Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 25 stycznia 2017 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. odmówił T. W. umorzenia zadłużenia wobec likwidowanego funduszu alimentacyjnego, z tytułu świadczeń wypłaconych przez fundusz wraz z 5 % opłatą na pokrycie kosztów, związanych z działalnością funduszu w łącznej kwocie 30 012, 50 zł. W uzasadnieniu organ rentowy wskazał, że sytuacja wnioskodawcy jest trudna, jednakże nie zachodzą szczególne okoliczności, uzasadniające umorzenie zadłużenia; organ podniósł także, że w okresach, kiedy wnioskodawca posiadał stale źródło dochodu, nie dołożył żadnych starań zmierzających do spłaty należności funduszu alimentacyjnego.

(decyzja ZUS k. 59 akt ZUS)

Od decyzji ZUS odwołanie w dniu 21 lutego 2017 r. złożył T. W., wnosząc o jej zmianę. Podniósł, że pozostaje w trudnej sytuacji materialnej, że ma dożywotnio orzeczoną niezdolność do pracy i samodzielnej egzystencji oraz, że nie starcza mu na bieżące niezbędne wydatki.

(odwołanie k. 2)

W odpowiedzi na odwołanie z dnia 15 marca 2017 r., organ rentowy wnosił o jego oddalenie, podnosząc argumentacje jak w uzasadnieniu decyzji.

( odpowiedź na odwołanie k. 3)

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny :

T. W. urodził się (...)

(okoliczności bezsporne)

Na rzecz córki wnioskodawcy T. E. R., ZUS wypłacał świadczenia z funduszu alimentacyjnego w okresie od listopada 2004 r. do września 2016 r. Z tego tytułu powstała zaległość w kwocie 30, 012, 50 zł. Egzekucję należności funduszu alimentacyjnego prowadzi komornik sądowy przy Sądzie Rejonowym dla Łodzi – Widzewa w Łodzi M. K. (1).

(zaświadczenie o dokonanych wpłatach – k. 23 – 31 akt ZUS)

W dniu 27 października 2016 r. wnioskodawca zwrócił się do ZUS z wnioskiem o umorzenie zadłużenia wobec likwidowanego funduszu alimentacyjnego.

(wniosek k. 1-2 akt ZUS)

Wnioskodawca ma 65 lat, mieszka sam w starym domu bez toalety. Jest ojcem trzech córek – M. K. (2), E. R. oraz A. W., nie utrzymuje z nimi kontaktu. Jego rodzice - nie żyją. Wnioskodawca nie pracuje. Jest po dwóch udarach mózgu, ma problemy z poruszaniem się - nie chodzi. Ubezpieczony ma znaczny stopień niepełnosprawności ruchowej z zaburzeniami czucia kończyn górnych i dolnych, z przykurczami zgięciowymi stawów biodrowych i kolanowych, nadciśnienie tętnicze. Przebył artroskopie stawu kolanowego prawego. Jest osobą stale potrzebującą pomocy i opieki osób trzecich. Wymaga opieki i pomocy przy wykonywaniu podstawowych czynności dnia codziennego takich jak : mycie się, przygotowanie posiłków. Wnioskodawca nie jest w stanie samodzielnie poruszać się po schodach, nie kontroluje utrzymania moczu. Posiada orzeczenie o trwałej niezdolności do pracy oraz trwałej niezdolności do samodzielnej egzystencji, Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej przyznał wnioskodawcy pomoc opiekunki. Wnioskodawca pobiera rentę w wysokości 1231, 30 zł oraz zasiłek z pomocy społecznej w kwocie 60 zł, innych źródeł dochodów nie posiada. Świadczenie rentowe jest miesięcznie pomniejszane o kwotę 581, 35 zł. Jego składniki mienia ruchomego to telewizor o wartości 300 zł oraz lodówka o wartości 110 zł. Wnioskodawca posiada także stary dom o nieokreślonej wartości. Stałe wydatki, jakie ponosi w związku z utrzymaniem to ok. 320 zł, w tym miesięczne opłaty za czynsz, eksploatacyjne opłaty oraz leczenie. Nadto posiada zobowiązania pieniężne z tytułu podatków oraz świadczeń alimentacyjnych. Wnioskodawca ma problemy z wykupem jedzenia i opłaceniem ogrzewania. Przeciwko wnioskodawcy prowadzone jest , przez komornika, postępowanie egzekucyjne.

(wniosek – k. 1 akt ZUS, odwołanie – k. 2, orzeczenie lekarza orzecznika – k. 7 akt ZUS, informacja o prowadzonym postępowaniu egzekucyjnym – k. – 9 akt ZUS, oświadczenie – k. 17 akt ZUS, zaświadczenie – k. 23 akt ZUS, karta informacyjna – k. 39 akt ZUS, pismo M. O. P. S. – k.46 akt ZUS, opinia lekarska – k. 17, ocena pacjenta – k. 18, zaświadczenie o stanie zdrowia – k. 16, orzeczenie lekarza orzecznika ZUS z dnia 26.01.2017r. dotyczącą orzeczenia przez ZUS trwałej całkowitej niezdolności do pracy o trwalej niezdolności do samodzielnej egzystencji k. 15)

Opisany powyżej stan faktyczny sprawy nie był sporny. Sąd ustalił go w oparciu o załączoną dokumentację , w tym także dokumentację medyczną dotyczącą orzeczenia przez ZUS trwałej całkowitej niezdolności do pracy o trwalej niezdolności do samodzielnej egzystencji oraz dokumentację faktograficzną, zawartą w aktach organu rentowego. Wobec niespornego stanu faktycznego istotą sprawy niniejszej było dokonanie przez Sąd oceny, czy sytuacja rodzinna i zdrowotna wnioskodawcy uzasadniała jego wniosek o umorzenie świadczeń alimentacyjnych wraz z opłatą na działalność likwidowanego funduszu alimentacyjnego.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 68 ust. 1 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz. U z 2003 r., nr 228, poz. 2255 z późn. zm) w szczególnie uzasadnionych przypadkach związanych z sytuacją zdrowotną lub rodzinną osoby, przeciwko której jest prowadzona egzekucja alimentów na rzecz likwidowanego funduszu alimentacyjnego likwidator może umorzyć, rozłożyć na raty lub odroczyć termin płatności należności likwidowanego funduszu z tytułu wypłaconych świadczeń z funduszu.

Ustawa nie wskazuje, nawet przykładowo, sytuacji, w których umorzenie może nastąpić, dając, tym samym, możliwość indywidualnej oceny każdej konkretnej sprawy. Pewną wskazówką jest użycie przez ustawodawcę sformułowania „szczególnie uzasadniony przypadek”, co wskazuje, że umorzenie należności z tytułu wypłaconych świadczeń może mieć miejsce jedynie wyjątkowo, gdy sytuacja rodzinna i majątkowa osoby zobowiązanej, jest na tyle trudna, że nie jest ona w stanie spłacić tych należności, a zwrot określonych kwot byłby trudny do sprostania , także dla przeciętnego obywatela.

Pomocniczo, jedynie, oceny istnienia w danej sprawie „szczególnie uzasadnionego przypadku” można dokonywać, uwzględniając stosowne przepisy dotyczące umarzania należności z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne, między innymi ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, czy wydanego na jej podstawie rozporządzenia z dnia 31 lipca 2003 r. w sprawie szczegółowych zasad umarzania należności z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne (Dz. U. z 2003 r., nr 141, poz. 1365). Z § 3 ust. 1 pkt 1 powyższego rozporządzenia wynika, że umorzenie należności z tytułu składek nastąpić może między innymi w sytuacji, gdy opłacenie tych należności pozbawiłoby zobowiązanego i jego rodzinę możliwości zaspokojenia niezbędnych potrzeb życiowych.

Mając na względzie powyższe uwagi Sąd Okręgowy doszedł do przekonania, że ustalona w niniejszej sprawie sytuacja osobista wnioskodawcy, wbrew stanowisku organu rentowego, stanowi szczególnie uzasadniony przypadek, będący przesłanką umorzenia zadłużenia z tytułu wypłaconych świadczeń alimentacyjnych.

Z dokonanych ustaleń wynika bowiem, że wnioskodawca ma 65 lat, mieszka sam w starym domu bez toalety. Jest ojcem trzech córek – M. K. (2), E. R. oraz A. W., nie utrzymuje z nimi kontaktu. Jego rodzice - nie żyją. Wnioskodawca nie pracuje. Jest po dwóch udarach mózgu, ma problemy z poruszaniem się - nie chodzi. Ubezpieczony ma znaczny stopień niepełnosprawności ruchowej z zaburzeniami czucia kończyn górnych i dolnych, z przykurczami zgięciowymi stawów biodrowych i kolanowych, nadciśnienie tętnicze. Przebył artroskopie stawu kolanowego prawego. Jest osobą stale potrzebującą pomocy i opieki osób trzecich. Wymaga opieki i pomocy przy wykonywaniu podstawowych czynności dnia codziennego takich jak : mycie się, przygotowanie posiłków. Wnioskodawca nie jest w stanie samodzielnie poruszać się po schodach, nie kontroluje utrzymania moczu. Posiada orzeczenie o trwałej niezdolności do pracy oraz trwałej niezdolności do samodzielnej egzystencji, Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej przyznał wnioskodawcy pomoc opiekunki. Wnioskodawca pobiera rentę w wysokości 1231, 30 zł oraz zasiłek z pomocy społecznej w kwocie 60 zł, innych źródeł dochodów nie posiada. Świadczenie rentowe jest miesięcznie pomniejszane o kwotę 581, 35 zł. Jego składniki mienia ruchomego to telewizor o wartości 300 zł oraz lodówka o wartości 110 zł. Wnioskodawca posiada także stary dom o nieokreślonej wartości. Stałe wydatki, jakie ponosi w związku z utrzymaniem to ok. 320 zł, w tym miesięczne opłaty za czynsz, eksploatacyjne opłaty oraz leczenie. Nadto posiada zobowiązania pieniężne z tytułu podatków oraz świadczeń alimentacyjnych. Wnioskodawca ma problemy z wykupem jedzenia i opłaceniem ogrzewania. Przeciwko wnioskodawcy prowadzone jest , przez komornika, postępowanie egzekucyjne.

Ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego wynika, że sytuacja majątkowa, zdrowotna i osobista wnioskodawcy jest wyjątkowo ciężka. W ocenie Sądu Okręgowego, wnioskodawca jest osobą, która nie ma nawet możliwości starać się sprostać sytuacji w jakiej się znalazł z uwagi chociażby, a nawet głównie, na ograniczenie ruchowe – wnioskodawca, ma problemy z wykonywaniem podstawowych czynności codziennych, związanych z własną osobą. Wnioskodawca ma 65 lat, nie ma możliwości wykonywania żadnej pracy, jest osobą po udarach, poważnie chorą. Wnioskodawca uzyskuje niskie dochody, które pomniejszane dodatkowo są o długi postępowaniem komorniczym. Wnioskodawca nie miałby możliwości spłaty zadłużenia jakie powstało, stan jego zdrowia nie rokuje pozytywnie. Mając, zatem, na uwadze, że sytuacja majątkowa i zdrowotna , wnioskodawcy jest bardzo trudna, Sąd zakwalifikował ją jako SZCZEGÓLNIE UZASADNIONY PRZYPADEK.

Mając na względzie powołane wyżej argumenty należy stwierdzić, że w sytuacji wnioskodawcy spełnione zostały przesłanki umorzenia należności likwidowanego funduszu alimentacyjnego. Trudna sytuacja życiowa wnioskodawcy uzasadnia pierwszeństwo ochrony jego interesów przed ochroną należności publicznych, na co pozwala przepis art. 68 ust. 1 ustawy o świadczeniach rodzinnych.

W tym stanie rzeczy Sąd Okręgowy, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c zmienił zaskarżoną decyzję, w ten sposób, że należności likwidowanego funduszu alimentacyjnego z tytułu wypłaty świadczeń z funduszu oraz 5 % opłaty na pokrycie kosztów związanych z działalnością funduszu za okres od listopada 2004 r. do września 2016 r. w łącznej kwocie 30, 012, 50 zł T. W. umorzył.

ZARZĄDZENIE

odpis wyroku wraz z uzasadnieniem

doręczyć pełnomocnikowi ZUS;

A.L.