Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Ustawowa przedstawicielka małoletniego powoda M. B. (1) wniosła w pozwie o zasądzenie od pozwanego na rzecz małoletniego A. J. kwoty 700 zł miesięcznie tytułem alimentów.

W uzasadnieniu matka małoletniego podała, że pozostawała z pozwanym w nieformalnym związku, z którego pochodzi małoletni A. J.. Obecnie dziecko mieszka z matką, która utrzymuje się z zasiłku dla bezrobotnych. Powódka podała, że to ona przede wszystkim dba o wychowanie małoletniego- odwozi go i odbiera z przedszkola, chodzi z małoletnim do lekarza, natomiast ojciec dziecka jedynie realizuje kontakty i to w terminach, które wyłącznie jemu odpowiadają. W kosztach utrzymania dziecka pozwany uczestniczy natomiast jedynie ponosząc opłatę za przedszkole w kwocie 187 zł miesięcznie.

W odpowiedzi na pozew pozwany T. J. uznał powództwo do kwoty po 150 zł miesięcznie.

W uzasadnieniu swojego stanowiska podał, że do września 2016 roku, inaczej niż twierdzi powódka, to on odbierał małoletniego z przedszkola i sprawował nad nim opiekę do godzin wieczornych albo do dnia następnego, kiedy odprowadzał syna do przedszkola. Pozwany zakwestionował również twierdzenia powódki dotyczące jej trudnej sytuacji materialnej podając, że wymieniona pracuje i osiąga dochody w wysokości 4000-5000 zł miesięcznie. Podniósł również, że matka małoletniego zrezygnowała z przynoszącej znaczne dochody działalności gospodarczej.

T. J. podniósł także, że to on ponosi większość kosztów związanych z utrzymaniem małoletniego. Płaci za przedszkole, za wyżywienie dziecka w przedszkolu, poniósł koszty związane z zakupem wyprawki. Opłaca również, w razie potrzeby, prywatne wizyty lekarskie dziecka i płaci rocznie 608 zł za przechowywanie komórek macierzystych. Kupuje małoletniemu kosmetyki, środki czystości, ponosi również koszty szczepień.

Odnośnie swojej sytuacji finansowej pozwany podał, że korzysta z pomocy finansowej swojej matki. Z uwagi na swój stan zdrowia działalność gospodarczą prowadzi jedynie w ograniczonym zakresie, a jego dochód od początku 2016 roku wyniósł 1172 zł. Faktycznie, jak podał pozwany, pozostaje on na utrzymaniu swojej matki.

Ustawowa przedstawicielka małoletniego powoda podtrzymała swoje stanowisko i argumentację przytoczoną na jego uzasadnienie w kolejnych pismach procesowych i na rozprawie.

Pozwany T. J. ostatecznie na rozprawie uznał powództwo do kwoty po 150 zł miesięcznie za okres od dnia wniesienia powództwa do maja 2017 roku oraz do kwoty po 200 zł miesięcznie poczynając od czerwca 2017 roku.

Sąd ustalił co następuje:

Małoletni A. J. pochodzi z nieformalnego związku (...) i pozwanego T. J..

( dowód: odpis zupełny aktu urodzenia- k. 11)

Od czasu rozstania rodziców małoletni mieszka z matką ( bezsporne).

Małoletni powód ma obecnie pięć lat. Nie choruje przewlekle i nie przyjmuje stałych leków. Nosi obuwie ortopedyczne.

A. J. chodzi do przedszkola miejskiego, za które opłata wynosi 102,92-152,60 zł miesięcznie. W przedszkolu syn stron ma dodatkowe zajęcia z robotyki, za które opłata wynosi 30 zł miesięcznie i z języka angielskiego, za które opłata wynosi 32 zł miesięcznie.

( dowód: umowa o świadczenie usług- k.29-42, potwierdzenia wpłat- k. 343,379; zeznania świadków: E. K. (1)- k. 337v-338, H. Z.- k. 338v-339; częściowo wyjaśnienia powódki M. B. (1)- k. 390v)

Matka małoletniego powoda, M. B. (1) utrzymuje się obecnie z wynagrodzenia z tytułu umowy zlecenie, które za grudzień 2016 roku oraz styczeń i luty 2017 roku wyniosło odpowiednio: 673,78 zł, 822,08 zł i 914,80 zł. Wcześniej była zarejestrowana jako osoba bezrobotna. Otrzymuje również świadczenie wychowawcze na dwoje dzieci oraz alimenty na małoletniego powoda na podstawie udzielonego w niniejszej sprawie zabezpieczenia.

Obecnie M. B. (1) mieszka razem z dziećmi i swoim partnerem. Powódka dzieli z nim koszty utrzymania. (...) powódki zarabia około 3000 zł miesięcznie. Ma na utrzymaniu dwoje dzieci, na które płaci alimenty w łącznej wysokości 1000 zł miesięcznie.

Powódka mieszka z rodziną w należącym do niej mieszkaniu, na którego zakup zaciągnęła kredyt hipoteczny. rata kredytu wynosi około 1161,08 zł miesięcznie. Czynsz za mieszkanie wynosi 430,08 zł miesięcznie. Rachunki za energię elektryczną wynoszą około 100 zł miesięcznie.

( dowód: harmonogram spłaty kredytu- k. 16-26, zawiadomienie o wysokości opłat- k. 27, decyzja dyrektora Miejskiego Urzędu Pracy w O.- k. 355-356, decyzja Miejskiego Urzędu Pracy w O.- k. 357,358, umowa zlecenie- k. 359-360,361, rachunek do umowy zlecenia- k.362,363,364; wyjaśnienia powódki M. B. – k. 390v-391)

Pozwany T. J. prowadzi działalność gospodarczą. Zajmuje się konserwacją automatów z napojami i żywnością. Obecnie powód ma ustalone prawo do zasiłku rehabilitacyjnego z uwagi na całkowitą niezdolność do pracy. W weekendy pozwany pracuje jako kierowca limuzyny.

Pozwany jest właścicielem samochodu marki B. z 2002 roku. Nie spłaca kredytów ani pożyczek.

T. J. nie ma na utrzymaniu innych dzieci poza małoletnim powodem. Mieszka sam w mieszkaniu należącym do jego matki. Opłaty związane z utrzymaniem mieszkania ponosi matka pozwanego. T. J. ponosi opłatę za telewizję w kwocie około 60 zł miesięcznie.

W związku z przewlekłym schorzeniem powód okresowo co pół roku przyjmuje leki w postaci zastrzyków. Seria zastrzyków kosztuje 1500 zł.

( dowód: zaświadczenie ZUS- k. 65, dokumentacja lekarska- k 71-74,214-217,325,326, orzeczenie lekarza orzecznika ZUS- k. 366; częściowo wyjaśnienia pozwanego T. J.- k. 390v-391)

Pozwany T. J. utrzymuje kontakty z dzieckiem. Zgodnie z prawomocnym postanowieniem w przedmiocie zabezpieczenia wydanym w sprawie o ustalenie kontaktów wymieniony zabiera syna do swojego miejsca zamieszkania we wtorek po zajęciach w przedszkolu i odprowadza do przedszkola w środę rano, w piątek po zajęciach w przedszkolu oraz w co drugą niedzielę.

( dowód: zeznania świadka E. K. (2)- k. 338; przesłuchanie powódki M. B.- k. 388v)

Rodzice małoletniego nie przekazują między sobą odzieży i obuwia na czas kontaktów ani środków higienicznych. W miejscu zamieszkania powoda małoletni ma drugi komplet osobistych rzeczy, który został kupiony przez pozwanego.

( bezsporne)

Sąd zważył co następuje:

Ustalenia faktyczne w niniejszej sprawie Sąd oparł na wyjaśnieniach stron oraz dokumentach złożonych do akt. Wyjaśnienia stron Sąd uznał za wiarygodne jedynie w tym zakresie, w jakim znalazły one potwierdzenie w dokumentach znajdujących się w aktach. Zdaniem Sądu wiarygodność relacji stron należało oceniać z dużą ostrożnością, bowiem w części pozostają one w sprzeczności ze stanowiskami prezentowanymi w toku postępowania, a także z pozostałymi zgromadzonymi w sprawie dowodami. Jedynie jako przykład wskazać można twierdzenia powódki dotyczące jej bardzo niskich dochodów i ograniczonych możliwości zarobkowych, które zdaniem Sądu pozostają w sprzeczności z zasadami logiki i doświadczenia życiowego. Powódka bowiem, jak przyznała, mimo rzekomo braku stałego źródła dochodów, uzyskała w toku postępowania kredyt hipoteczny. Zdaniem Sądu świadczy to o posiadaniu przez wymienioną stałego źródła dochodu przynajmniej na czas przyznania kredytu i pozwala uznać, że możliwości zarobkowe matki małoletniego nie ograniczają się do dochodów z tytułu prac zleconych. Ponadto, mimo zobowiązania Sądu pod rygorem z art. 233 § 2 kpc, nie przedstawiła dokumentów, które posłużyły za podstawę oceny jej zdolności kredytowej. Takie stanowisko powódki Sąd ocenił zgodnie z rygorem z art. 233 § 2 kpc uznając, że ograniczone możliwości zarobkowe powódki nie zostały udowodnione. Podobnie zdaniem Sądu wiarygodność budzą twierdzenia pozwanego dotyczące jego możliwości zarobkowych oraz świadczonej regularnie na rzecz wymienionego pomocy finansowej przez jego matkę. Jak już wskazano, twierdzenia pozwanego dotyczące wykonywania przez niego dodatkowych zajęć zarobkowych, w szczególności ich wymiaru, są niekonsekwentne w toku postępowania. Nadto, jak wiadomo Sądowi z urzędu z racji prowadzenia równolegle postępowania o ustalenie kontaktów, na potrzeby każdego z tych postępowań pozwany odmiennie przedstawia okoliczności związane z wykonywaniem zleceń. Zdaniem Sądu wątpliwości budzą również wyjaśnienia pozwanego w części dotyczącej zakresu pomocy finansowej ze strony jego matki, szczególnie jeśli wziąć pod uwagę okoliczność, że utrzymuje się ona z emerytury. Zdaniem Sądu nie mogą służyć za miarodajną podstawę ustaleń w tym zakresie wyłącznie złożone do akt potwierdzenia przelewów na rachunek bankowy pozwanego w sytuacji, gdy brak jest możliwości ich przeanalizowania w powiązaniu z historią rachunku bankowego jego matki czy też w powiązaniu z jej zeznaniami. Zasady doświadczenia życiowego nakazują zdaniem Sądu poddać w wątpliwość, czy faktycznie osoba utrzymująca się z emerytury i ponosząca koszty własnego utrzymania, nawet dysponująca 10 lat temu oszczędnościami w kwocie 100000 zł była w stanie tylko w okresie 10 miesięcy uczynić na rzecz syna świadczenia w łącznej wysokości 10900 zł. Na taką kwotę łącznie opiewają bowiem przelewy na rzecz pozwanego, których potwierdzenia T. J. złożył do akt. Dodatkowo, jak podał pozwany, jego matka miała w tym samym czasie sfinansować dwie zagraniczne wyjazdy wypoczynkowe wymienionego oraz przez cały czas ponosić koszty związane z utrzymaniem użytkowanego przez pozwanego mieszkania.

Zeznania przesłuchanych w sprawie świadków: E. K., W. K. i H. Z. Sąd uznał za wiarygodne. Relacje świadka W. K. (2) dotyczyły przede wszystkim częstotliwości i przebiegu kontaktów pozwanego z synem oraz zapewniania przez pozwanego w miejscu jego zamieszkania kompletu odzieży, obuwia, środków higienicznych i zabawek dla dziecka. Te okoliczności były między stronami bezsporne. Zeznania pozostałych świadków dotyczyły natomiast zajęć dodatkowych, z których małoletni korzysta na terenie przedszkola. W tym zakresie relacje świadków były wzajemnie zgodne, w związku z czym Sąd dał im wiarę.

Na wiarę zasługiwały również zdaniem Sądu zgromadzone w aktach dokumenty. Ich wiarygodność nie była kwestionowana. W ocenie Sądu to dokumenty, ze względów wskazanych już wyżej w uzasadnieniu, stanowiły najbardziej wiarygodną podstawę dla poczynionych ustaleń faktycznych. Pozwoliły zarówno na ocenę usprawiedliwionych potrzeb małoletniego powoda, jak i w znacznym zakresie, możliwości zarobkowych stron. Jedynie złożone do akt fotografie, wydruki ze stron internetowych oraz wydruki korespondencji między stronami miały znikome znaczenie dla ustaleń faktycznych. Wskazują one przede wszystkim na zaburzone relacje stron, natomiast z racji braku pewnych dat wydruków czy fotografii zdaniem Sądu nie mają one wartości dowodowej.

W ocenie Sądu w ustalonym w sprawie stanie faktycznym roszczenie małoletniego powoda zasługiwało na uwzględnienie. Ojciec dziecka nie kwestionował go co do zasady. Sporna natomiast pozostawała wysokość alimentów.

Jak wskazano we wstępnej części uzasadnienia, matka małoletniego domagała się kwoty 700 zł miesięcznie określając koszty potrzebne na zaspokojenie usprawiedliwionych potrzeb dziecka na kwotę około 1200 zł miesięcznie. Pozwany natomiast uznał powództwo do kwoty 150 zł miesięcznie za okres do maja 2017 roku i na przyszłość do 200 zł miesięcznie, przy czym wskazywał, że choć jest to kwota nieadekwatna do potrzeb dziecka, to nie jest on w stanie, z uwagi na niezdolność do pracy, łożyć wyższych alimentów.

W przekonaniu Sądu w zakresie dotyczącym wysokości alimentów na podzielenie nie zasługiwało w pełni stanowisko żadnej ze stron. Zgodnie z art. 135 § 1 krio, zakres obowiązku alimentacyjnego wyznaczają z jednej strony usprawiedliwione potrzeby uprawnionego, zaś z drugie możliwości zarobkowe osoby zobowiązanej. Przez usprawiedliwione potrzeby uprawnionego rozumieć należy te potrzeby, których zaspokojenie „ zapewni uprawnionemu odpowiedni do jego wieku i uzdolnień, prawidłowy rozwój fizyczny i duchowy”. Możliwości zarobkowe zobowiązanego do alimentacji należy natomiast oceniać przez pryzmat potencjalnych możliwości zobowiązanego w zakresie uzyskiwania środków finansowych, należytej staranności oraz podejmowanych w tym kierunku działań.

Odnosząc się do stanowiska matki małoletniego wskazać należy, że przeprowadzone w niniejszej sprawie postępowanie dowodowe nie wykazało, aby potrzeby dziecka odbiegały od przeciętnych, charakterystycznych dla jego grupy wiekowej. Na rozprawie matka małoletniego podała, że dziecko nie choruje przewlekle, nie przyjmuje stałych leków. Uwzględniając koszty związane z zabezpieczeniem potrzeb mieszkaniowych małoletniego, wysokość opłat za przedszkole i dodatkowe zajęcia Sąd doszedł do przekonania, że kwota 700 zł miesięcznie jest wygórowana i nie znajduje uzasadnienia w potrzebach dziecka. Należy zauważyć, że opłata za przedszkole, którą powódka w swoich wyjaśnieniach określiła na 150-200 zł miesięcznie wynosi faktycznie, jak wynika z potwierdzeń wpłat, maksymalnie 150 zł miesięcznie, przy czym opłata w takiej wysokości zdarzyła się jeden raz ( k. 379). Koszt utrzymania mieszkania w łącznej wysokości około 540 zł miesięcznie winien być zdaniem Sądu dzielony na cztery osoby, szczególnie że obecnie powódka mieszka w nim ze swoim partnerem, z którym dzieli koszty związane z prowadzeniem gospodarstwa domowego. W świetle zgromadzonych w sprawie dowodów brak jest zdaniem Sądu podstaw do ustalenia, że na zaspokojenie usprawiedliwionych potrzeb małoletniego niezbędna jest kwota 1200 zł miesięcznie, nawet przy uwzględnieniu wydatków na rozrywki, zabawki czy dodatkowe opłaty w przedszkolu.

Zważyć również należy, że podobnie jak pozwany, także matka dziecka winna czynić na jego rzecz odpowiednie nakłady finansowe. Z racji sprawowania bieżącej pieczy nad małoletnim oraz zakresu kontaktów pozwanego z synem, jej udział winien być w ocenie Sądu mniejszy niż udział pozwanego, niemniej jednak powódka obecnie wykonuje pracę zarobkową, a małoletni chodzi do przedszkola, gdzie ma zapewnioną opiekę w dni powszednie do godziny 16.30. W terminach ustalonych kontaktów pieczę nad małoletnim sprawuje również pozwany. W tym stanie rzeczy brak jest zdaniem Sądu podstaw do uznania, że matka wypełnia swój obowiązek alimentacyjny w całości poprzez czynienie osobistych starań o wychowanie i utrzymanie małoletniego, jak przewiduje to art. 135 § 2 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.

Jak już wyżej wskazano, zdaniem Sądu na podzielenie nie zasługiwało również stanowisko pozwanego, który podnosił, że z uwagi na jego stan zdrowia nie jest w stanie łożyć na rzecz małoletniego kwoty wyższej niż 150 i 200 zł miesięcznie poczynając od czerwca. Wskazywał przy tym, że jest osobą całkowicie niezdolną do pracy. W ocenie Sądu w realiach niniejszej sprawy całkowita niezdolność pozwanego do pracy nie może być wyznacznikiem jego możliwości zarobkowych, już tylko w świetle wyjaśnień samego T. J.. Podkreślić bowiem należy, że pozwany przyznał, iż podejmuje dodatkowe zajęcia zarobkowe pracując jako kierowca limuzyny. Tym samym zdaniem Sądu możliwości zarobkowe pozwanego nie ograniczają się, mimo całkowitej niezdolności do pracy, do kwoty 1000 zł miesięcznie, którą wymieniony otrzymywał tytułem zasiłku chorobowego, a obecnie zasiłku rehabilitacyjnego. Z wyjaśnień pozwanego wynika, że działalność ta ma charakter regularny i systematycznie przynosi pozwanemu dodatkowe dochody- pozwany podał w swoich wyjaśnieniach, że z uwagi na dodatkową pracę nie może zajmować się synem w weekendy. Dodatkowo wskazać należy, że pozwany, jak wynika z jego wyjaśnień, nie ponosi żadnych poza kwotą 60 zł, kosztów związanych z utrzymaniem mieszkania. Nie spłaca również żadnych finansowych zobowiązań. Nie ma na utrzymaniu nikogo poza małoletnim powodem. W tym stanie rzeczy proponowana przez pozwanego na rozprawie kwota 150 zł miesięcznie i 200 zł miesięcznie poczynając od czerwca 2017 roku jest nieadekwatna do jego realnych możliwości zarobkowych. Jest również nieadekwatna do potrzeb dziecka. Kwota 200 zł miesięcznie jest zbliżona do wysokości kosztów jakie matka dziecka ponosi regularnie za przedszkole i organizowane w nim zajęcia dodatkowe.

Ważąc powyższe okoliczności Sąd stanął na stanowisku, że kwota 400 zł miesięcznie tytułem alimentów na rzecz małoletniego powoda jawi się jako adekwatna do potrzeb dziecka oraz możliwości zarobkowych pozwanego i na podstawie art. 133 § 1 kro w zw. z art. 135 § 1 kro i orzekł jak w pkt. I i II wyroku.

Zdaniem Sądu przy uwzględnieniu odpowiednich nakładów finansowych ze strony matki małoletniego kwota ta jest wystarczająca na zaspokojenie wszystkich usprawiedliwionych potrzeb dziecka na obecnym etapie jego rozwoju. Jak już wskazano, nie odbiegają one od przeciętnych. Zdaniem Sądu wskazana kwota uwzględnia również okoliczność, że część potrzeb dziecka- w okresie, gdy małoletni przebywa pod opieką ojca, zaspokaja pozwany T. J.. Wymieniony jest w stanie w przekonaniu Sądu łożyć na rzecz małoletniego kwotę 400 zł miesięcznie. Dysponuje bowiem stałym dochodem w wysokości około 1000 zł miesięcznie i dodatkowymi dochodami z prac zleconych. Poza podstawowymi kosztami związanymi z zaspokajaniem bieżących potrzeb wymieniony nie ponosi innych wydatków, w tym kosztów związanych z utrzymaniem mieszkania, które stanowią istotną część każdego budżetu domowego. Podkreślić należy, że rodzice są zobowiązani dzielić się z małoletnimi dzieckiem nawet najbardziej skromnym dochodem. W przypadku pozwanego dochód, z uwzględnieniem wynagrodzenia za dodatkowe prace, oscyluje w granicach co najmniej minimalnego miesięcznego wynagrodzenia za pracę, które zdaniem Sądu pozwala na realizację obowiązku alimentacyjnego w zakresie ustalonym niniejszym wyrokiem.

Z uwagi na częściowe uwzględnienie powództwa o kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 100 kpc- pkt III wyroku, zaś o kosztach sądowych na podstawie art. 113 ust. 4 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych ( Dz. U. 2016, poz. 623)- pkt IV.

Na podstawie art. 333 § 1 pkt 1 kpc wyrokowi w części uwzględniającej powództwo Sąd nadał rygor natychmiastowej wykonalności- pkt V wyroku.

ZARZĄDZENIE

1)  Odnotować

2)  Odpis doręczyć pełnomocnikom stron

3)  Z apelacją lub za 14 dni

O., 30.06.2017r.