Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 18 listopada 2016r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. odmówił T. E. prawa do emerytury, powołując się na przepisy ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ( tekst jednolity Dz. U. z 2016r, poz. 887 ze zm. ).

W uzasadnieniu decyzji wskazano, że ubezpieczony nie spełnia warunków do przyznania żądanego świadczenia, ponieważ nie udowodnił, że w okresie do końca 1998r. przez co najmniej 15 lat pracował w warunkach szczególnych

Odwołanie od powyższej decyzji wniósł ubezpieczony, domagając się jej zmiany i przyznania żądanego świadczenia, bowiem spełnia wszystkie warunki niezbędne do jego przyznania, w tym posiada wymagany okres pracy w warunkach szczególnych.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania, powołując się ponownie na okoliczności przytoczone w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

Sąd ustalił i zważył co następuje :

Zgodnie z art. 27 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych – urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949r. przysługuje emerytura, jeżeli osiągnęli wiek emerytalny wynoszący co najmniej 60 lat dla kobiety i 65 lat ( i więcej ) dla mężczyzny oraz mają okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiety i 25 lat dla mężczyzny.

Natomiast w myśl art. 29 ust. 1 ustawy przytoczonej na wstępie – ubezpieczeni urodzeni przed 1 stycznia 1949r., będący pracownikami, którzy nie osiągnęli wieku emerytalnego określonego w art. 27 pkt 1 mogą przejść na emeryturę – mężczyźni – po osiągnięciu wieku 60 lat, jeżeli mają co najmniej 25 letni okres składkowy i nieskładkowy oraz zostali uznani za całkowicie niezdolnych do pracy.

Modyfikacje w zakresie wieku przewiduje art. 32 ust.1 ustawy, uzależniając wcześniejsze nabycie prawa do emerytury od zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

Natomiast art. 184 przytoczonej na wstępie ustawy stanowi, że ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli:

1)okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz

2)okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

Emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu.

Zatem w powyższym zakresie zachowuje swoją aktualność Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze ( Dz. U. nr 8, poz. 43 ze zm. ), wydane na podstawie art. 27 ust. 3 ustawy z dnia 14 grudnia 1982r. o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin ( Dz. U. nr 0, poz. 267 ze zm. ).

Zgodnie z § 3 i 4 przytoczonego Rozporządzenia – za okresy zatrudnienia wymagane do uzyskania emerytury (…) uważa się okres wynoszący 20 lat dla kobiety i 25 lat dla mężczyzny, liczony łącznie z okresami równorzędnymi i zaliczanymi do okresów zatrudnienia. Przy czym prawo do emerytury nabywa pracownik, który wykonywał prace w warunkach szczególnych, wymienione w wykazie A, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki :

- osiągnął wiek emerytalny wynoszący : 55 lat dla kobiety i 60 lat dla mężczyzny,

- ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w warunkach szczególnych.

Jednocześnie w myśl § 2 ust. 1 wspomnianego Rozporządzenia – okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w Rozporządzeniu są okresy, w których praca w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze była wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy.

Kwestią sporną w przedmiotowej sprawie było ustalenie, czy ubezpieczony spełnia warunek wymaganego czasu pracy w warunkach szczególnych, niezbędny do uzyskania tzw. emerytury wcześniejszej.

W celu rozstrzygnięcia powyższej kwestii Sąd przeprowadził postępowanie dowodowe, w tym zapoznał się z dokumentami zgromadzonymi w aktach, w tym aktach ZUS, dokumentacją pracowniczą a także przesłuchał ubezpieczonego i świadków: L. B., R. F., Z. M. i J. P. ( nagranie rozprawy z dnia 15 maja 2017r.).

Po przeanalizowaniu wspomnianego wyżej materiału dowodowego, Sąd doszedł do przekonania, że zgromadzony w sprawie materiał dowodowy potwierdza twierdzenia ubezpieczonego dotyczące posiadania wymaganego okresu pracy w warunkach szczególnych.

Jak wynika bowiem ze wspomnianych wyżej dowodów, ubezpieczony był zatrudniony na cały etat w (...) Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w B., przy czym w okresie od 2 listopada 1977r. do 31 października 1991r. na stanowisku operatora żurawia samochodowego. Przez pierwsze dwa tygodnie ubezpieczony pracował wraz z L. B. obsługującym dźwig samojezdny i głównie obserwował jego pracę, przygotowując się do pracy samodzielnej. Po tym okresie ubezpieczony wykonywał wskazaną wyżej pracę operatora dźwigu samojednego stale i samodzielnie, przy czym uprawnienia do wykonywania wspomnianej pracy uzyskał w czasie służby wojskowej, którą odbywał do 14 października 1977r. Podczas pracy ubezpieczony otrzymywał zimą posiłki regeneracyjne. Nie korzystał z urlopów bezpłatnych, ani też z dłuższych zwolnień lekarskich. Pracował od poniedziałku do soboty ( z wyjątkiem sobót wolnych ustawowo ), od godziny 7.00 przez 8 godzin, a często w nadgodzinach. Wspomniana pracę ubezpieczony świadczył na terenie różnych budów prowadzonych przez pracodawcę na terenie kraju.

Następnie w okresie od 1 listopada 1991r. do 30 września 1993r. ubezpieczony pracował w pełnym wymiarze czasu pracy w Przedsiębiorstwie (...), wydzielonym ze wskazanego wyżej Przedsiębiorstwa. U tego pracodawcy ubezpieczony także stale pracował jako operator żurawia samochodowego, przy czym nie korzystał z urlopów bezpłatnych, nie miał też dłuższych zwolnień lekarskich. Z uwagi na warunki pracy otrzymywał posiłki i napoje. Pracę wspomnianą świadczył, podobnie jak poprzednio, na terenie różnych budów prowadzonych przez pracodawcę, w godzinach od 7.00 do 15.00, od poniedziałku do piątku, a nieraz też w soboty, bądź też w nadgodzinach, po godz. 15.00.

Sąd dał wiarę zeznaniom ubezpieczonego oraz świadków, albowiem były one spójne, logiczne i potwierdzone dodatkowo przez złożone do akt dokumenty. Ponadto należy zaznaczyć, iż świadkowie byli osobami obcymi dla ubezpieczonego, zatem nie byli bezpośrednio zainteresowani wynikiem sprawy, a dodatkowo jako osoby pracujące z ubezpieczonym, opierali złożone zeznania na własnych spostrzeżeniach.

Wspomniane wyżej dowody wskazują, że podczas zatrudnienia u powyższych pracodawców, w okresie od 16 listopada 1977r. ( odliczono 2 – tygodnie, gdy ubezpieczony nie wykonywał pracy samodzielnie ) do 31 października 1991r. i od 1 listopada 1991r. do 30 września 1993r. ubezpieczony stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał pracę w warunkach szczególnych określoną w wykazie A dziale V pod poz. 3 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, że ubezpieczony spełnia wszystkie warunki niezbędne do przyznania emerytury , dlatego też Sąd zgodnie z art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję, jak w pkt 1 wyroku.

Jednocześnie, zgodnie z aktualnym brzmieniem art. 118 ust. 1a ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w pkt 2 wyroku zawarto orzeczenie o braku odpowiedzialności organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji, bowiem dopiero przeprowadzenie w toku postępowania sądowego dowody pozwoliły na rozstrzygnięcie sprawy, jak w pkt 1, przy czym postępowanie to nie mogło być prowadzone przez organ rentowy.

SSO Karolina Chudzinska - Koczorowicz