Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 23 lutego 2017r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w następującym składzie:

Przewodniczący-Sędzia: SO Andrzej Dyrda

Sędziowie: SO Tomasz Pawlik (spr.)

SO Artur Żymełka

po rozpoznaniu w dniu 23 lutego 2017r. w Gliwicach na posiedzeniu niejawnym sprawy

z wniosku (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w P.

z udziałem J. W., B. Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego w W. i Gminy H.

o wpis zmiany wierzyciela hipotecznego

na skutek apelacji uczestnika postępowania J. W.

na rozstrzygnięcie zawarte w punkcie 2 postanowienia Sądu Rejonowego w Wodzisławiu Śląskim z dnia 7 października 2016r., sygn. akt Dz. Kw. GL1W/00008632/16

postanawia:

oddalić apelację.

SSO Artur Żymełka SSO Andrzej Dyrda SSO Tomasz Pawlik

Sygn. akt III Ca 1911/16

UZASADNIENIE

(...) spółka z o.o. w P. domagał się wpisu w księdze wieczystej nr (...) zmiany wierzyciela hipoteki umownej kaucyjnej w kwocie 300 000 zł. z wpisanego B. Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego w W. na (...) spółkę z o.o. w P.. W uzasadnieniu żądania wniosku wskazał, że dotychczasowy wierzyciel hipoteczny zbył na rzecz wnioskodawcy wierzytelność z tytułu umowy kredytu z 22 stycznia 2004r. udzielonego Przedsiębiorstwu Produkcyjno Usługowo Handlowemu (...) spółce z o.o. w W. na podstawie umowy przelewu wierzytelności z 12 czerwca 2014r. Umowa ta została dołączona do akt księgi przy wniosku(...)( (...)) . W dołączonym do wniosku piśmie z 2 lipca 2016r. wnioskodawca powołał się też na dokumenty znajdujące się w aktach księgi, a dołączone do wniosku (...). Do opisanego wniosku wnioskodawca dołączył oświadczenie B. Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego w W. z dnia 2 lipca 2014 r. w sprawie wykonania warunków umowy przelewu wierzytelności z 12 czerwca 2014 r.

W dniu 15 czerwca 2016 roku referendarz sądowy dokonał wpisu zgodnie z żądaniem wniosku.

W dniu 27 września 2016r. uczestnik postępowania J. W. złożył skargę na orzeczenie referendarza, składając jednocześnie wniosek o przywrócenie terminu do jej złożenia.

Zaskarżonym postanowieniem Sąd Rejonowy w Wodzisławiu Śląskim utrzymał w mocy zaskarżony wpis.

U podstaw tego rozstrzygnięcia legły następujące ustalenia faktyczne dokonane w granicach kognicji sądu wieczystoksięgowego.

Dla nieruchomości położonej w R. prowadza jest księgę wieczystą (...). W dziale II tej księgi jako właściciel wpisany jest Skarb Państwa, a jako użytkownicy wieczyści gruntu i właściciele stanowiących odrębny od gruntu przedmiot własności budynków J. W. i Gmina H. w udziałach po ½. W dziale IV wpisana jest hipoteka umowna kaucyjna w kwocie 300 000,00 zł na rzecz B. Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego w W. na zabezpieczenie wierzytelności mogących powstać z tytułu udzielonego w dniu 22 stycznia 2004r. kredytu w formie linii odnawialnej spółce z o.o. Przedsiębiorstwo Produkcyjno Usługowo Handlowe (...) w W.. Wpisu hipoteki dokonano na podstawie aktu ustanowienia hipoteki z 22 stycznia 2004r. Rep. A nr(...) notariusza w W. Z. C., oświadczenia (...) Banku (...) S.A. z 22 stycznia 2004r. o udzieleniu kredytu i wyciągu z ksiąg rachunkowych nr(...)/ (...) z 19 czerwca 2008r. Funduszu Sekurytyzacyjnego.

W dniu 12 czerwca 2014r. pomiędzy B. Niestandaryzowanym Sekurytyzacyjnym Funduszem Inwestycyjnym Zamkniętym w W. jako cedentem i (...) spółką z o.o. w P. jako cesjonariuszem zawarta została mowa przelewu wierzytelności, na podstawie której cedent zbył za cenę 50 000 zł, na rzecz cesjonariusza przysługującą mu wobec Przedsiębiorstwa Produkcyjno Usługowo Handlowego (...) spółki z o.o. w W. wierzytelność wynikającą z umowy nr (...) o kredyt złotowy w formie linii odnawialnej z dnia 22 stycznia 2004r. wraz z zabezpieczającą tę wierzytelność hipoteką w kwocie 300 000zł. wpisaną w księdze wieczystej nr (...). Zbycie wierzytelności wraz ze związanymi z nią prawami nastąpiło pod warunkiem zapłaty w całości, jednorazowo w terminie ceny ( § 3 umowy k 415-419 i 437). Zapłata ceny nastąpiła w dniu 17 czerwca 2014r. przelewem bankowym (dowód przelewu bankowego k 438, 550), co zostało poświadczone przez cedenta w oświadczeniu z 2 lipca 2014r. (k 701).

W dniu 2 lipca 2014r. B. Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Funduszu Inwestycyjny Zamknięty w W. złożył oświadczenie, że w dniu 17 czerwca 2014r. na jego rachunek bankowy wpłynęła kwota 50 000zł.tytułem zapłaty ceny za zbytą na rzecz (...) spółki z o.o. wierzytelność wynikającą z umowy o kredyt z dnia 22 stycznia 2004r. nr (...).

Biorąc pod uwagę powyższe ustalenia faktyczne Sąd Rejonowy ocenił, że istniały podstawy dla dokonania żądanego wpisu. Wskazał, że zgodnie z art. 509 § 1 kc wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Ocenił, że przedłożona umowa przelewu wierzytelności sporządzona została w formie wymaganej przez art. 31 ust. 1 ustawy o księgach wieczystych i hipotece dla wpisu w księdze wieczystej tj. z podpisami poświadczonymi przez notariusza w dniu jej zawarcia, a umocowanie osób, które umowę podpisały tj. A. M. działającej w imieniu B. Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego w W. reprezentowanego przez (...) Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych SA w W. i M. D. działającego w imieniu (...) spółki z o.o. wykazane odpowiednimi dokumentami (k 551-558). Jednocześnie wyjaśnił, że zgodnie z art. 194 ustawy z 27 maja 2004r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi (Dz.U.2014.157) księgi rachunkowe funduszu sekuratyzacyjnego, wyciągi z tych ksiąg podpisane przez osoby upoważnione do składania oświadczeń w zakresie praw i obowiązków majątkowych funduszu i opatrzone pieczęcią towarzystwa zarządzającego funduszem sekuratyzacyjnym oraz wszelkie wystawione w ten sposób oświadczenia zawierające zobowiązania, zwolnienie z zobowiązań, zrzeczenie się praw lub pokwitowanie odbioru należności mają moc prawną dokumentów urzędowych oraz stanowią podstawę do dokonania wpisów w księgach wieczystych i rejestrach publicznych. W tym kontekście uznał, że przedłożone przez wnioskodawcę oświadczenie B. Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego w W. z 2 lipca 2014r. stwierdza z mocą dokumentu urzędowego uiszczenie ceny nabycia wierzytelności, a tym samym ziszczenie się warunku zawieszającego umowy przelewu wierzytelności. Zostało ono wydane w przewidzianej w cytowanym wyżej przepisie formie, opatrzone pieczęcią reprezentującego go towarzystwa funduszy tj. (...) SA w W., a umocowanie W. J. i A. M. do podpisania takiego oświadczenia wykazane odpowiednimi dokumentami (K 423) .

W ocenie Rejonowego wnioskodawca wykazał więc, że przysługuje mu wierzytelność zabezpieczona hipoteką, a więc również zabezpieczająca ją hipoteka, albowiem jak stanowi art. 79 ustawy o księgach wieczystych i hipotece w razie przelewu wierzytelności hipotecznej na nabywcę przechodzi także hipoteka.

Jako podstawę rozstrzygnięcia wskazano art. 518 ¹ § 3 k.p.c..

Od opisanego postanowienia apelację wniósł uczestnik postępowania J. W., który zaskarżając go w całości wniósł o jego zmianę i oddalenie wniosku, a także o zasądzenie od wnioskodawcy na jego rzecz kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

Skarżący zarzucił Sądowi Rejonowemu naruszenie art.194 ust.2 ustawy z 27 maja 2004r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi, poprzez przyjęcie, że oświadczenie pierwotnego wierzyciela hipotecznego z 2 lipca 2014 r. korzysta z waloru dokumentu urzędowego. Wychodząc od tego zarzutu podniósł błąd w ustaleniach faktycznych polegający na przyjęciu, że także warunek cesji wierzytelności (hipoteki) w postaci zapłaty ceny przez wnioskodawcę został spełniony. Podkreślił, że oświadczenia funduszu sekuratyzacyjnego nie mają waloru dokumentu urzędowego w postępowaniu cywilnym.

Sąd Okręgowy zważył:

Apelacja nie zasługiwała na uwzględnienie.

Skarżący nie kwestionował generalnie treści i formy umowy przelewu wierzytelności, która stał się podstawą wpisu zmiany wierzyciela hipotecznego. Twierdził jedynie, że do przelewu wierzytelności zabezpieczonej hipoteką ostatecznie nie doszło, gdyż nabywca nie uiścił ceny, co było warunkiem wejścia w życie umowy. W tym kontekście podnosił, że nie mogło być dowodem wpływu środków z tytułu umowy oświadczenie wierzyciela hipotecznego funduszu sekuratyzacyjnego, gdyż nie miało waloru dokumentu urzędowego.

Na karcie 701 akt księgi wieczystej znajduje się oświadczenie B. Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego w W. potwierdzające, że na rachunek bankowy Funduszu wpłynęła w dniu 17 czerwca 2014 r. (przed złożeniem wniosku o wpis) stosowna kwota z tytułu umowy cesji, w związku z czym spełniony został warunek wejścia tej umowy w życie.

Rację ma co prawda skarżący, że dokument ten nie może być traktowany w postępowaniu cywilnym jako dokument urzędowy, wobec wyraźnego brzmienia art.194 ust.2 ustawy z 27 maja 2004r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi, jednakże nie oznacza to, że dokument ten nie mógł stanowić podstawy wpisu w księdze wieczystej.

Zgodnie z art.31 ust.1 ustawy o księgach wieczystych i hipotece wpis w księdze wieczystej może być dokonany także na podstawie dokumentów określonych w przepisach szczególnych. Takim przepisem szczególnym jest art. 194 ust.1 ustawy z 27 maja 2004r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi, wedle którego wszelkie wystawione przez fundusz sekuratyzacyjny oświadczenia zawierające np. pokwitowanie odbioru należności stanowią podstawę do dokonania wpisów w księgach wieczystych. Skoro zatem opisany powyżej dokumentów z mocy wskazanego przepisów stanowił podstawę wpisu w księdze wieczystej to brak podstaw do kwestionowania dokonanego na jego podstawie wpisu z powołaniem się na nieurzędową moc tego dokumentu.

Nie ma też w związku z tym podstaw do kwestionowania, jak chce tego skarżący, ustaleń faktycznych Sądu Rejonowego, które prowadziły do prawidłowego wniosku iż wpis dokonany przez referendarza sądowego jest w pełni uprawniony. Niewątpliwie istniały bowiem podstawy dla dokonania żądanego wpisu zmiany wierzyciela hipotecznego, skoro przedstawiono co do tego umowę zawartą we właściwej formie, a wejście w życie tej umowy wobec zapłaty ceny zostało potwierdzone dokumentem stanowiącym z mocy przepisu szczególnego podstawę wpisu w księdze wieczystej.

Z tych też względów orzeczono jak w sentencji na zasadzie art.385 w zw. z art.13 § 2 k.p.c..

SSO Artur Żymełka SSO Andrzej Dyrda SSO Tomasz Pawlik (spr.)