Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 maja 2017 r.

Sąd Apelacyjny w Warszawie I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący:SSA Jerzy Paszkowski

Sędziowie: SA Bogdan Świerczakowski (spr.)

SO (del.) Agnieszka Wachowicz-Mazur

Protokolant:protokolant sądowy Joanna Mikulska

po rozpoznaniu w dniu 16 maja 2017 r. w Warszawie

na rozprawie sprawy z powództwa B. C.

przeciwko (...) S.A. w W.

o odszkodowanie

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie

z dnia 17 grudnia 2015 r., sygn. akt I C 86/14

I.  zmienia zaskarżony wyrok w punkcie pierwszym, w ten sposób, że obniża zasądzoną w nim kwotę 200.000 zł do kwoty 186.984,34 zł (sto osiemdziesiąt sześć tysięcy dziewięćset osiemdziesiąt cztery złote trzydzieści cztery grosze) oddalając powództwo o zasądzenie kwoty 13.015,66 zł (trzynaście tysięcy piętnaście złotych sześćdziesiąt sześć groszy) wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty;

II.  zasądza od B. C. na rzecz (...) S.A. w W. kwotę 4.251 zł (cztery tysiące dwieście pięćdziesiąt jeden złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego.

Agnieszka Wachowicz-Mazur Jerzy Paszkowski Bogdan Świerczakowski

Sygn. akt I ACa 411/16

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 17 grudnia 2015 r. Sąd Okręgowy w Warszawie uwzględniając powództwo w całości, zasądził od (...) S.A. w W. na rzecz B. C. kwotę 200.000 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 23 listopada 2012 r. do dnia zapłaty (pkt I) oraz ustalił, że pozwany (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. w całości ponosi koszty postępowania, pozostawiając szczegółowe ich rozliczenie referendarzowi sądowemu (pkt 2).

Podstawa faktyczna i prawna wyroku jest następująca.

B. C. budowała dom jednorodzinny w miejscowości D.. Zaciągnęła kredyt na budowę domu w Banku (...) S.A. Pozwany (...) S.A. zawarł z Bankiem (...) S.A. umowę ubezpieczenia budynków i lokali mieszkalnych. Powódka przystąpiła do umowy grupowego ubezpieczenia budynków i lokali mieszkalnych dla kredytobiorców kredytu hipotecznego. Ochroną ubezpieczeniową był objęty okres od 7 października 2012 r. do 6 października 2013 r. Suma ubezpieczenia wynosiła 200.000 zł. Dnia 20 czerwca 2013 r. powódka zawarła z Bankiem (...) umowę przelewu wierzytelności z tytułu odszkodowania (k-12).

W budowanym domu został zainstalowany kominek. Kominek i przewody kominowe zostały prawidłowo wybudowane, były sprawne i zostały odebrane przez mistrza kominiarskiego. Przewód dymowy odprowadzający spaliny z kominka został wykonany poprawnie i spełnia warunki przyjęte w projekcie, jak i wymaganiach dotyczących klasy odporności w budynkach mieszkalnych. Wkład kominkowy jest oryginalny i posiada niezbędne atesty.

W październiku 2012 r. w budynku były prowadzone prace wykończeniowe, zrobiona była łazienka, nie było sprzętu w kuchni. Powódka w tym okresie jeszcze nie zamieszkiwała w budynku. 21 października 2012 r. w budynku powódki wybuchł pożar. Przyczyną pożaru było zapalenie się sadzy w przewodzie dymowym odprowadzającym spaliny z kominka i zapalenie się drewnianej belki stropowej znajdującej się w zabudowie kominkowej. Pożar spowodował szkodę w wysokości 211.954,39 zł (kwota wynikająca z opinii biegłego). Powódka zgłosiła szkodę 22 października 2012 r. Pozwany w piśmie z 3 grudnia 2012 r. odmówił wypłaty odszkodowania.

Sąd Okręgowy powołał się na treść art. 805 § 1 k.c. zgodnie z którym przez umowę ubezpieczenia zakład ubezpieczeń zobowiązuje się spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę. Dla oceny więc praw i obowiązków stron niniejszego procesu w ramach stosunku ubezpieczenia podstawowe znaczenie ma łącząca strony umowa, a nadto ogólne warunki ubezpieczenia (OWU).

Pozwany odmawiając wypłaty odszkodowania powołał się na § 16 ust. 2 ogólnych warunków ubezpieczenia. Niesłusznie, bowiem powódka nie uchybiła w sposób rażący obowiązkom wynikającym z zawartej przez nią umowy (art. 827 § 1 k.c. a contrario). Powinien zatem spełnić świadczenie w granicach sumy ubezpieczenia, w terminie 30 dni od zawiadomienia o szkodzie (§ 12 ust. 5 o.w.u.), które nastąpiło 22 października 2012 r. Dlatego Sąd Okręgowy zasądził odsetki od dochodzonej kwoty od 23 listopada 2012 r. (art. 481 k.c.). Orzeczenie o kosztach odpowiada wynikowi sprawy (art. 98 k.p.c.).

Pozwany wniósł apelację, zaskarżając wyrok w części zasądzającej ponad kwotę 186.984,34 zł, tj. co do kwoty 13.015,66 zł i w zakresie rozstrzygnięcia o kosztach procesu. Zarzucił naruszenie prawa materialnego, tj. art. 805 k.c. poprzez błędną wykładnię i uznanie, że zasądzona kwota 200.000 zł z tytułu odszkodowania za szkodę powstałą w wyniku pożaru jest świadczeniem odpowiednim i rekompensuje rzeczywiste koszty odbudowy domu jednorodzinnego po spaleniu. Zarzucił także naruszenie prawa procesowego tj. art. 233 § 1 k.p.c. poprzez błędną ocenę dowodów prowadzącą do błędnego ustalenia stanu faktycznego i zasądzenie odszkodowania w kwocie nie odpowiadającej rzeczywistym kosztom odbudowy domu. Pozwany wniósł o zmianę wyroku i oddalenie powództwa w zaskarżonej części, orzeczenie o kosztach procesu stosowanie do oddalonego powództwa oraz zasądzenie na rzecz pozwanego kosztów postępowania apelacyjnego, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Warszawie.

W odpowiedzi na apelację powód wniósł o oddalenie apelacji jako bezzasadnej oraz zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów postępowania apelacyjnego, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja jest zasadna.

Na obecnym etapie postępowania sporna jest jedynie wysokość szkody i to tylko w zakresie doliczonego do kwoty netto - podatku od towarów i usług. Biegły pierwotnie naliczył podatek w wysokości 23%, a w opinii uzupełniającej wskazał na 8%, ale wyraźnie zaznaczając, że nie ma w tym zakresie kompetencji: „Przepraszam ale nie jestem księgowym i nie nadążam za zmianami w podatku VAT. Zapewne jest tak jak twierdzi Pani Mecenas. Należy do kwoty netto doliczyć podatek VAT w wysokości 8%” (k.238). Rzecz jednak w tym, że ustalenie w tym wypadku stawki podatku nie wymagało sięgania do wiadomości specjalnych. Szkoda powstała w budynku jednorodzinnym o powierzchni nie przekraczającej 300 m ², a więc obiekcie budownictwa mieszkaniowego objętego społecznym programem mieszkaniowym w rozumieniu art. 41 ust. 12 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U.2016.710 j.t.). Usługi remontowo-budowlane w takich budynkach objęte są stawką 8%, określoną w art. 41 ust. 2 w zw. z art. 146a pkt 2 ustawy o VAT.

W aktach sprawy znajduje się kosztorys który stanowił podstawę naliczenia roszczenia dochodzonego w tej sprawie (k.207-208). Nie wynika z niego, by obejmował jakiekolwiek roboty bądź wydatki, nie podlegające opodatkowaniu stawką 8%, w szczególności takie, na jakie wskazała w odpowiedzi na apelację powódka (przyłącze gazowe, prace przygotowawcze). Zatem ustalenie wysokości szkody wymagało korekty. Wartość kosztorysowa prac naprawczych wynosi 173.133,65 zł (k.206). Wysokość szkody, uwzględniająca podatek VAT w wysokości 8% wynosi więc 186.984,34 zł. Zatem powództwo o zapłatę 200.000 zł winno zostać oddalone co do kwoty 13.015,66 zł wraz z odsetkami od tej kwoty (200.000 – 186.984,34).

Z powyższych względów, przyjmując za swoje pozostałe, niekwestionowane w apelacji ustalenia Sądu Okręgowego, Sąd Apelacyjny zmienił wyrok, stosując art. 386 § 1 k.p.c. Ponieważ ostatecznie powódka uległa tylko w 7% pierwotnego żądania, nie wymagało korekty orzeczenie o kosztach za I instancję, z tym tylko, że obecnie jego podstawę stanowi art. 100 zdanie 2 k.p.c. Orzeczenie o kosztach postępowania apelacyjnego zapadło na podstawie art. 98 i 99 k.p.c. i obejmuje wynagrodzenie radcy prawnego strony pozwanej (wygrywającej w całości w drugiej instancji) w stawce minimalnej (według przepisów obowiązujących w dacie wszczęcia postępowania apelacyjnego) oraz zwrot uiszczonej przez pozwaną opłaty od apelacji (3.600 zł + 651 zł).

Agnieszka Wachowicz-Mazur Jerzy Paszkowski Bogdan Świerczakowski