Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 5 czerwca 2017 r.

Sąd Rejonowy w Toruniu X Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodnicząca: SSR Katarzyna Malinowska

Protokolant: sekr. sądowy Katarzyna Domańska

po rozpoznaniu w dniu 5 czerwca 2017 r. w Toruniu

sprawy z powództwa (...) spółka akcyjna w B.

przeciwko B. R.

o zapłatę

I. uchyla nakaz zapłaty wydany przez Sąd Rejonowy w T.w sprawie(...) w dniu 5 stycznia 2017r. w części tj. co do kwoty 2000 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 2 października 2016r. do dnia zapłaty i w tym zakresie postępowanie umarza;

II. w pozostałym zakresie nakaz zapłaty wydany przez Sąd Rejonowy w T.w sprawie (...) w dniu 5 stycznia 2017r. utrzymuje w mocy.

SSR Katarzyna Malinowska

X C 585/17

UZASADNIENIE

Powód (...) S.A. wniósł pozew przeciwko B. R. o zapłatę kwoty 7227,29 zł z odsetkami i kosztami. W uzasadnieniu pozwu wskazano, iż dochodzona kwota wynika z weksla.

W dniu 5 stycznia 2017 r. Sąd Rejonowy w T. wydał nakaz zapłaty w postepowaniu nakazowym zgodnie z żądaniem pozwu.

Od nakazu zapłaty zarzuty wniosła pozwana i domagała się oddalenia powództwa w całości. Wskazała, iż roszczenie nie jest wymagalne, brak było podstaw do wypełnienia weksla i zobowiązanie wekslowe nie powstało.

Pozwana wskazała, że nie otrzymała zawiadomienia o cesji, nie otrzymała wypowiedzenia umowy a nadto nie została poinformowana o możliwości złożenia wniosku o restrukturyzację.

Pismem z dnia 10 kwietnia 2017 r. strona powodowa cofnęła pozew w zakresie kwoty 2000 zł z uwagi na zapłacenie tej kwoty przez pozwaną po wniesieniu powództwa.

Sąd ustalił i zważył, co następuje:

Pozwana w dniu 30 lipca 2014 r. zawarła z (...) sp. z o.o. umowę pożyczki gotówkowej. Na zabezpieczenie roszczeń wystawiła weksel in blanco

Dowód: umowa k. 53-60 akt, deklaracja wekslowa k. 61 akt

W dniu 18 grudnia 2014 r. dotychczasowy wierzyciel zbył wierzytelność wobec pozwaną na rzecz (...) sp. z o.o., następnie doszło do połączenia (...) sp. z o.o. i (...) S.A. na podstawie art. 492 § 1 pkt 1 ksh i powód wstąpił we wszystkie prawa przysługujące (...) sp. z o.o.

Dowód: umowa przelewu wierzytelności k. 10, odpis z KRS powoda k. 13-19

W dniu 1 września 2016 r. umowa pożyczki została wypowiedziana. A weksel wypełniony na kwotę (...),29

Dowód: wypowiedzenie umowy k. 9 akt, potwierdzenia nadania wypowiedzenia umowy k. 67-69 akt, weksel k. 8 akt

Wekslem in blanco jest dokument zawierający co najmniej podpis wystawcy bądź akceptanta złożony w zamiarze zaciągnięcia zobowiązania wekslowego, któremu świadomie brak niektórych istotnych elementów, co do którego istnieje porozumienie między wystawcą a osobą której wystawca wręczył weksel dotyczące warunków późniejszego uzupełnienia brakujących elementów, mogących po uzupełnieniu stać się wekslem zupełnym.

Zgodnie z art.6 k.p.c. istnienie sporu między stronami, co do zasady, obliguje jedną z nich do udowodnienia faktów mających znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy. Na podstawie art. 6 k.c. oraz art. 232 k.p.c. ciężar dowodu spoczywa na stronie, która z określonych faktów wywodzi skutki prawne. Jeśli zatem powód powoływał się na zaistnienie oznaczonych faktów, w tym na fakt, przysługującego mu względem pozwanego roszczenia o oznaczonej wysokości, zobowiązany był wskazać okoliczności, które uzasadniały żądanie zgłoszone w pozwie. W tym miejscu podkreślić należy, że ciężar dowodu twierdzenia, że wypełnienie weksla in blanco nastąpiło niezgodnie z zawartym porozumieniem, spoczywa na pozwanym. Zgłoszenie i udowodnienie prawdziwości zarzutów przeciwko roszczeniu wekslowemu stanowi zatem obowiązek dłużnika wekslowego (zob. orzeczenie SN z 24 lutego 1928 r., I C 273/27, Zb. Orz. SN 1928, poz. 27; orzeczenie SN z 24 października 1962 r., II CR 976/61, OSNCP 1964, poz. 27; orzeczenie SN z 28 października 1963 r., II CR 249/63, OSN 1965, poz. 208; M. Litwińska, Glosa do orzeczenia SN z dnia 18 listopada 1999 r., Przegląd Papierów Wartościowych 2000, nr 2, s. 34; I. Heropolitańska, Zarzuty przeciwko nakazowi zapłaty z weksla in blanco, Warszawa 2002, s. 212; A. Szpunar, M. Kaliński, Komentarz do prawa wekslowego i czekowego, Warszawa 2003, s. 97; B. Draniewicz, Ł. Piebiak, Postępowania odrębne, Warszawa 2007 r., s. 255).

Po przeprowadzeniu postępowania dowodowego oraz w świetle twierdzeń strony pozwanej, Sąd nie miał też wątpliwości, że roszczenie dochodzone pozwem jest zasadne.

W dniu 31 lipca 2014 r. pozwana wystawiła na rzecz poprzednika prawnego powoda weksel in blanco na zabezpieczenie zawartej umowy pożyczki.

Powód wykazał w sposób prawidłowy przejście tej wierzytelności w trybie art. 509 kc i 492 § 1 pkt 1 ksh.

Zasadniczo zobowiązanie wekslowe ma charakter abstrakcyjny i bada się jedynie sam dokument wekslowy. Powód może bowiem żądać wydania nakazu zapłaty przeciwko każdemu zobowiązanemu z należycie wypełnionego weksla. Obowiązki posiadacza weksla ograniczają się wyłącznie do złożenia weksla do akt i wyartykułowania żądania odpowiedniej treści. Z kolei Sąd rozpoznający zarzuty od nakazu zapłaty, który został wydany na podstawie weksla, może uwzględnić tzw. stosunek podstawowy, a więc ten stosunek zobowiązaniowy, w związku z którym weksel został wystawiony. Sąd może to jednak uczynić jedynie wówczas, gdy strona zainteresowana przeniesieniem sporu na taką płaszczyznę podejmie stosowne czynności. Sąd nie ma obowiązku działać w tym zakresie z urzędu. Pozwany może zatem kwestionować samo istnienie lub rozmiar roszczenia wekslowego ze względu na jego związek ze stosunkiem podstawowym (wyrok SN z dnia 24 października 2000 r., V CKN 136/00 wraz z aprobującymi glosami M. Kalińskiego oraz P. Machnikowskiego). Taka możliwość pozwala na stwierdzenie, że w przypadku weksla wystawionego in blanco następuje osłabienie jego abstrakcyjnego charakteru. Osłabienie abstrakcyjności zobowiązania wekslowego ucieleśnionego w wekslu in blanco przejawia się w tym, że po wniesieniu zarzutów od nakazu zapłaty wydanego na podstawie weksla, spór z płaszczyzny stosunku prawa wekslowego przenosi się na ogólną płaszczyznę stosunku prawa cywilnego. W praktyce oznacza to, iż strony procesu mogą powoływać się na podstawy faktyczne i prawne wynikające z łączącego je stosunku prawnego, który jest źródłem dochodzonego przez powoda roszczenia cywilnoprawnego (uchwała 7 sędziów SN z dnia 7 stycznia 1967 r., III CZP 19/66, OSNP 1968, nr 5, poz. 79; wyrok SN z dnia 14 marca 1997 r., I CKN 48/97, OSNC 1997, nr 9, poz. 124 wraz z aprobującymi glosami A. Szpunara oraz W. Kubala; wyrok SA w Białymstoku z dnia 6 grudnia 2012 r., I ACa 633/12, Lex nr 1254286).

W uwzględnieniu powyższych uwag, Sąd rozpoznał zarzuty podniesione przez stronę pozwaną.

Pozwana wskazała, iż roszczenie nie jest wymagalne, brak było podstaw do wypełnienia weksla i zobowiązanie wekslowe nie powstało, nadto pozwana wskazała, iż nie otrzymała zawiadomienia o cesji, nie otrzymała wypowiedzenia umowy a nadto nie została poinformowana o możliwości złożenia wniosku o restrukturyzację.

Obowiązek zawiadomienia kredytobiorcy o możliwości złożenia wniosku o restrukturyzację na podstawie art. 75c ustawy Prawo bankowe z 29 sierpnia 1997 r. (tj. Dz.U. 2016 poz. 1988) odnosi się do banków, a powód bankiem nie jest.

Skuteczność przelewu wierzytelności nie jest zależna od zawiadomienia o tym fakcie dłużnika.

Wezwanie do zapłaty zaległej kwoty i wypowiedzenie umowy wysłano pozwanej listem poleconym, na co powód przedłożył kopie z książki nadawczej. W związku z tym Sąd uznał, iż istniały podstawy do wypełnienia weksla i zobowiązanie wekslowe powstało, tym bardziej, że pozwana nie udowodniła, iż zaległość w spłacie pożyczki nie istniała.

Wskazać należy, że weksel wystawiony na zabezpieczenie roszczeń wypełniony został prawidłowo.

W ocenie Sądu, żądanie powoda dochodzone w sprawie było zasadne w całości po myśli art. 353 k.c. w zw. z art. 9 i 38 Prawa wekslowego, wobec czego utrzymano nakaz zapłaty wydany w postępowaniu nakazowym w dniu 12 kwietnia 2016 r. z tym zastrzeżeniem, że wobec cofnięcia powództwa co do kwoty 2000 zł Sąd na podstawie art. 496 kpc w zw. z art. 203 kpc uchylił w tej części nakaz zapłaty z dnia 2 października 2016 r. i postępowanie umorzył.

SSR Katarzyna Malinowska