Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 czerwca 2017 roku

Sąd Rejonowy w Gdyni VI Wydział Gospodarczy, w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 07 czerwca 2017 roku w Gdyni

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością spółki komandytowej z siedzibą w R.

przeciwko (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S.

o zapłatę

I.  oddala powództwo;

II.  zasądza od powoda (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością spółki komandytowej z siedzibą w R. na rzecz pozwanego (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. kwotę 7 217 złotych ( siedem tysięcy dwieście siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego;

III.  kosztami procesu w pozostałym zakresie obciąża powoda (...) spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością spółkę komandytową z siedzibą w R. uznając je za uiszczone.

Sygn. akt VI GC 970/16

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 16 marca 2016 roku powód (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa z siedzibą w R. domagał się zasądzenia od pozwanego (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. kwoty 56 613,05 złotych wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi za okres od dnia 30 kwietnia 2014 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku oraz odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi za okres od dnia 01 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty, a także kosztów procesu.

W uzasadnieniu powód wskazał, że w dniu 06 grudnia 2010 roku (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w R. – poprzednik prawny powoda, zawarł z pozwanym umowę numer (...), której przedmiotem było m. in. wykonanie opracowań przedprojektowych i studiów programowo – przestrzennych, opracowanie projektu koncepcyjnego, opracowanie i koordynacja projektu budowlanego oraz opracowanie i przekazanie kompletu wielobranżowych opracowań projektów wykonawczych. Pozwany wykonał powyższe opracowania i projekty, a w oparciu o nie powód uzyskał pozwolenie na budowę i rozpoczął prace budowlane. Po ich rozpoczęciu, na etapie ich znacznego zaawansowania (stan surowy zamknięty) wykryto m. in. nieprawidłowe zaprojektowanie systemu ochrony przeciwpożarowej, w konsekwencji czego koniecznym stało się m. in. ponowne, tym razem prawidłowe, opracowanie wytycznych dotyczących ochrony przeciwpożarowej projektu zamiennego, dokonanie aktualizacji projektu budowlanego, uzyskanie decyzji o zmianie pozwolenia na budowę, a następnie wykonanie wielu dodatkowych prac. Nadto, w lipcu 2013 roku po wybudowaniu rurociągu wodnego zgodnie z projektem dostarczonym przez pozwanego, stwierdzono, że został on zaprojektowany nieprawidłowo – zbyt płytko w stosunku do docelowej rzędnej terenu. Powód wobec braku zajęcia przez pozwanego jakiegokolwiek stanowiska w tym zakresie, zlecił innemu wykonawcy dodatkowe prace polegające na dociepleniu tego rurociągu.

Wskutek powyższych okoliczności, w związku z nienależytym wykonaniem umowy przez pozwanego, powód poniósł szkodę w łącznej wysokości 70 686,43 złotych, z którą potrącił wierzytelność pozwanego wynikającą z nakazu zapłaty wydanego przez Sąd Rejonowy w Gdyni w sprawie o sygn. akt VI GNc 5737/14, a której wysokość na dzień 30 kwietnia 2014 roku wynosiła 14 073,88 złotych. Pozostała zaś kwota stanowi kwotę dochodzoną niniejszym pozwem.

Pismem z datą w nagłówku „dnia 09 czerwca 2016 roku” (data prezentaty: 20176-06-14) powód (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa z siedzibą w R. oświadczył, iż swoje roszczenie o zapłatę wywodzi z treści art. 471 k.c.

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 13 kwietnia 2016 roku wydanym w sprawie o sygn. akt VI GNc 1275/16 referendarz sądowy Sądu Rejonowego w Gdyni uwzględnił żądanie pozwu w całości.

W sprzeciwie od powyższego orzeczenia pozwany (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. wniósł o oddalenie powództwa w całości podnosząc zarzut przedawnienia roszczenia. Pozwany wskazał, że przekazał dokumentację projektową, przy czym ostatni protokół odbioru sporządzony został przez strony w dniu 20 maja 2013 roku. Mając na uwadze, iż umowa o prace projektowe jest kwalifikowana jako umowa o dzieło oraz, iż w sprawie nie zachodzi żadna z przesłanek mogących uzasadniać przerwanie biegu przedawnienia, to zgodnie z treścią art. 646 k.c. roszczenie powoda przedawniło się z upływem dwóch lat od odbioru dzieła.

Nadto pozwany wskazał również, że przygotowanie projektu zamiennego, w szczególności w zakresie ochrony przeciwpożarowej, nie zostało spowodowane nieprawidłowym zaprojektowaniem systemu tej ochrony. Wszystkie modyfikacje dokumentacji projektowej, sporządzonej przez pozwaną prawidłowo, wynikały jedynie z przyjęcia przez powoda innej, nowej koncepcji wykonania inwestycji, z uwagi na konieczność szukania oszczędności i dążenia do zmniejszenia kosztów realizacji inwestycji. Pozwany podniósł, że to przedstawiciele powoda domagali się podjęcia takich działań, w wyniku których będzie można utworzyć jedną strefę przeciwpożarową, a dzięki temu zlikwidować przejścia pożarowe między strefami i w ten sposób zaoszczędzić na szeregu instalacjach. W projekcie pozwanego drogi ewakuacyjne zostały zaprojektowane prawidłowo, jednakże pierwotny wariant układu dróg ewakuacyjnych był droższy od tego powstałego w wyniku zmiany koncepcji, stąd też powód podjął decyzję o dokonaniu modyfikacji, w tym także o likwidacji już wybudowanej klatki schodowej, co spowodowało kolejne prace projektowe i budowlane.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 06 grudnia 2010 roku (...)spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w R. (zamawiający) i (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. (wykonawca) zawarli umowę numer (...), której przedmiotem było wykonanie opracowań przedprojektowych i studiów programowo – przestrzennych inwestycji polegającej na rozbudowie obiektu (...)w R. k. P. opracowanie projektu koncepcyjnego, opracowanie i koordynacja projektu budowlanego tj. kompletu wielobranżowych opracowań projektowych w zakresie niezbędnym do ich złożenia wraz z wnioskiem o wydanie decyzji o pozwoleniu na budowę tej inwestycji oraz opracowanie i przekazanie kompletu wielobranżowych opracowań projektów wykonawczych.

W dniu 01 marca 2011 roku (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w R. przeniósł na (...) spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością spółkę komandytową z siedzibą w R. wszelkie prawa i obowiązki wynikające z umowy numer (...) zawartej w dniu 06 grudnia 2010 roku.

W dniu 04 marca 2011 roku strony zawarły aneks numer (...)do umowy.

W dniu 14 lipca 2011 roku strony zawarły aneks numer (...)do umowy.

W dniu 16 kwietnia 2012 roku strony zawarły aneks numer (...)do umowy.

W dniu 16 maja 2013 roku strony zawarły aneks numer (...)do umowy, który dotyczył zmian wprowadzonych do projektu zgodnie ze zleceniem z dnia 04 lutego 2013 roku punkt I, uzupełnieniem zlecenia z dnia 07 lutego 2013 roku oraz informacją o zmianach dokonanych przez inwestora podczas realizacji obiektu (...)w R.k. P.

W dniu 16 maja 2013 roku strony zawarły aneks numer 5 do umowy, który dotyczył zmian do projektu wynikających ze zmian systemu ochrony przeciwpożarowej obiektu (...) w R.k. P.wprowadzonych przez rzeczoznawcę do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych po rozpoczęciu procesu inwestycyjnego, w styczniu 2013 roku, z powodu błędów w wytycznych do projektu pierwotnego.

umowa numer (...) wraz załącznikami – k. 31-45 akt, aneksy – k. 46-50, 52-54 akt, cesja umowy – k. 55 akt

(...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. przekazał projekt budowlano – wykonawczy technologii basenu w dniu 06 marca 2012 roku.

(...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. przekazał projekt wykonawczy architektury, projekt budowlano – wykonawczy instalacji elektrycznych, projekt budowlano – wykonawczy instalacji elektrycznych niskoprądowych, projekt budowlano – wykonawczy przyłączy: wodociągowego, kanalizacji sanitarnej, kanalizacji deszczowej, projekt wykonawczy konstrukcji, projekt wykonawczy instalacji sanitarnych oraz wielobranżowy projekt wykonawczy w dniu 16 kwietnia 2012 roku.

(...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. przekazał ostateczną wersję wielobranżowego projektu wykonawczego w dniu 21 maja 2012 roku.

(...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. przekazał projekt wykonawczy drogowy w dniu 04 czerwca 2012 roku.

(...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. przekazał zestawienie stolarki, rzut poddasza użytkowego, rzut parteru, rzut podziemia oraz projekt budowlano – wykonawczy z rewizjami w dniu 06 czerwca 2012 roku.

(...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. przekazał wskazane w protokole rysunki rewizyjne konstrukcji dotyczące budynku (...) w R. w dniu 06 września 2012 roku.

(...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. przekazał projekt zamienny wykonawczy następujących rysunków: typ (...), numer (...), rewizja (...)oraz typ(...), numer (...), rewizja (...)w dniu 19 września 2012 roku.

(...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. przekazał wskazane w protokole rysunki rewizyjne konstrukcji dotyczące budynku (...)w R. w dniu 01 października 2012 roku.

(...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. przekazał wskazany w protokole rysunek rewizyjny konstrukcji dotyczący budynku (...)w R. w dniu 08 października 2012 roku.

(...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. przekazał wskazane w protokole rysunki rewizyjne konstrukcji dotyczące budynku (...)w R. w dniu 10 października 2012 roku.

(...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. przekazał wskazane w protokole rysunki konstrukcji dotyczące budynku (...)w R. – wariantowe rozwiązanie łącznika balkonów w dniu 18 października 2012 roku.

(...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. przekazał wskazane w protokole rysunki rewizyjne konstrukcji dotyczące budynku (...) w R. w dniu 08 listopada 2012 roku.

(...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. przekazał wskazane w protokole rysunki rewizyjne konstrukcji dotyczące budynku (...)w R. w dniu 28 listopada 2012 roku.

protokoły przekazania – k. 153-165 akt

(...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. przekazał dokumentację projektową zamienną dotyczącą obiektu (...) w R. k. P.zgodnie z aneksem numer (...) i aneksem numer (...) w dniu 23 maja 2015 roku.

protokół przekazania – k. 51, 167-168 akt

W dniu 22 lutego 2013 roku rzeczoznawca do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych F. M. sporządził opinię w przedmiocie przyjętych w projekcie sporządzonym przez (...) spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. rozwiązań przeciwpożarowych.

W dniu 12 marca 2013 roku odbyło się z udziałem m. in. przedstawicieli (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. spotkanie branżowe w przedmiocie dostosowania projektu budowlanego i obiektu w związku z koniecznością wprowadzenia zmian w systemie przeciwpożarowym.

opinia – k. 56 akt, notatka – k. 57-58 akt

W dniu 04 kwietnia 2013 roku został sporządzony pomiędzy (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością spółką komandytową z siedzibą w R. a B. K. protokół odbioru prac polegających na rozbiórce schodów (3 biegi plus podesty) oraz wycięciu elementu „trójkąta” przylegającego do podciągu.

W dniu 04 kwietnia 2013 roku B. K. wystawił (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością spółce komandytowej z siedzibą w R. fakturę VAT numer (...) na kwotę 14 650 złotych netto tytułem wynagrodzenia za wykonanie powyższych robót budowlanych, z terminem płatności do dnia 04 maja 2013 roku.

protokół odbioru – k. 133 akt, faktura VAT – k. 134 akt

W dniu 22 maja 2013 roku został sporządzony pomiędzy (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością spółką komandytową z siedzibą w R. a I. B. protokół odbioru prac polegających na demontażu istniejącej stolarki okiennej o symbolach O9 i O10 oraz wykonaniu, dostawie i montażu witryn EI60 o symbolach O9 (2 sztuki) i O10 (2 sztuki), o łącznej wartości tych prac w kwocie 36 325,10 złotych netto.

W dniu 22 maja 2013 roku I. B. wystawiła (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością spółce komandytowej z siedzibą w R. fakturę VAT numer (...) na kwotę 36 325,10 złotych netto tytułem wynagrodzenia za wykonanie ślusarki aluminiowej i montaż, z terminem płatności do dnia 18 czerwca 2013 roku.

protokół odbioru – k. 76 akt, faktura VAT – k. 123 akt

W dniu 17 lipca 2013 roku B. K. wystawił (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością spółce komandytowej z siedzibą w R. fakturę VAT numer (...) na kwotę 3 000 złotych netto tytułem wynagrodzenia za wykonanie robót budowalnych według protokołu odbioru z dnia 17 lipca 2013 roku, tj. wykucia trzech otworów w ścianach żelbetowych, z terminem płatności do dnia 16 sierpnia 2013 roku.

protokół odbioru – k. 69 akt, faktura VAT – k. 70 akt

Pismem z dnia 09 lipca 2013 roku (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa z siedzibą w R. poinformował (...) spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. o zbyt płytkim zagłębieniu rurociągu wodnego i wezwał do zajęcia stanowiska w sprawie.

Pismem z dnia 16 lipca 2013 roku (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa z siedzibą w R. poinformował (...) spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S., iż w związku z brakiem odpowiedzi na pismo z dnia 09 lipca 2013 roku, (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa z siedzibą w R. w ramach działań zastępczych podjął czynności polegające na ociepleniu rur wodociągowych poprzez założenie otuliny i obsypanie keramzytem.

W dniu 01 sierpnia 2013 roku został sporządzony pomiędzy (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością spółką komandytową z siedzibą w R. a B. C. protokół odbioru prac polegających na ociepleniu rurociągu wodnego o średnicy 90 cm.

W dniu 01 sierpnia 2013 roku B. C. wystawił (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością spółce komandytowej z siedzibą w R. fakturę VAT numer (...) na kwotę 7 280 złotych netto tytułem wynagrodzenia za wykonanie robót budowalnych polegających ociepleniu rurociągu wodnego o średnicy 90 cm.

pismo – k. 77 akt, pismo – k. 80 akt, protokół odbioru – k. 82 akt, faktura VAT – k. 83 akt

Dnia 07 listopada 2013 roku Komendant Powiatowy Państwowej Straży Pożarnej w P. wydał decyzję numer (...) w zakresie ochrony przeciwpożarowej w sprawie zgodności wykonania obiektu z projektem budowalnym, nie wnosząc uwag w tym zakresie.

decyzja – k. 169 akt

Dnia 13 grudnia 2013 roku Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego w powiecie (...) wydał decyzję numer (...) o udzieleniu zezwolenia na użytkowanie budynku hotelu i spa.

decyzja – k. 64 akt

W dniu 07 lutego 2014 roku (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa z siedzibą w R. sporządził zestawienie prac dodatkowych powstałych w trakcie trwania inwestycji z powodu błędów projektowych oraz tych prac, których nie wykonano z uwagi na wprowadzone zmiany wraz ze wskazaniem kosztu tych prac. Ustalono, iż koszty dodatkowe wyniosły 214 801,77 złotych netto, zaś koszty pomniejszające – 90 644,96 złotych.

zestawienie – k. 92-93 akt

W dniu 14 stycznia 2014 roku (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa z siedzibą w R. wezwał (...) spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. do zapłaty kwoty 7 280 złotych tytułem zapłaty odszkodowania za nienależyte wykonanie zobowiązania dotyczącego niewłaściwego wykonania projektu przyłączy.

wezwanie do zapłaty – k. 120-122 akt

W dniu 03 kwietnia 2014 roku (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa z siedzibą w R. złożył (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. oświadczenie o potrąceniu.

W dniu 11 lutego 2016 roku (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa z siedzibą w R. złożył (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. oświadczenie o potrąceniu i wezwał do zapłaty pozostałej kwoty 52 285,55 złotych.

W dniu 25 lutego 2016 roku (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa z siedzibą w R. złożył (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. ponownie oświadczenie o potrąceniu i wezwał do zapłaty pozostałej kwoty 56 613,05 złotych.

oświadczenie – k. 95 akt, wezwanie do zapłaty – k. 97 akt, oświadczenie o potrąceniu wraz z wezwaniem do zapłaty (wraz z potwierdzeniem nadania i odbioru) – k. 100-103 akt, oświadczenie o potrąceniu wraz z wezwaniem do zapłaty (wraz z potwierdzeniem nadania i odbioru) – k. 108-111 akt, korekta do noty księgowej – k. 119 akt, korekta numer 2 do noty księgowej – k. 113 akt

(...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. nie uznał swojej odpowiedzialności w zakresie zwrotu kosztu prac dodatkowych i odmówił dokonania jakiejkolwiek zapłaty.

pismo – k. 96, 98, 104, 105, 112, 114 akt, zeznania prezesa zarządu komplementariusza powoda D. K. – protokół skrócony rozprawy z dnia 07 czerwca 2017 roku – k. 294-304 akt (zapis cyfrowy 02:38:46-03:03:00), zeznania prezesa zarządu pozwanego P. R. – protokół skrócony rozprawy z dnia 07 czerwca 2017 roku – k. 294-304 akt (zapis cyfrowy 03:03:53-03:30:37)

Sąd zważył, co następuje:

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dowodów z dokumentów przedłożonych przez strony w toku postępowania, których prawdziwość nie była przez nie kwestionowana i które nie budziły wątpliwości Sądu co do swej wiarygodności, a zatem brak było podstaw do odmowy dania im wiary.

Konstruując stan faktyczny w zakresie niezbędnym do rozstrzygnięcia niniejszej sprawy Sąd oparł się także na zeznaniach stron, aczkolwiek jedynie w części, w jakiej wskazywały one na brak zaistnienia okoliczności mogących uzasadniać przerwanie biegu terminu przedawnienia roszczenia dochodzonego niniejszym pozwem. W pozostałym zakresie zaś Sąd pominął dowód z ich zeznań, uznając czynienie dalszych ustaleń faktycznych za zbędne w świetle, zdaniem Sądu, skutecznego zarzutu przedawnienia roszczenia, o czym w poniższej części uzasadnienia. Powyższe legło również u podstaw pominięcia oceny dowodów z zeznań przesłuchanych w sprawie świadków, a także oddalenia wniosku o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z zeznań świadków L. W. i I. B. oraz wniosku o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z opinii biegłych sądowych.

W ocenie Sądu powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

W niniejszej sprawie powód (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa z siedzibą w R. domagał się zasądzenia od pozwanego (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. kwoty 56 613,05 złotych wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi za okres od dnia 30 kwietnia 2014 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku oraz odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi za okres od dnia 01 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty, tytułem odszkodowania za nienależyte wykonanie umowy, a zatem swoje roszczenie wywodząc z treści art. 471 k.c., co wynikało wprost z pisma pełnomocnika powoda z datą w nagłówku „dnia 09 czerwca 2016 roku” (data prezentaty: 20176-06-14, k. 181-183 akt).

Poza sporem pozostawało, że strony łączyła zawarta w dniu 06 grudnia 2010 roku umowa numer (...), której przedmiotem było wykonanie opracowań przedprojektowych i studiów programowo – przestrzennych inwestycji polegającej na rozbudowie obiektu (...) w R. k. P., opracowanie projektu koncepcyjnego, opracowanie i koordynacja projektu budowlanego tj. kompletu wielobranżowych opracowań projektowych w zakresie niezbędnym do ich złożenia wraz z wnioskiem o wydanie decyzji o pozwoleniu na budowę tej inwestycji oraz opracowanie i przekazanie kompletu wielobranżowych opracowań projektów wykonawczych, zmieniona m. in. aneksem numer (...) i aneksem numer (...).

Nie było też wątpliwości, iż łączącą strony umowę należy zakwalifikować jako umowę o dzieło w rozumieniu art. 627 k.c., gdyż istotą stosunku prawnego między stronami było osiągnięcie określonego zindywidualizowanego rezultatu w postaci opracowania projektu budowlanego i projektów wykonawczych. Bezsprzecznie także dokumentacja wynikająca z powyżej umowy i aneksów została przekazana powodowi ostatecznie w dniu 23 maja 2013 roku.

W związku z tym, że spośród podniesionych przez pozwanego (...) spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. zarzutów, zarzut przedawnienia był zarzutem najdalej idącym, Sąd rozpoznał go w pierwszej kolejności uznając, iż jest on zasadny.

Zgodnie z treścią art. 646 k.c. roszczenia wynikające z umowy o dzieło przedawniają się z upływem dwóch lat od oddania dzieła, a jeżeli dzieło nie zostało oddane – od dnia, w którym zgodnie z treścią umowy miało być oddane.

W powyższym przepisie chodzi o wszelkie roszczenia wynikające z umowy o dzieło, tzn. roszczenia przyjmującego zamówienie o wynagrodzenie, roszczenia zamawiającego o wydanie dzieła, o zwrot kosztów wykonania lub poprawienia dzieła przez osobę trzecią, a także roszczenia odszkodowawcze obydwu stron. Termin ten nie dotyczy jedynie roszczeń z tytułu rękojmi za wady dzieła, z uwagi na odesłanie do przepisów o umowie sprzedaży na podstawie art. 638 k.c.

W przedmiotowej sprawie jak wynikało to wprost z pisma pełnomocnika powoda z datą w nagłówku „dnia 09 czerwca 2016 roku” (data prezentaty: 20176-06-14, k. 181-183 akt) powód domagał się zapłaty odszkodowania za nienależyte wykonanie przez pozwanego jego zobowiązania (projektu), wskutek czego powód poniósł szkodę w postaci kosztów ocieplenia rurociągu wodnego oraz kosztów dodatkowych prac budowlanych w związku ze zmianami prowadzonymi w projekcie.

W ocenie Sądu w niniejszej sprawie, tj. w przypadku roszczenia o zapłatę odszkodowania, znajdzie zastosowanie, odnośnie przewidzianego tam dwuletniego terminu przedawnienia, przepis art. 646 k.c. obejmujący swym zakresem, jak już to powyżej wskazano, wszelkie roszczenia związane z umową o dzieło, w tym roszczenia odszkodowawcze. Kwestią natomiast podlegającą rozstrzygnięciu było ustalenie w przedmiotowej sprawie początku biegu owego dwuletniego terminu przedawnienia.

Oddanie dzieła i towarzyszący mu odbiór ze strony powoda powoduje wymagalność roszczeń wykonawcy – pozwanego (przyjmującego zamówienie) o zapłatę wynagrodzenia, jak i otwiera dla zamawiającego uprawnienia z rękojmi, z tytułu nienależytego wykonania zobowiązania, bieg terminu przedawnienia. Odbiór dzieła stanowi zatem punkt przełomowy w stosunkach między stronami, gdyż zmienia się od tej chwili charakter i zakres odpowiedzialności wykonawcy i określa początek biegu przedawnienia skierowanych do wykonawcy roszczeń powstałych na kanwie łączącej strony umowy o dzieło (tak Sąd Apelacyjny w Katowicach w wyroku z dnia 28 października 2004 roku, sygn. akt I ACa 628/04). Jednakże Sąd rozpoznający niniejszą sprawę podziela pogląd, że przepis art. 646 k.c. samodzielnie określa nie tylko termin przedawnienia (2 lata), ale i moment, od którego zaczyna on biec (odbiór dzieła), aczkolwiek jedynie tyko do tej części szkody, której zamawiający doznał w wyniku niewykonania lub nienależytego wykonania umowy przez wykonawcę przed upływem terminu przewidzianego na jej realizację (tak również Sąd Apelacyjny we Wrocławiu w wyroku z dnia 23 marca 2012 roku, sygn. akt I ACa 219/12).

Odnośnie natomiast odszkodowania za nienależyte wykonanie przez pozwanego jego zobowiązania (projektu) wskutek czego powód poniósł szkodę w wysokości kosztów dodatkowych prac budowlanych w związku z wprowadzonymi zmianami w projekcie oraz w wysokości kosztów ocieplenia rurociągu wodnego, to w tym przypadku, w ocenie Sądu, początek biegu terminu przedawnienia roszczenia odszkodowawczego (ale już nie sam termin) wskazuje ogólna reguła wymagalności tego roszczenia przewidziana w art. 120 k.c. Jak bowiem wskazał Sąd Apelacyjny w Krakowie w wyroku z dnia 20 stycznia 2016 roku (sygn. akt I A Ca 1427/15) w stosunku do roszczeń odszkodowawczych przepis art. 646 k.c. określa tylko termin przedawnienia, jednakże początek jego biegu wskazuje ogólna reguła wymagalności tego roszczenia i ustalać go należy według reguł określonych w art. 120 k.c.

Zobowiązanie do naprawienia szkody nie może bowiem powstać i istnieć wcześniej niż sama szkoda, ta zaś z kolei może zaistnieć zarówno w momencie wykonania zobowiązania, jak i w terminie późniejszym, tak jak to miało miejsce w niniejszej sprawie. Dla ustalenia początku biegu terminu przedawnienia konieczne jest więc ustalenie, kiedy, w sposób obiektywny, możliwe było stwierdzenie owej szkody rozumianej jako konkretny uszczerbek w majątku poszkodowanego, negatywne następstwo w sferze majątkowej wierzyciela. Jak wskazał Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 22 listopada 2013 roku (w sprawie o sygn. akt III CZP 75/13), termin przedawnienia roszczenia o zapłatę odszkodowania z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania (art. 471 k.c.) rozpoczyna swój bieg od dnia wystąpienia szkody pozostającej w związku przyczynowym z tym zdarzeniem (art. 120 § 1 k.c.).

Zgodnie z treścią przepisu art. 120 k.c., bieg przedawnienia rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne. Jeżeli wymagalność roszczenia zależy od podjęcia określonej czynności przez uprawnionego, bieg terminu rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stałoby się wymagalne, gdyby uprawniony podjął czynność w najwcześniejszym możliwym terminie.

Zgodnie z treścią art. 455 k.c. gdy termin świadczenia nie jest oznaczony ani nie wynika z właściwości zobowiązania, świadczenie powinno być spełnione niezwłocznie po wezwaniu dłużnika do wykonania. Stosowanie wyrażonej w art. 120 § 1 k.c. zasady do roszczeń, których wymagalność zależy od działania wierzyciela, oznaczałoby, że dłużnik mógłby pozostać związany w nieskończoność, dlatego jeżeli wymagalność zależy od działania uprawnionego, termin przedawnienia biegnie od chwili, gdy uprawniony najwcześniej mógł podjąć takie działania, np. wezwać dłużnika do spełnienia świadczenia, do zapłaty albo do zwrotu poniesionych kosztów (tak także Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 24 kwietnia 2003 roku, sygn. akt I CKN 316/01, OSNC 2004, nr 7-8, poz. 117).

Ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego wynikało, że powód o zarzucanej pozwanemu wadliwości sporządzonego przez niego projektu w zakresie systemu przeciwpożarowego powziął informację nie później niż w lutym i marcu 2013 roku, jak wynikało bowiem z akt sprawy opinia rzeczoznawcy do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych F. M. sporządzona została w dniu 22 lutego 2013 roku (k. 56 akt), zaś w dniu 12 marca 2013 roku odbyło się zebranie branżowe, w którym uczestniczył pozwany, w przedmiocie dostosowania projektu budowlanego i obiektu w związku ze zmianami w systemie przeciwpożarowym (notatka, k. 57-58 akt). Natomiast, w przypadku nieprawidłowego położenia rurociągu wodnego okoliczność ta znana była powodowi na pewno już w lipcu 2013 roku, w tej dacie bowiem powód wzywał pozwanego do podjęcia stosownych czynności i wobec ich braku, zlecił wykonanie koniecznych prac związanych z dociepleniem rurociągu innemu podmiotowi.

Roszczenie o naprawienie szkody spowodowanej naruszeniem zobowiązania jako zobowiązanie bezterminowe staje się wymagalne zgodnie z regułą ustaloną w art. 455 k.c., a więc po wezwaniu dłużnika przez wierzyciela do spełnienia świadczenia odszkodowawczego.

A zatem powyższe terminy (luty – marzec 2013 roku i lipiec 2013 roku) uznać należy za najwcześniejszy, w myśl art. 120 k.c., możliwy termin do wezwania pozwanego do spełnienia świadczenia. Już wówczas wierzyciel – powód – poprzez wezwanie dłużnika (pozwanego) do spełnienia świadczenia odszkodowawczego mógł bowiem spowodować wymagalność powstałego na jego rzecz roszczenia.

Uwzględniając zatem dwuletni termin przedawnienia tego roszczenia, w momencie wniesienia pozwu (w dniu 16 marca 2016 roku), roszczenie powoda (nie przesądzając oczywiście o jego istnieniu i zasadności) było już przedawnione, co skutkowało oddaleniem powództwa i wskutek czego nie mogło dojść do merytorycznej jego oceny.

Podkreślić należy raz jeszcze, że powód wystąpił z pozwem w marcu 2016 roku, a więc po blisko trzech latach od ostatecznego wydania mu projektu uwzględniającego zmiany (maj 2013 roku), zaś o zarzucanej pozwanemu wadliwości projektu wiedział jeszcze wcześniej – już, jak to wynika ze zgromadzonych dowodów i jak wskazano w powyższej części uzasadnienia, nie później niż w lutym – marcu 2013 roku (opinia rzeczoznawcy do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych F. M. z dnia 22 lutego 2013 roku, k. 56 akt i notatka ze spotkania branżowego z dnia 12 marca 2013 roku, k. 57-58 akt), zaś o nieprawidłowościach w położeniu rurociągu – nie później niż w lipcu 2013 roku, toteż nie tylko nie dotrzymał dwuletniego terminu liczonego w tym przypadku według ogólnych reguł określonych w art. 120 k.c. od daty wystąpienia szkody, ale nie zmieścił się także w dwuletnim okresie liczonym od oddania poprawionego projektu, czy też sporządzenia kosztorysu prac zamiennych i prac dodatkowych (luty 2014 roku). Wskazać przy tym należy, że w każdym przypadku, niezależnie od początku biegu terminu przedawnienia roszczeń wynikających z umowy o dzieło, poza sporem pozostaje, że termin przedawnienia jest określony w art. 646 k.c. i dla roszczeń, w tym odszkodowawczych, wynikających z umowy o dzieło, wbrew twierdzeniom strony powodowej, nie jest nigdy określony treścią art. 118 k.c. (nie wynika to także z uchwały Sądu Najwyższego z dnia 22 listopada 2013 roku w sprawie o sygn. akt III CZP 72/13, na która powołuje się powód – dotyczy ona art. 120 k.c. jako przepisu, w myśl którego należy liczyć początek biegu terminu przedawnienia także w przypadku roszczeń odszkodowawczych z umowy o roboty budowlane). W orzecznictwie Sądu Najwyższego ugruntowane jest stanowisko, że dochodzenie przez zamawiającego dzieło roszczeń odszkodowawczych na zasadach ogólnych wynikających z art. 471 k.c., które może realizować każdy wierzyciel, jest niezależne od roszczeń z tytułu rękojmi. Roszczenia te (na zasadach ogólnych z art. 471 k.c.) podlegają dwuletniemu przedawnieniu określonemu w art. 646 k.c., który to przepis jest przepisem szczególnym przedawnienia dla tego rodzaju roszczeń i wyłącza w tym względzie przepisy ogólne o przedawnieniu (tak Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 07 maja 1969 roku, sygn. akt III CZP 13/69, w wyroku z dnia 25 listopada 1999 roku, sygn. akt II CKN 581/98 oraz w wyroku z dnia 20 kwietnia 2006 roku, sygn. akt III CSK 2/06).

Mając na względzie powyższe rozważania i uznając roszczenie powoda za przedawnione, na podstawie art. 646 k.c. w zw. z art. 471 k.c. w zw. z art. 120 k.c. stosowanych a contrario Sąd powództwo oddalił.

O kosztach procesu w punkcie II i w punkcie III sentencji wyroku, Sąd rozstrzygnął zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu na podstawie art. 98 k.p.c. i art. 108 k.p.c. w zw. z § 2 punktem 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. z 2015 roku, poz. 1800) obciążając tymi kosztami powoda i uznając, iż stronie pozwanej reprezentowanej w niniejszej sprawie przez pełnomocnika w osobie adwokata należy się tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego kwota 7 217 złotych, na co składa się kwota 7 200 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego oraz kwota 17 złotych tytułem zwrotu uiszczonej opłaty skarbowej od pełnomocnictwa. Pozostałymi kosztami procesu Sąd obciążył powoda uznając je za uiszczone.

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)

SSR Justyna Supińska

Gdynia, dnia 04 lipca 2017 roku