tytułu udzielenia kredytu długoterminowego na przedsięwzięcia inwestycyjne w wysokości 362.732,67zł z tytułu należności głównej (z czego kapitał stanowił kwotę 202.498,72zł, odsetki za okres od 01 kwietnia 2000r. do 6 lipca 2001r. kwotę 95.294,01zł, odsetki od 6 października 2001r. do 10 września 2003r. kwotę 64.939,94zł); 35.481,14zł z tytułu odsetek windykacyjnych za okres od 7 lipca 2001r. do 5 października 2001r.; 1.693,07zł z tytułu kosztów windykacji, łącznie 399.906,88zł. (...) został oznaczony numerem (...). Dokument ten został zaopatrzony klauzulą wykonalności postanowieniem Sądu Rejonowego Poznań – Stare Miasto w Poznaniu z dnia 14 grudnia 2010r. w sprawie(...) w celu prowadzenia egzekucji z nieruchomości dłużnika położonej w S., gm. (...), dla której Sąd Rejonowy w Wągrowcu prowadzi księgę wieczystą Kw (...).

Opisany wyżej tytuł wykonawczy stanowił podstawę do wszczęcia egzekucji z nieruchomości dłużnika, na podstawie wniosku wierzyciela z dnia 16 grudnia 2014r. Postępowanie egzekucyjne prowadzi Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Wągrowcu P. S. pod sygnaturą (...). Składając wniosek egzekucyjny pozwany nie domagał się wyegzekwowania kwoty 83.548,39zł w zakresie której pierwszy tytuł wykonawczy został pozbawiony wykonalności.

Okoliczności bezsporne, nadto wniosek egzekucyjny i bankowy tytuł egzekucyjny nr (...) wraz z postanowieniem o nadaniu klauzuli wykonalności (k.1, 2 akt (...) w zw. z k.145)

Od czasu, gdy zapadł wyrok Sądu Okręgowego w Poznaniu w sprawie (...), powód nie uiścił żadnych kwot na poczet zobowiązania ani w ramach toczących się postępowań egzekucyjnych prowadzony przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym Poznań Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu P. W. pod sygnaturą (...), Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Wągrowcu P. S. pod sygnaturą (...) oraz (...) (wcześniejsze postępowanie egzekucyjne z nieruchomości zainicjowane na podstawie drugiego tytułu wykonawczego umorzone na wniosek wierzyciela), ani poza toczącymi się postępowaniami.

Okoliczności bezsporne

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie wskazanych dowodów z dokumentów, których prawdziwość i moc dowodowa nie została skutecznie zakwestionowana przez żadną ze stron, a i Sąd nie znalazł podstaw, by czynić to z urzędu.

Sąd oddalił wniosek o przesłuchanie powoda złożony przez jego pełnomocnika na rozprawie w dniu 26 kwietnia 2017r. Faktem jest, że Sąd wezwał powoda do osobistego stawiennictwa celem przesłuchania, ale zważyć należy, że wezwanie to zostało wystosowane przed wykonaniem przez pełnomocników zobowiązania nałożonego na rozprawie w dniu 15 lutego 2017r. (k.128). Po wskazaniu przez pełnomocników dokumentów z akt egzekucyjnych Sąd doszedł do przekonania, że wszystkie istotne okoliczności sprawy zostały wyjaśnione i nie zachodzi potrzeba przesłuchania powoda. Podkreślić należy, że stosownie do treści art.299kpc dowód z przesłuchania stron sąd zarządza jeżeli po wyczerpaniu środków dowodowych lub w ich braku pozostały niewyjaśnione fakty istotne dla rozstrzygnięcia sprawy. W niniejszej sprawie takiej potrzeby nie było.

W konsekwencji Sąd nie widział także podstaw do odroczenia rozprawy o co wnioskował powód w piśmie z dnia 25 kwietnia 2017r. (k.140). Powód na rozprawie był należycie reprezentowany przez fachowego pełnomocnika, który w jego imieniu składał wnioski procesowe, nie zachodziła potrzeba przesłuchania powoda, a zatem odroczenie rozprawy skutkowałoby bezpodstawnym przewleczeniem postępowania.

Sąd oddalił także wniosek powoda o otwarcie rozprawy na nowo zawarty w piśmie z dnia 4 maja 2017r. (k.164-166). W przedmiotowym piśmie powód złożył szereg wniosków dowodowych. Zważyć należy, iż Sąd nałożył zobowiązanie na fachowego pełnomocnika powoda do złożenia pisma procesowego zawierającego wszelkie twierdzenia i wnioski dowodowe pod rygorem skutków z art.207§ 6kpc. Wszelkie zgłoszone w tym terminie wnioski zostały uwzględnione. Co najistotniejsze jednak wnioski w piśmie procesowym z dnia 4 maja 2017r. powód w istocie domagał się przeprowadzenia dowodów podważających prawidłowość ustaleń stanowiących podstawę prawomocnego rozstrzygnięcia w sprawie I C 2492/08, co było niedopuszczalne w świetle art.365kpc.

Sąd zważył co następuje:

Powód domagał się pozbawienia tytułu wykonawczego (...) z dnia 26 października 2010 r. nr (...), zaopatrzonego w klauzulę wykonalności Sądu Rejonowego w Poznaniu Stare Miasto w P., z dnia 29 grudnia 2010 r. w sprawie (...), w zakresie prowadzenia egzekucji z nieruchomości SR w Wągrowcu KW (...) wykonalności w całości. Podstawę prawną tak sformułowanego roszczenia stanowił zatem art. 840 § 1 pkt 2 kpc, zgodnie z którym dłużnik może w drodze powództwa żądać pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w całości lub w części albo ograniczenia, jeżeli po powstaniu tytułu egzekucyjnego nastąpiło zdarzenie, wskutek którego zobowiązanie wygasło albo nie może być egzekwowane.

Zważyć należy, że istotą powództwa opozycyjnego z 840 kpc jest wykazanie, że sam tytuł wykonawczy nie odpowiada istotnemu i rzeczywistemu stanowi rzeczy. Dłużnik banku może wytoczyć przeciwko bankowi powództwo przeciwegzekucyjne przewidziane w 840 kpc, podnosząc wszelkie zarzuty materialnoprawne dotyczące wierzytelności banku, objętej bankowym tytułem egzekucyjnym zaopatrzonym w klauzulę wykonalności. Chodzi tu o zarzuty powstałe przed wystawieniem bankowego tytułu egzekucyjnego, przed wydaniem klauzuli wykonalności i po jej wydaniu. W grę mogą wchodzić np. zarzuty nieistnienia roszczenia banku lub roszczenia banku w mniejszej wysokości niż to ujęte w tytule, nienastąpienia wymagalności roszczenia (mimo umieszczenia w bankowym tytule egzekucyjnym oświadczenia banku innej treści). Z art. 840 § 1 pkt 2 kpc, w którym jest mowa o „zdarzeniu, w skutek którego zobowiązanie wygasło albo nie może być egzekwowane”, wynika, że ustawodawca miał na myśli wyłącznie zdarzenie o charakterze materialnoprawnym. Chodzi przy tym o te zdarzenia, które nastąpiły po powstaniu tytułu egzekucyjnego, bądź po zamknięciu rozprawy w wypadku orzeczenia sądowego i spowodowały, że przymusowe egzekwowanie obowiązku dłużnika utraciło sens i nie ma już podstaw do dalszego chronienia interesów wierzyciela.

Zasadniczą przyczyną wygaśnięcia zobowiązania jest spełnienie świadczenia przez dłużnika zgodnie z treścią zobowiązania. Wykonanie zobowiązania powoduje ten skutek, że zobowiązanie wygasa, a dłużnik staje się wolny od obowiązków, które miał wobec wierzyciela. Wykonanie zobowiązania może nastąpić nie tylko przez to, że dłużnik spełni świadczenie do rąk wierzyciela. Dłużnik skutecznie wykonuje także „do rąk” organu prowadzącego egzekucję (806, 815 kpc). Jeśli wierzyciel, mimo spełnienia świadczenia przez dłużnika, nadal podtrzymuje wniosek o przeprowadzenie egzekucji, dłużnikowi przysługuje wówczas powództwo z art. 840 § 1 pkt 2 kpc. Dłużnik bowiem w postępowaniu egzekucyjnym nie może bronić się zarzutem, że objęte tytułem wykonawczym roszczenie nie istnieje, a w szczególności, że wygasło na skutek wykonania przez niego świadczenia (orzeczenie SN z dnia 27 stycznia 1971 r., II CZ 16/71, OSNCP 1971, nr 9, poz. 162). Z mocy art. 804 kpc organ egzekucyjny nie jest bowiem uprawniony do badania zasadności i wymagalności obowiązku objętego tytułem wykonawczym, a tym samym do badania, czy objęte tym tytułem roszczenie wygasło.

Pozwany, z powołaniem się na wyrok Sądu Okręgowego z w sprawie I C 2492/08, poniósł w pierwszej kolejności zarzut powagi rzeczy osądzonej wywodząc, że w niniejszej sprawie powód nie podniósł żadnej nowej argumentacji. Ze stanowiskiem tym należy się zgodzić jednakże w ocenie Sądu w sprawie niniejszej nie może mieć zastosowania przepis art.199§1pkt2 kpc, powództwo podlega merytorycznemu rozpoznaniu.

Istotne bowiem jest, że w niniejszym postępowaniu żądanie pozbawienia wykonalności dotyczy tytułu wykonawczego nr (...), który odnosi się do tego samego zobowiązania dłużnika wobec Banku i jest ściśle związany z pierwszym tytułem wykonawczy, co nie zmienia faktu, że jest to dokument odrębny stanowiący podstawę do prowadzenia egzekucji z nieruchomości dłużnika. W efekcie aktualnie prowadzone się przeciwko dłużnikowi dwa postępowania egzekucyjne ((...)), przez dwóch różnych komorników.

W ocenie Sądu jednak fakt, że w sprawie (...) zapadł prawomocny wyrok pomiędzy tymi samymi stronami ma istotne znaczenie z uwagi na treść art.365§1kpc, który stanowi, że orzeczenie prawomocne wiąże nie tylko strony i sąd, który je wydał, ale również inne sądy i inne organy państwowe, a w wypadkach w ustawie przewidzianych także inne osoby. W konsekwencji wszystkie wymienione podmioty muszą liczyć się z wydanym orzeczeniem, nie mogą go ani zmieniać, ani podejmować działań nie uwzględniających tego orzeczenia.

Okoliczność powyższe dla niniejszego postępowania ma bardzo istotne znaczenie. Żadna ze stron niniejszego procesu nie może podważać przedmiotowego rozstrzygnięcia, które jest prawomocne. W postępowaniu (...)Sąd Okręgowy prawomocnie przesądził, że brak jest podstaw do pozbawienia wykonalności tytułu wykonawczego ponad kwotę 83.548,39zł (tylko w tym zakresie zobowiązanie zostało przez powoda wykonane). W niniejszym postępowaniu powód nie mógł podnosić, że to rozstrzygnięcie jest błędne , a wierzyciel został zaspokojony w szerszym zakresie chyba, że powołałby się na okoliczności zaistniałe po wydaniu wyroku w sprawie (...). Pozwany natomiast nie był władny skutecznie podważyć ustalenia, że powód zaspokoił roszczenie do kwoty 83.548,39zł.

Co się tyczy kwoty 118.995,33zł wraz z odsetkami od dnia 11 września 2013r. to przypomnieć trzeba, że powództwo w tym zakresie w sprawie (...)zostało umorzone albowiem powód cofnął co do tej należności pozew ze zrzeczeniem się roszczenia stojąc na stanowisku, że do tej kwoty sprowadza się jego zobowiązanie. Stanowisko to jest zbieżne z wyrażonym w pozwie złożonym w sprawie niniejszej. Ubocznie tylko wskazać należy, że podważenie istnienia zobowiązania w powyższym zakresie wymagałoby wykazania, że oświadczenie woli powoda o zrzeczeniu się roszczenia było obarczone wadą, względnie dowiedzenia wykonania zobowiązania po zakończeniu pierwszego postępowania sądowego.

Reasumując stwierdzić trzeba, że w celu wykazania zasadności powództwa zgłoszonego w sprawie niniejszej powód, poza wyrokiem w sprawie (...), winien przedstawić dowody, potwierdzające fakty związane z zapłatą zadłużenia wobec pozwanego po uprawomocnieniu się tego wyroku (bądź też wskazujące bądź też wskazujące, ze zobowiązanie wygasło lub nie może być egzekwowane z innych przyczyn). W procesie opozycyjnym wszczętym przez dłużnika nadal obowiązuje podstawowa norma rozkładu ciężaru dowodu (art. 6 kc), zgodnie z którą na powodzie spoczywa obowiązek wykazania okoliczności kwestionujących powstanie względnie dalsze istnienie wierzytelności objętej (...).

W niniejszym postępowaniu na fakt wykonania zobowiązania w części został potwierdzony jedynie dowodem w postaci prawomocnego wyroku w sprawie (...)którym Sąd częściowo pozbawił wykonalności pierwszy tytuł wykonawczy. Drugi tytuł wykonawczy winien okoliczność tę uwzględniać.

W porównaniu z kwotą objętą kwestionowanym w niniejszym postępowaniu tytułem wykonawczym w postaci zaopatrzonego w klauzulę (...) nr (...) wierzytelność wygasła do kwoty 83.548,39 zł, stanowiącej różnicę pomiędzy kwotą pierwotnej należności głównej w wysokości 362.732,67 zł (202.498,72 zł kapitału i 160.233,95 zł odsetek naliczanych za okres od 1 kwietnia 2000 r. do 10 września 2003 r.), a kwotą tego zadłużenia w chwili obecnej, które nadal kształtuje się na niezmienionym poziomie.

Wobec tego kolejne powództwo opozycyjne K. M. (2) okazało się uzasadnione co do kwoty 83.548,39 zł z tytułu należności głównej, albowiem wierzytelność w tej części wygasła.

W takim stanie rzeczy Sąd na podstawie art. 840 § 1 pkt 2 kpc pozbawił wykonalności także tytuł wykonawczy z dnia z dnia 26 października 2010 r. nr (...), zaopatrzony w klauzulę wykonalności Sądu Rejonowego w Poznaniu Stare Miasto w Poznaniu, z dnia 29 grudnia 2010 r. w sprawie (...), w zakresie prowadzenia egzekucji z nieruchomości SR w Wągrowcu KW (...), w zakresie należności głównej w wysokości 83.548,39 (pkt 1 wyroku).

W pozostałym zakresie powód nie dowiódł, że jego zobowiązanie po uprawomocnieniu się wyroku w sprawie (...) wygasło albo nie może być egzekwowane.

Mając na uwadze sytuację finansową i życiową powoda Sąd uznał, iż zasadnym jest nieobciążanie powoda kosztami zastępstwa procesowego pozwanego. Kosztami nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej powodowi z urzędu, w wysokości 8.856 zł obciążył Skarb Państwa – Prezesa Sądu Okręgowego w Poznaniu (pkt 3 i 4 wyroku).

W sprawach o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności wartością przedmiotu sporu jest kwota wskazana w tytule wykonawczym, co do którego powód domaga się orzeczenia pozbawienia wykonalności. W niniejszej sprawie powód domagał się pierwotnie pozbawienia (...) z dnia 26 października 2010 r. w całości, a więc wartość przedmiotu sporu wynosiła 399.906,88 zł. Powództwo zostało uwzględnione co do kwoty 83.548,39 zł, a więc powód wygrał sprawę w 20 %, natomiast pozwany w 80 %. Jednocześnie na podstawie art. 100 kpc w zw. z art. 113 ust. 4 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. nr 167, poz. 1398 za zm.) Sąd odstąpił w pkt 5 wyroku od obciążania powoda kosztami sądowymi w zakresie opłaty od pozwu, od uiszczenia której został zwolniony.

W pkt 5 wyroku Sąd na podstawie 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych nakazał ściągnąć od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Poznaniu kwotę 3.999,08 zł tytułem 20% opłaty od pozwu, od uiszczenia której powód został zwolniony.

SSO Anna Łosik