Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 maja 2017 r.

Sąd Rejonowy w Jaśle I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSR Grzegorz Wanat

Protokolant: st. sekr. sądowy Anna Wojtunik

po rozpoznaniu w dniu 9 maja 2017 r. w Jaśle

sprawy z powództwa (...) Sp. z o.o. S.K.A. z siedzibą w W.

przeciwko E. O.

o zapłatę

oddala powództwo.

Sygn. akt I C 801/16 upr.

UZASADNIENIE

wyroku Sądu Rejonowego w Jaśle z 23.05.2017 r.

Pozwem złożonym w dniu 04.08.2016 r. w elektronicznym postępowaniu upominawczym, powód – (...) Sp. z o.o. S.K.A. z siedzibą
w W. domagał się zasądzenia od pozwanej E. O. kwoty 217,35 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty, a także zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

Uzasadniając żądanie pozwu powód podał, iż wierzytelność objętą pozwem nabył na mocy umowy przelewu wierzytelności z dnia 14.12.2015 r. od (...) S.A. z siedzibą w W. i stanowi ona niespłaconą przez pozwaną należność wynikającą z zawartej z poprzednim wierzycielem
w dniu 28.07.2009 r. umowy o świadczenie usług w zakresie dostarczania programów telewizyjnych i radiowych oraz udostępniania urządzenia dekodującego. Wskazał, iż pozwana została prawidłowo zawiadomiona
o dokonanej cesji wierzytelności i jednocześnie wezwana do zapłaty dochodzonej należności, której nie kwestionowała, dlatego należy uznać iż jest ona bezsporna. Na dochodzoną pozwem kwotę składa się kwota 160,00 zł wynikająca z noty obciążeniowej z 03.03.2015 r., kwota 14,85 zł z tytułu odsetek za opóźnienie w zapłacie noty obciążeniowej za okres od dnia 18.03.2015 r. do dnia poprzedzającego wniesienie pozwu oraz kwota 42,50 zł wynikająca z umowy z 28.07.2009 r. (k. 2-4, 17-19).

Nakazem zapłaty wydanym w elektronicznym postępowaniu upominawczym 18.08.2016 r., sygn. (...) Sąd Rejonowy Lublin – Zachód w Lublinie zasądził od pozwanej E. O. kwotę 217,35 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie za okres od dnia 04.08.2016 r. do dnia zapłaty oraz kwotę 120,38 zł tytułem zwrotu kosztów procesu (k. 4v).

W związku z prawidłowym wniesieniem przez pozwaną sprzeciwu od powyższego nakazu zapłaty, postanowieniem z 20.09.2016 r. Sąd Rejonowy Lublin – Zachód w Lublinie stwierdził utratę jego mocy i przekazał sprawę do rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Jaśle (k. 11).

Pozwana E. O. wniosła o oddalenia powództwa w całości oraz zasądzenia na jej rzecz kosztów procesu według norm przepisanych. Zakwestionowała twierdzenia powoda, iż wykonał on zobowiązanie wynikające z umowy zawartej przez strony w dniu 28.07.2009 r. oraz wskazała, iż dochodzona pozwem wierzytelność nie jest bezsporna – pozwana wielokrotnie kierowała do powoda pisma wyjaśniające i kwestionujące zasadność dochodzonych kwot, zarówno przez poprzedniego wierzyciela jak i powoda
(k. 6v-10).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny.

W dniu 28.07.2009 r. pozwana E. O. zawarła z (...) S.A. z siedzibą w W. umowę o świadczenie usług w zakresie dostarczania programów telewizyjnych i radiowych oraz udostępniania urządzenia dekodującego. Umowa została zawarta na Okres Podstawowy – 29 okresów rozliczeniowych, po upływie którego przekształciła się w umowę zawartą na czas nieoznaczony. Początkowo miesięczna opłata abonentowa wynosiła 9,90 zł brutto, a następnie została podwyższona do 14,90 zł. Pozwana do października 2014 r. regularnie, z góry uiszczała miesięczne opłaty abonentowe. W czerwcu 2014 r. przedstawiciel (...) S.A. poinformował telefonicznie E. O. o planowanej zmianie techniki nadawania sygnału. Zmiana ta pociągała za sobą koniecznością wymiany za symboliczną złotówkę dotychczasowego dekodera na nowy. Stary dekoder pozwana miałaby zwrócić kurierowi do utylizacji. Zaakceptowanie nowych warunków wiązało się również z zawarciem kolejnej umowy o świadczenie usług na okres 2 lat. Pozwana nie zaakceptowała przedstawionych jej warunków i odmówiła zawarcia kolejnej umowy na czas określony, o czym poinformowała konsultanta Cyfrowego P.. W połowie września 2014 r. pozwana przestała odbierać programy na dotychczasowym dekoderze, skontaktowała się więc
z operatorem i uzyskała informację, iż stan ten spowodowany jest zmianą systemu nadawania, a ona nie posiada nowego dekodera, bez którego odbieranie programów jest niemożliwe. E. O. uznała, iż w ten sposób doszło do skutecznego rozwiązania wiążącej ją umowy. Jednakże w dniu 13.10.2014 r. wypowiedziała przedmiotową umowę na piśmie (dowód: umowa z 28.07.2009 r. - k. 53, zeznania pozwanej E. O. 60v. - 61, dowody wpłaty opłat abonentowych na rzecz (...) S.A. za okres od 2009 do 2014 r. wraz z odręcznym zestawieniem okresów, za które wpłaty zostały dokonane –
k. 51-52).

W piśmie z 07.11.2014 r. (...) S.A. poinformował pozwaną
o przyjęciu jej rezygnacji ze świadczonych przez nich usług. Jednocześnie przedstawił jej nową ofertę oraz wskazał, iż z dniem 28.01.2015 r. umowa abonencka zostanie rozwiązana zgodnie z jej warunkami oraz Regulaminem świadczenia usług. Ponadto powiadomił pozwaną E. O. o obowiązku zwrotu udostępnionego jej sprzętu w postaci dekodera i karty w terminie 30 dni od dnia rozwiązania umowy pocztą, za pośrednictwem firmy kurierskiej na wskazany w piśmie adres lub osobiście w autoryzowanym punkcie sprzedaży.

W okresie wypowiedzenia pozwana nie odbierała sygnału i była wzywana do zapłaty narastających zaległości. Pozwana w pismach kierowanych do (...) S.A. z dnia 11.12.2014 r. i 10.01.2015 r., będących odpowiedzią na wezwania do zapłaty informowała, iż nie reguluje dochodzonych należności z uwagi na to, że nie odbiera sygnału. W piśmie
z 10.01.2015 r. poinformowała (...) S.A., że zwróciła dekoder do sklepu, w którym został zakupiony (dowód: pismo (...) S.A.
z 07.11.2014 r. – k. 55, wezwanie do zapłaty z 01.12.2014 r. – k. 57, kserokopie pism pozwanej do (...) S.A. z 11.12.2014 i z 10.01.2015 r. r. –
k. 56).

W dniu 03.03.2015 r. została wystawiona przez (...) S.A nota obciążeniowa nr (...) opiewająca na kwotę 160,00 zł, z datą wymagalności oznaczoną na 17.03.2015 r. będąca karą za niezwrócenie
w terminie udostępnionego pozwanej sprzętu (dowód: nota obciążeniowa nr (...) z 03.03.2015 r. – k. 23)

Wierzytelność wobec pozwanej obejmującą należność wynikającą z opłat abonentowych w wysokości 38,00 zł oraz z noty obciążeniowej w kwocie 160,00 zł, (...) S.A. z siedzibą w W. w dniu 14.12.2015 r.,
w drodze umowy przelewu wierzytelności przekazał na rzecz strony powodowej. O dokonanej cesji wierzytelności pozwana została powiadomiona
i wezwana do spłaty zadłużenia pismem z 12.01.2016 r. (dowód: potwierdzone za zgodność z oryginałem kserokopia umowy przelewu wierzytelności z dnia 14.12.2015 r. – k. 28-30 oraz częściowy wykaz wierzytelności do umowy przelewu wierzytelności z 14.12.2015 r. – k. 40, kserokopia zawiadomienia
o sprzedaży wierzytelności z wezwaniem do zapłaty z 12.01.2016 r. – k. 26-27).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie powołanych w treści uzasadnienia dokumentów prywatnych, uznając je za wiarygodny materiał dowodowy w zakresie ustalonych wyżej faktów. Sąd uznał również za wiarygodne zeznania pozwanej E. O., które znajdują potwierdzenie
w dokumentach dołączonych do akt sprawy. W odniesieniu do wartości dowodowej dokumentu prywatnego w postaci noty obciążeniowej Sąd przyjął, że nie może ona stanowić dostatecznej podstawy dla uznania, że w chwili przelewu istniała wynikająca z niej wierzytelność. Pozwana zarówno
w sprzeciwie od nakazu zapłaty wniesionym na etapie elektronicznego postępowania upominawczego oraz na rozprawie w dniu 09.05.2017 r. zakwestionowała zasadność roszczenia powoda, w tym wysokość naliczonej kary umownej, a powód nie wykazał w jaki sposób i w jakiej wysokości zostały naliczonej kwoty ujęte we wspomnianej nocie obciążeniowej (mimo, iż na nim spoczywał ciężar dowodu).

Sąd zważył, co następuje.

Powództwo nie zasługuje na uwzględnienie.

Powód opierał swe żądanie na fakcie skutecznego nabycia wierzytelności przysługującej pierwotnemu wierzycielowi – (...) S.A.
z siedzibą w W. wobec pozwanej E. O.. O ile został wykazany w toku postępowania fakt, że powód jest następcą prawnym (...) S.A. z siedzibą w W. ogólnie w zakresie wierzytelności wynikających
z tytułu opłat abonentowych i kar za niezwrócenie udostępnionego sprzętu, to wątpliwości Sądu budzi wysokość dochodzonej pozwem wierzytelności oraz samo jej istnienie. Zgodnie bowiem z regułą ciężaru dowodu, wyrażoną w art. 6 k.c. powód – wstępując w prawa i obowiązki cedenta – dla skuteczności zgłoszonego powództwa, zobowiązany był wykazać istnienie oraz wysokość dochodzonej wierzytelności. Zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie daje jednak podstawy do twierdzenia, iż w chwili cesji wierzycielowi pierwotnemu przysługiwała objęta żądaniem pozwu wierzytelność.

Przede wszystkim należy wskazać, iż umowa z dnia 28.07.2009 r. niewątpliwie jest umową wzajemną, opartą na zasadzie ekwiwalentności świadczeń i odpowiadającą definicji zawartej w art. 487 § 2 k.c., który stanowi że umowa jest wzajemna, gdy obie strony zobowiązują się w taki sposób, że świadczenie jednej z nich ma być odpowiednikiem świadczenia drugiej. Świadczenia będące przedmiotem zobowiązań z umów wzajemnych (świadczenia wzajemne) powinny być spełnione jednocześnie, chyba że
z umowy, z ustawy albo z orzeczenia sądu lub decyzji innego właściwego organu wynika, iż jedna ze stron obowiązana jest do wcześniejszego świadczenia (art. 488 § 1 k.c.). Jeżeli świadczenia wzajemne powinny być spełnione jednocześnie, każda ze stron może powstrzymać się ze spełnieniem świadczenia, dopóki druga strona nie zaofiaruje świadczenia wzajemnego (art. 488 § 2 k.c.).

W niniejszej sprawie świadczeniu (...) S.A. w postaci udostępniania i przesyłania sygnału odpowiadał obowiązek strony pozwanej uiszczania opłat abonentowych i ewentualnie innych dodatkowych kosztów, określonych w umowie. Z przedłożonego przez pozwaną Regulaminu świadczenia usług, będącego integralną częścią umowy wynika, iż (...) S.A. z siedzibą w W. rozpoczynał świadczenie usług po uiszczeniu przez abonenta wymaganych opłat (§ 7 ust. 1 Regulaminu). Na abonencie ciążył zaś obowiązek uiszczania opłat abonentowych z góry (§ 8 ust. 3 Regulaminu). Świadczenie pozwanej miało być więc spełnione wcześniej niż świadczenie (...) S.A. Powyższe ustalenia faktyczne wykazały, że pozwana spełniała swoje świadczenia regularnie, abonament miała opłacony do października 2014 r. Do tego więc czasu powinna odbierać sygnał
i programy udostępniane przez operatora, a jak wyżej ustalono sygnał ten został zerwany w połowie września 2014 r., czyli jeszcze przed dniem wypowiedzenia umowy. Przyczyną zerwania sygnału była zmiana przez operatora techniki jego nadawania. Fakt ten należy więc kwalifikować jako przyczynę leżącą nie po stronie pozwanej - z uwagi na to, że nie zgodziła się na zawarcie nowej umowy - ale po stronie (...) S.A. Zdaniem Sądu naliczone przez poprzedniego wierzyciela opłaty abonentowe, za 3 – miesięczny okres wypowiedzenia są nienależne, z tego względu iż świadczenia obu stron były funkcjonalnie ze sobą sprzężone. Skoro operator z przyczyn od niego zależnych zaprzestał nadawania sygnału i faktycznie nie świadczył usług telewizyjnych, to pozwana nie mając możliwości jego odbierania, nie miała również obowiązku zapłaty poprzedniemu wierzycielowi wynagrodzenia. (...) S.A. świadczył na rzecz pozwanej usługi na dotychczasowych warunkach, wynikających z umowy abonenckiej aż do dnia jej rozwiązania, to wówczas miałby podstawy do naliczania i żądania zapłaty opłat abonentowych za usługi świadczone w okresie wypowiedzenia.

Należy również podkreślić, iż powód nie wykazał należycie jakie kwoty składają się na należność w wysokości 42,50 zł dochodzoną niniejszym pozwem. Z przedłożonego przez powoda częściowego wykazu wierzytelności do umowy przelewu wierzytelności z dnia 14.12.2015 r. (k. 40) wynika, iż powód nabył wierzytelność w wysokości 198,00 zł, na którą składa się wierzytelność wynikająca z noty obciążeniowej nr (...) (160,00 zł) oraz trzy wynikające z umowy pierwotnej opłaty abonentowi za Pakiet M. (...) naliczone w okresie wypowiedzenia w wysokości odpowiednio 8,20 zł, 14,90 zł i 14,90 zł, w łącznej wysokości 38,00 zł. Przedłożony przez powoda dokument w postaci wykazu przelanych wierzytelności potwierdza jedynie fakt zdarzenia w postaci cesji wierzytelności. Nie stanowi on jednak dowodu na istnienia i wysokości nabytej wierzytelności (por. wyrok Sądu Najwyższego z 13.06.2013 r., V CSK 329/12).

W ocenie Sądu nie jest więc możliwe zweryfikowanie wysokości dochodzonej wierzytelności w powyższym zakresie. Powód nie wskazał ściśle jakie kwoty składają się na należność 42,50 zł wskazaną w pozwie, nie dołączył stosownych dokumentów, przykładowo Cennika czy Regulaminu promocji, na podstawie których możliwa byłaby weryfikacja wysokości dochodzonego roszczenia. A podkreślić po raz kolejny należy, że to na nim spoczywał ciężar dowodu. Obowiązkiem strony powodowej było bowiem przygotowanie się do prowadzenia procesu poprzez zgromadzenie odpowiedniego materiału dowodowego, który to obowiązek wynikał z art. 6 k.c. i 232 k.p.c., czemu niewątpliwie uchybiono. W kontekście powyższego należy pamiętać, że samo twierdzenie strony nie jest wystarczającym dowodem, a twierdzenie dotyczące istotnej dla sprawy okoliczności powinno być udowodnione przez stronę, która takie twierdzenie zgłasza (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie
z 26.05.2015 r., VI ACa 1321/14).

W odniesieniu zaś do żądania powoda w zakresie zapłaty należności wynikającej z wystawionej przez (...) S.A. noty obciążeniowej Sąd uznał, iż została ona naliczona bezpodstawnie. Przedmiotowa umowa została rozwiązana ze skutkiem prawnym na dzień 28.01.2015 r. i od tej daty rozpoczął bieg 30 – dniowy termin, w którym pozwana miała obowiązek zwrócić udostępniony jej sprzęt. Wskazać należy, że już w piśmie z 10.01.2015 r. adresowanym do Cyfrowego P. pozwana poinformowała, że zwróciła dekoder do punktu sprzedaży, w którym został zakupiony. Następnie potwierdziła ten fakt w trakcie przesłuchania na rozprawie 09.05.2017 r.
w charakterze strony. Sąd dając wiarę jej zeznaniom i przyjął, że pozwana wywiązała się z obowiązku zwrotu udostępnionego sprzętu jeszcze przed dniem rozwiązania umowy. W konsekwencji należało stwierdzić, że poprzedni wierzyciel nie miał podstaw do wystawienia noty obciążeniowej i obciążenia pozwanej karą za niezwrócony sprzęt. Bezpodstawnie zostały naliczone także odsetki za opóźnienie w zapłacie ww. kary w wysokości 14,85 zł, które jako świadczenie uboczne dzielą los roszczenia głównego.

Mając na uwadze powyższe należało powództwo oddalić.