Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 27 czerwca 2017 roku

Sąd Apelacyjny w Szczecinie I Wydział Cywilny w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 27 czerwca 2017 roku na posiedzeniu niejawnym w Szczecinie

sprawy z powództwa R. Ż.

przeciwko A. Ż.

o rozwód

na skutek zażalenia powoda na zarządzenie Przewodniczącego w Sądzie Okręgowym w Szczecinie z dnia 2 marca 2017 roku, sygn. akt XRC 172/17

p o s t a n a w i a:

oddalić zażalenie

SSA. M. Gołuńska SSA A. Sołtyka SSA K. Górski

UZASADNIENIE

Zarządzeniem z dnia 2 marca 2017 roku Przewodniczący w Sądzie Okręgowym w Szczecinie zwrócił pozew. W uzasadnieniu powyższej decyzji wskazano, że powód mimo prawidłowego wezwania doręczonego – wobec podwójnego awizowania przesyłki - w dniu 17 lutego 2017 roku w zakreślonym przez Sąd terminie nie uiścił opłaty stałej od pozwu. W związku z tym, na podstawie art. 130 § 2 k.p.c. zarządzono zwrot pozwu.

Zażalenie na to orzeczenie wywiódł powód. W treści uzasadnienia wskazał, że nie otrzymał żadnego pisma z Sądu, ani też nie otrzymał awizo. Powtórne awizo, które otrzymał zostało błędnie zaadresowane na adres R. Ż. ul. (...) i dostarczone po czasie. Wskazał, że awizo dostarczono do skrzynki 15 marca 2017 roku, jednak z uwagi na błędnie wskazany adres uznał, że adresatem przesyłki jest inna osoba.

Powód do powyższego zażalenia dołączył zawiadomienie z dnia 6 marca 2017 roku, jako adresata wskazano tam R. Ż. zamieszkałego przy ul. (...).

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Zażalenie okazało się bezzasadne.

Stosownie do art. 130 § 1 k.p.c. jeżeli pismo procesowe nie może otrzymać prawidłowego biegu wskutek nie zachowania warunków formalnych lub jeżeli od pisma nie uiszczono należnej opłaty, przewodniczący wzywa stronę, pod rygorem zwrócenia pisma, do poprawienia, uzupełnienia lub opłacenia go w terminie tygodniowym. Stosownie do treści § 2 wskazanego przepisu po bezskutecznym upływie terminu przewodniczący zwraca pismo stronie. Pismo zwrócone nie wywołuje żadnych skutków, jakie ustawa wiąże z wniesieniem pisma procesowego do sądu.

Ponadto, zgodnie z art. 126 ² § 1 k.p.c. sąd nie podejmie żadnej czynności na skutek pisma, od którego nie została uiszczona należna opłata. Opłacie podlega w szczególności pozew - art. 3 ust 2 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Powód w niniejszej sprawie na podstawie art. 26 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy zobowiązany był do uiszczenia opłaty od pozwu w wysokości 600 zł. Wobec powyższego, zasadnie zarządzeniem przewodniczącego powód został wezwany do uiszczenia opłaty od pozwu w kwocie 600 zł lub złożenia wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych w terminie 7 dni pod rygorem zwrotu pozwu.

Powyższe zobowiązanie zostało wysłane dnia 30 stycznia 2017r na podany w pozwie adres powoda (k. 7).

Z analizy akt sprawy wynika, że przesyłka sądowa przesłana dla powoda na adres ul. (...) (...)-(...) P. zawierająca zobowiązanie została zwrócona Sądowi Okręgowemu w Szczecinie w dniu 1 marca 2017 roku. Na kopercie (k. 8) znajdują się dwie adnotacje doręczyciela: z 2 lutego 2017 roku oraz z 10 lutego 2017 roku – następującej treści: „adresat nieobecny awizowano” oraz „awizowano powtórnie”. Trzecią adnotacją jest „zwrot nie podjęto w terminie”, która jest opatrzona datownikiem pocztowym z 20 lutego 2017 roku.

Analizując decyzję podjętą w sprawie sąd odwoławczy stwierdza, że z uwagi na niepodjęcie przez powoda przesyłki w terminie, przewodniczący słusznie uznał, że nastąpiło jej skuteczne doręczenie w dniu 17 lutego 2017r.

Skarżący nie kwestionował, że nie uiścił opłaty od pozwu, do której uiszczenia był zobowiązany w wyznaczonym terminie. W niniejszej sprawie zasadniczy spór dotyczył tego, czy powyższe wezwanie zostało skutecznie doręczone powodowi.

Zgodnie z treścią art. 135 § 1 k.p.c. doręczenia dokonuje się w mieszkaniu, w miejscu pracy lub tam, gdzie się adresata zastanie. Jeżeli stroną jest osoba fizyczna doręczenia dokonuje się tej osobie. Art. 138 k.p.c. stanowi natomiast, że jeżeli doręczający nie zastanie adresata w mieszkaniu, może doręczyć pismo sądowe dorosłemu domownikowi, a gdyby go nie było – administracji domu, dozorcy domu lub sołtysowi, jeżeli osoby te nie są przeciwnikami adresata w sprawie i podjęły się oddania mu pisma.

Stosownie do treści art. 139 § 1 k.p.c. w razie niemożności doręczenia pisma bezpośrednio adresatowi lub w sposób określony w art. 138 k.p.c., pismo przesłane za pośrednictwem pocztowego należy złożyć w placówce pocztowej tego operatora, zaś zawiadomienie o tym należy umieścić na drzwiach mieszkania adresata lub w oddawczej skrzynce pocztowej ze wskazaniem gdzie i kiedy pismo pozostawiono oraz z pouczeniem, iż należy je odebrać w terminie 7 dni od dnia umieszczenia zawiadomienia. W razie bezskutecznego upływu tego terminu czynność zawiadomienia należy powtórzyć. Dwukrotne wysłanie i awizowanie przesyłki stanowi spełnienie wymagania skuteczności doręczania pism sądowych przez pocztę i zapewnia realizację konstytucyjnej zasady prawa do sądu (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 2 lipca 2009 roku, II UZ 20/09; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 9 lipca 2009 roku, II PZP 3/09.

Doręczenie zastępcze, o którym mowa jest w przepisie art. 139 § 1 k.p.c., oparte jest na domniemaniu, że pismo sądowe dotarło do rąk adresata i że w ten sposób doręczenie zostało dokonane prawidłowo. Dla skuteczności takiego doręczenia konieczne jest, aby adresat mieszkał pod wskazanym adresem i miał faktyczną możliwość odbioru przesyłki.

Adnotacje stwierdzające daty dokonanych czynności na przesyłce sądowej – uczynione zgodnie z postanowieniem rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 12 maja 2010 r. w sprawie szczególnego trybu i sposobu doręczania pism sądowych w postępowaniu cywilnym (Dz. U. z 2010 r. Nr 190, poz. 1277 ze zm.) oraz wymogami art. 139 k.p.c. korzystają z domniemania prawdziwości (art. 244 k.p.c.), jako data pewna (art. 81 § 1 k.c.).

Domniemanie takie może zostać obalone, ale nie przez samo zaprzeczenie jego treści, lecz strona zaprzeczająca powinna swoje zarzuty udowodnić, zgodnie z treścią art. 252 k.p.c. (postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 23 kwietnia 2009 r., IV CZ 31/09, LEX nr 738364; z dnia 15 listopada 2002 r., V CZ 140/02, LEX nr 57239; z dnia 28 kwietnia 2004 r., V CZ 33/04, LEX nr 585912; z dnia 17 października 2001 r., III CZ 84/01, LEX nr 558605; z dnia 8 czerwca 2000 r., V CZ 44/00, LEX nr 1221159). W tym wypadku skarżący powinni wykazać, że czynność awizowana została dokonana wadliwie.

Odnosząc powyższe do zarzutów podniesionych w zażaleniu wskazuje sąd drugiej instancji, że zażalenie powoda opiera się na oświadczeniu, że nie otrzymał awizo. To twierdzenie pozostaje jednak w sprzeczności z informacjami poczty (adnotacja na kopercie) zwłaszcza, jeśli się uwzględni okoliczność, że adres powoda, na który dokonano doręczeń, był prawidłowy.

Sąd Apelacyjny zauważa, że choć z uprawdopodobnieniem jest związane to, że strona nie jest skrępowana wymaganiami co do formy przeprowadzenia dowodów przewidzianymi w przepisach o postępowaniu dowodowym i jednocześnie stopień pewności faktów uprawdopodobnionych jest niższy, aniżeli faktów wykazywanych przy zastosowaniu wszystkich reguł postępowania dowodowego, to jednak nie może być tak, że podnoszone fakty w ogóle nie zostały wykazane, nawet w tym stopniu niższym, aniżeli wykazywany przy prowadzeniu postępowania dowodowego.

Powód co prawda jako dowód załączył awizo, z którego wynika, iż błędnie wskazano tam jego adres (k.15), jednakże już tylko z daty, w której zawiadomienie to zostało wystawione wynika, że awizo nie dotyczy przesyłki sądowej wysłanej do niego w niniejszej sprawie. Z treści dołączonego przez powoda dokumentu wynika, iż zawiadomienie wystawiono w dniu 6 marca 2017 roku, natomiast przesyłka zawierającą zobowiązanie została już w dniu 1 marca 2017 roku zwrócona do Sądu Okręgowego w Szczecinie. Niemożliwym jest zatem, aby była awizowana w dniu 6 marca 2017 roku, czy też jak twierdzi powód w dniu 15 marca 2017 roku.

Wskazując na powyższe w ocenie Sądu Apelacyjnego skarżący nie zaoferował materiału dowodowego, który pozwoliłby skutecznie podważyć wiarygodność treści pocztowego potwierdzenia odbioru przesyłki co do pozostawienia zawiadomienia w skrzynce oddawczej powoda, co w dalszej konsekwencji musiało skutkować uznaniem, iż pomimo wezwania powód nie usunął braków formalnych pozwu.

Przesyłka zawierająca zobowiązanie do uiszczenia opłaty od pozwu została prawidłowo awizowana 2 lutego 2017 roku, a następnie awizowana powtórnie w dniu 10 lutego 2017 roku. Ponieważ przesyłka nie została podjęta, pocztowa placówka oddawcza opatrzyła ją (na stronie adresowej koperty) adnotacją: ”zwrot nie podjęto w terminie” oraz odciskiem datownika z datą 20 lutego 2017 roku, po czym odesłano przesyłkę Sądowi Okręgowemu w Szczecinie, do którego wpłynęła w dniu 1 marca 2017 roku (data prezentaty). Z ostatnim dniem siedmiodniowego terminu do odbioru przesyłki, czyli dniem 17 lutego 2017 roku, nastąpiło skuteczne doręczenie pisma sądowego w sposób przewidziany w art. 139 § 1 k.p.c. i w § 10 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 12.10.2010 r. w sprawie szczegółowego trybu i sposobu doręczania pism sądowych w postepowaniu cywilnym (Dz. U. z 2010 r. Nr 190, poz. 1227 ze zm.).

Analiza treści przesyłki sądowej, której zwrotu dokonano prowadzi do wniosku, że wymagania określone przepisami prawa zostały spełnione. Na zwróconej przesyłce znajdują się wszystkie konieczne stemple pocztowe, adnotacje, daty oraz podpisy. Z powyższego wynika, że nie naruszono trybu doręczania przesyłek sądowych w postępowaniu cywilnym. W realiach tej sprawy opłata od pozwu powinna być uiszczona najpóźniej w dniu 24 lutego 2017 roku. Poza sporem jest, że w ww. czasie opłaty od pozwu nie uiszczono.

Biorąc powyższe pod uwagę Sąd Okręgowy zasadnie uznał, iż powód nie usunął braków formalnych pozwu, dlatego na podstawie art. 130 § 2 k.p.c. w zwrócił pozew.

Na koniec niniejszych rozważań Sąd Odwoławczy wyjaśnia, że stosownie do art. 130 § 2 k.p.c. pismo zwrócone nie wywołuje żadnych skutków, jakie ustawa wiąże z wniesieniem pisma procesowego do sądu. Zwrot pozwu nie zamyka jednak powodowi drogi do sądowego dochodzenia jego roszczeń. Powód może bowiem ponownie wnieść pozew do sądu.

Mając na uwadze powyższe Sąd Apelacyjny na podstawie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. oddalił zażalenie.

SSA. M. Gołuńska SSA A. Sołtyka SSA K. Górski