Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

S., dnia 23 maja 2017 r.

Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie XI Wydział Gospodarczy w następującym składzie:

Przewodniczący:Sędzia Sądu Rejonowego Dariusz Plewczyński

Protokolant: sekr. sąd. Agata Trawka

po rozpoznaniu w dniu 16 maja 2017 r. w Szczecinie

na rozprawie

sprawy z powództwa R. Ś.

przeciwko (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w W.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanej (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w W. na rzecz powoda R. Ś. kwotę 12 460,77 zł (dwanaście tysięcy czterysta sześćdziesiąt złotych, siedemdziesiąt siedem groszy) oraz odsetki ustawowe (od 1 stycznia 2016r ustawowe za opóźnienie) liczone od kwot:

- 16 717,56zł od dnia 3 stycznia 2015r do dnia 15 czerwca 2015r

-7 288,62zł od dnia 16 czerwca 2015r do dnia zapłaty;

-5 172,15zł od dnia 3 stycznia 2015r do dnia zapłaty;

II.  umarza postępowanie co do kwoty 9 428,94zł (dziewięć tysięcy czterysta dwadzieścia osiem złotych, dziewięćdziesiąt cztery grosze);

III.  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

IV.  zwraca powodowi kwotę 236zł (dwieście trzydzieści sześć złotych) tytułem połowy opłaty od częściowo cofniętego pozwu;

V.  zasądza od pozwanej na rzecz powoda kwotę 6345zł (sześć tysięcy trzysta czterdzieści pięć złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.

XI GC 1030/15

UZASADNIENIE

Sprawa rozpoznawana była w postępowaniu „zwykłym”

Dnia 26 maja 2015 roku powód R. Ś. wniósł przeciwko pozwanej (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w W. pozew o zapłatę kwoty 23.277,75 zł wraz z odsetkami ustawowymi oraz złożył wniosek o zasądzenie kosztów postępowania sądowego.

W uzasadnieniu swego żądania powód wskazał, iż zawarł z pozwaną umowę nr (...), przedmiotem której było wykonanie prac polegających na wykonaniu podłączenia hydraulicznego zamontowanych klimakonwektorów i wykonaniu instalacji skroplin na powierzchni biurowej (...) w budynku L. 2p. w S.. Powód wskazał, iż wykonał umowę należycie, a pozwana odebrała całość robót bez zastrzeżeń. Powód wystawił na rzecz pozwanej faktury zaliczkowe, które pozwana zapłaciła w łącznej kwocie 22.990 zł brutto. Nadto powód wskazał, iż w wyniku ustaleń z pozwaną, powód wykorzystywał także posiadane przez siebie materiały budowlane, których koszty pozwana miała zwrócić po zakończeniu robót. W związku z powyższym powód wystawił pozwanej fakturę na kwotę 28.162,15 zł brutto, z której do zapłaty pozostawała kwota 5.172,15 zł brutto. Nadto powód wskazał, iż z tytułu wykonanego przedmiotu umowy wystawił pozwanej fakturę na kwotę 18.105,60 zł brutto. Pozwana nie zapłaciła należności z wystawionych faktur w terminie, nadto powód wskazał, iż przesunięcie terminów wykonania umowy nie nastąpiło z przyczyn leżących po stronie powodowej. Strona powodowa podkreśliła także, iż zarzut potrącenia należności podniesiony przez pozwaną uznaje za bezskuteczny.

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 25 czerwca 2015 roku Sąd Rejonowy Szczecin - Centrum w Szczecinie XI Wydział Gospodarczy orzekł zgodnie z żądaniem pozwu.

W sprzeciwie od nakazu zapłaty strona pozwana podniosła zarzut niewłaściwości miejscowej, nadto wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanej kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

W uzasadnieniu pozwana wskazała, iż podtrzymuje swoje oświadczenie o potrąceniu zgłoszone w piśmie z dnia 20 kwietnia 2015r. oraz dodatkowo zgłasza potrącenie kwoty 1.902 zł z ewentualną wierzytelnością powoda o wynagrodzenie. Strona pozwana zaprzecza także, iż powód zużył do wykonania zleconych prac więcej materiałów, niż to faktycznie wynika z faktur. Pozwana wskazała, iż powód nie przedstawił dowodu nabycia oraz inwentaryzacji posiadanych, przed rozpoczęciem zleconych prac, materiałów własnych, dlatego też nie jest możliwe ustalenie ilości wykorzystanych przez powoda materiałów własnych. Strona pozwana wskazała, iż nie przyczyniła się do powstania stanu opóźnienia w realizacji prac, gdyż to powód ponosi za to winę. Pozwana poinformowała nadto, iż nadpłaciła wynagrodzenie na rzecz powoda o sumę 7.187,89 zł.

Pismem z dnia 22 września 2015r. powód ograniczył powództwo o kwotę 9.428,94 zł i wniósł o zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda kwoty 13.848,81 zł wraz z ustawowymi odsetkami od kwoty 18.105,60 zł od dnia 29 listopada 2014r. do dnia 15 czerwca 2015r., od kwoty 8.676,66 zł od dnia 16 czerwca 2015r. do dnia zapłaty oraz od kwoty 5.172,15 zł od dnia 29 listopada 2014r. do dnia zapłaty oraz kosztów postępowania. Podtrzymał swoje wcześniejsze stanowisko a także z ostrożności wniósł o miarkowanie kary umownej.

W toku postępowania strony podtrzymały swoje stanowiska w sprawie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Strona powodowa zawarła z pozwaną umowę nr (...), przedmiotem której było zlecenie powodowi przez pozwaną wykonania prac polegających na wykonaniu podłączenia hydraulicznego zamontowanych klimakonwektorów i wykonaniu instalacji skroplin zgodnie z dokumentacją projektową na powierzchni biurowej (...) w budynku L. 2p. w S..

W umowie określono, iż płatność będzie dokonana w terminie 30 dni od wpływu prawidłowo wystawionej faktury, a Wykonawca (powód) dołączy do faktury protokół odbioru podpisany przez przedstawiciela Zamawiającego (pozwanej) oraz Wykonawcy.

Wynagrodzenie zostało ustalone w wysokości 14.000 zł za wykonanie podłączeń klimakonwektorów i skroplin oraz 20.000 zł za materiały niezbędne do wykonania instalacji. Wykonawca po zakończeniu prac miał przedstawić faktury za zakup materiałów, a rozliczenie końcowe miało się odbyć na podstawie faktycznie poniesionych kosztów materiałów powiększonych o 10%. Wynagrodzenie stanowiło kwotę netto.

W umowie wskazano także, iż pozwana zapłaci powodowi zaliczkę w dwóch ratach na zakup materiałów niezbędnych do wykonania prac. Pierwsza rata w wysokości 10.000 zł była płatna w dniu podpisania zlecenia.

Rozpoczęcie prac zostało określone na dzień 10 października 2014r., a jako termin zakończenia prac wskazano dzień 31 października 2014r.

W umowie łączącej strony był również zapis dotyczący kar umownych. Wskazano, iż za opóźnienie w dotrzymaniu terminów realizacji naliczane będą kary umowne w wysokości 1,0% wynagrodzenia, za każdy dzień opóźnienia wynikający z winy powoda, nie więcej niż 10% wartości kontraktu. Za odstąpienie od wykonania prac z przyczyn zależnych od powoda, naliczona zostanie kara umowna w wysokości 10% wynagrodzenia.

Pozwanej zależało na czasie. Powód przystąpił do wykonania umowy jeszcze przed formalnym jej podpisaniem, korzystając częściowo z materiałów własnych, a częściowo z nowo zakupionych. Nie wszystkie potrzebne materiały były dostępne w hurtowni. Prezes pozwanej godził się na użycie materiałów własnych powoda, byle tylko powód rozpoczął prace.

Dowód:

- zlecenie wraz z projektem, k.22-25.

- zeznania R. Ś., k.358-360.

W dniu 09 października 2014r. powód wystawił pozwanej fakturę VAT nr (...) na kwotę 12.300 zł brutto tytułem zaliczki na materiały. Faktura ta została uregulowana przez pozwaną poprzez płatność gotówką.

W dniu 24 października 2014r. powód wystawił pozwanej fakturę VAT nr (...) na kwotę 7.000 zł brutto tytułem zaliczki na materiały. Faktura ta została uregulowana przez pozwaną poprzez płatność przelewem.

W dniu 06 listopada 2014r. powód wystawił pozwanej fakturę VAT nr (...) na kwotę 3.690 zł brutto tytułem zaliczki na materiały. Faktura ta została uregulowana przez pozwaną poprzez płatność przelewem.

Łączna kwota, którą pozwana uiściła na rzecz powoda tytułem zaliczek na materiały budowlane to 22.990 zł brutto.

W dniu 01 listopada 2014r. został wystawiony wyciąg z konta pozwanej nr (...) za okres 01.10.2014-31.10.2014. Na wyciągu widnieje informacja, iż w dniu 09 października 2014r. nastąpiła wypłata gotówkowa w kwocie 12.300 zł tytułem „Zaliczka nr faktury (...)”.

Niesporne nadto dowód:

- faktura nr (...), k.27;

- faktura nr (...) wraz z dowodem przelewu, k.28-29;

- faktura nr (...) wraz z dowodem przelewu, k.30-31;

- wyciąg, k.80.

Powód, w okresie od 10 października 2014r., dokonał zakupu części materiałów budowlanych wykorzystanych do realizacji umowy zlecenia łączącej strony. W pozostałym zakresie wykorzystał materiały własne. Nie wszystkie potrzebne materiały były dostępne w hurtowni.

Powód w dniu 03 grudnia 2014r. wystosował wiadomość e-mail, w której deklarował możliwość inwentaryzacji materiałów wbudowanych, w razie jakichkolwiek wątpliwości pozwanej.

Dowód:

- faktury VAT, k.32-48, 218-219;

- wiadomość e-mail, k.50.

- zeznania R. Ś., k.358-360.

Zgodnie z regulaminem budynku (...), w którym powód wykonywał prace, wszelkie prace hałaśliwe wymagają zgody Wynajmującego, a udzielając takiej zgody Wynajmujący określi godziny przeprowadzania prac, przy czym zgoda na wykonywanie prac w budynku (...) w innych godzinach niż 16.00-07.00 może zostać udzielona wyłącznie w sytuacjach wyjątkowych, o ile ze względu na lokalizację prac, przeprowadzanie prac, w ocenie Wynajmującego, nie będzie utrudniało działalności innym Najemcom. Pozwana poinformowała powoda, iż na powierzchni, na której powód ma przeprowadzać prace, będą organizowane imprezy od 23 października 2014r, w związku z czym powód ma dostosować planowane prace do załączonego do pisma harmonogramu imprez.

Dowód:

- wiadomość e-mail, k.55-56;

- regulamin budynku, k.57-59;

- wydruk zdjęć, k.113-122.

- zeznania świadka S. P., k. 161-162;

- zeznania świadka P. F. (1), k.162-163;

- zeznania świadka P. F. (2), k.163-164;

- zeznania świadka S. A. (1), k.164;

- zeznania świadka K. G., k.165;

- zeznania świadka P. T., k.166;

- zeznania świadka B. W. (1), k.166-167;

- zeznania świadka A. J., k.339-339v;

- zeznania świadka T. K., k.356-357;

Powód zakończył prace dla pozwanej w dniu 6 listopada 2014r i zgłosił je do odbioru. W dniu 17 listopada 2014r. został spisany protokół końcowego odbioru robót wykonanych na podstawie zlecenia nr (...)/6/10/13. W protokole nie zgłoszono żadnych uwag odnośnie wykonanych przez powoda prac. Na datę spisania protokołu wpływ miała wcześniejsza nieobecność prezesa pozwanej M. G..

Z początkiem listopada powód wykonywał prace na rzecz (...) w S.. Sporządzono harmonogram prac dla powierzchni najmu (...) piętro.

Dowód:

- wiadomość e-mail, k.216;

-harmonogram, k.217-217v;

- zeznania świadka S. P., k. 161-162;

- zeznania świadka P. F. (1), k.162-163;

- zeznania świadka P. F. (2), k.163-164;

- zeznania świadka S. A. (1), k.164;

- zeznania świadka K. G., k.165;

- zeznania świadka P. T., k.166;

- zeznania świadka B. W. (1), k.166-167;

- zeznania świadka A. J., k.339-339v;

- zeznania świadka T. K., k.356-357;

- zeznania R. Ś., k.358-360.

- protokół, k.26.

W dniu 21 listopada 2014r. powód wystawił pozwanej fakturę VAT nr (...) na kwotę 28.162,15 zł brutto tytułem łącznych kosztów materiałów budowlanych. Na fakturze odnotowano także poprzednie wpłaty dokonane przez pozwaną tytułem zaliczek w kwocie 22.990 zł brutto, wobec czego do zapłaty przez pozwaną pozostała kwota 5.172,15 zł brutto. Termin płatności został określony do dnia 28 listopada 2014r.

Powód, w dniu 21 listopada 2014r., wystawił pozwanej fakturę VAT nr (...) na kwotę 18.105,60 zł tytułem wykonanych prac w postaci podłączenia hydraulicznego zamontowanych klimakonwektorów i wykonania instalacji skroplin, a także pracy dodatkowej w postaci montażu pompek skroplin. Termin płatności został określony do dnia 28 listopada 2014r. Faktury doręczone zostały pozwanej 3 grudnia 2014r.

Dowód:

- faktura nr (...), k.49.

- faktura nr (...), k.51.

Uruchomienie urządzeń instalacji, przekazanie dokumentacji i napełnienie instalacji wody lodowej w obiekcie (...) w S. nastąpiło w styczniu 2015r.

Dowód:

- protokoły, k.123-125;

- zeznania świadka S. P., k. 161-162.

Pismem z dnia 07 kwietnia 2015r. powód wezwał pozwaną do zapłaty kwoty 23.277,75 zł wraz z ustawowymi odsetkami w terminie do dnia 10 kwietnia 2015r. Powód wskazał, iż na powyższą kwotę składa się kwota 18.105,60 zł tytułem należności z faktury VAT nr (...) oraz kwota 5.172,5 zł tytułem należności z faktury VAT nr (...).

Dowód:

- wezwanie wraz z dowodem nadania, k.52-54.

W dniu 20 kwietnia 2015r. pozwana oświadczyła powodowi, iż w związku z zawinionym przez powoda opóźnieniem w realizacji prac potrąca przysługującą jej względem powoda należność z tytułu kar umownych w łącznej kwocie 3.124,44 zł z należnością przysługującą powodowi względem pozwanej z tytułu wynagrodzenia za wykonane prace w kwocie 18.105,60 zł brutto, w konsekwencji obie wierzytelności ulegają umorzeniu do kwoty 14.981,16 zł. Nadto pozwana oświadczyła, iż w związku z powstaniem nadpłaty z tytułu zaliczek udzielonych powodowi na zakup materiałów budowlanych w kwocie 5.552,22 zł, potrąca przysługującą jej względem powoda należność z tytułu zwrotu nadpłaconej zaliczki w kwocie 5.552,22 zł z przysługującą powodowi należnością z tytułu wynagrodzenia, w łącznej kwocie 14.981,16 zł, w konsekwencji obie wierzytelności ulegają umorzeniu do kwoty 9.428,94 zł.

Dowód:

- pismo z dnia 20 kwietnia 2015r., k.77-79.

Pismem z dnia 27 kwietnia 2015r. powód poinformował pozwaną, iż podniesiony przez stronę pozwaną zarzut potrącenia wierzytelności jest bezskuteczny. Wskazał także, iż opóźnienie w wykonaniu robót nie nastąpiło z jego winy, tylko z winy pozwanej, poprzez m.in. organizowanie imprez z wykorzystaniem powierzchni budynku oraz poprzez nieprzystąpienie w terminie do odbioru zrealizowanych robót. Nadto powód poinformował pozwaną, iż wykonanie inwentaryzacji w budynku L. umożliwi wykazanie wartości zużytych materiałów budowlanych. Powód wezwał także pozwaną do zapłaty kwoty 23.277,75 zł w terminie do dnia 30 kwietnia 2015r.

Dowód:

- pismo z dnia 27 kwietnia 2015r wraz z dowodem nadania., k.60-62.

W dniu 12 czerwca 2015r. pozwana dokonała na rzecz powoda przelewu kwoty 9.428,94 zł, natomiast jako tytuł przelewu wskazała „Faktura nr (...) instalacje Ct i WL na (...) S.- rozliczenie końcowe po potrąceniach”. Wpłata ta wpłynęła na rachunek powoda 15 czerwca 2015r.

Dowód:

- potwierdzenie przelewu, k.81, 126

Zostały sporządzone ewidencje VAT zakupów pozwanej za okres od 01 grudnia 2014r. do 31 grudnia 2014r. oraz za okres od 01 stycznia 2015r. do 30 kwietnia 2015r. W dokumencie tym widnieje informacja o zaksięgowaniu faktur wystawionych przez powoda o nr: 13/11/2014 na kwotę 3.690 zł, 14/11/2014 na kwotę 18.105,60 zł oraz (...) na kwotę 5.172,15 zł.

Dowód:

- ewidencje, k.137-154.

Wartość zużytych przez powoda materiałów budowlanych przy realizacji zlecenia w zakresie prac polegających na wykonaniu podłączenia hydraulicznego zamontowanych klimakonwektorów i wykonaniu instalacji skroplin na powierzchni biurowej (...) w budynku L. 2p. w S. wynosiła 30.940,88 zł .

Instalacja wykonywana przez powoda była przeprowadzona w momencie, gdy była już zainstalowana sieć wentylacyjna, a to powodowało, że nie można było prowadzić instalacji odcinkami prostymi, według projektu, tylko wymagało to stosowania różnych obejść. Często powód musiał rurę stalową zakończyć w takim miejscu, które wynikało z usytuowania innych elementów.

Prawidłowy etap wykonywania prac powinien rozpocząć się od wykonania instalacji powoda, następnie wentylacji, a na końcu powinien być zamontowany podwieszany sufit. (...) wykonywane przez powoda prowadzone były w przestrzeni ponad konstrukcją sufitu, wykonanego z paneli sufitowych. W momencie rozpoczęcia prac sufit oraz instalacja wentylacyjna w przestrzeni między stropem a sufitem były już zamontowane.

Dowód:

- dowód z pisemnej opinii biegłego B. S., k.399-420;

- dowód z ustnej opinii uzupełniającej biegłego B. S., k.453-454;

- zeznania świadka K. G., k.165;

- zeznania świadka P. T., k.166;

- zeznania świadka B. W. (1), k.166-167;

- zeznania R. Ś., k.358-360.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo jest uzasadnione w części.

W ocenie Sądu podstawę prawną powództwa stanowi art. 627 k.c. w zw. z art. 642 k.c., a łączącą strony umowę należy zakwalifikować jako umowę o dzieło. Przepis art. 627 k.c. stanowi, iż przez umowę o dzieło przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieła, a zamawiający do zapłaty wynagrodzenia. Zgodnie z treścią art. 642 § 1 k.c. w braku odmiennej umowy przyjmującemu zamówienie należy się wynagrodzenie w chwili oddania dzieła.

Zakres umowy oraz charakter prac przemawia przeciwko uznaniu ich za roboty budowlane. Z kolei konkretny efekt, który strony chciały osiągnąć wyklucza kwalifikacje zawartej umowy jako umowy o świadczenie usług. W uzupełnieniu odnotować należy, że nawet tego rodzaju kwalifikacja nie wpłynęłaby na treść rozstrzygnięcia.

Fakt zawarcia przedmiotowej umowy nie jest sporny. Powód domaga się realnego jej wykonania czyli zapłaty za wykonane prace i zużyty materiał.

Zgodnie z umową wynagrodzenie składa się z dwóch elementów należności za robociznę oraz za materiały.

Za robociznę tj. za wykonanie podłączeń klimakonwektorów i skroplin ustalono wynagrodzenie w kwocie 14000zł netto tj. 17220zł brutto . Dodatkowo uwzględniono montaż pompek skroplin za kwotę 885,60zł. Łącznie daje to kwotę 18105,60zł brutto, którą ujęto na fakturze nr (...). Kwota ta jest niesporna między stronami. Pozwana zaksięgowała fakturę z tego tytułu, nadto w sprzeciwie sama wprost uwzględniła taką kwotę do dalszych wyliczeń tj. do potrącenia i wyliczenia kary umownej.

Rozważyć natomiast należy kwestię rozliczenia materiałów.

Zgodnie z art. 65 k.c. oświadczenie woli należy tak tłumaczyć, jak tego wymagają ze względu na okoliczności, w których złożone zostało, zasady współżycia społecznego oraz ustalone zwyczaje. W umowach należy raczej badać, jaki był zgodny zamiar stron i cel umowy, aniżeli opierać się na jej dosłownym brzmieniu.

Przepis art. 65 § 2 określa sposób wykładni oświadczeń woli stron umowy w sposób odmienny niż ma to miejsce przy interpretacji tekstu prawnego; w umowach należy przede wszystkim badać zamiar stron i cel umowy, a dopiero w dalszej kolejności ma znaczenie dosłowne jej brzmienie (wyrok SN z 8 czerwca 1999 r., II CKN 379/98, LexisNexis nr 342817, OSNC 2000, nr 1, poz. 10, z glosą aprobującą Z. Radwańskiego, OSP 2000, nr 6, poz. 92). Istotnie, gramatyczne dyrektywy wykładni mają swój walor poznawczy, ale przede wszystkim wówczas, gdy tekst kontraktu jest jednoznaczny, pozwalający na odtworzenie woli kontrahentów według reguł znaczeniowych. Gdy jednak tekst umowy jest niejasny, konieczne staje się usunięcie wątpliwości przy zastosowaniu reguł przewidzianych w art. 65 § 2 k.c. Przepis ten w istocie określa sposób wykładni oświadczeń woli kontrahentów w sposób odmienny niż ma to miejsce przy interpretacji tekstu prawnego; w umowach należy przede wszystkim badać zamiar stron i cel umowy, a dopiero w dalszej kolejności ma znaczenie dosłowne jej brzmienie. W wyroku z dnia 3 września 1998 r., I CKN 815/97 (OSNC 1999, nr 2, poz. 38) Sąd Najwyższy wskazał, że interpretacja niejasnego postanowienia umowy nie może być oparta tylko na analizie językowej odnośnego fragmentu umowy, w szczególności w stosunkach gospodarczych, gdzie liczą się zasady i zwyczaje współpracy.

Strona pozwana stoi na stanowisku, że powodowi przysługuje zwrot wartości materiałów tylko wykazanych fakturami zakupu. Sąd stanowiska tego nie podziela. Bezspornie strony nie pozostawały w relacjach, z których wynikałoby, że powód użyje swoich materiałów dla pozwanej tytułem darmym. Oczywistym jest, że w relacjach gospodarczych każde świadczenie ma wartość ekonomiczną, ewentualnie przekazywane jest darmo w celu reklamy lub przyszłych zysków. Żadna ze szczególnych okoliczności nie zaszła, nie była nawet wskazywana przez strony. Przyjąć więc należy, że obie strony zawierając umowę miały świadomość, że wskazana w umowie kwota 20 000zł nie jest kwotą ostateczną tylko szacunkową, a pozwany powinien zapłacić ceny rynkowe za faktycznie zużyte materiały (ich wartość) powiększone o 10%. Stanowiska tego nie zmienia nieprecyzyjny zapis w umowie.

Zwrócić też należy uwagę na wiarygodne zeznania powoda zgodnie z którymi Prezes pozwanej M. G. zachęcał powoda do jak najszybszego rozpoczęcia pracy i korzystania z własnych materiałów, a nadto że w chwili podpisania umowy prace już trwały na materiałach powoda. Dalej powód wskazał też, że był problem z zakupem materiałów w hurtowniach, gdyż duże zakupy robiły także inne firmy i brak wyłożenia własnych nowych materiałów przez powoda uniemożliwiłby wykonanie prac w terminie, o czym informował M. G., który nie widział w użyciu własnego materiału problemu. Powód wskazał, że przy wyliczeniu kosztów za materiały uwzględnił faktyczną jego ilość według cen z rachunków które miał. Cenę taką zastosował wobec materiałów własnych, które zużył, a na które nie miał rachunków. Nadto wyliczona przez powoda kwota za materiały jest tylko niewiele wyższa od kwoty szacunkowej 20.000zł podanej w umowie, powiększonej o vat (w umowie podawano kwoty netto) i o 10 % (zgodnie z umową).

Podkreślenia wymaga, że pozwana przyjmowała i zaksięgowała faktury za materiały bez uwag, a więc miała świadomość istnienia i realność zobowiązania z tego tytułu.

Nawet gdyby więc przyjąć, wbrew logice, że początkowo przy zawarciu umowy, wola stron nie obejmowała rozliczenia materiałów w sposób jaki wyżej przedstawiono, to niewątpliwie wola taka wyrażona była najpóźniej w toku prac, a zawarta umowa nie wymagała formy pisemnej dla zmian.

Ilość i wartość zużytych materiałów została zweryfikowana przez biegłego. Biegły ustalił wartość zużytych materiałów na kwotę łączną 30 940,88zł brutto, a więc kwotę wyższą niż wskazywana przez powoda kwota 28162,15zł. Dowód z opinii biegłego stosownie do utrwalonych w nauce i orzecznictwie poglądów, ze względu na swoją specyfikę może być oceniany przez sąd jedynie w płaszczyźnie poprawności logicznej, zgodności z zasadami doświadczenia życiowego i wiedzy powszechnej (por. Wyrok SN z dnia 7 kwietnia 2004r, sygn.akt II CK 572/04, Lex nr 151656). Sąd może oceniać opinię biegłego pod względem fachowości, rzetelności czy logiczności. Może pomijać pomyłki czy błędy rachunkowe. Nie może jednak nie podzielać poglądów biegłego, czy w ich miejsce wyprowadzać własne stwierdzenia (por. wyrok SN z dnia 19 grudnia 1990r sygn. akt I PR 148/90 opubl. Lex nr 5319, OSP 1991/11/300, wyrok SN z dnia 13 października 1987 r., II URN 228/87 opubl. PiZS 1988, nr 7, poz. 62, Komentarz do art.278 kodeksu postępowania cywilnego, [w:] Bodio J., Demendecki T., Jakubecki A., Marcewicz O., Telenga P., Wójcik M.P., Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, Oficyna, 2008, wyd. III.). Biegły sporządzający opinię jest stałym i długoletnim biegłym sądowym. Nie ma podstaw do podważania jego kwalifikacji, wyjaśnień i metodyki opartych na wiedzy i doświadczeniu. W odniesieniu do zarzutów pozwanej biegły wyjaśnił, że użyte elementy tworzą zamknięty ciąg, w którym po dokonaniu odkrywek częściowych, znając przebieg instalacji oraz w oparciu o wiedzę możliwe jest ustalenie użytych elementów. Biegły odniósł się też do wskazywanych przez pozwaną długości rur podnosząc, że on uwzględniał sumarycznie dwie rury zasilanie i powrót stąd większe zbiorcze długości. Uwzględnił także, że powód wykonywał prace w momencie gdy zamontowane były już inne instalacje i podwieszany sufit, co powodowało istotne ograniczenia w przebiegu instalacji układanej przez powoda. Taka organizacja w żaden sposób nie może jednak obciążać powoda, a jedynie pozwaną, która nie zachowała właściwej kolejności przy wykonywaniu prac. W ocenie Sądu biegły sporządził prawidłową opinię, a jej ustalenia jednoznacznie wskazują, że wartość materiałów podawana przez powoda nie jest zawyżona.

W uzupełnieniu wskazać tylko można, że gdyby nawet z jakiegoś względu przyjąć, że przyjęta przez Sąd wykładnia umowy w zakresie rozliczenia materiałów jest nieprawidłowa, to i tak doszłoby do wzbogacenia pozwanej kosztem powoda na kwotę ustaloną przez biegłego, gdyż powód wbudował faktycznie materiały, a pozwana efekt jego prac wykorzystała nie płacąc za to. Na taką możliwość wskazał powód w uzasadnieniu dowodu z biegłego (k.7).

Reasumując należne powodowi wynagrodzenie z tej umowy wraz z kosztami materiałów to 46 267,75zł (18 105,60zł +28 162,15zł). Bezspornie przed procesem pozwana uiściła kwotę 22 990zł (12300zł + 7000zł + 3690zł). Po odjęciu od kwoty 46 267,75zł kwoty 22 990zł otrzymujemy kwotę 23 277,75zł, a więc kwotę pierwotnie dochodzoną pozwem. W toku procesu pozwana uiściła kwotę 9428,94zł i w tym zakresie powód cofnął pozew. Na podstawie art. 355 §1 k.p.c. Sąd umorzył więc postępowanie.

Rozważenia wymaga, czy pozostała kwota 13848,81zł (23 277,75zł-9428,94zł) jest uzasadniona.

Pozwana podniosła zarzut potrącenia z dochodzoną wierzytelnością dwóch kwot (...).89zł z tytułu nadpłaconych zaliczek i 3390,77zł z tytułu kary za opóźnienie.

Jak wykazano powyżej pozwana nie zapłaciła pełnej kwoty za materiały, nie przysługuje jej więc żadna nadpłata z tego tytułu i w tym zakresie dokonane potrącenie jest bezskuteczne.

Analizie należy natomiast poddać wierzytelność z tytułu kary umownej. Karę umowną przewidziano w punkcie 5 umowy w wysokości 1% wynagrodzenia za każdy dzień opóźnienia wynikający z winy wykonawcy, nie więcej niż 10 % wartości kontraktu.

W ocenie Sądu powód opóźnił się 6 dni z wykonaniem umowy. Tego, że było opóźnienie powód w zasadzie nie kwestionuje. Wszyscy przesłuchani świadkowie tj. S. P., P. F. (1), P. F. (3), S. A. (2), K. G., P. T., B. W. (2), A. J. jak i sam R. Ś. wskazywali, że powód zakończył swoje prace dla pozwanej, i przeszedł do innego zleceniodawcy na początku listopada tuż po Wszystkich Świętych. W tym kontekście padały różne określenia do piątego listopada , dzień lub 2 po święcie zmarłych. Zwrócić w tym miejscu należy uwagę, że są to zeznania albo osób które wykonywały prace dla powoda (T., W.), albo wykonywały prace po powodzie (J.) lub równolegle z powodem, a więc mające bezpośrednią wiedzę o tym. W ocenie Sądu różny sposób określenia czasu zakończenia prac wynika ze spontaniczności zeznań oraz upływu czasu. Zeznania świadka K. nie pozostają w sprzeczności z zeznaniami innych osób, gdyż świadek ten w ogóle nie był w stanie wskazać kiedy powód zakończył roboty. Pośrednio na zakończenie prac dla pozwanej i rozpoczęcie robót na V piętrze dla (...) wskazuje harmonogram k.217. W tym kontekście wiarygodne są twierdzenia powoda wyrażone w piśmie z dnia 21 września 2015r (k.109), że prace zakończył i zgłosił do odbioru pozwanej w dniu 6 listopada 2014r. Stanowisko to potwierdził także w trakcie przesłuchania wyjaśniając, że data na protokole odbioru jest późniejsza, gdyż dopiero wtedy reprezentant pozwanej przyjechał do S.. Zwrócić przy tym należy uwagę, że stanowisko to nie zostało przytoczone tylko na potrzeby procesu, bo jeszcze w piśmie przedprocesowym (k.60) pełnomocnik powoda wskazywał na nieprzystąpienie pozwanej w terminie do odbioru zrealizowanych robót.

Za zaistniałe opóźnienie powód ponosi odpowiedzialność. Powód jest przedsiębiorcą wyższe, co do niego są więc wymagania w zakresie oceny zdarzeń i staranności działania. Zawierając umowę z pozwanym powód wiedział, a co najmniej powinien przewidzieć, że prace wykonywane są w obiekcie biurowym z czym wiążą się ograniczenia, co do dostępu do miejsca pracy, samego wykonywania prac, w tym zwłaszcza prac hałaśliwych oraz, że jest to etap finalny inwestycji i nawarstwiają się prace różnych podmiotów. Wiadomym było też powodowi, że swoje prace będzie wykonywał w sytuacji gdy pozostałe instalacje, jak również zabudowa sufitu są już wykonane, co utrudnia dostęp i zwiększa pracochłonność. Mimo tego zgodził się w umowie na wykonanie prac do 31 października 2014r.. Jeżeli więc prace skończył po tym terminie, to zasadnym jest naliczenie kary umownej za okres opóźnienia.

Jeśli idzie o wysokość kary, to w ocenie Sądu, powinna być ona zmiarkowana, o co wnosiła strona powodowa (k.110). Zgodnie z art. 484§2 k.c. jeżeli zobowiązanie zostało w znacznej części wykonane, dłużnik może żądać zmniejszenia kary umownej; to samo dotyczy wypadku, gdy kara umowna jest rażąco wygórowana.

Przyjmuje się, że możliwość dochodzenia kary umownej nie jest wprawdzie uzależniona od wystąpienia szkody związanej z nienależytym wykonaniem zobowiązania, jednakże ocena zaistniałej z tego powodu szkody może mieć wpływ na ograniczenie wysokości dochodzonej kary umownej. W niniejszej sprawie pozwany nie poniósł żadnej szkody, a przynajmniej żadnej nie wskazywał. Samo otwarcie lokalu Business (...) na II piętrze nastąpiło 23 października 2014r, a zatem w czasie zakreślonym w umowie łączącej powoda z pozwanym (co potwierdzają m.in. wydruki k. 113-122; opóźnienie nie miało więc na to wpływu). Natomiast formalny protokół uruchomienia instalacji w zakresie wentylacji i klimatyzacji sporządzony został w dniu 19 stycznia 2015r (k.123), a więc znacznie po oddaniu prac przez powoda. Co istotne pozwany w żaden sposób nie ponaglał powoda, nie wskazywał na istnienie opóźnienia. Nadto świadkowie zeznali, że na początku listopada powód wykonywał tylko prace wykończeniowe. Z powyższego jednoznacznie wynika, że na ten moment zobowiązanie było w znacznej części wykonane, a więc spełniona jest także druga przesłanka z omawianego przepisu. W uzupełnieniu dodać można, że opóźnienie obejmowało okres szczególny w naszej kulturze i tradycji. Jak wskazał powód , mimo iż jego firma z reguły pracowała w niedziele i święta to w dniu 1 listopada 2014r pracownicy chcieli mieć wolne. Z doświadczenia życiowego wiadomo, że w tym okresie odbywają się liczne podróże, często dłuższe niż 1 dzień, na groby bliskich. W takich okolicznościach przyspieszenie prac było również utrudnione.

Z drugiej strony uwzględnić należy, że kara umowna nie jest tylko równoważnikiem odszkodowania (nie musi odpowiadać tylko jego wysokości) ale ma także charakter prewencyjny i represyjny.

Uwzględniając powyższe uwagi Sąd zmiarkował karę o 50 % do 231,34zł za jeden dzień (1 % z kwoty całego wynagrodzenia tj. z kwoty 462 67,75zł to 462,68zł i z tego 50%), co za 6 dni daje kwotę 1388,04zł.

Powodowi należy się więc w niniejszym procesie, po ograniczeniu powództwa, kwota 12460,77zł (13848,81zł - 1388,04zł).

Rację ma pozwany w sprzeciwie, że powód wadliwie określił żądanie w zakresie odsetek.

Płatność, zgodnie z umową, miała nastąpić w ciągu 30 dni od doręczenia pozwanemu faktury. Powód nie wykazał ażeby do doręczenia faktury doszło przed datą wskazywaną przez pozwanego tj. przed dniem 3 grudnia 2014r. W związku z czym odsetki zasądzono na podstawie art. 481 k.c. (uwzględniając zmianę terminologii od 1 stycznia 2016r.) dopiero od dnia 3 stycznia 2015r. Kwota 16 717,56zł uwzględnia pomniejszenie z tytułu kary umownej i odsetki od niej naliczone są do dnia wpływu kwoty 9428,94zł na rachunek powoda. Od pozostałej kwoty 7288,62zł odsetki naliczono od dnia następnego po dniu wpływu środków do dnia zapłaty.

Istotne elementy materiału dowodowego omówione zostały we wcześniejszej fazie uzasadnienia. Dla porządku wskazać należy, że Sąd dokonał ustaleń w oparciu o częściowo niesporne twierdzenia stron, dowody z dokumentów, dowody z zeznań świadków i zeznań powoda. Autentyczność i treść dokumentów nie była kwestionowana, strony wyprowadzały z nich jedynie częściowo odmienne wnioski. Zeznania świadków i powoda Sąd, co do zasady uznał za wiarygodne. Są one spójne i korespondują z dokumentami oraz kontekstem sytuacyjnym i logicznym ciągiem zdarzeń. Dowód z przesłuchania M. G. został pominięty z uwagi na jego niestawiennictwo. Dowód z opinii biegłego omówiony został powyżej.

Podstawę rozstrzygnięcia o kosztach procesu stanowił art. 100 zd.2 k.p.c. Powód uległ tylko w nieznacznej części (kilka procent), bo wygrał zarówno w części uwzględniającej powództwo jak i w części w jakiej postępowanie umorzono. Umorzenie wywołane było bowiem wpłatą po wniesieniu pozwu, a w takiej sytuacji uznaje się pozwanego za przegrywającego proces (w chwili wniesienia pozwu był on w tej części uzasadniony). W związku z czym należy się powodowi zwrot wszystkich poniesionych kosztów.

Na zasądzone koszty składa się opłata od pozwu w kwocie 928zł ( (...)-236zł które zwrócono), opłata skarbowa 17zł, wykorzystana zaliczka na biegłego 3000zł, wynagrodzenie pełnomocnika 2400zł. Sąd przyznał wynagrodzenia na podstawie § 6 pkt 5 w zw. z §2 ust 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu (Dz.U. z 2002 r. Nr 163, poz. 1348 z późn. zm.) w stawce minimalnej adekwatnie do wartości przedmiotu sporu.

Połowę opłaty od pozwu w zakresie objętym cofnięciem tj. kwotę 236zł zwrócono na podstawie art. 79 ust 1 pk3 a uksc.

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

(...)

(...)

3.  (...)

4.  (...)

5.  (...)