Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 7 listopada 2016 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział
w Ł. po rozpatrzeniu wniosku z dnia 21 października 2016 roku odmówił K. P. wypłaty świadczenia niezrealizowanego po zmarłej D. P.. W uzasadnieniu organ rentowy podniósł, że ze względu na fakt, że przedłożony akt zgonu ze wskazaną wyłącznie datą znalezienia zwłok nie potwierdza daty śmierci osoby zmarłej, lecz jedynie fakt zgonu i datę znalezienia zwłok, organ rentowy nie może samodzielnie dokonać ustalenia daty śmierci, a tym samym określić okresu za jaki świadczenie winno zostać wypłacone. /decyzja - k. 149 akt ZUS/

W dniu 6 grudnia 2016 roku K. P. złożył odwołanie od powyższej decyzji. W uzasadnieniu wskazał, że zgon jego matki nastąpił w dniu 4 lipca 2016 roku, co zostało potwierdzone w postanowieniu Sądu Rejonowego dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi z dnia 25 października 2016 roku stwierdzającym nabycie spadku po zmarłej. /odwołanie - k. 2/

Odpowiadając na odwołanie pismem z dnia 5 stycznia 2017 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych wniósł o jego oddalenie, wywodząc jak w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji. /odpowiedź na odwołanie - k. 3/

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Matka wnioskodawcy K. P. – D. P. na mocy decyzji z dnia 13 stycznia 2004 roku była uprawniona do emerytury od dnia 1 grudnia 2003 roku. Wypłata przyznanego świadczenia została zawieszona ze względu na kontynuowanie przez uprawnioną zatrudnienia. Została ona wznowiona na mocy decyzji z dnia 8 grudnia 2008 roku. /decyzje – k. 13/14, k 39/40 akt ZUS/

D. P. była zameldowana w Ł. przy ul. (...). Prowadziła jednoosobowe gospodarstwo domowe. Była wdową. Poza wnioskodawcą nie posiadała innych dzieci. /przesłuchanie wnioskodawcy – e-protokół rozprawy zapis nagrania 00:16:28 w zw. z informacyjnymi wyjaśnieniami 00:03:38-00:14:26 płyta CD k. 18/

K. P. jest zameldowany w Ł. przy ul. (...) w mieszkaniu J. R.. /niesporne/

W okresie do 23 maja 2016 roku wnioskodawca mieszkał u swej matki D. P.. W tym dniu matka wnioskodawcy została przyjęta do szpitala, gdzie przebywała do dnia 3 czerwca 2016 roku.

Po wyjściu matki ze szpitala wnioskodawca zdecydował się na jej umieszczenie w mieszkaniu (...) – letniej i wymagającej opieki J. R., gdzie opiekował się obiema kobietami.

/przesłuchanie wnioskodawcy – e-protokół rozprawy zapis nagrania 00:16:28 w zw. z informacyjnymi wyjaśnieniami 00:03:38-00:14:26 płyta CD k. 18/

W dniu 3 lipca 2016 roku wnioskodawca przygotował obu kobietom kolację, którą wspólnie zjedli, po czym udał się do pracy, którą rozpoczął o godzinie 19.00. Pracował na nocnej zmianie, którą zakończył w dniu 4 lipca 2016 roku o godzinie 7.00 rano. Po pracy i przybyciu do mieszkania na ulicy (...) stwierdził, że jego matka nie żyje. Wyczuwał wówczas jeszcze pochodzące od jej ciała ciepło. Zadzwonił po pomoc. /przesłuchanie wnioskodawcy – e-protokół rozprawy zapis nagrania 00:16:28 w zw. z informacyjnymi wyjaśnieniami 00:03:38-00:14:26 płyta CD k. 18/

W odpisie skróconym aktu zgonu D. P. wskazano jako datę znalezienia zwłok 4 lipca 2016 roku, godzinę znalezienia zwłok 8.50, miejsce znalezienia zwłok Ł.. / odpis skrócony aktu zgonu k. 157 akt ZUS/

Postanowieniem z dnia 25 października 2016 roku Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi stwierdził, że spadek poDonacie M. P. z domu B., córce J. i W., zmarłej w dniu 4 lipca 2016 roku na podstawie ustawy nabył syn K. P. w całości.

W dniu 21 października 2016 roku K. P., jako jedyny uprawniony, wystąpił z wnioskiem o wypłatę niezrealizowanych świadczeń po matce D. P. – należnej jej emerytury. /wniosek – k. 151-152/

Powyższy stan faktyczny został ustalony w oparciu o dokumenty znajdujące się
w aktach sprawy i aktach rentowych, których nie kwestionowała żadna ze stron postępowania oraz w oparciu o osobowe źródło dowodowe – przesłuchanie wnioskodawcy.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

W świetle zebranego w sprawie materiału dowodowego odwołanie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z brzmieniem art.136 ust.1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. 2016, poz. 887 z późn.zm.) w razie śmierci osoby, która zgłosiła wniosek o świadczenia określone ustawą, świadczenia należne jej do dnia śmierci wypłaca się małżonkowi, dzieciom, z którymi prowadziła wspólne gospodarstwo domowe, a w razie ich braku - małżonkowi i dzieciom, z którymi osoba ta nie prowadziła wspólnego gospodarstwa domowego, a w razie ich braku - innym członkom rodziny uprawnionym do renty rodzinnej lub na których utrzymaniu pozostawała ta osoba.

Hipoteza wskazanej normy ma szeroki zakres, obejmując nią wszystkie przypadki niezrealizowania świadczenia w okresie między wystąpieniem z wnioskiem o emeryturę lub rentę a śmiercią uprawnionego, czyli zarówno te, gdy zgon nastąpił w trakcie postępowania o przyznanie świadczenia, jak i te, gdy dotknął on osobę już mającą ustalone decyzją organu rentowego lub wyrokiem sądowym prawo do emerytury (renty).

Zatem niezrealizowane świadczenie emerytalne lub rentowe w rozumieniu zacytowanego przepisu to takie świadczenie, do którego prawo zostało już ustalone lub co najmniej osoba uprawniona wystąpiła o nie jeszcze za życia, ale nie zostało ono jej wypłacone, niezależnie od przyczyn opóźnienia w wypłacie świadczenia. A contrario świadczenie zrealizowane to takie świadczenie, które dotarło do rąk osoby uprawnionej albo zostało przekazane na konto bankowe wskazane przez uprawnionego. (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 4 grudnia 2013 r., sygn. akt III AUa 386/13, LEX nr 1428144).

Przedmiotem niniejszego postępowania była kwestia czy K. P. przysługuje prawo do wypłaty emerytury D. P. jako świadczenia niezrealizowanego.

Podkreślenia w tym miejscu wymaga, że przepis art.95 ust.1 pkt 4 ustawy z dnia 29 września 1986 roku - Prawo o aktach stanu cywilnego (tj. Dz.U z 2016 roku, poz. 2064) reguluje kwestię elementów aktu zgonu wskazując, że akt zgonu powinien m.in. zawierać datę, godzinę oraz miejsce zgonu albo jeżeli nie są znane - datę, godzinę oraz miejsce znalezienia zwłok.

Przepis ten wymiennie zatem traktuje datę wpisaną do aktu zgonu – jest nią albo data faktycznego zgonu albo data znalezienia zwłok.

W przedłożonym do wniosku odpisie skróconym aktu zgonu D. P. wskazano jako datę znalezienia zwłok – 4 lipca 2016 roku, godzinę znalezienia zwłok – 8.50, miejsce znalezienia zwłok - Ł..

Okoliczność ta winna więc, w ocenie Sądu Okręgowego, stanowić dla organu rentowego podstawę przyjęcia daty, do której niezrealizowane świadczenie jest należne.

Niezależnie od powyższego stwierdzenia uznać należy, że data znalezienia zwłok D. P. pokrywa się z datą jej zgonu. Powyższego ustalenia Sąd dokonał na podstawie przesłuchania wnioskodawcy, który po stwierdzeniu zgonu matki w dniu 4 lipca 2016 roku rano - po przyjściu z pracy wyczuwał jeszcze pochodzące od jej ciała ciepło, co potwierdza tezę o fakcie jej zgonu dopiero w tym dniu.

W okolicznościach niniejszej sprawy niesporne jest, że wnioskodawca jest osobą
z kręgu uprawnionych do niezrealizowanego świadczenia po zmarłym w rozumieniu przywołanego wcześniej art. 136 ust 1 oraz wystąpił z wnioskiem o przyznanie mu prawa do niezrealizowanego świadczenia po zmarłej matce w terminie określonym w art. 136 ust. 3 stwierdzić należy, że spełnione zostały przesłanki do przyznania mu prawa do wypłaty emerytury w ramach świadczenia niezrealizowanego.

Mając za uwadze wszystkie przytoczone wyżej okoliczności niniejszej sprawy oraz treść powołanych przepisów, Sąd na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję i orzekł jak w sentencji wyroku.