Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV K 696/15

UZASADNIENIE

Ograniczając, stosownie do dyspozycji art. 423 § 1a k.p.k., zakres pisemnego uzasadnienia wyroku jedynie do czynu z art. 62 ust. 1 ustawy z dnia 29.07.2005 r.
o przeciwdziałaniu narkomanii
– jako czynu którego dotyczył wniosek oskarżyciela publicznego o sporządzenie i doręczenie uzasadnienia wyroku - na podstawie całokształtu materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie i ujawnionego na rozprawie, Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny.

W dniu 27 kwietnia 2012 roku, około godziny 14.20, przy ulicy (...) w W., funkcjonariusze Policji z Komendy Rejonowej Policji W. (...)
w W. zatrzymali do kontroli drogowej samochód marki V. (...) kierowany przez M. Z. (1). W samochodzie tym oprócz kierującego znajdował się także jego brat stryjeczny – M. Z. (2) oraz nowo poznany kolega - D. R..

Podczas przedmiotowej kontroli drogowej w/w funkcjonariusze Policji ujawnili, że kierujący tym pojazdem M. Z. (1) znajduje się pod wpływem narkotyków. Nadto w trakcie przeszukania w plecaku – stanowiącym własność M. Z. (2) - znajdującym się na tylnej kanapie pojazdu ujawnili torebkę foliową z zapięciem strunowym, w której znajdowała się substancja psychotropowa w postaci amfetaminy w ilości wagowej 0,29 grama netto, a następnie w kieszeni kurtki należącej do M. Z. (2) ujawnili kolejną torebkę foliową z zapięciem strunowym, w której znajdowała się substancja psychotropowa w postaci (...)w ilości wagowej 0,48 grama netto. Wówczas to M. Z. (2) przyznał się przeprowadzającym przeszukanie funkcjonariuszom Policji, iż obie ujawnione przez nich torebki foliowe z narkotykami zakupił w M. i należą one do niego oraz stanowią jego własność. Z kolei M. Z. (1) oświadczył, że przedmiotowy plecak należy do jego brata M. Z. (2), jak również zaprzeczył, aby znaleziona w tym plecaku substancja psychotropowa stanowiła jego własność.

W/w zostali zatrzymani, a następnie przeprowadzono z ich udziałem dalsze czynności dowodowe i procesowe.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie następujących dowodów z: zeznań świadków: P. K. (k. 23 – 24 w zw. z k. 303v - 304), D. R. (k. 41, 186 - 187 w zw. z k. 304); częściowo wyjaśnień M. Z. (1) (k. 49 – 50, 203 w zw. z k. 302v - 303) i M. Z. (2) (k. 53 – 54, 186 – 187 w zw. z k. 311); dokumentów w postaci: protokołów zatrzymania M. Z. (2), M. Z. (1) oraz D. R. (k. 2 – 4), protokołów przeszukania M. Z. (2), M. Z. (1), D. R. oraz pojazdu mechanicznego wraz ze spisem i opisem rzeczy w ich trakcie znalezionych (k. 5 – 7, 8 – 10, 11 – 12, 13 - 14), protokołów zatrzymania rzeczy wraz z ich spisem i opisem (k. 15 – 17, 18 - 20), protokołów użycia testera narkotykowego (k. 21, 22), pisemnej opinii z zakresu badań fizykochemicznych (k. 96 – 99).

Oskarżony M. Z. (1) podczas przesłuchania w toku postępowania przygotowawczego przyznał się do popełnienia obu zarzucanych mu czynów i jednocześnie wyraził wolę dobrowolnego poddania się karze, akceptując wymiar kar zaproponowany przez prokuratora (49 – 50).

Z kolei po wniesieniu aktu oskarżenia do Sądu sprzeciwił się wydaniu wyroku skazującego bez przeprowadzenia rozprawy (k. 144), a nadto w złożonych na rozprawie głównej wyjaśnieniach nie przyznał się do zarzutu związanego z posiadaniem amfetaminy
(k. 203).

Także, w aktualnie prowadzonym postępowaniu jurysdykcyjnym, konsekwentnie nie przyznawał się do popełnienia czynu zabronionego związanego z posiadaniem amfetaminy (k. 302v – 303).

Sąd zważył, co następuje.

W ocenie Sądu, wyjaśnienia oskarżonego M. Z. (1) – w zakresie dotyczącym zarzucanego mu przestępstwa z art. 62 ust. 1 Ustawy z dnia 29.07.2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii – złożone na rozprawie, zarówno w toku aktualnie, jak i uprzednio prowadzonego postępowania jurysdykcyjnego, w których konsekwentnie nie przyznawał się on do popełnienia tego czynu i wskazywał, m.in. że zarówno plecak, jak i znaleziona w nim amfetamina należały do jego brata – M. Z. (2), zasługują na wiarę, albowiem są one nie tylko logiczne, stanowcze i spójne, ale nadto znajdują bezpośrednie potwierdzenie
w zeznaniach świadków P. K. (k. 23 – 24 w zw. z k. 303v - 304) i D. R.
(k. 41, 186 - 187 w zw. z k. 304), a także w dowodach z dokumentów w postaci: protokołów zatrzymania M. Z. (2), M. Z. (1) oraz D. R. (k. 2 – 4), protokołów przeszukania M. Z. (2), M. Z. (1), D. R. oraz pojazdu mechanicznego wraz ze spisem i opisem rzeczy w ich trakcie znalezionych (k. 5 – 7, 8 – 10, 11 – 12, 13 - 14), protokołów zatrzymania rzeczy wraz z ich spisem i opisem (k. 15 – 17, 18 - 20), protokołów użycia testera narkotykowego (k. 21, 22), pisemnej opinii z zakresu badań fizykochemicznych (k. 96 – 99).

Zważyć należy, iż z zeznań zarówno funkcjonariusza Policji P. K. (k. 23 – 24 w zw. z k. 303v - 304), jak i D. R. (k. 41, 186 - 187 w zw. z k. 304) wynika w sposób jednoznaczny i nie budzący wątpliwości, iż bezpośrednio po ujawnieniu przez funkcjonariuszy Policji narkotyków posiadanych przy sobie przez M. Z. (2), jak również amfetaminy przechowywanej w plecaku, przyznał się on, że obie te substancję psychotropowe należą do niego, a nadto wskazał zarówno czas ich nabycia, jak
i miejsce ich nabycia. Dostrzec przy tym należy, iż złożone w tym zakresie przez oskarżonego wyjaśnienia, jak i zeznania w/w świadków znajdują jednocześnie potwierdzenie w treści adnotacji - poczynionych w protokołach przeszukania podczas których to czynności ujawniono i zabezpieczono te narkotyki – na okoliczność wypowiedzi osób w nich uczestniczących (k. 5 – 7, 8 – 10). Uwadze Sądu nadto nie uszło, iż w głosach końcowych – w toku uprzednio prowadzonego postępowania jurysdykcyjnego – M. Z. (2) wprost przyznał, iż plecak i znaleziona w nim amfetamina należały wyłącznie do niego (k. 206).

Z powyższych powodów Sąd nie dał natomiast wiary wyjaśnieniom M. Z. (1) – w zakresie dotyczącym zarzucanego mu przestępstwa z art. 62 ust. 1 Ustawy z dnia 29.07.2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii – złożonym w toku dochodzenia, a także wyjaśnieniom M. Z. (2) (k. 53 – 54, 186 – 187 w zw. z k. 311), którego bezpośrednie przesłuchanie, w toku aktualnie prowadzonego postępowania sądowego, okazało się niemożliwe, albowiem od wielu miesięcy ukrywa się on przed organami ścigania i wymiaru sprawiedliwości.

Zważyć dodatkowo należy, iż oskarżony M. Z. (1), składając wyjaśnienia przed Sądem, w sposób logiczny i przekonujący, wyjaśnił dlaczego w toku dochodzenia przyznał się także do popełnienia czynu zabronionego związanego z rzekomym posiadaniem przez niego w plecaku amfetaminy. Uwadze Sądu przy tym nie uszło, iż zarówno M. Z. (1), jak i jego brata M. Z. (2), w złożonych na etapie dochodzenia wyjaśnieniach, podali, że po ujawnieniu przez funkcjonariuszy Policji narkotyków przechowywanych w plecaku rzekomo oświadczyli oni, że należą one do M. Z. (1). Mając na uwadze, iż w tym zakresie te ich wyjaśnienia pozostają w oczywistej sprzeczności z zeznaniami P. K. (k. 23 – 24 w zw. z k. 303v - 304) oraz D. R. (k. 41, 186 - 187 w zw. z k. 304), jak
i wspomnianymi uprzednio adnotacjami zawartymi w protokołach przeszukania, jak również, iż byli oni wówczas przesłuchiwani przez tego samego funkcjonariusza Policji, nie można wykluczyć, iż w rzeczywistości te ich depozycje zostały złożone pod wpływem sugestywnych wypowiedzi ze strony przesłuchującego ich policjanta, że Sąd nie da wiary M. Z. (1), iż nie posiadał narkotyków skoro w plecaku znajdowały się inne należące do niego rzeczy, a także, iż jeżeli się przyzna do tego zarzutu, to „tak będzie łatwiej i że szybciej wyjdą do domu” (k. 203, 303), jak również – w przypadku M. Z. (1) – niewykluczonym jest, iż były one motywowane chęcią uchronienia swego brata przed odpowiedzialnością karną za posiadanie narkotyków, o którym wiedział, że uprzednio miał już liczne konflikty z prawem.

Na zakończenie omawiania depozycji oskarżonego M. Z. (1), jak również M. Z. (2) dostrzec ponadto należy, iż bezpośrednio po wniesieniu aktu oskarżenia do Sądu, obaj w/w stawili się na posiedzenie Sądu w przedmiocie wniosku prokuratora, złożonego w trybie art. 335 § 1 k.p.k. i wnieśli o skierowanie sprawy na rozprawę, jednocześnie sprzeciwiając się wydaniu wobec nich wyroku skazującego za czyny zarzucone im przez oskarżyciela publicznego (k. 144).

Natomiast w całości Sąd obdarzył przymiotem wiarygodności zeznania świadków P. K. (k. 23 – 24 w zw. z k. 303v - 304) oraz D. R. (k. 41, 186 - 187 w zw.
z k. 304), gdyż są one rzeczowe, logiczne, kategoryczne, a przy tym spójne zarówno wewnętrznie, jak i wzajemnie ze sobą, jak również znajdują one potwierdzenie
w wyjaśnieniach oskarżonego M. Z. (1) z etapu postępowania sądowego, a także w dowodach z dokumentów stanowiących podstawę do ustalenia stanu faktycznego
w niniejszej sprawie (wskazanych we wstępnej części uzasadnienia). Wskazać także należy, iż pierwszy z w/w świadków jest osobą obcą dla oskarżonego, a ponadto posiada on status funkcjonariusza publicznego i osoby zaufania publicznego, jak również był on naocznym świadkiem, a zarazem uczestnikiem podjętej wobec oskarżonego czynności służbowej, mieszczącej się w ramach jego kompetencji. Mając nadto na uwadze okoliczność, że na późniejszym etapie postępowania, nie podejmował on innych czynności procesowych wobec podsądnego, stwierdzić należy, iż brak jest jakichkolwiek podstaw i przesłanek do uznania, by miał on jakikolwiek, osobisty, czy też zawodowy, interes w celowym zeznawaniu na korzyść lub niekorzyść oskarżonego.

Depozycje w/w świadków pozwoliły na bliższe poczynienie ustaleń dotyczących czasu i miejsca przeprowadzonej kontroli drogowej, a także ujawnionych w jej następstwie czynów zabronionych, w tym miejsc i osób przy których ujawniono nielegalnie posiadane narkotyki, jak również oświadczeń złożonych przez M. Z. (1) i M. Z. (2), po ujawnieniu - w wyniku przeszukania osób i rzeczy - narkotyków.

Logicznym potwierdzeniem omówionych powyżej osobowych źródeł dowodowych jest także dowód z pisemnej ekspertyzy kryminalistycznej z zakresu badań fizykochemicznych (k. 96 – 99). Przedmiotowa opinia pozwoliła na precyzyjne ustalenie rodzaju i masy wagowej nielegalnie posiadanych narkotyków, ujawnionych przez funkcjonariuszy Policji.

W ocenie Sądu, powyższa opinia jest jasna i pełna, a także nie zawiera wewnętrznych sprzeczności, a przy tym jej treść nie była kwestionowana przez strony procesu, dlatego Sąd uznał ją za pełnowartościowy materiał dowodowy, stanowiący podstawę do dokonania ustaleń w w/w zakresie. Wskazać ponadto należy, iż powyższa opinia i zaprezentowane w niej wnioski, nie pozostają także w sprzeczności z przeprowadzonym uprzednio badaniem zabezpieczonych narkotyków przy użyciu testera narkotykowego (k. 21, 22), a przy tym wydana została przez biegłego z renomowanej i dysponującej nowoczesnym sprzętem diagnostycznym instytucji badawczej.

Sąd obdarzył również przymiotem wiarygodności, także pozostałe ujawnione na rozprawie i zaliczone w poczet materiału dowodowego dowody z dokumentów, które również przyczyniły się do pełniejszego ustalenia stanu faktycznego w niniejszej sprawie. Dokonując oceny wartości dowodowej tych rzeczowych źródeł dowodowych, a także pozostałych ujawnionych dowodów z dokumentów, Sąd miał na uwadze, iż nie tylko korespondują one z osobowymi źródłami dowodowymi, w zakresie, w którym Sąd obdarzył je przymiotem wiarygodności, ale nadto zostały one sporządzone w przepisanej formie oraz przez upoważnione do tego osoby i organy, a przy tym nie ujawniły się jakiekolwiek okoliczności świadczące o ich nieautentyczności lub niezgodności wskazanych w nich faktów z rzeczywistym stanem rzeczy. Podnieść również należy, iż zarówno forma, jak i treść tych dokumentów nie była kwestionowana przez strony procesu.

Zeznania świadka D. Z. (k. 74, 204 w zw. z k. 304) nie miały znaczenia dla rozstrzygnięcia przedmiotowej sprawy, albowiem nie zawierały one jakichkolwiek informacji na temat czynów będących przedmiotem postępowania w niniejszej sprawie.

Przeciwko oskarżonemu został wniesiony akt oskarżenia, w którym oskarżyciel publiczny zarzucił mu popełnienie, m.in. przestępstwa z art. 62 ust. 1 ustawy z dnia 29.07.2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii, polegającego na tym, że w dniu 27 kwietnia 2012 roku w W., wbrew przepisom ustawy, posiadał 0,29 grama netto substancji psychotropowej w postaci amfetaminy.

Wskazać należy, iż mając na uwadze całokształt przeprowadzonych w sprawie dowodów, zaprezentowaną powyżej ich ocenę oraz ustalony w oparciu o nie stan faktyczny, przedstawiony we wstępnej części pisemnego uzasadnienia wyroku, nie budzi wątpliwości Sądu, że co najmniej brak jest dostatecznych danych (dowodów) na to, aby M. Z. (1) swoim zachowaniem dopuścił się inkryminowanego mu aktem oskarżenia czynu zabronionego z art. 62 ust. 1 ustawy z dnia 29.07.2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii.

Podkreślić w tym miejscu należy, iż niewątpliwie podczas przesłuchania w toku postępowania przygotowawczego przyznał się on do popełnienia również tego czynu zabronionego, jednakże podczas późniejszych przesłuchań – w toku dwukrotnie, przeprowadzonego postępowania sądowego - konsekwentnie już kwestionował w stosunku do niego swoje sprawstwo, a przy tym podał logiczną argumentację – omówioną we wcześniejszej fazie uzasadnienia - która skłoniła go do przyznania się do dokonania także tego czynu. Co więcej, za wyjątkiem wyjaśnień współoskarżonego M. Z. (2), podważonych przez niego osobiście w mowie końcowej wygłoszonej w toku uprzednio prowadzonego postępowania sądowego (k. 206), żaden z pozostałych przeprowadzonych w niniejszej sprawie dowodów, nie podważył wyjaśnień oskarżonego, w których na późniejszych etapach postępowania konsekwentnie już zaprzeczał on, aby dopuścił się przedmiotowego czynu zabronionego.

W realiach zatem niniejszej sprawy co najmniej brak jest dowodów pozwalających na kategoryczne i nie budzące wątpliwości ustalenie, że oskarżony dopuścił się tego inkryminowanego mu czynu zabronionego. Co więcej, zachodzi duże prawdopodobieństwo, że ta ujawniona w plecaku amfetamina należała do jego brata – uprzednio współoskarżonego M. Z. (2), który był właścicielem tego plecaka, jak również owego dnia był w posiadaniu także innego środka psychotropowego.

Mając na uwadze powyższe, jak również przewidzianą w art. 5 § 2 k.p.k. podstawową zasadę procesu karnego „in dubio pro reo”, czyli rozstrzygania nie dających się usunąć w toku postępowania wątpliwości na korzyść oskarżonego – w oparciu o art. 17 § 1 pkt 1 k.p.k.
w zw. z art. 414 § 1 k.p.k. – Sąd uniewinnił go od tego zarzutu.

W kwestii zasadności stosowania w takich sytuacjach zasady „in dubio pro reo” przytoczyć należy stanowisko Sądu Najwyższego, zaprezentowane w postanowieniu z dnia 18 grudnia 2008 r. (V KK 267/08; Lex nr 485030), w którym stwierdzono, iż brak możliwości jednoznacznego ustalenia w oparciu o dostępne i ujawnione dowody, stanu faktycznego to nic innego jak stan „niedających się usunąć wątpliwości”, do których nie tylko może, ale musi mieć zastosowanie reguła określona w art. 5 § 2 k.p.k. Wydanie wyroku uniewinniającego jest konieczne nie tylko wówczas, gdy wykazano niewinność oskarżonego, lecz również wtedy, gdy nie udowodniono mu, że jest winny popełnienia zarzucanego mu przestępstwa. W tym ostatnim wypadku wystarczy zatem, że twierdzenia oskarżonego negującego tezy aktu oskarżenia zostaną uprawdopodobnione. Co więcej, wyrok uniewinniający musi zapaść jednak również i w takiej sytuacji, gdy wykazywana przez oskarżonego teza jest wprawdzie nieuprawdopodobniona, ale też nie zdołano udowodnić mu sprawstwa i winy.

Przy czym udowodnić, to znaczy wykazać w sposób nie budzący wątpliwości wiarygodnymi dowodami – bezpośrednimi lub pośrednimi. Te ostatnie w postaci tzw. poszlak mogą być uznane za pełnowartościowy dowód winy oskarżonego (obwinionego) jedynie wtedy, gdy zespół tych poszlak pozwala na ustalenie jednej logicznej wersji zdarzenia, wykluczającej możliwość jakiejkolwiek innej wersji. Oznacza to, że udowodnienie winy oskarżonemu (obwinionemu) musi być całkowite, pewne, wolne od wątpliwości. Tak więc, gdy w świetle tak dokonanej oceny zebranych dowodów nie da się bez obawy popełnienia pomyłki wykluczyć innej wersji zdarzenia, aniżeli przyjęta w akcie oskarżenia – nie jest dopuszczalne przypisanie oskarżonemu zarzucanego czynu, albowiem w takiej sytuacji chroni go reguła in dubio pro reo ( vide wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 grudnia 1992 r., sygn. akt WR 369/90, OSP 1992/102/12).

Wydając przedmiotowe rozstrzygnięcie Sąd miał nadto na uwadze, iż
w obowiązującym modelu postępowania karnego, ciężar dowodzenia trafności zarzutu postawionego oskarżonemu w akcie oskarżenia (winy oskarżonego) leży wyłącznie po stronie oskarżyciela, osoba oskarżana chroniona jest bowiem zasadą domniemania niewinności (art. 5 § 1 k.p.k., art. 42 ust. 3 Konstytucji RP) i wynikającą z niej koniecznością udowodnienia winy oskarżonego jako warunku skazania, a tym samym osoba oskarżona nie musi wykazywać nietrafności oskarżenia. Innymi słowy, ciężar dowodu obciąża oskarżyciela, a oskarżony nie ma żadnej powinności wykazywania swej niewinności (zob. wyrok SA w Krakowie z 12 stycznia 1994 r., II AKz 3/94, KZS 1994, z. 1 poz. 32). Jednocześnie podkreślić należy, iż zgodnie z ugruntowanym stanowiskiem judykatury, wyrażonym najdobitniej w wyroku Sądu Najwyższego z 28 września 1995 r. (III KRN 88/95, OSNKW 1995, nr 11 - 12, poz. 77) „ułomności dowodów obciążających nie można stawiać na równi z ułomnościami dowodów odciążających. Ze względu na to, że warunkiem sine qua non skazania oskarżonego jest udowodnienie popełnienia przezeń czynu przestępnego (…) sprzeczności w sferze dowodów odciążających nigdy nie są „równoważne” ze sprzecznościami w zakresie dowodów obciążających ...”.

Reasumując, stwierdzić należy, iż w niniejszej sprawie oskarżyciel publiczny nie sprostał obowiązkowi procesowemu w zakresie przedstawienia sądowi dowodów potwierdzających w sposób jednoznaczny i nie budzący wątpliwości trafność tego zarzutu postawionego oskarżonemu w akcie oskarżenia, co doprowadziło do obalenia tezy zarzutu z aktu oskarżenia jakoby to oskarżony był posiadaczem amfetaminy ujawnionej w plecaku przez funkcjonariuszy Policji.

Mając zaś na uwadze treść zapadłego orzeczenia w przedmiocie odpowiedzialności karnej oskarżonego, na podstawie art. 70 ust. 2 ustawy z dnia 29.07.2005 r.
o przeciwdziałaniu narkomanii
, Sąd orzekł przepadek na rzecz Skarbu Państwa nielegalnie posiadanego narkotyku, ujawnionego i zabezpieczonego przez funkcjonariuszy Policji, jednocześnie zarządzając jego zniszczenie.

ZARZĄDZENIE

Odpis wyroku wraz z jego pisemnym uzasadnieniem oraz aktami sprawy i pouczeniem o dopuszczalności, sposobie i terminie wniesienia apelacji proszę doręczyć Prokuraturze Rejonowej W. (...)w W..