Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 lutego 2015 roku

Sąd Okręgowy w Szczecinie II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Karina Marczak

po rozpoznaniu w dniu 18 lutego 2015 roku w Szczecinie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa Kancelarii (...) Spółki Akcyjnej w K.

przeciwko K. B.

o zapłatę

na skutek apelacji powódki od wyroku zaocznego Sądu Rejonowego w Myśliborzu z 17 listopada 2014r., sygn. akt VI C 420/14 upr

oddala apelację.

UZASADNIENIE

Wyrokiem zaocznym z dnia 17 listopada 2014 r. Sąd Rejonowy w Świnoujściu oddalił powództwo Kancelarii (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w K. przeciwko K. B. o zapłatę (sygn. VI C 420/14 upr.).

Apelację od powyższego wyroku wywiódł powód w części oddalającej powództwo co do kwoty 641,28 zł wnosząc o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda kwoty 641,28 zł wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi od dnia wytoczenia powództwa do dnia zapłaty oraz zasądzenie na rzecz powoda kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm prawem przepisanych za obie instancje, ewentualnie uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania. Zaskarżonemu orzeczeniu zarzucono naruszenie przepisów postępowania, które miało wpływ na wynik sprawy, a mianowicie art. 232 kpc poprzez niezasadne przyjęcie, iż powód nie przedstawił dowodów potwierdzających zasadność roszczenia co do kwoty 641,28 zł oraz art. 339 § 2 k.p.c. poprzez niezasadne oddalenie powództwa wyrokiem zaocznym w całości w sytuacji gdy zasada roszczenia co do kwoty 641,28 zł nie budzi wątpliwości.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja powoda okazała się niezasadna.

W myśl przepisu art. 505 ¹³ § 2 k.p.c., jeżeli Sąd drugiej instancji nie przeprowadził postępowania dowodowego, to uzasadnienie wyroku Sądu Odwoławczego w postępowaniu uproszczonym powinno zawierać jedynie wyjaśnienie podstawy prawnej orzeczenia z przytoczeniem przepisów prawa.

W pierwszej kolejności wskazać należy, iż zgodnie z art. 339 § 1 k.p.c., jeżeli pozwany nie stawił się na posiedzenie wyznaczone na rozprawę albo mimo stawienia się nie bierze udziału w rozprawie, sąd wyda wyrok zaoczny. W niniejszej sprawie jak słusznie zauważył Sąd I instancji zaistniały przesłanki do wydania wyroku zaocznego, bowiem pozwanej został skutecznie doręczony odpis pozwu wraz z załącznikami, a mimo to nie wniosła ona na niego odpowiedzi, jak również nie stawiła się na rozprawie.

Choć pozwana nie wdała się w spór co do istoty sprawy, w tym w szczególności nie zakwestionowała twierdzeń powoda, to należy mieć na względzie, iż zgodnie z art. 339 § 2 k.p.c., w przypadku wydania wyroku zaocznego, przyjmuje się za prawdziwe twierdzenie powoda o okolicznościach faktycznych przytoczonych w pozwie lub w pismach procesowych doręczonych pozwanemu przed rozprawą, chyba że budzą one uzasadnione wątpliwości albo zostały przytoczone w celu obejścia prawa. W cytowanym przepisie zawarte zostało domniemanie prawdziwości twierdzeń powoda w zakresie okoliczności faktycznych, które to zastępuje postępowanie dowodowe, jednakże ma to miejsce jedynie wówczas, gdy twierdzenia powoda nie budzą uzasadnionych wątpliwości ( por. uzasadnienie SN z dnia 18 lutego 1972 r., III CRN 539/71, OSNCP 1972, z. 7-8, poz. 150).

Zgodnie z utrwalonym stanowiskiem wyrażonym w doktrynie i orzecznictwie, przyjęcie za prawdziwe twierdzeń powoda dotyczy wyłącznie okoliczności faktycznych i nie zwalnia sądu orzekającego od obowiązku rozważenia, czy oświadczenia te uzasadniają należycie i w całości żądania pozwu i czy uwzględnienie tych żądań nie narusza obowiązujących przepisów. Sąd nie jest zwolniony z obowiązku dokonania prawidłowej oceny materialnoprawnej zasadności żądania pozwu opartego na tych twierdzeniach ( wyroki SN: z dnia 15 marca 1996 r., I CRN 26/96, OSNC 1996, nr 7-8, poz. 108; 6 czerwca 1997 r., I CKU 87/97, Prok. i Pr. - wkładka 1997, nr 10, s. 44; 23 września 1997 r., I CKU 115/97, LEX nr 1227454; 31 marca 1999 r., I CKU 176/97, LEX nr 37430).

W rozpoznawanej sprawie Sąd Odwoławczy po analizie akt sprawy, podzielił stanowisko Sądu I instancji, iż przedstawione w treści pozwu twierdzenia powoda dotyczące okoliczności faktycznych sprawy budzą uzasadnione wątpliwości, wobec czego nie sposób przyjąć, by mogły one korzystać z domniemania ich prawdziwości, a tym samym by mogły stanowić podstawę dokonania oceny materialnoprawnej zasadności żądania pozwu.

Uzasadniając powyższe stanowisko Sąd II instancji przede wszystkim wskazuje, iż zgodnie z art. 509 k.c., wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania (§ 1). Wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki (§ 2). Powód w niniejszym postępowaniu dochodził wierzytelności wobec pozwanej, które nabył w drodze umowy sprzedaży wierzytelności. Skoro tak, to celem wykazania zasadności dochodzonego roszczenia co do samej jego zasady, winien był w pierwszej kolejności wykazać – stosownie do wyrażonej w art. 6 k.c. zasady rozkładu ciężaru dowodu - iż nabył skutecznie od pierwotnego wierzyciela opisaną w pozwie wierzytelność wobec pozwanej.

Tymczasem w ocenie Sądu powód powyższego ciężaru dowodowego nie udźwignął. Strona powodowa, celem wykazania przejścia na nią uprawnień dotyczących w/w wierzytelności, załączyła do pozwu umowę sprzedaży wierzytelności z dnia 13 lutego 2014 r. (k. 20-21), na mocy której miała ona nabyć od (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. opisane w załączniku do umowy wierzytelności. Jednocześnie załączyła dokument, mający stanowić wyciąg z załącznika do w/w umowy (k. 21-26), w której wskazane zostały: imię i nazwisko pozwanej, data zawarcia umowy pożyczki, upływ terminu płatności należności z tytułu zawartej umowy pożyczki, nadto kwoty należności z tego tytułu.

Sąd Okręgowy wskazuje, iż autentyczność dołączonej do pozwu umowy przelewu wierzytelności z dnia 13 lutego 2013r. zawartej pomiędzy Kancelarią (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w K. (...) Sp. z o.o. w W. budzi wątpliwości albowiem dokument złożony do akt sprawy nie został poświadczony za zgodność z oryginałem. Podobnie jak załącznik do umowy przelewu wierzytelności stanowiący jedynie luźny plik kartek dołączony do umowy.

W wyroku z dnia 29 kwietnia 2009 r., II CSK 557/08, LEX Nr 584200, Sąd Najwyższy podkreślił, że dokumentem w aspekcie przepisów k.p.c. o dowodach jest oryginał. Obowiązek dołączania dokumentów w oryginale łagodzony jest w przypadku dokumentów urzędowych znajdujących się w aktach organów władzy publicznej oraz innych organów państwowych (art. 244 k.p.c. - uzasadnienie). Zgodnie z art. 129 § 2 k.p.c. zamiast oryginału dokumentu strona może złożyć odpis dokumentu, jeżeli jego zgodność z oryginałem została poświadczona przez notariusza albo przez występującego w sprawie pełnomocnika strony będącego adwokatem, radcą prawnym, rzecznikiem patentowym lub radcą Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa. Przepis ten określa, jakie warunki muszą spełniać odpisy dokumentów, żeby można było je przedstawić w postępowaniu cywilnym zamiast oryginału. Tym samym, przepis ten precyzuje zasady i warunki przeprowadzania dowodów z dokumentu (por. postanowienie SN z 9 marca 2006 r., sygn. akt I CZ 8/06; zob. także T. Żyznowski [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Tom I. Artykuły 1-366, red. H. Dolecki, T. Wiśniewski, Warszawa 2011, Lex 2013, komentarz do art. 129). Oznacza to, że przedłożona przez powoda umowa przelewu wierzytelności wraz z załącznikiem nie ma charakteru dokumentu urzędowego, w tym znaczeniu, że nie potwierdza ona istnienie dokumentu źródłowego o takiej samej treści.

Dowodem przejścia uprawnień z wierzyciela pierwotnego (...) Sp. z o.o. w W. na powoda nie może być w żadnym razie załączone do akt sprawy zawiadomienie z dnia 13 lutego 2014r., jakie powód skierował do pozwanej z informacją o przelewie wierzytelności (k.27). Dokument ten stanowi bowiem dowód jedynie tego, że nabywca wierzytelności skierował pismo o wskazanej treści do pozwanej, lecz nie stanowi to dowodu na okoliczność rzeczywistego przejścia uprawnień na rzecz strony powodowej.

Przede wszystkim jednak należy podkreślić, iż strona powodowa nie udowodniła, że zbywcy wierzytelności przysługuje roszczenie względem pozwanej tytułem udzielonej pożyczki. Strona powodowa domagając się od pozwanej zwrotu należności tytułem pożyczki otrzymanej od zbywcy wierzytelności, winna udowodnić, że strony zawarły ważną umowę pożyczki w rozumieniu art. 720 kc oraz, że zbywca wierzytelności wydał pozwanej przedmiot pożyczki, przenosząc na nią własność określonej ilości pieniędzy. Przeniesienie własności przedmiotu pożyczki jest to obowiązek dającego pożyczkę, określony w definicji legalnej umowy pożyczki i jego spełnienie rodzi z kolei po stronie biorącego, obowiązek jej zwrotu.

Powód jednakże żadnych dokumentów dotyczących rzekomo zawartej przez poprzednika prawnego powoda z pozwanym umowy pożyczki nie przedłożył.

Za takowy nie sposób bowiem w ocenie Sądu uznać dokument o nazwie „Umowa Ramowa Pożyczki”. Dokument ten nie został opatrzony ani datą ani podpisami żadnej ze stron, pomimo, że na gruncie § 3 ust. 3.10. umowy pożyczkobiorca był zobowiązany podpisać umowę i odesłać ją na adres wierzyciela pierwotnego. Co więcej z § 1 ust. 1.1 umowy wynika, iż na jej gruncie wierzyciel pierwotny nie udzielił pozwanemu żadnej konkretnej, określonej kwotowo pożyczki, ale że umowa ta stanowiła dopiero podstawę do udzielania pozwanemu przez firmę (...) Sp. z o.o. pożyczek w przyszłości, co wynika wprost ze sformułowania „ będzie udzielał Pożyczkobiorcy pożyczek gotówkowych (”Pożyczki”) w sposób i na warunkach określonych poniżej” (k.29). Udzielenie konkretnej kwoty pożyczki miało następować w ten sposób, iż wierzyciel pierwotny po pozytywnym rozpatrzeniu wniosku pozwanego miał przesłać pożyczkobiorcy formularz informacyjny dotyczący pożyczki, który to z kolei miał być integralną częścią pożyczki (§ 3 ust. 3.9. umowy). Powód załączył również do pozwu dokument będący wydrukiem z elektronicznego systemu pożyczkodawcy (k. 33) na okoliczność dokonania przelewu środków pieniężnych na rzecz pozwanej we wskazanej wysokości. Sąd wskazuje jednak, iż powyższe nie może stanowić dowodu w sprawie albowiem przedłożony wydruk nie ma mocy dowodowej bankowego wydruku elektronicznego. Ponadto wymienione wyżej dokumenty w postaci „Umowy Ramowej Pożyczki” oraz elektronicznego wydruku również nie zostały poświadczone za zgodność z oryginałem, zatem nie potwierdzają one istnienia dokumentu źródłowego o takiej samej treści.

Z powyższych względów Sąd Odwoławczy doszedł do przekonania, iż na podstawie załączonych do pozwu dokumentów nie sposób przyjąć za udowodnione zarówno przejście na powoda wierzytelności opisanej w pozwie przysługującej rzekomo wierzycielowi pierwotnemu w stosunku do pozwanego, jak i skuteczne zawarcie umowy pożyczki pomiędzy pierwotnym wierzycielem a pozwanym.

Podkreślić należy, iż na powodzie - zgodnie z ogólną zasadą rozkładu ciężaru dowodu wyrażoną w art. 6 k.c. – spoczywa obowiązek wykazania, że dochodzona pozwem wierzytelność w stosunku do pozwanego istnieje we wskazanej przez powoda wysokości oraz przysługuje powodowi. Obowiązek przedstawienia dowodów, zgodnie z przepisem art. 3 k.p.c. spoczywa na stronach, zaś ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie (art. 227 k.p.c.) spoczywa na stronie, która z faktów tych wywodzi skutki prawne (art. 6 k.c.). To strona powodowa, która domaga się zapłaty należności na drodze sądowej, winna co do zasady wykazać, iż należność ta – oznaczona co do wysokości, tytułu i daty płatności jej przysługuje.

W tych okolicznościach uznać należało, iż słusznie Sąd I instancji oddalił powództwo w całości.

Mając powyższe na uwadze oraz nie znajdując podstaw do zmiany zaskarżonego wyroku Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 k.p.c. apelację powoda oddalił, o czym orzekł jak w sentencji.