Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV P 11/17

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 maja 2017 roku

Sąd Rejonowy w Świdnicy IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie :

Przewodniczący SSR Magdalena Piątkowska

Ławnicy: M. P., B. R.

Protokolant: Katarzyna Zych

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 29 maja 2017 roku w Ś.

sprawy z powództwa P. R.

przeciwko A. L. prowadzącą działalność pod firmą (...) w Ś.

o ustalenie istnienia stosunku pracy i wynagrodzenie za pracę

I powództwo oddala

II zasądza od P. R. na rzecz pozwanej A. L. prowadzącej działalność pod firmą (...) w Ś. kwotę (...)tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym (...) tytułem kosztów zastępstwa procesowego.

UZASADNIENIE

Powód po ostatecznym sprecyzowaniu pozwu wniósł o ustalenie, że był zatrudniony u strony pozwanej A. L. prowadzącej działalność gospodarczą pod nazwą N. w okresie od (...) roku na stanowisku menadżera do spraw sprzedaży i administracji w wymiarze 2/5 etatu za wynagrodzeniem (...)zł brutto, zasądzenie kwoty (...) zł wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od:

- 3.062 zł do dnia 11 kwietnia 2016 roku do dnia zapłaty,

- 3.062 zł od dnia 11 maja 2016 roku do dnia zapłaty,

- 3.062 zł od dnia 11 czerwca 2016 roku do dnia zapłaty,

- 3.062 zł od dnia 11 lipca 2016 roku do dnia zapłaty,

- 3.062 zł od dnia 11 sierpnia 2016 roku do dnia zapłaty,

- 3.062 zł od dnia 11 września 2016 roku do dnia zapłaty,

- 3.063 zł od dnia 11 października 2016 roku do dnia zapłaty,

- 3.062 zł od dnia 11 listopada 2016 roku do dnia zapłaty,

- 3.062 zł od dnia 11 grudnia 2016 roku do dnia zapłaty,

- 1.071 zł od dnia 11 stycznia 2017 roku do dnia zapłaty,

- 1.592 zł od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty tytułem niewypłaconego wynagrodzenia

oraz zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda zwrotu kosztów procesu.

W uzasadnieniu pozwu wskazał, że od dnia (...) roku świadczył u pozwanej pracę na podstawie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony na stanowisku managera do spraw sprzedaży i administracji w wymiarze 2/5 etatu za wynagrodzeniem (...) zł brutto miesięcznie i pracodawca nie potwierdził na piśmie ustaleń co do stron, rodzaju oraz warunków umowy oraz nie zgłosił powoda do ubezpieczenia społecznego. Uzyskał od pracodawcy zapewnienie, że gdy tylko zrealizuje plany inwestycyjne, ureguluje zaległość względem powoda. W dniu (...) roku powód rozwiązał z pozwaną umowę o pracę z powodu zaległości w wypłacie wynagrodzenia.

Pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powoda kosztów procesu.

W uzasadnieniu wskazała, że powód od dnia (...) roku pełnił funkcję prezesa spółki (...) z siedziba w G. w Niemczech, jednakże stosunek ten ustał z dniem (...) roku. Powód wykonując działania w ramach pełnienia funkcji prezesa niemieckiej spółki musiał współpracować z pozwaną w zakresie stosunków zawodowych.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Pozwana A. L. prowadzi działalność gospodarczą pod firmą (...) z siedzibą w Ś. przy ul. (...). Pozwana i jej mąż F. L. są założycielami firm: (...) Sp. z o.o. z siedzibą w Ś., (...) F. L., (...) z siedzibą w G. oraz W. – (...) z siedzibą w M.. (...) jest głównym producentem maszyn sprzedawanych przez w/w podmioty.

bezsporne, nadto kserokopia świadectwa pracy z dnia 29.02.2016r. k. 19

Powód w okresie od dnia (...)roku zatrudniony był w N. L. A. na podstawie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony na stanowisku Managera ds. sprzedaży i administracji w pełnym wymiarze czasu pracy za miesięcznym wynagrodzeniem w kwocie (...), przy czym od dnia (...) roku wynagrodzenie zasadnicze wynosiło (...)zł miesięcznie. W tym samym czasie powód pobierał wynagrodzenie z tytułu zatrudnienia w ramach umowy zlecenia w spółce (...) Sp. z o.o. z siedzibą w Ś. w kwocie (...)

Umowa o pracę rozwiązana została na mocy porozumienia stron (art. 30§1 pkt 1 kp).

Dowód:

- kserokopia umowy o pracę z dnia 1.02.2014r. k. 197,

- kserokopia aneksu do umowy o pracę – k. 198,

- zeznania powoda P. R. – e protokół z dnia 29.05.2017r. k. 230.

Od dnia (...)roku powód pełnił funkcję prezesa spółki (...) z siedzibą w G., gdzie zgodnie z umową był uprawniony i zobowiązany do jednoosobowej reprezentacji spółki oraz do prowadzenia samodzielnie interesów spółki. Miejscem pracy powoda była siedziba spółki, przy czym strony uzgodniły regularny tygodniowy czas pracy na 24 godziny podzielone na trzy dni robocze w tygodniu, których wybór zależał od potrzeb zakładu.

Do obowiązków powoda należało m. in.: organizowanie produkcji maszyn, rozmowy z dostawcami, organizowanie zbytu, wspieranie przedstawicieli handlowych, wizyty w firmach produkujących. Znaczna część wykonywanych przez powoda czynności związana była z koniecznością jego obecności w Ś. w siedzibie spółki (...), bowiem spółka ta była klientem (...). Ponadto powód pełniąc funkcję prezesa spółki będącej producentem maszyn nadzorował z ramienia tej spółki proces produkcji i unowocześniania maszyn, którym zajmowała się m. in. (...) Sp. z o.o.

Powód od około 10 lat pozostawał z pozwaną i jej mężem w przyjacielskich stosunkach. Spotykali się po pracy, wyjeżdżali razem na wakacje, jak również świadczyli sobie wzajemnie przysługi w razie potrzeb. W sytuacji choroby męża pozwanej powód jeździł z nim do szpitala w roli tłumacza, załatwiał formalności związane z ubezpieczeniem samochodu oraz sprzedażą mieszkania pozwanej, za co otrzymał pieniądze. Pozwana natomiast na prośbę powoda pożyczała mu swój samochód.

Dowód:

- uwierzytelnione tłumaczenie umowy dla prezesa k. 20-20v.

- zeznania świadka F. L. - e protokół z dnia 29.05.2017r. k. 230.

- zeznania pozwanej A., T.L. - e protokół z dnia 29.05.2017r. k. 230,

- częściowo zeznania powoda P. R. – e protokół z dnia 29.05.2017r. k. 230.

Pełniąc funkcję prezesa (...), powód przyjeżdżał do siedziby spółki (...) przy ulicy (...), utrzymywał kontakt mailowy z klientami podmiotów założonych przez pozwaną i jej męża oraz prowadził negocjacje handlowe.

Dowód:

- dokumenty dołączone do pisma strony pozwanej z dnia 28.04.2017r. k. 107-196,

- uwierzytelnione tłumaczenia k. 204-219,

- zeznania świadków D. L., I. S. i M. K. – e protokół z dnia 29.05.2017r. k. 230,

- zeznania świadka F. L. - e protokół z dnia 29.05.2017r. k. 230.

Powód pod koniec listopada 2016 roku bez zgody pozwanej i jej męża przelał z konta firmy (...) na swój rachunek bankowy kwotę około (...) tytułem zwrotu kosztów za dojazdy do pracy, przy czym jak się okazało, kwota ta nie była mu należna. F. L. w rozmowie z powodem stwierdził, że straci do niego zaufanie i z dniem (...) roku rozwiązano z powodem umowę o pracę za porozumieniem stron bez wypowiedzenia.

Dowód:

- zeznania świadka F. L. - e protokół z dnia 29.05.2017r. k. 230.

Pismem z dnia 23 grudnia 2016 roku powód wezwał pozwaną do wydania świadectwa pracy świadczonej od dnia (...)roku na stanowisku Managera ds. sprzedaży i administracji w wymiarze 2/5 etatu z wynagrodzeniem (...) zł brutto, zapłaty zaległego wynagrodzenia w łącznej kwocie (...)zł, zapłaty odszkodowania tytułem niezgodnego z prawem rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia w wysokości (...) zł brutto oraz zapłaty ekwiwalentu za niewykorzystany urlop w okresie zatrudnienia w kwocie (...)zł brutto.

W odpowiedzi na wezwanie pozwana odmówiła zadośćuczynienia zgłoszonym przez powoda żądaniom, uznając je za bezpodstawne.

Dowód:

- wezwanie z dnia 23.12.2016r. k. 23,

- odpowiedź z dnia 28.12.2016r. k. 24.

W tak ustalonym stanie faktycznym

Sąd zważył:

Roszczenia powoda nie zasługują na uwzględnienie.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, w szczególności w oparciu o zeznania świadków D. L., F. L., I. S., M. K., pozwanej A. L. częściowo powoda, jak również dokumenty zgromadzone w aktach sprawy.

Sąd dał wiarę powyższym dowodom w takim zakresie w jakim każdy z nich stanowił podstawę dokonania ustaleń faktycznych w sprawie.

Zgodnie z art. 189 k.p.c. powód może żądać ustalenia przez Sąd istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa, gdy ma w tym interes prawny. Stosownie do powyższego powództwo o ustalenie zgodnie z treścią art. 189 k.p.c. wymaga dla swej zasadności wskazania interesu prawnego w sądowym ustalaniu stanu prawnego. Sąd stwierdził, że powód miał interes prawny w żądaniu ustalenia stosunku pracy. W świetle najnowszego orzecznictwa Sądu Najwyższego nie ma bowiem wątpliwości co do tego, że pracownik może mieć interes prawny w domaganiu się ustalenia istnienia stosunku pracy, jeżeli istnieje stan niepewności, co do jego sytuacji prawnej (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 lipca 2009r., II PK 1/09 Lex 533086, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 29.03.2001r., I PKN 333/00, OSNAP 2003/1/12). Ustalenie stosunku pracy warunkuje prawo do niektórych bieżących i przyszłych świadczeń z ubezpieczeń społecznych i innych stosunków pracy, a także rzutuje na ich wysokość. W sporze o istnienie stosunku pracy, żądanie jego ustalenia zawsze stanowi o żywotnym prawie (interesie) powódki pracownika nie tylko aktualnym, lecz i przyszłym, nie tylko w sferze zatrudnienia, lecz i ubezpieczenia społecznego (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 grudnia 2009r., II PK 156/09; LEX nr 577459). W sytuacji powódki ustalenie podstawy zatrudnienia będzie miało decydujący wpływ na zasadność pozostałych roszczeń.

Powód wykazując na istnienie stosunku pracy wyliczał okoliczności świadczące, jego zdaniem, o pracowniczej więzi stron. Podnosił między innymi, że codziennie przyjeżdżał do pracy, gdzie pracował od 7 do 15, a nawet po 12 godzin, zarządzał produkcją i podległymi pracownikami.

Kryteria jakimi kieruje się Sąd ustalając, czy między stronami istniał stosunek pracy wynika z art. 22 § 1 k.p., który stanowi, że przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca - do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem.

Z przywołanego przepisu wynikają następujące cechy stosunku pracy: odpłatność, osobiste świadczenie pracy przez osobę fizyczną, wykonywanie pracy określonego rodzaju w sposób ciągły i powtarzający się, wykonywanie pracy na rzecz pracodawcy i na jego ryzyko, wykonywanie pracy pod kierownictwem pracodawcy, wykonywanie pracy w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę. Wszystkie te elementy muszą zajść łącznie, a brak jednego z nich zasadniczo wyklucza przyjęcie, że nawiązany został stosunek pracy.

Natomiast zgodnie z ogólną zasadą postępowania cywilnego (art. 6 kc) ciężar wykazania wszystkich powyższych okoliczności oraz ciężar wykazania faktów, które miedzy stronami były sporne, spoczywał na powodzie, która twierdzi, że w okresie od (...)był pracownikiem pozwanej.

Tymczasem powód nie sprostał temu obowiązkowi. W sprawie bezspornym było, że powód w okresie od dnia (...) lutego 2016 roku zatrudniony był w N. L. A. na podstawie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony na stanowisku Managera ds. sprzedaży i administracji za miesięcznym wynagrodzeniem w kwocie (...), jak również pobierał wynagrodzenie z tytułu zatrudnienia w ramach umowy zlecenia w spółce (...) Sp. z o.o. z siedzibą w Ś. w kwocie (...)

Spór w rozpoznawanej sprawie sprowadzał się do oceny czy po dniu 29 lutego 2016 roku między stronami istniał stosunek pracy wynikający z art. 22 kodeksu pracy. Ustalenie tej okoliczności rozstrzygnie z kolei czy zasadne jest roszczenia powoda o zapłatę wynagrodzenia za pracę.

Jakkolwiek powód wskazuje, że w spornym okresie był zatrudniony u pozwanej, to okoliczności tej nie potwierdza zgromadzony w sprawie materiał dowodowy , zaś same twierdzenia powoda w tym zakresie nie mogą stanowić automatycznie podstawy do uznania, iż wszelkie czynności powód wykonywał na rzecz pozwanej na podstawie umowy o pracę.

Powód podnosił, że codziennie przyjeżdżał do siedziby pozwanej, gdzie pracował w pełnym wymiarze czasu pracy, nawet i po 12 godzin, przy czym na okoliczność pracowniczego charakteru zatrudnienia go przez pozwaną wniósł o przeprowadzenie dowodu z przesłuchania świadków M. K., D. L. i I. S..

Z zeznań tych osób wynika, że widywały powoda w siedzibie pozwanej, jednak świadkowie ci w żaden sposób nie potwierdzili, aby powód wykonywał zatrudnienie dla pozwanej. Okoliczności wskazane przez świadków, jak np. siedzenie przy biurku, przechodzenie przez teren firmy, wychodzenie na papierosa, czy też praca na laptopie nie świadczą o wykonywaniu pracy określonego rodzaju przez powoda na rzecz pozwanej. Ponadto żaden ze świadków nie potwierdził, aby pozwana w okresie pomiędzy marcem a grudniem 2016 roku wydawała powodowi polecenia związane z pracą.

Zdaniem powoda o pracowniczym charakterze zatrudnienia miał świadczyć fakt prowadzenia przez powoda w spornym okresie spraw pozwanej, przy czym na poparcie swoich twierdzeń powód przedłożył wydruki listów elektronicznych z jego skrzynki. W tym miejscu wskazać należy, że dokumenty te z uwagi na możliwość edytowania, co zresztą sam powód przyznał, w ocenie Sądu miały znikomą wartość dowodową i dlatego twierdzeniom powoda w zakresie świadczenia pracy w spornym okresie na rzecz pozwanej nie sposób przyznać waloru wiarygodności, tym bardziej, że nie zostały poparte żadnymi obiektywnymi i w pełni miarodajnymi dowodami. Ponadto wskazać należy, że większość e – maili została wysłana przez powoda w czasie kiedy pełnił funkcje prezesa w (...), za co przecież otrzymywał wynagrodzenie.

W niniejszej sprawie nie sposób nie zauważyć, że powód jest osobą zaradną, kreatywną, wykazująca się znajomością przepisów prawnych, co zresztą wynika z zeznań przesłuchanych w sprawie świadków, pozwanej, jak i samego powoda i trudno zatem przypuszczać, że powód doprowadziłby do niekorzystnej dla siebie sytuacji, w której przez wiele miesięcy nie otrzymuje wynagrodzenia i trwa w niej pomimo swojej woli i rzekomym ustaleniom poczynionymi między stronami odnośnie zatrudnienia.

W ocenie Sądu powód nie wykazał, aby w okresie od (...)między stronami istniał stosunek pracy. Jak już wskazano powód bezspornie w okresie (...) roku zatrudniony był przez pozwaną na umowę o pracę na stanowisku Managera ds. sprzedaży i administracji. Materiał dowodowy nie daje jednak podstaw, aby przyjąć, że powód pracował na tym samym stanowisku w spornym okresie i świadczył pracę na rzecz pozwanej. Jedynymi dowodami potwierdzającymi, że powód w spornym okresie wykonywał czynności w ramach stosunku pracy z pozwaną są jego zeznania, których wiarygodność z powodów omówionych uprzednio budzi poważne wątpliwości, jak również wydruki e – maili, które zdaniem Sądu ze względu na znikomą wartość dowodową nie były wystarczające dla poparcia twierdzeń powoda.

Analiza materiału dowodowego sprawy doprowadziła do konkluzji, że brak było przesłanek do ustalenia istnienia między powodem, a pozwaną stosunku pracy, zawartego na podstawie umowy o pracę, w związku z czym Sąd oddalił powództwo w zakresie żądania ustalenia stosunku pracy jako nie udowodnione.

Z uwagi na fakt, że roszczenie powoda o wypłatę wynagrodzenia za pracę miało rację bytu jedynie w sytuacji stwierdzenia istnienia stosunku pracy, skutkiem oddalenia powództwa o ustalenie było również oddalenie żądania zapłaty wynagrodzenia za pracę (pkt I wyroku).

O kosztach procesu w punkcie drugim wyroku orzeczono zgodnie z regułą art. 98 kpc i § 2 pkt 5 w zw. z § 9 ust. 1 pkt 2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. z 2015 r. poz. 1800).