Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 30 października 2013 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. przyznał od dnia 1 października 2013 r M. L. rentę z tytułu częściowej niezdolności do pracy do dnia 30 listopada 2016 roku. / decyzja k. 112 akt ZUS/

W dniu 24 grudnia 2013 roku wnioskodawca złożył odwołanie od powyższej decyzji wnosząc o jej zmianę i przyznanie prawa do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy. / odwołanie k. 2/

Odpowiadając na odwołanie pismem z dnia 23 stycznia 2014 roku organ rentowy wnosił o jego oddalenie argumentując, że podstawę do wydania skarżonej decyzji stanowiło orzeczenie komisji lekarskiej w zakresie ustalenia częściowej niezdolności do pracy. /odpowiedź na odwołanie k. 5 /

Na rozprawie w dniu 20 czerwca 2017 roku wnioskodawca wniósł o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego.

/e – prot. z dnia 20.06.17 00:17:45/

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

M. L. urodził się w dniu (...), ma wykształcenie średnie ogólne, pracował jako pakowacz owoców, robotnik magazynu, ślusarz – spawacz, dziewiarz – mechanik.

/okoliczności bezsporne, kwestionariusz – k. nienum. akt ZUS/

Od dnia 1 lutego 2012 r wnioskodawca był uprawniony do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy – okresowo – do dnia 30 września 2013 r.

/okoliczność bezsporna/

W dniu 30 sierpnia 2013 roku ubezpieczony złożył wniosek o rentę z tytułu niezdolności do pracy na dalszy okres.

/wniosek - k. 27 akt ZUS/

Orzeczeniem lekarza orzecznika z dnia 20 września 2013 r ustalono, że ubezpieczony jest częściowo niezdolny do pracy do 30 listopada 2016 r.

orzeczenie lekarza orzecznika – k. 101 akt ZUS/

Orzeczeniem Komisji Lekarskiej z dnia 22 października 2013 r ustalono, że ubezpieczony jest częściowo niezdolny do pracy do 30 listopada 2016 r.

/orzeczenie komisji lekarskiej – k. 106 akt ZUS/

Decyzją z dnia 30 października 2013 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. przyznał od dnia 1 października 2013 r M. L. rentę z tytułu częściowej niezdolności do pracy do dnia 30 listopada 2016 roku.

/ decyzja k. 112 akt ZUS/

U wnioskodawcy rozpoznano stan po urazie czaszkowo – mózgowym ze stłuczeniem płatów czołowych oraz krwiakiem śródmózgowym i podtwardówkowym. Aktualnie główne dolegliwości to zaburzenia pamięci. Nie stwierdza się objawów ogniskowego uszkodzenia układu nerwowego, w badaniu EEG występują zmiany patologiczne o charakterze napadowym. Nie stwierdza się całkowitej niezdolności do pracy.

/pisemna opinia biegłego neurologa – k. 11-13/

U wnioskodawcy stwierdza się :

- niższy niż przeciętny poziom funkcjonowania intelektualnego

- niewielkiego stopnia cechy organicznych zaburzeń (...)

- niewielkiego stopnia obniżenie sprawności procesów poznawczych.

Nie stwierdza się neurotycznych ani psychotycznych zaburzeń osobowości, opiniowany utrzymuje kontakty z otoczeniem i nie ujawnia skłonności do izolacji od otoczenia. W sferze emocjonalnej ujawniły się zaburzenia, w zachowaniu mogą pojawiać się reakcje nieadekwatne do siły działającego bodźca przy utrzymującym się znacznie podwyższonym napięciu emocjonalnym, jednak kontrola ekspresji emocji jest zachowana. Podczas badania nie ujawniły się objawy wytwórcze.

/pisemna opinia biegłego psychologa – k. 14 – 19/

U wnioskodawcy rozpoznano organiczne zaburzenia osobowości i nastroju. Jest częściowo niezdolny do pracy – przy znacznym ograniczeniu zdolności w wykonywaniu pracy zarobkowej, okresowo do sierpnia 2016 roku, z uwagi na stwierdzone objawy zespołu psychoorganicznego. Nie ujawnia objawów psychotycznych.

Przy ciężkich uszkodzeniach organicznych, znacznym nasileniu zaburzeń pamięci czy zaburzeń psychotycznym można mówić o całkowitej niezdolności do pracy. U wnioskodawcy tego rodzaju zaburzeń o znacznym nasileniu nie stwierdza się. Badania ilościowe i jakościowe wskazują na nieznaczne uszkodzenia. Tego rodzaju wydolność intelektualna wpływa na ustalenie częściowego ograniczenia zdolności do pracy. Wnioskodawca może wykonywać proste czynności, nie powinien wykonywać pracy przy maszynach w ruchu i czynności samodzielnych.

/pisemna opinia biegłego psychiatry – k. 20 – 21, ustna uzupełniająca opinia tego biegłego e – prot. z dnia 20.06.17 00:06:15 – 00:15:02/

W badaniu przedmiotowym nie stwierdza się u wnioskodawcy istotnych odchyleń od stanu prawidłowego. Z punktu widzenia internistycznego, neurologicznego i z punktu widzenia medycyny pracy nie stwierdza się w zakresie stanu somatycznego przeciwskazań do wykonywania pracy zarobkowej. Jeśli z punktu widzenia psychologa i psychiatry wnioskodawca jest częściowo niezdolny do pracy a z punktu widzenia somatycznego stanu zdrowia biegły z zakresu medycyny pracy nie stwierdził naruszenia sprawności organizmu, to globalnie należy uznać, że wnioskodawca jest częściowo niezdolny do pracy. Wnioskodawca ma drugi poziom kwalifikacji zawodowych i w ramach tego może wykonywać szereg prac – w tym te, jakie wykonywał przed otrzymaniem renty.

/pisemna opinia biegłego z zakresu medycyny pracy – k. 43 – 52/

U wnioskodawcy rozpoznano: stan po urazie wielomiejscowym, stłuczenia płatów czołowych, krwiak śródmózgowy, krwiak podtwardówkowy, złamanie żeber, złamanie rzepki prawej, pourazowy zespół psychoorganiczny. Odniesione obrażenia w sposób zdecydowany naruszają sprawność funkcjonowania organizmu, czego przykładem jest encephalopatia pourazowa, zaburzenia nastroju i pamięci. Zmiany te nie powodują całkowitej niezdolności do pracy.

/pisemna opinia biegłego neurochirurga – k. 64 – 65/

U wnioskodawcy rozpoznano normowzroczność obu oczu ( ostrość wzroku do dali i bliży jest pełna, widzenie obuoczne zachowane, pole widzenia bez ubytków obwodowych, ciśnienie śródoczne nie podwyższone, dno oczu bez zmian pourazowych). Istniejące parametry widzenia nie uzasadniają niezdolności do pracy z powodu narządu wzroku.

/pisemna opinia biegłego okulisty – k. 146 – 148/

W wyniku urazu, z zakresu chirurgii szczękowo twarzowej, wnioskodawca doznał złamań przedniej ściany zatoki czołowej, kości nosa, ściany bocznej przedniego prawego sitowia, złamań ścian zatok szczękowych. Wnioskodawca jest zdolny do wykonywania dotychczasowego zatrudnienia, brak niezdolności do pracy.

/pisemna opinia biegłego chirurga szczękowego – k. 119 – 124,k. 158 - 162/

Sąd Okręgowy dokonał następującej oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego:

Powyższych ustaleń Sąd Okręgowy dokonał w oparciu o powołane - niekwestionowane przez strony dokumenty oraz w oparciu o opinie biegłych: psychologa, psychiatry, neurologa, neurochirurga, okulisty, chirurga twarzowo – szczękowego, specjalisty z zakresu medycyny pracy .

Sąd, oceniając zgromadzony materiał dowodowy, w pełni uznał wartość dowodową opinii powołanych w sprawie biegłych.

W ocenie Sądu złożone do sprawy opinie nie zawierają żadnych braków i wyjaśniają wszystkie okoliczności istotne dla rozstrzygnięcia sprawy.

Biegli opinie wydali po przeprowadzeniu stosownych badań i analizie dostępnej, złożonej przez wnioskodawcę dokumentacji lekarskiej, w tym przedstawionych wyników i wywiadu lekarskiego. Określili schorzenia występujące u badanego oraz ocenili ich znaczenie dla jego zdolności do pracy, odnosząc swą ocenę do poziomu jego kwalifikacji zawodowych. Zdaniem Sądu, opinie biegłych są rzetelne, sporządzone zgodnie z wymaganiami fachowości i niezbędną wiedzą w zakresie stanowiącym ich przedmiot, a wynikające z nich wnioski są logiczne i prawidłowo uzasadnione.

W ocenie Sądu rozpoznającego przedmiotową sprawę ubezpieczony nie przedstawił żadnych zasadnych argumentów w celu skutecznego podważenia wydanych w sprawie ekspertyz.

W szczególności Sąd uzupełnił na wniosek ubezpieczonego pisemną opinię biegłego psychiatry, który w ocenie Sądu odpowiedział na wszystkie zastrzeżenia zgłaszane w piśmie procesowym. Dalszych wniosków dowodowych w zakresie dowodu z opinii biegłego psychiatry wnioskodawca nie zgłosił.

Sąd oddalił wniosek dowodowy o przeprowadzenie dowodu z ustnej uzupełniającej opinii biegłego psychologa, gdyż biegły przeprowadził badanie psychologiczne, co było jego zadaniem i określił we wnioskach istniejące zaburzenia oraz ich stopień, natomiast interpretacja jego wyników co do ich wpływu na zdolność do pracy należała do biegłego psychiatry, który w opinii ustnej odniósł się do wyników badania psychologicznego i wyjaśnił jaki mają wpływ stwierdzone zaburzenia (o niewielkim nasileniu) oraz wydolność intelektualna na zdolność do pracy . Zatem uzupełnienie opinii biegłego psychologa było zbędne dla rozstrzygnięcia.

Dlatego też Sąd nie odmówił tym opiniom wiarygodności i mocy dowodowej, nie znalazł też usprawiedliwionych przesłanek do dopuszczenia dowodu z opinii uzupełniających dopuszczonych w sprawie biegłych czy powołania innego zespołu biegłych tylko z tego powodu, że ocena własnego stanu zdrowia dokonana przez wnioskodawcę jest odmienna od opinii dotychczasowych biegłych i stanowi jedynie polemikę z twierdzeniami biegłych.

Zarówno biegły psycholog jak i lekarz psychiatra pozostali zgodni co do stanu psychicznego wnioskodawcy, wskazując, że stwierdzone u niego zaburzenia, aktualnie o niewielkim nasileniu powodują jedynie częściową niezdolność do pracy.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje :

Odwołanie jest niezasadne.

Zgodnie z art. 57 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity Dz. U z 2016 poz. 887) renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił łącznie następujące warunki:

1.  jest niezdolny do pracy;

2.  ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy;

3.  niezdolność do pracy powstała w wymienionych okresach składkowych lub nieskładkowych albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.

W myśl art. 12 ustawy niezdolną do pracy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu, przy czym całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy, natomiast częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji. Przy ocenie stopnia i przewidywanego okresu niezdolności do pracy uwzględnia się stopień naruszenia sprawności organizmu oraz możliwości przywrócenia niezbędnej sprawności w drodze leczenia i rehabilitacji, możliwość wykonywania dotychczasowej pracy lub podjęcia innej pracy oraz celowość przekwalifikowania zawodowego, biorąc pod uwagę rodzaj i charakter dotychczas wykonywanej pracy, poziom wykształcenia, wiek i predyspozycje psychofizyczne /art. 13 ust. 1/.

Zdefiniowanie pojęcia "poziom kwalifikacji", użytego w tym przepisie ma istotne znaczenie, bowiem stanowi ono podstawę do ustalania rodzajów prac, które są w zasięgu możliwości ubezpieczonego, mimo stwierdzanego upośledzenia sprawności organizmu, a co za tym idzie, do ustalenia czy ograniczenie zdolności do pracy można zakwalifikować, jako znaczne. O poziomie posiadanych kwalifikacji do pracy decyduje nie tylko wykształcenie, lecz także uzyskana poprzez przyuczenie do zawodu umiejętność wykonywania specjalistycznej, kwalifikowanej pracy, także pracy fizycznej. Niższy jest zatem poziom kwalifikacji osób wykonujących proste prace fizyczne, niewymagające przyuczenia zawodowego niż poziom kwalifikacji osób wykonujących prace wymagające określonych specjalistycznych umiejętności nabywanych na podstawie przygotowania zawodowego./tak SA w wyroku z dnia 19 listopada 2015 r , III AUa 786/15, Lex nr 1950585/.

Częściowo niezdolny do pracy jest pracownik, który w wyniku choroby ma w istotny sposób ograniczoną zdolność do pracy w pełnym wymiarze czasu pracy. Może on natomiast wykonywać zatrudnienie niżej kwalifikowane, o niższych zarobkach, w obniżonym wymiarze godzin. Wykonywanie pracy o takim charakterze nie świadczy o odzyskaniu zdolności do pracy./tak SA w Szczecinie w wyroku z dnia 19 stycznia 2016 r, III Aua 342/15, Lex nr 2026205/

Przeprowadzone postępowanie dowodowe nie dało podstaw dla uwzględnienia odwołania.

Na okoliczność oceny stanu zdrowia wnioskodawcy Sąd przeprowadził dowód z opinii biegłych : psychologa, psychiatry, neurologa, neurochirurga, okulisty, chirurga twarzowo – szczękowego, specjalisty z zakresu medycyny pracy .

Opinie biegłych - specjalistów z dziedzin właściwych z punktu schorzeń wnioskodawcy są zgodne i jednoznaczne co do tego, że występujące u wnioskodawcy schorzenia aktualnie nie powodują całkowitej niezdolności do pracy, a jedynie częściową niezdolność.

Z ustaleń poczynionych na tej podstawie wynika, że u wnioskodawcy rozpoznano stan po urazie czaszkowo – mózgowym ze stłuczeniem płatów czołowych oraz krwiakiem śródmózgowym i podtwardówkowym. Aktualnie główne dolegliwości to zaburzenia pamięci. Nie stwierdza się objawów ogniskowego uszkodzenia układu nerwowego, w EEG występują zmiany patologiczne o charakterze napadowym. Nie stwierdza się całkowitej niezdolności do pracy.

U wnioskodawcy stwierdza się :

- niższy niż przeciętny poziom funkcjonowania intelektualnego

- niewielkiego stopnia cechy organicznych zaburzeń (...)

- niewielkiego stopnia obniżenie sprawności procesów poznawczych

Nie stwierdza się neurotycznych ani psychotycznych zaburzeń osobowości , opiniowany utrzymuje kontakty z otoczeniem i nie ujawnia skłonności do izolacji od otoczenia. W sferze emocjonalnej ujawniły się zburzenia, w zachowaniu mogą pojawiać się reakcje nieadekwatne do siły działającego bodźca przy utrzymującym się znacznie podwyższonym napięciu emocjonalnym, jednak kontrola ekspresji emocji jest zachowana. Podczas badania nie ujawniły się objawy wytwórcze.

U wnioskodawcy rozpoznano organiczne zaburzenia osobowości i nastroju. Jest częściowo niezdolny do pracy – przy znacznym ograniczeniu zdolności w wykonywaniu pracy zarobkowej, okresowo do sierpnia 2016 roku, z uwagi na stwierdzone objawy zespołu psychoorganicznego. Nie ujawnia objawów psychotycznych.

Przy ciężkich uszkodzeniach organicznych, znacznym nasileniu zaburzeń pamięci czy zaburzeń psychotycznym można mówić całkowitej niezdolności do pracy. U wnioskodawcy tego rodzaju zaburzeń o znacznym nasileniu nie stwierdza się. Badania ilościowe i jakościowe wskazują na nieznaczne uszkodzenia. Tego rodzaju wydolność intelektualna wpływa na ustalenie częściowego ograniczenia zdolności do pracy. Wnioskodawca może wykonywać proste czynności, nie powinien wykonywać pracy przy maszynach w ruchu i czynności samodzielnych.

W badaniu przedmiotowym nie stwierdza się u wnioskodawcy istotnych odchyleń od stanu prawidłowego. Z punktu widzenia internistycznego, neurologicznego i z punktu widzenia medycyny pracy nie stwierdza się w zakresie stanu somatycznego przeciwskazań do wykonywania pracy zarobkowej. Wnioskodawca ma drugi poziom kwalifikacji zawodowych i w ramach tego może wykonywać szereg prac – w tym te, jakie wykonywał przed otrzymaniem renty.

U wnioskodawcy rozpoznano: stan po urazie wielomiejscowym, stłuczenia płatów czołowych, krwiak śródmózgowy, krwiak podtwardówkowy, złamanie żeber, złamanie rzepki prawej, pourazowy zespół psychoorganiczny. Odniesione obrażenia w sposób zdecydowany naruszają sprawność funkcjonowania organizmu, czego przykładem jest encephalopatia pourazowa, zaburzenia nastroju i pamięci. Zmiany te nie powodują całkowitej niezdolności do pracy.

U wnioskodawcy rozpoznano normowzroczność obu oczu ( ostrość wzroku do dali i bliży jest pełna, widzenie obuoczne zachowane, pole widzenia bez ubytków obwodowych, ciśnienie śródoczne nie podwyższone, dno oczu bez zmian pourazowych). Istniejące parametry widzenia nie uzasadniają niezdolności do pracy z powodu narządu wzroku.

W wyniku urazu, z zakresu chirurgii szczękowo - twarzowej, wnioskodawca doznał złamań przedniej ściany zatoki czołowej, kości nosa, ściany bocznej przedniego prawego sitowia, złamań ścian zatok szczękowych. Wnioskodawca jest zdolny do wykonywania dotychczasowego zatrudnienia, brak niezdolności do pracy.

W ocenie Sądu rozpoznającego przedmiotową sprawę opinie biegłych wyjaśniają wszystkie okoliczności istotne dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy. W związku z tym Sąd ocenił je jako rzetelne, jasne, obiektywne i wiarygodne źródło dowodowe.

Sam fakt istnienia u wnioskodawcy schorzeń, potwierdzonych przez biegłych nie może być utożsamiany z całkowitą niezdolnością do pracy odwołującego, w szczególności przy istniejącym poziomie kwalifikacji. Stwierdzenie stanu chorobowego nie jest bowiem jednoznaczne z kwalifikacją do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy.

Skoro zgromadzony w sprawie materiał dowodowy wskazuje, że wnioskodawca nie jest całkowicie niezdolny do pracy, stwierdzić należało, że zaskarżona decyzja organu rentowego odpowiada prawu.

W tym stanie rzeczy Sąd Okręgowy, na postawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c., orzekł jak w sentencji wyroku.

Zarządzenie: odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi wnioskodawcy

7.08.17 (urlop s. ref. w okresie 30.06 – 4.08.17)