Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Powódka I. S., działająca w imieniu małoletniego R. N. wniosła w pozwie o podwyższenie alimentów zasądzonych na jego rzecz od pozwanego D. N. z kwoty 300 zł miesięcznie do kwoty 1500 zł miesięcznie.

W uzasadnieniu podała, że małoletni powód jest synem pozwanego. Po raz ostatni wysokość alimentów od pozwanego na rzecz powoda została ustalona wyrokiem zaocznym wydanym 22 sierpnia 2003 roku na kwotę 300 zł miesięcznie. od tego czasu, jak podała powódka, potrzeby małoletniego wzrosły. Obecnie ma on 16 lat i razem z matką mieszka na terenie Wielkiej Brytanii. Powódka prowadzi tam działalność gospodarczą, z której osiąga dochody w wysokości około 5200 £ rocznie. Na małoletniego otrzymuje zasiłek rodzinny w wysokości 2500 £ rocznie. Matka małoletniego podała, że koszty utrzymania w Wielkiej Brytanii są stosunkowo wysokie, przez co alimenty w dotychczasowej wysokości nie wystarczają na zaspokojenie potrzeb małoletniego powoda. Syn stron uczy się w szkole oddalonej znacznie od miejsca zamieszkania, w związku z czym matka ponosi koszty dojazdów. Również koszty związane z zaspokajaniem jego podstawowych potrzeb wzrosły.

Na rozprawie powódka ograniczyła powództwo do kwoty 1200 zł miesięcznie.

Pozwany D. N. w odpowiedzi na pozew i na rozprawie wnosił o oddalenie powództwa.

Uzasadniając swoje stanowisko w sprawie pozwany podnosił, że powódka nie wykazała wzrostu kosztów utrzymania małoletniego. Wskazał, że choć koszty utrzymania w Wielkiej Brytanii są wyższe niż w Polsce, to wyższe są również zarobki oraz większa niż w Polsce pomoc socjalna na utrzymanie małoletnich dzieci. Pozwany podniósł również, że matka małoletniego decyzję o wyjeździe z synem podjęła bez porozumienia z nim, w związku z czym w jego ocenie nie może przerzucać na pozwanego ekonomicznych konsekwencji swojej decyzji.

D. N. podał również w uzasadnieniu odpowiedzi na pozew, że znajduje się w bardzo trudnej sytuacji majątkowej. Od 2010 roku jest całkowicie niezdolny do pracy i utrzymuje się z renty, która nie wystarcza na zaspokojenie jego podstawowych potrzeb.

Sąd ustalił co następuje:

Małoletni R. N. jest synem pozwanego D. N..

Wyrokiem zaocznym z dnia 22 sierpnia 2003 roku Sąd Rejonowy w Ostródzie ustalił obowiązek alimentacyjny pozwanego na rzecz małoletniego powoda na kwotę 300 zł miesięcznie. W chwili wydania orzeczenia małoletni powód miał trzy lata. Mieszkał z matką, która utrzymywała się z zasiłku gwarantowanego. R. N. leczony był wówczas na astmę. Stałe leki kosztowały około 150 zł miesięcznie.

W chwili ustalenia obowiązku alimentacyjnego pozwany D. N. utrzymywał się z wynagrodzenia za pracę. Zatrudniony był jako zastępca kierownika restauracji w hotelu i zarabiał 900-1200 zł miesięcznie.

( dowód: odpis zupełny aktu urodzenia- k. 8, protokół rozprawy z dnia 22.08.2003r.- k. 23 akt III RC 489/03 Sądu Rejonowego w Olsztynie, wyrok zaoczny z dnia 22.08.2003r. – k. 24 akt III RC 489/03 Sądu Rejonowego w Ostródzie)

Obecnie małoletni R. N. ma 16 lat. Mieszka razem z matką na terenie Wielkiej Brytanii. Małoletni jest zdrowy, nie przyjmuje stałych leków. Nie nosi okularów. Uczy się w szkole średniej, do której dojeżdża z miejsca zamieszkania trzy razy w tygodniu.

Małoletni mieszka razem z matką w wynajętym domu. Matka małoletniego ma na utrzymaniu jeszcze jedno dziecko ze związku nieformalnego. Wymieniona prowadzi wspólne gospodarstwo domowe z dziećmi i swoim ojcem. Za wynajęcie domu powódka płaci 170 £ tygodniowo, podatek od nieruchomości wynosi 1000 £ rocznie. Za wodę powódka płaci 17 funtów tygodniowo, za energię elektryczną 20 funtów, a za ogrzewanie 30-40 funtów. W sezonie letnim opłata wynosi 10 funtów. Na wspólne utrzymanie I. S. otrzymuje od swojego ojca 220 £ miesięcznie.

Matka małoletniego na terenie Wielkiej Brytanii prowadzi działalność gospodarczą. Do października 2016 roku otrzymywała zasiłek macierzyński w wysokości 139 £ tygodniowo. Obecnie powódka nie wykonuje pracy. Oczekuje na operację, po której starać się będzie o świadczenie z tytułu niepełnosprawności. Wynosi ono 20 £ tygodniowo. Na młodsze dziecko I. S. otrzymuje zasiłek rodzinny w wysokości 24 £ tygodniowo. Wymieniona dostaje również dodatek dla osób o niskich dochodach w wysokości 250 £ tygodniowo.

Powódka nie posiada majątku. Spłaca zaległości podatkowe w ratach po 34 £ tygodniowo oraz pożyczkę z funduszu socjalnego- 99 £ tygodniowo.

( dowód: przesłuchanie powódki I. S.- k. 100-101,272v)

D. N. utrzymuje się aktualnie z renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy. Świadczenie wynosi 1068,10 zł miesięcznie. Do czasu, gdy pozwany zachorował na wirusowe zapalenie wątroby typu B, zatrudniony był jako kelner. Prowadził również sklep ze swoją matką. Pozwany nie posiada majątku. Nie spłaca kredytów ani pożyczek.

Ojciec małoletniego przeszedł przeszczep wątroby. W związku z tym przyjmuje stałe leki. Leki przeciwwirusowe pozwany otrzymuje nieodpłatnie. Leki, które wymieniony przyjmuje w związku z przeszczepem są refundowane i kosztują 90 zł miesięcznie. Dodatkowo pozwany przyjmuje leki na nadciśnienie, które kosztuję około 80 zł miesięcznie.

D. N. mieszka ze swoimi rodzicami, z którymi prowadzi wspólne gospodarstwo domowe. Na wspólne utrzymanie przekazuje 300-400 zł miesięcznie.

( dowód: karta informacyjna leczenia szpitalnego- k. 29,30,35,36, orzeczenie lekarza orzecznika ZUS- k. 31,37,266-267, decyzja ZUS- k. 268-270, obliczenie podatku przez organ rentowy- k. 32, historia rachunku bankowego- 263-265; przesłuchanie pozwanego D. N.- k. 272v-273)

Pozwany D. N. utrzymuje z synem kontakt za pośrednictwem środków umożliwiających komunikowanie się na odległość. Po raz ostatni spotkał się z nim w wakacje 2012 roku. Pozwany w ostatnim roku dwukrotnie przekazał na rzecz syna kwoty po 1000 zł. Pierwsza wpłata została przekazana z okazji urodzin małoletniego. Druga wpłata miała miejsce w lutym tego roku. Środki od pozwanego małoletni przeznaczył na swoje potrzeby.

( bezsporne)

Sąd zważył co następuje:

Ustalony wyżej stan faktyczny co do zasady pozostawał między stronami bezsporny. Ustalenia faktyczne Sąd oparł przede wszystkim na wyjaśnieniach stron oraz dokumentach złożonych do akt przez pozwanego. Powódka bowiem nie dostarczyła do akt żadnych dokumentów na okoliczność źródeł utrzymania oraz kosztów związanych z utrzymaniem małoletniego. Jej wyjaśnienia nie były jednak kwestionowane z wyjątkiem twierdzeń dotyczących związanej ze zmianą szkoły małoletniego koniecznością ponoszenia kosztów zakwaterowania. W tym zakresie ustalenia faktyczne Sąd oparł na wyjaśnieniach pozwanego, który podał, że z relacji syna wie, iż małoletni dojeżdża do szkoły trzy razy w tygodniu.

W ocenie Sądu w ustalonym w sprawie stanie faktycznym roszczenie małoletniego powoda zasługiwało co do zasady na uwzględnienie.

Nie budzi wątpliwości, nie tylko w świetle przeprowadzonych dowodów, ale również w świetle zasad doświadczenia życiowego, że od czasu, gdy wysokość alimentów na rzecz małoletniego została ustalona po raz ostatni, jego usprawiedliwione potrzeby wzrosły. Okoliczności tej nie kwestionował również pozwany. Od czasu, gdy obowiązek alimentacyjny został ustalony, upłynął okres 12 lat, przypadający na czas intensywnego rozwoju małoletniego, nie tylko fizycznego. Obecnie, małoletni powód ma 16 lat. Uczy się poza miejscem zamieszkania i realizuje swoje zainteresowania muzyczne. Okoliczności powyższe uzasadniają wniosek, że w ślad za wzrostem usprawiedliwionych potrzeb małoletniego wzrosły również koszty związane z ich zaspokojeniem. To z kolei jest okoliczność uzasadniająca roszczenie o podwyższenie alimentów. Zgodnie bowiem z art. 138 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczących obowiązku alimentacyjnego.

W ocenie Sądu żądana w niniejszej sprawie przez powódkę kwota 1500 zł miesięcznie tytułem alimentów jest jednak kwotą wygórowaną. Choć powódka podnosiła w toku postępowania, że koszty utrzymania na terenie Wielkiej Brytanii są wyższe niż koszty utrzymania na terenie Polski, to jednak nie wykazała rzędu wielkości tej różnicy. W istocie, mimo że powódka była w niniejszej sprawie reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika, nie udokumentowała żadnych kosztów związanych z utrzymaniem małoletniego powoda- związanych z zaspokojeniem potrzeb mieszkaniowych, edukacją czy dojazdami do szkoły. W tym stanie rzeczy Sąd za podstawę ustaleń w powyższym zakresie przyjął przeciętne koszty utrzymania na terenie Polski mając na względzie bezsporną okoliczność, że małoletni jest zdrowy, nie przyjmuje stałych leków i nie uczestniczy w dodatkowych płatnych zajęciach. Jego potrzeby nie odbiegają zatem od przeciętnych.

Mając na względzie powyższe okoliczności Sąd uznał, że dotychczasowa kwota alimentów tj. 300 zł miesięcznie jest kwotą niewystarczającą na zaspokojenie usprawiedliwionych potrzeb małoletniego powoda, a zatem roszczenie o podwyższenie alimentów co do zasady zasługiwało na uwzględnienie.

Ustalając wysokość alimentów Sąd miał na względzie przesłanki wymienione w art. 135 § 1 kro, zgodnie z którym zakres obowiązku alimentacyjnego zależy od usprawiedliwionych potrzeb osoby uprawnionej oraz od możliwości zarobkowych zobowiązanego.

W przekonaniu Sądu potrzeby małoletniego powoda ulegały zmianie również w toku niniejszego postępowania. Pozew wniesiony został 27 sierpnia 2015 roku, zaś wyrok w sprawie zapadł w dniu 09.06.2017r. W okresie trwania niniejszego postępowania sytuacja małoletniego uległa zmianie już z tego tylko względu, że wymieniony rozpoczął kolejny etap edukacji. Nadal, jak wskazują zasady doświadczenia życiowego oraz wyjaśnienia stron, rozwija swoje pasje. W toku postępowania zmianie uległa również sytuacja matki małoletniego, która obecnie, z uwagi na następstwa wypadku, oczekuje na operację i nie może wykonywać pracy. Okoliczności te, zdaniem Sądu, mają istotny wpływ na zakres obowiązku alimentacyjnego, w związku z czym zasadnym jest zróżnicowanie wysokości alimentów za okres od daty wniesienia pozwu do daty wyrokowania i na przyszłość.

Zdaniem Sądu w świetle przeprowadzonych w niniejszej sprawie dowodów roszczenie małoletniego powoda za okres od daty wniesienia pozwu do daty wyrokowania zasługiwało na uwzględnienie do kwoty po 400 zł miesięcznie, zaś od daty wydania orzeczenia do kwoty po 480 zł miesięcznie.

Ustalając wysokość alimentów Sąd obok zakresu potrzeb małoletniego powoda, które, poza kosztami dojazdów do szkoły, nie były kwestionowane przez pozwanego, miał na względzie możliwości zarobkowe pozwanego D. N.. Pozwany domagał się oddalenia powództwa podając konsekwentnie w toku postępowania, że jest osobą całkowicie niezdolną do pracy. Wymieniony otrzymuje z tego tytułu rentę, która nie wystarcza na zaspokojenie nawet jego potrzeb. Nie posiada również majątku.

Zdaniem Sądu powyższa argumentacja nie zasługiwała w pełni na podzielenie. Wprawdzie pozwany D. N. został uznany po raz kolejny za osobę całkowicie niezdolną do pracy, jednak dysponuje stałym źródłem dochodu w postaci renty. Jak podał pozwany na rozprawie, na poczet wspólnych jego i rodziców wydatków związanych z utrzymaniem gospodarstwa domowego przeznacza kwotę 300-400 zł miesięcznie, a na lekarstwa, które stale przyjmuje, około 170 zł miesięcznie. Świadczenie rentowe pozwanego wynosi 1068,10 zł miesięcznie, a zatem nawet gdyby przyjąć, że pozwany, jak podnosił, nie podejmuje żadnych dodatkowych zajęć zarobkowych, należy uznać, że wymieniony dysponuje wystarczającymi środkami, aby realizować obowiązek alimentacyjny w rozmiarze określonym niniejszym wyrokiem. Zdaniem Sądu okoliczność tę potwierdza fakt, że tylko w okresie jednego roku, jaki upłynął między terminami rozpraw w niniejszej sprawie, D. N. był w stanie przeznaczyć na rzecz syna dodatkową kwotę 2000 zł. Małoletni przeznaczył przekazane przez ojca pieniądze na własne potrzeby, przy czym oboje rodzice mieli zastrzeżenia co do racjonalności tych wydatków. W ocenie Sądu w tym stanie rzeczy zasadnym jest, aby w miejsce nieregularnych świadczeń w znacznej wysokości pozwany czynił na rzecz małoletniego regularne świadczenia, które pozwolą powódce na bieżące zaspokajanie potrzeb dziecka, tym bardziej, że obecnie wymieniona nie posiada żadnego własnego źródła dochodów.

Kierując się powyższymi względami Sąd na podstawie powołanych wyżej przepisów orzekł jak w pkt. I wyroku i oddalił powództwo w pozostałym zakresie- pkt II.

Z uwagi na jedynie częściowe uwzględnienie roszczenia o kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 100 kpc- pkt III wyroku, zaś mając na względzie wysokość i charakter dochodów pozwanego oraz brak stałego źródła dochodów po stronie powodowej o kosztach sądowych orzekł na podstawie art. 113 ust. 4 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych ( Dz. U. 2016, poz. 623)- pkt IV wyroku.

Na podstawie art. 333 § 1 pkt 1 kpc wyrokowi w części uwzględniającej powództwo o alimenty Sąd z urzędu nadał rygor natychmiastowej wykonalności- pkt V.

ZARZĄDZENIE

1)  Odnotować

2)  Odpis doręczyć pełnomocnikom stron

3)  Z apelacją lub za 14 dni

O., 26.06.2017r.