Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 4 listopada 2016 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Tryb. Wydział II Cywilny Odwoławczy w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 4 listopada 2016 roku w Piotrkowie Tryb.

na posiedzeniu niejawnym w postępowaniu uproszczonym

sprawy z powództwa (...) w R.

przeciwko W. M.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku Sądu Rejonowego w Radomsku z dnia 12 sierpnia 2016 roku, sygn. akt I C 202/16 upr.

1.  oddala apelację;

2.  zasądza od pozwanego W. M. na rzecz strony powodowej (...) w R. kwotę 600 (sześćset) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego za instancję odwoławczą.

SSO Jarosław Gołębiowski

Sygn. akt II Ca 708/16

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 12 sierpnia 2016 roku Sąd Rejonowy w Radomsku zasądził od pozwanego W. M. na rzecz powoda (...) w R. kwotę 4.594,23 złotych z odsetkami: ustawowymi od dnia 30 listopada 2015 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku oraz ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty. Ponadto Sąd Rejonowy zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 717 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sąd Rejonowy ustalił, że (...) R. oraz pozwany W. M. są współwłaścicielami nieruchomości położonej w R. przy ulicy (...) – w udziałach wynoszących odpowiednio: (...)

Na podstawie umowy dzierżawy z dnia 1 września 2005 roku (tekst jednolity z dnia 23 października 2007 roku) aneksowanej w dniu 2 lipca 2013 roku powód (...) w R. zarządza udziałem (...) R. m. in. w przedmiotowej nieruchomości, w tym egzekwuje należności i dochodzi ich na drodze sądowej.

Prawomocnym wyrokiem z dnia 21 stycznia 2008 roku w sprawie (...) Sąd Rejonowy w Radomsku zasądził od pozwanego W. M. na rzecz (...) w R. kwotę 10.588,65 złotych wraz z odsetkami z tytułu zaległych opłat za wodę, śmieci, kanalizację, wydatków związanych z administrowaniem nieruchomością wspólną za okres od stycznia 2003 roku do czerwca 2007 roku.

Prawomocnym wyrokiem z dnia 10 maja 2013 roku w sprawie (...) Sąd Rejonowy w Radomsku zasądził od pozwanego W. M. na rzecz (...) w R. kwotę 6.007 złotych wraz z odsetkami z tytułu zaległych opłat za wodę, śmieci, kanalizację, wydatków związanych z administrowaniem nieruchomością wspólną za okres od stycznia 2008 roku do stycznia 2012 roku.

Pozwany nadal zalega z zapłatą na rzecz powoda z tytułu wywozu nieczystości, wody, kanalizacji oraz zaliczki na poczet utrzymania nieruchomości wspólnej. W okresie od września 2012 roku do września 2015 roku zaległości te narosły do łącznej sumy 4.594,23 złotych, z czego przypadająca na część wspólną nieruchomości kwota to 2.756,44 złotych, a część przypadająca na lokal pozwanego to kwota 1.837,79 złotych.

Pozwany dokonywał nieregularnych wpłat na pokrycie powyższych kosztów. W miesiącach styczeń – kwiecień 2014 roku była to łączna suma wpłat w wysokości 736,33 złotych.

Wysokość opłaty na pokrycie kosztów administrowania nieruchomością wspólną przy ulicy (...) w R. ustalono na 1,10 złotych za metr kwadratowy, z czego 0,30 złotych przeznacza się na fundusz remontowy. Zaliczka w tej wysokości pozostaje niezmienna od dnia 1 kwietnia 1998 roku. W stosunku do pozwanego wysokość zaliczki wynosi 111,38 złotych.

Z uwagi na niemożność porozumienia się współwłaścicieli do chwili obecnej nie została formalnie zawarta umowa o administrowanie nieruchomością wspólną.

Przy tak ustalonym stanie faktycznym Sąd Rejonowy uznał, że powództwo zasługiwało na uwzględnienie, a zasada odpowiedzialności pozwanego została przesądzona w toczących się wcześniej przed tutejszym Sądem sprawach (...)

W ocenie Sądu Rejonowego pozwany nie może się powoływać na nieważność uchwały podjętej w przedmiocie kosztów administrowania, gdyż ta kwestia mogła być ewentualnie przedmiotem badania w odrębnym trybie uregulowanym w art. 25 ustawy z dnia 24 czerwca 1994 roku o własności lokali (tekst jedn. Dz.U. z 2015r., poz. 1892). Powyższa kwestia była wielokrotnie przedmiotem rozważań w orzecznictwie sądów powszechnych (por. wyrok Sądu Okręgowego w Toruniu z dnia 30 listopada 2005 roku, VIII Ca 562/2005, wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 7 sierpnia 2008 roku, I A Ca 601/08, wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 13 grudnia 2006 roku, I A Ca 589/06, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 23 lutego 2006 roku, I CK 336/06 oraz postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z dnia 12 marca 2007 roku, Ts 75/2006 i ostatecznie stwierdzono, iż treść art. 25 ust. 1 ustawy o własności lokali wskazuje, że ustawodawca jako nadrzędne przyjął pewność i stabilizację działania wspólnoty mieszkaniowej, stąd niezaskarżona w ustawowym terminie uchwała podlega – mimo jej sprzeczności z prawem – uszanowaniu i nikt już na jej nieważność nie może się w nieograniczonym terminie powoływać.

Dalej wskazał, że abstrahując od ważności tejże uchwały, powód wykazał swoją legitymację powołując się na przepisy o prowadzeniu cudzych spraw bez zlecenia (art. 752 i nast. k.c.), skoro zarządzając udziałem Gminy w nieruchomości wspólnej, de facto podejmował czynności zachowawcze dotyczące całej nieruchomości. Przy czym były to działania zarówno w interesie własnym, ponieważ mieściły się w szeroko pojętym zarządzie budynku, w którym wspólnota funkcjonuje, ale i w interesie pozwanego, skoro obciąża go obowiązek uiszczania należności eksploatacyjnych i wszelkich innych kosztów administrowania na podstawie art. 207 k.c.

Powód przedstawił szczegółowy rachunek z podjętych przez siebie czynności, znajdujący swe rozwinięcie w dokumentach załączonych do odpowiedzi na sprzeciw, przy czym nie są to koszty abstrakcyjne, a realne – odzwierciedlone w złożonych wyliczeniach stawek czynszowych, fakturach i deklaracjach związanych z wywozem odpadów, opłatami za media, itp. Przy czym większość żądanej kwoty stanowi zaliczka na pokrycie kosztów administrowania należna w wysokości 111,38 złotych za okres 37 miesięcy.

Sąd Rejonowy stwierdził, że ozwany poprzez nieregularne wpłaty uznał dług przerywając tym samym bieg przedawnienia roszczeń (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19 marca 1997 roku, II CKN 46/97, OSNC 1997/10/143, oraz orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 7 grudnia 1957 roku, OSPiKA 1958, poz. 194), w sposób dorozumiany akceptował przy tym podejmowane czynności, skoro był okresowo informowany o wysokości poniesionych kosztów, jak i wzywany do zapłaty przez powoda, który to stan trwa zresztą niezmiennie od wielu lat, jeśli zważyć poprzednie postępowania sądowe.

Wreszcie, nawet jeśli uznać, iż po stronie pozwanego doszło do wyraźnej odmowy pokrycia wydatków, to w sytuacji istnienia obowiązku ustawowego w tym zakresie, świadczy to o tym, iż wolę taką należy uznać za sprzeczną z ustawą w rozumieniu art. 754 k.c. in fíne (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 19 grudnia 2012 roku, I A Ca 661/12, Legalis nr 733850). Sprzeczną zarówno z treścią powołanego art. 207 k.c. (odmowa pokrycia wydatków w sytuacji istnienia obowiązku ustawowego), ale i zasadami współżycia społecznego odnoszącymi się do wzajemnych relacji pomiędzy współwłaścicielami.

O odsetkach od dłużnej sumy Sąd Rejonowy orzekł mając na względzie stosowną zmianę przepisów (art. 481 k.c.) w tym względzie, do jakiej doszło od dnia 1 stycznia 2016 roku, a uściślając jedynie zmodyfikowane żądanie pozwu zawarte w treści odpowiedzi na sprzeciw. O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 98 k.p.c., uwzględniając poniesione przez powoda koszty: fachowego pełnomocnictwa w wysokości łącznej 617 złotych oraz opłaty sądowej od pozwu w wysokości 100 złotych.

Powyższy wyrok zaskarżył w całości apelacją pełnomocnik pozwanego. Skarżący zarzucił wyrokowi:

1.  Naruszenie przepisów postępowania, mającą wpływ na wynik sprawy, tj. art. 233 § 1 k.p.c. poprzez niedostateczne rozważenie całokształtu okoliczności sprawy przy ocenie podstawy prawnej działań powoda, a przy założeniu, że powód prowadził cudze sprawy bez zlecenia, brak ustalenia, czy działał on z należytą starannością i czy złożył rachunek z zarządu, jak również poprzez uznanie za udowodnione dochodzonego roszczenia, podczas gdy materiał dowodowy nie daje takich podstaw.

2.  Naruszenie przepisów prawa materialnego, tj.:

a.  art. 25 ustawy z dnia 24 czerwca 1994 roku o własności lokali poprzez jego zastosowanie, podczas gdy przepis ten nie ma zastosowania w przedmiotowej sprawie, albowiem nieruchomość położona w R. przy ulicy (...) jest przedmiotem współwłasności a jej współwłaściciele nie tworzą wspólnoty mieszkaniowej, w związku z czym nie ma podstawy do stosowania ustawy o własności lokali, a jedynie przepisy kodeksu cywilnego;

b.  art. 199 k.c. poprzez jego niezastosowanie w wyniku czego doszło do nieprawidłowego ustalenia, że uchwała nr (...) jest ważna, pomimo jej nieważności;

c.  art. 752 k.c. w zw. art. 753 § 2 k.c. poprzez ich niewłaściwe zastosowanie w następstwie uznania, że powód prowadził sprawy pozwanego bez zlecenia działając przy tym z korzyścią dla pozwanego i zgodnie z jego prawdopodobną wolą, zachowując należytą staranność, a ze swoich czynności złożył rachunek, podczas gdy powód nie wskazał nawet na co wydatkowana jest zaliczka oraz jakie są faktycznie koszty administrowania nieruchomością położoną przy ulicy (...) w R.;

d.  art. 754 k.c. i art. 207 k.c. poprzez ich niewłaściwe zastosowanie i uznanie, że odmowa pokrywania przez pozwanego wydatków jest sprzeczna z ww. przepisami oraz zasadami współżycia społecznego, podczas gdy pozwany odmawia pokrywania jedynie abstrakcyjnych wydatków, nieudowodnionych i z których się powód nie rozliczył oraz z uwagi na istniejący podział nieruchomości quad usum, który modyfikuje regułę wyrażoną w art. 207 k.c.

Wskazując na powyższe apelujący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego za obie instancje.

W odpowiedzi na apelację strona powodowa wniosła o jej oddalenie i zasądzenie od pozwanego na jej rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego za postępowanie przed Sądem II instancji.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Apelacja jest niezasadna i jako taka podlega oddaleniu.

Dokonane przez Sąd I instancji ustalenia faktyczne są wystarczające do merytorycznego rozstrzygnięcia i Sąd Okręgowy przy rozpoznawaniu apelacji przyjął je za własne. Na aprobatę zasługują także rozważania prawne Sądu Rejonowego.

Apelacja jest w istocie bezskuteczną polemiką z prawidłowymi ustaleniami faktycznymi i rozstrzygnięciem Sądu I instancji. Polemiką prezentującą wyobrażenie pozwanego o stanie faktycznym abstrahujące od materii dowodowej w sprawie. Zarzut sprzeczności ustaleń sądu z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego jest zarzutem, który dla skuteczności wymaga precyzji i konkretyzacji. Tymczasem zarzut ten pełnomocnik pozwanego opiera w istocie na własnych twierdzeniach z odwołaniem się do tego, iż to właśnie tym twierdzeniom Sąd Rejonowy powinien dać wiarę.

W przedmiotowej sprawie poza sporem pozostaje, że (...) R. oraz pozwany W. M. są współwłaścicielami nieruchomości położonej w R. przy ulicy (...), zaś na podstawie umowy dzierżawy z dnia 1 września 2005 roku (tekst jednolity z dnia 23 października 2007 roku) aneksowanej w dniu 2 lipca 2013 roku powód (...) w R. zarządza udziałem (...) R. m. in. w przedmiotowej nieruchomości, w tym egzekwuje należności i dochodzi ich na drodze sądowej.

Powód domagał się w pozwie zasądzenia na jego rzecz od pozwanego łącznej kwoty 4.594,23 złotych, z czego przypadająca na część wspólną nieruchomości kwota to 2.756,44 złotych, a część przypadająca na lokal pozwanego to kwota 1.837,79 złotych. Na powyższe kwoty składają się koszty utrzymania nieruchomości wspólnej oraz koszty związane z dostawą mediów: wody i wywozu śmieci. Opłaty te zostały naliczone za okres od września 2012 roku do września 2015 roku.

W ocenie Sądu Okręgowego w świetle okoliczności faktycznych sprawy należało przyznać rację stronie powodowej, że podstawą prawną jej roszczeń w odniesieniu do opłat za media dostarczane do nieruchomości pozwanego stanowią przepisy o prowadzeniu spraw bez zlecenia (art. 752 i k.c.), a w części dotyczącej opłat na pokrycie kosztów administrowania nieruchomością wspólną przepisy dotyczące rozkładu ciężaru i wydatków związanych z rzeczą wspólną (art. 207 k.c.).

Sąd Rejonowy prawidłowo uznał roszczenie powoda za zasadne, albowiem nie ulega wątpliwości, że do nieruchomości pozwanego dostarczana jest bieżąca woda, odprowadzane są ścieki, i wywożone śmieci, na które pozwany jaki użytkownik nieruchomości zobowiązany jest uiszczać stosowne wydatki.

Pokreślić należy, że wysokość opłaty na pokrycie kosztów administrowania nieruchomością wspólną została ustalona na podstawie uchwały Wspólnoty Mieszkaniowej nieruchomości nr (...) z dnia 19 marca 1998 roku na 1,10 złotych za metr kwadratowy z czego 0,30 złotych z przeznaczeniem na fundusz remontowy nieruchomości wspólnej. Uchwały tej pozwany nie zaskarżył w trybie przepisanym w art. 25 ustawy z dnia 24 czerwca 1994 roku o własności lokali (tekst jedn. Dz. U. z 2015r., poz. 1892 ze zm.), a zatem uchwała ta jest wiążąca i pozwany zobowiązany jest do jej stosowania i respektowania.

Wbrew twierdzeniom apelującego w przedmiotowej sprawie mamy do czynienia ze wspólnotą mieszkaniową, a nie jedynie ze współwłasnością nieruchomości. Dlatego też zastosowanie w sprawie znajduje ustawa z dnia 24 czerwca 1994 roku o własności lokali, a nie art. 199 k.c.

Dodać należy, że strona powodowa przedstawiła rachunek z podjętych przez siebie czynności, który znajduje potwierdzenie w dokumentach załączonych do pozwu i odpowiedzi na sprzeciw.

W świetle przedstawionych przez stronę powodowej wyliczeń wynika przy tym, że pozwany dokonywał nieregularnych wpłat należności na rzecz strony powodowej, a tym samym Sąd Rejonowy prawidłowo przyjął, że przerwał on bieg terminu przedawnienia roszczeń.

Zasadność roszczeń strony powodowej co do należności przypadających za okresy wcześniejsze niż dochodzone w niniejszej sprawie została przy tym przesądzona prawomocnymi wyrokami Sądu Rejonowego w Radomsku z dnia 21 stycznia 2008 roku w sprawie (...) oraz z dnia 10 maja 2013 roku w sprawie (...). Apelacja pozwanego od drugiego z wskazanych wyżej wyroków została oddalona przez Sąd Okręgowy w Piotrkowie Tryb. wyrokiem z dnia 23 września 2013 roku w sprawie (...)

Z tych też względów, Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 k.p.c. orzekł jak w punkcie „1” sentencji.

O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 98 k.p.c. oraz przepisów § 2 pkt 3 w zw. z § 10 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. z 2015r., poz. 1800).

W ocenie Sądu Okręgowego sprawie nie było podstaw do przyjęcia, że zachodzi szczególnie uzasadniony wypadek przemawiający za zastosowaniem wobec pozwanego nich regulacji określonej w art. 102 k.p.c.

Przede wszystkim wskazać należy, że przedmiotowa sprawa nie jest, jak to już wyżej wskazano, pierwszą sprawą, w której pozwany kwestionował zasadność obciążenia go przez (...) w R. kosztami utrzymania nieruchomości wspólnej oraz kosztami związanymi z dostawą mediów: wody i wywozu śmieci.

Mając na uwadze, że przedmiotem sporu w sprawie niniejszej, było obciążenie go ww. kosztami za kolejne okresy rozliczeniowe, pozwany nie płacąc kosztów za te okresy, powinien był się liczyć się ze skierowaniem sprawy na drogę postępowania sądowego z obowiązkiem poniesienia kosztów procesu na rzecz strony powodowej.

Nie bez znaczenia przy ocenie zasadności zasądzenia kosztów procesu była także okoliczność, że pozwany korzystał w toku postępowania z pomocy profesjonalnego pełnomocnika. W związku z tym, decydując się na złożenie

apelacji od niekorzystnego dla niego wyroku Sądu I instancji, pozwany powinien był się liczyć z ewentualnymi konsekwencjami przegrania sprawy.

Pełnomocnik pozwanego nie wskazał przy tym innych okoliczności, które mogłyby uzasadniać nieobciążenie pozwanego kosztami procesu na rzecz strony powodowej.

SSO Jarosław Gołębiowski