Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 759/17

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 25 maja 2017 r.

Sąd Rejonowy w Grudziądzu, Wydział I Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący SSR Maciej Plaskacz

Protokolant sekretarz sądowy Karolina Komorowska

po rozpoznaniu w dniu 25 maja 2017 r. w Grudziądzu

na rozprawie

sprawy z powództwa Gminy M. G.

przeciwko G. K.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanej G. K. na rzecz powodowej Gminy M. G. kwotę 39,89 zł (trzydzieści dziewięć złotych 89/100) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 kwietnia 2016 r. do dnia zapłaty;

II.  oddala powództwo w pozostałej części;

III.  zasądza od pozwanej G. K. na rzecz powodowej Gminy M. G. kwotę 8,55 zł (osiem złotych 55/100) tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt I C 759/17

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 5 stycznia 2017 r. powoda Gmina M. G. domagała się zasądzenia na jej rzecz od pozwanych G. K. i P. K. solidarnie kwoty
280 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 kwietnia 2016 r. do dnia zapłaty tytułem opłaty za użytkowanie wieczyste nieruchomości stanowiącej działkę (...)
przy ul. (...) w G. za 2016 r.

Nakazem zapłaty wydanym w postępowaniu upominawczym dnia 10 lutego 2017 r.,
I Nc 305/17, referendarz sądowy w Sądzie Rejonowym w Grudziądzu nakazał pozwanym G. K. i P. K., aby solidarnie zapłacili powodowej Gminie M. G. kwotę 280 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 kwietnia 2016 r.
do dnia zapłaty oraz kwotę 67,50 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Wskazany nakaz zapłaty uprawomocnił się co do pozwanego P. K. dnia
25 marca 2017 r., natomiast pozwana G. K. zaskarżyła go w całości sprzeciwem, w którym wniosła o oddalenie powództwa. Pozwana wyjaśniła, że od 2013 r. pozostawała
w separacji z pozwanym, od 3,5 roku nie zamieszkuje w nieruchomości objętej pozwem, natomiast dnia 13 kwietnia 2016 r. zawarła z pozwanym ugodę sądową w sprawie o podział majątku wspólnego, na mocy której przedmiotowe prawo użytkowania wieczystego przypadło pozwanemu.

Sprawa została rozpoznana w postępowaniu uproszczonym.

Sąd ustalił, co następuje:

P. K. i G. K. pozostawali w związku małżeńskim. W skład ich majątku wspólnego wchodziło od 1987 r. prawo użytkowania wieczystego nieruchomości położonej w G. przy ul. (...). Wysokość opłaty rocznej wynosiła 280 zł.

Dowody:

Wypis z aktu notarialnego z dnia 17 marca 1987 r. – k. 5-8

Wypowiedzenie wysokość opłaty rocznej z dnia 2 grudnia 2009 r. z potwierdzeniem doręczenia – k. 9-10

W 2013 r. została orzeczona separacja pozwanych.

Okoliczność bezsporna – k. 37

Dnia 13 kwietnia 2016 r. pozwani jako strony postępowania o podział majątku wspólnego zawarli ugodę sądową, na mocy której prawo użytkowania wieczystego nieruchomości przy ul. (...), dla której Sąd Rejonowy w Grudziądzu prowadzi księgę wieczystą (...), przypadło wyłącznie P. K..

Dowód:

Ugoda z dnia 13 kwietnia 2016 r. – k. 19-20

Sąd zważył, co następuje:

Stan faktyczny pozostawał bezsporny między stronami i został ustalony na podstawie dokumentów. Strona powodowa nie wypowiedziała się do twierdzenia pozwanej o orzeczeniu separacji pozwanych w 2013 r., a Sąd w świetle wyników rozprawy uznał to twierdzenie za przyznane (art. 230 k.p.c.).

Strona powodowa dochodziła roszczeń o opłatę roczną z tytułu użytkowania wieczystego. Wysokość opłaty nie była kwestionowana przez pozwaną. W czasie trwania wspólności ustawowej małżeńskiej, która obejmowała prawo użytkowania wieczystego, obowiązek uiszczania opłaty obciążał niepodzielnie i solidarnie pozwanych, gdyż samo prawo użytkowania wieczystego stanowiło przedmiot współwłasności łącznej. Z chwilą prawomocnego orzeczenia separacji wspólność tego prawa przekształciła się
we współwłasność w częściach ułamkowych wynoszących po 1/2 (art. 54 § 1 k.r.o.,
art. 46 k.r.o. w zw. z art. 1035 k.c., art. 43 § 1 k.r.o.). W ocenie Sądu, opłata roczna od tego momentu powinna być powiązana z udziałem każdego z małżonków, a zatem w przypadku każdego z nich wynosić połowę dotychczasowej opłaty (por. uchwałę Sądu Najwyższego
z dnia 11 lutego 2004 r., III CZP 103/03, OSNC 2005, nr 5, poz. 76). Nie istniała również podstawa do przyjmowania solidarności dłużników co do odpowiedzialności za uiszczenie pełnej opłaty rocznej. Stanowisko takie jest realizowane na dużą skalę w odniesieniu do właścicieli lokali stanowiących odrębne nieruchomości w budynkach wielolokalowych wzniesionych na gruntach oddanych w użytkowanie wieczyste. Właściciele takich lokali są bowiem obciążani częścią opłaty rocznej odpowiadającą ich udziałowi w nieruchomości wspólnej. W dalszej kolejności trzeba przypomnieć utrwalony w judykaturze pogląd, zgodnie z którym wynikający z art. 238 k.c. obowiązek uiszczenia opłaty rocznej jest ściśle związany z czasem trwania użytkowania wieczystego i obciąża każdoczesnego użytkownika wieczystego, a więc podmiot, któremu prawo to w danym okresie przysługuje (por. np. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 lutego 2014 r., IV CSK 284/13, niepubl.). Zapatrywanie to pozostaje aktualne w odniesieniu do okresu przysługiwania udziału w prawie użytkowania wieczystego. Podsumowując, od chwili orzeczenia separacji pozwaną obciążała jedynie połowa wcześniejszej opłaty rocznej, tj. kwota 140 zł, przy czym obowiązek jej uiszczania wygasł z chwilą przejścia na pozwanego całej nieruchomości oddanej w użytkowanie wieczyste na skutek ugody z dnia 13 kwietnia 2016 r. Ostatecznie pozwana powinna zapłacić część opłaty rocznej za 2016 r. wynoszącą 104/365 (liczba dni przysługiwania jej prawa użytkowania wieczystego w 2016 r.) z kwoty 140 zł, tj. 39,89 zł. Do tej kwoty powództwo okazało się zasadne i zostało uwzględnione na podstawie art. 238 k.c. w punkcie I sentencji wyroku. W pozostałym zakresie podlegało oddaleniu jako bezzasadne, o czym orzeczono
w punkcie II sentencji wyroku. O odsetkach za opóźnienie orzeczono na podstawie art. 481 k.c., przy czym pozwana popadła w opóźnienie z upływem terminu płatności opłaty rocznej ustalonego w umowie z dnia 17 marca 1987 r. na 31. dzień marca każdego roku.

Odnosząc się do dalszych zarzutów pozwanej trzeba stwierdzić, że opłata roczna
z tytułu użytkowania wieczystego obciąża podmiot wpisany do księgi wieczystej jako użytkownik wieczysty, niezależnie od tego, czy korzysta on z gruntu (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 17 grudnia 2008 r., I CSK 244/08, OSNC-ZD 2009, nr 3, poz. 82). Niekorzystanie przez pozwaną z gruntu oddanego w użytkowanie wieczystego od 3,5 roku nie wpływa zatem na obowiązek uiszczania opłaty rocznej za czas przysługiwania pozwanej prawa użytkowania wieczystego (w ostatnim czasie – udziału w tym prawie).

Rozstrzygnięcie o kosztach procesu oparto na art. 98 § 1 i 3 oraz art. 99 w zw. z art. 100 zd. pierwsze k.p.c. i zamieszczono w punkcie III sentencji wyroku. Strona powodowa wygrała proces w 14,25%, ponosząc koszty procesu w kwocie 120 zł (opłata sądowa od pozwu – 30 zł, opłata za czynności radcy prawnego – 90 zł). Jako że pozwani nie odpowiadali solidarnie co do istoty sprawy, koszty procesu obciążały ich w częściach równych
(art. 105 § 1 k.p.c.). Ostatecznie pozwana powinna zwrócić stronie powodowej 14,25%
z 60 zł, tj. 8,55 zł. Sama pozwana nie poniosła natomiast kosztów procesu w rozumieniu
art. 98 k.p.c., które podlegałyby stosunkowemu rozdzieleniu.